Nieuw!
O
Rijzend
Afrika
donker
half zware shag!
Causerie over Monumentenzorg
trok zeer veel Alphenaren
half zware shag!
Nieuwe zangmethode
maakt opgang
ZATERDAG 22 NOVEMBER 1"52
de. LElLihte COURANT
DERDE BLAD PAGINA 1
-dicht smijt met een „hier is geen
-plaats voor negers". Als ze een avond-
je uit willen wordt hun vreugde
vergald omdat d blanke meisjes
vaak botweg weigeren om met hen
te dansen. Ze zijn teneinde raad en
in die toestand vormen zijgewillige,
werktuigen van een altijd actieve
communistische partij. Opruiende
lectuur wordt hu gratis in de schoot
geworpen, en als zij bij elkaar op vi
site zijn, gaan hun gesprekken maar
-al te vaak over de blanke in wien
ze in hun verbittering steeds meer
hun vijand zien. Als dan eindelijk
hun studietijd ter einde is en ze ke
ren terug naar hun eigen land, zijn
zij het, die de vlam van een ontwa
kend onafhankelijkheidsgevoel hoog
doen oplaaien. Ze willen vrij zijn en
in hun ogen betekent de eerste stap
naar de vrijheid: de blanke er uit.
Geheime genootschappen.
Twee vechtende negers van het geheime genootschap Porro maken de
bewoners van de hutten op de achtergrond aan het schrikken.
De neger ontwaakt
Builen de dagelijkse berichten over
communistische machtswellust, de
herbewapening van Amerika en West
Europa alsmede het Koreaanse con
flict, zijn we er nu ook al aan ge
wend geraakt, geregeld berichten te
lezen over onlustén en onregelmatig
heden in Afrika.
Het zwarte ras in Zuid-Afrika
weert zich tegen Malan's „apart
heidspolitiek", terwijl het geheime
genootschap „de Mau-Mau" op het
ogenblik slechts één doel schijnt te
hebben, n.l. de verdrijving van het
blanke ras, indien niet goedschiks,
dan kwaadschiks. Ook is het nog niet
zo lang geleden, dat we lazen over
onregelmatigheden aan de Goudkust
in West-Afrika, waar het nu, althans
ogenschijnlijk rustig is. Al deze ge
beurtenissen zijn niet op zich staan
de feiten, maar uitingen van een
ontwakend volk. Een halve eeuw
geleden was Afrika nog een „geslo
ten continent". De blanke, hetzij een
missionaris, regeringsambtenaar of
handelsman, die toentertijd besloot
Afrika tot zijn arbeidsterrein te
kiezen, speelde met zijn leven. Wilde
volksstammen stonden hem naar
het leven, de pest, gele koorts, ma
laria en lange, vaak wekenlange
voetreizen braken soms in enkele
maanden de krachten van zelfs de
sterkste mannen
Hoe het eens was.
Nu laten wij in het midden wat de
uiteindelijke motieven waren van die
mannen: uitbreiding van het geloof,
machtswellust of winstbejag, maar
het resultaat was „een nieuwe we
reld". Moderne steden verrijzen waar
tot voor kort een verzameling stond
van kleihutten met daken van palm
bladeren, de donkere oerwouden met
bomen zo hoog als kerktorens moe
ten meer en meer plaats maken voor
plantages en akkers. Waar eens de
blanke zijn van koorts bevend
lichaam voortsleepte langs nauwe
bospaadjes, donderen nu de treinen
of zijn er wegen aangelegd waar
langs de Fords en de Chevrolets in
enkele uren in modern comfort af
standen afleggen, waar de pionier in
zweet en vermoeienis weken voor
nodig had. Ook de bevolking is snel
opgeklommen op de ladder van de
beschaving. De doorsnee neger van
een halve eeuw geleden was een I vaak
Op hoger peil.
zijn gruwelijke misdaden in het eer-
leden, heeft de laatste jaren in de
meeste gevallen leren beseffen dat wef vast," dat de "ink"pers althans
hij een plicht heeft tegenover de
primitieve volkeren. De missiona
rissen en de koloniserende volkeren
stellen alles in het werk om de
inlander op een hoger peil te bren
gen. Er verrijzen steeds meer scho
len, de negers leren een vak: tim
merman, metselaar, monteur, zij ne
men hun plaats in op de kantoren,
bezoeken een middelbare school en
zelfs gaan er velen aar Europa om
daar op de Universiteiten te stude
ren voor arts, advocaat of natuur- j
kundige. En nu worden we ineens 1
voor een onverwacht feit gesteld De
inlander, in plaats va in de blan- I
ike de persoon te zien die hem be-
vrijd heeft van de ellende van dood- i
•brengende zieklen, primitieve levens- I
toestanden en een wreed heidendom, i
ziet in hem boven alles de „onder
drukker". De regeringsambtenaar
is voor hem de machtswellusteling j
die de inlandse opperhoofden dic
teert hoe het volk te regeren. De j
handelsman is in zijn oog een afzet- j
ter die voor hoge prijzer dingen ver
koopt die hij ze'f goedkoop inslaat, i
Vooral de mijnexploitanten moeten
het ontgelden. De negers zien met
wrok in het hart hoe de kostbare
ertsen, het goud en de diamanten uit
hun grond worden gehaald en naar J
't'moederland worden verscheept. In
hun ogen is dat de reinste dieverij.
Ook de missionaris moet het ontgel
den. Alles wat hij doet wordt door
de inlandse pers scherp onder de
loupe genomen. Als hij wat vaak bij
de andere blanken op bezoek gaat
wordt dat verkeerd uitgelegd, en als
hij in zijn gesprekken met inlanders
de blanke overheersing tracht goed te
praten, dan word' dat beschouwd als
„heulen met de onderdrukker".
Tot dat doel wordt alles ingescha
keld, en zo zien wij hoe bijvoorbeeld
•in Kenya de geheime genootschappen
een nieuwe activiteit ontplooien. Zul
ke genootschappen zijn geen nieuwe
instellingen. Zij bestonden lang voor
dat de blanke ooit zij voet op de
Afrikaanse bodem had gezet, en ter
roriseren het gewone volk. Nu heb
ben ze een nieuwe roeping. Ze voe
len zich sterk en vallen nu de blan
ken aan voor wie ze tot voor kort
nog een heilzame schrik hadden.
In hoever bij dit alles het Commu
nisme een rol speelt valt moeilijk te I tijd vanuit Afrika bereiken,
achterhalen. Volgens velen staat het
C. J. KLAVER S.M A, B.S.c.
deeltelijk gefinancierd wordt uit
communistische bronnen, maar van
goede autoriteit is mij verteld, dat
wat Afrika betioft, de invloed van
het communisme nog al eens overdre
ven wordt.
Voor alles moeten wij in Afrika
het continent zien dat zich langza
merhand van zijn kracht bewust
wordt. De negers vormen een jong
volk en zoals alle jonge mensen,
•hebjaen zij geen geduld en grijpen
ze gemakkelijk naar het wapen van
de revolutie. W: de naaste toekomst
voor Afrika brengen zal weten we
natuurlijk niet, maar veel zal af
hangen van een wijs, koloniaal be
leid. De blanke zal moeten besef
fen, dat hij Afrika terug moet gaan
geven aan de negers. Deze terugga
ve moet echter voorzichtig geschie
den. Het zal niet te vlug mogen gaan,
immers 'n ontijdig vertrek van de
blanke zou het land doen terugval
len in zijn toestand van honderd jaar
geleden m alle ellende van dien.
Van de andere kant hebben we te
doen met inlanders voor wie de vrij
heidsbeweging met snel genoeg kan
gaan en, het moet gezegd worden,
v/ier leiders in de uitdrijving van
de blanke vaak een mooie kans zien
om hun eigen zak te spekken.
„Rijzend Afrika" is de titel van
dit artikel en uit het bovenstaande
hebt u kunnen opmaken wat daarmee
bedoeld wordt. Het moge bijdragen
tot een beter uegrir van de vele
nieuwsbericht'n ."ie ons de laatste
Voor de liefhebbers van een
Een speciale melange VCM
de beste lichte en pittige tabakken l
HISTORISCHE VERENIGING
(Advertentie)
'sisteerd door de hoofdarchitect van' de nieuwe brug over de Rijn (Em-
I Monumentenzorg, de neer Bon. I malaan-Hooftstraat) gereed geko-
De voorz. van de Ver er.-ging, de men. Men heeft nl. nu ook het Wes-
heer A. J. Dekker wa-> dankbaar j telijk bruggehoofd gestort. Hoewel
l voor de toenemende belangstelling, volgens de plannen het draaibare
die blijkt, zowel door talrijker be- i gedeelte van het brugdek de vorige
[zoek van de bijeenkomsten als door maand al gemonteerd had moeten
de toename van leden. Ook deze worden is daarvan nog niets te be-
..vond gaven zioh tien personen als
I lid op. Deze leerzame avond werd
o.m. bijgewoond door burgemeester
J. C. v. Wageningen van Woubrug-
I ge, de dir. van gemeentebedrijven de
Iheer J. L. v. d. Vliet en de oud-wet
houders L. Spreij en W Brouwer.
De voorz. sprak waarderende
woorden jegens de heren K. de Jong
en Samsom, die bij de door hen uit-
gevoerde restauratiewerken in de
I lijn hebben gewerkt van hpt streven
jder Historische Vereniging,
i Spr. vestigde tot slot aller aan-
dacht op de komende bijeenkomsten
op 12 December (lezing met licht-
I beelden door J. H Kruizinga uit
Amsterdam over „Kerst- en Nieuw-
j iaarrgebruiken"), 27 Februari, (idem
j door W. H. Schukking over geschie-
denis van de vestingbouw met enige
bijzonderheden voor de Rijn-treek)
en tot slot een lezing van mej. H.
Bottema over Volkskunst in Neder-
Tand (in Maart).
speuren. Naar verluidt is men door
omstandigheden met de bouw van
deze brug enige weken achterop ge
raakt.
Licht in clublokalen. Met de
realisering van de belofte van het
gemeentebestuur om de kleed- en
clublokalen van de voetbalvereni
gingen Alphia" en ,ARC" aan de
Nieuwe Sloot van water en licht te
voorzien, heeft men niet lang ge
wacht. Gisteren zijn de gemeente
bedrijven begonnen met het graven
van de sleuven voor de kabels.
AUTOBOTSING
Oorzaken en gevolgen.
Ook Leiden kwam
ter sprake
De Lange Mare te Leiden, die inge-
Omstreeks 10 30 uur Vrijdagmor
gen vond in wijk Hoorn te Alphen
a. d. Rijn opnieuw een botsing plaats
tussen twee auto's. Een truc met op
legger, bestuurd door de heer W. v.j
d. M. te Koudekerk aan den Rijn
werd gevolgd door een militaire per
sonenauto, bestuurd door de heer S,
D. uit Hilversum. Deze wilde de
truc passeren, doch ontwaarde een
tegenligger. Hiervoor remde de heer
- A, D. af, maar zijn wagen slipte en
Yan *?et Museum voor Alphen aan schoot op de achterzijde van de op-
«v» omstreken,^aan ^de RiV1- j legger. De luxe wagen werd vrij
MUSEUM WORDT VERBOUWD.
Een gedeelte van het interieur
et
den Rijn
volge ee-n besluit van de Gemeentel StectJdeïeeTw.1' Bro jwerjwoï j h65""""''
raad gedempt zal worden. Ver.eden ^en verbouwd. Het pakhuisgedeelte
week hebben Ged. Staten de hier- j en een der middenkamers worden
voor nodige wijziging van de ge- j tot groot vertrek samengetrok-
Hoe nu die houding van de mlan- l in de tot de laatste plaats bezette meentebegroting 1952 goedgekeurd,ken_ Deze zaal zal dienst doen voor
der uit te leggen? Vooreerst moet trouwzaal van liet raadhuis hield de zodat er onmiddellijk begonnen zou hetinrichten vari tentoonstellingen
men voor ogen houden dat de over- I Historische Vereniging voor Alphen I kunnen worden met de demping. etc< Men hoopt hiermede spoedig
grote meerderheid nog analphabeet a. d. Rijn en omstreken Vrijdagavond klaar te zjjn Qm het gebouw ter ge_
is. Zij vormen de massa die in tijden 'de eerste van haar vier bijeenkom- i Cliche Archief Leidse Courant) tegenheid van het eerste lustrum
van onrust door de oproerige ele- sten. van vereniging begin 1953 zo
men ten wordt opgezweept. De op- jhr. <3r. e. van Niepen tot Seve- J mogelijk echter eerder voor be-
roerige elementen zijn zij, die met naer, dir. van de Rijksdienst voor de zagen wij vele monumentale bouw- langstellenden open te stellen.
't beetje ontwikkeling van de lagere Monumentenzorg, 'was bereid
school de krant kunnen lezen en vonden de eerste avond te verzon
j werken als kastelen, stadhuizen, ker-
iken, pakhuizen e d. zoals ze er in hun
alles slikken en herkouwen wat de gen met een inleiding over Monu- prille jeugd uitzagen en wsarvan er
vaak onverantwoordelijke pers op- mentenzorg in Nederlrnd met enige véle gerestaureerd moesten worden
natuurmens. Met speren of een voor- -dient. Een andere klasse waar ter- i bijzonderheden over de Rijnstreek,
laadgeweer trol" hij de bossen in, I ptege rekening mee moet gehouden Dat „enige" heeft de heer Van Nis
zijn vrouwen werkten op het land i worden bestaat uit onderwijzers en'pen, die een-gezellig causeur bleek
volgens de meest primitieve me ho- lagere regeringsambtenaren. Zij zijn te-zjjn, wel vrij ruim opgevat, want
en dank zij het ingrijpen van Monu
mentenzorg hun oude gedaante zo
nauwkeurig mogelijk hebben behou
den tot in deze tijden. Maar de zerg
strekt zich niet alleen uit tot ge
bouwen e.d. maar als voorbeeld van
activiteit noemde spr. de bescher
ming ook van stoepen, beelden.
des de stammen voerden onophou- uitermate critisch waar het de blan- hij heeft over de Rijnstreek veel ver-
delijk oorlogen en de opperhoofden j ken betreft en uit hoofde van hun po- teld v laten zien. Hij neeit
voerden een meest absolute dictatuur sitie hebben zij een grote invloed op niet alleen gesproken, maar met een
Nu zijn er heel wat. boeken geschre- het volk. Als laatste maar meer in- zestig lichtbeelden heeft hj e vlj—
ven over het ge.uk van hef mens- I vloedr«ke element znoeten dan nog ge- -.gen. die met*
dom in 7yn primitieve staat maar noemd worden degenen die een un.- LeiJen Züet|rw0'ude sHezerswoude, ties is het dempen van de Mare te
feit is dat de neger van die tijd vaak i versitaire opleiding hebben genoten. Koudekerk aan den Rijnj Rijnsater-Leiden, waardoor de daer stamde
dmp. ongelukkig was; besmettelijke. Zij zijn in Euro:-, geweest gedur^n- wou(je> Oudshoorn en.... dit mocht gebouwen veel van hun aspect en
relief zullen verliezen. Spr. toonde
ziekten eisten millioenen slachtof- de hun studiejaren Zij gaan dan natuurlijk in de serie' 'niet ontbre-
fers, onderlii ge oorlogen roeiden naar een wereldstad als Londen, zij ken, naar de jongste aanwinst van
hele stammen uit of voerden hen voelen zich eenzaam en zoeken c|e Vereniging, het uit de 17e eeuw
weg in slavernij en boven dat al- vriendschap en medeleven. En juist daterend herenhuis aan de Rijnkade
les hing dan nog altijd het
van een meedogenloos heidendom. I vaak onthouden. Het gebeurt maar al ingericht.
Dat alles is nu aan het verdwijnen. te vaak dat men hun bij het zoeken A1J
De blanke, God zij hem genadig voor naar kamers de deur voor de neus
'met foto's aan hoe de Mare-zelf ook
als een onverbreekbaar geheel is ts
Tweede bruggehoofd. Vandaag
is opnieuw een belangrijk deel van
HYPOTHEKEN
en voor olie oudere raken
op het gebied tod on
roerende goedereD
Bouw- en r.'ekelaarsbedri]!
v. d. Drift
Oude Vest 29 Leiden
Telef. 2051??
(Advertentie)
Allerwege wordt gestreefd naar overgaan, vlot van het blad kunnen
vernieuwing van het onderwijs, ver- j zingen. Wat ook heel belangrijk is,
betering van d-e methodes en aanpas
sing van de hulpmiddelen. De fa. N.
Samsom te Alphen aan den Rijn
heeft in samenwerking met onder
wijskrachten op dit gebied al heel
wat baanbrekend werk verricht.
i uttibicuu iiciciiuuii ctcui w «,j,mouv. .beschouwen rnet de bebouwing en ^hans heeft de heer s. J. Koning, in
spook deze twee dingen worden hun daar np. 11, dat tot museum zal worden hoe groot het nadelig contrast is als [dienst bij deze firma voor onderwijs-
ndom. vaak onthouden. Het gebeurt maar al ingericht. jde» Mare plaat- zal moeten maken aangeiecre - - -
Aan de Goudkust in West-Afrika spookt de Porro rond, een geheim genootschap van negers, juist als de Mau Man
in Kenya. Hierboven een zeldzame kiek van een z. g. Kagba, een geraamte met een kleed erover, waaraan
van voren een kop met horens en van achteren een staart is gemaakt. Onder het kleed lopen enige negers. Het
geheel heeft de bedoeling om de nict-ingewijde negers vrees aan te jagen.
Aan de hand van de lichtbeelden voor een straat.
Ook de Burcht te Leiden werd
brceti.ce aan een Le chouwing on
derworpen evenals de Hooglandse
kerk in de Sleutelstad, welke kerk
dringend restauratie behoeft, waar
mee men, naar sprekers verwachting,
het komende jaar een aanvang zal
inaken.
Er zijn in Nederland zelfs gemeen
ten, welke vanuit de historie bezien
zo rijk zijn aan monumenten, dat ze
als gaaf geheel de zorg van de heer
Van Nispen waard zijn. O.a. Elburg,
Oude water, Hulst, Naar den, Amster
dam enz. waar bouwwerken van oude
historische betekenis de bouwkunst
en de oude roem van het land ver
kondigen. Hiermede wordt ook het
algemeen belang gediend. Daarom
wordt dit werk door de regering ge
schraagd, al bezit ons land nog geen
wet op dit punt. Wel is ze op stapel.
De heer Van Nispen gaf ter inlei
ding van zijn causerie een uiteen
zetting van de werkwijze van Monu
mentenzorg en zeide, dat dank zij
haar bemoeiingen al reeds veel be
waard kon blijven. O.a. noemde spr.
de successen, die werden behaald bij
restauraties van kastelen er bij her
bouw of heropbouw van monumen
tale werken van oude bouwkunst.
Ook is men erin geslaagd het oude
Maastricht zo te doen „modernise
ren" dat de oude kunsthistorische
waarde van die stad niet verloren
ging.
De heer Van Nispen werd bij de
vertoning van de lichtbeelden geas-
angelegenheden, zich op een ander
nieuwtje geworpen. Het betreft hier
een verbetering van de methode om
hinderen te leren zingen.
Het betreft hier een vinding van
frater Willibrordus uit Oss, die on
langs nog hoofd was van een school
te Tilburg. Hij fundeert zijn nieuwe
vinding op de ouderwetse methode
van lezen, n.l. met letters onder figu
ren als aap noot mies enz.
Hij gebruikt een plankje, verfde
er een notenbalk op, maakte noten,
die op de plank ingelegd konden wor
den en op deze wijze leerde hij de
kinderen noten lazen, met verras
sende resultaten.
De heer De Koning vernam dit en
hoewel hijzelf goede theoretische
kennis van zingen heeft, is hij in ge
zelschap van de heer A. Tollenaar,
hoofd van de Chr. School aan de Jan
Nieuwenhuizenstraat te Alphen a. d.
Rijn en dirigent van het Ned. Herv.
Kerkkoor, een man met erkende
kwaliteiten op het gebied van de
zang naar Tilburg getogen. Zij con
stateerden dat het succes van Frater
Willibrordus groot was, want de re
sultaten konden de heren proefonder
vindelijk vaststellen. De kinderen
zongen niet alleen de geleerde lied
jes na slechts zes weken theorie
en praktijk Voor de vuist weg,
doch zongen ook de melodieën, die
de Alphense bezoekers opschreven.
De heer Koning heeft toen dit sys
teem uitgewerkt en het materiaal
verbeterd. Van dit systeem wordt nu
verwacht, dat de kinderen b.v. van
de derde klas, vóór zij naar de vierde
kinderen krijgen er plezier in,
want de methodiek is vrij eenvoudig.
Bezit men de vereiste notenkénmis,
dan geniet men ook volop van de
zang en muziek.
De leermiddelen zijn al even een
voudig. Een smal carton, met recht
onder elkaar staande noten. Een gro
ter carton, drie lagen geperst, met
de notenbalk en de noten erop aan
gebracht. Een karot met alleen d«
notenbalk en dan zijn er noten los
bij. Ten behoeve van de melodie
heeft de heer Koning in samenwer
king met de geestelijke vader van
de nieuwe zang-methodiek, frater
Willibrordus, en de heer Tollenaar
een afzonderlijk leermiddel ontwor
pen door middel waarvan de kinde
ren ook de maatverdeling, kruisen
en mollen enz. leren. Een en ander
is gecompleteerd door een beknopte
handleiding, alles bij elkaar is dit
systeem zo eenvoudig, dat kinderen
van 8 a 9 jaar de gehele theorie bin
nen 1 jaar praktijk kunnen omzetten.
Dit is bewezen, niet alleen door de
leerlingen van frater Willibrordus,
maar de proef is op de som gezet op
de Oranjeschool te Alphen a. d. RÜn'
Een aantal van deze kinderen heeft
het voorts onlangs nog in den Haag
gedemonstreerd voor de leden van de
tweede Hoofdinspectie bij het L.O.
Het succes was v'an dien aard, dat
men ook in die kringen deze metho
diek met enthousiasme heeft begroet.
Uiteraard verliep het een en ander
ook voor de firma Samsom zo be
moedigend, dat men zich geheel ach
ter de verbreiding van de deugde
lijk gebleken leermiddelen heeft ge*
steld ter ondersteuning van de nieu
we zang-methodiek van frater Wilh"
brordus.
Ongetwijfeld ziet men in onder*
wijskringen de ontwikkeling van dit
eenvoudig systeem met belangstelling
tegemoet.
