SeC&idóeGou/tant
Het schijnproces te Praag
Ernstig incident in Saargebied
In oorlogstooi tegen de Man Mau
In België sprong
een loodkamer
Jahan MauiUó, aan ACaó&au a awe JCatea
FaJ. N. GEIJER
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ZATERDAG 22 NOVEMBER 1952
44ste JAARGANG
No. 12747
Papengracht 32» Tel. 20015, Adm. en Adv. 20S26, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
STENEN
DES AANSTOOTS
VOLGENDE WEEK Zondag, 30 No
vember, zullen er verkiezingen
plaats vinden in het Saargebied. Het
zijn die verkiezingen, welke niet
konden worden uitgesteld, toen dr.
Adenauer erom verzocvht om de be
sprekingen met Frankrijk over de
toekomst van het Saargebied niet te
hinderen. Zij worden derhalve ge
houden, maar het is de vraag, of de
Saarlandse premier Hoffmann, die
zich tegen uitstel verzet heeft, er
veel plezier aan zal beleven. De
Westduitse Bondsdag heeft reeds het
besluit genomen om deze verkiezin
gen als onwettig te beschouwen, om
dat niet alle partijen en met name
niet de pro-Duitse partijen er aan
deel mogen nemen. Een eventuele op
de uitslag van de verkiezin-
0 gen gebaseerde regering zal
men in Bonn niet erkennen.
De Duitsers in het Saargebied heeft
men het advies gegeven de verkie
zingen te boycotten door niet te
stemmen of het stembiljet ongeldig
te maken. Op die manier hoopt men
de stemdag tot een dag van demon
stratie te kunnen maken ten gunste
van West-Duitsland en ten nadele
van de separatistisch voelende pre
mier Hoffmann. Wanneer inderdaad
een groot percentage kiezers zou
thuisblijven, zou dit een machtige1
demonstratie zijn, des te groter naar
mate er meer kiezers niet stemmen.
In dit opzicht hebben alle grote
partijen in het Westduitse parlement,
één lijn getrokken, ofschoon de so
cialisten het overigens niet met
Adenauer eens zijn, wanneer hij het
Saargebied wil internationaliseren.
Een klein beetje eenstemmigheid
in het parlement van Bonn is geen
overdreven luxe, speciaal wat meer
meegaandheid met Adenauers poli
tiek van aansluiting bij het Westen.
De socialisten zijn daarvan nog altijd
felle tegenstanders en hun tegenstand
is er n:et soepeler op geworden na
het geval met het Saargebied.
Dezer daven heeft de Bondsdag in
meerderheid besloten om de debat
ten over de ratificatie van de ver
dragen van Bonn en van het Euro
pese leger uit te stellen ofschoon
Adenauer met klem had aangedron
gen op een zo spoedig mogelijke be
handeling. Het motief was, dat men
eerst de uitspraak van het Staatsge-
rechtshof omtrent de grondwettigheid
dezer verdragen wilde afwachten.
Volgens de socialistische argumenta
tie zou het van weinig eerbied voor
het hoge rechtscollege hebben ge
tuigd, indien de Bondsdag alvast
maar een besluit genomen had, zon
der eerst te vernemen wat het Hof
er van zeggen zou. Wij vermoeden,
dat de socialisten minder beleefd zou
den zijn geweest, indien het toeval
lig een wetsontwerp had gegolden,
waarvan zij vurige voorstanders
waren.
IJITSTEL IS ECHTER nog geen af-
stel, zo troosten de voorstanders
van ratificatie zich, maar het is dui
delijk dat elk uitstel gelegenheid
geeft aa.n allerlei storende factoren
om tussenbeide te komen. Het conflict
om het Saargebied is er één van; het
optreden van allerhande neo-nazi-
elementen een andere. Bij de pas
gehouden gemeenteraadsverkiezingen
in een drietal „Lander" van de
de Bondsrepubliek -is gebleken, dat
de nationalisten en neo-nazFs bezig
zijn om met elkaar te wedijveren in
het zieltjes vangen en met stijgend
succes. Adenauers partij, de Christen
Democratische Unie (C.D.U.) be
merkt dat geducht in een achteruit
lopen van het aantal zetels. Het is
dan ook niet te verwonderen, dat
Adenauer er prijs op stelt, eindelijk
eens opheldering te krijgen over de
mate van bereidheid in de Bondsdag
om zijn beleid te volgen. Iedere week
uitstel betekent zeven dagen agitatie
en zeven dagen onzekerheid en on
zekerheid is een euvel, waaraan ten
slotte iedere regering ten gronde
moet gaan.
Frankrijk's houding maakt het
overigens Adenauer niét gemakkelijk
om zijn pro-Europese politiek door
te voeren, hetgeen erg jammer is,
want in een verwerping van de ge
dachte van het Europese leger schui
len grote gevaren. Europa zal zich
er op voor moeten bereiden, dat het
althans een zeer groot deel van zijn
verdediging op eigen schouders moet
nemen en niet te veel mag steunen
op Amerika. Nog is het niet volledig
bekend, welke koers de nieuwe pre
sident Eisenhower zal inslaan, maar
het kon wel eens spoedig blijken, dat
het beter is op eigen krachten te
steunen dan op die van een ander.
Daarom is elk getwist onderling,
dat dé kracht van Europa verzwakt,
te betreuren.
ISRAËL ZAL SCHERP PROTEST INDIENEN
De Israëlische regering zal bij de Tsjechische regering een zeer scherp
protest indienen tegen de pogingen om voor het schijnproces tegen ex-mi
nister Clementis c.s. de staat Israël en Joodse leiders en organisaties te be
llekken. Israëlische regeringskringen voorspelden dat de betrekkingen tus
sen Israël en de Oost-Europese volksdemocratieën snel slechter zulllen
worden, na deze, wat zij noemden „ongeëvenaarde besmeuring van het
Zionisme en de staat Israël tijdens het proces te Praag". Dit anti-semitisme
kwam gisteren te Praag opnieuw naar voren, toen tijdens het proces de
reeds lang vermiste linkse Israëlische arbeidersleider Mordechai Oren werd
voorgeleid. Afgelopen zomer had de Israëlische regering aan Praag om
inlichtingen over zijij verblijfplaats verzocht maar geen antwoord ontvangen.
dent Godfrey Lias, en de tegenwoor
dige Britse UNO-gedelegeerde Sir
Gladwyn Jebb.
En na dit gezegd te hebben ver
volgde Clementis: „Voor mijn on
dergrondse werk had ik inlichtingen
nodig uit andere volksdemocratieën.
Daartoe bouwde ik in samenwerking
met mijn onderminister van Buiten
landse Zaken, Vavro Hadju" (die nu
ook terechtstaat) „spionnagenetten
op in Oost-Berlijn en Boedapest".
Dit alles en nog veel meer „be
kende" de oud-minister en volgens
radio-Praag was er geen enkel punt
aanklacht, dat hij niet toegaf.
OOK FOSTER DULLES
BESCHULDIGD
Oren moest dienen als getuige te
gen Slansky. de voormalige secreta
ris-generaal der Tsjechische com
munistische partij, die eergisteren
reeds een lange „bekentenis" af
legde.
Na een bezoek aan andere landen
achter het „ijzeren gordijn" was hij
naar Tsjechoslowakije gegaan, in een
poging om de vrijlating van daar ge
arresteerde Zionisten te verkrijgen.
Eind vorig jaar of begin dit jaar
verdween hij spoorloos.
Gisteren „getuigde" hij, dat hij al
in 1948 van de Joegoslavische minis
ter van Buitenlandse Zaken, Bebler,
had gehoord, dat Slansky met de
Titoïsten samenwerkte. En Mosje
Pijade, de „partijstrateeg" van de
Joegoslavische communistische par
tij, had daarbij aldus Oren's „ge
tuigenis" verklaard, dat de ver
binding met Slansky tot stand was
gekomen via de Israëlische gezant te
Praag Ehud Avriel.
Oren noemde ook Herbert Morri
son, de vroegere Britse Labourmi-
nister van Buitenlandse Zaken, die
met het (inmiddels uit de partij ge
stoten) linkse labourlid Konni Zil-
liacus "een plan hadden uitgewerkt
tpt „omverwerning van de volksde
mocratieën" (Zilliacus werd gisteren
ook reeds door Slansky genoemd).
Oren's getuigenis" nam ten slotte de
vorm van een „bekentenis" aan, en
het ziet er naar uit, dat ook hij te
recht zal moeten staan.
CLEMENTIS GEEFT OOK
ALLES TOE
Het langst stond gisteren Clemen
tis in de getuigenbank, en ook hij
betrok in zijn bekentenis het Israë
lische gezantschap te Praag. De le
den van dit gezantschap waren vol
gens hem niet anders dan „Ameri
kaanse agenten met Israëlische diplo
matieke paspoorten". Zij en vele an
dere figuren buiten het ijzeren gor
dijn, die over Clementis' tong kwa
men, stonden allen in dienst van „de
meesterspion in Oost-Europa", Allen
Dulles, de broer van de gisteren tot
Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken benoemde John Foster
Dulles.
Ook 'deze laatste werd door Cle
mentis genoemd. Hij zou in samen
werking met de toenmalige Ameri
kaanse gezant te Praag, Laurence
Steinhardt, een aantal aristocrati-
sche Tsjechische families geholpen
hebben, met haar geld en juwelen
uit Tsjechoslowakije te vluchten.
„Spionnen" waren volgens Cle
mentis ook de vroegere Britse am
bassadeur Sir Philio Nichols, de in
1947 uitgewezen ,Times"-correspon-
WILLIAM GREEN OVERLEDEN
Drie Duitsers, een hoofdingenieur en twee timmerlieden, zijn gevlucht uit
een Communistisch werkkamp, gelegen in het district Hohenschonhausen
in Oost Berlijn. Zij waren, op grond van valse spionnage-beschuldigingen,
veroordeeld tot 25 jaar gevangenschap. De drie vluchtelingen vertellen een
West-Berlijnse politieagent over hun avontuurlijke ontsnapping.
PRO-DUITSE POLITICUS VERMOORD
Negen dagen voor de verkiezingen in het Saargebied 30 November
zijn de spanningen, waarmede dit gebeuren wordt tegemoet gezien, zeer ver
hoogd door een ernstig incident, waarvan de Wegt-Duitse vice-kanselier
Franz Bluecher gisteren heeft melding gemaakt op het congres te Bad Ems
van de vrije democratische partij, waarvan hij voorzitter is. Bluecher maak
te hier bekend, dat Donderdagavond in het Saargebied de pro-Duitse poli
ticus Geiger, lid van de verboden Saarlandse democratische partij, is ver
moord. De zoon van Geiger, die zijn vader te hulp snelde, werd ernstig
gewond, aldus Bluecher.
INVLOED OP A.S. VERKIEZINGEN
Bluecher onderbrak de besprekin
gen op het congres om dit nieuws,
dat hij zo juist per telefoon uit Saar-
brücken had ontvangen, mee te de
len. Alle afgevaardigden namen
daarop staande twee minuten stilte
in acht.
Bluecher zei, dat Geiger aangeval
len en dodelijk gewond werd door
onbekend gebleven aanvallers, die
een overval deden op zijn huis' in
Saarbrücken, op zoek naar verboden
pamfletten van de democratische
Saarpartij (D.P.S.).
Geiger werd neergeslagen, nadat
hij de indringer-s verteld had, dat hij
geen illegale strooibiljetten in zijn
huis had.
Bluecher zei, dat hij op de hoogte
gesteld was van deze moord door
Richard Becker, de voor-zitter van de
D.P.S. Het lijk van het slachtoffer is
in beslag genomen door de politie
van Saarland.
De D.P.S., die door de Saar-rege-
ring verboden is vanwege haar pro-
Duitse activiteit, heeft een beloning
het vuur, de Saar-controverse
féller deed oplaaien.
Donderdagavond was dê voorzit
ter van de m ij nw er kersbon d in dit
gebied, Paul Kitsch, uit zijn functie
ontzet. Hoewel geen officieel com
muniqué werd uitgegeven, wordt
door zijn anti-Duitse tegenstanders
in de vakbeweging gezegd, dat hij
zijn vakbondspositie misbruikte voor
politieke doeleinden. Hij werd er van
beschuldigd de mijnwerkers tot sta
king te hebben aangezet, uit protest
tegen de komende verkiezingen.
Dit feit was voor de Westduitse
vakbond (6 millioen leden) aanlei
ding een beroep op de drie geallieer
de Hoge Commissarissen te doen om
„de democratische vrijheid in de
Saar te helpen verzekeren".
NIEUWE KERK IN DE ZELFKANT
Te Höngen in de Zelfkant, welke
kerkelijk nog tot het bisdom Aken
behoort, wordt op Zondag 23 Nov.
door de wijbisschop van Aken, mgr.
di". Hühnermann, een nieuwe aan de
H. Lambcrtus toegewijde kerk inge
zegend. De vroegere kerk van Hön
gen werd in het najaar van 1944 ten
gevolge van oorlogshandelingen bij
na geheel vernield.
Z. Afrika zal zich er
niet aan storen
De Zuid-Afrikaanse minister van
binnenlandse zaken, dr. Donges, heeft
Vrijdagavond verklaard, dat zijn re
gering zich niet zal storen aan de
resolutie der V.N. inzake de instel
ling van een commissie van drie
landen voor een onderzoek naar de
apartheidspolitiek.
De minister zeide, dat zijn land niet
zou meewerken aan een „zo duidelij
ke schending van hel Handvest der
V.N.". Indien de Algemene Verga
dering de resolutie eveneens zou aan
nemen, zou er een nieuw besluit van
de organisatie zijn, dat wordt gene
geerd door het land, waarvoor het
bedoeld is.
Indien de V.N. voortgaan zich te
mengen in binnenlandse aangelegen
heden, zo zeide de minister, is het
einde der organisatie niet ver.
MET PIJL EN SPEER
voor de optocht uit. En men was dp
alles bedacht: er was een serum te- j
Eisenhowers kabinet
Korea-reis staat voor de deur
Generaal Eisenhower heeft weer
verschillende benoemingen voor het
komende Republikeinse bestuur be
kende gemaakt. Het ministerie van
Financiën komt aan George Hum
phrey (president van een grote
maatschappij in Cleveland en direc
teur van talrijke ondernemingen).
Hebrert Brownel (een New Yorks
advocaat en leider van Eeisenhowers
verkiezingscampagne) wordt procu
reur-generaal. En Harold Stassen,
oud-gouverneur van Minnesota wordt
directeur van het bureau voor we
derzijdse beveiliging (MSA).
Ook de benoemingen voor de de
partementen van Handel, Arbeid en
Landbouw, voor de functie van di
recteur-generaal der PTT en voor de
leiding van de UNO delegatie, wor
den weldra verwacht, omdat de ge
neraal, naar het schijnt, grote haast
maakt met zijn reis naar Korea.
Gisteren is bekend geworden, dat de
3.s. minister van Defensie, Wilson,
generaal Eisenhower op die tocht zal
vergezellen.
Het valt overigens op, dat het me
rendeel der candidaten geen aanhan
gers zijn van senator Taft, die, zoals
bekend, de generaal tevergeefs be
streed bij de verkrijging van een re
publikeinse presidentscandidatuur.
In Ned. stierven de vissen
De laatste weken zijn er berichten
in de pers verschenen over een gif
tige stroom, die door de Nederlandse
wateren vloeide en duizenden vissen
doodde.
Dezer dagen is de directeur van
een industrie uit 't Belgische plaatsje
Neerpelt, in Nederland op bezoek
geweest en hij verklaarde, dat door
het springen van een loodkamer
verschillende giftige stoffen via do
riolering in het water zijn gekomen,
De directeur heeft toegezegd, dat hij
de schade, die de visstand hierdoor
ondervonden heeft, zal vergoeden.
Met waardering voor dit sportieve
Belgische gebaar, zijn alle sport- en
beroepsvissers achter een bloknote
gekropen om de schade in cijfers uit
te drukken.
MIJNONTPLOFFING IN BELGIE
Gistermiddag heeft zich in de mijn
„Les Liegcois" te Zwartberg nabij
Genk een ernstige mijnontploffing
voorgedaan. Hierbij werden 5 mijn
werkers op slag gedood. Negen ande
ren liepen zware brandwonden op.
ij ui loc dctiviicii, iitLii ccii uciuniiig i i sidgcnoeien meegenomen en i
van 250.000 francs uitgeloofd voor gasteren door dichte bossen en langs j zeifs pleisters voor hen, die last kre-1
het vinden van de aanvallers. bijkans onbegaanbare paden lang-
De 300 gedelegeerden van het zaam de hellingen van de Rift-vallei
vrije democratische congres stonden nabij Naivasja op. Het waren Britse
zwijgend op, toen Bluecher er bij
hen op aandrong, ,,zich kalm te hou
den, niettegenstaande de ernst van
de kwestie".
Terwijl ook volgens Reuter .de po
litie te Saarbrücken heeft medege
deeld, dat Geiger Sr., een 70-jarige
smid, is doodgeslagen, heeft het mi
nisterie van voorlichting te Saar-
brücken later een verklaring uitge-
J wordt, J~'
William Green, de voorzitter van
het Amerikaanse Verbond Van Vak- géven, waarin gezegd wordt, dat
verenigingen (de A.F.L.) is gisteren Geiger niet aangevallen of gewond
in zijn woning te Conshocton in Ohio
overleden. De 81-jarige Green, die
aan suikerziekte leed, was sinds Oc
tober ernstig ziek.
SAARGEBIED
werd, maar enige uren na de inval
.aan een hartverlamming is overle
den.
De zaak-Geiger was overigens niet i genoemd werd, zich in beweging zet-
de enige ontwikkeling, die als olie te. Blaffende speurhonden sprongen
troepen, blanke kolonisten op ponnies
en kleurig beschilderde Masai-ne-
gers in volle oorlogsui trusting. En
hun doel was een der grootste raz
zia's te houden tegen Mau Mau-le-
den, die 700 meter hogerop een ver
boden nederzetting hadden gesticht
een razzia overigens met teleurstel
lend resultaat want er konden niet
meer dan 100 Kikoejoes aangehou
den worden.
De ochtendnevel hing nog dicht
over de velden, toen de „operatie
Polotournooi", zoals de onderneming
Geboortekaartjes
Doopkaarsen
Pen grote sortering vindt
BOTERMARKT 26 - LEIDEN
Gistermiddag is Hr Ms Fregat „Johan Maurits van Nassau", ter aflossing van Hr Ms Torpedobootjager
„Piet Hein", naar de Koreaanse wateren vertrokken. Het vertrek uit Den Helder.
gen van zadelpijn.
Terwijl de mannen moeizaam
voorttrokken naar de 25 km. verder
gelegen nederzetting, cirkelden vlieg
tuigen boven de berghelling om de
bewegingen van de Kikoejoes in de
gaten te houden. Bij de nadering van
het dorp betrokken de Masai-negers
grimmig de wacht bij de uitgangs
wegen, met in eun handen speren,
bogen en pijlen
Bij andere operaties in de laatste
24 uur tegen de Kikoejoes werden
ongeveer 300 m'ensei. aangehouden.
Ulbricht waarschuwt
De Oostduitse vice-premier Walter
Ulbricht heeft Vrijdag gewaar
schuwd, dat Westduitse volksverte
genwoordigers, die vóór goedkeuring
van de verdragen van West Duits
land met de geallieerden zullen
stemmen, hun „egrechte straf" niet
zullen ontgaan. Voor het centrale
comité van de Oostduitse communis
tische partij verklaarde hij, naar
aanleiding van vragen, die hij zei
van Westduitse burgers te hebben
ontvangen, 'dat niemand deze verra
ders zal kunnen bewaren voor hun
gerechte straf, aldus een bericht van
het officiële Oostduitse persbureau
ADN. Deze volksvertegenwoordigers
dienden te beseffen, aldus Ulbricht,
dat Adenauers tijd spoedig voorbij
zal zijn.
PINAY DR^Tr-EDE MET
AFTREDEN
Premier Pinay van Frankrijk heeft
gisteravond gedreigd af te treden
als de Nationale vergadering beslui
ten zou een verhoging van de sociale
voorzieningen, hetgeen een vergro
ting der uitgaven zou betekenen, te
besoreken. Communisten. Socialisten
en enkele Volksreoublikeinen had
den om dit debat verzocht.
De Nationale Vergadering besloot
daarop met 304 teeen 214 stemmen,
het debat uit te stellen, totdat de ge
hele begroting zal zijn behandeld,
hetgeen ongeveer tien dagen zal ne
men.
UITVOER
VAN GESCHENKZENDINGEN.
De Centrale Dienst voor in- en
uitvoer deelt het volgende mede:
Naar bekend is kunnen krachtens
een algemene vergunning van de C.
D.I.U. geschenkzendingen tot een
waarde van ƒ25.— en een bruto-ge-
wicht van 5 kg. worden uitgevoerd
met gebruikmaking van een, door de
verzender zelf in te vullen groen
formulier G.S. (geschenkspecificatie),
dat gratis bij de postkantoren ver
ia-ij gbaar is.
Geschenkzendingen), welke volgens
deze regeling worden verzonden, mo
gen van een reeks artikelen niet
meer inhouden dan de daarvoor vast
gestelde maximum hoeveelheden,
vermeld op de achterzijde van het
genoemde formulier.
Het is thans mogelijk gebleken
deze bijzondere beperkingen voor een
aantal goederen op te heffen en de
maxima voor andere artikelen te ver
hogen. Formeel is zulks geregeld bij
wijzigingsbeschikking nr. 2 algeme
ne vergunning C.D.I.U. 1950 nr. Ill,
gepubliceerd in de Nederlandse
staatscourant van 21 November. Deze
wijziging houdt in, dat met ingang
van 25 November ten aanzien van de
inhoud van geschenkzendingen nog
slechts de volgende bijzondere beper
kingen zullen gelden.
a. boter 10000 gram
b. vlees 1000 gram
c. room 2000 gram
d. koffie 1000 gram
e. specerijen 250 gram
f. sigaretten 200 stuks
g. sigaren 50 stuks
h. tabak 200 gram
De algemene normen van waarde
en gewicht blijven van kracht, ter
wijl evenmin wijziging komt in de
bepalingen in zake de goederen, wel
ke in het geheel niet met geschenk
zendingen mogen worden uitgevoerd,
eveneens vermeld op het te gebruiken
groene formulier.
Men zij er op bedacht, dat nog eni-
getijd formulieren G.S. in omloop
zullen blijven van oude druk, waarin
de nieuwe normen dus nog niet zijn
vermeld.
Tenslotte wordt er op gewezen,
dat de onderhavige maatregel al
leen betrekking heeft op de uit
voer uit Nederland. De voorschrif
ten welke aan buitenlandse zijde
bestaan ten aanzien van de invoer
van geschenkzendingen, de beta
ling van invoerrechten e.d. worden
hierdoor niet beïnvloed.