Ste ColdóeSoti^nt Eisenhower president der V. S. EhenH^uie^ tüamfiataK WOENSDAG 5 NOVEMBER 1952 44ste JAARGANG No. 12732 Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2p. mnd., f 6p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 Een klinkende overwinning van de republikeinen „Ik zal mijn verantwoordelijkheid nimmer te licht opvatten" Stevenson nam zijn nederlaag sportief op Generaal Eisenhower is gekozen tot president van de Verenigde Staten van Amerika. Het is een spannende race geweest, maar naarmate de uitslagen uit de verschillende staten bekend werden, nam de voorsprong van Eisen hower op zijn mede-candidaat Stevenson" geleidelijk toe en tenslotte moest zelfs Stevenson zijn nederlaag erkennen. In een verklaring op het demo cratische hoofdkwartier te Springfield in Illinois verklaarde de verslagen democratische candidaat: „Onze landgenoten hebben hun keus bepaald: het is generaal Eisenhower." Zelfs in Illinois, de staat waarover Stevenson gouverneur is, heeft de demo craat de nederlaag geleden. Stevenson gaf zijn nederlaag toe in een radio-televisie-uitzending te 07.43 uur Nederlandse tijd uit Springfield in Illinois Hij deelde mede het volgende telegram aan de overwinnaar gezonden te hebben: „Het volk heeft zijn keuze gedaan en ik wens U geluk. Het is mijn oprechte bede, dat gij de dienaar en de bewaarder van de vrede zult zijn en dat gij in de moeilijkheden de deur der hope zult openen. Mijn beste wensen". Eisenhower heeft het volgende geantwoord: „Ik dank u voor uw hoffelijke en sportieve boodschap. Gezien de zware moeilijkheden die voor ons liggen is het duidelijk noodzakelijk, dat de mannen en vrouwen van goeden wille van beide partijen de geleverde politieke strijd vergeten en zich wijden aan het enkele doel van een betere toekomst. Ik vertrouw dat zij dit zullen doen." Tot de menigte zei Eisenhower: „Ik gevoel "me zowel deemoedig als trots over de uitslag. Ik zal mijn verantwoordelijkheid nimmer te licht opvatten". Op het democratische .hoofdkwar tier te Springfield had men, voor ge val van een overwinning, veertig kisten met flessen champagne laten aanrukken. Reeds in de avond van de verkiezingsdag echter begon er pessimisme te heersen in het hoofd kwartier. De kisten bleven dicht. „V" is victorie Toen Eisenhower in zijn hoofd kwartier het podium betrad om het nieuws van zijn overwinning mee te delen, maakte hij het ,,V"-teken, waarna hij Mamie, zijn echtgenote, de nieuwe „eerste vrouw" van Ame rika, omhelsde. Beiden wuifden ge lukkig naar de juichende menigte in de zaal en toen eindelijk stilte was ingetreden, las de generaal het bo vengenoemde telegram van Steven son voor, waarin deze zijn neder laag erkende. Vele waarnemers noemen Eisen howers overwinning een waarlijk nationaal antwoord op de kruistocht en persoonlijkheid van de republi keinse candidaat, geheel afgezien van partijoverwegingen. Grote aantallen vakverenigingsleden en boeren, hand- en hoofdarbeiders, conserva tieven en liberalen, onafhankelijken en voormalige democraten, stedelin gen en plattelandsbewoners moeten voor Eisenhower gestemd hebben. Eisenhower scheurde Virginia en Florida af van het „solide (democra tisch) Zuiden" en won in het voor malige democratische Oklahoma. Van de landbouwstaten gingen velen, die vier jaar geleden Trumans overwinning bezegelden, over naar de republikeinen.- De leiders van de republikeinse partij hebben inmiddels reeds de conclusie uit de overwinning getrok ken en gezegd te begrijpen,, dat het Amerikaanse volk „een verandering wil". Truman's „Punt 4-programma" zijn vastgelegd. Enkele buitenlandse economen zijn bevreesd, dat een republikeinse over winning meer conflicten tussen werk gevers en werknemers zou doen ont staan, hetgeen een verlammende uitwerking op bepaalde Amerikaan se industrieën zou hebben. In kringen, die in nauwe verbin ding met het Sovjetkamp staan, heeft men in algemene zin te kennen ge geven, dat de Russen de voorkeur zouden geven aan een overwinning van Eisenhower. De politiek, die pre sident Truman in de afgelopen twee jaar tegen het wereldcommunisme heeft gevoerd, is door de Sovjets hef tig aangevallen. MODERN STEMMATERIAAL De modernste hulpmiddelen heb ben de Amerikanen in staat gesteld, snel kennis te nemen van de verkie zingsuitslagen. Daar is allereerst de electronische machine, die de stem men automatisch registreert. Al wat de kiezer hoefde te doen, was een aantal handles over te halen met de' naam van de candidaat zijner keuze. Het gordijn voor het stemhokje schuift automatisch open en dicht, en als de handle overgaat, weerklinkt een luide bel: zo wordt iedere po ging tot fraude voorkomen. s machines werkten overigens niet overal even feilloos. In Pitts burgh moesten de vroege stemmers een uur in de kou wachten, totdat een paar vastgelopen toestellen wa ren hersteld. In New York kon de oude staatsman Bernard Baruch de handle niet overhalen, omdat die klemde. ,.Dat vertikte ding werkt niet", riep hij naar de verkiezings- HOOP EN VREES Reuters diplomatieke medewerker Michael Fry meldde gisteren, dat de grote meerderheid der diplomaten, die in dienst staan van de Verenigde Naties of daarmede te maken heb ben, hoopten alhoewel zij officieel „neutraal" zijn, dat de Verenigde Staten een democratische president en Congres zouden krijgen. In deze kringen heerst algemeen de vrees, dat een republikeinse over winning een versterking betekent van de bestaande isolationistische tendenties, hetgeen mogelijk zou kunnen leiden tot verlaging van de Amerikaanse economische en mili taire hulp aan het buitenland in het algemeen, en aan Europa in het bij zonder. Vertegenwoordigers der Aziatische landen zijn sterk verontrust door be paalde neigingen in het republikein se kamp, die door generaal Eisenho wer zijn weergegeven in de woor den: „Laat de Aziaten de Aziaten bestrijden". Zij hebben ook opge merkt, dat republikeinse groepen maanden lang actie hebben gevoerd tegen voortgezette Amerikaanse hulpverlening aan Azië en andere delen van de wereld, zoals deze in ambtenaren, die het euvel gauw ver holpen hadden. De grote televisiestations werkten onafgebroken van half acht 's avonds tot elf uur. Ook daar, en in de ra diostudio's en de red'actiebureaux van de kranten werden electronische apparaten gebruikt om de resultaten op te tellen en te analyseren. Alleen de bioscopen en schouw burgen hadden een slechte dag; iedereen zat of aan de radio of aan zijn televisie-apparaat. Met de vlaggen halfstok en met zwartgerande „rouwberichten" in de plaatselijke bladen begroette Wash ington Dinsdagochtend de dag van de Amerikaanse verkiezingen. Wash ington mag n.l. als hoofdstad van het land ookdeze maal niet stem men. Verscheidene verenigingen dron gen er op aan de dag van de verkie zingen tot een „rouwdag" te maken voor de ingezetenen van Washing ton, die, gelijk gevangenen en krank zinnigen, niet mogen stemmen. Slechts door grondwetswijziging kunnen de inwoners van de Ameri kaanse hoofdstad „vrij en gelijkge rechtigd" worden. Dit zal uitermate moeilijk zijn, daar drie kwart van de 48 staten een door het Congres voor gestelde grondwetswijziging moeten bekrachtigen. En om het nog moeilijker te ma ken komt daar bij, dat het Congres geen grondwetswijziging wil voor stellen. Het invloedrijke blad „Washington Post" verklaarde' Dinsdagochtend: „Iemand te zeggen, dat hij niet mag stemmen, omdat hij in de hoofdstad woont, is precies alsof men tegen iemand zegt dat hij niet mag drin ken, omdat hij bij een rivier woont". DE LEVENSLOOP VAN DE NIEUWE PRESIDENT Hoe hij in de politiek verzeild raakte De thans 62-jarige generaal Dwight D. Eisenhower was twaalf jaar geleden Kolonel en bij het grote publiek nagenoeg onbekend. Toen hij in 1915 van de militaire academie te Westpoint afkwam zei hij aan zijn vrienden, dat hij niet verwachtte ooit een hogere rang dan die van kolonel te verkrijgen. In Juni 1942 benoemde generaal Marshall, toenmaals chef van de staf, Eisenhower tot bevelhebber der Amerikaanse strijdkrachten in Europa In de daarop volgende maanden voerde Eisenhower het bevel over alle geal lieerde strijdkrachten bij de invasie in Noord-Afrika. Tenslotte had hij tot aan het einde de leiding over de invasie in West-Europa. In November 1945 werd Eisenhower stafchef van het leger en in December 1950 opperbevel hebber van de geallieerde strijdkrachten in Europa. 31 Mei 1952 droeg hij zijn functie aan generaal Ridgway over en begaf zich naar de V. S. om c'eel te nemen aan de verkiezingsactie. Eisenhower werd op 14 October 1890 geboren in Denison (Texas) als boerenzoon en bracht met zijn vijf broers „zijn jeugdjaren door op de kleine ooerderij van zijn vader Eigenlijk per ongeluk kwam hij na zijn schooljaren terecht op de mili taire academie van Westpoint, want zijn verlangen was geweest bij de marine te gaan, doch op de vloot- academie werd hij niet meer toege laten daar hij boven de leeftijd was. Tijdens de eerste wereldoorlog diende hij als vooraanstaande tank Jianing-in Eihadetk opent Üiaxtementózitting, Koningin Elisabeth van Engeland heeft gisteren voor het eerst tijdens haar regering de parlementszitting geopend. Koningin Elisabeth, wier hahd wordt vastgehouden door de hertog van Edinburgh, begeeft zich aan het hoofd van de stoet door de „Royal Gallery" van het. Hogerhuis naar de troon om haar troonrede uit te spreken. Zij is getooid met de karmozijnen mantel, welke d Koningin Victoria werd gedragen toen zij de opening van het parlement verrichtte tijdens haar regering. Voor de vorstin uit loopt Lord Alexander, de minister van De fensie, die het Staatszwaard draagt. deskundige in de rang van luitenant kolonel bij het tankcorps. Hij deed herhaalde pogingen om naar Frank rijk te worden gezonden doch het departement hield hem vast voor zijn gewaardeerde werk aan het oplei dingscentrum voor tankbemanningen. Toen hij tenslotte voor Frankrijk was ingescheept voor vertrek op il No vember 1918, was het nieuws van de wapenstilstand hem voor. Tussen de twee wereldoorlogen had hij, in de rang van majoor, het commando over tanktroepen op ver schillende posten in de Verenigde Staten. Hij legde zich onderwijl toe cp verdere militaire studie. Als as sistent van MacArthur op de Philip- pijnen organiseerde Eisenhower, toen luitenant-kolonel, de luchtmacht van deze staat. Ook bekwaamde hij zich op het terrein van de luchtvaart en op 47- jarige leeftijd behaalde hij zijn vlie gerbrevet. Na de Japanse overval op Pearl Harbour, in December 1941, werd Eisenhower, als generaal-majoor, naar Washington geroepen om de lei ding over te nemen van de afdeling oorlogsplannen van de generale staf, welke tot taak had de strategie voor alle oorlogstönelen te ontwerpen. Reeds bij de presidentsverkiezin gen in 1948 werd er door een ,,Eisen- hower-als-presideiit"- beweging druk op hem geoefend om zich candidaat te laten stellen. Hij weigerde echter beslist. Ook bij het begin van de cam pagne van dit jaar nam hij aanvan kelijk een afwijzende houding aan, doch nadat bij de voorverkiezingen de grote voorkeur voor hem als re publikeins candidaat was gebleken, verklaarde hij zich gedwongen te zien de kwestie nader te overwegen, tot hij in April mededeelde om ont heffing van zijn taak als geallieerd opperbevelhebber in Europa verzocht te hebben. Eisenhower is in 1916 in het hu welijk getreden met Mamie Geneva Doud, dochter van een vleesverpak- kings-industrieel. Zijn zoon John heeft ook op Westpoint gestudeerd. Eisenhower heeft 51 decoraties en 27 onderscheidingen. Hij heeft eens van zichzelf gezegd, dat hij hartstoch telijk gelooft in „het Amerikaanse beginsel", te weten: „Gelijke kansen, hetgeen iets anders is dan gelijke verdeling van goederen, particulier initiatief, te onderscheiden van ge meenschappelijke opzet van socialis tische aard, en Amerikaans leider- I schap voor een verwarde, verbijster- le, door de oorlog geschokte wereld". Eisenhowers populariteit heeft het dan toch gewonnen. Met een flinke voorsprong op zijn mededinger Stevenson is de republi keinse candidaat Eisenhower presi dent geworden van de Ver. Staten. Daarmede zullen de Amerikanen na 20 jaren van democratisch bewind voor het eerst weer eens een republi keinse president hebben. Op 20 Ja nuari van het volgend jaar zal hij de taak van president Truman overne men. Stevenson nam zijn nederlaag nogal sportief op en zeide dat hij de uit spraak van het Amerikaanse volk van harte aanvaardde. „Het behoort tot de Amerikaanse traditie vóór de verkiezing fel te strij den. Het behoort eveneens tot de Amerikaanse traditie de gelederen na de verkiezing te sluiten". Vóór de verkiezingen hebben 0 de tegenstanders elkander van alles en nog wat tegen het hoofd gegooid en ieder heeft het Amerikaanse volk koeien met gou den horens beloofd. Stevenson had daarbij het voordeel, dat hij de steun had van president Truman, die niet op z'n mondje gevallen was, maar de generaal had strategisch de gunstigste positie. Hij kon n.l. schelden tegen de bestaande regering, welke hij een aaneenschakeling van blunders noem de, en zo iets slaat altijd in. Ook wat zijn verkiezingsbeloften betreft, was Stevenson gehandicapt door de band met de democratische regeringstra ditie, Eisenhower had een blanke lei en manoeuvreerde vrij opportunis tisch. Wij zullen binnenkort kunnen zien of de strijdbijl werkelijk begraven is en in hoeverre de verkiezingsbeloften van Eisenhower zullen worden inge lost. In de kringen van de Verenigde Naties schijnt men niet zo uitbundig enthousiast te zijn over de keuze van Eisenhower, omdat men vreest, dat de republikeinse tendenzen naar isolationisme zich nu in het rege ringsbeleid zullen laten gelden. Van republikeinse zijde is herhaaldelijk aangedrongen op beperking van de hulp aan het buitenland en speciaal aan Europa; nu het volk gesproken heeft en duidelijk heeft laten merken, dat het een andere koers wil, zou de aollarstroom wel eens kunnen wor den ingedamd. Aanvankelijk was Eisenhower, in tegenstelling tot zijn vroegere tegen, candidaat Taft, niet zo'n doorgefour neerde isolationist en daarom hebben wij indertijd de keuze van Eisenho wer als candidaat voor de republi keinse partij toegejuicht. Maar sinds dien heeft Eisenhower om stem men te vangen? uitspraken gedaan, welke twijfel doen rijzen. In elk ge val zal hij rekening moeten houden met de grote groep republikeinen, waarvan Taft de exponent is. Regë- ren is evenwel iets anders dan ver kiezingsbeloften inlossen en daarom zullen wij de daden van de nieuwe president eerst afwachten, alvorens een oordeel uit te spreken. Voorlopig concentreert de belang stelling voor Eisenhowers politiek zich voornamelijk op twee vraagstuk ken, n.l. zal de nieuwe president de politiek van Truman, om de verdedi ging van West-Europa te beschou wen als van overwegend belang, voort zetten en zal de ex-generaal er in slagen het conflict van Korea langs nieuwe wegen tot een oplos sing te brengen? Wat het eerste betreft, kunnen wij vertrouwen op zijn kennis van de Europese toestanden en verhoudin gen; zijn verleden als opperbevelheb ber van de Nato-strijdkrachten kan de generaal moeilijk verloochenen. Wat betreft Korea, herinneren wij ons, dat hij beloofd heeft, persoonlijk naar Korea te gaan om de situatie ter plaatse te bestuderen. Wat dit persoonlijk bezoek aan voordeel kan opleveren, is ons nog ndet geheel dui delijk, doch dat zal later wel blijken. Wij geloven, dat Europa de nieu we president met vertrouwen tege moet kan treden, omdat hij als ge matigd republikein de kans heeft het Amerikaans Congres te bewegen tot een eensgezinde en krachtige politiek, welke niet in het nadeel van Europa behoeft te zijn. Wij sluiten ons daar bij aan bij zijn verklaring, dat hij zijn verantwoordelijkheid nimmer te licht zal opvatten. Nieuwe moorden van de Mau Mau In Kenya zijn gisteren op de laatste dag van het bezoek van de Britse minister van koloniën, Lyttel- ton, aan de door de Mau Mau geter roriseerde gebieden twee nieuwe moorden gemeld. Beide slachtoffers waren inheemsen die door tien leden van de Kikoejoe-stam in een hinder laag waren gelokt en met nvessen werden afgemaakt, In de inheemse wijk van Nairobi heeft de politie gisteren een inval gedaan in een huis, waar een lid van de Wakamba-stam onder dwang de eed van de Mau Mau moest afleggen. Vijftien verdachten voor het me rendeel vrouwen werden gearre steerd. De politie legde beslag op een kist met symbolen van de Mau Mau, honderd staven springstof en een aantal slaghoedjes. Gevangenisoproer geëindigd De opstand van 1.600 gevangenen van de strafgevangenis van Ohio, die vier dagen geduurd heeft, is Dinsdag geëindigd met volledige, onvoorwaar delijke overgave van de opstandelin gen. Tijdens de enkele gevechten, die zich hebben afgespeeld sedert het be gin van de ongeregeldheden, werden één gevangene gedood en vier ge wond; ook werd een lid van de poli tie gewond. De aangerichte schade wordt op een millioen dollar ge raamd. Sedert Zondag hadden de ingeslo ten gevangenen in de vier celblokken geen voedsel ontvangen. De verwar ming was in de nacht van Maandag op Dinsdag, toen de temperaturen bet nulpunt naderden, uitgeschakeld. üiamettje Een reiziger die niets bij zich heeft kan zingen als hij een rover ontmoet.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 1