S)e ftzidseSoti/to/nt
Amerika kiest vandaag zijn president
Samenwerking van Unesco
met Missie-orden
Dollars voor
bases in Spanje
Thorez blijft
nog plakken
Executies
in Kenya
De kroning van koningin
Elizabeth
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DINSDAG 4 NOVfc'MBEK 1952
44ste JAARGANG No. 12731
Krijgen de Amerikaanse
kappers gelijk?
Papengracht 32t Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
ONDERWIJS
VERNIEUWING
IIOE men de plannen voor een zeer
individueel gericht onderwijs
zou moeten verwezenlijken, is op het
onderwijscongres in Woudschoten uit
voerig besproken.
Zoals men weet zijn twee voorname
punten uit het plan-Rutten de E.V.
O., het eenvoudig voortgezet onder
wijs en de A.M.S., de algemene mid
delbare school, de laatste als een pen
dant van wat wij nu reeds kennen als
de Middelbare meisjesschool. Wat de
E.V.O. nu betreft is men op dit con
gres tot de conclusie gekomen, dat
dit onderwijs een eigen schooltype
zal moeten hebben en een eigen leer
plan. Het is immers de bedoeling het
grootste deel van de Nederlandse
jeugd, dat tot nu toe slechts genoegen
nam met het l.o., in deze school onder
te brengen om er een algemene vor
ming te ontvangen, afgestemd op zijn
capaciteiten en om daar de basis te
leggen voor verder technisch, agra
risch of ander onderwijs.
De kern van dit plan is dus, dat
het afgestemd zal zijn op de capaci
teiten der leerlingen, ondanks het
feit, dat er klassikaal onderwijs wordt
gegeven. Want dat is juist de bedoe
ling van het nieuwe onderwijs, dat
het individueel gericht zal zijn op de
capaciteiten van de jongens en meis
jes en tevens op de behoeften van de
maatschappij.
De leeftijd, waarop de jongens naar
do technische school gaan, moet dan
ook zó gekozen worden, dat zij èn
lichamelijk èn geestelijk in staat zijn
deze vorm van onderwijs te onder-
de besten onder hen naar de U.T.S.,
de uitgebreid technische school, te
sturen, die de hoeksteen moet zijn
van het onderwijs voorzover het de
industrialisatie betreft en onder hen
kunnen dan wederom de uitblinkers
een overstapje naar de M.T.S maken.
Wat de Algemene Middelbare
School betreft, wij hebben in onze
vorige artikelen reeds gewezen op
de tegenstand, welke tegen deze vorm
van onderwijs in U.L.O.-kringen is
gerezen. Een begrijpelijke tegenstand,
maar waarvoor toch hoogst noodza
kelijk een oplossing moet worden ge
vonden. In Woudschoten heeft men
dan ook voorgesteld spoedig overleg
te plegen tussen M.O. en U.L.O., om
dat alleen een vruchtbare samenwer
king en samensprekimg tot verhelde
ring en tot Overeenstemming zal kun
nen leiden. Dat moet kunnen, als het
er om gaat de belangen èn van de
jeugd èn van het land te dienen. Men
moet immers uitgaa:. van de veron
derstelling, dat er onder de leerkrach
ten van de beide takken van onder
wijs één ding voorop staat en dat
is niet zich zelf of de school, maar
het belang van de jeugd.
DAARMEE is het vraagstuk nog
niet opgelost, hoe men twee zo
verscheiden zaken als individueel
gericht en tegelijk klassikaal onder
wijs vruchtbaar met elkaar zal kun
nen verenigen.
Hierover heeft op genoemd congres
dr. Jansen S.J. gedachten geuit, wel
ke zonder meer geheel nieuwe ver
gezichten hebben geopend.
Pater Jansen ging uit van de
dachte, dat geen onderwijsvernieu
wing mogelijk is zonder een terug
keer naar grotere vrijheid. Van 1863
tot 1920 was een principieel gewilde
vrijheid ten aanzien van de leerplan
nen en lessentabellen kenmerkend
voor de wettelijke regeling van het
middelbaar onderwijs en hij heeft het
jaar 1920 een -ampjaar genoemd,
omdat toen de bemoeienis van de
overheid met de regeling van het
onderwijs wettelijk werd vastgesteld.
In dat jaar werd ook voor het eerst
een algemeen leerplan voor de H.B.S.
De wereld wacht met spanning
op de uitslag
De functie van president is zeer belangrijk
Vandaag valt in de Verenigde Staten van Amerika de beslissing over de
vraag, wie in de eerstvolgende periode van vier jaar president zal zijn.
Het aantal kiezers bedraagt 96 millioen en men verwacht, dat er velen van
hun kiesrecht gebruik zullen maken (het stemmen is niet verplicht) omdat
liet vrij goed weer is in de Ver. Staten. De twee grote rivalen Eisenhower en
Stevenson hebben gisteravond voor het laatst via de televisie het kiezers
volk toegesproken, het wachten is thans op de uitslag van de stemming,
welke morgenochtend waarschijnlijk bekend zal zijn. Niemand waagt zich
aan voorspellingen.
WETEN DE KAPPERS HET?
Terwijl de instituten voor opinie
peiling met de handen in het haar
zitten en niet weten, aan wie de Ame
rikanen de voorkeur zullen geven,
hebben de Amerikaanse kappers als
hun mening uitgesproken, dat Ste
venson het winnen zal, zij het met
een vrij geringe meerderheid. De
kappers, voor wie immers het leven
net een pluk haar is, hebber, met hun
klanten gesproken en zij kwamen tot
de volgende optelsom: 206 836 van
hun .klanten hiëlden het op Steven
son en 203 140 op Eisenhower. Ge
zegd wordt, dat de kappers het met
opinie-onderzoek gedurende
meer dan twintig jaar met één uit-
:ondering, bij het rechte eind hebben
gehad.
Het is duidelijk, dat een wettelijke
gebondenheid aan een leerplan lijn
recht in strijd is met de grote ver
scheidenheid van capaciteiten, welke
de leerlingen vertonen. Van die ge
bondenheid nu moet men af. Men
zou volgens dr. Jansen een basis en
een plafond moeten vaststellen, maar
de basis, waarop met de leerlingen
kan worden begonnen moet veel la
ger zijn dan nu om daarop met de
verschillende leerlingen, ieder vol
gens zijn eigen begaafdheid verder te
kunnen bouwen. Met de een zal men
dus hoger komen dan met de ander;
met de meest begaafden zal men zelfs
tot aan het plafond kunnen geraken,
maar dat zal niet met allen het geval
behoeven te zijn. Alleen aldus kan
ieder kind worden opgeleid naar de
graad van zijn capaciteiten. Voor
iedere klas zal dus opnieuw een basis
moeten worden vastgesteld, welke
basis aan het eind van de voorafgaan
de klas tenminste zal moeten zijn
bereikt, maar het is eveneens dui
delijk, dat het onmogelijk is dit in
dividueel gerichte onderwijs in de
practijk te verwezenlijken, zolang er
een wettelijk leerplan bestaat, waar
aan alle leerlingen gebonden zijn.
De school-zelf en niet voorafgaande
exameneisen, zal dus ook 't selectie
probleem moeten oplossen. En dat kan
in dit systeem, omdat hierin gewerkt
wordt met de individuele capacitei
ten en men dus gemakkelijker de
richting van iedere leerling apart zal
kunnen bepalen. Deze differentiatie
kan de school in staat stellen zich te
richten naar de mogelijkheden, die
in iedere leerling aanwezig zijn, die
in hem werden aangetroffen bij een
eerste onderzoek, die daarna in de
school duidelijker aan het licht tre
den en die eindelijk voor de school
een basis vormen voor de inrichting
van het onderwijs.
In de mate, waarin het onderwijs
zal kunnen vorderen op de terugweg
naar de vrijheid naar die mate zal
men beter in staat zijn het selectie
probleem tot oplossing te brengen.
Men zal echter moeten oppassen op
de weg naar dit hoge doel niet in
een dood slop te geraken en daarover
zullen wij in een laatste artikel nog
iets zeggen.
DE LAATSTE LOODJES.
De redevoeringen, welke Eisenho
wer en Stevenson gisteravond hiel
den waren een laatste poging om
het ongewoon grote aantal .onbe
sliste" Amerikanen voor zich te win
nen.
Eisenhower verscheen gisteravond
op de televisieschermen van tien uur
tot half elf. Na hem kwam Steven
son en de Republikeinen waren bang,
dat de luisteraars, die hur. toestel
voor Eisenhower hadden aanstaan,
om half elf juist „wjirm" genoeg wa
ren om met belangstelling naar diens
tegenstander te luisteren. Daarom
plaatsten zij in de ochtendbladen een
grote advertentie: Vanavond spreekt
Ike van tien tot half elf.
Wij dringen er bij u op aan, naar
hem te luisteren. Dan stellen wij u
voor naar de keuken te gaan om iets
lekkers klaar te maken en daarna uw
kinderen te wekken, want om elf uur
komt Eisenhower weer en dat zal het
grootste moment in de geschiedenis
van radio en telev'sie worden.
PRESIDENT EEN MACHTIG MAN
De uitslag van de verkiezingen in
Amerika is niet alleen voor de Ame
rikanen van belang maar ook voor
de hele wereld. Want de functie van
president maakt de bewindvoerder
tot een der machtigste mannen ter
wereld. De president is n.l. in Ame
rika niet alleen staatshoofd maar ook
hoofd en leider der regering. Hij is
ACed. vee vaat gedupeetd Jlaüë
een minister-president die in vier
jaar niet ten val gebracht kan wor
den en hij kan zijn ministers benoe
men en ontslaan naar welgevallen.
Bovendien heeft hij het recht van
veto tegenover de door de volksver
tegenwoordiging aangenomen wetten.
Slechts een herhaalde stemming met
een twee-derde meerderheid kan zijn
veto opheffen. Deze stevige positie
m'aakt de president tot een werke
lijke leider der Amerikaanse politiek
en ook van de buitenlandse politiek,
zodat het buitenland buitengewoon
veel waarde hecht aan de persoon,
die deze belangrijke functie zal gaan
vervullen.
Eisenhower heeft zowel tijdens als
na de oorlog zijn kwaliteiten als di
plomaat en als staatsman getoond in
zijn contact met de bondgenoten der
Verenigde Staten; Eisenhower is de
grote autoriteit met betrekking tot
de Russische kwestie, omdat hij vol
komen op de hoogte is van het Rus
sische protentieel en van de strijd
macht, welke het Westen op de been
kan brengen en de Russen zullen
zich daarom m'inder durven veroor
loven tegenover hem dan tegenover
Stevenson.
Eisenhower kent de politieke en
economische kracht en zwakheden
van het Westen en het Westen zal
eerder zijn adviezen aanvaarden dan
die van iemand die minder goed op
de hoogte is; een presidentschap van
Eisenhower tenslotte zal een zeer
gunstige invloed hebben op het mo
reel van de verdrukte volken achter
het IJzeren Gordijn.
De tegenargumenten van de voor
standers van Stevenson zijn op het
oog overigens weinig minder over
tuigend. Zij beroepen zich op het feit
dat generaals nog nooit goede presi
denten zijn gebleken, geven hoog op
van Stevenson's uitzonderlijke erudi
tie en menen, dat de Russen eerder
open kaart zullen spelen tegenover
Stevenson, dan tegenover iemand die
zich in de geschiedenis der Russisch-
Amerikaanse betrekkingen reeds ge
compromitteerd heeft. En tenslotte
geloven zij dat Stevenson, de politiek
van Truman voortzettend, een open
lijke botsing met de Russische be
langen zal vermijden en dat de tijd
voor hem zal werken.
Belangrijke beslissing te Parijs verwacht
De vergadering der Unesco, welke van 12 November tot 10 December te
Perijs wordt gehouden, kan van histotische betekenis zijn voor de Katho
lieke missies in alle delen der wereld. Het belangrijkste punt van deze
l'nesco-vergadering, van Katholiek oogpunt uit bezien, is n.l. het voorstel
waarin de Unesco zich uitspreekt voor samenwerking met de competente
.internationale organisaties", die zich bezig houden met het elementaire
onderwijs. Van sommige zijden zo verneemt het K. N. P. zal worden
voorgesteld de missie met name te noemen, doch de kans, dat een neutraal
lichaam op dit ogenblik zich zo uitdrukkelijk aan het godsdienstige zal bin
den, moet volgens welingelichte kringen zeer gering worden geacht.
Ten behoeve van de door de watersnood in de Italiaanse Povlakte getroffen
boeren is vandaag een geschenkzending vaarzen te Roosendaal door de
heer Ir. Th. C. J. M. Rysenbeek, Directeur van het veeteeltwezen van het
ministerie van landbouw, overgenomen. Deze zending, die bestond uit een
60-tal vaarzen, werd te Roosendaal samengevoegd met een zending van
100 koeien. Na de aanvaarding vervoerden de heren autoriteiten ook een
beestje. Van rechts naar links ziet de heer Rysenbeek, de heer Johan
t e Veer, voorzitter Bedrijfsgemeenschap Vee en Vlees, en geheel links de
heer H. Venema, namens de Veeartsenijkundige dienst.
De kwestie van de samenwer
king tussen Unesco en de Katholie
ke missie-orden en -congregaties,
waar het gaat om dr achtergebleven
gebieden (missielanden) tot een ho
ger ontwikkelingspeil te brengen, is
vooral de laatste maanden een on
derwerp van grote internationale
activiteit onder ^e Katholieken ge
weest. Reeds in 1951 stelde de Raad
van Presidenten van internationale
Katholieke organisaties (gevestigd
in Freiburg) een commsisie in, die
werd belast met de vraagstukken
betreffende het elementaire onder
wijs. De in Februari van dit jaar
gehouden vergadering heeft zich uit
voerig met het vraagstuk bezigge
houden en nieuwe richtlijnen gege
ven. Op 4 October is de commissie
opnieuw te Parijs bijeengekomen en
heeft enige punten van actie voor
geslagen.
Inmiddels hebben de Katholieke
organisaties met de Uitvoerende Raad
van de Unesco besprekingen ge
voerd over het voorstel, om de ple
naire vergadering der Uneco voor te
stellen samen te werken met de Ka
tholieke missionerend^ orden en con
gregaties. De Uitvoerende Raad
heeft dit voorstei onder zekere voor-
Waarden aanvaard en zich bereid
verklaard het aan de algemene ver
gadering voor te leggen.
Hoewel van Katholieke zijde bij
de voorbesprekingen was voorgesteld
de godsdienstige missiegenootschap
pen met name te noemen, hebben de
leden van de Uitvoerende Raad ge
meend niet zo ver te kunnen gaan.
Gevreesd werd vermoedelijk, dat de
Unesco, die stalen van allerlei gods
dienstige richtingen omvat en daar
om zoveel mogelijk een neutraal vlak
moet bestrijken, deze formulering
niet zal aanvaarden. Nochtans is
met de uiteindelijk overeengekomen
formulering duidelijk de wil om met
de Katholieken samen te werken
aangetoond.
Mocht de algemene vergadering
het voorstel aanvaarden, dan zal
men tot concrete plannen voor sa
menwerking m eten komen. Tijdens
voorbesprekingen, welke enige maan
den geleden te Rome zijn gehou
den tussen Mr. V. Veionesse, Jean
Larnaud en andere vertegenwoordi-
gers van internationale Katholieke
organen met de generaal-oversten der
missionerende orden en congrega
ties, zijn reeds de grondslagen ge
legd voor een intense en doeltref
fende samenwerking. Concrete voor
stellen zullen echter eerst later aan
de orde kurmen komen
W-i&jitióM zegt et (iet ziftte van
Deze werden gemaakt tijdens de 3K uur durende rede van de Sovjet-Rus
sische afgevaardigde Andrei Wisjinski in de algemene vergadering van de
Verenige Natis, betreffende de oorlog in Korea. Hij eiste o.a. van de
politieke commissie een uitvoerige behandeling van de gehele politieke
kwestie in Korea, zodat de geallieerden hun hoop op een spoedige vrede
konden laten varen. Foto boven: Wisjinski, een glas water in de hand, leidt
zijn rede kalm in. Acheson (links) en de afgevaardigde van Groot Brittan-
nië, Selwyn (tweede van links) tonen in hun houding, dat zij hopen, dat
ook de Russen niet afkerig zijn van onderhandelingen. Middelste foto:
Wisjinski tracht de overigen duidelijk te maken, dat hij het intrekken van
bet voorstel van het Westen eist en niet alleen dat. Hij wil dat het Westen
zich volkomen terugtrekt. Foto onder: Wisjinski richt zich nu rechtstreeks
tot. de Amerikaanse en Britse gedelegeerden en slingert hen de ernstigste
verwijten naar het hoofd. De gedelegeerden schijnen er echter aan gewend
te zijn, want zij tonen geen enkel teken van opwinding. Vlak achter Lloyd
zien we Sir Gladwyn Webb.
Spanje's hoogste militaire en poli
tieke leiders zijn Zaterdag o.l.v. ge
neraal Franco bijeengeweest en heb
ben hun goedkeuring gehecht aan de
overeenkomst met de Ver. Staten, op
grond waarvan Spanje in ruil voor
bases dollarhulp zal ontvangen.
A.P. vernam, dat alle moeilijkhe
den uit de weg zijn geruimd, en dat
de overeenkomst onvoorziene om
standigheden voorbehouden vóór
het einde van deze maand zal wor
den getekend.
Het verdrag bevat volgens een
Spaanse zegsman de volgende pun
ten:
1. Spanje krijgt de reeds door het
Congres goedgekeurde 125 mil
lioen voor economische en militaire
bijstand. Voor dit geld zal onder meer
met Amerikaanse machines en
Spaanse arbeidskrachten en grond
stoffen een strategisch belangrijke
weg van Gibraltar naar Irun worden
aangelegd.
2. De Spaanse strijdkrachten le
ger, luchtmacht en marine zullen,
voor zover door Amerika noodzake
lijk geacht, opnieuw worden uitge
rust. Amerika financiert deze bewa
pening.
3. Spanje geeft Amerika een alge
mene machtiging voor het gebruik
van marine-, lucht- en legerbases
door de Amerikaanse strijdkrachten.
Eventueel zullen beide landen voor
gezamenlijke rekening nieuwe bases
aanleggen. Al deze bases blijven ech
ter onder Spaanse vlag.
Maurice Thorez, de secretaris-ge
neraal van de Franse communisti
sche partij, die begin November uit
Moskou werd terugverwacht, zal
voorlopig in Rusland blijven, zo werd
in Franse communistische kringen
vernomen. Volgens de „Paris Pres-
sc" zou dit op bevel van Stalin ge
beuren.
Thorez verblijft reeds twee jaar in
de Sovjet-Unie voor een ..geneeskum
dige" behandeling.
Volgens politie ve waarnemers kun
nen er drie verklaringen voor dit uit
stel bestaan.
In de eerste plaats zou de Sovjet
leider bevreesd kunnen zijn voor
Thorez' veiligheid, daar men in
Frankrijk moeite doet de parlemen
taire onschendbaarheid van de par
tyhiërarchie op te heffen. Een tweede
verklaring zou kunnen zijn, dat Tho
rez moet wachte^ tot de kwestie van
de gedegradeerde leiders Marty en
Tillon is geregeld en de partijeenheid
is hersteld. Een derde mogelijkheid
is, dat Thorez' gezondheid nog te
wensen overlaat.
Twee leden van de Kipsigi-stam in
Kenya werden gisteren terechtgesteld
wegens de moord op de Britse kolo
nist Robert Hall, welke een jaar ge
leden plaats had. Tegelijkertijd ver
schenen 11 Kikoejoes voor de rech
ter om zich te verantwoorden voor
de moord op de Britse kolonist J. D.
N. Bowyer, een week geleden ge
pleegd.
Verder werden gisteren opnieuw
100 Kikoejoes in hechtenis genomen.
Zij behoorden tot een groep van 800
man, die stuk voor stuk door de po
litie waren ondervraagd. Een raz
zia in de negerwijken van Nairobi
leidde tot de arrestatie van 46 man.
Een hevige sneeuwval, die giste
ren in de Pyreneeën optrad, heeft de
verbindingen tussen Frankrijk en
Andorra geheel afgesneden. In Oos
tenrijk is de Groszglocknerpas voor
het autoverkeer gesloten, terwijl de
Arlberg alleen nog bereden kan wor
den door auto's met kettingen om
de wielen.
Oude olie ging verloren
Omdat de oude voorraad verloren
is gegaan tijdens de oorlog zal een
nieuwe flacon met heilige olie wor
den gebruikt voor de zalving van ko
ningin Elizabeth van Engeland bij
gelegenheid van de kroning op 2
Juni van het volgend jaar. De olie
wordt bereid voigens een recept uit
de 17de eeuw, van oranjebloesem, ro
zenolie, muskus, amber, kaneel en
jasmijn; zij is amberkleurig en ver
spreidt een heerlijke geur.
De zalving is een onderdeel van
de kroningsplechtigheid sedert de
troonsbestijging van koning Richard
de Tweede in 1377. Volgens het ri
tueel neemt de aartsbisschop van
Canterbury met een lepel eer weinig
olie, en maakt daarmee een kruisje
op hoofd en beide handpalmen van
de souverein.
Dezelfde gewijde olie heeft ge
diend voor de inhuldiging van ko
ning Eduard de Zevende in 1902, ko
ning George de Vijfde in 1911 en ko
ning George de Zesde in 1937; daar
na werd het flesje zorgvudlig opge
borgen voor de volgende kronings
plechtigheid. Maar toen de diakonie
van de Abdij van Westminster in het
begin van de oorlog door een Duit
se vliegtuigbom werd getroffen,,
werd ook de olie een prooi van het
vuur.
Destijds werd deze gebeurtenis
voor het publiek geheim gehouden.
Nadat men eerst van plan was ge
weest geen uitzending per televisie
van de plechtigheid der kroning van
koningin Elizabeth in de Abdij van
Westminster toe te laten, is achter
af toch de mogelijkheid tot een der
gelijke uitzending opengelaten.
Er is wel bepaald, dat geen opna
men van dichtbij genomen mogen
worden en dat het televisiepubliek
niet meer te zien mag krijgen dan
degenen die in de abdij aanwezig
zijn
Jlaviettje
Wie zijn doel voorbijstreeft mist
het evenzeer als iemand, die het niet
bereikte.
