3)e C^ldóe(Soii^cmt WIJZIGING IN AMERIKA'S HANDELSPOLITIEK Bespreking Saarprobleem mislukt Auriol stelt stuwdam in gebruik Waffen SS heeft niets geleerd Brits gedenkteken in den Bosch ingewijd Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN MAANDAG 27 OCTOBER 1952 44ste JAARGANG No. 12725 Auriol vifidt Frankrijk nog zo oud niet Papengracht 32, Tel. 20015, Adm, en Adv, 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 Dollars verdienen is beter dan ze krijgen Hoe de uitslag van de komende presidents-verkiezingen in de Verenigde Staten ook moge zijn, in ieder geval is het te verwachten, dat in de komende vier jaar het zwaartepunt van de Amerikaanse economische samenwerking net West-Europa zal worden verlegd van de hulpverlening naar het gebied van de handel. Naar alle waarschijnlijkheid zal de nieuwe regering een politiek van vrije handel willen volgen, die vermoedelijk echter op tegen stand van het Congres zal stuiten. Zowel Eisenhower als Stevenson hebben verleden week verklaard gekant te zijn tegen rechtstreekse hulpverlening aan de bondgenoten der Verenigde Staten en beiden hebben uiting gegeven aan hun overtuiging, dat alleen een blijvende oplossing voor het probleem van het dollartekort kan worden gevonden door de tariefmuren te verlagen en de handel met Europa uit te breiden. De republikeinse partij heeft ge leidelijk haar traditionele politiek van hoge tarieven laten varen. Het is thans echter voor het eerst, dat een republikeinse candidaat voor het presidentschap zich zo onomwonden heeft uitgesproken voor een vrije handelspolitiek. De thans van kracht zijnde wet op ae handelsovereenkomsten met het buitenland loopt 30 Juni a.s. af en het zal de nieuwe president, onver schillig of hij een republikein of een democraat is ongetwijfeld moeilijk vallen het Congres te bewegen een nieuwe wet aan te nemen, die evenals de tegenwoordige voorziet in tarief- concessies. Hoewel de democratische partij zich altijd voorstander heeft betoond van een vrije handelspolitiek, is het ook de democratische presiden ten altijd moeilijk gevallen dergelijke wetten aangenomen te krijgen, niet tegenstaande zij uiteraard beschikten over een meerderheid in het Congres. Het is namelijk zo, dat de presiden ten in het algemeen de grote massa der verbruikers vertegenwoordigen, terwijl de Congresleden de belangen Informele besprekin gen over Korea Uit Amerikaanse bron is bekend geworden, dat Amerikaanse gedele geerden bij de Ver. Naties gedurende de laatste acht maanden besprekin gen hebben gevoerd m'et Sovjet ge delegeerden over de mogelijkheid in Korea een wapenstilstand te sluiten. De besprekingen waren op niets uit gelopen. Op het ogenblik zouden echter, dit in tegenspraak met wat mevrouw Pandit, de leidster van de Indische delegatie, heeft gezegd, geen onderhandelingen aan de gang zijn. In zijn rede had minister Acheson Vrijdagavond verklaard, dat de Ame rikaanse ambassadeur te Moskou zich tot het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken had gewend om te vernemen, wat de Russische denk beelden over een wapenstilstand wa ren. Acheson noemde ook „contacten in New York" doch weidde daarover niet uit. Uit Amerikaanse kringen wordt thans vernomen, dat Amerikaanse vertegenwoordigers in New York de laatste acht maanden twee a drie maal een onderhoud hebben gehad met Russische gedelegeerden in een poging, vast te stellen of een wapen stilstand bereikt kon worden. Deze besprekingen waren geheel infor meel. Het hoofddoel was, de Russen volledig gelegenheid te geven te verklaren, of zij een wapenstilstand wensten en op welke voorwaarden. Doch zij maakten van die gelegen heid geen gebruik. van de plaatselijke industrieën heb ben te behartigen. De tariefpolitiek daardoor steeds een geschilpunt tussen de presidenten en het Congres, In het rumoer van de partijstrijd is de betekenis van de verklaringen, die generaal Eisenhower en gouver neur Stevenson deze week hebben afgelegd, aan de aandacht ontsnapt. Beide verklaringen houden een wijzi ging van de traditionele politiek in. Ook „Bevanisten" in Noorwegen De tegenstanders van het Atlan tisch Verdrag en de ..neutralisten" in de Noorse arbeiderspartij hebben zich verenigd in een groep, die een actie wil ondernemen tegen de hui dige buitenlandse politiek van de Noorse coalitieregering, waarin de socialisten de sleutelposities inne men. Ook in Denemarken wordt binnen kort de vorming van een oppositie groep in de sociaal-democratische partij verwacht, die zich wil verzet ten tegen de door de regering voor gestelde en door de grote politieke partijen in principe goedgekeurde vestiging van Amerikaanse vliegba sis in Denemarken. Ook zou de actie gericht zijn tegen de deelneming aan het Atlantisch Pact. De Britse Labourrebel, Bevan, heeft Zaterdag in zijn eerste rede, sinds de parlementaire fractie der partij haar motie tegen hem en zijn aanhangers aanvaardde, te Cambrid ge verklaard, dat hij de eenheid van Labour voorstaat, „maar een actieve en niet een passieve eenheid". Overeenstemming op ander gebied wordt moeilijkex Een laatste poging van de Franse Hoge Commissaris, André Fran^ois-Pon- eet, om bondskanselier Adenauer tot een wijziging van diens voorstellen in zake het Saargebied te brengen, is mislukt. Na een gesprek van twee uur, dat Francois-Poncent Zaterdag met de West-Duitse bondskanselier had, werd ii een officiële verklaring gezegd: „De besprekingen zijn er niet in geslaagd, I v?rige de respectieve gezichtspunten te verzoenen". FRANKRIJK GEEN AFGELEEFDE NATIE President Auriol van Frankrijk heeft Zaterdagmiddag het reusachtige Dozère-Mondragon-stuwwerk in de Rhóne, het grootste van West-Europa en de trots van de Franse ingenieurs, officieel in gebruik gesteld. De pre sident sprak in tegenwoordigheid van meer dan 60 ambassadeurs en diplo maten over het verbazingwekkende herstel van Frankrijk, dat hiermede bewees geen oud en afgeleefd land te zijn. Het is geen wonder dat Frankrijk in verzet komt als het onrechtvaardig behandeld wordt, als zijn opofferin gen vergeten of verkleind worden, als zijn waarschuwingen in de wind wor den geslagen, aldus Auriol met een verwijzing naar Indo-China, Tunis en Marokko. De plechtigheid sloot vijf jaar ar beid af, die de Franse stroomvoorzie ning minstens voor 20 jaar veilig zal stellen. Als het stuwwerk eenmaal zijn volle capaciteit van 2 milliard kilowatt-uur bereikt zal hebben, is dat voldoende om de millioenenstad Parijs een jaar lang van licht en warmte te voorzien. Het opgestuwde water drijft nu drie en straks zes turbines aan. Zeven duizend Fransen, Italianen, Spanjaarden en Polen hebben 50 millioen kubieke meter grond afge graven voor een betonnen kanaal van 30 kilometer tussen Donzère en Mondragon. De Fransman Ferdinand de Lesseps, die tegen het eind van de vorige eeuw het Suez-kanaal liet graven, liet 100 millioen kubieke meter verzetten. Het project dient tevens om de Rhone van Mareseille tot Lyon be vaarbaar te maken. De sluis voor de Diplomatieke waarnemers te Pa- Zondag nog te Rijssel, dat eerbied rijs menen nu, dat het afbreken van i voor "de politieke autonomie van de de onderhandelingen over de toe- Saar een noodzakelijke voorwaarde aaKloos- MEER DAN 500 DODEN OP DE PHILIPPIJNEN. Volgens de laatste cijfers zijn de week op het Philippijnse eiland Luzon 510 mensen omgeko men bij de wervelstorm. Ongeveer 400 personen worden bovendien nog 400.000 mensen werden komstige status van het .de ratificatie van de West-Duitse vredescontracten en ook het Europe se legerverdrag kan ophouden. Niet temin zijn de Franse minister van Buitenlandse Zaken Schuman, en Adenauer overeengekomen de be sprekingen voort te zetten, al wil Bonn eerst de ontwikkelingen in de Saar af wachten. In Parijs ziet men in de Duitse eis, dat de pro-Duitse partijen in de Saar vrijheid van handelen moeten krij gen en dat de verkiezingen (nu be paald op 30 Nov.) moeten worden uitgesteld, een aanwijzing, dat Bonn weer streeft naar opneming van het gebied in Duitsland. Doch Maurice Schuman, Frans onder-minister van Buitenlandse Zaken, verzekerde ■ebied is voor een juist machtsevenwicht1 De zeilende weduwe De Britse zeilster Ann Davidson, de reeds als verloren werd be schouwd, omdat zij op een reis van Casablanca naar Las Palmas op de Canarisqhe Eilanden vèr over tijd was, is Vrijdagavond onverwacht met haar zeilboot „Felecity Ann" te Las Palmas aangekomen. De 38-jari- ge weduwe Davidson, die probeerde de Atlantische Oceaan over te ste ken, vertrok .op 25 Sept. uit Casa blanca. Daarna werd niets meer van haar vernomen. Mrs. Davidson omhelsde oj onden de vele personen, die haar welkom heetten, en zei, dat de grote vertraging het gevolg was geweest van voortdurende tegenwind sinds haar vertrek uit Casablanca. SJAH VIERDE Z'N VERJAARDAG De Sjah van Perzië heeft Zondag zijn 34ste verjaardag gevierd. In een toespraak legde hij de nadruk op de noodzaak, zo spoedig mogelijk so ciale hervormingen tot stand te brengen. Ter gelegenheid van de verjaar dag van de Sjah werd gisteravond in het Amjadieh-stadion te Teheran een gymnastiekuitvoering gegeven. Daarbij begonnen groepen commu nisten „weg met de sjah" te schreeu wen, waarop eerst aanhangers van de sjah en later militaire politie de betogers te lijf gingen. De Perzische militaire politie heeft 147 leden van de communistische Toedeh-partij gearresteerd. De Sjah heeft het door de Per zische Tweede Kamer aanvaardde wetsontwerp, waardoor de ambtster mijn der senatoren wordt bekort, ge tekend; het gevolg hiervan is dat de senatoren thans in feite geen zitting meer in de senaat hébben. De Sjah heeft Zondagavond pre mier Mossadeq schriftelijk verzooht er naar te streven, dat spoedig nieuwe verkiezingen voor de senaat gehouden worden. Naar verluidt zou de Sjah slechts bereid zijn geweest de wet waarbij een eind gemaakt wordt aan de werk zaamheid van de senaat, te tekenen, nadat hij van Mossadeq de verzeke ring gekregen had, dat niets veran derd zou worden aan de status van de dertig door de Sjah aan te wijzen senatoren. Het bureau van de Perzische se naat heeft aan de pers een officieel communiqué ter hand gesteld, waar in het verklaart erkenning van de reldigheid' van het door de Kamer genomen besluit met betrekking tot de senaat te weigeren. tussen Frankrijk en Duitsland. Inmiddels nadert een tweede storm, die naar verwachting nog heviger zal zijn dan de vorige. ERGERLIJKE TAAL Ex generaal Ramcke, oud comman dant van de Duitse parachutisten, heeft een reünie van 5000 oud leden van de Waffen SS, aangegrepen om een hetze rede te houden, die herin neringen wekte aan de ergste uitin gen van nazi fanatisme uit Hitler's glorietijd. Ramcke sprak in Verden, waar de bijeenkomst van oud SS-ers onder leiding van de oud comman dant van de SS Viking divisie .Her bert Güle, werd gehouden met toe stemming van de Saksische autori teiten. Ramcke meende de onschuld van de gewone Duitse frontsoldaat te moeten verdedigen door Eisenho wer een „Schweinhund" te noemen en de vrijlating te eisen van de Duit se oorlogsmisdadigers, die, volgens hem', het slachtoffer waren van ge allieerde propaganda. Luid toegejuicht daar de SS-ers, allen met een insigne, waarop het oude SS motto te lezen was en velen uitgerust met leren laarzen, ver klaarde Ramcke, die nog maar een goed jaar geleden uit de Franse ge vangenis voor oorlogsmisdadigers ontslagen werd: „De oorlogsmisdadi gers zijn zij, die het verdrag van Versailles in elkaar zetten, die ste den als Dresden verwoestten zonder scheepvaart is 195 meter lang, 12 me ter breed en 26 meter diep. De Fran se ingenieurs beweren dat de 8 mi nuten die nodig zijn om de sluis te vullen, een wereldrecord betekenen. De kosten hebben 1.25 milliard gul den bedragen. militaire noodzaak, die de atoombom gooiden op Nagasaki en Hirosjima, en die nu nieuwe atoombommen ma ken." Gille haastte zich latèr, tijdens een persconferentie te verklaren, dat hij en zijn collega's het helemaal niet eens waren met Ramcke's uitlatingen Hij vroeg excuus voor diens verkla ringen die ongetwijfeld een enor- m'e deining in het buitenland zouden veroorzaken." Vóór Ramcke sprak, had Gille betoogd, dat de Waffen SS niet nazistisch was en dat de vroe gere SS-mannen er zich wel voor zouden hoeden nog ooit de oorzaak te Worden van vijandige beschuldi gingen. Een andere oud-generaal deed een beroep op de reünisten om de democratische vrnheden te ver dedigen en het oude nationalisme te verwerpen. Getuige de bijval die Ramcke kreeg, hadden hun verma ningen minder uitwerking op de oud- SS-ers dan Ramcke's demagogie. Zaterdag, toen het grootste deel der oud-SS-ers al in Verden was aangekomen heerste er trouwens al een weinig goeds voorspellende stem ming. Het hoogtepunt van het bier feest, dat tot laat in de avond duur de was een uitvoering van het Horst Wessellied, dat door duizenden de houding werd meegezongen. In Kenya is het rustig Jongemannen verdwenen in de bergen De politie van Kenya en militairen hebben Zondag bij omvangrijke na sporingen in het gebied van Kiamboe 16 km. ten Noorden van Nairobi, 49 verdachten gearresteerd. Een woordvoerder van de regering heeft Zondag, na de intensieve actie van de vorige week tegen de Mau Mau verklaard, dat de toestand over het algemeen „stabiel" is en geen re den tot ongerustheid geeft. Volgens berichten, die in Nairobi zijn ontvangen, zijn de meeste jonge mannen van de Kikoejoestam ver dwenen. De afgelopen week hebben piloten van verkenningsvliegtuigen gemeld, dat duizenden naar het uit gestrekte berggebied trokken, dat al leen te voet begaanbaar is De politie tracht er achter te komen of de uit tocht het gevolg is van vrees voor de politie of deel uitmaakt van een plan van de Mau Mau om stamleden te verzamelen voor een opstand tegen de regering. Zondag is de eerste zending revol vers uit Engeland in Nairobi aange komen. De blanken konden de laat ste tijd geen wapens kopen. Jomo Kenjata en ongeveer 20 an Poolse minister in de war Stanislaf Skrzesezefski, de Poolse minister van buitenlandse zaken, die de algemene vergadering van de UNO bijwoont, slaapt 's nachts met een revolver onder zijn hoofdkussen. Tot deze ontdekking is een kamer meisje gekomen van het hotel waar Stanislaf verblijft. Toen zij het bed van de UNO-gedelegeerde, een klei ne gezette man met een vriendelijk gezicht, Zaterdag wilde opmaken, rolde het wapen voor haar voeten. Stanislaf is twee weken geleden met de Russische minister van bui tenlandse zaken Wisjinski in de Ver enigde Staten aangekomen. Toen de revolver onder het kussen werd ge vonden ontstond in het hotel grote opwinding. De politie werd onmid dellijk gewaarschuwd. Het bleek dat de Poolse minister niet over een Amerikaanse vergunning om wapens te dragen beschikte. Technisch is dit in de Verenigde Staten evenwel niet noodzakelijk als iemands beroep di plomaat is, maar de politie zal het in dit geval op prijs stellen als hij beleefdheidshalve toch een desbe treffende aanvraag zou indienen. De Pool zelf heeft zich nog niet over de vonds uitgelaten. Het is ook niet be kend of hij gewoon was het wapen mee te nemen naar de vergaderzaal der Verenigde Naties. In de wandelgangen van het UNO- gebouw wordt gezegd dat Stanislaf's gedachten zo door het incident in beslag werden genomen, dat hij zich Zaterdag bij vergissing onthouden heeft van stemming toen dc kwestie ter sprake kwam of nationalistische China al dan niet met een delegatie de besprekingen mocht bijwonen. Rusland en zijn satellieten lieten al len een kort „njet" (nee) horen. Vooral de Russen keken verbaasd op, toen zij hoorden dat de leider van de Poolse delegatie zich niet bij de mening van zijn rode kameraden aansloot. dere leidende verdachten zijn onder gebracht in een kamp in de woestijn nabij de Noordgrens van Kenya. Zij wonen in kleine huisjes, die omge ven zijn met prikkeldraad versper ringen en moeten zelf voor hun eten en huishouding zorgen. In tegenwoordigheid van vele Britse en Nederlandse autoriteiten werd Zaterdag te Den Bosch het Britse oor logsgedenkteken, opgericht aan de Oostelijke ingang van de stad ter nagedachtenis aan de gesneuvelden van de 53ste Welsh Infantry Division plechtig onthuld en ingewijd. De onthulling geschiedde door generaal-majoor C. F. C. Coleman, destijds brigadier-generaal van de divisie. Lord Bishop van St. Asaph verrichtte de inwijding. Generaal-Majoor Coleman onthult het gedenkteken. Prins Bernhard opent Europees Forum Politieke Jongeren De eenwording van Europa kost offers maar is noodzakelijk voor de toekomst Z.K.H. Prins Bernhard heeft he denochtend in de Grafelijke zalen te Den Haag het eerste Europees Fo rum der politieke jongeren geopend. De Prins hield hierbij een redevoe ring, waarin hij o.m. verklaarde, dat het hem verheugde, dat zo vele jonge mensen interesse hebben voor de politieke, economische, sociale en culturele problemen van buiten de grenzen van hun geboorteland. Een van de voornaamste oogmer ken van deze jeugd-samenkomst is zoveel mogelijk jonge mannen en vrouwen bekend te maken met de essentiële aspecten van deze proble men. Dit doel is volkomen in over eenstemming met de democratische principes die aan onze regeringsvorm ten grondslag liggen. Inderdaad kan een democratische regering niet ef ficiënt functioneren, zo zei de prins, tenzij allen die deelnemen aan het vormen van de politieke opinie zich een welgegrond oordeel over de da gelijkse problemen kunnen vormen. Als een tweede doel van deze bij eenkomst zag de prins het samen brengen van vertegenwoordigers van politieke jeugd-bewegingen uit ver schillende landen, jonge mannen en vrouwen met zeer uiteenlopende ge loofsopvattingen en politieke ideeën, met het doel een open en opbou wende bespreking te houden over de groei van de beweging naar een grotere eenheid van de Westerse we reld en, meer in het bijzonder, van Europa. Ofschoon er nog veel te doen blijft, is er sinds de oorlog enorme voor uitgang gemaakt naar grotere inter nationale samenwerking. De Verenigde Naties en hun ge specialiseerde organisaties, die, in principe, alle naties ter wereld om vatten en de organisaties van het Noord-Atlantische verdrag, die voor speciale doeleinden de twee grote Noord-Amerikaanse democratieën verenigen met een groot deel van het Vrije Europa. Maar binnen het terrein van de Verenigde Naties enhet Noord- Atlantische Verdrag is behoefte aan een engere Europese samenwerking. Niettegenstaande verschillen in taal, cultuur en geschiedenis^ die zo vaak oneinigheid en zelfs oorlog veroor zaakt hebben, tonen de volkeren van Europa een grote mate van gelijk heid in hun levensopvatting en le venswijze. De Europeanen beseffen meer en meer dat er een gemeen schappelijke erfenis te verdedigen en een gemeenschappelijk lot te delen is. Zij beseffen, dat zij kunnen ho pen samen te bereiken wat voor elk land alleen een onmogelijke taak zou zijn. De gedachte aan een nau were inter-Europese samenwerking, aan een grotere eenheid in Europa wint snel aan kracht. Er dient ech ter beseft te worden dat deze dachte dan alleen met suoces ver werkelijkt kan worden, als een sterke gemeenschapszin de Europea nen er toe overhaalt de offers te aanvaarden, die voor het gemeen schappelijke doel gebracht dienen te worden. Dit besef is in het bijzonder aanwezig bij de Europese jeugd. Europa's jeugd houdt de blik gericht op een nieuw Europa. Zij beseft de noodzaak om de krachten van dit oude continent te benutten in een machtige poging om het te helpen, zijn kracht en voorspoed te herwin nen. Wij kunnen ons onmogelijk een Europa, zelfs een Verenigd Europa, voorstellen, dat van de rest der we reld onafhankelijk is en dat zijn deuren sluit voor cultureel, econo misch en wetenschappelijk verkeer met andere werelddelen. Sedert de oorlog werden zeer bemoedigende resultaten bereikt bij het pogen om te komen tot een grotere eenheid door organisatie, zoals de O.E.E.C. en de Europese Betalingsunie op econo misch en monetair gebied, en de verdragsorganisaties van de vijf mo gendheden en de Raad van Europa op het gebied van cultuur, sociale veiligheid, de rechten van de mens en administratieve voorschriften. Vanzelfsprekend sprak de prins over de Europese Kolen- en Staal gemeenschap, de eerste supra-natio- nale gemeenschap van dit soort, die werd opgericht. Het probleem, of samenwerking en partiële integratie zou leiden tot fe deratie of con-federatie; in welke mate nationale souvereiniteit beperkt dient te worden; de vraag op welke wijze samenwerking bereikt moet worden; dit zijn zeer zeker belang rijke vragen die niet alleen staats lieden en politici aangaan, maar de gehele bevolking, ieder mens voor zichzelf, want zij bezitten in ons de mocratische systeem, de souvereini teit der beslissing. Wij allen, de jongeren onder ons- nog het meest, zullen de consequenties van onze keuze ten volle dienen te beseffen. Benoemingen Bisdom Haarlem Z. H. Exc. de Bisschop van Haar lem heeft op zijn verzoek, om ge zondheidsredenen, eervol ontslag ver leend aan de Zeereerw. heer J. H. van Kessel, die pastoor was te Ku- delstaart. Tot pastoor aldaar is benoemd de weleerw. heer A. A. Trouwborst; tot pastoor te Tholen, de weleerw. heer J. C. M. Velzcboer, die kapelaan was te Loosduinen. Tot kapelaan te Dordrecht (O. L. Vrouw), de weleerw. heer H. J. M. van der Lee; tot kapelaan te Wor- merveer, de weleerw. heer E. Ver- eecken, die assistent was te De Rijp.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 1