©e£eidóe(Bou/fca/nt
Om Europa onafhankelijk te maken
van de dollar
De duik naar de dood in
de Middellandse Zee
Alle hoop op redding uitgesloten
5)e ttevtnióte S-Jum&e duifiüaat
Geheel W+ Europa zal
verdedigd worden
Jio-tieUje
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
VRIJDAG 26 SEPTEMBER 1952
43ste JAARGANG No. 12700
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
RADICAAL
WANNEER we de stemming op de
„Karakter"-meeting, waarvan
„Junior" gisteren te dezer plaatse
een peiling gaf, goed gepolst hebben,
dan spreekt daaruit een gevoel van
onzekerheid omtrent de sociaal-eco-
nomisohe richtlijnen van de door
Katholieken te volgen politiek. De
jongeren willen, dat de K.V.P. eens
flink voor de dag komt en niet al
leen zwart op wit, maar ook tot in
onderdelen uitgewerkt en gepreci
seerd, een lijst opmaakt van hetgeen
zij nastreeft. Zij willen een nauw-
omschreven zekerheid van de Katho
lieke maatschappijleer in dit land
in deze tijd. Zij willen zo is de
jeugd van alle eeuwen geweest
radicaal zijn en radicale hervormin
gen zien. De verlanglijst is er in
de vorm van het staatkundig en het
verkiezingsprogramma. Maar deze
programma's zijn naar de smaak van
de jongere generatie te vaag, te wei
nig-belovend en omvatten niet het
gehele maatschappelijk leven in een
groot bouwsel van de Christelijke
gedachte. Ook dit bouwsel is er
echter, uitgewerkt in een indruk
wekkende rij van philosophische,
sociologische en economische verhan
delingen. Maar ook deze knappe ver
handelingen voldoen de jongeren
niet. Zij willen de daad, liefst de
opzienbarende daad, de omwenteling
der maatschappij in Christelijke
geest.
In dat opzicht zullen de jongeren
van heden even teleurgesteld blij
ven als de jongeren van vroeger. De
hervorming der maatschappij gaat,
wil de hervorming vruchtbaar zijn,
langs de wegen der geleidelijkheid,
doch het is het goed recht van de
jongeren er tegen op te komen, dat
deze geleidelijkheid zou verslappen
tot lijdelijkheid. Aan jonge mensen,
die niet radicaal willen zijn, ont
breek de spirit en de levensdrang.
Minder goed kunnen wij plaatsen,
dat dezelfde geestesgesteldheid van
de jongeren zich meester gemaakt
heeft van een deel der ouderen. Hoe
deze mentaliteit is gewekt, kan hier
in 't midden worden gelaten, doch
wat aan de verkiezingen is voor
afgegaan, wat bij de verkiezingen is
gebleken en na de verkiezingen tot
in den treure wordt uitgerafeld, geeft
eenzelfde beeld van onzekerheid als
op de meeting, indien we goed ge
polst hebben, tot uiting kwam. Afge
zien van bepaalde groepsbelangen,
welke tijdelijk in de verdrukking
kwamen en welker verdediging zeer
terecht is opgenomen, heerst er bij
velen een geest, welke men zou kun
nen kenschetsen als ontevredenheid
en onvoldaanheid, korf gezegd als
dwars. Men wil, wat er in feite reeds
is (gelijk boven uiteengezet), maar
men neemt er geen genoegen mee.
Want men wil heel vagelijk „iets
anders" zoals de jongeren. Men
wil radicaliteit, naar de conservatieve
zijde of naar de progressieve zijde.
De brief, welke Pius XII aan het
Turijnse congres heeft geschreven
(in dit nummer gepubliceerd) zal die
ontevredenen van verschillende scha
kering niet bevredigen, ofschoon in
deze brief de gezonde verhoudingen
van onderneming en werknemers
worden uiteengezet. De brief is in
't geheel niet radicaal, als daaronder
wordt verstaan een streng doctrinair
betoog van zo moet het en niet an
ders. Toch is het een typisch doctri
nair betoog in de geest van de Chris
telijke maatschappij-gedachte, welke
gebaseerd is op de solidariteit, de
eensgezindheid en samenwerking van
de verschillende groeperingen in de
maatschappij. Een dergelijke solida
riteit, welke grondlèggend is voor
een doorleefd Christendom, vraagt
altijd een geven en nemen, een ver
mijding van uitersten, een afwegen
van belangen. Men kan dit een
zwakte noemen, het is echter juist
een kracht, een waarborg van even
wichtigheid, welke de mogelijkheid
van verwezenlijking in zich draagt.
Het is de weg van het juiste midden.
Een goed gerichte politiek zal altijd
de weg van dat juiste midden moe
ten volgen, al kan zij, onder de druk
van bepaalde omstandigheden, wel
eens even te linker of te rechter zijde
afwijken, om als de critiek daar
op de aandacht vestigt het even
wicht weer te herstellen.
Dit geluid zal de jongeren, omdat
zij radicaal willen zijn, niet aanstaan
en de ontevredenen onder de oude
ren, die „iets anders" willen, niet
bekoren. Is het Christendom dan
niet radicaal meer? Is het Christen
dom dan verwezenlijkt in ons staats
bestel? Daarop zij het antwoord: het
Christendom heeft niets van zijn
radicaliteit verloren. Een van zijn
radicaalste eisen is, dat rr>en zijn
medemens ook als hij vijandig is
moet beminnen als zichzelven.
De solidariteit is daarvan de neer
slag in het maatschappelijk program,
dat politiek verwerkelijkt moet wor
den. De slot-alinea van de Turijnse
brief is echter de kern, waarom
alles draait. Wij ontkomen niet aan
de indruk, dat velen, zowel jongeren
als ouderen, aan een politieke orga
nisatie als de K.V.P. als een gemis
aan radicaliteit aanwrijven, wat
feite een gemis is aan radicaliteit in
hun eigen persoonlijk leven. Wan
neer wij er met meer ernst en vol
komen radicaal naar zouden streven,
goede Christenen te zijn, ieder Ka
tholiek het Christendom volledig in
practijk bracht (en in het verleden
had gebracht), dan zou daarvan een
kracht ten goede uitgaan, welke onze
Nederlandse samenleving reeds lang
hervormd had. Men verschuilt zich
Een gedurfd plan te Straatsburg ontwikkeld
Ridgway ontvangen door Koningin Juliana
Een stoutmoedig plan om de West-Europese landen onafhankelijk te maken
\an dollarhulp door hun overzeese gebiedsdelen te ontwikkelen en hun hulp
bronnen in gemeenschap te brengen heeft gisteravond een overweldigende
meerderheid verworven in de Raadgevende Vergadering van de Raad van
Europa te Straatsburg. De uitslag was 84 stemmen voor, geen tegen.
Het „Straatsburg-plan" voorziet in:
1. Verhoogde productie van grondstoffen in overzeese gebiedsdelen.
2. Aanwenden van de hulpbronnen van alle Europese democratische
landen, die welke geen overzeese bezittingen hebben inbegrepen,
voor dit doel.
3. Invoeren van een wederkerig stelsel van voorkeurstarieven tussen
de landen van het Engelse Gemenebest enerzijds en het vasteland
van Europa met zijn overzeese delen anderzijds.
lMon wac pp iinanipm het verschaffen van kapitaalgoede-
IVItll WdS tr UllcJIlltJIIl ren aan onder-ontwikkelde gebieden
vont* en °P voe* van gekheid van de
VULir voordelen zouden profiteren.
I De meest gezaghebbende stem, die
De stemming kwam aan het eind zich tegen het plan verhief, kwam
van een debat, waarin twee hoofd- van de Zweedse liberale econoom
stromingen vielen te onderkennen:
In de eerste plaats kwam met na
druk de overtuiging naar voren, dat
Epropa zich tot het uiterste moest
inspannen om op eigen benen te
staan, om onafhankelijk te zijn van
wat een der leden noemde „Ameri
kaanse liefdadigheid". In de tweede
plaats de overtuiging, dat Duitsland
en andere „niet-koloniale" mogend
heden van Europa zouden delen in
Nixon won het pleit
Nu de tegenaanval
Senator Richard Nixon heeft het
pleit gewonnen hij blijft de repu
blikeinse candidaat voor het vice-
presidentschap. Maar tegelijk is zijn
voor de radio en televisie gelanceerde
tegenaanval op de democraten het
sein geworden tot een openlijke uit
daging aan gouverneur Stevenson om
op zijn beurt te onthullen wat zijn
aanvullende fondsen nu eigenlijk pre
cies te betekenen hebben, „tenzij hij
iets te verbergen heeft".
Het was Eisenhower's voornaam
ste adviseur Sherman Adams, die zich
tot tolk maakte van deze uitdaging,
luttele uren nadat de generaal in het
openbaar te Wheeling zijn volste ver-
prof. Bertil Ohlin, die waarschuwde,
dat het plan onvermijdelijk zou lei
den tot een afwerende houding je
gens de Verenigde Staten en tot een
algemene verhoging der tarieven om
de kosten van de voorgestelde voor
keursrechten te dekken. Hij voerde
aan, dat dit „uiterst belangrijke
vraagstuk" door een „achterdeurtje"
binnen was gesmokkeld.
Robert Boothby, de mede-opsteller
van het plan en een Engelse conser-
vatief, sloot het debat. Hij zei, dat
het plan de weg aangaf naar de op
lossing van „het verschrikkelijke
probleem van het dollartekort" en
bestreed de critiek van prof. Ohlin.
Boothby zeide, dat er was voorzien
in deelneming van Amerikaans kapi
taal op gelijke voorwaarden en dat
er uiteindelijk een algemene tariefs
verlaging uit zou voortkomen.
Een Oostduits leger?
Volgens welingelichte kringen te
Bonn, die zich beroepen op berich
ten uit Oost-Duitsland, heeft de
Sowj et-controlecommissie aan de
Oostduitse minister van binnenland
se zaken opdracht gegeven de orga
nisatie van een Oostduits leger voor
te bereiden. De richtlijnen hebben be
trekking op de nieuwe registratie van
alle gewezen Duitse officieren, het
Generaal Ridgway, die een officiëel bezoek aan ons land brengt Is gistermid
dag met zijn echtgenote door H. M. Koningin Juliana ten paleize Soestdijk
ontvangen. De Generaal en zijn vrouw, die vergezeld werden door de Mi-
gadeslaan van de gewezen officieren, I nister van Oorlog en Marine Ir. C. Staf, gebruikten op Soestdijk de lunch.
die geen positief standpunt voor het
Sowjet-regiem innemen en het wer- I
ven en de scholing van „progressief
ingesteld" gewezen officieren.
Op de foto zien we H. M. Koningin Juliana, Generaal Ridgway (rechts) en
Ir. C. Staf (links).
trouwen in Nixon had uitgesproken j bewaren onder de zeespiegel, zette
met de woorden, dat de senator zich i de duik zich voort totdat de druk
„volledig gezuiverd" had van alle be- j van het water te groot werd en de
schuldigingen, dat hij op onrechtma
tige wijze geld van de Californische
millionnairs zou hebben aangenomen.
Eisenhower zei, dat Nixon het
slachtoffer is geworden van een „on
billijke en laaghartige aanval". En
terwijl hij de senator voor de micro
foon trok, zei hij: „Hij heeft zich niet
alleen volkomen gerehabiliteerd,
maar wat mij betreft staat hij hoger
dan ooit tevoren. Nu gaat ons ge
vecht pas goed beginnen. Wacht af
en zie wat er gebeuren gaat".
Nog 'n schepje erop.
Op zijn wekelijkse persconferentie
heeft president Truman- zijn eis her
haald, dat alle regeringsambtenaren,
de Congresleden inbegrepen, die een
salaris ontvangen groter dan 10.000
dollar per jaar, een openbare ver
antwoording afleggen van hun totale
inkomen uit alle bronnen. In ant
woord op een vraag zei de president,
dat hij in de tijd dat hij senator was,
nooit over een geheim fonds had be
schikt. Hij had het toen zeer moei
lijk gevonden om rond te komen.
Tegenwoordig ontvangen de senato
ren een veel groter salaris.
De Franse marine-havenstad Toulouse rouwde gisteravond om 48 officieren
en manschappen, die zijn omgekomen met de" onderzeeboot „La Sabille",
welke Woensdag op grote diepte door de druk van het water in elkaar ge
drukt is tijdens een ongecontroleerde duik naai* ongeveer 700 meter diepte
in de Middellandse Zee. Alle hoop op redding moest opgegeven worden toen
zoekende piloten wrakstukken en een grote olievlek waarnamen op de
plaats, waar het vaartuig onderdook. Deskundigen van de marine nemen
aan dat de luiken zich niet geheel gesloten hebben en dat de bemanning niet
bij machte is geweest de duik naar de dood in een der diepste gedeelten van
de Middellandse Zee voor de kust van de Rivièra te verhinderen.
Berging uitgesloten.
Volgens het hoofdkwartier te Tou
lon is berging "van het wrak uitge
sloten. De Britse marine heeft haar
bergingsschip „Reclaim" aangeboden,
dat uitgerust is met televisie-appa
raten, waarmede men de zeebodem
kan afzoeken. Met deze apparatuur
heeft men vorig jaar het wrak ge
vonden van de Engelse duikboot
„Affray", die in Het Kanaal is ver
gaan met 75 koppen aan boord. Het
weer in de Middellandse Zee is zeer
rustig.
De commandant van de „Sibylle"
was luitenant Curot. Toen zijn vrouw
gistermiddag werd ingelicht, zeide
zij: „Ik verwachtte het. Ik ben er ze
ker van, dat hij alles heeft gedaan
om zijn mannen te reden. Hij was
een groot zeeman". Daarna snikte
zij het uit. Bij de slachtoffers be
vindt zich ook Jean Billot, die be
schouwd wordt als Frankrijks meest
ervaren duikboot-ingenieur.
WAS DE SIBYLLE
ONBETROUWBAAR?
Het Parijse blad „Aurore" beschul
digt de Franse marine-autoriteiten
ervan te trachten de oorzaak van de
IN HONDERDEN STUKKEN
GEDRUKT.
„Niet in staat om aan de opper
vlakte te komen of zelfs hoogte te
onderzeeër in honderden stukken
werd gedrukt", zo luidde de mening
van een der deskundigen.
De duikboot was niet berekend
voor varen beneden 200 meter diepte
en lang voordat zij een diepte van
700 meter bereikte zou de waterdruk
haar verpletterd hebben zoals een
stoomhamer een eierschaal verbrij
zelt. De onderzeeboot was uitgerust
met een ontsnappingstoestel, dat
echter op diepten groter dan 80 me
ter onbruikbaar is.
Lange tijd hebben Franse oorlogs
schepen om de grote olievlek heen
gevaren op zoek naar stoffelijke
overschotten en wrakstukken. Van
daag zal de Franse Middellandse-
Zeevloot langs de plaats varen om
de laatste eer te bewijzen aan haar
doden.
De schepen visten verscheidene
voorwerpen op. Zo vond men de
alarmboei van de duikboot. Een der
gelijke boei is gewoonlijk met een
kabel (waarin zich een telefoonlei
ding bevindt) met het in ongerede
geraakte schip verbonden. De boei
dreef echter los, de kabel was ge
broken.
ramp met de Franse duikboot „Si
bylle" te willen „verbergen" en
schrijft, dat de Britse admiraliteit
ten tijde van het vergaan van de
„Affray" een geheel andere houding
toonde. „Zij besefte, dat openhartig
heid geboden was tegenover het pu
bliek".
Volgens de „Franc Tireur" zou de
„Sibylle" reeds eerder in moeilijk
heden verkeerd hebben bij de jong
ste vlootoefeningen ten Zuiden van
Frankrijk. Enkele leden van de be
manning hadden voordat zij zich
voor het laatst inscheepten aan
vrienden verteld, dat de „Sibylle"
beschadigd en onbetrouwbaar was.
Do moeder van één der matrozen
van de „Sibylle" had gezegd, dat
volgens haar zoon de onderzeeboot
onlangs plotseling naar de diepte
was geschoten en de bemanning met
grote moeite er in geslaagd was het
schip weer naar de oppervlakte te
brengen.
Het Franse blad levert voorts cri
tiek op de verscheidenheid van uit
rusting cn op de ouderdom van de 19
onderzeeboten van de Franse mari
ne, die merendeels van Duitse af
komst of van Engeland geleend zijn.
Dit, aldus de „Franc Tireur", maak
te het de Franse bemanning moeilijk
om zich met de uitrusting vertrouwd
te maken.
Van de zijde van de marine in
Toulon is Vrijdag verklaard, dat een
defect aan het duikroer waarschijn
lijk de ramp met de Sibylle" heeft
veroorzaakt.
EEN DROEVE LIJST.
Sinds 1905 hebben zich de volgen
de belangrijkste rampen met Franse
onderzeeboten voorgedaan:
De „Farfadet", gezonken in 1905
bij Bizerta: 14 dooden;
de „Pluviose", in 1910 in het Ka
naal: 27 doden;
de „Cendemiaire" in 1912, nabij
Brest: 25 doden;
de „Ondine", 1928, bij Portugal: 43
doden;
de „Promethee", 1932, bij Cher
bourg: 56 doden;
De mening van generaal Ridgway
„Wij hebben nog in genen dele zelfs ook maar de minimum ki-acht, die wij
nodig hebben, bereikt. Het is echter mijn overtuiging, dat wij deze tijdig
zullen bezitten." Dit zei generaal Ridgway de opperbevelhebber van de
NATO gistermiddag, kort voor zijn vertrek, tijdens een persconferentie op
Schiphol. Hij legde er de nadruk op hoezeer hij de bijdragen en vooral de
militaire bijdrage van de West-Duitse Bondsrepubliek op prijs stelt. Hij
zeide te hopen, dat deze geëffectueerd zal worden. De vooruitgang die er in
de laatste twee jaar gemaakt is, noemde hij uiterst groot „Het resultaat is
verbazingwekkend. Als een agressor thans zal trachten ons aan te vallen,
zal hij een geheel verschillende graad van weerstand tegenover zich vinden
van die hij bijv. een jaar gelden zou hebben ontmoet." Generaal Ridgway
zeide met nadruk, dat echter geen militaire sterkte kan worden opgebouwd
cp een zwakke, economische ondergrond.
De generaal zeide elke speculatie
in enige gesuggereerde richting te be
treuren en wel om twee redenen: 1.
Geen sterveling kan op dit ogenblik
voorspellen op welke wijze een sar»,
valler zijn plannen ten uitvoer zal
brengen. 2. Wij hebben egen keus.
Indien wij morgen aan de dag wor
den aangevallen, zullen wij zonder
twijfel aanvankelijk in de verdedi
ging worden gedrongen.
Voorts werd de generaal gevraagd
of hij met de chefs van staven van
gedachten had gewisseld over de
duur van de militaire diensttijden.
„Neen, dit is beslist geen onderwerp
van bespreking geweest", luidde
Ridgway's antwoord.
Op een vraagt, of bepaalde de
len van West-Europa niet zouden
worden verdedigd, antwoordde de
generaal: „De verdediging van West-
Europa van geheel West-Europa
is ons doel. Op dit ogenblik mo
gen wij niet hopen, dat te kunnen
doen met de beschikbare strijdkrach
ten, maar elke' dag die verstrijkt
wordt de mogelijkheid hiertoe gro
ter".
bij zijn critiek dikwijls achter bij
komstigheden, men rioht zijn critiek
naar buiten, terwijl zij binnenwaarts
moest zijn gericht.
de Phoenix", 1939, bij Indo-China:
71 doden.
Bij een onderzeebootramp bij Tou
lon kwamen in 1946 22 personen om
het leven.
Bij rampen met Britse onderzee
boten zijn nog meer mensen om het
leven gekomen. De bekendste Brit
se rampen zijn die van de „Thetis"
in 1939 bij Liverpool met 99 doden,
de „Truculent", in 1950 in de mon
ding van de Theems, met 64 doden
en de „Affray" in het kanaal waar
bij 75 personen om het leven kwa
men.
Wat de V.S. betreft zijn de voor
naamste rampen: het ondergaan van
de „Squalus" in 1939 bij New
Hampshire met 26 doden en de
„Cochine" in 1949 in een Noorse ha
ven met 76 doden.
Zo eindigde de
„Mainbrace"
Amerikaanse cn Engelse matrozen,
die hebben deelgenomen aan de At
lantische oefening „Mainbrace" in de
Noordelijke wateren, zijn gisteren in
Kopenhagen naar hun schepen terug
geroepen, na botsingen in de Deense
hoofdstad.
De zeelieden gingen elkaar in ver
scheidene gelegenheden met tafels
en stoelen te lijf. Meubilair en tal
loze glazen sneuvelden voordat 50
Deense politiemannen één bar
schoongeveegd hadden. Er liggen drie
Engelse en vijf Amerikaanse oorlogs
schepen met gezamenlijk 500 man aan
boord in de haven.
Amerikaanse marincpolitie pa
trouilleerde gisteravond in de stra
ten en verleende bijstand aan de
Deense politie om de orde te her
stellen. De Amerikanen arresteerden
verscheidenen van hun landslieden.
Opstandelingen
in Albanië
Radio-Belgrado verklaart,- dat de
Albanese premier, generaal Hod ja,
onlangs een ernstige opstand heeft
onderdrukt in Nobrd-Albanië. De
meeste opstandelingen waren gearres
teerd. Hodja stond aan het hoofd van
een paar honderd gendarmes en sol
daten en maakte o.m. 'gebruik van
drie kanonnen, aldus de radio, welke
er aan toevoegt, dat ondanks de ac
tie de opstandelingen een openlijk of
fensief tegen de regering voortzetten.
Zij zouden door het volk worden ge
holpen. „De bossen, in het bijzonder
in het Noorden van het land, zijn vol
opstandelingen en de wegen zijn niet
veilig". Totnogtoe zijn vijfduizend
Albanezen in het geheim naar Joego
slavië uitgeweken, aldus radio-Bel
grado.
SCHACHT OOK NAAR SYRIë.
In offciële kringen te Damascus
geeft men te kennen, dat dr. Hjal-
mar Schacht, die thans in Egypte
verblijft ter bestudering van de eco
nomische toestand aldaar, zich vijf
tien Dec. naar Damascus zal be
geven om op uitnodiging van de Sy
rische regering de reorganisatie van
de Syrische economie en financiën
te onderzoeken
De vroegere Engelse duikboot „Sportman", die in Juli van dit jaar werd
overgedragen aan de Franse marine, en toen de naam „Sybille" kreeg, is
als vermist opgegeven, na oefeningen in de Middellandse Zee. De duikboot
was reeds tijdens de Tweede Wereldoorlog ingeschakeld. De „Sybille" na
de overdracht in de haven.
AUDIëNTIE BISSCHOP VAN
HAARLEM.
Z.H.Exc. de Bisschop van Haarlem
zal Dinsdag 30 September en Woens
dag 1 October a.s. geen audiëntie
verlenen.
De vrije mens is hü die de waar
heid spreekt.
