S)e Ccidóe0oii^cmt
EEN ONTZETTEND ONGELUK
BIJ VLIEGFEESTEN
Tweede staatsgreep van gen* Naguib
Astronomen bij de Paus
ENGELANDS NIEUWSTE
STRAALJAGER ONTPLOFT
Goed voetenwerkin het zadel
Thans alle macht in één han
Mossadeq doet tegenvoorstellen
JCaweCtje
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOUEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
MAANDAG 8 SEPTEMBER 1952
43ste JAARGANG
No. 12684
Naguib is toch
de sterkste
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., 2.p. mnd., 6.p. kwart. Franco p. p. 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes 1.50
Vijf-en-twintig doden onder toeschouwers
Engelands nieuwste straaljager, de „De Havilland 110", is Zaterdagmiddag
Ic Farnborough, waar vliegfeesten werden gehouden, in de vlucht ontploft
voor de ogen van 120.000 toeschouwers, nadat hij de geluidsgrens doorbro
ken had. De gevolgen waren ontzettend. Het aantal doden dat aanvankelijk
acht bedroeg, onder wie de bemanning de 30-jarige invlieger en een
waarnemer is tot 27 gestegen. Er zijn 25 toeschouwers om het leven ge-
komen en 63 gewond, van wie 13 ernstig. Onder de doden bevinden zich. I
drie kinderen.
DE STUKKEN
VLOGEN ERAF
Het ongeluk gebeurde onverwacht,
er bleek uit niets dat er iets met het
toestel niet in orde was. De D.H. 110
kwam, duidelijk zichtbaar van meer
dan 12.000 meter uit het blauw naar
dé aarde suizen, zo nu en dan het1
normale witte spoor nalatend. Het
toestel doorbrak de geluidsbarrière,
hetgeen hoorbaar was aan drie scher
pe knallen. Vlak daarop was de ma
chine al boven het veld. Het grijs ge
schilderde vliegtuig maakte, steeds
lager komend, een linkerbocht om het
veld, zich aldus van de toeschouwers
verwijderend.
Boven de Noord-Westelijke zijde,
aan de rond van 't veld aangekomen,
zette het toestel de bocht voort. De
bestuurder had kennelijk de bedoe
ling nogmaals laag over het veld te
vliegen. Tot grote ontzetting van al
len schoot het vliegtuig plotseling
steil de lucht in, terwijl stukken van
de onderzijde van de rechtervleugel
afvlogen. Onder doodse stilte en met
afgrijzen zag iedereen voor zijn ogen
de snelle machine in stukken sprin
gen.
Het gebeurde alles in onderdelen
van seconden, Terwijl de romp om-
hoogschoot en daarna met een dave
rende knal ter aarde slóeg, kwamen
de twee losse motoren met duize
lingwekkende snelheid op circa 50
meter hoogte over het vliegveld op
een gedeelte van de toeschouwers
aansuizen. Iedereen bukte zich onwil
lekeurig en menigeen barstte in snik
ken uit. De omroeper van de B.B.C.,
die aanwezig was, verloor een ogen
blik zijn gerbuikelijke karmt» en
schreeuwde: „Kijk uit, kijk uit". Hij
herstelde zich snel en deelde kort na
de ontploffing mede, dat alles werd
gedaan, wat maar gedaan kon wor
den. De demonstraties, die gewoon
doorgingen, namen ieders aandacht
weer in beslag.
Het was op de dag af vier jaar ge
leden, dat de piloot John Derry voor
de eerste maal sneller dan het geluid
vloog. Zijn echtgenote was getuige
van het ongeluk, dat sinds de oorlog
de 21ste Engelse invlieger het leven
kost.
REEDS 100 GESLAAGDE
VLUCHTEN.
In een officiële verklaring is ge
zegd, dat er „op het eerste gezicht
geen reden bestaat om aan te nemen,
dat de „D.H. 110" zou zijn ontploft
tengevolge van de duikvlucht. „Het
is bekend," aldus de verklaring, „dat
het vliegen met ieze snelheid geens
zins nadelig is voor het vliegtuig of
zijn bemanning. Met het verongelukte
toestel warei. reeds ruim honderd
goed verlopen vluchten gemaakt,
waarbij de geluidsverplaatsingssnel-
heid werd overschreden.
Een van de twee vliegtuigmotoren
kwam onder de toeschouwers en de
andere op een stuk onbebouwde
grond terecht. „Een gedeelte van de
stuurstoel kwam aan het einde van
de stijgbaan neer, waardoor een aan
tal personen wérd gewond."
Aan allen, die foto's van het onge
luk hebben genomen, is verzocht deze
ter beschikking te stellen. Binnen
drie uur na de ramp waren reeds 35
negatieven ontvangen. De plaats van
het ongeval werd van uit hefschroef-
vliegtuigen «/erkend Politie en meca
niciens verzamelden alle brokstuk
ken van het verongelukte toestel
voor het onderzoek
Terwijl lange rijen bloedverwan
ten trachtten de 25 stoffelijke over
schoten te herkennen, die in 'n oude
hanger werden neergelegd terwijl
min. Duncan Sandys de 63 gewon
den bezocht en een dozijn technici
begonnen met het onderzoek naar de
oorzaken van het ongeluk, werden
overeenkomstig de traditie der lucht
vaart de vliegdemonstraties voort
gezet. Minstens één straalvliegtuig,
een Harker Hunter, bestuurd door
Neville Duke, bereikte een snelheid
groter dan die van het geluid.
De luchtmacht der
Sovjet-Unie
De productie van vliegtuigen van
de Sow jet-Unie is zo groot, dat zij
iedere tiende straaljager van het ty
pe Mig 15 aan het continentale Chi
na kan afstaan, aldus Washingtonse
persberichten, die ee betrouwbare
bron" aanhalen. De t van jagers
der Sowjet-Unie bestaai uit ten min
ste 9.000 Migs in actieve dienst en een
onbekend aantal vliegtuigen van an
der type, zo verklaart men.
De Sowjet-Unie zou 1.300 Migs aan
China overgedragen hebben. Blijk
baar, zo zeggen Amerikaanse deskun
digen, is de actieve Sow jet-luchtvloot
de laatste twee jaar onveranderd op
een sterkte van 20.000 toestellen ge
bleven. In die tijd echter zijn de Jaks
en de Sotrmowiks, vliegtuigen met
zuigermotoren, naar de reserve gede
legeerd, die men even groot schat als
de actieve vloot.
Vele der jachtvliegtuigen in ac
tieve dienst zijn thans straaljagers en
de Sowjet-Unie zal over twee jaar
naar raming 20.000 straaljagers in
haar luchtvloot hebben.
KLAAR TERWIJL U WACHT.
Tien mannen hebben Donderdag te
Lincoln (Engeland) een huis in el
kaar gezet in 50 minuten minder tijds
dan de acht uur, die men nodig dacht
te hebben.
Het huis zal weer worden afgebro
ken en naar Canada verzonden". Het
is in een fabriek gemaakt var. Scan
dinavisch hout en het i> een van een
serie van 28 bestemd voor export
naar Canada.
De woning telt drie slaapkamers, Deze man is geen circusartist, zoals U misschien zoudt menen. Hij is een
een woonkamer, een keuken, een I motorkoerier van het Italiaanse elite regiment Bersaglieri, en vertoont
badkamer en een hall. hier een staaltje van zijn kunnen.
Reddingsploegen bezig met het bergen van de slachtoffers op het met wrak
stukken van de straaljager bezaaide terrein.
Leunend tegen de schoorsteenmantel
Het door premier Churchill en president Truman opgestelde plan om een
eiiiï te maken aan het al anderhalf jaar oude geschil over de Perzische
olie ,werd gisteren te Teheran het slechtste genoemd, dat er ooit was gedaan.
De man die deze woorden gebruikte was dr. Mossadeq, die in zijn eigen
buis, leunend tegen de schoorsteenmantel met krachtige stem een verkla
ring over het jongste aanbod van het Westen voorlas aan een grote menigte
verslaggevers. Hoewel zijn verklaring nogal scherp van toon was, deed hij
aan het slot tegenvoorstellen. Of, juister gezegd, hij vertelde welke eisen
I'erzië stelt. In vier punten samengevat, komt het hierop neer:
1. Betaling van de schulden van de
voormalige maatschappij aan de
Schepper en universum
De H. Vader heeft Zondagmorgen
in de grote zaal op Castel Gandolfi
400 deelnemers aan het 8ste Inter
nationale Congres van Astronomen
ontvangen. Onder hen bevonden zich
tal van vooraanstaande geleerden als
mede de nieuwe directeur van de
Vaticaanse sterrewacht pater O'Con-
nel en de voorzitter prof. Lindlaf uit
Stockholm. Ook de vertegenwoordi
gers van Polen en Yoego-Slavië kwa
men bij de H. Vader hun opwach
ting maken. Slechts de afgevaardig
den der Sovjet-Unie waren niet bij
de toespraak tegenwoordig, doch
Belangrijke muizen
Dat ook een witte muis een
„belangrijk persoon" kan zijn be
wees gisteren de vlucht van vijf
tien Zwitserse muizen, die als
„V.I.P." (very important person
zeer belangrijke persoon) per
vliegtuig van Zwitserland naar
India werden vervoerd. De mui
zen, die speciale onschendbaar
heid genoten, die anders al
leen diplomaten en speciale
gezanten ten deel valt, wer
den bij iedere landing door
een speciale verzorger opge
wacht en van voedsel en water
voorzien.
Dit is de eerste zending witte
muizen, die levend in India aan
komt. De vorige partij stierf on
derweg. De muizen, die elk twin
tig gram wegen en smetteloos
wit haar hebben, zijn bestemd
voor de muizenteelt in het cen
traal instituut voor kruidenon-
derzoek te Lucknow.
kwamen eerst na de toespraak te
Castel Gandolfi om de sterrenwacht
te bezichtigen.
De H. Vader verwelkomde de deel
nemers, gaf dan een kort historisch
overzicht over de astronomische we
tenschap, die thans de kosmische
ruimte tot in de verste sterrennevel
heeft weten te doorgronden. Daarna
weerlegde de Paus de voornaamste
pantheïstische en deïstische dwalin
gen en ging aldus voort: „Zal in de
toekomst deze weg in het duister ein
digen? Het antwoord dergenen, die
het diepst in de Kosmos zijn doorge
drongen is nog zeer bescheiden. Wel
zullen wij op de weg, die wij nu
bewandelen verder komen, maar het
ligt niet in de lijn der waarschijn
lijkheid, dat ooit een onderzoeker alle
geheimen, welke het physieke univer
sum in zich bergt zal weten te vinden
en op te lossen.
Alles evenwel wat wij ontdekken,
naarmate wij dieper in het univer
sum doordringen, wijst op het be
staan van een oneindige Schepper,
Die alles heeft gewrocht en alles be
stuurt, zowel heden als morgen, als
reeds op de eerste dag van de schep
ping.
Tenslotte gewaagde de Paus van
de overwinning, welke de moderne
astronomische wetenschap heeft be
haald, op het anthropocentrische
standpunt dat de antieke weten
schappen gevangen hield: „Hoe groot
de dimensies van het universicum
ook mogen zijn, de materie blijft
steeds aan de geest onderworpen".
En op dit punt kwam de Paus tot zijn
slotwens: „Moge de astronomische
wetenschap", zo zeide Hij, „wier
ideaal gevormd is door de grote man-
nen als Copernicus, Keppler en New-
j ton, nog altijd volmaakter vormen
i aannemen. En opdat het enige licht
van God U op deze weg moge leiden,
geven Wij U van harte onze Aposto
lische zegen".
Iraanse regering, lopende over ver
scheidene jaren, alsmede schadever
goeding voor de vertraging in beta
ling dier schulden. De Perzische
Vooraanstaande politici achter
slot en grendel
Generaal- Naguib, de leider van de staatsgreep in Egypte, is een man die
weet wat hjj wil. Bij de invoering van zijn landhervorming stuitte hij, zoals
bekend, op de tegenstand van zijn premier Ali Maher, die niet zo hard van
stapel wilde lopen. Zondag heeft Naguib premier Ali Maher gedwongen af
te treden Ook met de zuivering van de partijen wilde het niet vlotten,
waarop Naguib zelf heeft ingegrepen en meer dan vijftig politici in de nacht
van Zaterdag op Zondag heeft doen arresteren. Generaal Naguib heeft zich
thans zelf aan het hoofd van de regering gesteld en een nieuw ministerie
geformeerd, dat Zondagavond nog de vereiste eed aflegde ten overstaan van
de regentschapsraad.
macht in één hand wordt samenge
trokken."
CAÏRO LAG IN DIEPE RUST.
Waarnemers wijzen er op, dat de
nieuwe regering, die hoofdzakelijk
uit partijloze deskundigen bestaat,
twee leden van de ultra-nationalis
tische Wappania-partij en een leider
van de Mohammedaanse broeder
schap telt. Vice-premier en minister
van Buitenlandse Zaken is Soloman
Hafez, die de abdicatieverklaring van
Faroek opstelde en overhandigde.
Hij is vice-president van de staats
raad (het hooggerechtshof) en is on
langs raadsman van de legerleiding
geworden.
Het leger sloeg toe, toen Caïro in
diepe rust lang. Terwijl de arresta
ties werden verricht, werden in
Alexandrië, 150 kilometer verder,
twee raddraaiers van de stakingen,
regering is van mening, dat zij van I die vorige maand de textielfabrieken
de A.I.O.C. tientallen millioenente Kafr al Dwar troffen, terechtge-
ponden te vorderen heeft. I steld.
2. Vergoeding van de schade, ver-' Generaal Naguib, die Ali Maher
oorzaakt door het verhinderen van' van zijn optreden op de hoogte had
verkoop van Iraanse olie door inti- gesteld, eiste onmiddellijke uitvoe-
midatie en intrigues van de vroegere ring van het landhervormingsplan,
maatschappij, geholpen door de Britse dat de kloof tussen de weinige land
regering, waardoor de Iraanse rege-. bezitters en de in armoede levende
ring in moeilijkheden is geraakt. boerenbevolking moet overbruggen.
3. Invoerrechten en monopolierech-1 ¥"a*Yf£ weigerde met de bewering,
ten, welke de Iraanse regering te dat de hervormingen te vergaand
vorderen heeft van de voormalige™nd en dat economische ineenstor-
maatschappij. Daaronder vallen alle g z?u. .v?!êen- Hy trad af toen het
Van de tweede staatsgreep viel n;^!*
1 i i-Lsen van
gegeven, dat er geen ernstige stap
pen waren gedaan in de richting van
een zuivering van het bestuur, en dat
er werd getalmd met de uitvoering
van agrarische hervorming Van de
reger:ng-Maher wordt gezegd, dat zij
et' mede heeft ingestemd de wet in
zake de beperking van het groot
grondbezit aan te nemen, volgens het
ontwerp van het leger maar dat la-
tor ingevoerde veranderingen haar
lot bezegelden.
De nieuwe minister van buitenland
se zaken, Ahmed Farrag Tajeh, was
door de regering-Maher aangewezen
als voornaamste permanente verte
genwoordiger bij de Verenigde Naties
De „rebellen" van de Wafd-partij,
voorgegaan door de vroegere minis
ter van buitenlandse zaken, dr. Mo
hammed Salah Eddin, besloten in de
ndag op Maandag de
weinig te merken leisen van het leger inzake zuivefin«
Fr »ra~n «toil moniflinn in te willigen. Men beweert van hen,
Er waren geen menigten op de - voorstanders zijn van een
breide troepe™bïweginfe™eHe"'was i nieuwe partij-constitutie, die in over
een dekkend hete dag en de meeste e?ns«emming ia met het nieuw, re-
hoofdstedelingen deden ongestoord §'em-
hun middagslaapje.
De gearresteerden zyn opgesloten
in een opslagplaats van het leger, een
langgerekt gebouw met rode luiken
in de omgeving van het hoofdkwar
tier van Naguib. Twee schildwachten
staan voor de poort en soldaten met
de bajonet op het geweer bevinden
zich op de binnenplaats, die bestre
ken wordt door machinegeweren.
In een verklaring heeft Naguib
medegedeeld, dat de opstand van het
leger niet alleen tegen de vorst was
gericht, maar ook tegen de corrup
tie, waarvan de koning slechts een
zinnebeeld was. Het leger is vastbe
sloten allen uit invloedrijke posities
te verwijderen, die samengewerkt
macht misbruikt hebben ten nadele
hebben met ex-koning Faroek en hun
van het volk. Men verwacht dat de
landhervormingen nu met spoed en
met kracht doorgevoerd zullen wor
den.
materialen, voorraden en installaties,
die de A.I.O.C. in de laatste twintig
jaren vrij van rechten in Perzië heeft
binnen gébracht.
4. Belastingen op petroleumrechten,
verbruikt door de geallieerde strijd
krachten in Perzië. Dit punt heeft
blijkbaar betrekking op hetgeen de
Britse troepen gebruikten geduren
de de bezetting van het land in de
tweede wereldoorlog.
Het is niet waarschijnlijk, dat de
Engelsen en de Amerikanen op die
punten, zoals Mossadeq heeft gefor
muleerd, zullen willen ingaan. Maar
het is zeker niet het laatste woord
van Mossadeq. Hij heeft, toen hij het
aanbod van Churchill en Truman af
sloeg al gezegd dat het Perzische ant
woord pas zou worden opgesteld,
wanneer hij het parlement geraad
pleegd zou hebben. Dat gebeurt
Woensdag. Wat er dan wordt gezegd,
kan pas worden beschouwd als defi
nitief antwoord.
PELGRIMS OMGEKOMEN IN DE
HIMALAYA
Meer dan 350 Hindoe pelgrims zijn
omgekomen bij een sneeuwstorm,
die hen in het Himalayagebergte
overviel.
De eerste groep van overlevenden
die in de vlakte is teruggekeerd zei,
dat er nog velen in de spelonken
een toevlucht hadden gezocht, om
trent wier lot nog niets bekend is.
hem duidelijk werd dat behalve hij
en de Wafdleider Moestafa Nahas,
geen vooraanstaande politicus op
vrije voeten was. Later werd ook
Nahas huisarrest opgelegd.
Geen militair bewind.
men, maar de generaal gaf de voor
keur aan een burgerlijke regering.
Ali Maher verklaarde na zijn weige
ring om zijn fiat aan het optreden
van het leger te geven: „Het land is
er het meest mee gediend, dat de
SNEL PASSAGIERSVAARTUIG.
De Duitser Freiherr Schertel von
Burtenbach heeft met een door hem
zelf ontworpen vaartuig op het meer
van Luzern een snelheid van 80
km. per uur bereikt, terwijl zich 32
passagiers aan boord bevonden. Het
schip is 15 meter lang. Het heeft voor
en achter vleugelachtige vinnen,
waardoor het uit het water wordt ge
drukt bij hoge snelheid. Het vaar
tuig rust dan als het ware op deze
vinnen, waardoor het door golfslag zo
goed als niet wordt beïnvloed, de
schroef wordt aangedreven door een
dieselmator van 350 pk.
De 50-jarige ontwerper heeft ja
renlang aan dit type gewerkt. Hij
wil volgend voorjaar met drie van de
ze boten 'm passagiersdienst op het
Lago Maggiore laten onderhouden.
Wel verkiezingen in Februari
Uit gezaghebbende bron te Cairo
wordt vernomen, dat generaal Na
guib, zich aan zijn belofte zal houden
om in Februari a.s. algemene ver
kiezingen te houden tot herstel van
het constitutionele en parlementaire
leven in Egypte.
Voorts wordt gezegd, dat generaal
Naguib op het ogenblik niet van
plan is de politieke partijen te ont
binden, maar dat hij vastbesloten is
corrupte leiders te verwijderen.
Slechts in laatste instantie zou het
leger ontbinding der partijen gelas
ten, alsmede bij de wet geregelde
reorganisatie.
Men verwacht, dat de gearresteer
de politieke leiders zich voor een
speciaal gerechtshof zullen moeten
verantwoorden voor het op onwet
tige wijze vergaren van vermogens,
misbruik van macht en andere on
regelmatigheden onder het regiem
van ex-koning Faroek.
De gearresteerden.
Onder de door generaal Naguib ge
arresteerde personen bevinden zich
behalve prinsen, politieke leiders, en
hogere officieren, ook journalisten.
Zij worden gevangen gehouden in een
militaire school te Koebbeh in een
buitenwijk van Cairo.
Een woordvoerder van het leger
verklaarde, dat de betrekkingen tus
sen generaal Naguib en de afgetreden
eerste minister Ali Maher „goed blij
ven".
Egyptische bladen hebben o. m als
Engeland bedruipt
zichzelf weer
„Engeland bedruipt thans weer
zichzelf afgezien van de Ameri
kaanse bijdrage voor de bewapening
en thans mag voorspeld worden,
dat Engeland rekening houdend
inct deze defensicbijdrage een al
gemeen evenwicht zal bereiken in
zijn betalingsbalans met de niet-
sterling-landen, terwijl ook het ster-
lingblok in zijn geheel in balans zal
zijn met de rest van de wereld", al
dus Winson Churchill in een Zater
dag in zijn kiesdistrict gehouden
rede.
„Wij hebben geen Amerikaanse
lening, noch 400 millioen pond ster
ling Marshall-hulp per jaar, zoals de
vorige regering, die daar zulk een
verkwistend gebruik van maakte",
aldus Churchill, die vervolgens wees
op het succes, dat de conservatieve
minister van Financiën, Butler, in
het eerste stadium van het horstel
van Engelands solvabiliteit heeft ge
had.
,.Wij hebben het hoofd boven wa
ter weten te krijgen, onze taak is nu
tegen de stroom op te zwemmen.
Engeland met zijn 50 millioen men
sen produceert slechts voedsel voor
30 millioen. Voedsel voor de reste
rende 20 millioen kan slechts ge
kocht worden door te exporteren",
aldus de premier.
Churchill was van mening, dat
het verlies van Abadan voorkomen
had kunnen worden door moed en
standvastigheid. Hij noemde het
Brits-Amerikaanse voorstel redelijk
en hoopte, dat er aandacht aan ge
schonken zou worden.
Churchill prees het wijze staats
manschap, dat «op het TUC-congres
te Margate getoond was toen de lei
ding van het Britse verbond van
vakverenigingen zich zeer terughou
dend betoonde bij het stellen van
looneisen, die de economie van het
land in gevaar zouden kunnen bren
gen.
Dank of ondank, daar komt het
WÊ niet op aan, het is alleen de goede
redenen van het aftreden van Maher daai die de ziel verruimt.
