3)e &2id^6ou/&mt
Gemeenschappelijke politiek der
NATO-landen
Levend op en van de zee
Verkiezingsstrijd op volle toeren
Naar een Europees
politiek gezag
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ZATERDAG 6 SEPTEMBER 19SS
43ste JAARGANG No. 12683
isSIM
welpt oe bisschop j
kerken bouwehf J
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
SPRAAK
WATERVAL
Ï1ET VUURWERK van de verkie-
zingsspeeehes van de candidaten
voor het presidentschap der Ver
enigde Staten is deze week begon
nen. De Amerikanen luisteren met
open mond en staren stomverbaasd
naar het geknetter en geknal van de
sprankelende woordenstroom, die op
spat uit de monden der redenaars.
Buiten Amerika bewaart men van
zelfsprekend beter de nuchtere kijk
op het strijdkarakter van de rede
voeringen, maar toch volgt men ze
met aandacht omdat het op de eerste
plaats niet de eersten de besten zijn,
die zich te buiten gaan aan de spraak
waterval en omdat het op de tweede
plaats van belang is, wie de wed
strijd winnen zal. Wint
0 Eisenhower, dan zullen wij
er rekening mee moeten
houden, dat de generaal de woorden,
welke hij thans spreekt, in de toe
komst niet geheel zal kunnen ver
loochenen, zodat hij dus nu reeds een
inzicht geeft in de algemene tendenz
van zijn regeerperiode. Wint Steven
son, dan zal ook hij de richtlijnen,
welke hij nu bezig is uit te stippelen,
dn practijk gaan brengen. En omdat
de invloed van de president op de
politiek in Amerika tamelijk groot
is, veel groter dan de directe invloed
van een regerend vorst in Europa,
gaat men nu reeds nauwkeurig na,
welke de inzichten zijn van de to-
komstige machthebber.
In nauiw verband daarmee weegt
men reeds de mogelijke kansen van
de candidaten en tracht aan de hand
van de reacties der toekomstige kie
zers af te leiden of de kansen rijzen
of dalen.
Wij hebben reeds eerder opge
merkt, dat de populaire generaal
Eisenhower aanvankelijk alle troe
ven in handen scheen te hebben, maar
dat Stevenson's ster snel aan het
rijzen was. Deze tendenz schijnt zich
voort te zetten; Stevenson blijkt een
buitengewoon goed spreker te zijn
en te beschikken over oratorische
talenten, waartegen de rondborstige
taal van Eisenhower nauwelijks is
opgewassen. Nu is het zelfs in Ame
rika niet zó, dat de kans van een
president afhankelijk is van zijn
vaardigheid in het afdraaien van
redevoeringen; er zijn ook andere
karaktereigenschappen welke gewicht
in de schaal werpen. Maar een goed
voorgedragen rede met een inhoud,
welke vertrouwen geeft in de op
rechtheid van de bedoelingen van de
redenaar en in de juistheid van zijn
inzichten, geeft toch wel een flinke
voorsprong. En men voelt in Ame
rika, dat de generaal terrein begint
te verliezen tegen de welbespraakte
gladde politicus Stevenson.
Eisenhower geeft ook in zijn
redevoeringen blijk meer een
man van de daad te zijn. Dat vinden
de Amerikanen over het algemeen
prachtig, maar zij zijn toch wel een
beetje geschrokken van de plannen,
welke de generaal ontvouwd heeft.
Zoals het wel meer gaat met man-
nenen, die zulke kerels van de daad
zijn, ontbreekt het de generaal wel
eens aan de nodige tact en omzichtig
heid. Althans dat is de indruk, welke
men hier krijgt uit de verslagen.
Globaal genomen komt de inhoud
van hetgeen Eisenhower zegt op het
volgende neer: De huidige regering
in Washington is een grote knoeiboel,
het lijkt nergens naar en het eerste
wat wij dat is dan Eisenhower
met zijn aanhang, als hij het wint
te doen hebben, is daar in Washing
ton ecyss een grote schoonmaak hou
den. En dan gaan we eens goed re
geren. Dan moet er welvaart komen
voor iedereen en vrede voor de hele
wereld; kortom dan gaat het pas
goed worden. En die bolsjewieken,
die ons zo dwars zitten, jagen we te
rug tot binnen de grenzen van Rus
land. Alleen maar met vredelievende
middelen, verzekert nu de generaal
uitdrukkelijk. Dat laatste om de onge
rustheid weg ^e nemen, welke zijn
vroegere redevoering had veroor
zaakt, toen hij zich ontpopte als een
aanhanger van de politiek van het
terugdringen, welke in tegenstelling
staat tot de politiek van het „con
tainment" (binnen de perken hou
den).
Hoe de generaal dat wil verwezen
lijken is ons nog niet duidelijk, mis
schien hem zelf ook niet. Maar men
vraagt zich toch af, of dit alles nu
maar eenvoudig op de rekening van
het verkiezingsvuurwerk mag worden
gesteld. Buiten Amerika heeft men
ook al waarschuwende kreten ge
slaakt en er speciaal nog eens de na
druk op gelegd, dat het Noord-
Atlantisch Verdedigingspact een zui
ver defensief verdrag is en zeker niet
bedoeld is als een middel om onder
drukte volken te gaan bevrijden.
Wij hebben het in Europa wel eens
betreurd, als Amerika zich slechts
schoorvoetend, aarzelend en in veel
te langzaam tempo liet overhalen om
ons hulp te verlenen en dan zijn we
wel eens bang geweest, dat de Ame
rikanen zich weer zouden opsluiten
binnen de enge begrenzing van de
oude Monroe-leer, welke zich in
kort laat formuleren als: „Amerika
voor de Amerikanen en de rest moet
maar op eigen houtje zien zalig te
worden". Toen Eisenhower het pleit
won en candidaat der republikeinen
werd, hebben wij ons oprecht ver
heugd, omdat wij meenden dat hij
ons niet in de steek zou laten en dat
OVERLEG INZAKE ANTWOORD
AAN RUSLAND
Tevens herziening bewapeningsplannen
Een totale herziening van de bewapeningsplannen der NATO-landen en
de hernieuwde vraag hoeveel parata divisies de verschillende landen in het
veld moeten brengen, zullen de hoofdpunten vormen van de conferentie
der ministers van Buitenlandse Zaken, Financiën en Defensie van het
Noord-Atlantisch Pact, welke in December te Parijs zal worden gehouden.
Dit werd besloten op een vergadering van de NATO-raad (de raad van
permanente vertegenwoordigers der NATO-landen bij het NATO-hoofd-
kwartier te l arijs), op welke vergadering Engeland, Frankrijk en de V.S.
tevens hun elf Atlantische bondgenoten op de hoogte stelden van het con
cept-antwoord der Grote Drie op de laatste Russische nota over de Duitse
kwestie Zowel Reuter als de N. Y. Herald Tribune ziet in deze stap die
geen precedent kent een gebaar, dat kan leiden in de richting van een £enot?n °°k met atoomwapens te
soort gemeenschappelijke buitenlandse politiek der NATO-landen.
naar het aantal parate divisies dat
noodzakelijk is, op de helling.
Volgens de militaire medewerker
van de „Daily Telegraph" bestaat aan
militaire zijde het verlangen, het
aantal parate divisies zo hoog moge
lijk op te voeren, desnoods ten koste
van het aantal r^erve-divisies.
Volgens deze medewerker speelt
hierbij ook de overweging een rol,
dat door het massale gebruik van
atoomwapens de Russen mogelijk
zelf binnen zes weken, nadat zy tot
een aanval zouden zijn overgegaan,
tot rede kunnen worden gebracht.
Daarom zou met 50 parate divisies
kunnen worden volstaan.
Al deze vragen, en de financiële
kant van de zaak, komen op de mi
nisterconferentie ter sprake. Waarbij
nog wellicht het belangrijkst is, of
Amerika zich bereid toont zijn bond-
STANDPUNT GEHANDHAAFD.
De Amerikaanse, Britse en Franse
afgevaardigden hebben inmiddels
dit concept-antwoord aan hun rege
ringen toegezonden. Aangenomen
wordt, dat er in wordt vastgehouden
aan het reeds eerder ingenomen
standpunt, n.l. dat er eerst een vier-
mogendhedenconferentie over het
organiseren van vrije verkiezingen
in geheel Duitsland moet worden ge
houden alvorens er andere punten
betreffende de Duitse eenheid kun
nen worden besproken.
Inmiddels is aangekondigd, dat de
Britse minister van Buitenlandse Za
ken, -Eden, volgende week belang
rijke besprekingen met de NATO-
■leiders zal voeren over de Britse her
bewapening. Hij zal een conferentie
hebben met de voorzitter van de
NATO-raad, de Canadese minister
van Buitenlandse Zaken; Lester
Pearson, alsook met William Draper,
de Amerikaanse MSA-vertegenwoor-
diger en NATO-expert in West-Eu
ropa en met Lord Ismay de secreta
ris-generaal van de NATO.
Dit beraap en dat op de NATO-
conferentie van Parijs is volgens een
militaire commentator van A.F.N.,
het Amerikaanse radioprogram voor
de strijdkrachten, noodzakelijk als
gevolg van de snelle ontwikkeling
van atoomwapens zowel in de Ver.
Staten als in Engeland.
Nu op grote schaal een begin is ge
maakt met de vervaardiging van
atoomwapens, welke aan het front,
d.w.z. voor tactische doeleinden,
kunnen worden gebruikt, en door
een speciaal kanon of door straalja
gers kunnen worden afgevuurd,
moet de gehele bewapening der At
lantische strijdkrachten opnieuw be
keken worden.
Dynamiet tegen
locomotief
Op een onbewaakte overweg in
Oranje Vrijstaat is gisteren een
vrachtwagen geladen met dynamiet
De tot dusver heersende opvat- in botsing gekomen met een rangeer-
ting, dat atoomwapens moeten wor- locomotief. Bij de explosie die op de
den beschouwd als een „extraatje" botsing volgde, zijn een blanke en een
boven de normale uitrusting der Afrikander gedood en verscheidene
troepen, is door de snelle technische Afrikaanders gewond,
ontwikkeling geheel achterhaald. I Allc3 wat binnep
een straal van
Het gebruik dezer wapens gaat in „ijftig meter van de ontpioffing lagi
de komende paar jaar een essenüeel isJverWoest.. Waar de vrachtauto had
onderdeel van de uitrusting vormen, is _at van 13 in
en voor alles moet daarom, worden |estaan. ls ££n gat van ld me er
vastgesteld, welke besnoeiingen kun- grond geslagen. De chauffeur van
nen worden gedaan op het aankoop- vrachtwagen is op slag gedood,
program van de z.g.n. conventionele Een wagon die aan de locomotief
wapens (als tanks, kanonnen e.d.) was gekoppeld, werd totaal versphn-
In Engeland is onlangs reeds de aan- terd.
maak van bepaalde uitrustingsstuk- De ontploffing werd op 23 kilome-
ken om deze reden ingekrompen. i ter afstand nog gehoord. Alle hui-
De samenstelling der divisies zal zen van het plaatsje trildën op hun
belangrijk moeten worden gewijzigd.' grondvestena Het plaatsje heette Wel -
Daarmede komt tevens de vraag, kom.
Groenlandse costuums van Deens Kon. Gezin
Bombard te Las Palmas
Louis Alain Bombard, de Frans
man, die probeert met een rubbervlot
Amerika te bereiken, is na een tocht
van elf dagen van Casablanca in Las
Palmas op de Canarische eilanden
aangekomen.
Hij vertelde dat de reis zeer ver
moeiend was geweest. „Mijn ergste
ervaring deed ik op toen twee dagen
achtereen mijn vlot werd achtervolgd
door een reusachtige haai. Doodsbang
heb ik uren naar het beest zitten sta
ren uit vrees dat hij mijn rubbervlot
kapot zou bijten. Dat zou fataal ge
weest zijn want binnen enkele minu
ten zou het gezonken zijn".
Bombard slaagde er in gedurende
Thans vrede met
Oostenrijk
Uitnodiging aan Moskou
Amerika, Engeland en Frankrijk
hebben Rusland in een nota uitgeno
digd onmiddellijk een bijeenkomst
van de pl.v. ministers van Buiten
landse Zaken te houden, ter parafe
ring van een vredesverdrag met Oos
tenrijk.
De drie gelijkluidende nota's der
Westelijke mogendheden zijn een ant
woord op Ruslands nota van 14
Augustus, waarin de Sovjet-Unie het
door de geallieerden voorgestelde
verkorte concept-verdrag van acht
artikelen afwees. De drie Westelijke
mogendheden delen in haar nota me
de, bereid te zijn de vier, door Rus
land nog gewenste artikelen in het
concept-verdrag op te nemen, „zodat
niets een ondertekening van dit ver
drag meer in de weg staat".
Deze vier artikelen ontleend aan
de uitvoerige tekst van het oorspron
kelijke concept-verdrag, waarover
geen overeenstemming kon worden
verkregen gaan over de verklaring
van de Rechten van de Mens, de dena
zificatie, vrije verkiezingen en de de
militarisatie.
EISENHOWERS REDE WERD GEKAPT
De verkiezingscampagne in de Verenigde Staten begint nu op volle toe
ren te komen. Eisenhower heeft zojuist een tournée door de Zuidelijke sta
ten beëindigd, waar hij meer indruk op zijn toehoorders schijnt te hebben
gemaakt dan de democratische candidaat Stevenson, die ook links en rechts
toespraken houdt
Twee grote thema's zijn bij de hele
campagne in het geding. De republi
keinen richten hun pijlen op wat zij
janboel in Washington noemen; de
democraten buiten de onvoorzichtige
uitlating van Eisenhower, over een
terugdringen van het communisme
binnen de Russische grenzen, zoveel
mogelijk uit.
GistVen heeft Stevenson in een
rede te Denver beloofd, dat hij alle
onbetrouwbare elementen, die hij ooit
in Washington zal vinden als hij pre
sident wordt, direct zal ontslaan. Ei
senhower sprak gisteren te Chicago
en zei tegen 'n verzameling partijlei
ders uit het midden-Westen, dat hij
een neger in zijn regering zou opne
men, als een neger de juiste man
voor een bepaald baantje zou zijn.
Een rede, waarin Eisenhower een
dag tevoren tien punten voor een
vredesverdrag ontwikkeld had, werd
voor zijn radiopubliek ontijdig beëin
digd. Hij raakte over het vastgestel
de tijdschema heen, en moest abrubt
plaats maken voor 'n detective hoor
spel.
die tijd te leven van wat de zee hem
verschafte, hoewel hij de grootste
moeite had om geen eten en drinken
aan te nemen van de Portugezen, die
hij onderweg tegenkwam.
Hij zei dat hij de Brit John Palmer
met open armen zou ontvangen als
hij terugkwam en toch besloot de
tocht mee te maken, zoals aanvanke
lijk het plan was. Met zijn- tweeën
zal de kans aanmerkelijk vergroot
worden om Amerika te bereiken.
Palmer ging in Tanger van boord
na een meningsverschil met zijn reis
genoot.
Bombard is van plan enkele dagen
rust te houden op de Canarische
eilanden en dan de sprong naar Ame
rika te wagen.
Het doel van zijn tocht is, na te
gaan of schipbreukelingen het op een
vlot onbepaalde tijd kunnen uithou
den, wanneer zij zich voeden met wat
de zee levert en het vocht dat zich in
vis bevindt drinken.
De verkiezingscampagne der democraten
m
hij voor ons de juiste man was op de
juiste plaats. Nu begint een kleine
twijfel binnen te sluipen of we ons
misschien toch vergist hebben. Als
tiij maar niet al te voortvarend is! In
elk geval: het begint spannend te
worden en niet alleen voor de Ame
rikanen.
Adlai Stevenson, de democratische candidaat voor het presidentschap in de
V. S., hield op de „dag van de Arbeid" te Detroit een grootse toespraak tot
een menigte van 40.000 mensen, die met aandacht naar deze man, die over
een groot redenaarstalent beschikt, hebben geluisterd. Stevenson viel de
Taft-Hartley-wet aan, en zei, dat deze zou moeten worden ingetrokken om
plaats te maken voor een geheel nieuwe wet, die een snelle en eerlijke op
lossing van stakingen, die de nationale welvaart ondermijnen, in de hand
zou werken.
Tijdens hun bezoek aan Groenland, werden door de bevolking het Deense
Koningspaar complete nationale costuums voor het gehele koninklijke gezin
aangeboden. Hier zien we Koning Frederik, Koningin Ingrid en Prinses'
Benedikte in de Groenlandse klederdracht in de tuin van het Kasteel Graas
ten, het zomerverblijf van de koning. Koningin Ingrid is haar dochter be
hulpzaam bij het uittrekken van haar laarzen.
Balkan-alliantie in
de maak
Een delegatie van het Zuid-Slavi
sche leger zal op 15 September uit
Belgrado vertrekken voor een be
zoek aan Griekenland en Turkije. Tij
dens het bezoek aan Griekenland, dat
een week zal duren, zal de delegatie
besprekingen voeren met Griekse mi
litaire leiders en een aantal militaire
installaties inspecteren.
Hoewel de aard van de reis van of
ficiële zijde „informatief" wordt ge
noemd, beschouwt men het te Bel
grado als vrijwel zeker dat de be
sprekingen zullen leiden tot een ac-
coord tussen de drie landen ten aan
zien van een gemeenschappelijk on
treden, ingeval een van hen zou wor
den aangevallen.
De regering te Belgrado heeft een
decreet uitgevaardigd, dat het Zuid-
Slavische burgers mogelyk maakt
vreemd geld op te nemen voor bui
tenlandse reizen. Tot nog toe was dit
voorrecht voorbehouden aan autori
teiten van de regering en de commu
nistische partij en dan nog voor of
ficiële aangelegenheden.
Verloop in Mahers
kabinet
De Egyptische premier, Ali Maher,
heeft zijn kabinet gewijzigd. Twee
ministers van zijn zes weken geleden
gevormde regering zyn afgetreden.
Vijf nieuwe minister worden van
daag beëdigd. Er zijn twee nieuwe
ministeries ingesteld, namelijk voor
Wederopbouw en Plattelandszaken.
Maher zei, dat millioenen hectares
moerasgrond drooggemaakt moeten
worden en dat uitgebreide gebieden
doestijnland in weiland moeten wor
den veranderd.
Maher verklaarde, dat zijn regering
zelfbestuur voor de gemeenten zou in
voeren.
Onderwijl heerst er onenigheid
over de geëiste zuiveringen in de po
litieke partij en de grote landbezit
ters zouden het premier Maher zo
lastig maken, dat hij het afkondigen
van de landhervorming tot volgende
week heeft moeten uitstellen.
Ahmed Hoessein, de leider van do
Egyptische socialistische partij, die
gevangen zit omdat hij er van ver
dacht wordt de voornaamste aan
stichter van het oproer op „Zwarte
Zaterdag" in Cairo te zyn geweest,
is in zijn cel in hongerstaking ge
gaan.
Duitse televisie
programma's
Volgens een verklaring van de
Noordwestduitse Radio-omroep zul
len de eerste Duitse televisiepro
gramma's met Kerstmis worden uit
gezonden. De omroep heeft thans het
zendstation Langenberg overgenomen
van waar binnen enkele weken proef-
uitzendingen zullen beginnen. De
eerste Duitse programma's zullen op
de lyn HanburgKeulen worden uit
gezonden en worden overgebracht
met behulp van acht tussenstations.
Het televisienet zal later worden uit
gebreid langs de lijn KeulenFrank
fort-Stuttgart.
SPAAK LUIDDE CAMPAGNE IN
De president van de Europese Beweging, de heer Paul Henri Spaak, heeft
gisteren in een persbijeenkomst in restaurant Royal te Den Haag, een cam
pagne ingeluid, die ten doel heeft de opepbare mening wakker te maken ten
gunste van een spoedige vorming van een Europees Politiek Gezag. Deze
compagne wordt georganiseerd in de landen, die hebben meegewerkt aan
de voorbereiding van een Europese Defensie Gemeenschap. Paul Henri
Spaak deelde in zijn inleiding mee, dat men in de landen van het plan-Schu-
man een beperkt referendum wil houden. De vraag zal worden voorgelegd
of men het bijeenroepen van een Europese vergadering wil, die door de
legeringen wordt belast met het ontwerpen van een Europees politiek ge
zag, onderworpen aan een werkelijk democratische controle.
Spaak gaf een historisch overzicht
van de Europese Beweging, die in
1948 op het Haagse Congres een de
finitieve stap nam. Daaruit is de
Raad van Europa tot stand gekomen.
Men heeft na enige tijd de consti
tutionele methode verlaten ter be
reiking van het doel: een Europees
Politiek Gezag. Men volgde toen de
functionele methode, om als het wa
re bedrijfstaksgewijze de eenheid te
verkrijgen.
Een tweede poging, waarbij de func
tionele methode werd toegepast, be
trof de vorming van de Europese De
fensie Gemeenschap. Bij de bespre
kingen van de ministers was het een
sensationele gebeurtenis, aldus Spaak,
toen men moest vaststellen, dat er
geen mogelijkheid is een Europese
Defensie Gemeenschap te vormen, als
men ook geen Politieke Gemeenschap
zou hebben.
Om een Europees leger te vormen,
moet er een Europa bestaan. Het le
ger heeft geen ander doel dan het
uitdrukken van de politiek. Het heeft
geen zin een Euorpees leger te vor
men als er meerdere politieken zijn.
Aan wie moet het leger dan gehoor
zamen, zo vroeg Spaak.
Hij noemde het heel wel mogelijk,
dat er in 1953 een Europese Verga
dering komt en wellicht zouden dan
in 1953 de Europese verkiezingen
mogelijk zijn. Maar hier is misschien
de wens de vader van de gedachte.
Men wil nu proberen bij de open
bare mening steun te vinden voor
hetgeen de regeringen reeds hebben
besloten te doen in de E.D.G.
Anderzijds wil men met deze actie
pressie uitoefenen, om de ratificatie
sneller te doem geschieden. Er is aan
20.000 Nederlanders uit alle lagen,
richtingen en overtuigingen, een brief
verzonden. Deze bevat een oproep
om instemming te betuigen met het
spoedig bijeenroepen van een Euro
pese vergadering, aan wie het op
stellen van een ontwerp van een
Europese grondwet wordt opgedra
gen, welk ontwerp vervolgens aan
de nationale parlementen wordt
voorgelegd.
Het tweede deel van de actie wordt
in het najaar gehouden. Dan wil men
in een tweetal plaatsen in ons land
deze zijn nog niet gekozen die
representatief worden geacht voor
ons land, proefverkiezingen houden,
zoals zulks al in een tweetal plaat
sen in Duitsland is gebeurd.
J\Co-weCtje
Bedenk dat men over 't algemeen
iets méér waardeert naarmate men er
meer moeite voor gedaan heeft om
het te verkrijgen.
