S)e CddóeSou/ïa/nt Het komende kabinet vertoont zes K*V*P* zetels Het olieconflict is weer verstopt Nog steeds oorlogstuig Prins Faroek doet ft niet voor niets Groenland-expeditie in gevaar Directeur: C. M- v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN ZATERDAG 30 AUGUSTUS 1952 43ste JAARGANG No. 12677 Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., i 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 VUURWERK I'VE TWEE CANDiDATEN voor het presidentschap van de Verenig de Staten, de republikein Eisenho wer en de democraat Stevenson, zijn gestart met hun verkiezingscampag ne. In de komende weken zullen zij het land afreizen en overal rede voeringen houden en te verwachten is, dat hun redevoeringen niet mals zullen zijn. In de hitte van de strijd wordt er wel meer overvloedig ge knald en niet iedere knal is raak. De beide heren zullen danook wel van dik hout planken zagen. Zij moeten wel alle zeilen bijzet ten, want de wedstrijd belooft span nend te zullen worden. Aanvanke lijk lag de populaire generaal Eisen hower een stuk voor op zijn demo cratische tegenstander; hij had 0 het voordeel van zijn bekend heid en van zijn succes in het beëindigen van de wereldoorlog. Stevenson evenwel kende vrijwel niemand buiten de staat Illinois, waar hij gouverneur was. Maar het gemis aan bekendheid is gauw inge haald en Stevenson is thans niet langer een donkere figuur meer. Zijn ster steeg snel en steeg boven dien op een sympathieke manier. Want terwijl menigeen zich teleur gesteld voelde in Eisenhower, omdat hij geen oplossing wist voor de dui zend-en-één binnenlandse politieke problemen hoe kan dat ook, daar Eisenhower wel een bekwaam gene raal maar nooit een politicus is ge weest bleek Stevenson uitstekend thuis te zijn in de geheimen van de politiek. Ook in Illinois schijnt hij in dit opzicht proeven van bekwaam heid te hebben afgelegd en nu dat meer algemeen bekend is geworden, begint men in Amerika meer en meer vertrouwen in hem te krijgen. Men vindt Ike een bovenst-beste ke rel en een uiterst bekwaam soldaat, maar het presidentschap is tenslotte iets anders dan het opperbevel over een leger. Zodoende zal Eisenhower zich ge ducht moeten roeren om in de ko mende campagne het vertrouwen van de Amerikanen te winnen voor zijn politieke inzichten. Van beide zijden zal veel vuurwerk worden af gestoken, dat men danook als zoda nig dient op te vatten. J^E GENERAAL is deze week al begonnen met een stug stukje vuurwerk door van leer te trekken tegen dé Sovjets. De Amerikaanse regering moet volgens hem het Kremlin eens en vooral beslist te kennen geven, dat Amerika Rus- lands positie in Oost-Europa en Oost-Azië nooit als bestendig zal er kennen en dat het nooit tevreden zal zijn, „voordat de bij vloed aange slibde modder van het agressieve communisme binnen de eigen gren zen is teruggeëbd". Voorts zeide hij, dat het Krem lin dient te weten, dat de V.S. de geknechte landen willen helpen om hun vrijheid te herwinnen. Dat klinkt niet mis, want hierme de geeft Eisenhower steun aan die stroming in Amerika, welke van mening is, dat het niet voldoende kan zijn om de rode vloed in te dam men, maar dat men verder moet gaan en de invloed van het commu nisme moet terugdringen tot bin nen Rusland zelf. Het is zeer wel mogelijk, dat Eisenhower een bui ging heeft willen maken naar diege nen onder de Amerikaanse republi keinen die niets liever zouden willen dan erop los te slaan en die zich al begonnen te ergeren over de watér- 'en-melk-redevoeringen van de ge neraal. Maar aan de andere kant heeft hij talrijke anderen de stuipen op het lijf gejaagd. Wil Eisenhower, als hij straks president is, werkelijk de idee van de kruistocht tegen de Sovjets gaan prediken? Het is mogelijk, dat de generaal inderdaad als kruisvaarder wil optreden, zij het dan niet in het harnas maar met werk kan men ook brandstichten en de generaal is wel wat gevaarlijk aan 't manoeuvreren met zijn vuur werk. De Russen zullen niet nalaten er gebruik van te maken en te wij zen op de agressieve bedoelingen van Amerika; zij zullen zeggen, dat nu wel blijkt hoe groot gelijk zij hadden met het Atlantisch Pact een aanvalspact te noemen. Tegencandidaat Stevenson heeft, van de onrust, welke Eisenhower's rede heeft gewekt eveneens gebruik gemaakt en gewaarschuwd, dat men het anti-communisme niet te ver moet doordrijven; men kan ook zijn doel voorbij schieten. Volgens Dulles, de adviseur der republikeinse partij in de V. S. op het gebied der buitenlandse politiek, is generaal Eisenhower thans bezig met het opstellen van een grote re de over de buitenlandse politiek, waarin hij zijn ideeën te dezer zake in extenso zal weergeven. Volgende week zal Eisenhower deze rede te Philadelphia uitspreken. Wij wach ten nu maar af, hoe de nadere uit werking zal zijn en hopen, dat de generaal er rekening mee zal hou den, dat zijn woorden niet alleen ge hoord worden door zijn aspirant kiezers, maar ook over de grenzen van de Verenigde Staten. Sovjet-aanval op Oostenrijk Luitenant-generaal Swiridow, de Sowjet-Russische Hoge Commissaris in Oostenrijk, heeft Vrijdag in een vergadering van de geallieerde raad de Oostenrijkse regering verweten, niet ontwapend of gezuiverd te heb ben en geen democratische staat te hebben geschapen. Deze toestand kan niet langer worden geduld, zo zeide hij. wDe generaal die zijn verklaring snel en zonder onderbreking voorlas, liet het niet op een weerwoord aan komen, maar sloot als voorzitter de bijeenkomst onmiddellijk nadat hij uitgesproken was. Kennelijk was de voorlezing op last van het Kremlin geschied. De Engelse H.tsir Harold Caccia, vond gelegenheid om te protesteren tegen de vertaling van het Russische woord „democratische" in het Engelse woord „democratische". De juiste vertaling was „communistische", zo zeide hij. De Oostenrijkse regering was een vrij gekozen, erkende rege ring en de Soivjets stellen voor deze te vervangen door communisten, die nauwelijks 5 pet. van de kiezers uit maken. Walter Dowling, de Amerikaanse H.C., merkte op, dat de eigenlijke klacht van de Sowjets is, dat de Oos tenrijkse regering, alle Sowjetdruk ten spijt, het communisme niet heeft omhelsd. Hij achtte het een gelukkige omstandigheid, dat het toezicht van andere mogendheden de Sowjet-be- zettingsstrij dkrachten DREES DURFT HET WEER AAN Binn. Zaken en Onderwijs, Kunsten-1- Wetenschappen nog niet bekend Na ruim drie maanden zal Nederland dan eindelijk weer door een regering regeerd worden en zal het demissionnaire kabinet van zijn taak ontheven worden. Nadat achtereenvolgens de formateurs Drees, Beel en Donker hun krachten beproefd hadden en na verloop van tijd ontheffing van de opdracht moesten vragen, heeft ir. Staf de vorige week van H. M. Koningin Juliana de opdracht gekregen na te gaan, welke mogelijk heden er nog aanwezig waren, om tot een kabinet te geraken. Nadat ir. Staf met de vroegere formateurs geconfereerd had en contact had opgenomen met verschillende figuren, die tijdens deze formatie een grote rol gespeeld hebben, heeft hij rapport uitgebracht. Dit rapport is voor de Koningin aanleiding geweest, dr. Drees opnieuw te ver zoeken zich met de formatie te willen belasten. Dr. Drees heeft deze opdracht gisteravond aanvaard. Alhoewel officieel omtrent de samenstelling van het kabinet nog niets bekend is, heeft men tijdens de diverse formatie-pogingen toch sterke aanwijzingen kunnen waarnemen, die grote verrassingen bij het bekend worden van het kabinet uitsluiten. Het is al vaststaand welke partijen de diverse zetels zullen bezet ten, maar omtrent de figuren, die daar de partijen zullen vertegen woordigen bestaat nog niet voor alle zetels zekerheid. Zo nam men gisteravond als zeker aan, dat de burgemeester van Den Bosch, mr. H. J. M. Loeff (K.V.P.) minister van Binnenlandse Zaken zou worden en dat de thans demissionnaire minister van On derwijs, Kunsten 8 Wetenschappen prof. Rutten (K.V.P.) in het nieuwe kabinet hetzelfde ministerie zou bezetten. Thans is echter be kend geworden, dat beide heren het voorstel hebben afgeslagen. Wat betreft de zetel van O., K. 8 W. meent men te mogen veronderstellen, dat de huidige staatssecretaris van dit departement, mr. J. M. L. Th. Cals (K.V.P.) door de formateur zal worden aangezocht, doch dit is slechts een vermoeden, zij het dan niet geheel zonder grond. DE VERMOEDELIJKE SAMENSTELLING VAN HET NIEU WE KABINET ZAL DUS ALS VOLGT ZIJN: Minister-president, tevens minister van Algemene Zaken: dr. W. Drees (66 jaar), P. v. d. A. Vice-premier en Maatschappelijke Zorg: prof. dr. L. J. M. Beel (50 jaar), K.V.P. Financiën: J. van de Kieft (68 jaar), P. v. d. A. Buitenlandse Zaken: mr. J. W. Beyen (55 jaar), partijloos. Minister zonder portefeuille op Buitenl. Zaken: mr. J. M. A. H. Luns (41 jaar), K.V.P. Binnenlandse Zaken: K.V.P. (onbekend). Oorlog en Marine: ir. C. Staf (47 jaar), C.H. Justitie: mr. L. A. Donker (52 jaar), P. v. d. A. Sociale Zaken Volksgezondheid: J. G. Suurhoff (47 j.), P.v.d.A. Economische Zaken: prof. dr. J. Zijlstra (33 jaar), A.R. P.B.O., Bezitsvorming enz.: A. C. de Bruijn (64 jaar), K.V.P. Verkeer Waterstaat: mr. J. Algera (50 jaar), A.R, Overzeese Rijksdelen: prof. mr. W. J. A. Kernkamp (52 jaar), C.H. Landbouw, Visserij 8 Voedselvoorziening: L. Mansholt (43 jaar), P. v. d. A. Wederopbouw Volkshuisvesting: ir. H. B. J. Witte (44 jaar), K.V.P. (burgemeester van Bergen op Zoom). Onderwijs, Kunsten Wetenschappen: hoogstwaarschijnlijk mr. J. M. L. Th. Cals (K.V.P.). Uit bovenstaande officieuze samenstelling blijkt, dat in het komen de kabinet zes K.V.P.-ministers zitting zullen hebben, n.l. op de de partementen Maatschappelijke Zorg (tevens vice-president), Buiten landse Zaken (zonder portefeuille), Binnenlandse Zaken, P.B.O. 8 Bezitsvorming, Wederopbouw 8 Volkshuisvesting en Onderwijs, Kunsten 8 Wetenschappen. De P.v.d.A. zal vijf ministeries gaan bezetten: Algemene Zaken (tevens premier), Financiën, Justitie, Sociale Zaken en Landbouw, Visserij 8 Voedselvoorziening. De A.R. en de C.H.U. zullen ieder met twee zetels vertegenwoor digd zijn, resp. Economische Zaken, Verkeer 8 Waterstaat en Oor log 8 Marine en Overzeese Rijksdelen. De portefeuille van Buitenlandse Zaken zal in het bezit komen van een partijloze minister. HEDENMIDDAG BIJ KONINGIN H. M. de Koningin ontvangt hedenmiddag ten paleize Soestdijk de kabinetsformateur dr. W. Drees. Prins Faroek, de afgezette koning van Egypte, heeft de Egyptische re gering verzocht hem een toelage toe in toom kon te kennen voor het onderhoud van houden: Hij gaf de Sowjets de raad j zijn zoon, de zeven maanden oude him wanhopige pogingen op te ge ven, over te gaan tot het sluiten van een Oostenrijks verdrag en toe te stemmen in het terugtrekken der be zettingstroepen. Mossadeq verwerpt De verwerping door Perzië van de jongste Brits-Amerikaanse voorstel len voor een oplossing van het olie conflict is, volgens gewoonlijk be- l trouwbare bronnen, onderwerp van vredelievende bespreking geweest tussen de Ame- middelen. Het is ook mogelijk, dat er I rikaanse ambassadeur, Walter Gif- slechts sprake is van electoraal vuur- ford, en de Britse minister van Bui- werk. Maar hoe danook, met vuur- I tenlandse Zaken, Eden. Onder de spoorlijn RomeFlorence op enige kilometers van de Italiaanse hoofdstad werd onlangs een niet ontplofte bom van 500 pond ontdekt, wel ke vermoedelijk is afgeworpen door een geallieerd vliegtuig tijdens de massale luchtaanvallen op de spoorwegknooppunten van Rome in 1943. Werklieden zijn thans bezig met het uitgraven van het gevaarlijke pro jectiel. dat zes meter diep in de grond zit. Op een bord is een waarschu wing geplaatst voor nieuwsgierigen, om uit de buurt te blijven. Toelage voor babykoning] gen, zodra' hij meerderjarig zal zijn. Faroek werd gevraagd naar zijn mening over de verklaring van pre mier Ali Maher, dat de jonge koning in Egypte opgevoerd moest worden, om zijn volk en zijn land te leren liefhebben en dienen. Faroek liet la ter een verklaring voorlezen, waarin stond, dat het koningshuis altijd ten dienste van Egypte gestaan heeft en wanneer de jeugdige vorst zeven jaar zal zijn en zelfs vóór die tijd moet zijn opvoeding bezien wor den op een wijze, die het best strookt met zijn verantwoordelijkheden. Inmiddels dient een passende offi ciële toelage voor de verzorging en opvoeding te worden verstrekt, daar de jonge koning op het ogenblik van de liefdadigheid van de Italiaanse regering zou kunnen leven, gelijk een of andere Napolitaanse wees. ,,'t Feit", aldus de verkaring, „dat de toekom stige koning van Egypte op het ogen blik in omstandigheden leeft, die met zijn waardigheid overeenkomen, is louter te danken aan de zorgen van een banneling en geenszins aan de huidige Egyptische regering". De woordvoerder bevestigde, dat met de „banneling" prins Faroek zelf be doeld werd. koning Ahmed Foead II. De baby-ko ning bevindt zich onder de hoede van zijn moeder, ex-koningin Narri- man en moet als hij de leeftijd van Officiële commentaar is echter niet gegeven, en het ministerie van Buitenlandse Zaken wilde alleen zeggen, dat de bespreking deel uit maakte van het voortgezette over leg tussen Engeland en Amerika over de oliekwestie. Eden zou de kwestie tijdens het weekeinde nog eens met premier Churchill doorne men. De „Times" weet echter te berich ten, dat het verslag, dat de Ameri kaanse ambassadeur te Teheran, Henderson en de Britse zaakgelastig de, Middleton, over hun besprekin gen op Woensdag j.l. met premier Mossadeq gegeven hebben, somber getint was. De aanwezigheid van Henderson bij het contact Middleton-Mossadeq wordt in verband gebracht met de bereidheid van de V.S., op zekere i voorwaarden economische hulp aan Perzië te verlenen. Maar Mossadeq zou deze voorwaarden verband houdend met het weer in bedrijf stellen van de installaties te Abadan en de schadeloosstelling aan de „Anglo-Iranina Oil Cy" Daarbij zou hij zich, als gewoon lijk, slechts hebben bepaald tot al gemeenheden, zonder zich in con crete, gedetailleerde discussies te be geven. Of er na dit teleurstellende gesprek nog een nieuwe poging zal worden gedaan, is niet bekend, al dus de „Times". Het schijnt, dat Perzië nog steeds hoopt, zelf de olie-industrie, zonder Britse of Amerikaanse hulp. weer op gang te brengen, waartoe Mossa- deqs „rechterhand", Hoessein Mak- ki, zich in Duitsland bevindt om des kundigen te werven. Leden van de pro-communistische Tudeh-partij hebben vandaag in Te heran weer heftig betoogd onder de leuze: „Weg met Engeland, weg met Amerika!". Bovendien klonken drie uur lang ook kreten als ,,De Ameri kaanse militaire adviseurs moeten verdwijnen!" en „De Sjah moet zich niet mengen in de staatszaken!" Originele welkomstgroet voor de „Maasdam" Een speciaal comité, bestaande uit „Vader Knickerbocker" en vier „Misses Maasdam" stond ter begroeting opgesteld toen het 15000 ton metende pas sagiersschip „Maasdam" van de Holland Amerika Lijn op zijn eerste reis van Rotterdam naar de Verenigde Staten de haven van New York binnen liep. De meisjes droegen badpakken uit de jaren, waarin schepen van de zelfde naam in dienst van de scheepvaartmaatschappij werden gesteld. Het zijn van links naar rechts Patricia Chad wick, „Miss Maasdam 1872", het jaar van de eerste „Maasdam", Betty Danielsen, „Miss Maasdam 1889", Norma Palm, „Miss Maasdam 1921" en Peg Meehan, „Mistf Maasdam 1952". Noodseinen opgevangen In de Deense marinebasis Dane- borg op Groenland werkt men koorts achtig aan de uitrusting van een hulp-expeditie die zal proberen een in het ijs vastgelopen wetenschappe lijke expeditie waarschijnlijk een Britse te redden. In Daneborg, dat tweehonderd mijlen ten Zuid oosten ligt van de plaats waar de Engelsen zich in moeilijkheden be vinden (in Koningin Louise Land), heeft men noodseinen van de expe ditie opgevangen. Het is in het geheel niet duidelijk, wat er aan de hand is. De Britse ex peditie heeft, naar men veronder stelt, een algemeen noodsein de aether ingezonden, waarin werd ge zegd, dat het exipeditiesohip in het ijs bekneld is geraakt en zioh in ge vaar bevindt. Op slechts enkele plaatsen heeft men dat radio-bericht opgevangen. In Londen, waar de expeditie van daan komt, heeft men de laatste da gen geen verontrustende berichten uit Groenland ontvangen. Men is daar niet geneigd om te geloven dat de noodseinen van de Britse expe ditie afkomstig zijn. Er bevinden zich in Noordoost Groenland ook ver scheidene Deense wetenschappelijke expedities en het is heel goed moge lijk dat een daarvan in moeilijkheden verkeert. Bovendien is het schip waarmee de Britse expeditie naar zijn basis is gebracht, al weer op de terugreis en de radiomelding maakte uitdrukkelijk gewag van een schip dat in het ijs bekneld zat. Het enige wat men dus zeker weet, is dat er een wetenschappelijke ex peditie van onbekende nationaliteit in moeilijkheden verkeert in Ko ningin Louise Land, aan de Oostkust van Groenland. Vandaag zal er een motorboot uit een Deense nederzet ting aan de kust vertrekken om een onderzoek in te stellen, voordat men de hulp-expeditie uitzendt. De Britse expeditie bestaat uit ge leerden, soldaten en zeelieden. Haar doel is het beproeven van uniformen en uitrustingstukken, ontworpen voor eventuele gevechten in zeer Noorde lijke streken. Zij wordt gedeeltelijk bekostigd door enige fabrieken en door de Britse strijdkrachten. De geleerden hebben de taak, na te gaan of Groenland, waarvan men lang heeft gedacht dat het een groot continent was, eigenlijk niet bestaat uit een groep eilanden die zijn ver bonden door eeuwig ijs en samen schuil gaan onder een laag ijs die hier en daar achtduizend voet dik is. Belgische muiters veroordeeld Een Belgisch militair hof heeft Vrijdag 16 dienstplichtigen wegens „muiten" veroordeeld tot gevange nisstraffen, variërend van drie maanden tot drie jaar gevangenis straf. Zij behoorden tot de ongeveer zes tig dienstplichtigen, die verleden maand in een legerkamp bij Bergen in opstand kwamen tegen de dienst tijd van twee jaar. De vonnissen tegen 13 beklaagden, die schuldig waren bevonden aan geringe vergrijpen, zijn drie jaar opgeschort. Onder geleide van de militaire politie keerden zij terug naar hun kampement. Toen de drie andere beklaagden, die worden be schouwd als de leiders van de onge regeldheden, geboeid het paleis van justitie verlieten, protesteerden een man en een vrouw, die de trappen van het paleis opsnelden, luid tegen de uitspraak. JCoweCtje Voorzichtigheid is niet altijd een deugd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 1