MOSKOU DOET EEN NIEUW
CONFERENTIE-VOORSTEL
Over de kwestie der Duitse eenheid
Duitse Katholiekendag
gesloten
Franse politie krijgt
ervan langs
Olie-concerns schiepen
monopolie
Vier doodgewaanden
kwamen te voorschijn
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
MAANDAG 25 AUGUSTUS 1952
43ste JAARGANG No. 12672
Een nieuwe nota en
een oud geluid
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2— p. mnd., f 6p. kwart. Franco p. p. 1 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes 1.50
Met deelneming van Oost- en W.Duitsers
Rusland heeft in 'n Zaterdag door minister Wysjinsky aan de ambassadeurs
van Engeland, Frankrijk en de Ver. Staten overhandigde nota voorgesteld
uiterlijk October een viermogendhedenconferentie te houden over Duits
land, waaraan „tijdens de besprekingen van kwesties, die op de Duitse
eenheid betrekking hebben" ook vertegenwoordigers vas de Oost- en West-
Duitse regering zouden moeten deelnemen.
Deze conferentie zou drie agendapunten moeten behandelen in de volgende
volgorde:
1. Een vredesverdrag met Duitsland;
2. De vorming van een regering voor geheel Duitsland;
3. De instelling van een commissie, die moet onderzoeken of in Duitsland
de voorwaarden voor het houden vata vrije verkiezingen aanwezig zijn.
GEEN NIEUWS.
De nota verwerpt uitdrukkelijk
■het voorstel, vervat in de Weételijke
nota's van 10 Juli waarop zij het
antwoord vormt en waarin even-
eens een conferentie der Grote Vier
werd voorgesteld, maar met sleohts
één agendapunt: de vorming van
dezelfde commissie voor de Duitse
verkiezingen, waarover Rusland pas
in de laatste plaats wil praten. Slechts
een 'bespreking over deze commissie
vóór te stellen, noemen de Russen
in hun nieuwe nota „een belediging".
Het Westen had op 10 Juli ook
reeds het Russische standpunt van
de hand gewezen, dat vóór alles over
voorbereidingen voor een vredesver
drag met Duitsland moeten worden
gesproken.
Nu de Russen dit punt opnieuw
voorop hebben geplaatst, was de
eerste reactie in de Westelijke hoofd
steden weinig gunstig en algemeen
betwijfelde men Zondagavond^ te
Londen, Parijs en Washington niet
dat de Sovjetvoorstellen zullen wor
den afgewezen. Ook Westelijke diplo
maten te Moskou geloofden niet, dat
de kans op vier-mogendhedenbespre-
kingen is vergroot. Uit niets blijkt
dat de kloof tussen het Westen en
Moskou nauwer is geworden.
Toch één nieuw element.
De Russische nota elf getypte
ment, namelijk, dat de commissie
voor het onderzoek naar vrije ver
kiezingen «ook leden van het Oost-
duitse en het Westduitse parlement
moet bevatten. Een voorstel, dat bij
de Westelijke diplomaten in Moskou
een weinig gunstig onthaal heeft ge
vonden. Daarmee wordt naar hun
mening het onderzoek naar de ver
kiezingen een kwestie van partijpoli
tiek. „De Russen willen dit punt
klaarblijkelijk liever door parle
mentsleden dan door de beide Duitse
regeringen zien opgelost," zeiden zij.
Een groot deel van de Russische
nota bevat verder een bittere aanval
op de Conventie van Bonn en het
verdrag van de Europese Defensie
Gemeenschap, dat West-Duitsland in
het defensiesysteem van het Westen
inschakelt.
Beide overeenkomsten worden weer
een „krasse schending" van de over
eenkomst van „Potsdam" genoemd.
De regeringen, die deze accoorden
getékend hebben, aldus de nota, heb
ben eens te meer getoond, dat zij in
het geheel niet geïnteresseerd zijn
in de eenmaking van Duitsland of 't
sluiten van een vredesverdrag met
dit land. Zij organiseren het West
duitse leger en gebruiken West-
Duitsland volledig voor agressieve
doeleinden.
GEALLIEERDEN VOELEN
ER WEINIG VOOR.
Diplomatieke functionarissen - te
Washington noemden de Sovjetvoor
stellen onaanvaardbaar. Zij legden er
de nadruk op, dat elke discussie over
een vredesverdrag met Duitsland
moet beginnen met practische maat
regelen voor de hereniging van Oost
en West-Duitsland, in casu met de
vorming van een commissie, die .de
mogelijkheid van vrije verkiezingen
moet onderzoeken.
Franse diplomaten te Parijs ver
klaarden door de nota in hun mening
gesterkt te zijn, dat de Russen het
verlangen naar het herstel der Duitse
eenheid hebben laten varen. Zij
meenden, dat de nota hoofdzakelijk
was bedoeld als propaganda tegen de
inschakeling van West-Duitsland in
de defensie van het Westen.
De eerste reactie te Londen was,
dat „de Russen het paard achter de
wagen willen blijven spannen". Het
Westen, zo meenden Britse diploma
ten, is er in het bijzonder op tegen,
dat een begin wordt gemaakt met
een Duits vredesverdrag, alvorens
een regering voor geheel Duitsland
is gevormd, waarmee overleg kan
worden gepleegd.
Overweldigende demonstratie van eenheid
„Hereniging van ons vaderland in vrede en vrijheid zal het loon van onze
zorgen en moeiten zijn", zo heeft de West-Duitse bondskanselier dr. Konrad
één "nieuw "ele- i Adenauer Zondag voor de Oost-Duitse Katholieken verklaard. De kanselier
veHen lang - bevalleen nieuw eie^ telegrafische boodschap aan de Dl,itse Katholieken
dag. Herhaalde malen werd op deze Katholiekendag gewezen op de verdie
ping van het religieuze leven in Oost-Duitsland, die scherp afsteekt tegen de
door de aartsbisschop van Keulen, Joseph kardinaal Frings, en door de bis
schop van Paderborn, dr. Lorenz Jaeger, geconstateerde vervlakking van de
beleving van de godsdienst in West-Duitsland sedert het leven daar weer
jn normale banen is geleid. Dit is ook tot uiting gekomen in de zeer ver
scheiden belangstelling, die deze jaarlijkse Katholieke manifestatie getrok
ken heeft. Van de 120.000 deelnemers kwamen er meer dan honderdduizend
uit het Katholieke diasporagebied van Oost-Duitsland.
woestbare hoop" uitgesproken op een
spoedige terugkeer van de nog in
Oost en West gevangen gehouden
Duitsers. Tot de regeringen rictttte
zij de bede: .,Geef ons spoedig een
teken, dat gij dit verzoek hebt ge
hoord".
De indrukwekkende demonstratie
van trouw aan de Kerk, die de pel
grims uit de Oostelijke zóne in deze
dagen hebben gegeven, heeft in de
Oostduitse pers slechts vermelding
gevonden in het blad „Neue Zeit",
het orgaan van de Oostduitse „chris
telijke Democratische Unie". Het
blad heeft gewaarschuwd voor een
betrekken van kerkelijke demon
straties in de politieke sfeer. Men
Noodlanding in
Sovjetzóne
Een Engels gecharterd transport
vliegtuig van de burgerluchtvaart
moest gistermorgen in de Sovjetzóne
een noodlanding maken. Een van de
uit drie leden bestaande Engelse be
manning is daarbij om het leven ge
komen.
Leden van de Engelse militaire
missie bij het Sovjethoofdkwartier
te Potsdam hebben 't toestel onder
zocht. De bemanning is vrijgelaten
en het toestel vrijgegeven. De vier
motorige York ligt ongeveer 10 km.
ten Westen van de grens van West-
Berlijn.
Het is de eerste keer sinds 1949. dat
een vliegtuig der Westelijke geal
lieerden een noodlanding in de Sov
jet-zóne heeft moeten maken. Al
meer dan een jaar transporteren ge
charterde en andere vliegtuigen goe
deren van Berlijn naar West-Duits
land om de hoge douanetarieven te
ontgaan, die de Oost-Duitse regering
op wegen en spoorwegen laat heffen.
Rede van Eisenhower
In een rede, klaargemaakt om van
avond kwart over acht te worden
VRIJWEL VOLTALLIG
EPISCOPAAT AANWEZIG
De sluitingsbijeenkomst, die Zon
dagmiddag in het overvolle stadion
werd gehouden, is geworden tot een
machtige demonstratie van de aan
hankelijkheid van de gelovigen aan
hun bisschoppen. Voor het eerst in
de geschiedenis van de Duitse Ka
tholiekendagen was het Episcopaat
vrijwel voltallig aanwezig. Troost
in de verdrukking en overwinning
van de materialistische wereldbe
schouwing waren ook in deze laatste
bijeenkomst de voornaamste thema's
der redevoeringen. Tijdens een pon
tificale H. Mis, die Zondagochtend in
het stadion werd opgedragen, heeft
de Berlijnse bisschop mgr. dr. Wes-
kamm de bevolking der Sovjetzóne
toegeroepen: „Verliest uw vertrou
wen niet, ook al leeft ge op een vul
kaan". De -president van het comité
der Duitse Katholiekendagen, vorst
Loewenstein, heeft in dé slotplech-
tigheid de Katholieken opgeroepen
te bidden voor de hereniging van
het Duitse vaderland in vrijheid en
liefde.
uvci ic wvivtx» i De Pauselijke nuntius, mgr.
gehouden voor dé"onventie van het Muench, heeft in een krachtige rede
Amerikaanse legioen te New York, I nog eens de belangrijkste conclusies
«Tt generaal EisenhoweV, Tepublb I van de besprekingen toegelicht
zegi geiicici nrf^Idpnt- »De leer. van de eeuwige materie
kems candidaat voor het president-^erQuderd z~ ig volle|ig achter_
Kremlin zeggen, dat wij nooit del
minste bestendigheid zullen erken-
D ue deelnemers aan ae xvainone-
nen van Ruslands positie in Oost- kendag hebben ook de slachtoffers
Europa en Azië.
De dag moet komen, dat de vol
ken van de tot slavernij gebrachte
landen in de gelegenheid zijn in vol
le vrijheid en onder het toeziend oog
van de wereld hun eigen weg in de
toekomst te kiezen."
„En meer dan dat, wij moeten de
Sowjets met even koude beslistheid
vertellen, dat wij niet tevreden zul
len zijn zolang de vloedgolf van
agressief communisme niet binnen
zijn eigen grenzen terug is."
De generaal zei dat naar zijn me
ning de Verenigde Staten in groter
gevaar verkeren dan ooit te voren.
„De Sowjets zullen niet de fatale
fout maken van de vijanden die wij
in de tweede wereldoorlog overwon
nen hebben. Op het ogenblik dat zij
eventueel besluiten, dat het in hun
voordeel is een wereldoorlog te be
ginnen, zullen zij zeer zeker de mi
litaire, industriële en menselijke
kracht hebben, die zij nodig oordelen
om het conflict voor hen tot een goed
einde te brengen".
„Naar mijn mening hebben zij dat
stadium nog niet bereikt. Dit bete
kent dat wij nog tijd hebben, maar
het betekent ook dat wij onmiddel
lijk het jui^e antwoord op het drin
gende gevaar moeten vinden".
van het Hitlerregiem herdacht. Me
vrouw Hedwig Klausner, weduwe
van een hunner en voorzitster van
de Katholiekendag, heeft onder
stormachtig applaus van meer dan
honderdduizend toehoorders „onver-
Brits passagiersvliegtuig
neergestort
Een viermotorig Brits passagiers
vliegtuig met 57 personen aan boord
is voor de Westkust van Sicilië in
zee gestort. 50 personen zijn gered.
Men vreest dat de overige zeven zijn
omgekomen. Drie lijken zijn reeds
geborgen.
Het was een viermotorig toestel
type „Hermes", toebehorend aan
„Air Work Charter Lfd" te Londen.
De controletoren van Trapani ver
loor omstreeks 3 uur het contact met
het toestel. Reddingsboten en water
vliegtuigen, die bij het aanbreken
van de dag op onderzoek uitgingen,
zagen het wrak voor de kust drijven.
De overlevenden klemden zich vast
aan reddingsvlotten en wralkstuk-
ken.
„WESTERLING-ARRESTANTEN"
WEER IN HECHTENIS.
De woordvoerder van het militai
re basiscommando van Djakarta, de
heer v. Lumanov, heeft Maandag aan
Aneta medegedeeld:
„Omdat de reactie op de vrijlating
van de heer Leclerq c.s. niet gunstig
is gebleken, heeft het basis-comman
do van het gebied Groot-Djakarta
het nodig geoordeeld, Leclerq c.s., in
afwachting van een nader besluit, in
bescherming te nemen".
Het betreft hier de heren B. Le
clerq. C. W. Golrman, A. C. van On-
selen en A. W. Eurger Jr.
Verbeterde betrek
kingen met Caïro
Na een overdrachtsplechtigheid
met volledige militaire eer heeft een
peloton van het Britse leger zich te
ruggetrokken van de strategische
brug voor weg- en spoorwegverkeer
te El Firdan in de Suez-kanaal-zóne,
die was bezet tijdens de Brits-Egyp
tische botsingen in October van het
vorige jaar.
De 17-jarige kqning Hoessein van
Jordanië is Zondagavond in gezel
schap van zijn moeder, koningin
Zain, uit Genève naar Jordanië ver
trokken. Hij is van plan twee maan
den in Jordanië te blijven en daar
na voor drie maanden naar de En
gelse militaire academie te Sand
hurst te gaan.
GEVAARLIJKE AMPULLEN.
Aan de Oostfriese kust, voorname
lijk enkele kilometers ten Noorden
van Wilhelmshaven, spoelen de laat
ste dagen kleine glazen ampullen aan
van twee tot vijf cm lang. Er zijn
twee soorten, nl4 met en zonder
kwiklaag. Zij bevatten een door
zichtige vloeistof. Wanneer beide
soorten bij elkaar gebracht worden,
volgt een ontploffing.
Men vermoedt, dat het springstof
fen zijn van Duitse herkomst, die
aan het einde van de oorlog ge
bruikt werden en geen algemene be
kendheid meer hebben verkregen.
Men heeft vermoedelijk na de capi
tulatie de ampullen voor de Noord
zeekust laten zinken.
De Koningin ontving Australische minister
H.M. de Koningin heeft Zaterdag ten paleize Soestdijk de Australische mi
nister voor Immigratie Zaken, Mr. Harold Holt, ontvangen ter gelegenheid
van zijn bezoek aan Nederland. Hier zien we de Koningin met Haar gasten,
de lieer en mevrouw Holt.
In verband met
Drummond-zaak
De openbare mening in Frankrijk
is ernstig verontrust, doordat de
Franse politie er altijd nog niet in is
geslaagd, de moordenaar van de fa
milie Drummond op te sporen en
door de „verbazingwekkende rucht
baarheid," welke aan iedere stap
van de met het onderzoek belaste
politicmannen wordt gegeven.
Deze bezorgdheid wordt, volgens
de „Daily Herald" gedeeld door
Scotland Yard. Britse detectives kun
nen niet aan het onderzoek deelne
men, zonder van Franse zijde een
uitnodiging te hebben ontvangen.
Een dergelijke uitnodiging is door de
Rapport met
beschuldigingen
Thans zijn de beschuldigingen ge
publiceerd tegen het zevental olie
concerns, waartegen de Amerikaan
se regering einde Juli een gerech
telijke actie aankondigde wegens be
wuste overtreding der anti-trust-
wetten.
Deze beschuldigingen zijn vervat
in een rapport van een Senaatscom
missie, dat een jaar lang is achterge
houden, omdat men vreesde, dat be
paalde internationale betrekkingen
er door zouden worden benadeeld,
neemt aan, "dat "het de'pólitieke I En zflfs zijn enkele passages
machthebbers in de Sovjetzóne door' weggelaten, welke vermoedelijk
de zeer grote belangstelling niet mo- i slaan op de verhouding tussen de
gelijk is geweest controle uit te oefe-maatschappijen en dc regeringen van
nen op de deelnemers aan de Katho-1 Perzië en andere staten in het Mid-
liekendag. I den-Oosten.
De concerns waar het om gaat zijn
de Koninklijke Petroleum, de Anglo
Iranian, de Standard Oil of New
Jersey, de Standard Oil of California,
de Gulf Oil, de Texas Oil en de So-
cony Vacuum. De vijf laatstgenoem
de maatschappijen zijn Amerikaans»
In het rapport wordt gezegd, dat de
zeven maatschappijen in 1949 onge
veer 92 procent van de ruwe oliere
serves buiten de V.S„ Rusland en
Mexico controleerden en 88 procent
van de wereldproductie buiten Ame
rika en het Sovjetblok. „Deze maat
schappijen opereren door middel
van dochtermaatschappijen en aan
verwante vennootschappen, welke
haar gemeenschappelijk eigendom
zijn", zo gaat het dan verder. „Zij
hebben onderlinge overeenkomsten
betreffende prijsvaststelling, de ver
deling van de markten, de beperking
der productie om de prijzen te hand
haven en dergelijke".
Redders hadden het hek gesloten
Ee vier Zwitsers, die reeds negen dagen in het „Hellegat" (Hö'Joch), een
grot in het Zwitserse Muotathal, opgesloten zijn geweest, zijn er gisteren
zelf uitgekomen. Zij keerden gezond en wel op het basiskamp terug. De vier
mannen, die men niet levend dacht weer te zien, werden het eerst opge
merkt door een agent van politie, die zijn ogen niet kon geloven, toen hij
professor Boegli en zijn metgezellen voor zich zag staan. Het gelaat van
dr. Boegli stond strak. Zijn jeugdige metgezellen schenen niet zo vermoeid
als men zou mogen veronderstellen. Het nieuws van de aankomst van de
vier mannen in het kamp verbreidde zich als een lopend vuur. Zij werden
terstond op warme thee onthaald. Dr. Boegli verklaarde dat hij en de jon
gelui zeer moeilijke ogenblikken hadden beleefd, doch nimmer de hoop
hadden opgegeven.
HET WATER WAS GEZAKT.
Gistermiddag hadden zij bemerkt,
dat het peil van het water in de grot
was gedaald. Des avonds om 7 uur
hadden zij besloten gezamenlijk de
„Waterval der Krokodillen" te pas
seren. Het gelukte, al hadden zij tot
hun heupen door het water moeten
waden.
Dr. Bögli en zijn metgezellen zijn
langs de gewone weg naar buiten ge
komen.
De vier mannen vonden het ijzeren
hek, dat de ingang van de grot af
sluit, gesloten. Zij moesten het hek,
dat de politie gesloten had, forceren
voordat zij de grot konden verlaten.
De stomverbaasde leden van de
reddingsploeg zijn van mening, dat
het water in de grot plotseling ge
zakt moet zijn, wellicht als gevolg
van graafwerkzaamheden buiten de
grot. Arbeiders hadden een bron ver
breed, waaruit, naar vermoed werd,
water uit de grot vloeide.
GEEN PANIEKSTEMMING.
Prof. Bögli vertelde: „Wij wisten
wat ons te doen stond en wij ver
keerden geen ogenblik in paniek
stemming. Wij wachten eenvoudig.
Wij wisten van het eerste ogenblik
af, dat het lang zou duren voor het
water zou zakken. Wij liepen naar het
kamp terug en maakten een inventa
ris van de voorraden op. Als wij ons
op rantsoen stelden, zou er voor drie
weken voldoende zijn. Daarna zorg
den wij er voor, dat ieder een 400 ca
lorieën per dag kreeg."
Ook vertelde hij, dat elke dag ge
durende zes uren een van hen het
grootste deel van de kleren van de
drie anderen aan kreeg om te kun
nen slapen. De anderen deden dan
lichaamsoefeningen om warm te bly-
Franse politie nog altijd niet gezon
den en naarmate de tijd verstrijkt,
neemt het ongeduld bij dc Yard toe.
De verontwaardiging onder het
Franse publiek kwam Vrijdag duide
lijk tot uiting in het Parijse blad „Le
Monde", waarin de vooraanstaande
Franse advocaat, Maurice Gargon, de
politie beschuldigde te zijn opgetre
den als lieden uit een detective-ro
mannetje.
„Zij droomt er van tegen de publi
citeit, die aan Greta Garbo en Mau
rice Chevalier wordt gegeven, te con
curreren," aldus Gargon. „De politie
inspecteurs willen sterren worden.
Voor alles willen zij, dat er over hen
gepraat wordt. Met de grootse be
reidwilligheid beleggen zij perscon
ferenties. laten zich fotograferen en
stallen ?ij al hun hoop, hun aarzelin
gen, vermoedens en vergissingen,
voor de journalisten uit."
„Aan de boer Dominici is zoveel
bekendheid gegeven, dat het publiek
zou gaan geloven, dat hy dc schul
dige is," zo vervolgt Gargon en hij
besluit dan met de beschuldiging uit
te spreken, dat de politie, wanneer
zij een verdenking koestert, hoe
klein ook. haar aan de openbaarheid
prijs geeft en daardoor onschuldige
mensen compromitteert door niets
méei4 dan een gissing. „Deze gang
van zaken kan niet worden geduld."
INSTORTING IN
BELGISCHE MIJN
In de mijn Limburg-Maas te Eijs-
den in België, zijn op een diepte van
vijfhonderd meter in de nacht op
Zaterdag 3 mijnwerkers, onder wie
één Nederlander, bij een instorting
gedood.
Gekraak in de steenlagen waar
schuwde een ploeg van twintig mijn
werkers, die ter plaatse de stutten en
de installatie voor het vervoer van
de steenkolen controleerden, zich uit
de voeten te maken. Enige mijnwer
kers werden echter onder het vallen
de gesteente bedolven.
Na veel moeite slaagde men er
Zaterdag in, vier slachtoffers naar
boven te brengen. Zij waren overle
den. Behalve twee Belgen en een
Italiaan, werd de Nederlander G. v.
Norden uit Budel, 't slachtoffer van
de instorting.
Het reddingswerk werd bemoeilijkt
door de verzengende hitte ten gevol
ge van het uitvallen van dc luohttoe-
voerinstallatie.
ven. Verder controleerden zij gere
geld de waterstand, hielden een licht
aan en controleerden de hydrografi
sche instrumenten, die zij bij zich
hadden.
Kort voordat de mannen uit de
grot ontsnapten had men nog een
vergeefse reddingspoging gedaan en
de patrouille was teruggekeerd met de
boodschap, dat er nog maar „weinig
hoop" voor de ingeslotenen was. En
zo zeker was men er van, dat. er
voorlopig althans geen kans meer was
om uit de grotten te ontsnappen (het
wac weer begonnen te regenen), dat
men het ijzeren hek aan de ingang
van de toegangstunnel achter zich
had gesloten.
EEN GOUDEN
EVA PERON?
De Argentijnen hebben zoveel geld
bijeengebracht voor het monument
van Eva Perön, dat m'en niet meer
weet, wat ermee te beginnen, meldt
het Alg. Dgbl.
In de eerste drie weken van Au
gustus is er een bedrag bijeen ge
bracht van 150 millioen gulden. Daar
komt nog eens veertig millioen bij,
want de arbeiders hebben ocdracht
gekregen, het loon, dat zij Vrijdag 22
Augustus hebben verdiend, af te
staan voor het monument.
Eerst was het besluit genomen om
het monument, een standbeeld van
Eva, van brons te laten gieten. Toen
het duidelijk werd, dat er zeer veel
geld zou binnenkomen,.nam men het
besluit om het met goud te laten ondeugden van anderen heb-
overtrekken en nu wordt de moge-
liikheid overwogen om het van n?as- ben wy steeds voor ogen; de eigen
sief goud te doen maken. 1 ondeugden achter ons (Seneca).
Toch vier-partijen-
kabinct
In kringen, die ir. Staf en de heer
Tilanus na staan, neemt men het
standpunt in meldt Trouw dat
alsnog moet worden getracht om het
vier-partijen kabinet tot stand te
brengen, dat nvr. Donker bijna ge
reed had. In C.H.-kring acht men het
zeer wel mogelijk, dat een andere
formateur het werk van mr. Donker
nog tot een goed einde brengt. De
moeilijkheden tussen de PvdA en de
KVP over de zetelverdeling en de
positie van de KVP in het kabinet
worden niet onoplosbaar geacht.
Het bezoek van dr. Drees aan de
Koningin Zaterdagmorgen is wellicht
een gevolg van het advies, dat door
ir. Staf*naoverleg met dhr. Tilanus
aan H. M. de koningin is uitgebracht.
Jlameitje
