S)e Ê<2id4e(Boii^cmt
Faroek geeft
afscheidsfuif
Dn Beel is niet geslaagd met de
kabinets-formatie
Brits defensieplan wordt
uitgerekt
De beslissing van het
Duitse hof
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J, ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DONDERDAG 31 JULI 1952
43ste JAARGANG
No. 12652
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., 2.p. mnd., 6.p. kwart. Franco p. p. 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Tele£oontjes 1.50
MISLUKT
DE Londense „Times" schreef gis
teren, dat men zich bijna als een
schok realiseert, dat het vreedzame,
ordelijke Nederlandse volk daar
reeds een maand zonder regering
is.Deze schok plant zich vandaag
ook op het Nederlandse volk zelf
over, nu de formatie-oniderhandelin-
gen, die tot nog toe zo vreedzaam,
langzaam en bijna gezellig verliepen,
plotseling in een wak terecht zijn
gekomen en de gehele formatie weer
aan het ronddobberen is gegaan.
De poging van dr. Beel is mislukt
en afgestuit op een weigering van
de P. v. d. A., welke van de vinding
rijke Beliaanse oplossin.'; een ver
zwakking van haar positie vreesde.
Zulk een Kabinets-formatie op z'n
elf-en-dertigst doet altijd wat grut-
terig aan, maar de houding van de
P. v. d. A. riekt wel heel sterk naar
wat men "pleegt te noemen „kruide
niers-politiek". Het heeft haar ken
nelijk dwars gezeten, dat de Anti-
Rev. met hun verlangens ten volle
aan hun trek kwamen, zowel wat be
treft de toewijzing van Economische
Zaken als met het voornemen een
vooraanstaande figuur uit de vak
beweging uit te nodigen voor één
van de portefeuilles, met welke por
tefeuille niet het ministerie van So
ciale Zaken zal zijn bedoeld! Dit laat
ste was het voornemen geweest van
dr. Drees, doch de Anti's achtten dit
ongewenst.
De Anti's hadden dus in het con-
cept-Beel geen reden tot klagen,
maar de P. v. d. A. toch evenmin, die
„Justitie" zou ontvangen in ruil voor
het minister-presidentschap. Ook dat
presidentschap was echter voor de
P. v. d. A. een gevoelige, een zéér ge
voelige plek. Reeds twee maal heb
ben zij het beleefd, dat een Katho
lieke formateur (in 1948 en in 1951)
het voorzitterschap opdroeg aan de
P. v. d. A. in c!e persoon van dr.
Drees en misschien hadden zij een
dergelijke geste ook nu verwacht.
Maar dan zouden de verhoudingen
wel zeer scheef gehangen hebben,
daar de Kath. Volkspartij voor een
offer in 's lands belang toch reeds
niet was teruggeschrikt en zelfs de
keuze wilde slikken tussen een nieuw
uit stukken en brokken te formeren
departement van „Maatschappelijke
Zórg en Volksgezondheid" of een
„tweede" minister van Buitenlandse
Zaken, (de eerste minister zou een
onafhankelijke vakman zijn). De in
stelling van een staatssecretariaat
ter behandeling van vraagstukken
betreffende de Publiekrechtelijke
Bedrijfsorganisatie, middenstand en
bezitsvorming (alle troetelkinderen
van de K.V.P.), dat toegewezen zou
worden aan de Katholieken, hoe be
gerenswaardig ook kon nauwe
lijks opwegen tegen de kwaliteit van
de aangeboden ministerszetels. Het
grote winstpunt voor de K.V.P. zou
echter geweest zijra een parlementair
kabinet op brede basis. Zulk een
kabinet te helpen formeren, daartoe
heeft zij een breed gebaar over ge
had en zij wist zich daarbij gesteund
door het „kiezersvolk". Het heeft
niet mogen baten, en het ordelijke en
vredelievende Nederland wacht maar
kalm af, wanneer er eindelijk weer
eens een regering komt. Het zou er
bijna op gaan lijken, dat onze vreed
zame ordelievendheid het ook zonder
regering kani stellen
FLINK
AANGEPAKT
/"\NVERVAARD, zo is zijn aard,
heeft prof. Veraart op de studie
dagen van de Kath. Middenstands
bond zijn verontrusting en veront
waardiging uitgesproken over de
slappe houding van de Katholieken
in Nederland in de tegenwoordige
tijd. Hij zei in zijn toespraak:
„Beseft moet worden, dat de ka
tholieken in een diepe put zitten.
Als professor Rogier een mooi boek
gaat schrijven over het herstel van
de bisschoppelijke hiërarchie, nu
bijna honderd jaar geleden, dan
hoop ik, dat hij van de katholieke
emancipatie niet schrijft, dat deze
in steeds opgaande lijn is verlopen
en dat nu een top is bereikt, waar
bij alle heerlijkheden der aarde
aan onze voeten liggen. De katho
lieken zijn in werkelijkheid ver
schrikkelijk diep gezonken en zul
len erg hun best moeten doen om
er nog iets van te maken".
Zelfs indien er overdrijving in deze
mening schuil ging, zou prof. Veraart
er goed aan hebben gedaan, haar in
deze felle vorm te gieten. Het is met
het grofste geschut toch bijna niet
mogelijk de mensen wakker te stoten
voor onderwerpen als Katholieke
staatkunde en Katholieke organisa
tie. Er schuilt echter heel weinig
overdrijving in prof. Veraarts betoog
en wanneer hij een klinkende oor
veeg toedient aan Katholiek Neder
land dan is dat welverdiend. Om het
in een landelijke term te zeggen: wij
boeren achteruit. De uitslag van de
verkiezingen is nog maar een lichte
aanwijzing van een algemeen te con
stateren verslapping en vervlakking
in de Katholieke levenshouding. Zo
vaak en aanhoudend en dat niet
zonder bedoeling is van andere
zijden afgegeven op Katholieke
„machts"-vorming, dat de goede men
sen werkelijk zijn gaan geloven, dat
zij benepen lieden waren en wat rui
mer van blik moesten worden. Ze
grappig is er gespot met het Katho
lieke organisatieleven, ook in eigen
kring, dat iedere smaak voor een
forse uitbouw der bestaande organi
saties verloren ging. Zo hevig en zon
der remmen is er „gedonderd", ook
en juist in eigen kring, tegen de Ka
tholieke staatkunde, dat menigeen
zijn vertrouwen erin prijs gaf of al
thans de belangstelling ervoor taan
de. Nu deze gemoedsstemming zich
van velen heeft meester gemaakt, is
de verleiding voor de tegenstanders
groot het uitgeholde bolwerk af te
breken.
Het klinkt opnieuw gedurfd, als
prof. Veraart verkondigt:
„Dat is het belangrijke, dat op
alles de katholieke stempel staat,
ook op de vakorganisaties. In de
landen waar dit niet gebeurt, kun-
nog nog wel brave katholieken wo
nen, maar de katholieke invloed op
het openbare leven ontbreekt. Het
is een vergissing, dat de publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie de
vakverenigingen overbodig zou ma
ken. Integendeel, de katholieke
vakbeweging moet de levenskracht
aan de P.B.O. geven. Zonder katho
lieke vakorganisaties is de P.B.O.
een lege huls. De socialisten zullen
de P.B.O. in hun richting willen
sturen en er een verlengstuk van
de Staat van willen maken. De ka
tholieken moeten de bedrijfsorga
nisatie stuwen in de goede richting.
Met de bedrijfsorganisatie krijgt
ook de standsorganisatie pas haar
grote taak. Dan mag er echter geen
geschipper zijn. Dan zal men dui
delijk moeten maken, dat de ka
tholieken offers moeten over heb
ben om hun invloed als katholieken
geldend te maken op het terrein
van de staatkunde, maar ook op
het gebied van de stands- en vak
organisaties".
En, de verkiezingen voorbij, kan
men hem niet van stemment-werverij
verdenken als hij onomwonden ver
klaart:
„Een katholiek hééft geen keu-
ze, maar hij moet noodzakelijk de
katholieke eenheid steunen hoe
hoog ook de belastingen zijn of hoe
veel zekerheden men van de over
heid verwacht. Dat zijn de over
wegingen, die vele mensen hebbent
laten gelden. Er blijkt uit dat het
besef van de betekenis van het ka
tholieke openbare leven onder de
katholieken „miserabel slecht" is".
Het is flink en krachtig gezegd en
precies datgene, wat het Katholieke
volksdeel vandaa^ nodig heeft. Het
is iiodig, ons eens hardhandig aan> te
pakken, ons eens door elkaar te
schudden en op onze plaats te zét
ten de plaats, die wij in dat Neder
landse volk moeten innemen, niet
om wille van macht of schotjeszette
rij, niet omdat wij betere mensen
zouden zijn dan de andere Nederlan
ders was het maar zo doch om
de Christelijke gedachte omtrent een
gezonde maatschappij tot gelding te
kunnen brengen en ten uitvoer te
leggen.
Men bespare in 's hemelsnaam het
Katholieke volk, wat wij voor de ver
kiezingen hebben meegemaakt en
zich pa de verkiezingen dreigt voort
te zetten, het rafelen en tornen aan
zijn politieke en sociale organisatie
en het verwarring zaaien door aller
hande spitsvondigheden, waardoor
dit volk zijn heldere kijk op de grote
lijn van zijn taak en plicht verliest.
De hoop vervliegt
op Korea
Zowel de Chinese communisten als
de UNO-legercommandant op Korea,
generaal Van Fleet, spraken van het
kleiner worden van de mogelijkheid
tot een vergelijk op Korea. Op een
persconferentie te Seoel zei Van
Fleet, dat er minder kans op een be
stand was dan ooit te voren.
Radio-Peking had het over de hou
ding der geallieerden te Pan Moen-
jon, die de hoop op 'n wapenstilstand
te niet heeft gedaan.
ZWARE LUCHTAANVAL OP
NOORD KOREA
Volgens berichten van radio New
York heeft een groep van 66 Super-
fort bommenwerpers de zwaarste
nadbtelyke luchtaanval van de Ko
reaanse oorlog uitgevoerd. Op de
metaalfabriek van de „Oriental Light
Metals Company," ongeveer 13 km.
van Antoeng bij de Mandsjoerijse
grens gelegen, werden 660 ton bom
men uitgeworpen. De aanval werd
uitgevoerd onder een hevig vuur van
het luchtdoelgeschut en een bundel
van zoeklichten.
Dit was de eerste aanval op deze
fabriek, die de luchtmacht naar ver
luidt, reeds enige tijd beraamd had.
De laatste twee m'aanden waren
vlugschriften boven dit gebied uitge
worpen, waarin de burgers gewaar
schuwd werden uit de buurt van
militaire installaties te blijven.
PARTIJ VAN DE ARBEID ACHTTE POSITIE VERZWAKT
De kabinetsformateur, prof. Beel,
deelde ons gisteravond mede, dat het
resultaat van zijn tot heden gedane
pogingen om een regering te vormen,
niet verheugend is.
Hij gaf van zijn pogingen de vol
gende uiteenzetting: hij wilde zich
eerst vergewissen van de stand van
zaken zoals die was 'nadat dr. Drees
zijn pogingen had moeten opgeven.
Toen hij zich een beeld van de ont
stane toestand gevormd had, heeft
hij het afgelopen weekend besteed
om zich te beraden over de vraag
of er een reële kans van slagen aan
wezig was indien hy zou trachten
met het bestaande richtlijnen-pro-
gram en dezelfde verhouding wat de
toewijzing der zetels betreft, tot een
oplossing te komen. In deze phase
behoefde dus geen overleg te worden
gepleegd met de fractievoorzitter van
de V.V.D.
Prof. Beel kwam toen tot de.con
clusie, dat het verantwoord was om
op die grondslagen verder te werken.
Er werd geen heropening der bespre
kingen over de richtlijnen gewenst
en de verhouding 55221 bleef
eveneens aanvaard. Hiervan uitgaan
de meende de formateur een aan
vaardbaar voorstel te kunnen doen.
Hij gaf de vier fractievoorzitters
mondeling en schriftelijk de oplos
sing, welke hem voor ogen stond.
Departementale strijd.
Alvorens nu het beeld te ontvou
wen, dat hem voor ogen stond, maak
te de formateur ons het volgende
duidelijk:
Er bestaat al jaren een strijd over
de afbakening van de taken der de
partementen van Binnenlandse Za
ken en van Sociale Zaken met be
trekking tot de maatschappelijke
zorg. Beide departementen hebben
zulk een afdeling. Om nu de verwe
venheid van de onderhavige takken
van overheidszorg beter tot haar
recht te doen komen en tevens de
behartiging der volksgezondheid op
ministerieel niveau te brengen (er is
thans een staatssecretaris), stond de
formateur voor ogen een Ministerie
voor Maatschappelijke Zorg en Volks
gezondheid. Het ministerie van So
ciale Zaken en Volksgezondheid zou
dan voortaan heten ministerie van
Arbeid en Sociale Zekerheid.
Prof. Beel legde er de nadruk op,
dat hij een dergelijke formatie ziet
als een reële en grote wenselijkheid.
Terugkomende op het beeld der ze
telverdeling, dat de formateur zich
had gevormd, gaf hij de volgende
schets:
Partij van de Arbeid: Justitie, Ar
beid en Sociale Zekerheid, Finan
ciën, Landbouw, Visserij en Voedsel-
Churchill toornt in Lagerhuis
Een bijwijlen hevig vertoornde Churchill verklaarde gisteren tijdens een
verhit Lagerhuisdebat, waarin de Labour-oppositie zich heftig roerde, dat
liet (door de Labourregering voor de tijd van drie jaar opgestelde) herbe
wapeningsplan van 4700 millioen Pond Sterling zal worden „uitgerekt" over
vier jaren. Maar het bedrag, dat in deze vier jaar besteed zal worden, zal
hoger zijn dan deze 4700 millioen. En de premier motiveerde deze „verlang
zaming" van het defensieplan met de waarschuwing, dat de herbewapening
't lands economie niet mag doorkruisen.
GEZONDE ECONOMISCHE 3ASIS.
Slechts éénmaal klonk instem
mend applaus van de oppositieban-
ken, en wel toen Churchill met na
druk verklaarde: „Men kan niet ver
zekerd zijn van een blijvende mili
taire kracht, wanneer er geen ge
zonde economische basis is. En geen
enkel defensieprogram kan in stand
blijven zonder economische hulp
bronnen om dit plan uit te voeren."
Daarom zal Engeland, bij het stre
ven naar verhoogde export, dit jaar
1462 millioen pond Sterling besteden
aan de defensie, in plaats van de 1532
millioen pond, die Labour voor 1952
had uitgetrokken, toen zij nog aan
het bewind was.
Bij de verhoogde export zullen
wapens een grote plaats gaan inne
men. „Het mag vreemd lijken, dat
£anqe. dame. op <^£adioiui.tentooniteiiin<}
wij bereid zijn wapens te verkopen
aan andere landen, terwijl wij ons
daarnaast inspannen onszelf te be
wapenen," zei Churchill. „Er is op
gezinspeeld, de wapenfabrieken
minder te laten werken en zich
daarentegen meer toe te leggen op
de uitvoer van goederen/oor bur
gerlijk gebruik. Maar dit zou on
voorzichtig zijn. Wapens zijn in de
ze donkere, tijden „best sellers"
en zij vinden een goede en winstge
vende markt, terwijl zij onze fabrie
ken in staat stellen op volle kracht
te werken." (Minister Butler Fi
nanciën begrootte de winst, die
Engeland met deze wapenverkopen
zou kunnen maken, op 10 millioen
pond Sterling per jaar).
Interrupties.
De voortdurende interrupties ven
Labour hadden voornamelijk betrek- men.
king op de weigering van Churchill
om precieze cijfers en gedetailleerde
plannen te verstrekken. „Ik wil op
geen enkele wijze vooruitlopen op
de bestudering, die aan de definitie
ve vorm van deze zaken gegeven zal
worden tijdens het onderzoek, dat
op de conferentie van premiers van
het Gemenebest in November zal
plaats hebben", zo zei Churchill. Op
een gegeven ogenblik werd hij ech
ter zo vertoornd over de onderbre
kingen, dat hij sarcastisch opmerkte:
„Ik wens niet geïnterrumpeerd te
worden. Ik denk zo, dat deze orde
verstoringen bewijzen, welke schul
dige gewetens de oppositie heeft.."
De oppositie.
Na de premier nam de Labourlei-
der Attlee het woord, die wederom
de plannen van de regering aanviel
op hun gebrek aan détails. En te
genover de verwijten van Churchill
over de interrupties stelde hij, dat
„het werk van deze regering over
de afgelopen negen maanden alleen
maar gekenschetst kan worden met:
„kwalijk". Ook de „rebel" van La
bour's linkervleugel, Bevan, deed
een gelijke duit in het zakje en
hij voelde zich sterk door zijn van
meet af aan (ook tijdens het Labour-
bewind geuite) beschuldiging, dat
een uitgave van 4700 millioen pond
over een periode van drie jaar, En-
gelands financiële draagkracht te
boven zou gaan.
De motie van wantrouwen, welke
Attlee had ingediend, werd tenslotte
verworpen met302 tegen 277 stern
Deze dame, een pop van 6 y, meter, beheerst de gladiolententoonstelling,
die morgenmiddag bij gelegenheid van het 40-jarig bestaan van de Neder
landse Gladiolusvereniging in het Krelagehuis te Haarlem wordt geopend.
Dp het ogenblik wordt er in het Krelagehuis hard gewerkt, want men wil
van de jubileumtentoonstelling, die tot en met Zondag duurt, iets bijzonders
maken. De pop vormt de achtergrond van de bloemenzee en beheerst zo
doende de tentoonstelling. De lange dame is overigens een aardig idee van
de organisatoren. Dat zal ieder beamen, die in de komende dagen in Haar
lem een kijkje gaat nemen.
SOCIALISTEN ZEER TELEURGESTELD
Het West-Duitse Constitutionele Hot heeft, zoals gisteren gemeld, de socia
listische klacht tegen de Europese verdragen niet ontvankelijk verklaard.
Daarmee is de gerechtelijke beslissing over de verdragen verschoven tot na
de behandeling door het parlement, die in .September of October zal plaats
hebben. De beslissing van het Hof betekent geen uitspraak over de tekst der
verdragen zelf en over de door de socialisten in het geding gebrachte vraag
oi deze met de grondwet stroken. Het gerecht heeft slechts geweigerd een
uitspraak te vellen over een wet, die in feite nog niet bestaat. Het heeft
de mening geuit, dat eerst na de ratificatie van de verdragen een uitspraak
kan worden gevorderd en het heeft daaraan de opvatting toegevoegd, dat
daartoe tussen ratificatie en afkondiging van de wet nog voldoende tijd
moet verlopen.
Zoals bekend heeft de staatspresi
dent reeds een advies van het Hof ge
vraagd, dat zal worden uitgebracht,
voordat de wet op de ratificatie door
hem zal worden afgekondigd. Het
advies zal echter geen bindende
kracht hebben en de president vrij la
ten in zijn beslissing.
De socialistische partij, die teza
men met een aanial afgevaardigden
van de Federaiieve Unie, deze ge
rechtelijke aanval op de verdragen
had ingeleid, is in hoge mate teleur
gesteld door de beslissing van het
gerechtshof. Wanneer de rechters in
Karlsruhe hadden besloten de klacht
in behandeling te nemen, zou de
oppositie daaruit argumenten hebben
afgeleid voor een verdaging der rati
ficatie. Thans staat een verdere be
handeling van de verdragen in het
parlement niets meer in de weg en
de beslissing is in feite verlegd naar
het advies, dat het Hof te zijner tijd
aan de president zal uitbrengen.
Weliswaar heeft het parlement nog
het recht na zulk een advies nog een
bindende uitspraak te vragen doch
naar de mening der socialisten is het
onzeker of daarvoor na de parlemen
taire behandeling nog voldoende tijd
zal zijn. De socialistische partij heeft
dan ook zeer scherp gereageerd en
merkt op, dat het staatsgerechtshof
haar rechtsbescherming geweigerd"
zou hebben.
Het uitblijven van een verbindende
uitspraak van het gerecht over de
grondwettelijkheid der verdragen
zou volgens de sociaal-democratische
oartij tot gevo;g kunnen hébben, dat
deze de verdragen „voor alle tijden
als juridisch ongeldig zal verklaren
en behandelen.''
Door de regeringspartijen wordt
deze uitgting van de socialistische lei
ding een „enormiteit'' genoemd, die
,het moeizaam veroverde vertrou
wen in Duitse veraragstrouw in ge
vaar brengt".
Prinses Beatrix vertelt in vier foto's
het verloop van deze spannende
wedstrijd.
Prins Bernhard en Prinses Beatrix
hebben Woensdagmiddag in het
Olympisch Zwemstadion de water-
polo-wedstrijd Nederland-Hongarije
bijgewoond.
Met hoeveel belangstelling H. K. H.
Prinses Beatrix deze wedstrijd volg
de blijkt uit deze vier tijdens de
wedstrijd opgenomen foto's:
Van boven naar beneden:
1. Prinses Beatrix zit naast haar
vader heel belangstellend te kij
ken.
2. Het gaat beter: Prinses Beatrix
voorziening en Wederopbouw en
Volkshuisvesting.
K.V.P.: Algemene Zaken, Binnen
landse zaken, Onderwijs, K. en W.,
Verkeer en Waterstaat, terwijl een
keuze zou moeten worden gemaakt
tussen Maatschappelijke Zorg en
Volksgezondheid en een tweede mi
nister van Buitenlandse Zaken (zon
der portefeuille). Hiermede zou be
reikt worden, dat de A.R. een finan-
cieel-sociaal-economische post zou
den kunnen krijgen, hetgeen hun
wens was.
A.R.: Economische Zaken en het
zij een ministerpost zonder porte
feuille op Buitenlandse Zaken, hetzij
Maatschappelijke Zorg en Volksge
zondheid.
C.H.U.: Oorlog en Marine en Over
zeese Rijksdelen.
In deze formatie zou de minister
van Buitenlandse Zaken met porte
feuille dan partijloos zijn geweest. De
juiste taakafbakening voor Overzee
se Rijksdelen zou geschieden ini over
leg met de betrokken bewindsman.
Voor de instelling van een staatsse
cretariaat voor de vraagstukken der
Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisa
tie, de middenstand en de bezitsvor
ming zou een persoon uit de K.V.P.
worden aangezocht.
Tijdens de vorige formatie is er een
strijdvraag geweest of het wenselijk
was vooraanstaande personen uit de
vakbeweging ini het kabinet te bren
gen. Ten dien aanzien zeide prof.
Beel nog, dat de benoeming van mi
nisters een prerogatief is van de
Kroon. Het lag wel in zijn voorne
men voor één der posten der Partij
van de Arbeid zulk een figuur aan
te zoeken.
Prof. Beel zou persoonlijk de lei
ding van zulk een kabinet op zich
hebben willen nemer. Hij vroeg over
zijn denkbeelden de medewerking der
fracties en mocht instemmende ant
woorden ontvangen van de K.V.P., de
A.R., en de C.H.U.
De Partij van de Arbeid deelde
echter mede, dat zij in dat voorstel
een verzwakking zag van haar posi
tie ten opzichte van de toestand van
thans. Prof. Beel acht zich in zijn
aanvankelijke opzet niet geslaagd en
zeide zich nu nader te zullen bera
den.
yieAehiarid-UoruyiAi^e
Té
kijkt vrolijker dan bij de 3—ach
terstand.
3. Prinses Beatrix: Toe nou, jon
gens, het kan!
4. Hoera! Van Feggelen brengt de
stand op 4—4, de gelijkmaker!