Eisenhower candidaat
der Republikeinen
„Aardverschuiving' van stemmen
voor de generaal
WÈütéA
Een explosie
van eendracht
Naar een rechts-rood of
rood-rechts kabinet
De big Ike
Op Soestdijk verscheen
een kleine diligence
ZATERDAG 12 JULI 1952
45ste JAARGANG No. 12636
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
hupt oe b/sschop i
V wL bovwepf i
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., 2.p. mnd., 6.— p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes 1.50
WE LIKE IKE
EISENHOWER HEEFT tenslotte
*-4 de vruchten geplukt van zijn po
pulariteit en is met een overweldi
gende meerderheid de candidaat der
republikeinen geworden. En „frank
ly speaking", om de eerlijke waar
heid te spreken, zijn wij daar blij
om. De persoon van Ike moge bij de
Amerikanèn geliefd zijn, zijn per
soonlijkheid als opperbevelhebber
van de geallieerde strijdkrachten
moge hem populair gemaakt hebben
in zijn land voor ons is het van
meer belang, dat wij in Eisenhower
een man gevonden hebben, die zich
interesseert voor Europa's belangen,
die Europa en haar problemen kent
en die onomwonden heeft verklaard,
dat de verdediging van West-Euro
pa primair is. In tegenstelling tot
zijn rivaal Taft, die de Europeanen
zoveel mogelijk hun eigen
0 boontjes wilde laten doppen
en het zwaartepunt der
Amerikaanse buitenlandse politiek
naar het Oosten wilde verleggen.
Het is daarom, dat wij Eisenho
wer zijn overwinning gunnen. Hij is
bovendien een man, die het vertrou
wen heeft, zowel van de Amerikanen
als van de andere democratische vol
ken in de wereld. En tenslotte zal
zijn krijgsmanskunde respect afdwin
gen van hen, die door een betreu
renswaardig stelsel aan de andere
zijde van het IJzeren Gordijn te
recht gekomen zijn.
Eisenhower heeft zich niet alleen
in de Wereldoorlog een succesvol
strateeg getoond; hij heeft ook in de
strategie van de partijpropaganda
zijn mannetje gestaan. Senator Taft
was een geduchte mededinger, die
aanvankelijk alle troeven in handen
had. Toen Eisenhower nog in Europa
zat te wikken en te wegen of hij
zijn baantje als opperbevelhebber
der Atlantische strijdkrachten zou
laten schieten in ruil voor de on
zekere positie van een candidaat voor
het presidentschap, was Taft al lang
bezig om stemmen te werven. Daar
bij in niet onbelangrijke mate ge
steund door het bestuur van zijn
partij, dat op zijn hand was. Maar
toen de generaal eenmaal zijn be
sluit genomen had, toonde hij, dat
hij eveneens van wanten wist. Hij
pakte de Amerikanen door zijn rond
borstige toespraken; de gladgelikte
redevoeringen, door zijn adviseurs
voor hem opgesteld, schoof hij met
een breed gebaar terzijde en hij was
het toonbeeld van de rechtgeaarde
Amerikaan, die ronduit zei wat hij
meende en die een hekel had aan
elke onoprechtheid en oneerlijkheid.
Zijn tegenstander probeerde het te
Chicago nog met commissoriale truc
jes, welke hem stemmen moesten
toevoeren, maar de generaal kreeg
de Conventie op zijn hand en daar
mee won hij het pleit.
DE SPECTACULAIRE strijd tussen
Eisenhower en Taft om de can-
didatuur heeft intussen het feit ver
doezeld, dat er ook nog een andere
partij in Amerika is, welke straks
eveneens met een candidaat in de
arena zal verschijnen. Er is ook nog
een democratische partij, die bij een
vorige gelegenheid 40 van de
stemmen behaalde tegen 35 door
de republikeinen behaald.
Men kan derhalve geenszins zeg
gen, dat Eisenhower nu reeds het
presidentschap in zijn zak heeft.
Door het eenzijdig richten van de
schijnwerpers der publiciteit op de
republikeinse candidaten zijn de de
mocraten in de duisternis gebleven
en men verwacht ook inderdaad, dat
zij in November bij de presidents
verkiezingen in de schaduw en in
de minderheid zullen blijven. Er
zijn evenwel meer verrassingen voor
gekomen en zo'n verrassing is ook
nu geenszins uitgesloten. De grenzen
tussen de opvattingen der beide
grote partijen in Amerika zijn niet
altijd even duidelijk en een Ameri
kaan, die vandaag democratisch
denkt is morgen opeens een republi
kein. Typisch bijv. is de uitspraak
van president Truman, die zeide
hoogst verbaasd te zijn toen hij ver
nam, dat Eisenhower was aange
zocht als candidaat der republikei
nen. „Ik heb altijd gedacht, dat hij
democraat was", zei hij.
Merkwaardig is ook de wijze,
waaror> de republikeinse conventie
van Chicago een beginselverklaring
van de partij heeft aanvaard. Ten
einde het allerminst ondenkbare
gevaar van een scheur in de partij
te voorkomen had men in allerijl
een commissie aan het werk gezet
om een beginselverklaring op te
stellen, waarop heel de republikeinse
partij zich verenigen kon. Eisenho
wer zei „ja, accoord" en Taft zei
warempel ook „accoord", waarop heel
de conventie het geval zonder veel
vijven en zessen accepteerde. Men
heeft er nauwelijks oohef van ge
maakt; de vraag of de gedelegeer
den van Nebraska of Ohio .vóór of
tegen Eisenhower waren, bleek veel
belangrijker te zijn voor de Ameri
kanen.
Met principes en logische conse
quenties moet men de Amerikanen
niet aan boord komen. Ike is een
lollige vent en daarom: „We like Ike"
(Wij houden van Ike). Wij ook, maar
toch niet omdat hy zo'n leuke
vent is.
diavtedje
Voor de moedigen staat de wereld
open.
Minnet,ata zwaaide pCatteling. am
Taft drukte de winnaar de hand
Eisenhower is de candidaat der republikeinen voor het presidentschap der
Verenigde Staten geworden. Op een dramatisch hoogtepunt in zijn felle
strijd tegen senator Taft behaalde de generaal gisteren te Chicago bij de
eerste stemming 595 stemmen (9 tekort) toen plotseling de delegatie uit
Minnesota een ommezwaai teweeg bracht door 19 stemmen, die zij aanvan
kelijk op Harold Stassen had uitgebracht, de generaal in de schoot te wer
pen. Texas volgde onmiddellijk met 4 van zijn 5 niet-Eisenhower-stemmen
n toen was het hek van de dam. Het slot was dat het bittere strijdtoneel,
dat de Conventie geboden had, als bij toverslag omsloeg tot een luidruchtig
betoon van eendracht achter Eisenhower. Allen schaarden zich in de rij en
begonnen jubelend een ommegang in de reusachtige zaal der Conventie.
Eisenhower's aanhangers rezen als
één man op en hieven een oorver
dovend gejuich aan, onderwijl stam
pend met de voeten en zwaaiend
met banieren. De Taft-v ndels ver
dwenen onder stoelen, onder voeten
of in hoeken en overal kwamen
speldjes met ,1 like Ike" te voor
schijn, waar eerst Taft-knopen ge
schitterd hadden.
Eisenhower zag hetzelfde tafereel
buiten op straat, toen hij zich een
weg door de uitgelaten menigte van
20.000 mensen liet banen om zijn
verslagen tegenstander de hand te
drukken.
Juighkreten stegen overal op waar
de in een licht pak geklede figuur
zich blootshoofds bewoog. Taft en
Eisenhower stonden breeduit glim
lachend voor de televisiecamera's. De
senator wenste de generaal geluk
met zijn succes en zegde hem alle
mogelijke steun toe bij zijn verkie
zingscampagne en later.
Een voorstel in de Conventie om
de verkiezing van Eisenhower een
stemmig te verklaren, geschiedde
door senator Bricker uit Ohio, waar
De officiële uitslag van de eerste
verkiezing voor de republikeinse
candidatuur van het presidentschap
'206;
Eisenhower 845;
Taft 280;
Warren 77;
MacArthur 4.
Taft hield van zijn oorspronkelij
ke 500 stemmen er maar 280 over
toen delegatie na delegatie zich aan
Eisenhower overgaf. Het had er alle
schijn van of de Conventie plotse
ling de schijn wilde wekken, dat haar
keus eenstemmig gevallen was.
Pennsylvania, Massachusetts, Mary
land en Tennessee openden de stoet
van onverhoeds bekeerde Taftelin
gen. Delegaties in wier midden
Eisenhower een stevige meerderheid
bezat, bekenden ten volle zijn kleu
ren en Taft zag zijn stemmental
slinken. Tennessee ging met al zijn
20 stemmen voor hem verloren en
zelfs staten van de ,.oude garde", die
voor Taft in het heetst van de strijd
pal hadden gestaan, liepen over naar
het kamp, dat zo even nog vijandig
was.
Eisenhower naar taft
Generaal Eisenhower bevond zich
niet in de zaal. Het is de gewoonte,
dat de candidaten de uitslag in hun
hoofdkwartier afwachten. Zijn echt
genote en drie kleinkinderen hiel
den hem gezelschap. Zodra hij het
nieuws vernomen had begaf hij zich
naar het hotel van zijn tegenstan
der Taft, aan de overzijde van de
straat om de bitterheid enigszins te
verzachten voor de man, die kort voor
de stemming nog vast vertrouwen in
zijn overwinning had uitgesproken.
Vervolgens trok hrj zich met zijn
voornaamste raadslieden in z'n hoofd
kwartier terug om de candidaat voor
het vice-presidentschap aan te wij
zen. De keus viel op de jeugdige se
nator Richard Nixon uit Californië,
die 39 jaar oud is.
Grenzenloze opwinding
Onderwijl kende de opwinding in
de Conventiezaal geen grenzen meer.
Taft vandaan komt. De Conventie
nam hem met daverende toejuichin
gen over, klaarblijkelijk eensgezind
om%de wonden van de strijd snel te
doen helen. De politieke strijd heeft
al langer gewoed in de partijen, dan
zij nog woeden moet tussen de par
tijen de republikeinse en de de
mocratische candidaat treden op 4
November tegen elkaar in het krijt.
Eisenhower heeft na zyn verkie
zing een van te voren opgestelde
rede gehouden, waarin hij de benoe
ming officieel aanvaardde. Eisenho
wer beloofde de partij tot de ..alge
hele overwinning" te zullen voeren.
„Gij hebt mij namens millioenen
landgenoten verzocht de leiding te
nemen van een grote kruistocht
voor vrijheid in Amerika en vrij
heid in de wereld. Ik weet iets van
de ernstige verantwoordelijkheid, die
het leiden van een kruistocht oplegt.
Ik heb dat al eens gedaan. Daarom
neem ik deze taak op mij in het be
wustzijn van de zwaarte dezer taak
en haar beslissend belang. Het doel
van deze republikeinse kruistocht is
duidelijk: een regering van haar
functie te ontheffen, die ieder onzer
belast heeft met verkwisting, aan
matiging en omkoperij onder de ho
ge rangen de bittere vrucht van
een partij, die te lang aan de macht
is geweest".
„Wij bevinden ons thans in een
tijdsgewricht, dat ons land met Gods
hulp de grootste tijdelijke macht en
de grootste geestelijke macht op aar
de is geworden. Het lot der mens
heid en het scheppen van een toe
stand in deze wereld, waarin onze
kinderen kunnen leven hangt af
van hetgeen wij in de komende
maanden zeggen en bereiken".
De voorzitter van de A.-R. Tweede Kamerfractie, dr. Schouten, heeft
gisteren aan de formateui een definitief antwoord gegeven. De heer Schou
ten kwam het persoonlijk overhandigen en deelde de formateur mede, dat
de A.-R. fractie in meerderheid van oordeel is, dat op de grondslag van het
ontwerp-regeringsprogram medewerking kan worden verleend aan de for
matie van een kabinet.
De formateur begint in verband hiermede thans aan de derde phase der
kabinetsvorming.
Hij zal nu trachten op basis van vier partijen een kabinet te vormen en
personen te zoeken voor de ministerszetels. Hij is voornemens het weekend
te gebruiken ter voorbereiding van deze derde phase.
Het zou voorbarig zijn te veron
derstellen, dat de kabinetsformatie
geen moeilijkheden meer zal opleve
ren, doch de kans, dat in de loop van
de volgende week dr. Drees gereed
zal komen, is zeker aanwezig.
„De uiterste noodzaak" van mgr.
Nolens zou dan zijn uitgebreid tot
een samengaan van de socialisten
met de gehele „rechtse coalitie"!
Weliswaar heeft de Anti Rev.-
fractie zich niet unaniem met de
Nadat de voorzitter de officiële eindcijfers had bekend gemaakt, stelde Se
nator Bricker uit Ohio, de staat van Taft, voor, de benoeming van Eisen
hower met algemene stemmen te doen geschieden, welk voorstel met
wild enthousiasme door de conventie werd ontvangen. Eisenhower begaf
zich naar het hotel van Taft, waar zij elkaar met brede glimlach de hand
schudden,
programma-schets kunnen verenigen,
maar het is onbekend, hoeveel leden
het niet konden onderschrijven en
bovendien konden die leden het
slechts op één punt niet onderschrij
ven. Of dit punt Nieuw-Guinea be
treft of de Europese Federatie is niet
medegedeeld. De veronderstelling is,
dat er misschien slechts één niet ge
heel tevreden gesteld A.R.-Kamerlid
is, namelijk prof. Gerbrandy, die al
tijd graag in de oppositie is.
Het nieuwe kabinet zou in de Ka
mer op een ruime steun kunnen re
kenen van 30 P. v. d. A., 30 K.V.P.,
9 C.H.U. en minstens 7 Anti Rev.
Kamerleden (de Anti Rev. komen in
de nieuwe Kamer met 12 zetels),
waarbij het ongetwijfeld een verste
viging is, dat de V.V.D. welke maar
een onbetrouwbare politieke partner
is gebleken vervangen kan worden
door de beginsel-vaste Anti Rev., die
op alle punten behalve (gedeeltelijk)
op dat éne onzekere punt, de rege
ring zouden steunen.
Verwacht wordt,, dat er 5 P. v. d. A.
ministers komen, 5 van de K.V.P., 3
van de Anti Rev. en 2 van de Christ.
Hist., doch de formateur „in beraad"
zal tijdens het week-end over de aan
te trekken personen eerst zijn ge
dachten laten gaan.
Nieuwe partij in
Frankrijk
De dertig Gaullistische rebellen in
de Franse Kamer van Afgevaardig
den hebben gisteren een nieuwe par
ty gevormd, en Edmond Barrachin
tot voorzitter benoemd. In het begin
van deze week heeft Barrachin nog
medegedeeld, dat hij en andere re
bellen geen aparte partij zouden vor
men „omdat er al genoeg politieke
partijen in Frankrijk zyn". De partij
heet: onafhankelijke partij voor re
publikeinse en sociale actie.
REACTIES OP DE BENOEMING
Uit de reacties in Europa op de
benoeming van generaal Eisenho
wer blijkt, dat men over het alge
meen zeer voldaan is over de te Chi
cago genomen beslissing.
De benoeming wordt ojn. een
„grote opluchting voor het gehele
Europese vasteland" genoemd, om
dat men in de keuze van Eisenhower
een garantie ziet tegen een even
tuele isolationistische politiek der
V. S. De enige uitzondering is tot
dusver het comentaar van het Oost-
duitse persbureu ADN, waarin ge
zegd wordt, dat de groep van gene
raal Eisenhowers diens overwinning
met „geld van Wallstreet" heeft ge
kocht. Radio-Moskou riep het bericht
om zonder commentaar.
De beslissende zitting van de re
publikeinse conventie te Chicago
heeft vry grote invloed gehad op de
stemming van de effectenmarkt en
van de goederenmarkten in Amerika.
De gunstige kans van Eisenhower
had Vrijdagmorgen reeds een vrij
sterke stijging van de noteringen op
de Amerikaanse effectenbeurs tenge
volge.
Op de markten voor landbouwpro
ducten had de benoeming echter een
daling van de noteringen ten gevol
ge- Deze daling houdt verband met de
mogelijkheid, dat by verkiezing van
Eisenhower tot president in Novem
ber a.s. de landbouwpolitiek der re
gering minder gunstig voor de Ame
rikaanse landbouwers zal zijn dan
de thans gevolgde politiek.
NIXON ALS PLEISTER
Richard Nixon uit Californië, dia
by acclamatie door de republikein
se conventie tot candidaat voor het
vice-presidentschap der V. S. is ge
kozen, is 39 jaar oud. Hij werd in
1946 gekozen tot lid van het Huis
van Afgevaardigden. Hier speelde hjj
als lid van de commissie inzake on
Amerikaanse activiteit een grote rol
by de zaak tegen Alger Hiss, een
functionaris van het ministerie van
buitenlandse zaken, die beschuldigd
werd van meineed met betrekking
tot zijn relaties tot het communisme.
In 1950 werd Nixon in de Senaat
gekozen, waar hij de opvattingen van
de rechtervleugel der republikeinse
partij onder Taft huldigde. Als zoda
nig wordt zijn benoeming beschouwd
als een poging om de wonden uit de
felle strijd tussen de conservatieve
groep in de partij onder Taft en de
liberale republikeinen onder gene
raal Eisenhower enigszins te helen.
Een hedenmorgen op de Deense
koninklijke landbouwtentoonstelling
te Kopenhagen geboren stamboek-
big heeft men de naam „Eisenho
wer" gegeven, onder de indruk van
Ike's benoeming tot republikeinse
candidaat voor het presidentschap.
Volgens een niet- officiële raming
zijn meer dan 8G personen om het
leven gekomen en wordt ongeveer
eenzelfde aantal vermist tengevolge
van overstromingen in het Westen en
Midden van Japan. De overstromin
gen zijn het gevolg van een zware re
genval., de grootste sinds 40 jaar.
Wegen en bruggen zijn vernield door
watermassa's, die van de bergen
stromen. Duizenden woningen zijn
ondergelopen. In een dorp zijn 52
meAsen omgekomen als gevolg van
het bezwijken van een stuwdam.
Breda bracht bergen feestpost voor
het koninklijk gezin
Een enthousiaste Koningin heeft
gistermiddag in Soestdijk de post
koets ontvangen, die gisteren uit de
700-jarige oranjestad Breda was ver
trokken met een lading post bestemd
voor leden van het koninklijk gezin
als een groet uit de stad, die vijftig
dagen lang „Oranjestad" zal zijn.
„Ze komen', riep de koningin,
toen zij de klanken van de posthoorn
opving, waarmede de postiljon zijn
komst aankondigde en ze rende let
terlijk naar het bordes van het pa
leis.
Precies om vier uur rolde de post
koets, getrokken door een vierspan
appelschimmels, de paleistuin bin
nen met Jan van Wulpen op de bok
als koetsier en Gerrit de Weert als
palfrenier.
Voor het bordes werd halt gehou
den. Het drietal passagiers, de
jeugdige Paultje van Woensel en
Hetty Sliepen, begeleid door mej.
Stans Prinsen, dochter van de on
langs overleden burgemeester van
Breda, C. Prinsen, steeg uit en bracht
de koningin een bouquet paarse or
chideeën en een ruiker anjers in de
kleuren van de stad Breda; de eer
ste als hulde voor de koningin van
de Beneluxpartners, de andere als
een groet van de zeven eeuwen
oude Oranjestad. Beide bloemstuk
ken waren de jeugdige postrijders
gisteren overhandigd door minister
S L. Mansholt tijdens de opening
van het zevende eeuwfeest van de
stad Breda.
Koetsier en palfrenier hielpen
daarna bij het uitladen van vijf zak
ken post alsmede een grote doos
met een oranjelint, waarin eveneens
brieven zaten geborgen van tien
duizenden uit de jarige oranjestad,
bestemd voor de leden van het ko
ninklijk gezin.
„Komen jullie maar boven", sprak
de koningin gastvrij tot de beide
kinderen en de begeleidster. Met de
prinsesjes Irene, Margriet en Ma
rijke voorop trok men het paleis
binnen. Voor de postiljon en zijn
helper was voor een hartversterking
gezorgd.
