Het sprookje van
kapitein Kidd
De schatten van kapitein Kidd
Met Made JOuUa oefent
Langs de Oostduitse zóne-grens
3tet yianinktyk frezoek aan Zutaag-
Eisenhower
Vrijere markt voor pond en
Franse frank
contra Taft
Jiowettje
MAANDAG 23 JUNI 1952
43ste JAARGANG No. 12619
Papengracht 32Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.— p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BEZETEN
IJET gaat natuurlijk veel te ver,
iemand, die ergens van bezeten is,
een bezetene te noemen. In het bij
bels spraakgebruik zijn bezetenen
steeds beklagenswaardige mensen,
die door de duivel bezeten zijn en
van het normale gebruik van hun
verstand beroofd. Maar wanneer on
der bezeten zijn wordt verstaan, wat
in het gewone Nederlandse taalge
bruik er onder wordt verstaan, name
lijk dat een mens zó door een idee
in beslag wordt genomen, dat hij zijn
gehele leven wijdt aan de verwezen
lijking van die idee en zich er des
noods voor opoffert, wel, dan moest
eigenlijk ieder Christenmens een be
zetene zijn.
Wanneer we dus constateren, dat
prof. Romme gisteren in Leiden als
een bezetene heeft gesproken, stellen
wij vast, dat hij in die toespraak één
idee met kracht en klem heeft uitge
dragen en daaraan alles onderge
schikt heeft gemaakt. Hij heeft zélf
verklaard, bezeten te zijn van die ene
idee. Men zou kunnen verwachten,
dat in een verkiezingstoespraak, bijna
op de vooravond van de verkiezingen,
de politieke leidsman van de K.V.P.
zich met schampere onverzoenlijkheid
gekeerd had tegen politieke tegen
standers en hen eventjes in het zon
netje zijner welsprekendheid had ge
zet. Hij verstaat dat kunstje prachtig,
gelijk bleek uit zijn aanloop, toen hij
de communisten er op onthaalde.
Maar in die toon is hij niet voortge
gaan. Hij klom er boven-uit om de
trap op te gaan, welke trede voor tre
de voerde naar het hoogtepunt, naar
de idee, waarvan hij verklaarde beze
ten te zijn en die idee is: het onver
zoenlijke te verzoenen.
Het is niet alleen in Leiden, dat
prof. Romme deze gedachte heeft uit
gedragen. Anders zou er gerechte
twijfel kunnen bestaan, of hij er wel
van bezeten was! In alle redevoerin
gen, welke hij een maand lang dag-
aan-dag in den lande hield, is deze
gedachte: het onverzoenlijke te ver
zoenen, leidraad geweest.
Leidraad en geen leuze.
Voor leuze is deze gedachte te hoog
en te diep en te oud.
Zij is alleen nieuw in de korte, bon
dige samenvatting, door prof. Romme
er aan gegeven, maar de inhoud er
van wordt teruggevonden in de so
ciale encyclieken van de pausen en
deze hebben hun wijsheid geput uit
het evangelie.
Op deze beide bronnen heeft de
spreker zich beroepen en daarmede
aangetoond, geen stokpaardje van
eigen vinding te berijden, wanneer
hij een staatsbestel nastreeft, dat het
onverzoenlijke verzoent, een staats
bestel, dat, negatief gezien, liberale
eenzelvigheid en socialistische klas
senstrijd, beide, uitbant, en positief
bekeken, de ogenschijnlijk tegenge
stelde belangen van de verschillende
standen in de maatschappij met el
kaar tot verzoening brengt in een
harmonische binding.
Geen sociale orde kan er zijn
zegt Quadragesimo Anno geen so
ciale orde in de ware zin des woords
„als niet de verschillende ledematen
der maatschappij door een hechte
band tot een eenheid worden sa
mengevoegd." Het organisch karakter
van het maatschappelijk lichaam
moet worden hersteld, niet meer uit
eengereten worden door tegenstellin
gen, maar gebracht worden tot sa
menwerking, overleg, onderling be
grip, tot de saamhorigheid, welke
daarop berust, dat alle mensen „het
zelfde Begin en hetzelfde Einde'
hebben en geschapen zijn om elkaar
te helpen.
TI7ANNEER we hier met eigen
woorden een korte uitweiding
geven van de idee, waarvan prof.
Romme bezeten is, dan geschiedt dat
niet om de professorale, magistrale
rede te verbeteren het is er een
slechte paraphrase van maar om
in een andere kleuring te laten zien,
waarom de politieke eenheid onder
de Katholieken moet worden be
waard, namelijk als macht en als
demonstratie of vertoning. Wellicht
ware het toch beter demonstratie te
vertalen door bewijs of getuigenis!
De Katholieken van Nederland zou
den al een heel armzalig en weinig
overtuigend figuur slaan, indien zij
strevend naar het ideaal van een
harmonische samenleving op de chris
telijke grondslag van de saamhorig
heid (of zo ge een evangelischer
woord wilt: naastenliefde) zélf
aan dit sociale verlangen politiek
geen uitdrukking vermochten te ge
ven door ten minste in hun eigen
kring blijk te geven van eendrach
tige samenwerking en wederzijds
begrip.
Zij zouden dan aan het niet-Katho-
lieke deel der natie aanprijzen, wat
zij zeiven niet kunnen volvoeren.
Zij zouden dan het bewijs leveren,
dat de Christelijke maatschappijleer
mooi is in woorden, maar blijkbaar
zie de Katholieken zeiven eens on
der elkaar! toch niet verwezenlijkt
kan worden.
Dit argument om de eenheid te be
waren, is met even zovele maar an
dere woorden door prof. Romme aan
gevoerd, een nieuw argument en:
een aangrijpend argument. Want als
men het onverzoenlijke wil verzoenen
in de samenleving en dat is de
leer van Kerk en Evangelie kan
men daar geen beter voorbeeld en be
koring tot navolging aan geven dan
door er zelf een moedig begin mee te
maken. De Katholieke Volkspartij in
haar omhelzing van alle standen, is
zulk een voorbeeld. Haar eenheid is
noodzakelijk als macht om deze
Christelijke idee te kunr.en verwe
zenlijken en als „vertoning'- of liever
getuigenis als een getuigenis van
de onderlinge band, die een doorleefd
Christendom vermag te leggen, als
een bewijs, dat hetgeen wij als een
geneesmiddel voor de samenleving
aanprijzen, door ons zeiven met kans
op beterschap wordt aangewend.
Een geneesmiddel toont pas zijn
waarde, als een zieke gezond wordt.
r\IT argument .vereist bezinning.
Het vergt bezinning van ernstige
mensen, die wat 't zwaarst is ook het
zwaarste laten wegen. Politieke en
vooral financiële beslommeringen
kan men zo zwaar tillen als men wil
en daarover is genoegzaam gespro
ken maar daarboven uit, gaat het
beginsel.
De Prot.-Christ. „Nieuwe Leidsche
Courant" schreef een dezer dagen:
het uitbrengen van een stem is „een
daad van geloof'.
Een daad van geloof, dat men ge
looft in het Christelijk beginsel „het
onverzoenlijke te verzoenen."
Op een |apans eiland? zeer^er^e"
zijn ondergeschikten. In 1701 werd
Japanse schatgravers hebben op
een eilandje ten Zuiden van Japan
in een geheime bergplaats een schat
gevonden ter waarde van een mil
liard gulden, die daar door de Engel
se piraat, kapitein Kidd, zou zijn be
graven, aldus bericht het blad
„Mainichi".
Volgens dit blad was de schat in
een koraalgrot op het kleine, onbe
woonde eilandje Yokoate, nabij Ama-
mi Osjima, verborgen.
Intussen zijn er reeds andere ka
pers op de kust, zo zelfs, dat de
vinder, Masahiro Nagasjima.' de schat
aan de Japanse regering wil overdra
gen. Uit vrees voor deze piraten, die
in dit gebied herhaaldelijk optreden,
zou hij de schat door patrouilleboten
van de regering naar het vasteland
willen laten overbrengen.
De jongere broeder van Nagasjima
is kortgeleden van het eiland met
twee staven zilver en enkele vreem
de gouden munten als bewijsstukken
teruggekeerd. Hij had in de grot een
aanital ijzeren kisten gevonden. Toen
hij er een opende, vond hij haar vol
met zilveren staven en gouden mun
ten, naar hij aannam, Chinese.
.Kapitein Kidd werd in 1645 in
Schotland geboren. Reeds als jon
gen ging hij naar zee en voor het
eerst maakte hij met het piraten-
leven kennis, toen hij op kaapvaart
tegen de Fransen ging. In 1696 kreeg
hij het commando over het schip, dat
door de regering werd uitgerust om
de piraten in het Verre Oosten te be
strijden. Maar twee jaar later kwa
men berichten binnen, dat hij zelf
zeerover zou zijn geworden.
Enkele jaren later keerde hij naar
Boston terug, waar hij werd gear
resteerd en naar Engeland terugge-
hij in Londen opgehangen, hoewel hij
tot het laatste ogenblik zijn onschuld
volhield.
Ongeveer zevenhonderd personen hebben Zaterdag deelgenomen aan de
rampenoefening, welke het Nederlandsche Roode Kruis in de omgeving van
Wassenaar heeft gehouden Bij deze oefening ging men uit van de veronder
stelling, dat Wassenaar door een cycloon was getroffen. Hierbij werd voor
de eerste maal gebruik gemaakt van een van tentzeilen voorzien wagentje
voor het wegvoeren van slachtoffers uit het „rampgebied". Met dit tentwa
gentje zie foto kunnen in recordtijd vier personen tegelijk worden
weggevoerd. Het kan als aanhanger aan elke personenauto gebruikt worden.
Het wagentje werd ontworpen door het Hoofd van de Technische Dienst
van het Nederlandsche Roode Kruis, de heer J. G. Schreuder.
Groeiende tegenstand tegen de afsluiting
Ruïnes van uit représaille opgeblazen boerderijen in Thüringen en Mecklen
burg zijn de trieste bewijzen van het heftige verzet van Oost-Duitse boeren,
die zich in de laatste dagen van de vorige week met zeisen en dorsvlegels
hebben gekeerd tegen de ontruimingsmaatregelen langs de zónegrens. Ook
elders op de grens tussen Oost- en West-Duitsland duurt het verzet tegen de
rigoureuze maatregelen voort, doch in Thüringen kon de veiligheidspolitie
drie dagen geleden de toestand niet langer meester blijven. Slechts met be
hulp van inderhaast toegesnelde Sovjet-troepen kon de boerenopstand on
derdrukt worden, doch niet dan nadat 43 Russische soldaten verwondingen
hadden opgelopen.
VEERTIG ARBEIDERS
ONTVOERD.
De Oostduitse afgrendelings-maat-
regelen hebben wederom geleid
een nieuw incident, waarbij
40 West-Duitse arbeiders door Rus
sische soldaten en Oost-Duitse bere
den politie werden ontvoerd.
Deze mannen werkten op 20 km.
Zuidelijk van Helmstedt aan een
spoorlijn, op enige honderden meters
de zónegrens, toen de Oost-Duit
sers en de Russen toestormden, hen
omsingelden en gevankelijk wegvoer
den naar een nabijgelegen gebouw op
Oost-Duis gebied. Vermoedelijk
betwisten de Russen de geallieerden
hier een strook grond, ten einde in
het bezit te komen van een transfor
matiegebouw en een waterleiding.
De ontvoerde arbeiders zijn inmid
dels weer losgelaten.
Niet alleen de afsluitingsmaatrege
len van de zónegrens, ook de cam
pagne voor herbewapening onder
vindt groeiende tegenstand onder de
Oost-Duitsers. De uitrusting van de
geworven vrijwilligers laat echter veel
/ensen over, en geallieerde offi
cieren schatten, dat niet meer dan
5000 jonge Oost-Duitsers een licht
oefengeweeï hebben ontvangen.
De geallieerde piloten zijn door
hun superieuren gewaarschuwd, dat
iedere schending van het Oost-Duitse
luchtruim tot gevolg kan hebben, dat
Nadat des morgens door de leerlingen van de Hoornse Volksmuziekschool
en het jongenskoor van de R. K. Kerk een zanghulde aan H. M. de Koningin
en Z. K. H. Prins Bernhard was gebracht, begaf het Koninklijk Paar zich
op de tweede dag van Hun bezoek aan de Kop van Noord-Holland naar
Zwaag, waar de veiling „Bangert en omstreken" werd bezichtigd. Gezeten
op de bankjes, waarin des morgens de groentenkopers hun dagvoorraad in
kopen, laten de Koninkalijke gasten zich dc gang van zaken door de voor
zitter van de Veiling ,3angert en omstreken" uitleggen.
Russische jagers onmiddellijk het
vuur zullen openen.
Deze waarschuwing kwam na een
Russisch protest, dat Amerikaanse
vliegtuigen op 19 Juni de luchtcorri-
dor verlaten zouden hebben.
Een tweede Russisch protest, dat
op 19 Juni uit een Amerikaanse mili-
tairé" trein tussen Berlijn en West-
Duitsland geschoten zou zijn op een
man van de Volkspolitie en de sta
tionschef van Badenberg bij Berlijn,
is vanavond reeds door de Ameri
kaanse autoriteiten als ongegrond van
de hand gewezen.
Hard tegen hard
De verkiezingsstrijd tussen Eisen
hower en Taft wordt thans minder
dan drie weken voor de republikein
se conventie haar officiële partijcan-
didaat voor het presidentschap zal
aanwijzen gekenmerkt door een
scherpte en een bitterheid, zoals een
generatie lang niet meer is voorge
komen.
Millioenen internationaal voelende
Hebt U een toestel
neergeschoten
Beleefde vraag aan Moskou
Een woordvoerder van de Zweedse
ambassade te Moskou heeft gisteren
medegedeeld, dat het antwoord op
de nieuwe Zweedse nota aan .de
Sowjet-Unie over de vermiste Dakota
nog niet gegeven was. De Zweedse
ambassadeur heeft de Sowjet-rege-
ring gevraagd of een Sowjet-jager
het toestel had neergeschoten, dat op
13 Juni met acht man aan boord in
de Oostzee is gestort. Het onderzoek
van een rubber-reddingboot van de
Dakota afkomstig, heeft uitgewezen,
dat de machine is beschoten.
Westelijke autoriteiten te Berlijn
hebben alle vliegeniers gewaarschuwd,
dat Sowjet jachttoestellen wellicht
onmiddellijk zullen aanvallen, wan
neer Westelijke toestellen buiten de
luchtcorridors raken.
Westelijke functionarissen geloven,
dat de Sowjets een uitgebreid radar-
net hebben opgezet langs de zone-
grens, de luchtcorridors naar Ber
lijn en langs de Baltische kust,
waardoor zij schendingen van Oost
duits luchtruim kunnen constateren.
De Sowjets protesteren de laatste
tijd onophoudelijk tegen schendin
gen" van'hun luchtruim.
Atoomcentrum
voor Europa
Atoomgeleerden uit elf landen (w.o.
Nederland) hebben de bouw aange
kondigd van 's werelds grootste labo
ratorium voor kernenergie in Europa.
Daarmee zou, volgens AP, Europa
op atoomgebied de leiding van de VS
overnemen.
Het besluit werd bekendgemaakt
op een bijeenkomst van de Europese
Raad voor de atoomwetenschap te
Kopenhagen. Het instituut, welks
bouw ongeveer 25 millioen dollar
zal kosten, zal gevestigd worden in
Denemarken of Zwitserland. Met de
bouw zou 6 a 7 jaar gemoeid zijn.
lot dusver kon vreemde valuta door het bedrijfsleven hier te lande slechts
worden gekocht en verkocht op basis van de officiële aan- en verkoopkoer-
sen van De Nederlandsche Bank. In dit systeem zal een wijziging worden
gebracht in dier voege, dat de deviezenbanken met haar cliënten in be
paalde valuta's zullen kunnen handelen op koersen, liggende tussen de
officiële aan- en verkoopkoersen van de Nederlandsche Bank.
De spreiding tussen de officiële
koersen zal iets worden vergroot. De
handel met de cliënten in bedoelde
valuta's zal als regel geschieden op
koersen, die tweemaal per dag ter
beurze tot stand zullen komen. Op
deze wijze zal er een vrijere koers-
vorming op de contante valutamarkt
zijn.
In de valuta's, die tot deze vrijere
contante markt woj-den toegelaten,
zal ook de handel op termijn door de
deviezenbanken onderling en met
haar cliënten worden toegestaan, ter
dekking van het koersrisico op reële
goederen- en diensttransacties. Hier
door zal er voor deze valuta's een
vrijere termijnmarkt tot stand ko
men. Gebroken zal worden met het
thans bestaande systeem, waarbij alle
termijncontracten bij De Nederlandse
Bank moeten worden overgesloten.
De invoering van een vrijere con
tante en termijnmarkt voor bepaalde
valuta's zal aanvankelijk worden be
perkt tot het Pond Sterling en de
Franse Franc.
In Engeland en Frankrijk is een
soortgelijk systeem reeds enige tijd
van kracht. De datum waarop het
nieuwe systeem wordt ingevoerd, zal
nader worden bekend gemaakt.
„Een schuchtere en zeer beschei-
Amok op
emigrantenschip
Twee mannen op een emigranten
schip in de haven Zamboanga (Phi-
lippijnen) zijn Zondag in een aanval
van verstandsverbijstering hun mede
passagiers met messen te lijf gegaan.
Er ontstond een paniek. Twaalf per
sonen verloren het leven, 18 werden
gewond en velen worden vermist.
Naar men aanneemt zijn laatstge
noemden verdronken. Een der amok-
makers werd door de politie gedood,
de andere werd gewond en gaf zich
over.
den stap in de richting van een vrije
wisselmarkt, zoals die hier vóór de
oorlog bestond," aldus luidde het
meest gehoorde commentaar op de
bekend gemaakte nieuwe deviezen-
maatregelen, meldt het N. v. d. D.
Men was van mening, dat door het
nieuwe systeem de arbitragemoge-
lijkheden iets worden vergroot, maar
meende, dat hieraan voorshands in
de practijk nog weinig waarde kan
worden toegekend. Voor de goede
renhandel kan de nieuwe regeling
gunstig worden geacht.
Men vraagt zich af, of de volgende
stap wellicht zal worden de invoe
ring van een vrijere markt ook voor
de Amerikaanse dollar.
Noordelijken
bleken Zuidelijken
Zij worden vrijgelaten
Begin Juli zullen de UNO-strijd-
krachten een begin maken met het
vrijlaten van 27.000 Koreaanse geïn
terneerden.
Velen van hen stonden in eerste
instantie als Noordkoreaanse krijgs
gevangenen te boek, maar bleken by
nader onderzoek Zuidkoreanen te
zijn, die waren geprest, dienst te ne
men in het Noordelijke leger. An
deren werden om veiligheidsredenen
in het strijdgebied gevangen geno
men, hoewel zij niet tot de commu
nistische strijdkrachten hadden be
hoord.
Deze mensen kwamen niet op de
lijst van krijsgevangenen voor, die
vorig jaar December aan de Noorde
lijken werd overhandigd.
Hun verder lot is nu, dat zy ter
beschikking van de Zuidkoreaanse
regering zullen worden gesteld, die
hen „ibinnen enkele weken" naar
huis zal zenden.
republikeinen zullen het wellicht
moeilijk vinden om in November a.s.
hun stem te geven aan een man, die
door Eisenhower een „isolationist" is
genoemd, wiens verkiezing een inter
nationale ramp zou betekenen. En
millioenen Taft-aanhangers zullen
zich gesteld zien tegenover de vraag
of zij kunnen stemmen op een man,
die door Taft smalend een „amateur
in regeringszaken" is genoemd.
Eisenhower, van een glimlachend
spreker op vergaderingen geworden
tot een felle vechter-zonder-hand
schoenen, heeft ook Zaterdagavond
weer een scherpe aanval gedaan op
Taft, die hy er van beschuldigde ge
delegeerden uit Texas naar de con
ventie te hebben „gestolen" door aan
hangers van de generaal van de ver.
gadering te weren.
Volgelingen van de generaal heb
ben al een protest gezonden naar het
republikeinse partijbestuur.
De partijconventie in Texas wees
nl. vorige maand 30 aanhangers van
Taft en acht van Eisenhower aan als
afgevaardigden naar de nationale con
ventie. Maar een aparte vergadering
van Eisenhower-aanhangers benoem
de 33 gedelegeerden voor de generaal
en 3 voor Taft.
Senator Lodge, leider van Eisenho
wers campagne, acht de candidatuur
van de generaal verzekerd. Hij grond
de deze overtuiging naar hij gis
teren op een persconferentie zei
op een opinie-onderzoek in alle Noord
Amerikaanse staten.
Duikboten te leen
De Amerikaanse Senaat heeft Za-
teerdag het uitlenen van twee Ame
rikaanse duikboten aan de Koninklij
ke Marine goedgekeurd. De lening
geschiedt voor een tyd van maximum
vyf jaren.
De twee duikboten zullen worden
gemoderniseerd, hetgeen 4.9 millioen
dollar zal kosten. Dit bedrag wordt
gedekt door geld van het fonds voor
hulp aan het buitenland. Zodra Ne
derland gereed is met dc bouw van
eigen nieuwe duikboten, zullen de
geleende aan de Verenigde Staten
worden teruggegeven.
Het wetsontwerp gaat nu naar het
Huis van Agevaardigden.
Ongeregeldheden
te Brussel
Na afloop van een zangfeest van
het „Algemeen Nederlands Zangver
bond", is het gisteravond in het cen
trum van Brussel tot vrij ernstige
ongeregeldheden gekomen. Toen de
deelnemers aan het zangfeest zich in
optocht en onder het zingen van
Vlaamse liederen van het Sportpaleis
naar het centrum van de stad bega
ven, werden zij nabij het Brouckere-
plein opgewacht door een aantal lie
den, die een zeer vijandige houding
tegen hen aannamen. De kreten van
dc leden van het Algemeen Zangver
bond, „amnestie, amnestie," werden
beantwoord met scherpe opmerkin
gen aan het adres van dc Vlaamse
leiders tijdens de oorlog, en al spoe
dig kwam het hier en daar tot een
handgemeen. De opschriften, die in
de stoet van 't Zangverbond werden
meegedragen en waarop eveneens
amnestie werd geëeist voor Vlaamse
collaborateurs, werden door de te-
gendemonstranten verscheurd. Nadat
de politie tussenbeide was gekomen,
trokken de leden van het A.N.Z. zich
terug op een clublokaal in de Laken-
sestraat, gevolgd door een vijandige
menigte. Nog voordat de politie had
kunnen optreden, werden de ramen
van dit café verbrijzeld, waarbij,
zoals later bleek, een vrouw door
glasscherven ernstig werd gewond.
Een vlag met de Vlaamse leeuw
werd, nadat de menigte in koor „de
vlag naar beneden" had geroepen,
ingehaald. Tegen negen uur was de
rust in het centrum van Brussel nog
niet weergekeerd. Overal in de bin
nenstad was de politie versterkt, ter
wijl zelfs overvalauto's van de
gendarmerie rondreden. Toen de le
den van het Zangverbond, die uit
alle streken van Vlaanderen naar
Brussel waren gekomen, na negen
uur de stad in autobussen verlieten,
werden zij door de tegendemonstran-
ten nagejouwd en werden er stenen
naar hen geworpen.
WEER EEN MIJNONGELUK IN
BELGIë.
In de nacht van Vrijdag op Zater
dag te één uur heeft zich een instor
ting voorgedaan in de mijn „St. Em-
manuël" van de „Charbonnage de
Bois du Luc" te Houdeng-Aimeries
in de Belgische provincie Henegou
wen. Van vijf tengevolge van de in
storting bedolven mijnwerkers
drie Belgen en twee Italianen zijn
één Belg en één Italiaan naar boven
gehaald. De Belg overleed tijdens
zijn overbrenging naar het ziekenhuis.
De Italiaan, vader van een kind, is
ter verpleging opgenomen. Men koes
tert geen hoop meer den andere drie
nog te kunnen redden.
Onstuimige kracht is een draad
die breekt; volhardende kracht is een
draad, die rekt.