Nederlandse natuurkundigen
herdachten prof. Kramers
MELKWEG
MAANDAG 12 MEI 1952
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD - PAGINA 3
Groot geleerde, nobel mens
Zeer vele Nederlandse physici kwa
men Zaterdagmiddag -d het Kamer-
!ingh Onnes-laboratorium tc Leiden
bijeen om een herdenkingsplechtig
heid bij te wonen, gewijd aan de on
langs overleden Leidse atoomphysicus
prof. dr. H. A. Kramers. De bijeen
komst, georganiseerd door de Neder
landse Natuurkundige Vereniging,
werd bijgewoond door familieleden
van de overleden hoogleraar, verte
genwoordigers van Curatoren, Rector
en Senaat van de Leidse Universiteit
en zeer vele vooraanstaande weten
schapsmensen, onder wie prof. dr.
Niels Bohr uit Kopenhagen, leermees
ter en in later iaren nauw medewer
ker van prof. Kramers Prof. Bohr is
een van de geleerden geweest, die
Amerika in staat stelden de atoom
bom te ontwikkelen. Prof. Kramers
is voorzitter geweest van de VN.-
commissic voor controle op de atoom
energie.
Prof. dr. C. J. Bakker, hoogleeraar
in de experimentele natuurkunde te
Amsterdam, opende de herdenkings
bijeenkomst met een korte schets van
de belangrijke plaats var. prof. Kra
mers a:s geleerde en mens in de Ne
derlandse en internationale weten
schappelijke wereld, daarbij herinne
rend aan de werkzaamheden van
prof. Kramers voor de V.N. en diens
arbeid.
Als Nederlands gedelegeerde bij de
ouderhandelingen met Noorwegen
over de samenwerking op het gebied
van atoomonderzoek, resulterend in
de tot stand korning van de reactor te
Kjeller.
Prof. Bohr schetste prof Kramers
als een nobel en hoogstaand mens,
wiens gaven het spr. tot een genoe
gen en eer maakten, hem op deze
plaats te mogen gedenken Prof. Bohr
herinnerde aan de periode, dat prof.
Kramers omstreeks het midden van
de eerste wereldoorlog na zijn studie
in Nederland' naar Kopenhagen
kwam, om onder zijn leiding zijn weg
te zoeken in het in die tijd aan revd-
lutionnaire wijzigingen onderhevige
gebied van de theoretische natuur
kunde. Zijn werk op het gebied van
de atoomphysica is zeer. gevarieerd
geweest, ondanks de eigen sfeer die
hij in ieder onderdeel wist te leggen.
De herinnering aan zijn werk en
persoon zal voor alle natuurkundigen
een blijvende bron zijn van moed en
kracht om naar persoonlijk inzicht de
Vier schuren
afgebrand
Vee gered, veel
materiaal verloren
Zaterdagmiddag om half vijf is
door onbekende oorzaak brand ont
staan in een der schuren van een
boerderij aan de Haarlemmerweg te
Leiden, bewoond door de veehouder
•J. Kuiters. Het vuur greep snel om
zich heen en tastte spoedig drie an
dere schuren aan. Een vijfde schuur,
waaruit tien koeien en een paard
gehaald konden worden, bleef door
krachtig optreden van de brand
weer gespaard. De vier andere schu
ren brandden geheel uit. Zes var
kens en enige biggen werden hieruit
gered. Verloren gingen 25.000 kg.
stro, 20.000 kg. .hooi, een maaima-
chine, een wagen op luchtbanden,
een hoeveelheid varkensvoer, een
aantal rietmatten, enige kruiwagens,
een kaasstelling, een dogcar, een
melkwagen en nog enig gereedschap.
De brandweer, onder leiding van
de heer W. A. Kosten, onder-com
mandant, was spoedig met twee mo
torspuiten ter plaatse en bestreed
het vuur met zes stralen. Toch duur
de het nog twee uur, voordat men
de brand onder de knie had.
De schade is nog niet bekend. De
heer Kuiters, die de boerderij huurt,
is verzekerd.
wetenschap te dienen tegen alle
weerstanden van de tijd in.
Prof. dr. H. B. G. Casimir, eertijds
hoogleraar te Leiden en medewerker
van prof. Kramers, thans in dienst
van de N.V. Philips te Eindhoven,
memoreerde de wetenschappelijke
verdienste van prof Kramers. Hij
noemde diens bijdragen tot de wis
kundige theorieën tei> aanzien van de
gnaute-mechanica, ten dele tot stand
gebracht in samenwerking met Hei-
selberg, een bewijs van de mathema
tische virtuositeit die geheel zijn werk
beheerste. Een tweede groep van zijn
onderzoekingen betrof behandeling
van statistische problemen. Tevens
vond hij een belangrijk arbeidsveld
in de studie van het magnetisme,
vooral in de jaren 19331934 in sa
menwerking met Beckevell. De theo
rieën omtrent straling in electromag-
netische velden vormden als het ware
een sluitstuk van de wetenschappe
lijke denkrichting van deze geleerde.
Zij raken het meest fundamentele
probleem ten aanzien van de con
structie van het electron. In enkele
woorden schetste ook deze spreker
prof. Kramers als een niet alleen we
tenschappelijk, maar ook menselijk
hoogstaand figuur, wiens werk nog
zeer lange tijd een stempel zal druk
ken op de ontwikkeling der theore
tische physica.
Broeder Pius t
In de ouderdom van 76 jaar is
gisteren in het St. Elisabeth-zieken-
huis te Leiden overleden broeder
Pius van Beurden, tot voor enkele
maanden koster en portier in het
klooster van de paters Franciscanen.
Mariënpoelstraat 4.
Broeder Pius werd in Kethel (bij
Schiedam) geboren; trad in 1903 in
het klooster. In April 1933 kwam hij
naar Leiden, waar hij door iedere
leerling van de Kath. H.B.S. (thans
Lyceum) gekend werd als de ijve
rige broeder-koster van de school-
kapel, die hij steeds met grote toe
wijding tot in de puntjes verzorgde.
Tot September 1.1 was broeder Pius
bovendien portier, van het klooster.
Omstreeks Kerstmis moest hij in het
St. Elisabeth-ziekenhuis worden op
genomen wegens een ernstige hart
kwaal, die thans een einde heeft ge
maakt aan dit arbeidzaam klooster
leven. Mogen de honderden mensen,
die broeder Pius in Leiden gekend
hebben als een vriendelijk en altijd
hulpvaardig mens, hem in hun ge
beden herdenken.
Hij ruste in vrede.
WERKLOOSHEID.
Op 3 Mei stonden bij het Arbeidsbu
reau Leiden ingeschreven 1988 werk
loze mannen, waarvan 276 op D.U.
W.-objecten waren tewerkgesteld. Te
genover een verdere daling in de
bouwnijverheid stond een lichte stij-
HILLEGOM
Geboren: z. van H. Dekker en A.
J. van Woersem; z. van H. A. Prins
en M. M. Hoogervorst; d. van R van
der Meer en K. Strandstra; d. van
J. Tjoelker en A. C. Weijers.
Ondertrouwd: L. W. J. van der
Drift en M. C. C. van de Loo; M. Ag-
terhof en J. E. M. Rutten; J. van
Beek en L. Meijll.
Getrouwd: H. C. J. Pennings
C. A. J. Rusman; J. Havenaar en J.
van Aalst- J Oude water en J.
Kriebel; C. P. Elstgeest en M. C.
Verbrugge.
Overleden: J. Cuperus m. 48 jaar.
LEIDSCHENDAM
Geboren: Wilhelmus Johannes
Antonius z. van M. van Logeijen en
J. A. Verhagen; Maria Hendrika Ar-
nolda d. van C. J. J. van den Berg
en M. H. Th. van der Salm; Roelof
z. van C. A. de Ruyter en N. van
Kestercn; Adrina Martina Maria d.
van W. C. Verhagen en C. A. Hoo-
gendijk.
Ondertrouwd: Franciscus J. Hak
kaart en Maria J. L. Reurings; Fran
ciscus H. J. Kuypers en Corry W
Harm; Gerardus Ciskes en Wilhel-
mina Borst.
Getrouwd: Christianus Th. F.
Koning en Anna M. Hofland; Jan J.
Rodenburg en Ariea J. Vrij; Hen
drik Gravendeel en Dina C. Kor-
ding; Gerardus J. van Heijningen en
Petronella Wortman.
Overleden: Pieter van Boheemen
74 j., echtg. van M. C. Kraan.
ging van het aantal ingeschreven me
taalbewerkers. Dit laatste was het ge
volg van het ontslag van een twin
tigtal arbeiders in enkele bedrijven
waar de orderpositie sterk terugliep.
Verwacht mag worden, dat vrijwel
allen binnen enkele weken weer een
werkkring gevonden hebben.
Bij een sigarenfabriek te Roosen
daal konden 5 Leidse sigarenmakers
worden geplaatst. Het is niet uitge
sloten, dat binnenkort bij dit bedrijf
nog enige plaatsen zullen vrijkomen.
Een gelukkige omstandigheid is, dat
huisvesting hier geen bezwaren ople
vert, daar te Roosendaal voor deze
sigarenmakers 30 huizen worden ge
bouwd, terwijl zeer waarschijnlijk in
de kosten van verhuizing en inrich
ting kan worden tegemoet gekomen.
Een kans dus voor vakbekwame siga
renmakers weer in hun beroep aan
de slag te komen.
Het aantal werkloos ingeschreven
vrouwen daalde enigszins en bedroeg
op 3 Mei 162.
GEVONDEN VOORWERPEN
IN DE MAAND APRIL
Sleutels, padvindersriem, duim
stok. doosje met inhoud, kinderstep,
wanten, portemonnaie, actetas, hand
schoenen, steunzolen, cahier, vulpen,
tas, schokbrekcr (auto), gymschoen,
aanplakbiljetten, passerdoos, heren
horloge, badmuts, rol papier, gedeel
te van een breukband, zakje met in
houd, sjaal, halsketting, militaire
tas met inhoud, loden pijp, een paar
kindersokjes, een paar kinderkousen,
touw, schoolrapport, alpinomuts, jon
gensjasje, kindermuts, zakmes, étui
met inhoud, bankbiljet, dameshoed,
dameshorloge, netje met eieren,
overhemd en ondergoed, ceintuur,
accu (motor), damestasje, gouden
ring, sportschoen, notitieboekje, han
gertje. ketting met kruisje, kinder
driewieler, grasmachine, vulpotlood,
rubber kussen, ballpointpen, mili
taire armband, sigarettenkoker, kin-
der-armband, muntbiljet, badpak,
kinaerschepje, sleutel (motor), pakje
met inhoud, rozenkrans, scheermes
in étui, parelsnoer, herenhoed, re
genkapje, schoolgeldkaart, tennis
racket, broche, kerkboekje (R.K.),
bankbiljet, bloemenmand, zakje inh.
zonnebril en geld, studieboekje, si
garenaansteker, bewijs van lidmaat
schap A.S.C., washandjes (nieuw),
damesrokje, kluwe vissersgaren, ge
breid vest, sierspeld, hoofddoek, bril.
Terug te bekomen en inlichtingen
te verkrijgen aan het Hoofdbureau
van Politie, Zonneveldstraat 10, op
Woensdag- en Zaterdagmiddag van
14.00 tot 16,00 uur.
Burgerlijke Stand
Geboren: Paula, d. v. P. van Kla
veren en D. van der Meij; Joost
Alexander Maria, z. v. W. H. M. van
Ommen en H. M. van Ellinokhuijzen;
Yvonne, d. v. H. M. J. van den Sig-
tenhorst en H. M. Laman; Carola, d.
d. A. Westphal en G. van Veldhui
zen; Neeltje, d. v. K. Post en N. La-
gerweij.
Overleden: W. van der Kraan,
man, 66 j.; F. L. Pracht, man, 57 j.;
L. Noest, huisvr. van Vermond, 66 j.;
J. Langezaal, huisvr. van Braggaar,
76 j.J. C. Jansen, wed. van Fren-
trop, 69 j.: E. J. Brouwer, dochter,
1 dag; M. C. E. Niesten, vrouw, 74 j.;
G. H. Brummelkamp, man, 53 j.
Gemeenteraad Leimuiden
Geen subsidie voor Simava, maar
raad staat presentiegeld af
De raad van Leimuiden kwam in
openbare vergadering bijeen onder
voorzitterschap van burgemeester
Bakhuizen. Bij het verzoek om sub
sidie van TIMAVI zegt de voorzdat
het aantal subsie-aanvragen steeds
maar toeneemt. Men kan niet aan de
gang blijven. Hij zou het beter vin
den als de raad voor dit mooie doel
het presentiegeld voor eenmaal zou
willen afstaan. De burgemeester en
de secr. zullen dan ook een bedrag
gelijkstaande met het presentiegeld
afstaan.
De heer Tasseron maakt van deze
suggestie een voorstel, dat met alge
mene stemmen wordt aangenomen.
SIMAVI krijgt dus in plaats van
10.— nu 9 x 3 27.—
De voorz. deelt mede, dat de
Centr. Coöp. Boerenleenbank te
Eindhoven ten gunste der gemeente
heeft ingeschreven op de Nationale
Lening Woningbouw voor een be
drag van 2800.
Woningbouwlening gaat goed.
In totaal is thans ten gunste der
gemeente ingeschreven voor 46800.
Afgewacht dient nog te worden,
hoeveel de actie voor de spaarbrie-
ven zal opleveren. De raad besluit
aan de heer G. Aartman. een perceel
grond te verkopen voor 2.per
M2. De heef Aartman zal binnen 12
maanden op dit perceel grond een
huis gebouwd moeten hebben anders
vervalt het perceel weer aan de ge
meente.
De voorz. deelt nog mede, dat op
20 Mei a.s. de aanbesteding zal wor
den gehouden voor de te bouwen
woningen in Nieuwveen, Leimuiden
en Rijnsaterwoude. Ingeschreven
kan worden voor iedere gemeente
afzonderlijk, maar ook kan in massa
ingeschreven worden.
.De rekening 1950/1951 voor het
woningbedrijf wordt door de raad, op
jdvies van de commissie van onder
zoek, vastgesteld.
Op voorstel van B. en W. besluit
met ingang van 16 Mei a.s. doktei
J. A. Brinkhorst benoemd tot ge
meentegeneesheer.
Op voorstel van B. en W. wordt
de raad aan da Chr. Gezinszorg te
Haarlemmermeer een subsidie te
verlenen over 1950 van 107,01, over
1951 van 407,88 en over 1952 bere
kend naar een aantal vergoedings-
dagen van 278 a 2 per dag is f 556.
De voorzitter deelt mede. dat B.
en W. wat de gezinszorg zuller ko
men met een algemene raaelirui
dat als van een andere richting met
dit werk ook in deze geimeente be
gonnen wordt, hetzelfde subsidie kan
verleend worden.
Ingek. is een verzoek van het
Kraamcentrum van het Wit Gele
Kruis te R'veen om het subsidie pft
nterne verzorgingsdag van f 0.50 op
1.te brengen. B. en W. zijn hier
niet voor, omdat het Kraamcentrum,
naar hun mening, ook aan de pro
vincie om verhoging van het subsidie
had moeten vragen. De heer Buikx
verdedigd het nut dezer instelling.
Hij zou het subsidie op 0.75 per dag
willen brengen. Ten slotte wordt be
sloten om het Kraamcentrum mede
te delen, dat de gemeente bereid is
het subsidie te verhogen indien bij
de provincie ook een verzoek om
subsidieverhoging zal worden inge
diend. Van de beslissing de provincie
zal het dan afhangen hoe hoog het
subsidie zal worden. De voorz. zegt,
dat indien later de raad tot verho
ging overgaat, dit een algemene re
geling dient te worden, zodat ook
het Kraamcentrum te Alphen a. d.
Rijn in de verhoging zal delen.
De voorz. deelt mede, dat de ge
meentebegroting dienst 1952 terug is
gezonden met enkele opmerkingen.
De verbeteringskosten van de toe
gangsweg naar de provinciale weg in
het oosten moeten betaald worden
via de kapitaaldienst door middel
van 'n bijdrage van de gewone dienst.
Bezwaren werden gemaakt tegen de
kosten van het stembureau, terwijl
ook tegen de financiering van de
verbetering van de Westerdyk (Oude
Wetering) enige tegenkanting krijgt.
De afsluiting van de Zuidzijde van
Vriesekoop wordt nog weer eens ter
sprake gebracht. Uit een ingekomen
schrijven van het Bestuur vran de
Wassenaarsche polder blijkt, dat men
thans een heel stuk genaderd is.
Men zal nu spoedig tot de onteige
ningsprocedure kunnen overgaan.
De heer Loosbroek vraagt hoe het
staat met de plannen inzake het riet
land langs de Ringvaart.
De voorzitter zegt dat de nodige
voorstellen de raad thans spoedig
zullen bereiken.
De voorz. feliciteert de heer Ob-
deyn met zijn 25-jarig huwelijks
feest namens de raad en biedt hem
een mooi boekwerk voor zichzelf en
een bonbonschaal voor zijn vrouw
BOSKOOP
ONDERL. GYM.WEDSTRIJDEN GDS
Door de afd. gymnastiek van GDS
werden onderlinge wedstrijden geor
ganiseerd. Er werd met veel animo
om de fraaie medailles gestreden. Het
verschil bleek bij de meesten zeer ge
ring. Zelfs eindigden meerderen met
een gelijk aantal punten. Voor de
prijswinnaars werd dan een extra
prijsje beschikbaar gesteld. Dc volle
dige uitslagen zyn:
Meisjes le groep: le pr. Riet Ne-
derhof 202e pr. Annie v. Rijn
20% prut.; 3e pr. Beppy Binken 20 pnt.
Meisjes 2e groep: le pr. Trees v. d.
Zwet 22% pnt.; 2e pr. Jini v. Dam
21% pnt.; 3e pr. Lies de Haan 20?4
pnt.; extra 3e pr. Beb Stolwijk 20
pnt.
Meisjes 3e groep: le pr. Riet Pouw
21% pnt.; 2e pr. Anny Straver 20%
pnt.; 3e pr. Anny Houdijk 20 pnt.
Meisjes 4e groep: le pr. Helma Kor-
vers 20pnt.; 2e pr. Anny Vuurens
20 pnt.; extra 2e pr. Toos Duits 20
pnt.; 3e pr. Leny Overes 19% pnt.
Dames, le graad: le pr. C. Vermeu
len 30 pn<t.; 2e pr. A. Brand 29pnt.;
graad: le pr. T. v. d. Erf 19% pnt.;
2e pr. B. Reuneker 29 pet.; 3e graad:
le pr. C. v. d. Werf 27%pnt.; 2e pr.
A. v.' Hevelingen 07pnt.
Voor een diploma kwamen in aan
merking van de le groep 21, afge
wezen 2. Van de 2e groep 19, afge
wezen 3. Van de 3e groep 20, afgewe
zen 5. Van de 4e groep 22, afgewezen
5. De dames kwamen allen ira aan
merking voor een diploma.
Jongens I: le pr. Cor Pouw met
20 pnt.; 2e pr. Jan Nederhof 19% pnt.;
3e pnt. Frits Pannebakker 19% pnt.;
extra 3e pr. Chris Straver 19% pnt.
Jongens II: le pr. Hans Wognum
22% pnt.; 2e pr. Peter Korsen 22
pnt.; extra 2e pr. Jan Romijn 22 pnt.;
3e pr. Adri Loomani 22 pnt.
Adsp. meisjes: le pr. Bien Straver
met 24% pnt.; 2e pr. Ina Stolwijk
22% pnt.; extra 2e pr. Beb Vuurens
22% pnt.
Adsp. jongens: le pr. Jan Sterken-
burg 29% pnt.; 2e pr. Jan Degenkamp
28 pnt.; extra 2e pr. Kas Koemans
28 pnt.
Heren le graad: le pr. A. v. Leeu
wen 34 1/8 pnt.; 2e pr. M. Kuijster-
mans 33% pnt.; 2e graad: le pr. P. de
Vogel 31% pnt.; 2e pr. E. Mathot
28% prat.; 3e graad: le pr. A. Pan
nebakker 32 pnt.; 2e pr. Jac. Wognum
28 pnt.
Van de groep Jongens I kwamen
14 in aanmerking voor een diploma.
Afgewezen 1. Jongens II slaagden 17,
afgewezen 2. Adspr. meisjes slaag
den 14, afgewezen 1. Adsp. jongens,
geslaagd 14, afgewezen 8. De heren
kwamen allen voor een diploma in
aanmerking.
De Groepscommandant der Rijks
politie te Boskoop, verzoekt de per
sonen, die als bestuurder van een
vierwielig motorrijtuig, zowel per
sonen- als vrachtauto, op Vrijdag 9
Mei j.l. tussen 10.45 en 11 uur, in de
richting Waddinxveen, over de open
bare weg Den Ham hebben gereden,
zich in verbinding met hem te willen
stellen. Het betreft een aanrijding,
waarbij zowel een personenauto, als
een vrachtauto indirect zijn betrok
ken. Het is niet uitgesloten, dat de
bestuurders van deze motorrijtuigen
niets van de aanrijding bemerkt heb
ben.
LANGERAAR
ARTI CONCERTEERDE
Het was een nieuwe onderneming
van de R.K. Muziekver. „Arti et Re-
ligioni" om op Zondagmiddag een
zaalconcert te geven in het Parochie
huis.
Van de zijde van het publiek was
er goede belangstelling en ieder
heeft op deze manier nog weer eens
kennis gemaakt met hetgeen er aan
vernieuwingen en uitbouw gedaan
wordt. En ook yan het ernstig stre
ven in deze vereniging om iets te
betekenen in het culturele leven.
Onder leiding van dc dirigent, de
heer Ale?c Muller, werd een pro
gramma uitgvoerd, waarin tal van
mooie muziekwerken keurig werden
uitgevoerd. Van de nummers, die
werden uitgevoerd, noemen we o.a.
Verjaardagsserenade van Paul Lin-
cke en Kabouterfeest van Kopping,
beide in een bewerking van de diri
gent. Een prestatie van betekenis
was de uitvoering van de grote con-
certwals „Fleur de Lotus'' van Ohl-
sen. Ook de Strauss walsen potpourri
arr. Maas viel uitstekend in de
smaak. Het programma besloot met
een mars, getiteld „Arti Parade
Mars", gecomponeerd door de heer
Muller, dirigent. Het was een succes
vol slot. Als aardige attentie ter ge
legenheid van Moederdag had de di
rigent een potpourri samengesteld
uit bekende wijsjes en de moeders
ter ere werden deze door de zaal uit
volle borst meegezongen. Het pro
gramma had enkele aardige afwis
selingen. Zo was ook het optreden
van de leerlingen die zich voorbe
reiden om de gelederen van Ati te
komen versterken. Dit optreden ging
order leiding van de heer Joh. v.
Kessel die de opleiding verzorgd had.
Voorts was er een eerste kennisma
king met het nieuwe tamboercorps
dat onder leiding van de heer Joh.
Versluis zich in een eerste show-
optreden presenteerde.
Spiaakjetland, uietd uivcfietyjkheid
Tegen de hellingen van de Rijnvallei, bij het plaatsje Niederheimbach in
Duitsland, hebben twee Duitse beeldhouwers een sprookjeswereld voor kin
deren geschapen. Het décor en de figuren van dc bekendste sprookjes
vindt men hier terug in een park, dat gebouwd is op de glooiing van de-
berg, met een wijd uitzicht op de Rijnvallei, een ideale omgeving. Na enige
honderden treden beklommen te hebben, moeten dc jeugdige bezoekers
door een lange donkere tunnel. Als ze weer in het licht komen, zijn ze in
een geheel nieuwe wereld, vertrouwd en bekend uit de verhalen, bevolkt
door bekende figuren, met nieuwe her-ontmoetingen om iedere hoek van
ieder laantje. De twee mensen die deze heerlijke illusie voor de kinderen
gebouwd hebben zijn Albert Konrad en Ernst Heilmann. Links kinderen op
ontdekkingstocht door sprookjesland. Zij wagen zioh selfs, de twee oudsten
tenminste, in het huisje van de Boze Toverheks. Hans en Grietje staan
schuchter om een hoekje te kijken, terwijl de kleinste van de jeugdige be
zoekers ook liever even de kat uit de boom kijkt. Rechts: Assepoester ia
misschien wel één van de meest geliefkoosde sprookjesfiguren en er zijn
dan ook veel kinderen die haar een bezoek brengen. Ofschoon de duiven van
steen zijn laten de kinderen stukjes brood, koekjes en lekkers voor ze ach
ter in de bak op dc grond.
Niet te vatten
afstanden
VAN DE
IN DE WEEK na Zaterdag 19 April
komt de maan pas laat in de nacht
op tegen de morgera zelfs en als
wij dan in de vooravond de sterren
hemel willen bekijken, zulen wij van
haar licht in elk geval geen last heb
ben. Wil nu het wéér ook nog een
beetje meewerken, dan zien wij
's avonds van noordoost naar zuid
west die vage, altijd nog wat geheim
zinnige, lichtende baan aan de hemel
staan die wij in navolging van de
oude Grieken Melkweg noemen.
Herakles, zo vertelt immers de klas
sieke mythologie, morste eens een
druppel moedermelk van Hera. Die
druppel viel door de eindeloze ruim
te, overal waar hij langs kwam een
lichtend spoor nalatend.
Sinds Galileï nog geen drie en
een halve eeuw dus weten wij
ZOETERWOUDE—
LEIDERDORP
Huisvlijt-tentoonstclling. Zater
dag 17 en Zondag 18 Mei organiseert
de K. A. B. in het parochiehuis dc
jaarlijkse huisvlljttentoonstelling. De
inzendingen zijn onbeperkt en zullen
onder vakkundige leiding in groepen
worden gerangschikt, welke hoofd
zakelijk zullen bestaan uit teken- en
schilderwerk, hout en smeedwerk
voor heren en handwerken voor da
mes.
Verschillende bijzondere inzendin
gen zijn er ook te verwachten, waar
voor reeds plaatsen gereserveerd zijn
De inzendingen moeten geschieden
op Donderdag 15 en Vrijdag 16 Mei
des avondvan 8 tot 10 uur. Zater
dagmiddag om half vijf wordt
tentoonstelling geopend door pas
zijn). Naar zijn vorm is het vergele
ken) met een pannekoek, een betrek
kelijk platte lens en ook wel met een
wagenwiel. De laatste vergelijking
treft in zoverre doel. dat het Melk
wegstelsel inderdaad, als een wiel,
een wentelende beweging uitvoert.
Maar dit wielvormige eiland in het
heelal is zo groot da. de buitenste
delen ervan enige milliocncn jaren
nodig hebben cwn één keer „de ronde
te doen"!
Reken maar na.
De middellijn van ons wagenwiel is
van een grootte-orde van laat ons
zeggen 150.000 lichtjaren. Eén licht
jaar, gebruikelijke lengtemaat in het
heelal, is de afstand die het licht
in een jaar doorloopt. Dc snelheid
van het licht bedraagt 300.000 km.
dat de Melkweg, bezien door eenPer seconde (afgerond) en. om een
flink vergrotende kijker, zich oplost I lichtjaar in kilometers uit te druk-
in ontelbare kleine sterretjes. Latere i ken moet men dus uitrekenen hoeveel
onderzoekers hebben de afstand van!seconden één jaar bevat en dit getal
die sterretjes bepaald en zo hebben
wij langzamerhand enig beeld gekre
gen van ons Melkwegstelsel, (er zijn
vele, ontelbaar vele van die Melk
wegstelsels 'n het heelal: het zijn de
nevelvlekken of spiraalnevels, die
alleen door een telescoop zichtbaar
over vijf uur zal de openstelling voor
het publiek geschieden.
Ned. Kath. Vrouwenbeweging.
Zoals altijd in de Meimaand heeft ook
dit jaar de Kath. Vr. Bew. wederom
een avond belegd. Als spreekster voor
deze avond was uitgenodigd zr. L.
Simons, Vrouwe van Bethanië van
Huize „Verbum Dei" uit Leiden, die
sprak over het Bekeringswerk.
V-ooraleer Zr. Simons met een verslag
over het werk aanving, gaf zij op
indrukwekkende wijze weer het ont
staan en de stichting van haar con
gregatie, zomede het doel ervan. Ver
volgens wijdde zij uit over het werk
in deze tijd, dat voornamelijk ligt on
der niet-katholieken. De G. A. dank
te zr. Simons voor haar rede. Bij het
bespreken,,van het uitstapje, dat ook
op het programma stond, werd be
sloten dit jaar een trip naar Noord-
Holland te maken. Voor deelname of
inlichtingen vervoege mèn zich bij
de secretaresse. Niet onvermeld mag
blijven de omlijsting van deze avond,
die wederom in handen was van me
vrouw Wand.
„Arsenicumen oude Kant'1.
Zaterdagavond waren wij getuige van
het typische toneelstuk „Arsenicum
en oude Kant" van J. Kessel-
ring, De vertolking door de jonge
tonelisten van dit moeilijke stuk vol
humor, overtrof de verwachtingen,
die wij ons na hun optreden in het
vorige jaar gevormd hadden.
De dwaze verwikkelingen hielden
het voor de meerderheid jeugdige pu
bliek vol spanning. Zelfs het uitval
len van de stroom verbrak de stem
ming niet en toen na enkele minuten
het spel hervat werd bij het licht van
kaarsen, dekte het romantische hier
van het zichtbare zwakkere spel.
Rector Groot en pastoor van Leeu
wen gaven door hun aanwezigheid
blijk van belangstelling.
TER AAR
Melkcursus. Op het bedrijf van
de heer J. C. van Leeuwen werd het
eraamen voor melken afgenomen.
Voorz. was de heer P. Wahle uit Ze
venhoven; de jury bestond uit de
heren D. v. Vliet uit Ter Aar en D.
van Akker uit Alphen a. d. Rijn.
De heer C. H. Kroft wist het maxi
maal aaratal punten te behalen resp.
121% en 189. Verder slaagden de da
mes Jannie van Leeuwen en Alida
Hendrikse en de heren P. C. Verkerk
en A. Verkerk, allen te Ter Aar, en
de heer A. v. d. Marei tc Nieuwkoop.
De hoofdassistent van de Rijkszui-
velconculent te Gouda, de heer
de prijzen uit.
vermenigvuldigen met 300.000. Zo
veel kilometer (ongeveer tien maal
millioen maal millioen), is één licht
jaar.
GEEN MENS, ook geen sterren
kundige, kan al rekent hij er wel
mee zich werkelijk voorstellen,
hoe groot zo'n afstand is. Toch neemt
men met de grootste telescoop ter
wereld, die van Mount Palomar in
Californië, sterrenstelsels waar die
300 millioen lichtjaren van ons ver
wijderd zijn.
Als een band van licht.
Maar laat ons terugkeren lot ons
eigen Melkwegstelsel. Wij zien dc
Melkweg als een vrij smalle band
aan de hemel. Ook elders staan wel
sterren verspreid maar die smalle
baan van diffuus licht is gebonden
aan een bepaalde plaats. Om te ver
klaren hoe dat komt, kan het beeld
van de pannekoek het best dienen.
Ons hele planetenstelsel (ook dus
de aarde waarop wij leven) neemt
daarin de plaats ii va.: een héél klien
deeltje deeg, tamelijk dicht bij dc
rand van de pannekoek. Richten wij
nu dc blik in een bepaalde rich
ting, namelijk zo, dat de lijn waar
wij langs kijken in het vlak van de
pannekoek ligt, dan ontmoet .ons oog
veel van die andere deeg-deeltjes.
Maar in een andere richting gezien,
blijken die deegdeeltjcs veel dunner
te zijn gezaaid. Zo komt het dat wij
aan een groot deel van de hemel be
trekkelijk weinig sterren zien staan,
terwijl zij zich echter in de Melkweg
opeenhopen tot een ontelbaar aan
tal.
Maar hoeveel is ontelbaar nu eigen
lijk? Wat betreft het aantal sterren
in ons Melkwegstelsel komt dc astro
noom Bürgel ergens tot een getal
van twee honderd milliard. Zoveel
sterren in dc Melkweg en sterren
zijn zonnen. Elke ster is een zon.
Sommige zijn kleiner, andere veel
groter dan „onze" zon. Alle echter
staan veel en veel verder weg dan
onze zon, daardoor zien wij hen
slechts als puntjes. Draaien er ook
planeten om die zonnen, zijn er nog
meer „bewoonde werelden"? De ster
renkunde weet het niet, al zijn er
astronomen, die het bestaan van „ze
ker meer dan een millioen zonnen"
aannemen, „waaromheen planeten
zouden kunnen draaien". Planeten,
niet ongelijk aan de aarde. Maar zelfs
de machtigste telescoop is niet in
staat, die eventuele planeten te ont
dekken: zij zijn tè ver weg dan dat
hun zwakke (weerkaatste) licht hier
MARKTBERICHTEN
ROTTERDAM, 12 Mei. Vee.
Aanvoer: totaal 1532 stuks waarvan
868 vette koeien en 664 varkens. Pry-
zen: vette koeien 3.003.35, f 2.80—
3.00, 2.602.80 en varkens 2.12,
f 2.09 en 2.06 per kg. levend ge
wicht. Veulens aanvoer iets ruimer,
handel lui, niet hoger in prijs; var
kens: aanvoer groter, handel traag,
riet eeheel prijshoudend.
