S)e £eidóe(2oii/fca/ttt De Europese Verdedigingsgemeenschap Europees leger wordt werkelijkheid Vandaag wordt ontwerp-verdrag geparafeerd Alles nog niet in kannen en kruiken Ned. regering achter Ridgway Gemeenteraadsverkiezingen in Engeland Communisten grijpen een generaal VRIJDAG 9 MEI 1952 43ste JAARGANG No. 12583 Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 URGENTIE? toe een kalm, zij het een niet zeer bevredigend verloop had, heeft met de behandeling deze week in de Eer ste Kamer plotseling een dramatische wending genomen. Van de negen oor spronkelijke ontwerpen waren er reeds drie afgevallen. Twee waren er reeds verdronken nog voordat zij wa ter hadden gezien: namelijk de ont werpen betreffende het weren van revolutionnaire volksvertegenwoordi gers en de beperking van de druk persvrijheid, welke laatste ten doel had verdraaiingen van de waarheid, leugens en laster als de communisti sche pers te zien geeft, onmogelijk te maken. Hierover bestond in de staats commissie de grootst mogelijke ver deeldheid en ook in de boezem van het kabinet kon men dienaangaande niet tot overeenstemming komen. Deze beide ontwerpen werden dus af gevoerd. Toen sneuvelde in de Twee de Kamer het ontwerp betreffende' de Grondwetskamer, dat ook in 1948 bij de Grondwetsherziening geen meerderheid had kunnen verkrijgen, zodat er nog slechts zes ontwerpen overbleven. Onder deze zes is er nu in de Eer ste Kamer een ware slachting aange richt. Er sneuvelden er drie en wel dat aangaande de nieuwe rechtsorde, de verlaging van de leeftijdsgrens voor het lidmaatschap van de Tweede Kamer en de Provinciale Staten en de uitbreiding van de Eerste Kamer. Van de negen oorspronkelijke ont werpen bleven dus slechts over die betreffende leeftijdsgrens voor de Eerste Kamer, het openhakken van de Grondwet voor de internationale be trekkingen en de uitbreiding van de Tweede Kamer. En deze drie zijn dan nog aller minst zo, dat men er juichend over naar huis zou willen schrijven. Slechts één: namelijk het openhakken van de Grondwet voor een nieuwe rechtsorde zal zo goed als zeker d( eindstreep halen. Dat is het hele re sultaat van deze Grondwetsherzie ning. De beide andere kan men maar het best zo gauw mogelijk vergeten. De handhaving van de leeftijd der Eerste Kamerleden op dertig jaar kan men zonder meer zelfs belache lijk noemen gezien in het licht van het feit, dat er van een leeftijdsver laging nergens meer sprake zal zijn. Moet men dan in de Grondwet doen opnemen, dat de leeftijd der Eerste Kamerdleden zal blijven zoals deze voorheen was? De moeilijkheid is, dat de regering nu deze ontwerpen niet meer zal kun nen terugnemen, het enige wat zi; nog kan doen is te adviseren de ko ninklijke handtekening hieraan te onthouden. Blijft dus over de uitbreiding van de Tweede Kamer. Ook al een hachelijk geval gezien de zeer kleine meerderheid, die dit ontwerp in de Eerste Kamer kreeg, een meerderheid van niet meer dan vier stemmen. Dat zal in tweede le zing een meerderheid van twee der den moeten worden, zal de uitbrei ding ten slotte een feit willen wor den. De vraag of zulk een meerderheid ten slotte zal worden bereikt is niet opgelost met een verwijzing naar het uigentieprogram van de K.V.P., waarin de uitbreiding van de Twee de Kamer als programmapunt is op genomen. De nieuwe Eerste Kamer leden zullen zich daaraan straks ge bonden moeten achten en dan zullen er dus geen vijf leden zijn van de ka tholieke fractie die hieraan hun stem zullen onthouden. Maar daarmeë zal een meerderheid van twee derden nog niet zijn bereikt. Ook de P. v. d. A. zal haar zes tegenstemmers aan de andere zijde moeten zien om deze meerderheid een feit te doen worden. /"VNDANKS het feit, dat prof Rom- me deze deviatie in zijn bla,d nu reeds heeft verdedigd, kunnen wij er toch niet enthousiast over zijn. En nog minder enthousiast zijn wij over het feit, dat deze uitbreiding in het urgentieprogram van de K.V.P. is op genomen. Senator Kropman heeft in de Eer ste Kamer reeds gesproken over de „politieke onbaatzuchtigheid" van professor Romme en hij kon het ge zien de omstandigheden moeilijk an ders doen dan op de geestige wijze waarop hij het gedaan heeft. Men moet er immers aan denken, dar prof. Romme zelf indertijd in de Tweede Kamer heeft verklaard, dat de uitbreiding van de Tweede Kamer geen zaak van urgentie was voor de grote fracties, maar dat het alleen voor de kleine fracties, die geen men sen genoeg hebben om alle onderwer pen te bestuderen en te behandelen, die er tegenwoordig in de Kamer al zo aan de orde zijn, noodzakelijk moest worden geacht. Dat was de „politieke onbaatzuch tigheid" waarover de heer Kropman nu in de Eerste Kamer sprak. Maar als dit de mening is van professor Romme, dan begrijpen wij niet, dat dit nu in het urgentieprogram van de K.V.P. moest worden opgenomen. Wij hebben hier al eens meer de be zwaren opgesomd, welke er naar onze mening zijn tegen een uitbreiding van de Tweede Kamer. Als zij er tenslot te niet zal komen, zullen wij dit al- Vandaag zullen de leiders van de delegaties van Frankrijk, West-Duitsland Italië, België, Nederland en Luxemburg te Parijs het verdrag voor een Euro pese verdedigingsgemeenschap (E. V. G.) paraferen. Volgens dit verdrag zullen de deelnemers één gezamenlijke land-, zee- en luchtmacht onder één gezamenlijke generale staf en één commando samenbrengen, het Europese leger. Een aanval op een der leden van de E. V. G. zal beschouwd worden als een aanval op allen. Voorts zullen de E. V. G. en Engeland, en de E. V. G. en de N. A. V. O. (Noord-Atlantische Verdragsorganisatie) waarvan alle E. V. G.-leden behalve West-Duitsland lid zijn elkander bijstaan tegen ieder aanval van buitenaf. Om te voorkomen, dat een toe komstige regering van een verenigd Duitsland zich uit de EVG zal terug trekken en een eigen leger zal op bouwen, hebben Amerika en Enge land zich verbonden een dergelijke schending van het verdr;.g op de Europese Verdedigingsgemeenschap beschouwen als een vijandige daad, die onmiddellijk zou leiden tot overleg met Frankrijk en de an dere EVG-leden om tot tegenmaat regelen te komen. Het uit d*; EVG tredende land, ook als het een an der dan Duitsland is, zal onmiddel lijk de Britse en de Navo-garanties De Nederlandse regering verenigt zich volledig met de verklaring van generaal Ridgway over de wapenstil standsonderhandelingen in Korea. Het opperbevel der Verenigde Naties heeft getoond tot belangrijke con cessies bereid te zijn en niets onge daan te laten, waardoor redelijker wijs een einde kan worden gemaakt aan de strijd in Korea. Panmoendjon blijft vastzitten De onderhandelaars te Panmoend jon zijn vandaag slechts tien minuten bij elkaar geweest. Morgen zal we derom een plenaire zitting worden gehouden. Men is nog steeds niet over het dode punt van de kwestie der krijgsgevangenen heen. De onderhandelaars der V.N. héb ben getradhit, de Noordelijken over te halen, vertegenwoordigers naar de krijgsgevangenenkampen te zenden, om zelf te zien, hoe vele gevangenen niet terug wensen te keren. De Noordelijken hebben dit afgewezen. -Zij verzetten zich tegen het beginsel van vrijwillige terugkeer. Geallieerde bommenwerpers heb ben gisteren de hevigste aanval van de gehele Koreaanse oorlog uitge voerd. Het doelwit was Soean, 45 kilometer ten Zuiden van Pjongjang, waar de communisten reusachtige voorraden materiaal hadden opgesla gen. Tijdens een luchtgevecht tussen Rode straaljagers en de escortevlieg tuigen der geallieerde eskaders, wer den twee M.I.G.'s neergeschoten. aan de EVG verspelen. In het ontwerpverdrag is niet het aantal door elk land bij te dragen divisies vastgelegd. Hierover zal een speciale overeenkomst moeten wor den gesloten. Voorzien wordt echter een Duitse bijdrage van 12 divisies, een Franse van 12, een Italiaanse van 12, een Belgische van 2Yt, een Nederlandse van 2 en een Luxem burgse van Yi divisie. Op 1 Juli 1954 zouden deze divisies gereed zijn. Dit zijn de troepen die op het ogenblik (althans in theorie) deze landen, met uitzondering van Duitsland, ter be schikking van het hoofdkwartier van de Navo hebben. (Frankrijk zal voorts een onafhankelijk leger voor zijn overzeese gebieden behouden). De nationale divisies zullen wor den samengevoegd in Europese le gercorpsen van drie of vier divisies, met niet meer dan twee nationali teiten in één legercorps. Het Europese leger zal onder di recte controle van een commissa riaat van negen man komen, bij eenstemmigheid door de regeringen, via de ministerraad voor het Euro pese leger, te benoemen. Slechts twee leden van het commissariaat zullen van dezelfde nationaliteit mo gen zijn, doch zij zullen gekozen worden naar bekwaamheid, niet naar land van afkomst. Zij worden benoemd voor zes jaar en zullen een eigen voorzitter, met een ambtspe riode van vier jaar, kiezen. De ministerraad zal bestaan uit zes leden, elk een kabinets-minister uit een der deelnemende landen. De ze raad, die het commissariaat con troleert, zal verantwoordelijk zijn aan een assemblée voor het Euro pese leger, bestaande uit 21 Duitsers, 21 Fransen, 21 Italianen, 10 Belgen, 10 Nederlanders en 4 Luxemburgers. Zij zullen waarschijnlijk worden ge kozen uit bestaande leden van de Assemblee van de Raad van Europa. De voornaamste taak van de Assem blée zal zijn het onderzoeken en goedkeuren van de begroting voor het Europese leger. Het ligt voorts in de bedoeling, dat de Assemblée een grondwet voor een Verenigd Europa opstelt. De inkomsten op de begroting van het Europese leger moeten eenstem mig worden goedgekeurd, hierdoor blijven de voorrechten van de na tionale parlementen bij het besluiten hoeveel geld zal worden uitgegeven behouden. De uitgaven op de begro ting vereisen voor goedkeuring een meerderheid van tweederde. Ook het program voor bewapening en uit rusting vereist een tweederde meer derheid. Voorts zal er een Hof van Justi tie komen, dat waarschijnlijk in Den Haag zal zetelen. DE LAATSTE LOODJES. Na de parafering te Parijs zal het ontwerp-verdrag voor een laatste bestudering aan de regeringen der zes landen worden gezonden. De zes ministers van buitenlandse zaken zullen, naar verwacht wordt, onge veer 20 Mei bijeenkomen om die punten te bespreken, waarover de deskundigen nog geen overeenstem ming hebben bereikt, Deze punten zijn o.m.: 1. De positie van Saarland binnen het Europese leger. 2. De duur van het verdrag. 3. De zetel van het defensiecom missariaat, de parlementaire verga dering en het Hof van Justitie. Indien de nieuwe contractuele overeenkomsten met West-Duitsland tegen genoemde datum zijn gete kend, zullen de zes ministers het verdrag betreffende de Europese Verdedigingsgemeenschap (E.V.G.) ondertekenen. DE CONTRACTEN MET BONN. Over deze contractuele overeen komsten met West-Duitsland is men evenwel nog lang niet to,t overeen stemming gekomen. De ministers van buitenlandse zaken der Grote Drie zullen er waarschijnlijk aan te pas moeten komen. Waarschijnlijk zullen zij binnenkort naar Bonn gaan om de laatste bijzonderheden van het Duitse vredescontract uit te wer ken. De besprekingen tussen kanselier Adenauer en de Westerse Hoge Com missarissen hebben klaarblijkelijk een impasse bereikt op bepaalde fi nanciële vraagstukken. Deze kwes ties zullen direct opgenomen worden door de Britse, Franse en Ameri kaanse ministers in h"un vergadering met Adenauer in Bonn. Ondanks het gebrek aan vooruitgang in de afge lopen week, hopen de Duitsers en geallieerden het contract tegen 20 Mei gereed te hebben. De H. Vader zal op Dinsdag 13 Mei, des avonds te 19.15 uur, het Rozen kransgebed voor de radio bidden. De uitzending, welke door Radio Vati- cana geschiedt, zal door de KJt.O. worden gerelayeerd. De H. Vader bid. thans evenals vorig jaar de Rozenkrans voor in Zijn particuliere kapel. Dit ge schiedt ter gelegenheid van de her denking der verschijningen van Fa- tima, waarvan de eerste op 13 Mei 1917 viel, de laats*e op 13 October van dat jaar. Ook de Italiaanse zenders zullen de uitzending van Radio Va- ticana overnemen. Franco heeft het aan de stok met kardinaal Generaal Franco heeft besloten bij het Vaticaan te protesteren tegen wat hij zou beschouwen als een voortdu rend en niet gerechtvaardigde critiek op de Spaanse regering van Pedro kardinaal Segura. aartsbisschop van Sevilla, aldus verneemt de New York Times uit Madrid. De minister van buitenlandse zaken Artajo zou reeds een protest hebben opgesteld ter doorzending aan de Spaanse ambas sadeur bij het Vaticaan Castiella y Maiz. Hierin zou bezwaar worden ge maakt tegen twee recente uitspraken van de kardinaal. De eerste dateert van 8 Maart en behelst de geruchtma kende critiek op de Spaanse rege ring, die met 't oog op de dollarhulp uit Amerika een al te welwillende houding zou aannemen tegenover de 20.000 protestanten in Spanje. De tweede uitlating van de Spaanse kerkvorst, van 30 April, was nog scherper en betichtte de Spaanse re gering er van dat zij censuur uit oefende op zijn herderlijke brieven, met name op die van 8 Maart. Kardinaal Segura heeft inmiddels zijn geestelijken bevel gegeven de inhoud van zijn critiek van 30 April niet verder bekend te maken. Hij betreurde namelijk daarin dat een artikel in Arriba, het phalangisten- blad, zijn verklaring over de protes tanten van 8 Maart had bestreden. Achteraf is gebleken, dat generaal Franco zelf dit artikel heeft geschre- 1 ven. Qemaó£e>cde mauwen öViydeti Gemaskerde Engelse vrouwen demonstreren in de Londense straten voor gelijke betaling van vrouwen en mannen. Zij zijn op weg naar Charing Cross naar Piccadilly. Heden wordt in het kader van deze campagne „Justice for Women" genaamd, een grote vergadering belegd in Central Hall, West minster, waar verschillende vrouwelijke parlementsleden het woord zullen Labour wist winst te boeken Bij de in 372 van de 392 gemeenten in Engeland (Municipal Boroughs) ge houden verkiezingen van gisteren hebben de conservatieven 472 zetels ver loren en 52 gewonnen. Labour won 656 en verloor 16, de Liberalen wonnen 12 zetels en verloren 29, de Onafhankelij ken wonnen 24 en verloren 210. De Communisten boekten geen winst en leden ook geen verlies. Labour kreeg hierdoor de controle in 94 gemeenteraden, üit is 19 meer dan oor spronkelijk. In de textielsteden van Lancashire, aftreden. In Honiton (Devon) wordt Generaal Mark W. Clark brengt een bezoek aan het hoofdkwartier van de UNO te New-York, alvorens zijn functie als opperbevelhebber der Verenigde Naties in het gebied van de Stille Oceaan te aanvaarden, in opvolging van Generaal Matthew D. Ridgway, die generaal Eisenhower in Parijs zal vervangen. Samen met zijn gastheer, de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Trygve Lie (links) staat generaal Clark voor het imposante UNO-gcbouw. Een wensdroom van Moeder NYLONS van PRONONCE (Advortentic die thans te lijden hebben onder de textielcrisis, sprong de Labour-meer- derheid het meest in het oog. Hier kreeg Labour de controle over vijf raden. In Birmingham, de op één na grootste stad van Engeland, werd de conservatieve meerderheid van 35 verminderd tot 2. De stemming ging om een derde deel der raden. In de boroughs van Londen zal pas het volgende jaar gekozen worden, als de raden in hun geheel na een ambtsperiode van drie jaar zullen Onderhandelt Mossadeq met Rusland? Volgens een artikel van de Ameri kaanse journalist Robert Allen int de „New York Post" zijn onderhande lingen gaande tussen de Perzische premier Mossadeq en een groep hoge ambtenaren van het Sowjet-Russische Naphtasindikat, over een handels overeenkomst. Volgens Allen is het Perzische leger sterk gekant tegen de overeenkomst, die „het Kremlin een overheersende macht in Pezië zou makenT. eveneens later gekozen. Bij de verkiezingen van gisteren waren 5.680 candidaten voor 3.357 vrije zetels. (Conservatieven 1.891, Labour-candidaten 2.443, Liberalen 206, communisten 65 en onafhanke- lijken 1.075). De communisten stelden in 44 ge meenten candidaten; geen hunner werd echter gekozen. Een woordvoerder van de Labour- partij zeide: „Wij zijn zeer tevreden. De dagen van de onafhankelijken in de plaatselijke besturen naderen snel hun einde". De Labour-winsten werden niet alleen in industrieële gebieden ge boekt. In sommige bolwerken der conservatieven verwierf Labour voor het eerst zetels. „Lekker doen wat ik wil' lerminst betreuren. Indien men vroeger ééns Je kies wet heeft gewijzigd om het de kleine partijen moeilijker te maken, lijkt het ons zeer inconsequent het deze par tijen nu zo gemakkelijk mogelijk te maken en nog inconsequenter om dit vast te leggen in het urgentiepro gram van een partij, die hieraan blij kens de mening van een harer woord voerders niet de minste behoefte heeft. Communistische krijgsgevangenen op het Zuidkoreaanse eiland Koje hebben de Amerikaanse brigade generaal Francis Dodd, bevelvoerend generaal van kamp nummer 1, over meesterd en in gijzeling genomen Het achtste leger heeft in een be kendmaking gezegd, dat de commu nisten geen acht hebben geslagen op het bevel, de gijzelaar onmiddel lijk onverlet over te geven. Generaal Dodd onderhield zich Woensdagmorgen in gezelschap van een andere officier met communis tische leiders aan de poort van een der kampen, toen beiden onverwacht werden vastgepakt en binnen de om rastering gebracht. De andere offi cier rukte zich los, maar de generaal werd overweldigd en tegen zijn wil vastgehouden. De communisten heb ben een brief overhandigd, waarin de generaal zelf schrijft, dat hij niet mishandeld is. Gisteravond laat waren alle pogin gen, om hem vrij te krijgen, mishikt. In het kamp heerst onrust. Nadere gegevens werden niet verstrekt. Op Koje zijn in Februari en Maart bloe dige opstanden voorgevallen waarbij meer dan 100 gevangenen om het leven kwamen. Wanneer ik eenmaal het Witte Huis verlaten zal hebben, zal ik waar schijnlijk veel in het buitenland gaan reizen, zei president Truman giste ren, toen verslaggevers hem probeer den uit te horen. In elk geval, zei de president, ga ik de komende tien jaar eens behoorlijk van het leven genieten en precies doen waar ik zin in heb. Voordat de president aan het woord was gekomen, had generaal Wallace Graham, zijn dokter, gezegd, dat on danks de zware lasten die Truman ze ven jaar als president heeft gedragen, zijn gezondheid zeer goed is beter zelfs dan van de meeste mannen van zyn leeftijd die een dergelijke in spannende werkkring hebben. Tru man bevestigde wat zijn dokter zei: Ik voel mij nog net een jongeman van 28. De president vierde gisteren zijn verjaardag. Hij is 68 geworden. Met zijn verjaardag valt V.E.-day samen, de dag van de bevrijding van Epropa en van de vrede in het Westen. Hij gaf daarom een overzicht van het geen er sind 1945 is gedaan om die vrede te handhaven. Hij zei verder dat de internationale toestand nog steeds ernstig is en dat bepaalde Amerikanen dat niet schij nen in te zien. Truman herhaalde wat hü al vaker heeft gezegd, n.l. dat sommige tegenstanders van zijn de fensie-plannen precies de weg gaan die Stalin hen graag ziet gaan. Oost-Duitsland voelt zich bedreigd Westelijke waarnemers in Berlijn zijn opgeschrokken door de kracht en snelheid, waarmee de Oost-Duitse regeringsleiders hun onderdanen de herbewapening voorzetten. Zij roe pen het volk openlijk op, zich voor te bereiden op de wapenhandel en de strijd met liet Westen aan te bin den, ter verdeeliging van de vrijheid. Men verwacht verscherpte grens controle, een gTondigc zuivering en processen tegen spionnen als inlei dende maatregelen. Dc minister van Buitcnalndsc Za ken, Georg Dertingcr, verklaarde gisteren in Berlijn, dat de opneming van West-Duitsland in het Westen, niet slechts het bestaan van Oost- Duitsland bedreigde, maar ook van de Sowjet Unie, Polen en Tsjechoslo- wak ije. Premier Grotewohl schreef in de Moskouse „Prawda", dat Oost-Duits land een gewapende macht moet or ganiseren voor de verdediging van het vaderland. Het artikel werd ge schreven ter gelegenheid van de 7e verjaardag van dc Duitse capitulatie en wereldkundig gemaakt door Ra dio Moskou. Maarschalk Stalin wenste Grote wohl telegrafisch succes in zijn strijd voor een verenigd, onafhankelijk, democratisch en vredelievend Duits land, het spoedg sluiten van een vredesverdrag en het terugtrekken van de bezettingstroepen. De SEID (communistische partij in Oost-Duitsland) telegrafeerde terug: Wij verklaren ons bereid en in staat, om te strijden tegen elke aanval van de vijand van onze republiek". In de Tagliche Rundschau schreef. Grotewohl dat de ondertekening van dit „General-Kriegsvertrag" een si tuatie zal scheppen als in Korea en het grote gevaar van' een broeder oorlog zal meebrengen. De Oost-Duitse regering heeft de Wést-Duitsers in een officiële verkla ring beschuldigd, van het uitlokken van grensincidenten en het zenden van talloze spionnen. Ongeveer 2 0CC personen werden in de laatste oorlogswinter ui4 Helden en omgeving naar West-Duithland gedeporteerd om daai graafwerk voor het Duitse leger te verrichten. In deze moeilijke tijd hebben de ge dwongen „Schar.sersvc^-1 steun on dervonden van de bevolking van de stad Viersseu en dit heeft er toe ge lend, dat ook na de oorlog vele vriendschapsbanden ziin gebleven. Zondag zal een honderdtal Viersse- r.aren naar Pannlngeri komen. De zangeis van de St. Reirigiusdom zul len om 9 uur een krans leggen aan het n.onum«*ri. op het Everlipplein, daarna zul,e-n zij onder de Hoogmis de „Messe ir es fuer Maennerchor, blaesserquastett und orgel van H. Jöris uitvoeren. Om 5 uur namid dags is er een concert in de veiling hal, waar een uitvoerig zangprogram ma ten gehore zal worden gebracht. Z.H.Exc. de Bisschop van Haar lem zal Woensdag 14 Mei as. geen audiëntie verlenen. ülavteitje Ieder is de vlam van eigen vuur.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 1