S)e GcidócGoti^cmt Engeland zegt toe aan het militaire garantie Europees leger Londen wendt zich tot Europa DE EENHEID GROEIT VOLDOENING IN DE LANDEN DER E.D.G. Pantsjen Lama in Tibet terug De overstromingsramp in de Ver. Staten Koninklijk bezoek aan de Fordfabrieken Leonardo da Vinei geëerd WOENSDAG 16 APRIL 1952 43ste JAARGANG No. 12563 Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes 1.50 Amerika aarzelt tussen Taft en Eisenhower. Zullen de Ame rikanen de voormalige opperbevel hebber van de NAVO-strijdkrachten op de presidentiële zetel zetten of de man, die meent, dat de Europeanen hun eigen peultjes maar moeten dop pen? Dat is een vraag, waarvan de beantwoording van grote betekenis is voor West-Europa. De Amerjkanen willen zaken doen en liefst zo snel mogelijk; zij houden niet van gezeur en getreuzel. En daar om is het begrijpelijk, als zij wat on geduldig worden, wanneer zij zier hoe moeizaam en traag de samenwer king tussen de West-Europese landen wordt verkregen en georganiseerd. Onze koningin heeft er in» haar speech te New York tegen gewaar schuwd: men moet ons niet zo willen haasten, heeft zij gezegd, laat de ont wikkeling langzaam groeien en for ceer het niet. Dat was een 0 woord van diepere betekenis dan men zo oppervlakkig den ken zou en vele Amerikanen zijn er door getroffen. Ook gisteren heeft onze koningin wederom zo'n woord gesproken, dat zeer behartigenswaard is. De Amerikanen en de Nederlan ders hebben meer met elkaar ge meen dan velen weten. Wij moesten elkaar eens wat beter leren kennen, dan zoudt gij, Amerikanen, beseffen, dat wij liever niet steunen op jullie dollar-hulp, maar liever zaken doen. Alles bij elkaar komt de les van onze koningin aan het Amerikaanse volk hierop neer: Wij zijn niet zulke malle wezens op klompen, die niets anders kunnen dan kaas maken te midden van tulpen en molens. Wij zijn een stukje Europa, dat er zijn mag. En nu treft het juist zo uitstekend, dat Engeland een gebaar heeft ge maakt, dat de kracht van de Euro pese Defensie Gemeenschap aanzien lijk heeft versterkt. Tot nu toe kon den de Amerikanen zich altijd spie gelen aan het voorbeeld van Enge land, dat weliswaar de eenheidspo gingen van West-Europa toejuichte, maar zelf aan de kant bleef staan. In de ogen van vele Amerikanen moest die gereserveerde houding van Lon den wel de indruk wekken van een zekere geringschatting van het vaste- landse gestumper. Doch dan vergat men, dat een van de grootste hinderpalen voor een snelle organisatie van de Europese samenwerking juist gelegen was in deze houding van Engeland. De garantie, welke Engeland thans bereid is te geven aan het Europese leger, zal een grote stimulans blijken voor de tot standkoming van de Euro pese Defensie Gemeenschap en de Amerikanen de overtuiging bij bren gen, dat er hier in Europa inderdaad iets goeds aan het groeien is. De grote betekenis van de Engelse garantie is, dat nu Engelands hou ding duidelijk is, wanneer het ónver- hoopt tot een nieuw conflict zou ko men. Een eventuele aanvaller weet nu, dat hij Engeland tegen zich zal krijgen en zal zich wel tweemaal bedenken, alvorens hij de noodlottige stap waagt. Men zal zich herinneren, dat Hitier na de vrij smadelijke conferentie van München, in de mening verkeerde, dat Engeland ten slotte wel terug zou krabbelen, ondanks zijn beloften aan Polen. Hij viel Polen aan en misre kende zich. Ook voor de eerste we reldoorlog speculeerde de toenmalige Duitse regering erop, dat Engeland zijn bondgenoot Frankrijk wel in de steek zou laten. Ook dat bleek een misrekening, maar intussen was in beide gevallen de fatale eerste stap gezet. Thans kan een dergelijke misreke ning niet meer gefundeerd worden op de afzijdige houding van Londen; de garantie is duidelijk genoeg. Een tweede niet te onderschatten voordeel van de jongste Engelse stap is het feit, dat voor de eerste maal in de geschiedenis Engeland thans de bondgenoot wordt van Duitsland, hetgeen voor dit laatste land ndet al leen een steun maar evenzeer een binding betekent. Voor Eisenhower, die zich de laat ste tijd volledig tot het Europese le ger bekeerd had aanvankelijk zag hij er weinig heil in, maar later vond hij het idee de enig mogelijke uit komst betekent deze wending ten goede een overwinning van zijn in- •zicht. Het zal hem geen kwaad doen in zijn candidatvur voor het presi dentschap. Ook Adenauer zal er een belangrijke steun in de rug door krij gen. Maar wij hebben zo'n idee, dat Moskou het helemaal niet leuk zal vinden. HET JAPANSE VREDESVERDRAG. President Truman heeft gisteren het Japanse vredesverdrag en de be veiligingsverdragen met Australië, Nieuw-Zeeland, Japan en de Philip- pijnen getekend. Het Japanse vredesverdrag is, be halve door Amerika, reeds bekrach tigd door Australië, Engeland en Nieuw-Zeeland. Twee z.g. sleutellan den moeten n6g ratificeren, alvorens het van kracht kan worden. Be krachtiging door Canada, Pakistan en Frankrijk wordt spoedig verwacht. Het State Department heeft mee gedeeld, dat het vredesverdrag op 28 April in werking zal treden. Er is dan tijd om de overgang van bezet gebied naar volledige souvereiniteit ordelijk te doen geschieden. West-Duitsland en Italië mede bondgenoten Groot-Brittannië heeft aangeboden onmiddellijk militaire hulp aan de Europese Defensie Gemeenschap te verlenen als het Europese leger aange vallen zou worden. Engeland stelt voor dit aanbod neer te leggen in een overeenkomst met de EDG. Deze overeenkomst zou tevens voorzieningen inhouden om het Europese leger Groot-Brittannië onmiddellijk te hulp te doen komen, als Engeland in Europa zou worden aangevallen, aldus een bekendmaking uit Londen. Groot-Brittannië heeft de automatische garantie van militaire bijstand, welke vervat is in liet bestaande verdrag van Brussel» in 1948 gesloten tussen Engeland, Frankrijk en de Benueluxlanden, uitge breid tot West-Duitslaïid en Italië. Deze waarborg zal van kracht worden zodra het Europese leger formeel tot stand gekomen zal zijn. VERKLARING UIT DEN HAAG. Het ministerie van Buitenlandse Zaken te Den Haag heeft heden het volgende communiqué uitgegeven: Ten vervolge op de gedachtenwis- seling, die is gehouden tussen de Britse regering en de regeringen van de zes landen, die deelnemen aan de conferentie te Parijs in zake de op richting van een Europese Defensie Gemeenschap, zal de tekst worden uitgewerkt van een ontwerpverdrag tussen het Verenigd Koninkrijk en de zes landen, die deel zullen uit- ken van de defensiegemeenschap. Dit verdrag zal wederzijdse ver plichtingen inhouden. Het zal ener zijds er in voorzien dat indien op enig ogenblik dat het Verenigd Ko ninkrijk partij is bij het Noordatlan- tisch Verdrag, een der landen, die lid -zijn van de EDG dan wel de strijdkrachten van deze gemeenschap het voorwerp zouden zijn van een gewapende aanval in Europa, het Verenigd Koninkrijk aan dc aldus aangevallen staat of EDG-strijd- krachten alle militaire en andere hulp en bijstand zal verlenen, welke in zijn vermogen ligt. Anderzijds zullen gedurende het zelfde tijdvak, de landen, die lid zijn De door communistisch China ge steunde vijftienjarige Pantsjen Lama, die zich als geestelijk leider van Tibet beschouwt, is 9 Maart Tibet binnen gekomen, aldus meldt radio Peking. Dertig jaar geleden werd zijn voor ganger uit het land verbannen. De Panitsjen Lama kreeg bij zijn terug komst een hartelijk welkom van het volks, de lama's, Tibetaanse rege ringspersonen en de Chinese bezet tingstroepen, aldus dit radiobericht. De voorganger van de Pantsjen La ma werd door de Dalai Lama, de po litieke leider van Tibet, verhinderd naar zijn land terug te keren. De radio voegt hieraan toe, dat de jonge Pantsjen Lama thans op weg is naar Tibets hoofdstad Lhasa. van de EDG, overeenkomen, dat in dien het Verenigd Koninkrijk of zijn strijdkrachten het voorwerp zouden zijn van een gewapende aanval in Europa, deze staten, alsmede de strijdkrachten van de EDG, aan het Verenigd Koninkrijk en aan zijn strijdkrachten alle militaire en an dere hulp en bijstand, zullen verle nen, welke in hun vermogen ligt. Deze beslissing, welke met grote voldoening door de belanghebbende regeringen is vernomen, zal het scheppen van nauwe banden tussen Engeland en de toekomstige Euro pese Defensie Gemeenschap moge lijk maken. De verbintenissen door het Verenigd Koninkrijk aan te gaan met de zes landen, die deelnemen aan de EDG zijn van dezelfde aard als die, welke deze landen onderling in het kader van de gemeenschap zullen aangaan. De bedoelde overeenkomst zal met name een aanzienlijke versnelling mogelijk maken van de besprekin gen, die te Parijs worden gevoerd, en die in enkele weken tijds zullen leiden tot de uitwerking van een ver drag, onderworpen aan de goedkeu ring en ondertekening door de rege ringen. Franse autoriteiten begroeten de ze Engelse stap met instemming, hoe wel zij van mening zijn, dat het wei- ning toevoegt aan het reeds bestaan de. Frankrijk wenst een plechtige be lofte van Engeland en de Verenigde Staten, dat West-Duitsland zich niet uit de EDG mag terugtrekken on een onafhankelijk Duits leger te vor men. Met Engeland wordt over een dergelijke toezegging onderhandeld. Westduitse autoriteiten hebben met grote voldoening kennis genomen van de Engelse belofte, hoewel deze in hoofdzaak een juridische en psy chologische betekenis heeft. Een woordvoerder herinnerde aan de vér strekkende gevolgen, die de Engelse garanties in 1914 voor België er. in 1939 voor Polen gehad hebben. SiacfUeffexa te JCampxn fregxauen Truman vliegt over de „spooksteden" •JpERWIJL TIENDUIZENDEN MENSEN in paniek van de oevers van de Missouri wegvluchten, heeft president Truman besloten, vandaag per vliegtuig naar het door de overstromingen geteisterde gebied te gaan. In de reeds geheel door haar 30.000 inwoners geëvacueerde stad Ohama zal hij daar met de gouverneurs van- de zeven meest bedreigde staten confe reren over de te bieden hulp. Reeds is meer dan 40.000 ha. land door de vloedgolf, die de Missouri afzakt, overstroomd. Ten minste 34 steden staan onder water, 100.000 mensen zijn op de vlucht en dakloos en de schade bedraagt naar schatting reeds 100 millioen dollar. Als razenden werken burgers en soldaten aan de dijken. Vliegtuigen voeren' zandzakken en om op al les voorbereid te zijn geneesmid delen en voedsel aan. Maar de tijd is kort: morgen wordt de vloed, veroor zaakt door het smelten van de over vloedige sneeuw, die deze winter is gevallen, verwacht. Maar niet alleen de Missouri is buiten haar oevers getreden. Ook de dijken van de Mississippi, de Minne sota en de Red River hebben het niet overal gehouden. De stadjes South Sioux City en Dakota City zijn „spoorsteden" ge- ffiedteiging in de tucfd President Einaudi en premier de Gasperi, vergezeld van een zestal ambassadeurs en de directeur van de UNESCO, Bodet. behoorden tot hen, die Vinei een bezoek brachten ter herdenking van de zoon ener arme boerin, die de beroemde Mona Lisa schilderde, het stoomkanon uitvond en vliegtuigen ontwierp, die in zijn tijd ook bekend was om de muziek welke hij componeerde, maar waar van helaas niets is overgebleven. Ten HHÜ slotte heeft Leonardo tevens dc- ar- Hoog-vliegende bommenwerpers en een straaljager zijn practisch onzicht tillerie ontworpen, waarmede de Bor- baar terwijl zij hoog boven Chicago's Wrigley Building vliegen. Hun aan- gia's hun zegenrijke veldtochten vol- wezigheid wordt verraden door het spoor van de condenserende uitlaatgas- brachten. sen. Volgens een officiële mededeling van de Canadese Luchtmacht was Kerkelijke vertegenwoordigers eer deze vlucht een routine oefeningsvlucht. I den in Da Vinei de schepper van het worden. Zij staan voor een groot deel onder water. In St. Paul zijn vijf duizend per sonen uit hun woningen gedreven, Fargo (Noord-Dakota) en Moorhead (Minnesota) zijn gedeeltelijk ge- evacueerd en bij Winona staat de dijk op het springen. Tot nu toe zijn er slechts weinig slachtoffers geval len: hoofdzakelijk mensen, die wei gerden het lage land te verlaten. Een van de ergste en kostbaarste overstromingen, die de Verengide Staten ooit hebben gekend, voltrekt zich langzaam. De gouverneur van Minnesota heeft reeds aan Washington verzocht de noodtoestand in zijn staat te mogen afkondigen-. Hij sprak van een ont zettende ramp, die zijn staat had ge troffen. En als eerste steun heeft pre sident Truman aan de staten Iowa en Zuid-Dakota elk 250.000 dollar uit een noodfonds toegewezen. STRAUSS WAARSCHUWT MALAN. De Zuid-Afrikaanse oppositieleider Strauss waarschuwde gisteren de re- gering-Malan dat het doorzetten van haar apartheidspolitiek zou leiden tot revolutie en anarchie. En hij voegde hier in één adem de grim mige waarschuwing aan toe: „Mijn partij zal deze koers bestrijden met alle macht en energie waarover zij beschikt: het Zuidafrikaanse volk zal deze koers niet accepteren." Door een parlementslid gevraagd, of dit een dreigement was, antwoordde Strauss met een kort „Ja". Op de algemene begraafplaats te Kampen zijn Dinsdagmiddag de slacht offers van de brand in de Klokkensteeg, acht leden van het gezin Breuker, onder zeer grote belangstelling ter aarde besteld. Een overzicht tijdens de aangrijpende plechtigheid. In het midden op de achtergrond de 12-jarige Koos Breuker, die aan de dood door het vuur ontkwam. Naast hem een, broer en een zuster. „Wij zouden elkaar beter moeten kennen" zei de koningin Koningin Juliana en Prins Bernhard hebben Dinsdag 's werelds grootste autofabrieken bezichtigd., namelijk die van Ford in Detroit, waar meer dan vijf-en-zeventig-duizend mannen en vrouwen dag in dag uit werken om de twee-en-zestig auto's per uur de lopende band te laten verlaten. Het Ko ninklijk Paar volgde met gespannen interesse het gehele proces van de automobielfabricage. Dat wil zeggen, het volgde de lopende band, waar de auto uit het niets schijnt te worden geschapen tot op het ogenblik, dat zij de band verlaat. troit, de heer Albert E. Cobo, dat „wij in Detroit een oprechte vriendschap hebben voor het Nederlandse volk". Hij zei tot de koningin, dat wanneer zjj morgen verder de staat Michigan in zou gaan, zij een aantal andere plaatsen zal bezoeken, waar de in vloed van haar land duidelijk voel baar is. „Ik ben er van overtuigd, dat u zeer trots zult zyn op deze vroe gere Nederlanders en hun families. Zij hebben zich in onze staat geves tigd en zij zijn het geweest die ge meenten hebben gevestigd, die zoveel bijgedragen hebben tot de ontwikke ling van de Verenigde Staten". HET EDISON-INSTITUUT. Bijzonder veel belangstelling legde de Koningin aan de dag voor het Edisoninstituut, dat op het terrein van de Ford-fabrieken is opgetrok ken. Het koninklijk paar hoorde hier naar de geluiden, die Edisons eerste phonograaf voortbracht en de konin gin zette zich een ogenblik achter het door Edison zelf gebouwde orgel. De prins zo vermelde het programma voor deze dag zou gelegenheid krij gen een Ford Lincoln te proberen op het speciale testterrein, waar geen snelheidsvoorschriften gelden. De prins nam wel in de auto plaats, doch zag er van af haar zelf te besturen. Tot Henri Ford, die achter het stuur plaats nam, zeide hij: „u kunt het zonder twijfel minstens zo goed als ik". Des middags bracht het koninklijk paar een bezoek aan het gedenkte ken voor generaal Patton. Daarna sloegen de koninklijke gasten een baseball-wedstrijd gade in het Briggs stadium. Alvorens zich gereed te maken voor het officiële diner, dat Dinsdagovond in het Cadillac Hotel in Detroit werd gegeven, begaven koningin en prins zich naar het aan de Detroitrivier ge legen „Veterans Memorial", een ge bouw, opgericht ter ere van de oor logsveteranen. Nadat de koninklijke gasten hier aan de Westelijke ingang door een haag van honderd padvind- sters waren binnengetreden, volgde in de balzaal een receptie van drie honderd gasten, hoofdzakelijk in De troit en omgeving woonachtige Ne derlanders of tot Amerikaan genatu raliseerde landgenoten HET OFFICIëLE DINER. Om acht uur begin in de grote bal zaal het diner, waaraan alle leden van het gevolg aanzaten. Tijdens het diner zei dc burgemeester van De- Vijfhonderd jaar geleden in Vinei geboren UOOGGEPLAATSTE PERSOONLIJKHEDEN uit binnen- en buitenland zijn gisteren naar Vinei getogen, een klein Italiaans dorpje, dat tegen de heuvels van de Monte Albano ligt en omgeven is door eindeloze wijn gaarden. De straatjes waren versierd met vlaggen en voorjaarsbloemen en stonden vol luidsprekers. Daartussen slenterden talloze bezoekers en toeris ten. Alles ter ere van het Renaissance-genie Leonardo da Vinci, die vijf eeuwen geleden in dit dorp geboren werd. „laatste Avondmaal", het schilderij, dat hoewel het origineel nagenoeg verwoest is nog steeds een wereldver maardheid geniet. Zelfs radio-Moskou bracht gisteren aan de „genius der cultuur' 'hulde en zeide, dat Leonar do da Vinei een groot materialist was geweest. Ook in andere Italiaanse en buiten landse steden hebben plechtigheden plaats gevonden ter herdenking van de merkwaardige schilder-beeldhou- wer-musicus-natuurkundige-geleerde. Op een grote tentoonstelling te Flo rence zijn schetsen, ontwerpen en do cumenten te zien. Er zijn ook inzen dingen uit Nederland. REDE VAN H.M. DE KONINGIN. „De indruk, die de aandachtige be schouwer van het Amerikaanse volk krijgt, is dat het in sommige opzich ten met het Nederlandse te vergelij ken is". Aldus zeide de koningin in een redé tijdens het diner. „Wat ons boeit, is de loopbaan van de zogenaamde „self-made man", die wij ook kennen en bewonderen. Deze loopbaan treft ons, doordat hij bete kent: honderd procent kans voor iedeeren, en het is juist de ontken ning van het recht hierop, dat zovele van uw voorvaderen naar dit land deed komen. Wij houden er van, onze vleugels uit te slaan en vrij te zijn en zo hou den wij ook van deze kameraadschap en gastvrijheid hebben wij altijd graag aanvaard, want ook wij heb ben steeds gewild, dat onze poorten wijd open stonden. Zo kan in- en uit vliegen, gast of gastheer zijn, een ge lijke mogelijkheid voor internationale omgang betekenen. Als volkeren van de wereld van vandaag moeten wij allen de organi sche en geestelijke structuur van el kaar leren kennen, teneinde te ko men tot een onderling begrip, dat een zegen voor ons allen zal zijn. Hiervoor zullen wij respect moeten hebben voor elkaar en niet de ver gissing moeten begaan elkaar in een vorm als onze eigen te willen drin gen. Deze vergissing wordt nog te dikwijls begaan in ieder land, het mijne niet uitgezonderd. Dit neigt al tijd tot het verwekken van disharmo nie. Maar anderen te kennen en hen te begrijpen, betekent een vrucht baar uitgangspunt te maken voor een denken in wereldtermen, dat wij zo zeer nodig hebben, zij het op poli tiek of op economisch terrein. Wij weten te weinig van u af, maar wij zouden een zeer belangwekkend gesprek kunnen voeren, indien wij een nauwere verwantschap hadden. Indien u, anderzijds, ons nog beter kende, zoudt u begrijpen, waarom wij over het algemeen in Europa u niet wensen te bezwaren door steeds afhankelijk te zijn van uw vrijgevige hulp, maar dat wij onze producten aan u zouden wensen te verkopen en de uwe van u te kopen." JCavceCtje Liefde en hoest kan men niet ver bergen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 1