Mossadeq kan z'n
olie niet kwijt
De ondergang van het
dorpje Tignes
De jongste Russische voorstellen
Med&iCandó ccvaiion aaat CUnetaka
Olie-onderhandelingsn met
Perzië mislukt
Gerechtshof velde anti-nazi
vonnis
Slaviettje
£ett aaieifaat itt de keuken
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
MAANDAG 17 MAART 1952
43ste JAARGANG No. 12538
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm, en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Laatste waarschuwing
Zaterdag hebben de bewoners van
het Franse bergdorpje Tignes een
voorproefje gehad van wat er ge
beuren gaat als het dal onder wa
ter wordt gezet. In de vroege morgen
had men n.l. de sluizen in de stuw
dam gesloten om „te kijken of alles
goed werkte". Het water steeg daar
door langzaam in het dal. De bewo
ners bleven echter koppig en ver
trokken niet. Zelfs hebben zij Zon
dag nog een nieuwe burgemeester
gekozen. Toen het water vlak buiten
de dam een hoogte van twee meter
had bereikt werden de sluizen weer
geopend en zakte het water weg.
Een laatste waarschuwing voor de
koppige bergbewoners.
Men begint te geloven, dat het de
mensen die weigeren het dorp te ver
laten, alleen maar te doen is om nog
grotere schadevergoeding. Tot dus
verre heeft de Franse regering bijna
tien millioen gulden besteed aan
schadeloosstellingen. Het bedrag dat
de mensen die geëvacueerd Zijn, heb
ben ontvangen was buitengewoon
hoog. Het lijkt er erg op dat de kop
pige boeren die „hun dorp trouw
willen blijven", alleen maar wach
ten op een nog voordeliger bod van
de regering.
„Het spijt mij wel", zeide minister
Louvel vorige week in een aandach
tig toehorend parlement, „maar de
ontruiming kan niet worden uitge
steld. Een plotselinge stijging van de
Isère zou mensenlevens kunnen kos
ten. Dat risico wil ik niet nemen".
Het dooiwater doet ^ie rivier de
Isère dagelijks wassen. Wel kan het
nog een dag of twaalf duren voor
het water de huizen van Tignes be
gint te verzwelgen, maar een plot
selinge periode van warmte zou de
sneeuw in de bergen zo snel kunnen
doen smelten, dat de vallei een gi
gantische draaikolk werd.
Onder dwang
Hedenmorgen werden in Tignes
de laatste voorbereidingen getroffen
voor het sluiten van alle sluisdeuren
in de nieuwe stuwdam. In het ge
doemde dorpje zijn 150 wachtposten
uitgezet. De prefect van het depar
tement Savoye heeft een beroep
gedaan op de laatste 70 inwoners,
die zijn achtergebleven, om hun hui
zen, die binnen twee maanden ge-
Toch vooruitgang te
Panmoenjon?
heel onder water zullen staan, te
ontruimen. Vrachtauto's zijn ter be
schikking gesteld om de eigendom
men van de bewoners in veiligheid
te brengen.
Maandagmorgen vroeg is een bull
dozer begonnen met sneeuwruimen
op de weg, die naar het kleine
dorpskerkhof leidt. Uit Parijs is een
speciale ploeg grafdelvers overgeko
men om de kisten over te brengen
naar een ander dorp. Verleden week
hebben verontwaardigde inwoners
van Tignes voorkomen, dat de bull
dozer het kerkhof bereikte, doch
vandaag werden vier politiemannen
gereed gehouden om herhaling van
het gebeurde van verleden week te
voorkomen.
Ook voor het raadhuis van Tignes
stond politie op wacht, terwijl het
archief, dat naar het nabijgelegen
Brevières zal worden vervoerd, naar
buiten werd gebradht.
ACHTTIEN DODEN DOOR
EXPLOSIE IN DE HARZ
De Westberlijnse krant „Telegraf"
meldt, dat j.l. Woensdag 18 Oost-
Duitse arbeiders het leven hebben
verloren bij een explosie in de Rü-
beland-kalksteengroeve in het Harz-
gèbergte. Ongeveer 50 personen wer
den gearresteerd op verdenking van
sabotage. Door de explosie werd een
der wanden van de groeve over een
afstand van honderd meter opgebla
zen. Een aantal arbeiders werd er
onder bedolven.
AANSLAG IN SAIGON
Naar de politie Maandag heeft me
degedeeld, zijn Zaterdag twee hand
granaten geworpen in een menigte
havenarbeiders in de Chinese wijk
van Saigon.
Twee Vietnamezen, één van hen
een meisje van twaalf jaar, kwamen
om het leven; dertien Vietnamezen
en acht Fransen werden gewond.
De havenarbeiders vierden het
feest van de godin van het water en
baden voor de veiligheid van haven
arbeiders in jonken, toen de grana
ten geworpen werden.
PARIJS TEGEN NIEUWE WEHRMACHT
Frankrijk kan de passage in de laatste Russische nota, welke spreekt van
een nationaal leger voor een opnieuw verenigd Duitsland, niet aanvaarden.
Dat heeft Maurice Schumann, de Franse staatssecretaris voor buitenlandse
zaken, gisteren duidelijk gemaakt in een rede te Grenoble. Terwille van
Moskou herhalen wij, aldus Schumann, wat wij in September te Washington
verklaarden: een Europese gemeenschap, waarvan het defensieve karakter
alleen al door haar structuur wordt gegarandeerd: Ja; een Wehrmacht: Neen.
BONN WIL OVERWEGEN
De Westduitse regering is bereid
het laatste Russische voorstel om de
eenheid van Duitsland te herstellen
en een geallieerde conferentie te be
leggen teneinde tot een Duits vre
desverdrag te komen, ernstig te
overwegen en blijkt dus te zijn te
ruggekomen van haar eerder geuite
eordeel: de Russische nota biedt
niets nieuws. Deze opmerkelijke wij
ziging in de houding van Bonn bleek
gisteren uit twee redevoeringen,
door Westduitse ministers gehou
den, die zeer de aandacht hebben
getrokken.
De Russische nota, die het herstel
De ongeregeldheden
in Zuid-Afrika
Zaterdagavondis het in het Zuid-
Afrikaanse stadje Newclare bij Jo- j
van een democratisch Duitsland be
pleit als voorbereidende stap tot een
vredesverdrag, werd echter tot de
Westelijke geallieerden gericht en
die achten de voorstellen vooralsnog
onaanvaardbaar.
Kanselier Adenauer
Kanselier dr. Adenauer heeft gis
teren op een partijvergadering in
Westfalen gezegd:
De laatste Russische nota, waarin
besprekingen tussen de vier mo
gendheden over een vredesverdrag
met Duitsland werden voorgesteld,
duidt op een zekere vooruitgang. Ik
ben er vast van overtuigd en de
Russische nota bevestigd die-overtui
ging dat, indien wij zo voortgaan,
het ogenblik niet meer ver af is,
waarop de Sovjet-Unie zal verkla
ren gereed te zijn voor redelijke be
sprekingen.
Minister Kaiser
Jacob Kaiser, minister voor zaken
Het kleine carillon, dat H. M. de Koningin tijdens Haar bezoek aan
Verenigde Staten aan President Truman namens het Nederlandse Volk zal
aanbieden, als model voor het grote carillon, dat Nederland a?,s dank voor
de ontvangen steun aan de Verenigde Staten aanbiedt, is in Baltimore aan
gekomen. Hier staan de zes klokken van het kleine carillon, uitgepakt door
de arbeiders van de havenloods. Zij zijn geadresseerd aan de Nederlandse
Ambassade te Washington, aan welk adres ze intussen zijn doorgezonden.
hannesburg wederom tot een botsing ,.ja5®P f *?or zaKe"
gekomen tussen politie en leden van ^.e. geheel Duitsland betreffen, sprak
Hoewel men nauwelijks meer kan
geloven, dat het de Noordkoreanen
en Chinezen werkelijk te doen is om i tie-agent gewond,
een wapenstilstand, hebben officie- T'A Rasutos. Kn
ren van de geallieerde delegatie te
Panmoenjon Zondag naar hun chef
in Tokio geseind, dat men „de groot
ste vorderingen had gemaakt sinds
twee maanden".
gekomen tussen politie en leden van
een Basutogroep. Vorige week kwa
men elf inheemsen om het leven en
werden vier inheemsen en één poli-
Die optimistische uitlating houdt
geenszins in, dat er plotseling min
der problemen zouden zijn. Er is
nog geen overeenstemming in zicht
over een paar zeer belangrijke pun
ten, zoals bij voorbeeld het toelaten
van Rusland als neutrale waarne
mer.
Dat er gisteren inderdaad vorde
ringen konden worden gerappor
teerd, kwam doordat de verbonde
nen op drie punten concessies heb
ben gedaan en de roden, in ruil, op
twee punten.
De roden hebben een protest in
gediend tegen de schietpartij op het
eiland Koje, waar de bewakings
troepen het vuur hebben moeten
openen op opstandige Noordkoreaan-
se gevangenen die er geïnterneerd
zijn. Twaalf zijn er doodgeschoten
en 27 gewond.
zich uit in dezelfde geest. In een
radiorede zei hy, dat West—Duits
land de Russische nota „ernstig en
zonder vooroordeel" zou bestuderen
zelfs al waren de eerder gedane
Russische voorstellen „een gemalie-
de vuist in een fluwelen handschoen"
gebleken.
Lievergeen exploitatie dan een „imperialistische''
De onderhandelingen die gedurende de laatste weken gevoerd zijn tussen
Perzië en de Wereldfbank over hervatting der olieproductie zijn mislukt.
Men heeft geen overeenstemming kunnen bereiken over de drie voornaam
ste geschilpunten: de prijs van de ohic, de samenstelling van de directie der
raffinaderij en de tewerkstelling van de Britse technici. De missie is nu
be<zig haar koffers te pakken om Dinsdag of Woensdag naar Amerika terug
te keren.
OOK AMERIKANEN ERUIT.
Het Duitse persbureau DPA heeft
Zondag van officiële Perzische zijde
vernomen, dat Mossadeq het in April
aflopende verdrag met Amerika over
de Amerikaanse militaire missie in
Perzië, niet wil verlengen. De leden
van de missie treden op als adviseurs
en instructeurs bij leger en gendar
merie. Het verdrag bepaalt, dat
„Het Perzische verzet tegen impe- slechts Amerikanen als raadgevers
rialistische exploitatie", zo zeide en instruceeurs in Perzië werkzaam
VERGEET ZE MAAR!
En een van Perzië's voornaamste
olie-onderhandelaars, dr. Ali Sjaye-
gan, raadde het Perzische volk gis-
I teravond via de radio aan, zijn olie-
bronnen maar te vergeten en zijn
j economische problemen op andere
.vijze op te lossen.
Permanente
Scandinavische Raad
De Scandinavische ministers van
buitenlandse zaken hebben Zondag
op een bijeenkomst te Kopenhagen
besloten de bewegingsvrijheid van
de Oost-Europese diplomaten in
hun landen, althans voor het ogen
blik, niet te beperken.
Zij waren overeengekomen, aldus
een officiële mededeling, in deze
^aak gemeenschappelijke besluiten
te nemen.
Zij besloten voorts een permanen
te Scandinavische raad te vormen,
die kwesties van gemeenschappelijk
belang zal behandelen. Hij zal be
staan uit 16 afgevaardigden van elk
der parlementen van Denemarken,
Zweden en Noorwegen en vijf van
IJsland. De regeringen zullen wor
den vertegenwoordigd door minis
ters zonder stemrecht.
JODENVERVOLGER
VEROORDEELD
Een Duitse rechtbank te Neuren
berg heeft vandaag Franz Radema-
cher, een functionaris van het vroe
gere Duitse ministerie van buiten
landse zaken, die belast was met
Joodse zaken, veroordeeld tot drie
jaar en vijf maanden wegens oorlogs
misdaden. De openbare aanklager
had levenslange gevangenisstraf ge-
eist.
Tijdens het proces heeft Radc-
macher herhaaldelijk ontkend, van
massa-terechtstellingen van Joden
geweten te hebben. Later gaf hij toe
tenminste kennis gedragen te hebben
van de terechtstelling van 1500
Joden in Belgrado in 1941. Wegens
medeplichtigheid aan deze massa
moord is hij veroordeeld.
Rademadher werd ook verantwoor
delijk gesteld voor het overbrengen
van tenminste 108.000 Joden uit
Frankrijk, Nederland en België naar
het concentratiekamp Auschwitz.
Hiervan werd hij evenwel vrijge
sproken.
DE KOFFIE-SMOKKELARIJ.
Voor de rechtbank te Aken staan
dezer dagen niet minder dan 55 grens
streekbewoners, afkomstig uit Esch-
weiler, Stolberg en Weisweiler bij
Aken, terecht. Zij worden er van ver
dacht, dat zij op een zestigtal smok-
keltochten in totaal 15.000 kg. koffie
clandestien hebben ingevoerd. Men
verwacht, dat het proces minstens
drie dagen zal duren.
De Basuto's, bijgenaamd de „Rus
sen", die volgens de plaatsvervan
gende politiecommissaris van Wit-
watersrand, kolonel J. C. Kriek,
„zeer gevaarlijke" wapens droegen, j
trokken op n2ar de spoorlijn, diei i
hen van de politic scheidt Aan het, (JporelUk Ifl GOUdmiin
bevel om zich terug te trekken ga-J
ven zij geen gehoor en een gevecht j
ontstond. Later keerden zij naar hun ^en vreest, dat Zondagavond
eigen terrein terug. twintig personen zyn omgekomen
bij een ongeluk in een goudmijn te
DE Z.G. BACTERIOLOGISCHE j odendaalsrust in de Oranje-Vrij-
staat.
OORLOG
Zaterdag is een Chinese commis- j jjet ongeluk zou zijn veroorzaakt,
sie van onderzoek naar „het gebruik doordat in een zojuist voltooide
van bacteriologische wapens door schacht, op grote diepte een 1,5 me
de Amerikaanse aanvallers" uit Pe
king naar Korea vertrokken Aan
het hoofd van de commissie staat de
voorzitter van het Chinese Roode
Kruis Li Teh Tsjoean.
Volgens radio-Peking bevatten
Pekinese dagbladen foto's van met
bacillen en insecten gevulde bus
sen, „die Amerikaanse vliegtuigen
boven Chinees gebied hebben uitge
worpen".
Een officier van politie, als getuige gehoord voor de Egyptische krijgsraad
bij de behandeling van de zaak tegen een aantal vermoedelijke hoofdschul
digen aan de onlusten, welke op 26 Januari in Cairo hebben plaats gehad,
wijst naar een van de verdachten in de „kooi" in de rechtszaal. Tot dusver
zijn vijf Egyptenaren veroordeeld tot straffen van acht tot twaalf jaar
dwangarbeid voor hun aandeel in de onlusten. De openbare aanklager ver
klaarde. dat er een samenzwering was om de hoofdstad te doen afbranden.
De beschuldigden vielen het land in de rug aan: zij handelden als beesten,
en trachtten een opstand te doen uitbreken onder het voorwendsel van
vaderlandsliefde. Ongeveer acht honderd personen, die na de onlusten in
arrest werden gesteld, wachten op berechting.
Sjayegan. zal andere landen in het
Midden-Oosten er toe brengen, hun
strijd voor vrijheid en onafhanke
lijkheid tegen de Britten te verscher
pen". De terugkeer van de Britten
naar Abadan zou „niet te voorspellen
nadelige consequenties hebben". En
het aanvaarden van het volledig ge
zag der Wereldbank over de olie
exploitatie zou in strijd zijn geweest
met de Perzische naastingswet.
Aanvaarding van deze eis van de
Bank zou hebben betekend.dat een
recht, van de „vroegere oliemaat
schappij" (de Anglo-Iranian) werd
ingewilligd.
Over de prijs van de olie merkte
dr. Sjayegan op, dat Perzië de Bank
op de ruwe olie een korting had aan
geboden van twintig procent van de
prijs in de Perzische Golf en op een
ter dik plafond inzakte, waarna een geraffineerde olie een korting van
steenmassa naar beneden «wam vijfentwintig procent, gebaseerd op
Gevreesd wordt, dat drie blanken dè wereldstandaardprijs. Maar de
en een zestigtal inheemsen zyn be- Bank had niet dan 33 ]/3
dolven. procent korting verlangd. Om al de-
Reddingsploegen zijn aan het werk ze redenen zijn de besprekingen mis-
om de slachtoffers te bereiken. lukt.
REMER KREEG DRIE MAANDEN
Generaal-majoor Ernst Remer is door een Duits gerechtshof te Brunswijk
tot drie maanden gevangenisstraf veroordeeld wegens belediging van Duit
sers, die 20 Juli 1944 een aanslag op het leven van Hitier beraamden. Remer
had hen „door het buitenland betaalde verraders" genoemd. Deze uitspraak
is vooral daarom van belang, omdat thans voor de eerste keer een West-
Duitse rechtbank, gelijk uit de uitspraak blijkt, de samenzweerders van de
twintigste Jüli helden en het nationaal-socialisme onwettig heeft genoemd.
de 20ste Juli, de rechtvaardiging van
de eedsbreuk, een verhoogde belang
stelling gekregen.
De openbare aanklager, zelf eens
Het vonnis wordt in Bonn alge
meen opgevat als een gerechtelijke
rehabilitatie van de Duitse verzets
lieden.
Zulk een rehabilitatie werd meer
en meer nodig geacht, daar de poli
tieke demonstraties van Bonn jegens
de verzetsstrijders nog steeds hun
uitwerking op grote delen van het
Duitse volk hadden gemist. Verleden
jaar zomer heeft de regering-
Adenauer een geste gedaan om de
algemene lauwheid van de bevolking
tegenover de verzetsgroep van Stauf-
fenberg c.s. te doorbreken en de aan
slag als een nationale daad voor te
stellen. Dat zulk een demonstratie
zes jaren na het einde van de oorlog
nog nodig was, is voornamelijk te
wijten aan het streven in de soldaten-
bonden om het gestand doen .van de
eed aan Hitier door de militairen te
rechtvaardigen.
Daardoor heeft het probleem van.
rpchtstaat was en derhalve in strijd
met de moraal. Hoogverraad plegen
tégen zulk een staat was volgens de
aanklager niet eens mogelijk. De ver
zetslieden hadden volgens de aan
klager geen eed gebroken, omdat sol
daten en ambtenaren de eed op Hitier
hadden afgelegd zonder dat tevoren
hun eed op de grondwet van Weimar
was opgeheven".
De Katholieke professor Angermair
uit Freising getuigde: „Voor de Ka
tholieken bestaat geen eed, die ver
plicht tot een absolute gehoorzaam
heid aan een enkele mens". Overi
gens had ook Hitier zijn eed gebro
ken door tegen het welzijn van het
volk te handelen.
kunnen zijn. Maar Mossadeq be
schouwt dit als een inbreuk op de
Perzische souvereiniteit.
COMPLOT TEGEN MOSSADEQ.
Gister vernam het Perzische volk
ook, hoe de politie door het afluiste
ren van een telefoongesprek er ach
ter is gekomen, dat de fanatieke Mo
hammedaanse Fedayan-secte had be
sloten vóór het Perzische Nieuwjaar
(20 Maart) premier Mossadeq, de
minister van Staat Amir Alai en het
hoofd der politie, generaal Coepal, te
vermoorden.
Het lid, dat het telefoongesprek
voerde, bleek een timmermansleer
ling te zijn. Hij is gearresteerd en
heeft bekend. Er zijn nu bijzondere
voorzorgsmaatregelen genomen ter
bescherming van premier Mossadeq,
Koningin naar
Oranje?
Het Parijsc dagblad „France Soir"
meldde Zaterdag, dat H.M. Koningin
Juliana in Juli een bezoek hoopt te
brengen aan de stad Orange, het
voormalige Prinsdom van ons
Vorstenhuis.
Een belangrijke datum, zowel voor
dc geschiedenis van dat oude Prins
dom als voor die van Nederland was
het jaar 1544. Toen namelijk sneu
velde René, de kinderloze zoon van
graaf Hendrik vara Nassau en prin
ses Claudia van Oranje. Prinsdom,
titel, wapenspreuk en dc kleur van
oranje gihgen over op dc neef van
Rcné, onze Willem dc Zwijger.
Het enige, dat de waarheid vreest,
is verborgen te blijven.
Hebt U ooit een ooievaar in een keuken lever zien zitten eten? Dat gebeurt
in een dorpje in Zuid Jutland, in Denemarken. Het begon in de afgelopen
herfst. Op zekere dag, juist voordat de ooievaars hun trek naar Egypte be
gonnen, stootte een ooievaars-familie een zwak ooievaarsjong uit het nest.
Zijn familie achtte het jonge dier niet sterk genoeg om de lange reis naar
het Zuiden te kunnen maken.
De jonge ooievaar kwam terecht in de tuin van een kapper. De vrouw en de
dochter van laatstgenoemde trokken zich het lot van de vogel aan. Zij
voedden en verzorgden dc jonge ooievaar, die flink groeide en het „huis
dier" en lieveling werd niet alleen in het gezin van de kapper, doch van het
gehele dorp. De ooievaar is de speelkameraad van de dochter envan
de hond van de kapper. Soms vliegt de vogel uit, maar steeds komt hij
terug in het nest: de woning van de kapper. In de keuken van de kapper:
de vrouw van de kapper ziet toe hoe haar man de ooievaar voedt met lever.
