S)e CcicbeSoii^aAtt
Lissabon aanvaardt Europees leger
Indonesisch kabinet afgetreden
25 jaar Apostolaat der Hereniging
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ZATERDAG 23 FEBRUARI 1952
43ste JAARGANG No. 12519
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935. Giro 103003. Abonnementsprijs t 0.47 p. w„ f 2p. mud., f 6p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
LISSABON
T^E LISSABON is van de week de
grote bijeenkomst van de Atlan
tische Baad begonnen, een zitting,
welke uitermate belangrijk is voor
de toekomst van West-Europa. De
veertien daar vertegenwoordigde
landen hebben zojuist een besluit ge
nomen, dat van werkelijk historische
betekenis is, nl. de goedkeuring van
het plan voor een Europese Defensie
gemeenschap, ofwel een Europees
leger. Dat wil niet zeggen, dat het
Europese leger er nu is, want het
desbetreffende nader uit te werken
verdrag zal nog door de diverse par
lementen moeten worden goedge
keurd en men wget, dat dit niet zo
vanzelfsprekend te achten is.
Het zag er aan het eind van de
vorige week niet bepaald gun-
0 tig uit voor de conferentie,
omdat de kwestie van het
Europese leger in de soep dreigde te
vallen. Daar was de Westduitse
Bondsdag met eisen aangekomen,
welke speciaal in Frankrijk grote
deining verwekt hadden. Bonn wil
de zijn deelneming aan de West-
Europese defensie zo duur mogelijk
verkopen en drong aan op voorwaar
den, welke het een zo groot moge
lijke gelijkberechtiging zouden moe
ten verzekeren. Men wenste evenals
de anderen lidmaatschap van (en dus
ook medezeggenschap in) de NAVO,
een eigen generale staf enz. Voorts
vond Bonn het ongerijmd, dat er nog
zoveel Duitse generaals en officieren
als oorlogsmisdadigers gevangen za
ten, terwijl er reeds weer een beroep
op de Duitse soldaat werd gedaan.
Op al deze eisen vatte men in Pa
rijs natuurlijk vlam. Toen danook de
Franse regering de goedkeuring van
het Europese leger-plan voor de Na
tionale Vergadering moest verdedi
gen, kreeg zij zodanig de wind van
voren, dat premier Faure de ver
trouwenskwestie moest stellen en
daar bijna over gevallen was. Hij
kreeg tenslotte de goedkeuring in
principe, maar vergezeld van een he
le waslijst van voorwaarden, waar
van sommige lijnrecht indruisen te
gen de voorwaarden, welke Bonn ge
steld had.
In Londen hebben Amerika en
Engeland toen hals over kop de her
rie weten te sussen door de Duitsers
te beloven, dat zij de vergaderingen
der NAVO-leden zouden mogen bij
wonen als Duitsland erbij betrokken
was en dat de vonnissen der gene- i
raals en andere oorlogsmisdadigers j
nog eens bekeken zouden worden, en I
door de Fransen toe te zeggen, dat
Amerika en Engeland garant zouden i
zijn voor eventuele, door Frankrijk
gevreesde, streken van de Duitsers.
I"\E VRAAG is echter, of de parle-
U menten van Bonn en Parijs daar- i
mee tevreden zullen zijn. Dat zal af
hangen van de vorm, welke de or
ganisatie van het Europese leger in
het kader van het Atlantische vei
ligheidssysteem ten slotte krijgen
zal.
Of de politieke moeilijkheden
nu alle te Lissabon opgelost zijn en
hoe, is uit de berichtgeving nog niet
op te maken, maar als alles verder
goed gaat komt er nu een gezamen
lijke landmacht van drie-en-veertig
divisies van elk dertienduizend man,
waarvan Frankrijk er twaalf zal le
veren. Het aandeel van Duitsland is
nog niet bekend. De divisies zullen
nationaal van karakter zijn maar
zullen worden verenigd tot leger
corpsen van tachtigduizend man, die
internationaal-Europees van samen
stelling zullen zijn.
De Europese strijdkrachten komen
te staan onder een Europese defen
sie-commissie, bestaand- uit negen
leden, die o.a. verantwoordelijk zijn
voor uitrusting, oefehin0 en het con
tact met de grotere organisatie van
het Atlantische pact. Boven dat „Eu
ropese ministerie" komt een politiek
gezagsorgaan van zes leden (elk
land één), dat alle belangrijke beslui
ten slechts met algemene stemmen
zal kunnen nemen.
Verder zal er een assemblée wor
den gekozen door de parlementen
van de deelnemende staten, die rap
porten van de defensiecommissie
moet beoordelen. Er zal een gemeen
schappelijke begroting zijn, maar de
parlementen van de deelnemende
landen zullen hun souvereir.e recht
behouden om uit te maken, hoeveel
zij in die begroting individueel zul
len bijdragen.
Dat de financiële kwestie zo'n grote
rol speelt behoeft niet te verwonde
ren als men bedenkt, dat vrijwel alle
deelnemers aan het Noord-Atlanti
sche Pact op zwart zaad zitten en
zich ernstig moeten afvragen of zij
hun hele economie niet in de war la
ten lopen door de geweldige uitga
ven, welke de herbewapening kost.
Iedereen is ervan overtuigd dat er
offers gebracht moeten worden, om
de grondslag van ons bestaan, de
vrijheid, te behouden. Maar men is
er ook van overtuigd, dat zonder
geld geen leger op de been kan wor
den gehouden en dat het geld zal
gaan ontbreken als het economische
stelsel in elkaar zakt.
Vandaar dat het een hele puzzle is
om de eisen en wensen van de gene
raals, die met millioenen goochelen,
in overeenstemming te brengen met
de mogelijkheden van de geldbeurs.
De besprekingen te Lissabon zijn
niet openbaar, maar men kan er
staat op maken dat de ministers van
defensie met hun collega's van finan
ciën stevig aan het touw trekken
zijn.
„EEN NIEUWE DAGERAAD BREEKT AAN"
Stap van grote historische betekenis
„Wij hebben een historische en veelbetekendende stap genomen", aldus
verklaarde de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Dean Ache-
son, gisteravond te Lissabon. De Atlantische Raad heeft nl. de plannen voor
de Europese Verdedigingsgemeenschap goedgekeurd, welke onder mear
voorzien in West-Duitse deelneming. Aangenomen is het zesmogendheden-
plan (Frankrijk, West-Duitsland, Italië, Nederland, België en Luxemburg),
dat voorziet in het samenstellen van een Europees leger uit militaire een
heden dezer staten. De Raad, waarin veertien landen zijn vertegenwoor
digd, gaf zijn goedkeuring aan het plan, nadat de Franse minister van bui
tenlandse zaken Robert Schuman er een gedetailleerde uiteenzetting van
had gegeven.
standers van het Europese legerplan,
zal misschien voor het Congres ver
schijnen.
KRIJGT DE NAVO EEN VLAG?
Naar verluidt zal de Canadese
voorzitter van de Noord-Atlantische
Raad, Lester Pearson, in de huidige
zitting van de Raad voorstellen in
dienen tot het invoeren van een
vlag, welke het doel van de NAVO,
t.w. het bereiken van de vrede door
kracht, symboliseert. De voorgestel
de vlag vertoont een schild tegen
een blauwe achtergrond van golven.
Een zwaard en een olijftak beelden
Ratificatie door
parlementen vereist
De Europese Verdedigingsgemeen
schap kan echter niet in werking
treden alvorens alle deelgenoten
Frankrijk, Duitsland, Italië, Neder
land, België en Luxemburg het
verdrag hebben geratificeerd, waar
bij de nieuwe defensiegemeenschap
wordt ingesteld.
Er moeten 43 divisies komen in
vredestijd ter sterkte van 13.000 en
in oorlogstijd van 15.000 man, waar
onder 12 Westduitse divisies, als
mede een luchtmacht van 1000 toe
stellen.
Lester Pearson, de Canadese mi
nister van Buitenlandse Zaken, die
voorzitter van de ministerraad is
verklaarde op een persconferentie,
dat deze bijeenkomst van historisch
belang was en van grote betekenis
voor de NAVO, waarmee de EDG
nauw zal samenwerken.
Schuman verklaarde, dat de res
terende moeilijkheden niet onover
komelijk waren en zijn Engelse
ambtgenoot Anthony Eden zeide: Wij
hebben hun het grootste struikelblok,
dat onze nieuwe betrekkingen met
West-Duitsland in de weg stond, uit
de weggeruimd. Wat de meeste in
druk maakt, is dat Franrijk en
Diutsland nu kunnen samenwerken
voor de wereldvrede. Mijn hoop voor
de dagen die komen is gesterkt; hoe
spannend zij ook mogen zijn. Door
dit besluit, aldus Aohesori, „breekt
een nieuwe dageraad in Europa
aan".
Verwacht wordt, dat de goedkeu
ring van de EDG door de NAVO on
middellijk weerklank zal vinden in
Washington, waar het Congres toe
bereidselen treft voor een debat
over een toewijzing van 7.900.000.000
dollar voar de Amerikaanse hulp aan
West-Europa in het volgende begro
tingsjaar
W. Averell Harriman, de directeur
dollar voor de Amerikaanse hulp aan
Europa, kan het wetsontwerp op de
hulpverlening nu verdedigen voor
weifelende leden van het Congres,
die vragen „wat Europa zelf doet".
Ook generaal Eisenhower, een van
de voornaamste Amerikaanse voor-
De onrust ifi Tunesië
De Franse militaire autoriteiten
hebben Vrijdag in Le Kef in Noord
west Tunesië de alarmtoestand afge
kondigd, nadat een lid van het
vreemdelingenlegioen hier was dood
geschoten. Men vermoedt, dat Tune
sische verzetslieden het speciaal op
leden van dit legioen hebben voor
zien, omdat zij van mening zijn, dat
het vreemdelingenlegioen zich bij de
onlangs gehouden operaties in het ge
bied vara kaap Bon aan gewelddaden
heeft schuldig gemaakt.
Verzetslieden wierpen een fles ben
zine in een hotel in de buitenwijken
van Tunis. De politie wist het vuur te
blussen.
Een aanzienlijke politiemacht ver
ijdelde in Tunis een demonstratie
voor de woning van de Franse resi
dent-generaal de Hauteclocque, die
zojuist uit Parijs terugkeerde.
de gedachte van vrede door kracht
uit. De oorspronkelijke idee wordt
toegechreven aan de Amerikaanse
afgevaardigde Charles Spofford.
Duitslands financiële
bijdrage
Nog geen accoord
met Adenauer
Bondskanselier Adenauer en de
drie geallieerde Hoge Commissaris
sen zijn er gisteren tijdens een be
spreking, die vijf uur duurde, niet
in geslaagd, overeenstemming te
bereiken over de financiële bijdrage
van West-Duitsland tot de defensie
van Europa. Vandaag zal een nieu
we bespreking worden gehouden.
De geallieerden achten een West
duitse bijdrage van 11.250 millioen
mark gerechtvaardigd en de Duit
sers vinden een dergelijk bedrag te
hoog.
Inmiddels heeft de Westduitse mi
nister voor de buitenlandse betrek
kingen Walter Hallstein, in een ra
diorede gezegd, dat Duitsland niet
bereid is atoomwapens te vervaar
digen al zou het daartoe toestem
ming krijgen. Het Ruhrgebied is vol
gens de ministei veel te kwetsbaar
voor bombardementen uit de lucht.
71
-/f /rr/nfttf/sr)
f' ,7 f /f/nr/t
f *rf. //vr> art/t/i n/t
/f/lputrr/tnat
n>iue O W. >iI1
Oi&clc fuf7. fyZoottxj.
<0 SuWU:» iö,nu.o..o
Gevallen over Amerikaanse hulpverlening
Hei Indonesische kabinet van Soekiman Soewirjo heeft Zaterdagochend be
sloten zijn mandaat aan de president terug te geven. De directe oorzaak van
deze kabinetscrisis was het aftreden van de minister van Buitenlandse Za
ken, mr. Soebardjo, nadat het kabinet zijn afkeuring had uitgesproken over
zijn beleid in zake de Amerikaanse hulpverlening aan Indonesië. De voor
zitter van de executieve raad van de Masjoemi, Moh. Natsir (de vorige mi
nister-president), vond hierin aanleiding zich geheel van het kabinet te
distanciëren.
Kardinaal Tisserant komt naar Nederland
In Washington vraagt men zich af,
of Amerika niet al te haastig te werk
is gegaan by de pogingen Indonesië
in het Westerse kamp te halen, al
dus A.P. Men acht het zelfs niet
uitgesloten, dat de kwestie-Soebard-
jo een einde kan betekenen van. de
min of meer vriendschappelijke be-
De kroning van
Koningin Elisabeth
Engelse hofdignitarissen houden
7 Augustus aan als streefdatum voor
de kroning van koningin Elizabeth
H, zo werd gisteren door gewoonlijk
betrouwbare bronnen onthuld.
Indien de koningin met deze da
tum accoord gaat, zal het voor het
eerst sedert 225 jaar zijn, dat een
Britse souverein(e) gekroond wordt
in hetzelfde jaar, dat hij of zij de
troon heeft bestegen.
De zevende Augustus valt dit jaar
op een Donderdag, een dag, die in
het verleden zeer in trek is geweest
voor de kroning van Britse monar
chen. Koningin Victoria, Willem TV
en George IV kozen ook de Donder
dag, en Edward VII zou ook op een
Donderdag zijn gekroond, ware het
niet, dat de plechtigheid wegens
ziekte moest worden uitgesteld.
In byna alle bergachtige gebieden
van Oostenrijk is gewaarschuwd voor
lawinegevaar als gevolg van inge
treden dooi. Verscheidene wegen
zijn versperd.
Gisteren is men er voor het eerst
sinds vele dagen in geslaagd een
aantal kleine plaatsen in Mühlvier-
tel (Opper-Oostenrijk) te bereiken.
Het voedsel was in sommige dorpen
al schaars geworden.
{De {Boekenweek geopend
De traditionele boekenweek werd gisteravond, dit jaar voor de zeventiende
keer, geopend in de Stadsschouwburg te Amsterdam, met een
cabaretprogramma van Wim Sonneveld, getiteld Van Parnassus tot Mont-
parnasse. Deze avond werd ojl. bijgewoond door H. M. de Koningin.
Koningin Juliana in haar loge.
trekkingen tussen de Ver. Staten en
Indonesië.
Een woordvoerder van het Ame
rikaanse departement van Buiten
landse Zaken te Washington vera
klaarde gisteren aan Aneta, dat
wanneer Indonesië de „Mutual Se
curity Act" niet wenst te aanvaar
den, er voor de Amerikaanse rege
ring geen keuze is, in dat geval zal
de Amerikaanse steun aan Indonesië
moeten worden stopgezet.
Het aftreden van het Indonesische
kabinet heeft echter inmiddels de
situatie weer geheel gewijzigd.
Frankrijks financiële
moeilijkheden
De Franse regering heeft verschil
lende maatregelen ten aanzien van
het internationale betalingsverkeer
genomen. Onder meer is het beta
lingsverkeer met Denemarken op de
zelfde basis geplaatst als dat met de
Verenigde Staten, Canada en België.
Het doel hiervan is de moeilijkheden
in de financiële betrekkingen met De
nemarken te verlichten. Verder zijn
de Franse autoriteitera er toe over
gegaan een gedeelte van de sterling-
tegoeden van Franse financiële in
stellingen op te vragen teneinde
Frankrijks positie in de Europese Be
talingsunie te versterken. Deze trans,
actie zal in de loop van deze maand
voltooid zyn en er zal ongeveer een
bedrag van 10 millioen pond ster
ling mee gemoeid zijn.
Op de goudmarkt U Parijs bereikte
de notering van de gouden Napoleon
met 5.070 francs (tegen 3.730 francs
op 21 Februari en 4.640 francs op 20
Februari) gisteren haar hoogste stand
sedert drie jaar.
Het financiële blad „La Vie Fran-
gaise" schreef gisteren dat de schat
kist op het einde van deze maand
moeilijkheden zal ondervinden bij
het nakomen van de betalingsver
plichtingen van de staat. „Voor het
eerst ira de geschiedenis zal de staat
wellicht genoodzaakt zyn de beta
lingen te staken en zullen de ambte
naren, gepensionneerden en anderen
misschien vergeefs op hun salarissen
en uitkeringen wachten".
In verband met de militaire be
sprekingen, welke reeds twee weken
te Mexico met Amerikaanse verte
genwoordigers worden gevoerd,
heeft het Mexicaanse ministerie van
buitenlandse zaken verklaard, dat de
Amerikaanse voorstellen ter verster
king van de Mexicaanse defensieve
kracht verworpen zyn.
In een officieel communique wordt
gezegd, dat de besprekingen in
vriendschappelijke geest verlopen
zijn doch, dat de Mexicaanse dele
gatie niet de voorwaarden kon aan
vaarden, verbonden aan een Ameri
kaanse hulp. Er zijn geen vorderin
gen gemaakt noch voorstellen ge
daan. Beide regeringen behouden
zich echter het recht voor de thans
afgebroken besprekingen te hervat
ten, mocht zulks nodig geacht wor
den.
Zondag 25 Februari as. zal het
Apostolaat der Hereniging in ons
land een kwart eeuw bestaan. Het
werd gesticht door pater H. van Keu
len C.S.S.R. bij gelegenheid van een
samenkomst in het Piusconvict te
Nijmegen en vervult voortreffelijk
werk ten bate van de hereniging on
der de afgescheiden Oosterse Kerken.
Evenwel zal de plechtige viering
worden uitgesteld tot 6 Juli a.s. ten
einde de vele te verwachten buiten
landse gasten te gerieven.
Dat de studieclubs, die aanvanke
lijk in Den Haag, Nijmegen en Breda
voorbereidend werk verrichtten, heb
ben geleid tot een landelijke organi
satie met 185.000 leden, verdeeld over
1312 parochies en met 20.000 aange
sloten kloosterlingen, stemt verheu
gend en rechtvaardigt een brede her
denking. Teneinde de katholieken
van Nederland tot aansluiting op te
wekken, zal binnenkort in alle ge
zinnen een foldertje worden ver
spreid, waaruit zal blijken, dat het
Herenigingswerk even levendig is als
het Missiewerk. Het landelijk be
stuur hoopt, dat deze brochure in een
oplaag vara een half millioen exem
plaren een zodanige meerdere aan
sluiting tot gevolg zal hebben, dat het
resultaat kan worden aangeboden
aan kardinaal Tisserant, secretaris
van de K. Congregatie voor de Oos
terse kerk, die de feestelijkheden in
Juli persoonlijk za'. komen bijwonen.
Z.Eminentie zal assistentie verle
nen bij een pontificale Hoogmis vol
gens Oosterse liturgie, op te dragen
door Mgr. I. Bucko, apostolisch visi
tator va nde Oekrainsche emigranten
in West-Europa en met concelebratie
van enige priesters uit het Oosten. Bij
die gelegenheid zal het Utrechts By
zantijns kerkkoor onder leiding van
dr. M. Antonowitzj de gezangen uit
voeren. Men hoopt bovendien een of
ficiële bijeenkomst te houden met de
Oriëntalist C. Bouman als spreker,
een pontificaal Lof en een uitzending
Aan de burgemeester van Venlo
mr. B. M. Berger, is op zijn verzoek,
met ingang van 1 Maart, eervol ont
slag verleend.
Het proces tegen
Marie Besnard
Vrijdag is te Poitiers het proces te
gen Marie Besnard voortgezet met
het horen van getuigen. De publieke
tribune vara het Hof van Assizen#te
Poitiers was overvol, toen drie dood
gravers met rode neuzen, als le
den van de groep in Frankrijk, die
het meeste drinkt verslag uitbrach
ten over het opgraven van de stoffe
lijke resten van de elf personen, die
volgens de aanklacht door. de 56-ja-
rige weduwe uit Loudun met behulp
van arsenicum om het leven zouden
zijn gebracht. Zij deelden mee, dat
zij in het familiegraf van de Bes-
nard's de stoffelijke resten van der
tien personen hadden aangetroffen,
n.l. de elf in de tenlastelegging ge
noemden en de grootmoeder en de
eerste echtgenoot van beklaagde. Vol
gens de doodgravers was het graf zo
vol, dat het moeilijk was geweest om
plaats te vinden voor de later ge
storvenen.
De volgende getuige, een vergift-
kundige, verklaarde, dat alle door
hem onderzochte lijkera ongewoon
goed geconserveerd waren gebleven.
Hij voegde hieraan toe, dat arseni
cum als een goed conserveringsmid
del wordt beschouwd en o.m. ge
bruikt wordt bij het opzetten van vo
gels. Volgens hem had men belang
rijke hoeveelheden arsenicum in de
stoffelijke resten gevonden.
Op een vraag van een lid van de
jury, antwoordde ee i andere getui
ge, een arts, dat bepaalde ziekten met
arsenicum worden behandeld, zo ook
soms bij longaandoeningen. Eén van
de argumenten van de verdediging
is, dat alle in de tenlastelegging ge
noemde personen medisch behandeld
zijn, voordat zy overleden.
voor de K.R.O. Ook is gedacht aan
de mogelijkheid van een academische
zitting in de aula van de R.K. Univer
siteit te Nijmegen en een feestelijke
bijeenkomst voor de Oosterse emi
granten, die in Nederland wonen.
Vier belangrijke doelstellingen.
Pastoor A. C. Smit te Soestdijk,
voorzitter en pater F. Wijnhoven A.A.
te Boxtel secretaris vara het jubile
rende Apostolaat der Hereniging,
hebben ons enige belangrijke doel
stellingen genoemd. Jaarlijks in Ja
nuari is er een internationale bid
week, waarvoor dit jaar twee mil
lioen gebedsformulieren zijn ver
spreid. Een meer directe activiteit is
de zorg voor 2000 emigranten in ons
land, die door de paters Capucijnen
worden verzorgd en die hun kapel
hebben aan de Raamweg 42 in Den
Haag.
Verder wil men grotere belangstel
ling voor het herenigingswerk wek
ken door verspreiding van lectuur en
door bevordering der studie van oor-
terse vraagstukken.
Slechts één achterschip
keerde terug
Ondanks een sneeuwstorm zijn
twee sleepboten er in geslaagd,
Vrijdag het achterschip van dc „Fort
Mercer" de haven van Newport
(Rhode Island) binnen te slepen.
Aan boord bevonden zich 13 opva
renden, die er Donderdag in waren
geslaagd de machines weer op gang
te brengen.
Zoals gemeld was dc „Fort Mer
cer" Maandagavond bij Kaap Cod in
tweeën gebroken. Het voorschip is
Donderdag door de kustwacht in de
grond geboord, omdat het gevaar
opleverde voor de scheepvaart. De
beide delen van het eveneens Maan
dag gebroken tankschip „Pendle
ton" zijn op de rotsen aan stukken
geslagen. Bij deze scheepsrampen
zijn zes personen om het leven ge
komen. Acht personen worden ver
mist, men neemt aan, dat ook zij het
leven verloren hebben.
In tegenstelling tot kapitein Karl-
sen op de „Enterprise" hebben de
dertien zeelieden op het achterschip
van de „Fort Mercer" sedert Maan
dagavond „als koningen" geleefd.
Hun verblijven waren verwarmd en
verlicht en zij hebben zich te goed
gedaan aan de voorraden biefstuk,
kalkoen en eieren.
Van het binnengebrachte achter
schip waren de ruimen en de lading
olie ondanks de sleepreis door zwa
re zee nog intact.
TAALSTRIJD IN PAKISTAN
Drie personen, onder wie een
achtjarige schooljongen, zijn le
Dacca om het leven gekomen, door
dat de politie het vuur opende op
een stoet betogende studenten. 17
Personen hebben verwondingen op
gelopen. Donderdag werden even
eens drie personen gedood toen de
politie met vuurwapenen optrad te
gen studenten, die het Bengaals
mede als voertaal in Pakistan inge
voerd wensen.
De drukkerij van het blad „Mor
ning News", de enige in het Engels
verschijnende krant te Dacca, is
door een menigte in brand gestoken.
Het blad wordt uitgegeven door een
zwager van de Pakistaanse premier.
In de „Morning News" waren be
richten verschenen, welker strek
king als „niet sympathiek" tegen
over de taalbeweging werd be
schouwd.
3iemeitje
Getrouwheid in die kleinste werk,
Maak voor die grootste taak jou
sterk.
(Zuid Afrikaans gezegde).