Se £oidóe6oti/*a/nt f? Westduitse Bondsdag aanvaardt herbewapening IN DE BRANDING Het stoffelijk overschot van Koning George uitgedragen Middenstands-omzetten afgelopen jaar in het De conferentie van Lissabon uitgesteld Voorrang voor wapenleveranties Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN ZATERDAG 9 FEBRUARI 1952 43ste JAARGANG No. 12507 Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., t i p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 rvIKWIJLS BRENGT de dood van b* een man een totale ommekeer te weeg in de kleine kring van degenen, wier middelpunt hij was. Overigens gaat het leven voort, alsof er niets gebeurd was. In vroeger tijd kon de dood van een vorst een ommekeer betekenen in de politiek van zijn land en aldus van betekenis zijn voor de ontwik keling van de toen nog beperkte wereld. In onze dagen heeft de koning niet zoveel invloed meer op de richting, welke de nationale politiek uitgaat. De koning is onschendbaar, d.w.z. de figuur van de koning staat boven de partijen, het zijn de ministers, die verantwoordelijk zijn. Zo is het in de contitutioneel geregeerde koninkrij ken, ook in Engeland. De dood van koning George be- 0 tekent ongetwijfeld veel voor de koninklijke familie, in men selijk opzicht vooral voor zijn echt genote, zijn kinderen en zijn hoog bejaarde moeder; in maatschappelijk opzicht het meest voor zijn dochter, die thans de kroon van Engeland heeft aanvaard. Maar of het Britse volkslied nu luidt: „God save the king", ofwel „God save the queen", maakt voor de verdere ontwikkeling van de Britse politiek niet veel ver schil. In Londeru wordt anders geregeerd dan in Cairo bijv. waar koning Fa- roek kon ingrijpen overigens met uitstekend resultaat door zijn mi nisters naar huis te zenden, toen zij bezig waren de boel in het riet te stu ren. Koningin Elizabeth zal er daar om weinig aan kunnen doen, als het Engeland niet naar den vleze mocht gaan in haar ambtsperiode. Haar in vloed zal in elk geval niet recht streeks kunnen zijn, hoogstens zal haar houding en haar karakter an deren kunnen inspireren. En dan den ken wij onwillekeurig terug aan de dagen van koningin Victoria, wier invloed op de staatszaken niet gering mag worden genoemd. Toen was het echter nog een andere tijd en wat koningin Victoria toen kon doen mag men nu niet van koningin Elizabeth eveneens verwachten. Koningin Vic toria werd in haar langdurige rege ring mede omhoog gestuwd door de loop der gebeurtenissen; het was een betrekkelijk rustige -n stabiele tijd, waarin de welvaart zich gunstig kon ontplooien. Haar achterkleinkind moet het bewind aanvaarden in een onrustige en onzekere tijd, waarin de welvaart van Engeland en van een groot deel van Europa een diepte punt heeft bereikt. I~\E ONRUST en de onzekerheid van onze tijd wordt weerspiegeld in de aandrang tot vorming van een Europese Defensie Gemeenschap, welk onderwerp juist in deze dagen gloeiend actueel is. Minister Stikker heeft Donderdag in de Tweede Ka mer het standpunt van de Nederland se regering uiteengezet en de voor waarden genoemd, welke Nederland stelt voor de aanvaarding van het lidmaatschap. Deze voorwaarden be treffen, zoals men weet, de zeggen schap over de financiën en de sa menstelling van het leidinggevende orgaan. In de Bondsdag te Bonn heeft bondskanselier Adenauer voor deel neming van West-Duitsland gevoch ten in een tweedaags debat, waarin harde noten gekraakt werden. Hij heeft het pleit gewonnen, maar met moeite en beladen met vijf in structies, welke nog heel wat last zul len veroorzaken. Volgende week komt Frankrijk aan de beurt om zich over de Europese Defensie Gemeenschap pit te spreken. Te verwachten is, dat het Franse par lement al evenmin enthousiast zal zijn als de Bondsdag. Men wil wel een gezamenlijke ver dediging opbouwen, want algemeen ziet men in dat het moet, dat het on ontkoombaar is; maar van harte gaat de samenwerking niet. Het is een on willige, mopperende, elkaar wantrou wende groep van staten welke onee vrijheid en onze veiligheid moet be schermen en zij bouwen om een gam mel afdak, dat door lapmiddelen bij eengehouden moet worden, als be schutting tegen de overal om ons heen woedende stormen. Dat is de wereld van vandaag, waarin de jonge koningin van Enge land haar bewind heeft aanvaard. Zij is nog jong en het is mogelijk, dat zij de ouderdom van koningin Victoria bereikt. Het is zelfs niet onmogelijk, dat zij dan in haar leven de onrust der tijden ziet plaats maken voor een rustiger sfeer, waarin de stormen zyn geluwd en de kilheid van de koude oorlog verdrongen is door een mil dere atmosfeer van vertrouwen en samenwerking. Zulke dingen behoren niet tot de onmogelijkheden en zij zijn waard, dat men er offers voor brengt om ze te verwerven. Moh. Yamin dreigt In een onderhoud met „Merdeka xeide mr. Moh. Yamin, die ais „koe rier" van de Indonesische delegatie in Den Haag te Djakarta vertoeft dat als het thans in Den Haag ge pleegde overleg geen bevredigend< resultaten zou opleveren, Indonesia gedwongen zal zijn tot het voeren van een „long time policy" om Nieuw-Guinea te bevrijden, „waar bij middelen en listen zullen worden toegepast, die in een vrijheidsoorlog gebruikelijk zijn". 5 eisen, waaraan voldaan moet worden Felle oppositie van de socialisten T)E Westduitse Bondsdag heeft Vrijdagavond met 204 tegen 156 stem- U men bij zes onthoudingen de herbewapeningspolitiek van bondskan selier Adenauer goedgekeurd. Hieraan werden echter vijf instructies aan Adenauer toegevoegd, welke door de coalitiepartijen waren geformu leerd. De sociaal-democraten, communisten en de federalistische unie stemden tegen. De stemming kwam aan het einde van een intensief en by tijden ver woed debat van twee dagen. Het parlement keurde Adenauers politiek goed met de woorden: „Met het oog cup de toestand in de wereld kan de groeiende Europese ge meenschap de plicht niet ontgaan om de fundamentele rechten van vrijheid en democratie te verdedigen. Duitsland zal als gelijkwaardige deelgenoot samenwerken bij deze ta ak in de wetenschap, dat er geen neutraliteit kan zijn tegenover de vijanden van de vrijheid." De vijf instructies De vijf instructies luiden als volgt: 1. Zolang Duitsland geen lid van de NAVO zal zijn, moet het rechten krijgen, die overeenstemmen met de gedachte van een Europese ver- dedigingsgemeenschaip als een vrij willig samengaan van gelijkgerech tigde partners. 2. De in het buitenland als oor logsmisdadigers gevangen gehouden Duitsers moeten vTij gelaten worden voor zover zjj geen edhte misdaden hebben begaan. 3. Actie om eindelijk aan de be volking van het Saargebied politieke vrijheden t£ garanderen overeen komstig het Handvest der V.N. De Franse regering wordt heftig gecriti- seerd wegens haar „poging om het politieke lot van de Duitse bevolking van Saarland te beïnvloeden door het aanknopen van diplomatieke be trekkingen met de regering van Saarland". 4. Beperking der verdedigingskos- ten opdat de belastingdruk niet zal worden verhoogd, de sociale orde niet ontwricht en een Duitse verde- digingsbijdrage niet in gevaar zal worden gebracht. 5. Het bezettingsstatuut moet wor den opgeheven en de rechtspositie van buitenlandse troepen moet de zelfde zijn als internationaal ge bruikelijk is. Duitsland moet volle dige wetgevende, souvereiniteit ver krijgen met inbegrip van het recht om geallieerde wetten in te trekken. Alle controle en eenzijdige beper kingen moeten worden opgeheven. Duitse arbeidsorganisaties, die in dienst staan van de geallieerden moeten worden ontbonden. Alle ver dragen in het Duits-geallieerde ver dragsstelsel moeten herzien kunnen worden. VERSTIJFDE FRONTEN. Het tweedaagse debat heeft de verstijfde fronten voor en tegen de bewapening niet los kunnen wrik- Proces te Praag tegen Slansky ken. De regeringspartijen zijn niet afgeweken van haar voorwaardelijke toestemming en de oppositie niet van haar standpunt om onder de huidige omstandigheden niet deel te nemen. Ook al zouden de verdragen Duits land inderdaad gelijke rechten ge ven, dan zouden de socialisten vol gens prof. Schmidt nog „neen" blij ven zeggen. „Gelijke rechten zijn slechts één der voorwaarden, die wij stellen. Ook de politieke en militaire voorwaarden achten wij niet ver vuld. Wat wij aan troepen zouden kunnen opstellen, zou slechts een schijn van veiligheid en daarmee een gevaarlijke illusie geven. Nie- man heeft het recht van ons te ver langen, dat wij ons kreupel laten schieten zonder militaire zin en met als enige resultaat: een verbrande aarde", aldus riep prof. Schmidt uit. Adenauer bleek en bevende van woede antwoordde met de beschul diging, dat professor Schmidt zijn argumenten kracht had bijgezet met inlichtingen, die hij verkregen had, tijdens de vertrouwelijke besprekin gen, die de bondskanselier met de leiders der oppositie gevoerd had. Uit protest verliet een groot aantal socialistische afgevaardigden de zit ting. Adenauer noemde dit een par lementair gedrag, dat zijn weerga niet kende. Adenauer verklaarde de nodige gevolgtrekkingen te zullen maken als hij tot de overtuiging kwam, dat het vertrouwen geschon den was. MAANDAG IN FRANS PARLEMENT. Do fractievoorzitters van de Franse Nationale Vergadering hebben be sloten het debat over het Europese leger niet vóór Maandagmiddag te beginnen. Opgebaard in dorpskerkje van Sandringham HET STOFFELIJK OVERSCHOT VAN KONG GEORGE VI Is Vrijdag avond van het landgoed Sandringham naar de dorpskerk overgebracht, alwaar het is opgebaard. De stoet op weg naar de kleine parochiekerk, kort nadat koningin Elizabeth en de hertog van Edinburgh uit Londen waren aangekomen. Binnen een kwartier na haar aan komst begaf de koningin zich naar de sterfkamer en keek neer op het gelaat van haar vader. De hertog stond naast haar, terwijl hij haar hand vasthield. Het stoffelijk overschot zal in de dorpskerk liggen opgebaard om de dorpelingen en de arbeiders van het landgoed in staat te stellen de laat ste eer te bewijzen aan de overleden vorst. Maandag zal het stoffelijk overschot naar Westminster Hall in Londen worden overgebracht Koningin Elizabeth werd bij haar De besprekingen te Panmoendjon De voltallige delegaties van ver bondenen en communisten hebben vandaag, Zaterdag, vergaderd ter bespreking van het punt „aanbeve lingen aan wederzijdse regeringen". Na een bijeenkomst van tien minu ten is besloten de besprekingen Zon dag a.s. voort te zetten „Rudolf Slansky en zijn medeplich- De verbondenen hebben vandaag tigen zullen terechtstaan wegens het in een tegenvoorstel in beginsel in- deelnemen aan een komplot om pre^ sident Gottwald te verinoorden", zo heeft de Tsjechoslowaakse minister van Justitie, Rais, in het orgaan van de Tsjechische communistische par tij, de „Rude Pravo", verklaard. Slansky (voormalig vice-premier en secretaris-generaal der Tsjechi sche communistische partij), Sver- mova (voormalig minister van Starts- veiligheid), Clementis (voormalig premier) en anderen hebben binnen de Tsjechische communistische Dar- tij Trotskistische cellen gevormi gestemd met het voorstel der com munisten om, na het sluiten van een wapenstilstand een politieke bijeen komst op hoog plan te beleggen, waarop het Koreaanse vraagstuk zou moeten worden opgelost. In het ge allieerde tegenvoorstel worden de volgende suggesties gedaan 1. Een terugtrekken der strijd krachten in Noord-Korea e.a 2. Een vreedzame regeling van het Koreaanse vraagstuk. Het bespreken var andere Ko- bereidden plannen voor om „het hart reaanse vraagstukken, welke ver en het brein" van'onze partij te ver- I band houden met het beëindigen van moorden, aldus Rais. I de oorlog. 3l*ac£amatiz de*c tioonêeó tij ging aankomst uit Londen op het bordes van het koninklijke buitenverblijf door haar moeder begroet. Zij om helsden elkaar zwijgend. Prinses Margaret wachtte haar zuster op in de hall. waar zich ook functionaris sen en bedienden hadden verzameld De koningin kwam nog op tijd om haar twee kinderen, de drie-jarige prins Charles en prinses Anne te zien. voor deze naar bed werden ge bracht. De radio en televisie-programma's van de B.B.C. zullen de volgende week Zaterdag, na de teraardebestel ling van koning George op d vorige dag, in grote trekken weer normaal zijn. „In grote trekken", aangezien lichte muziek en grappen voor enke le maanden aan censuur zullen wor den onderworpen. Het zelfde zal ge schieden met hetgeen in de komen de maanden in de schouwburgen ten tonele zal worden gebracht. De ter aardebestelling van wijlen koning George zal in Groot-Brittannië via de televisie te volgen zijn. KONINGIN ELIZABETH VOOR RADIO Koningin Elizabeth van Engeland zal de volgende week, waarschijnlijk de Zaterdag of Zondag na de begra fenis van koning George een radio rede houden, welke over de gehele wereld gerelayeerd zal worden. Een Europese landbouwgemeenschap Als resultaat van de besprekingen die de Nederlandse minister van Landbouw, S. L. Mansholt, te Pa rijs heeft gevoerd met de Fxanse mi nister van Landbouw Laurens, en de minister van staat, Pflimlin is be sloten dt landen, die bij de Raad van Europa zijn aangesloten, bijeen te roepen voor een conferentie over het plan voor een Europesp land bouwgemeenschap Men verwacht, dat ook vertegenwoordigers van Zwitserland, Pórtugal en Oostenrijk aan de conferentie zullpn deelnemen. iHouwende JCaningin keexde tetug w Na hun aankomst uit Kenya op London Airport, waar ze door familieleden en leden van de regering werden begroet, laten de nieuwe Koningin Eliza beth en de Hertog van Edinburgh zich naar Clarence House rijden. D« Koningin in de rouw, bij haar aankomst bij Clarence House in de konink lijke auto. In nevenstaande tabel zijn de in dexcijfers van de geldomzettcn voor de verschillende takken in de detail handel over de jaren 1950 en 1951 vermeld, waarbij tevens de stijging of daling in 1951 t.o.v. het vooraf gaande jaar is aangegeven. Het eerste cijfers is het index-cij fer van 1950, het tweede voor 1951; het derde geeft de stijging of daling aan. Belastingverhoging in Frankrijk De Franse regering heeft een plan goedgekeurd, dat beoogt alle direc te en indirecte belastingen met 10 pet. te verhogen teneinde de begro ting slu''tcnde te maken. Alleen voor de meeste voedingsmiddelen zullen de belastingen onveranderd blijven. De belasting op ondernemingswin sten zal worden verhoogd van 35 tot 40 pet. Op papier zal dit belastingplan, dat in de loop van deze maand in het parlement zal worden behan deld, de inkomsten van de schat kist met 200 milliard francs doen stijgen. Bepaalde belastingonthef fingen zullen dit bedrag echter met 50 milliard francs doen dalen, terwijl verwacht wordt, dat een bedrag van 30 milliard francs gevonden zal wor den dooi nieuwe maatregelen tegen belastingontduiking. OOK NICOLE IN ONGENADE? In Genève is Vrijdag vernomen, dat de leider van de Zwitserse com munistische partij, Leon Nicole, ge dwongen is af te treden als hoofd redacteur van het partijblad .Voix Ouvrière". De 65-jarige Nicole zou beschuldigd zijn van Titoisme" Volgens betrouwbare kringen zal Nicole binnenkort uit de Zwitserse communistische partij gestoten wor den. De plaatsvervangende Raad van de NAVO heeft te Londen besloten de bijeenkomst van de ministerraad te Lissabon uit te stellen van 16 tot 20 Februari omdat vele staatslieden op 15 Februari de bcurafenis van ko ning George zullen bijwonen. Voorts heeft Engeland voorgesteld de vóór besprekingen van de ministers van Buitenlandse Zaken van de Weste lijke „Grote Drie" van 16 tot 19 Februari (i.p.v. 13 en 14 Februari) te Londen te houden. De proclamatie van de troonsbestijging van Koningin Elizabeth H, welke door de Kroonraad werd getekend, is Vrijdag op verschillende punten van de Britse hoofdstad voorgelezen. In zijn traditionele kleurrijke dracht doet Lancaster heraut Russell de menigte mededeling van de troonsbestijging van Koningin Elizabeth II (links) om te besluiten met de woorden „God save the Queen" (rechts). De plaatsvervangers hebben het instellen van een internationale „Ka naalcommissie" goedgekeurd, die in Londen zal vergaderen. In deze com missie zullen vertegenwoordigers van de stafchefs van België, Frank- rij, Nederland en Engeland zitting hebben. De Verenigde Staten hebben be sloten de hoogste voorrang te ver lenen aan de wapenleveranties aan het leger der NAVO, aldus verluidt te Parus. De twaalf NAVO-landen zouden dit jaar 80 tot 90 milliard dollar voor defensie besteden, tegen 50 tot 60 milliard in 1951. De defen siebegrotingen van Engeland, Frank rijk en de V S. maken ongeveer 90 pet. hiervan uit Frankrijk aan vaardde een kleine verhoging van zijn bijdrage. België zal zijn bijdrage vergroten. De twaalf landen waren het alle eens over hun bijdragen voor 1952. Dranken (o.a. alcohol) 91 95 4 Banketbakkers 92 97 5 Chocolaterie 95 90 -j- 1 Toiletartikelen 104 107 3 Tabaksfabrikaten 102 106 4 Boekhandel 100 102 2 Glas en aardewerk 100 108 2 Kantoorboekhandel 105 117 -F 11 Meubelen 103 106 -f- 3 Rijwielen 111 123 -f- 11 Schoeisel 113 117 4 Sportartikelen 124 110 —11 Textiel 111 106 5 Ijzerwaren 114 122 -f 7 Groenten 112 110 -f 4 Bakkers 100 108 -f Kruideniers 103 114 -f 8 Slagers 145 151 6 Vis 95 109 14 Zuivel 101 110 9 Elocmen 98 99 1 Drogisten 104 111 7 Kappers 111 112 1 Opticiens 103 105 2 Basis: jaaromzet 1949 - 100 Uit deze gegevens blijkt, dqt in de detailhandel in textiel en in de de tailhandel in sportartikelen de geld omzettcn zich in 1951 niet konden hundhaven op het peil van het voor- afgaando jaar. In de overige vermel de branches waren de omzetten in 1951 hoger dan die in 1950. Bij de beoordeling van dit cijfer materiaal dient men het volgende in aanmerking te nemen: A. De indexcijfers hebben betrek king op geldomzctten Men geve er zich dus rekenschap van, dat de prijsverhogingen in 1951 in belang rijke mate hebben bijgedragen tot de stijging van de geldomzettcn. Zulks geldt in het bijzonder voor de bran ches, welke behoren tot de voedings middelen- en de gcnotmiddclcnsec- tor. B. De gespannen internationale toestand alsmede dc vrees voor prijs stijgingen hebben vooral in de groep duurzame consumptiegoederen in dc eerste 4 maanden van 1951 tot sterke toeneming van de omzetten geleid. Ondanks het ttTÜflOpen ven de om zetten in het tweede halfjaar van 1951 heeft de omzetstijging in dc periode Januari t/m April 1951 tot gevolg gehad, dat in tal van bran ches het indexcijfer voor 1951 hoger was dan van het voorafgaande jaar. Westerlings memoires Westerling i3 op het ogenblik be zig zijn memoires te publiceren in Franse en Belgische bladen. Dit heeft de aandacht getrokken van de Indonesische regering, die daarover weinig gesticht is. Volgens het blad „Abadi" heeft het Indonesische ministerie van bui tenlandse zaken zich in verbinding gesteld met de Indonesische ambas sadeurs in België en in Frankrijk. Aangezien de inhoud dezer artike len beledigend wordt geacht voor Indonesië, overweegt dc Indonesische regering volgens „Abadi" stappen bij de Belgische en Frar„e regering teneinde te voorkomen dat dc goede betrekkingen door dergelijke publi caties worden geschaad. JCowceCtje Een ernstig-genomen besluit moet spoedig worden uitgevoerd; dc bes te wil kan wankelen wanneer men uitstelt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 1