Se £oidóe6oti/*a/nt
f?
Westduitse Bondsdag aanvaardt
herbewapening
IN DE BRANDING
Het stoffelijk overschot van
Koning George uitgedragen
Middenstands-omzetten
afgelopen jaar
in
het
De conferentie van Lissabon
uitgesteld
Voorrang voor wapenleveranties
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ZATERDAG 9 FEBRUARI 1952
43ste JAARGANG No. 12507
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., t i
p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
rvIKWIJLS BRENGT de dood van
b* een man een totale ommekeer te
weeg in de kleine kring van degenen,
wier middelpunt hij was. Overigens
gaat het leven voort, alsof er niets
gebeurd was.
In vroeger tijd kon de dood van
een vorst een ommekeer betekenen
in de politiek van zijn land en aldus
van betekenis zijn voor de ontwik
keling van de toen nog beperkte
wereld.
In onze dagen heeft de koning niet
zoveel invloed meer op de richting,
welke de nationale politiek uitgaat.
De koning is onschendbaar, d.w.z. de
figuur van de koning staat boven de
partijen, het zijn de ministers, die
verantwoordelijk zijn. Zo is het in de
contitutioneel geregeerde koninkrij
ken, ook in Engeland.
De dood van koning George be-
0 tekent ongetwijfeld veel voor
de koninklijke familie, in men
selijk opzicht vooral voor zijn echt
genote, zijn kinderen en zijn hoog
bejaarde moeder; in maatschappelijk
opzicht het meest voor zijn dochter,
die thans de kroon van Engeland
heeft aanvaard. Maar of het Britse
volkslied nu luidt: „God save the
king", ofwel „God save the queen",
maakt voor de verdere ontwikkeling
van de Britse politiek niet veel ver
schil.
In Londeru wordt anders geregeerd
dan in Cairo bijv. waar koning Fa-
roek kon ingrijpen overigens met
uitstekend resultaat door zijn mi
nisters naar huis te zenden, toen zij
bezig waren de boel in het riet te stu
ren. Koningin Elizabeth zal er daar
om weinig aan kunnen doen, als het
Engeland niet naar den vleze mocht
gaan in haar ambtsperiode. Haar in
vloed zal in elk geval niet recht
streeks kunnen zijn, hoogstens zal
haar houding en haar karakter an
deren kunnen inspireren. En dan den
ken wij onwillekeurig terug aan de
dagen van koningin Victoria, wier
invloed op de staatszaken niet gering
mag worden genoemd. Toen was het
echter nog een andere tijd en wat
koningin Victoria toen kon doen mag
men nu niet van koningin Elizabeth
eveneens verwachten. Koningin Vic
toria werd in haar langdurige rege
ring mede omhoog gestuwd door de
loop der gebeurtenissen; het was een
betrekkelijk rustige -n stabiele tijd,
waarin de welvaart zich gunstig kon
ontplooien. Haar achterkleinkind
moet het bewind aanvaarden in een
onrustige en onzekere tijd, waarin de
welvaart van Engeland en van een
groot deel van Europa een diepte
punt heeft bereikt.
I~\E ONRUST en de onzekerheid van
onze tijd wordt weerspiegeld in
de aandrang tot vorming van een
Europese Defensie Gemeenschap,
welk onderwerp juist in deze dagen
gloeiend actueel is. Minister Stikker
heeft Donderdag in de Tweede Ka
mer het standpunt van de Nederland
se regering uiteengezet en de voor
waarden genoemd, welke Nederland
stelt voor de aanvaarding van het
lidmaatschap. Deze voorwaarden be
treffen, zoals men weet, de zeggen
schap over de financiën en de sa
menstelling van het leidinggevende
orgaan.
In de Bondsdag te Bonn heeft
bondskanselier Adenauer voor deel
neming van West-Duitsland gevoch
ten in een tweedaags debat, waarin
harde noten gekraakt werden.
Hij heeft het pleit gewonnen, maar
met moeite en beladen met vijf in
structies, welke nog heel wat last zul
len veroorzaken.
Volgende week komt Frankrijk aan
de beurt om zich over de Europese
Defensie Gemeenschap pit te spreken.
Te verwachten is, dat het Franse par
lement al evenmin enthousiast zal
zijn als de Bondsdag.
Men wil wel een gezamenlijke ver
dediging opbouwen, want algemeen
ziet men in dat het moet, dat het on
ontkoombaar is; maar van harte gaat
de samenwerking niet. Het is een on
willige, mopperende, elkaar wantrou
wende groep van staten welke onee
vrijheid en onze veiligheid moet be
schermen en zij bouwen om een gam
mel afdak, dat door lapmiddelen bij
eengehouden moet worden, als be
schutting tegen de overal om ons
heen woedende stormen.
Dat is de wereld van vandaag,
waarin de jonge koningin van Enge
land haar bewind heeft aanvaard. Zij
is nog jong en het is mogelijk, dat zij
de ouderdom van koningin Victoria
bereikt. Het is zelfs niet onmogelijk,
dat zij dan in haar leven de onrust
der tijden ziet plaats maken voor een
rustiger sfeer, waarin de stormen zyn
geluwd en de kilheid van de koude
oorlog verdrongen is door een mil
dere atmosfeer van vertrouwen en
samenwerking. Zulke dingen behoren
niet tot de onmogelijkheden en zij
zijn waard, dat men er offers voor
brengt om ze te verwerven.
Moh. Yamin dreigt
In een onderhoud met „Merdeka
xeide mr. Moh. Yamin, die ais „koe
rier" van de Indonesische delegatie
in Den Haag te Djakarta vertoeft
dat als het thans in Den Haag ge
pleegde overleg geen bevredigend<
resultaten zou opleveren, Indonesia
gedwongen zal zijn tot het voeren
van een „long time policy" om
Nieuw-Guinea te bevrijden, „waar
bij middelen en listen zullen worden
toegepast, die in een vrijheidsoorlog
gebruikelijk zijn".
5 eisen, waaraan voldaan moet worden
Felle oppositie van de socialisten
T)E Westduitse Bondsdag heeft Vrijdagavond met 204 tegen 156 stem-
U men bij zes onthoudingen de herbewapeningspolitiek van bondskan
selier Adenauer goedgekeurd. Hieraan werden echter vijf instructies aan
Adenauer toegevoegd, welke door de coalitiepartijen waren geformu
leerd. De sociaal-democraten, communisten en de federalistische unie
stemden tegen.
De stemming kwam aan het einde van een intensief en by tijden ver
woed debat van twee dagen.
Het parlement keurde Adenauers politiek goed met de woorden: „Met
het oog cup de toestand in de wereld kan de groeiende Europese ge
meenschap de plicht niet ontgaan om de fundamentele rechten van
vrijheid en democratie te verdedigen. Duitsland zal als gelijkwaardige
deelgenoot samenwerken bij deze ta ak in de wetenschap, dat er geen
neutraliteit kan zijn tegenover de vijanden van de vrijheid."
De vijf instructies
De vijf instructies luiden als volgt:
1. Zolang Duitsland geen lid van
de NAVO zal zijn, moet het rechten
krijgen, die overeenstemmen met
de gedachte van een Europese ver-
dedigingsgemeenschaip als een vrij
willig samengaan van gelijkgerech
tigde partners.
2. De in het buitenland als oor
logsmisdadigers gevangen gehouden
Duitsers moeten vTij gelaten worden
voor zover zjj geen edhte misdaden
hebben begaan.
3. Actie om eindelijk aan de be
volking van het Saargebied politieke
vrijheden t£ garanderen overeen
komstig het Handvest der V.N. De
Franse regering wordt heftig gecriti-
seerd wegens haar „poging om het
politieke lot van de Duitse bevolking
van Saarland te beïnvloeden door
het aanknopen van diplomatieke be
trekkingen met de regering van
Saarland".
4. Beperking der verdedigingskos-
ten opdat de belastingdruk niet zal
worden verhoogd, de sociale orde
niet ontwricht en een Duitse verde-
digingsbijdrage niet in gevaar zal
worden gebracht.
5. Het bezettingsstatuut moet wor
den opgeheven en de rechtspositie
van buitenlandse troepen moet de
zelfde zijn als internationaal ge
bruikelijk is. Duitsland moet volle
dige wetgevende, souvereiniteit ver
krijgen met inbegrip van het recht
om geallieerde wetten in te trekken.
Alle controle en eenzijdige beper
kingen moeten worden opgeheven.
Duitse arbeidsorganisaties, die in
dienst staan van de geallieerden
moeten worden ontbonden. Alle ver
dragen in het Duits-geallieerde ver
dragsstelsel moeten herzien kunnen
worden.
VERSTIJFDE FRONTEN.
Het tweedaagse debat heeft de
verstijfde fronten voor en tegen de
bewapening niet los kunnen wrik-
Proces te Praag tegen
Slansky
ken. De regeringspartijen zijn niet
afgeweken van haar voorwaardelijke
toestemming en de oppositie niet
van haar standpunt om onder de
huidige omstandigheden niet deel te
nemen.
Ook al zouden de verdragen Duits
land inderdaad gelijke rechten ge
ven, dan zouden de socialisten vol
gens prof. Schmidt nog „neen" blij
ven zeggen. „Gelijke rechten zijn
slechts één der voorwaarden, die wij
stellen. Ook de politieke en militaire
voorwaarden achten wij niet ver
vuld. Wat wij aan troepen zouden
kunnen opstellen, zou slechts een
schijn van veiligheid en daarmee
een gevaarlijke illusie geven. Nie-
man heeft het recht van ons te ver
langen, dat wij ons kreupel laten
schieten zonder militaire zin en met
als enige resultaat: een verbrande
aarde", aldus riep prof. Schmidt uit.
Adenauer bleek en bevende van
woede antwoordde met de beschul
diging, dat professor Schmidt zijn
argumenten kracht had bijgezet met
inlichtingen, die hij verkregen had,
tijdens de vertrouwelijke besprekin
gen, die de bondskanselier met de
leiders der oppositie gevoerd had.
Uit protest verliet een groot aantal
socialistische afgevaardigden de zit
ting. Adenauer noemde dit een par
lementair gedrag, dat zijn weerga
niet kende. Adenauer verklaarde de
nodige gevolgtrekkingen te zullen
maken als hij tot de overtuiging
kwam, dat het vertrouwen geschon
den was.
MAANDAG IN FRANS
PARLEMENT.
Do fractievoorzitters van de Franse
Nationale Vergadering hebben be
sloten het debat over het Europese
leger niet vóór Maandagmiddag te
beginnen.
Opgebaard in dorpskerkje van Sandringham
HET STOFFELIJK OVERSCHOT VAN KONG GEORGE VI Is Vrijdag
avond van het landgoed Sandringham naar de dorpskerk overgebracht,
alwaar het is opgebaard. De stoet op weg naar de kleine parochiekerk,
kort nadat koningin Elizabeth en de hertog van Edinburgh uit Londen
waren aangekomen.
Binnen een kwartier na haar aan
komst begaf de koningin zich naar
de sterfkamer en keek neer op het
gelaat van haar vader. De hertog
stond naast haar, terwijl hij haar
hand vasthield.
Het stoffelijk overschot zal in de
dorpskerk liggen opgebaard om de
dorpelingen en de arbeiders van het
landgoed in staat te stellen de laat
ste eer te bewijzen aan de overleden
vorst. Maandag zal het stoffelijk
overschot naar Westminster Hall
in Londen worden overgebracht
Koningin Elizabeth werd bij haar
De besprekingen te
Panmoendjon
De voltallige delegaties van ver
bondenen en communisten hebben
vandaag, Zaterdag, vergaderd ter
bespreking van het punt „aanbeve
lingen aan wederzijdse regeringen".
Na een bijeenkomst van tien minu
ten is besloten de besprekingen Zon
dag a.s. voort te zetten
„Rudolf Slansky en zijn medeplich- De verbondenen hebben vandaag
tigen zullen terechtstaan wegens het in een tegenvoorstel in beginsel in-
deelnemen aan een komplot om pre^
sident Gottwald te verinoorden", zo
heeft de Tsjechoslowaakse minister
van Justitie, Rais, in het orgaan van
de Tsjechische communistische par
tij, de „Rude Pravo", verklaard.
Slansky (voormalig vice-premier
en secretaris-generaal der Tsjechi
sche communistische partij), Sver-
mova (voormalig minister van Starts-
veiligheid), Clementis (voormalig
premier) en anderen hebben binnen
de Tsjechische communistische Dar-
tij Trotskistische cellen gevormi
gestemd met het voorstel der com
munisten om, na het sluiten van een
wapenstilstand een politieke bijeen
komst op hoog plan te beleggen,
waarop het Koreaanse vraagstuk zou
moeten worden opgelost. In het ge
allieerde tegenvoorstel worden de
volgende suggesties gedaan
1. Een terugtrekken der strijd
krachten in Noord-Korea e.a
2. Een vreedzame regeling van
het Koreaanse vraagstuk.
Het bespreken var andere Ko-
bereidden plannen voor om „het hart reaanse vraagstukken, welke ver
en het brein" van'onze partij te ver- I band houden met het beëindigen van
moorden, aldus Rais. I de oorlog.
3l*ac£amatiz de*c tioonêeó tij ging
aankomst uit Londen op het bordes
van het koninklijke buitenverblijf
door haar moeder begroet. Zij om
helsden elkaar zwijgend. Prinses
Margaret wachtte haar zuster op in
de hall. waar zich ook functionaris
sen en bedienden hadden verzameld
De koningin kwam nog op tijd om
haar twee kinderen, de drie-jarige
prins Charles en prinses Anne te
zien. voor deze naar bed werden ge
bracht.
De radio en televisie-programma's
van de B.B.C. zullen de volgende
week Zaterdag, na de teraardebestel
ling van koning George op d vorige
dag, in grote trekken weer normaal
zijn. „In grote trekken", aangezien
lichte muziek en grappen voor enke
le maanden aan censuur zullen wor
den onderworpen. Het zelfde zal ge
schieden met hetgeen in de komen
de maanden in de schouwburgen ten
tonele zal worden gebracht. De ter
aardebestelling van wijlen koning
George zal in Groot-Brittannië via
de televisie te volgen zijn.
KONINGIN ELIZABETH VOOR
RADIO
Koningin Elizabeth van Engeland
zal de volgende week, waarschijnlijk
de Zaterdag of Zondag na de begra
fenis van koning George een radio
rede houden, welke over de gehele
wereld gerelayeerd zal worden.
Een Europese
landbouwgemeenschap
Als resultaat van de besprekingen
die de Nederlandse minister van
Landbouw, S. L. Mansholt, te Pa
rijs heeft gevoerd met de Fxanse mi
nister van Landbouw Laurens, en de
minister van staat, Pflimlin is be
sloten dt landen, die bij de Raad van
Europa zijn aangesloten, bijeen te
roepen voor een conferentie over
het plan voor een Europesp land
bouwgemeenschap Men verwacht,
dat ook vertegenwoordigers van
Zwitserland, Pórtugal en Oostenrijk
aan de conferentie zullpn deelnemen.
iHouwende JCaningin keexde tetug
w
Na hun aankomst uit Kenya op London Airport, waar ze door familieleden
en leden van de regering werden begroet, laten de nieuwe Koningin Eliza
beth en de Hertog van Edinburgh zich naar Clarence House rijden. D«
Koningin in de rouw, bij haar aankomst bij Clarence House in de konink
lijke auto.
In nevenstaande tabel zijn de in
dexcijfers van de geldomzettcn voor
de verschillende takken in de detail
handel over de jaren 1950 en 1951
vermeld, waarbij tevens de stijging
of daling in 1951 t.o.v. het vooraf
gaande jaar is aangegeven.
Het eerste cijfers is het index-cij
fer van 1950, het tweede voor 1951;
het derde geeft de stijging of daling
aan.
Belastingverhoging
in Frankrijk
De Franse regering heeft een plan
goedgekeurd, dat beoogt alle direc
te en indirecte belastingen met 10
pet. te verhogen teneinde de begro
ting slu''tcnde te maken. Alleen voor
de meeste voedingsmiddelen zullen
de belastingen onveranderd blijven.
De belasting op ondernemingswin
sten zal worden verhoogd van 35 tot
40 pet.
Op papier zal dit belastingplan,
dat in de loop van deze maand in
het parlement zal worden behan
deld, de inkomsten van de schat
kist met 200 milliard francs doen
stijgen. Bepaalde belastingonthef
fingen zullen dit bedrag echter met
50 milliard francs doen dalen, terwijl
verwacht wordt, dat een bedrag van
30 milliard francs gevonden zal wor
den dooi nieuwe maatregelen tegen
belastingontduiking.
OOK NICOLE IN ONGENADE?
In Genève is Vrijdag vernomen,
dat de leider van de Zwitserse com
munistische partij, Leon Nicole, ge
dwongen is af te treden als hoofd
redacteur van het partijblad .Voix
Ouvrière". De 65-jarige Nicole zou
beschuldigd zijn van Titoisme"
Volgens betrouwbare kringen zal
Nicole binnenkort uit de Zwitserse
communistische partij gestoten wor
den.
De plaatsvervangende Raad van de NAVO heeft te Londen besloten de
bijeenkomst van de ministerraad te Lissabon uit te stellen van 16 tot 20
Februari omdat vele staatslieden op 15 Februari de bcurafenis van ko
ning George zullen bijwonen. Voorts heeft Engeland voorgesteld de vóór
besprekingen van de ministers van Buitenlandse Zaken van de Weste
lijke „Grote Drie" van 16 tot 19 Februari (i.p.v. 13 en 14 Februari) te
Londen te houden.
De proclamatie van de troonsbestijging van Koningin Elizabeth H, welke
door de Kroonraad werd getekend, is Vrijdag op verschillende punten van
de Britse hoofdstad voorgelezen. In zijn traditionele kleurrijke dracht doet
Lancaster heraut Russell de menigte mededeling van de troonsbestijging
van Koningin Elizabeth II (links) om te besluiten met de woorden „God
save the Queen" (rechts).
De plaatsvervangers hebben het
instellen van een internationale „Ka
naalcommissie" goedgekeurd, die in
Londen zal vergaderen. In deze com
missie zullen vertegenwoordigers
van de stafchefs van België, Frank-
rij, Nederland en Engeland zitting
hebben.
De Verenigde Staten hebben be
sloten de hoogste voorrang te ver
lenen aan de wapenleveranties aan
het leger der NAVO, aldus verluidt
te Parus. De twaalf NAVO-landen
zouden dit jaar 80 tot 90 milliard
dollar voor defensie besteden, tegen
50 tot 60 milliard in 1951. De defen
siebegrotingen van Engeland, Frank
rijk en de V S. maken ongeveer 90
pet. hiervan uit Frankrijk aan
vaardde een kleine verhoging van
zijn bijdrage. België zal zijn bijdrage
vergroten. De twaalf landen waren
het alle eens over hun bijdragen
voor 1952.
Dranken (o.a. alcohol) 91 95 4
Banketbakkers 92 97 5
Chocolaterie 95 90 -j- 1
Toiletartikelen 104 107 3
Tabaksfabrikaten 102 106 4
Boekhandel 100 102 2
Glas en aardewerk 100 108 2
Kantoorboekhandel 105 117 -F 11
Meubelen 103 106 -f- 3
Rijwielen 111 123 -f- 11
Schoeisel 113 117 4
Sportartikelen 124 110 —11
Textiel 111 106 5
Ijzerwaren 114 122 -f 7
Groenten 112 110 -f 4
Bakkers 100 108 -f
Kruideniers 103 114 -f 8
Slagers 145 151 6
Vis 95 109 14
Zuivel 101 110 9
Elocmen 98 99 1
Drogisten 104 111 7
Kappers 111 112 1
Opticiens 103 105 2
Basis: jaaromzet 1949 - 100
Uit deze gegevens blijkt, dqt in de
detailhandel in textiel en in de de
tailhandel in sportartikelen de geld
omzettcn zich in 1951 niet konden
hundhaven op het peil van het voor-
afgaando jaar. In de overige vermel
de branches waren de omzetten in
1951 hoger dan die in 1950.
Bij de beoordeling van dit cijfer
materiaal dient men het volgende in
aanmerking te nemen:
A. De indexcijfers hebben betrek
king op geldomzctten Men geve er
zich dus rekenschap van, dat de
prijsverhogingen in 1951 in belang
rijke mate hebben bijgedragen tot de
stijging van de geldomzettcn. Zulks
geldt in het bijzonder voor de bran
ches, welke behoren tot de voedings
middelen- en de gcnotmiddclcnsec-
tor.
B. De gespannen internationale
toestand alsmede dc vrees voor prijs
stijgingen hebben vooral in de groep
duurzame consumptiegoederen in dc
eerste 4 maanden van 1951 tot sterke
toeneming van de omzetten geleid.
Ondanks het ttTÜflOpen ven de om
zetten in het tweede halfjaar van
1951 heeft de omzetstijging in dc
periode Januari t/m April 1951 tot
gevolg gehad, dat in tal van bran
ches het indexcijfer voor 1951 hoger
was dan van het voorafgaande jaar.
Westerlings memoires
Westerling i3 op het ogenblik be
zig zijn memoires te publiceren in
Franse en Belgische bladen. Dit
heeft de aandacht getrokken van de
Indonesische regering, die daarover
weinig gesticht is.
Volgens het blad „Abadi" heeft
het Indonesische ministerie van bui
tenlandse zaken zich in verbinding
gesteld met de Indonesische ambas
sadeurs in België en in Frankrijk.
Aangezien de inhoud dezer artike
len beledigend wordt geacht voor
Indonesië, overweegt dc Indonesische
regering volgens „Abadi" stappen
bij de Belgische en Frar„e regering
teneinde te voorkomen dat dc goede
betrekkingen door dergelijke publi
caties worden geschaad.
JCowceCtje
Een ernstig-genomen besluit moet
spoedig worden uitgevoerd; dc bes
te wil kan wankelen wanneer men
uitstelt.