Koning Faroek zet ministerie af
Na de uitgebreide onlusten in Cairo
NAHAS PASJA VERVANGEN
DOOR ZIJN TEGENSTANDER
Krijgswet voor heelEgypte afgekondigd
DE VORMING VAN HET
EUROPESE LEGER
f'--
Eerst Saarkwestie
regelen
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
MAANDAG 28 JANUARI t»5i
43ste JAARGANG
No. 12496
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
IRONING FAROEK van Egypte heeft Zondagavond zijn minister
president Moestafa el Nahas Pasja ontslagen en Ali Maher Pasja in
diens plaats benoemd. Maher is 68 jaar oud en wordt als een „sterke
man" beschouwd. Hij is indertijd doorNahas Pasja „om veiligheidsredenen"
gearresteerd. Maher Pasja heeft onmiddellijk een nieuwe kabinet be
kend gemaakt. Waarnemers geloven, dat de staat van beleg, die na bloe
dige ongeregeldheden van Zaterdag door de 31-jarige koning Faroek is
afgekondigd, zal voortduren totdat de toestand wat duidelijker is gewor
den. Zij voorspellen, dat de koning het parlement zal ontbinden. Het par
lement is juist twee jaar geleden gekozen en de nationalistische Wafdis-
tische partij van Nahas Pasja heeft zowel in de Senaat als in het Huis
van Afgevaardigden de absolute meerderheid. Wat wordt genoemd „een re
giem van terreur" heeft Zaterdag te Cairo geleid tot incidenten met
meer dan twintig doden en 200 gewonden.
Maher Pasja de
sterke man
Ali Maher Pasja wordt in politieke
kringen als de voornaamste tegen
stander van Nahas Pasja beschouwd.
Tijdens de laatste oorlog werd hem
door Nahas huisarrest opgelegd om
dat hij de Asmogendheden gunstig
gezind zou zijn geweest.
Koning Faroek heeft Nahas ook in
1937 en 1944 al ontslagen. Hij kreeg
ditmaal zijn ontslag nadat het Waf-
distische kabinet gedurende vier uren
de relletjes van Zaterdag had bespro
ken.
Maher Pasja was bij het uitbreken
van de tweede wereldoorlog voor het
laatste premier. Daarvoor is hij ver
scheidene malen hoofd van het kabi
net des konings geweest.
In een brief aan de koning heeft
de nieuwe premier gezegd, dat hij
zal streven naar vervulling van Egyp-
teês nationale verlangens het ont
ruimen van de Suez-kanaaklzöne
door de Britse troepen en eenheid
van de Nijldelta (Vereniging van
Egypte met de Soedan).
„Ik zal streven naar de eenheid
van alle Egyptenaren door het sa
menbrengen van alle partijen voor het
welzijni van het land. Hoe moeilijk de
toestand ook is, ik zal streven naar
verbetering van de omstandigheden
van alle klassen der bevolking in
het bijzonder die van boeren en ar
beiders", aldus premier Maher in zijn
brief aan de koning.
Maher Pasja is door de koning be
noemd tot premier en militair gou
verneur van Egypte. Behalve pre
mier is hij ook minister van buiten
landse zaken en minister van oorlog
en marine.
Vele politieke waarnemers geloven,
dat Maher Pasja, met de steun van
een belangrijk deel van het volk, in
staat zal zijn uit de impasse te ko
men, waarin de regering-Nahas was
geraakt. Mogelijk zal hij in staat zijn
de .nationale aspiraties" te verzoe
nen met de vitale Westelijke defensie
behoeften in het Midden-Oosten.
Eerst zullen de politieke hartstoch
ten van het volk. ontketend door
de politiek van Nahas en de jongste
incidenten in de kanaal-zóne, tot
rust moeten worden gebracht, aldus
deze waarnemers. Stabilisatie van de
binnenlandse toestand zal echter niet
gemakkelijk zijn, ook al niet omdat
Maher, hoewel zeer gezien, geen
meerderheid in het parlement achter
zich heeft. De zitting van het parle
ment is trouwens 30 dagen ge
schorst. Volgens de grondwet heeft
de regering hier het recht toe.
KRIJGSWET AFGEKONDIGD.
De Egyptische regering heeft Za
terdagavond de krijgswet voor geheel
Egypte afgekondigd. Met ingang van
Zondag is de avondklok te Caïro af
gekondigd; onbevoegden zullen zich
tussen zes uur 's avonds en zes urn
's morgens niet buiten hun woningen
mogen bevinden.
Alle universiteiten en scholen te
Caïro zijn« tot nader order gesloten.
NEDERLANDERS IN CAÏRO
VEILIG.
Bij navraag deelde men ons op het
ministerie van buitenlandse zaken tc
Den Haag mede, dat volgens de eer
ste berichten die daar zijn ontvangen,
de Nederlandse kolonie in Caïro vei
lig is.
De wanordelijkheden te Cairo
De
DFKANAALZONC
terwijl ook uit de menigte werd ge
schoten. De politie beantwoordde het
vuur met grove hagel, waardoor ver
scheidene raddraaiers werden ge
wond. In het gebouw van de renbaan-
club bevond zich, op het tijdstip dat
de ordeverstoorders binnendrongen,
de welbekende 83-jarige Schotse eco
noom James Ireland Craig; hij werd
ter plaatse vermoord. (Later werd
gemeld, dat hij vermist werd).
Onder de ordeverstoorders bevon
den zich duizenden studenten, die
werden aangehitst door leden der
Egyptische „bevrijdingsbataljons".
De wanordelijkheden vonden
plaats na het bekend worden te Caïro
van de gevechten te Ismailia. Zij be
gonnen Zaterdagochtend vroeg met
demonstraties, waarbij volksmenig
ten zich verzamelden in de omgeving
vam de wijk, waar de buitenlandse
ambassades zijn gevostigd. Leuzen
werden geroepen als „Zendt het
Egptische leger naar de kanaal-
zóne!", „Churchill de hond, Erskine
de slager!".
Omstreeks het middaguur waren
er reeds tienduizenden demonstran
ten, die zich langzaam verplaatsten
en op een gegeven ogenblik vele stra
ten van Caïro beheersten. Daarop be
gon het in brand steken van gebou
wen.
De etalageruiten van een Fnans
kledingmagazijn werden ingeslagen.
De inhoud werd op straat geworpen,
aan stukken gereten en verbrand,
met uitzondering van de dassen, die
de betogers in hun zakken staken.
Het hoofdkantoor van een Britse
bank en het pand, waarin een Britse
winkel was ondergebracht, gingen in
vlammen op. De Ritz-bar in de Kasr
el Nil-straat werd bestormd; flessen
likeur en de inventaris werden de
straat op geworpen. Een winkel, waar
rijwielen en jachtgeweren werden
verkocht, werd leeggehaald. De rij
wielen werden totaal vernield, de
jachtgeweren meegenomen. Er is
aanzienlijke schade aangericht aan
eigendommen van buitenlanders en
Egyptenaren.
Dikke rookwolken tekenden zich
Zaterdag, in de namiddag, boven
Caïro af. Een ooggetuige verklaarde,
dat de autoriteiten op een gegeven
ogenblik de toestand niet meer in
handen hadden. Brandweerauto's en
motorvoertuigen van ziekenhuizen
reden af en aan.
Een afgevaardigde van de „Wafd'
(de regeringspartij) sprak de me
nigte toe. Hij werd luide toegejuicht
bij de opmerking: „Wij zullen de
Sowjet-Unde om materiële hulp moe
ten verzoeken; dat is de enige ma
nier om het hoofd te kunnen bieden
aan de Britse aanval in de Suez-
kanaalzöne". Vele betogers riepen:
„Wij willen in de kanaalzone gaan
vechten!"
OP HET NIPPERTJE ON1 SNAPT.
Een Brits lijnvliegtuig, dat op weg
was naar Australië, heeft Zondag op
het vliegveld van Lydda, in Israël,
een noodlanding gemaakt. Het toestel,
dat bijna geen benzine meer had, wist
op het vliegveld „Faroek" van Caïro
nog juist aan een Egyptische menig
te van ordeverstoorders te ontkomen.
Het vliegveld was door kameelruiters
afgezet Egyptenaren wisten evenwel
de afzetting te verbreken en renden
op het vliegtuig, een „Constellation",
af. Het vliegtuig steeg op, waarbij
het zijn afdalingstrap verloor. Passa
giers zagen hoe de Egyptenaren zich
toen op een beambte van de B.O.A.C.
wierpen en hem afranselden.
Nog drie andere B.O.A.C.-toestellen
wisten, op hetzelfde tijdstip te ont
komen.
ZAT DE MOEFTI ER WEER
ACHTER?
De Egyptische politie heeft de lei
dei van de „Groene Hemden", Ah
med Hoessein, gearresteerd. Hij zal
worden vervo-gd als voornaamste
/erant woordelijke aanstichter van
de ongeregeldheden, die zich Zater
dag in Cairo hebben afgespeeld.
Volgens het Britse Zondagsblad
„Sunday Chronicle" heeft de Britse
Intelligence Service ondekt, dat de
groot-moefti van Jeruzalem, Ahmid
el Hoesseini, in Cairo verblijft, waar
hij zijn intrek heeft genomen in de
luxueuze Villa Aida.
Ahmed Hoessein en Ahmid
Hoesseini zijn twee bekende onrust
stokers. Vooral de groot-moefti heeft
een bewogen verleden achter zich.
Hij stond achter alle opstanden, die
zich tussen de eerste en de tweede
wereldoorlog in het Nabije Oosten
hebben afgespeeld en die gericht
waren tegen de overheersing der
Engelsen.
Ahmed Hoessein heeft evenals de
groot-moefti destijds in nauwe be
trekking gestaan met de Europese
fascisten en Nazi's. In Egypte heeft
hij eigen „bevrijdingsbataljons" ge
vormd, die een guerilla-oorlog voe
ren tegen de Britse troepen.
Waarover men het te Parijs eens werd
Zondagavond kort voor middernacht is een communiqué uitgegeven over
de tweedaagse conferentie inzake het Europese leger welke -te Parijs is ge
houden door de ministers van buitenlandse zaken van Frankrijk, West-
Duitsland, Italië, België Nederland en Luxemburg
De punten, waarover de ministers van buitenlandse zaken het eens zijn en
die thans aan de respectieve regeringen zullen worden voorgelegd, zijn
de volgende:
1. Het uitvoerende orgaan van de
gemeenschap zal „Commissariaat van
de Europese Verdedigingsgemeen
schap" worden genoemd.
2. Het commissariaat zal uit negen
leden bestaan, die voor zes jaren
worden benoemd en wegens hun al
gemene competentie worden geko
zen uit de burgers van de deelne
mende staten.
3. De raad van ministers, de As-
semblée, het commissariaat en het
gerechtshof zullen in functie blijven
in de huidige vorm tot de vestiging
van een federale of confederale
structuur van Europa.
4. De Assemblée van de Verdedi
gingsgemeenschap zal dezelfde zijn
als die, waarin het verdrag voor de
kolen- en staalgemeenschap voor
ziet, maar wanneer zij zitting heeft
als defensie-assemblée, zullen Frank
rijk, Duitsland en Italië recht heb
ben op drie extra afgevaardigden.
5. De stembepalingen in de raad
van ministers van de gemeenschap
zijn vastgesteld.
Het gerechtshof van de Verdedi
gingsgemeenschap zal hetzelfde zijn
als dat van de kolen- en staalge
meenschap.
7. Besloten is dat het niet nodig is
ïRaade Jiiuió antuing weigering
Hate wintei facacht óneeuwpiacfit
Sneeuw op een der Amsterdamse grachten op Zaterdagavond.
wanordelijkheden welke zich
Zaterdag te Cairo hebben voorgedaan
en de oorzaak zijn geworden van de
val van Nahas Pasja zijn zeer uitge
breid geweest. Duizenden anti-Britse
betogers renden door de straten van
Twee leden van het Zwitserse Roode Kruis, dr. Otlo Lehner (met rug naar
camera), hoofdgedelegeerde van het Internationaal Roode Kruis Comité en
Albert de Cocatrix, afgevaardigde, wachten aan de ingang van het conferen
tiekamp te Panmoenjon op antwoord betreffende hun tweede verzoek om
- persoonlijk aan de Noord-Koreaanse premier Kim II Soeng een brief te
£2? e b/nz!'ne" taUowinkeIs Pvan I ™°gCn overhandigen, waarin het Roode Kruis om toestemming vraagt de
Europeanen en het gebouw der Brit- krijgsgevangenkampen te mogen inspecteren. Hun verzoek werd geweigerd,
se renbaanclub in brand. In de wijk De in?ang van het conferentiekamp wordt bewaakt door twee in gewatleer-
Kaar el Nil plunderden de betogers,de winteruniformen gestoken communistische schildwachten.
de zetels van de instellingen der ge
meenschap te bepalen voordat het
verdrag getekend is.
De ministers hebben uitvoerig
gedachten gewisseld over de wijze,
waarop de verplichtingen uit hoofde
van het huidige verdrag in harmo
nie kunnen worden gebracht met die,
welke zijn vervat in het Noord-
Atlant'sch Verdrag.
Zij hebben ook van gedachten ge
wisseld over de te vestigen betrek
kingen tussen de toekomstige Euro
pese Verdedigingsgemeenschap er
de Noord-Atlantische Verdragsorga
nisatie.
De Duitse staatssecretaris voor
buitenlandse zaken (prof. Walter
Hallstein) heeft gezegd, dat de op
neming van Duitsland in de Verde
digingsgemeenschap niet kon wor
den uitgelegd als een afstand doen
door Duitsland van een latere asso
ciatie met het Noord-Atlantisch
Verdrag.
9. De duur van het verdrag en de
budgetaire bevoegdheden van de
Assemblée zijn besproken door de
ministers, die hun deskundigen in
structies hebben gegeven voor een
definitief ontwerp.
De ministers waren van mening,
zo besluit het communiqué, dat de
finitieve overeenstemming in de
naaste toekomst tot stand zal ko
men over de problemen van het ge
meenschappelijk budget, het gemeen
schappelijke program van bewape
ning cn uitrusting, kwesties aan
bande de betrekkingen tuksen het
jmmissariaat, de raad van minis-
:rs en de Assemblée, en de voor-
ïaamste problemen van militair ka
ak ter.
Gevechten bij Solo
Een concentratie van gewapende
erroristen van de Daroel Islam is
ussen Solo en Semarang op Java
loor regeringstroepen uiteengeslagen,
Mus meldt A.P.
Aan de operatie werd deelgenomen
door 2000 man, die werden onder
steun door vliegtuigen van de Indo
nesische luchtmacht.
Moskou is boos op Italië
Daarom geen herziening
vredesverdrag
De Sowjet-Unie heeft Italië er van
beschuldigd een voorname rol te wil
len spelen in het „agressieve Atlanti
sche blok". Radio-Moskou heeft Za
terdag de tekst omgeroepen van een
antwoordnota op een Italiaanse nota,
waarin de Sowjet-regering werd ver
zocht haar medewerking te verlenen
aan een wijziging van het met Italië
gesloten vredesverdrag.
Het Kremlin zegt, dat het Italiaan
se- streven alleen wordt ingegeven
daar de wens actiever deel te kunnen
nemen aan» het Noordatlantische ver-1
drag.
Enige vordering te
Panmoendjon
Wij hebben de laatste weken wei
nig melding gemaakt van de bespre
kingen te Panmoendjon, omdat er
niets ander te melden was dan: geen
vorderingen. Thans schijnt men in het
afgelopen weekeind toch iets opge
schoten te zijn. Men is nl. overeen
gekomen de kwestie van de aanleg
varn vliegvelden in Noord-Korea,
waarover de besprekingen geduren
de een maand waren vastgelopen,
voorlopig ter zijde te leggen en de
kwestie van het toezicht op het na
leven der wapenstilstand aan een
commissie van stafofficieren over te
dragen, opdat de hoofdpunten van
de wapenstilstandsovereenkomst ver
der afgehandeld kunnen worden.
Verder hebben de geallieerden de
communisten een onwerp-wapenstil-
standsovereenkomst overhandigd,
waarin alle punten, waarover reeds
overeenstemming was bereikt, zijn
verwerkt. Voorgesteld wordt, dat de
Noord-Koreanien enkele gespecificeer
de vliegvelden met beperkte start
banen zullen mogen aanleggen.
Aan het front was de geallieerde
artillerie actief, maar verder bleef het
bij patrouille-acties. De viering van
het Chinese Nieuwjaar op Zondag
verliep voor de geallieerde onopge
merkt.
De bom van Bonn
West-Duitslands Bondskanselier
Adenauer heeft Zondag te kennen ge
geven, dat hij zich zou verzetten te
gen Duitse deelneming aan de defen
sie van West-Europa zolang de Saar
kwestie niet is geregeld.
Dit volgde op de benoeming van
Gilbert Granval als Frans ambassa
deur te Saarbrücken. Granval was te
voren Hoge Commissaris in de Saar,
De woordvoerder van de Duitse rege
ring, die deze uitspraak van Ade
nauer wereldkundig maakte, voegde
h:eraan toe, dat het twijeflachtig was,
of het debat dat op 7 en 8 Februari
was gesteld gehouden zou kunnen
worden.
In Parijs werd dit nieuws heden be
sluit om de diplomatieke status van
vandaag uit Bonn". Een Franse
woordvoerder merkte op, dat het be
sluit om de diplomatike status van
Granval te veranderen, reeds
Maart van het afgelopen jaar was ge
nomen. Daar de Saar een autonome
regering heeft aldus de woordvoer
der is de noodzaak van het hand
haven van een Hoge Commissaris in
het Saargebied geëindigd en was het
volkomen normaal dat er een am
bassadeur zou komen.
Dit hield geen verandering in de
Franse politiek in cn Frankrijk blijft
van mening, dat de definitieve sta
tus van- het gebied slechts bepaald
kan worden in het vredesverdrag met
Duitsland. De Franse woordvoerder
weigerde zich uit te laten over de
verklaring van Adenauer.
SCHUMACHER MET
ZIEKENVERLOF.
In Westduitse socialistische krin
gen neemt de overtuiging toe, dat
de leider der sociaal-democratische
partij dr. Kurt Schumacher, om ge
zondheidsredenen nooit in staat zal
zijn aan het hoofd van een regering
te staan, in geval zijn partij een
kabinet zou moeten vormen. Schu
macher, die langzamerhand herstelt
van een storing in de bloedsomloop,
gaat deze week twee maanden met
ziekteverlof. Eerst naar het Zwarte
Woud en later misschien, op uitno
diging van de Amerikaanse hoge
commissaris, naar de Franse of Ita
liaanse Rivièra.
De vice-voorzitter van de SPD,
Encb Ollen'hauer, neeft evenwel op
een partij vergadei ing te Mühlhelm
meegedeeld, dat Schumacher binnen
afzienbare tijd weer actief aan bet
politieke leven zal kunnen deelne
men, daar zijn gezondheidstoestand
verbeterd is.
Het wintert in Europa
Een dikke vracht sneeuw
Londen beleefde in de nacht van
Zaterdag op Zondag zijn koudste
nacht sinds vier jaar. De tempera
tuur kwam ruim drie graden bene
den het nulpunt. Vele delen van En
geland liggen onder een dikke
sneeuwvacht. De temperatuur va
rieerde van 7 tot 15 graden onder
nul. Spiegelgladde wegen hinderen
het verkeer op hoofdwegen en in de
heuvelachtige gebieden.
In Wales is een bergbeklimmer tij
dens een sneeuwstorm om het leven
gekomen. Zijn metgezel, die in uit
geputte toestand werd aangetroffen,
herstelt langzaam.
In Parijs viel tijdens het week
einde de eerste sneeuw van het sei
zoen. In Midden-Frankrijk en Alge-
rië viel veel sneeuw. In Le Havre
woedde een sneeuwjacht cn landin
waarts ontlastten zich donder en
hagelbuien. De wegen in België zijn
spiegelglad. In tien jaar was in de
kuststreken niet zo veel sneeuw ge
vallen. De Shetlandeilandcn, ten
Noorden van Schotand, hebben in
geen jaren zoveel sneeuw gezien.
Ook in Noord-Italië ligt een dik
pak. In de Apennijnen ligt de sneeuw
op sommige plaatsen twee meter
hoog.
Mossadeq doet beroep
op Engeland
De Perzische premier Mossadeq
heeft, aldus AFP, door tussenkomst
van de scheidende Britse ambassa
deur Sir Francis Shephard, een
boodschap aan dc Britse regering
gericht, waarin hij deze verzoekt
haar politiek ten aanzien van Perzië
tc wijzigen, opdat het geschil tussen
beide landen voorgoed beëindigd
kan worden.
In deze boodschap zegt Mossadeq:
„Bevolking en regering van Perzië
willen met ieder tot overeenstem-
ming komen Zij willen geen on
enigheden. De Britse regering, die
een netelige kwestie had kunnen op
lossen, heeft dit niet gedaan cn het
meningsverschil is niet verdwenen.
Indien Engeland van oordeel is,
dat de weg, die het in Perzië in het
verleden heeft gevolgd, een voor En
geland gunstige was, laat het dan
hierop voortgaan. Zo niet, laat En
geland dan een andere weg inslaan
om een eind te maken aan de hui
dige toestand".
Geen grid
De Perzische ambtenaren hebben
nog geen salaris ontvangen, hoewel
het volgens de Perzische tijdrekening
reeds de zesde van de meand is. Er
bestaan nog steeds dezelfde moei
lijkheden als vorige maand om de
voor de salarisuitbetaling benodigde
gelden te voteren.
Zondagmorgen zouden de in Te
heran aanwezige afgevaardigden van
de Kamer in besloten zitting bijeen
komen om te bespreken, hoe men
het quorum bijeen kan krijgen om
het voorlopig twaalfde deel der be
groting goed te keuren.
BOSBRANDEN IN AUSTRALIë.
In de omgeving van Sydney, de
hoofdstad van de Australische staat
Nieuw-Guinea, woeden hevige bos
branden, waardoor Vrijdagmiddag
reeds 45 huizen, waarvan sommige
in de buitenste wijken van Sydney,
zyn verbrand.
In het Westen van de staat tracht
de brandweer te voorkomen, dat het
vuur de munitie-opslagplaats van
Marrangaroo bereikt, die reeds in
rookwolken is gehuld.
Jiaweitje
Afhankelijkheid is hees en mag
niet hardop praten.
Shakespeare.
