S)e £cid6e6on^mtt WMÊPsm■OÉnB&I DE SPANNING IN EGYPTE BEREIKT HET TOPPUNT Miftió tevpscesident cU. 1Ü. Sheea uit CLttwdka teut# Franse versterkingen naar Tunis Ontwerp-verdrag voor Europees leger 5)e iteifiiezingeti ut Jefaeian AAN DE RAND VAN DE AFGROND Jiavteitje Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN ZATERDAG 26 JANUARI 1952 43ste JAARGANG No. 12495 neirr ot BISSCHOP l ff Jt Kfxut» aovwcH/ J Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 SAMENGAAN PISENHOWER heeft deze week gepleit voor de instelling van een grondwetgevende vergadering ter verwezenlijking van de federatieve eenheid van Vv est-Europa. De Ame rikanen zijn de promotors van deze gedachte, omdat zij wel inzien, dat West-Europa op den duur geen be hoorlijk homogeen leger op de been kan hoüden, wanneer het verdeeld blijft in een aantal weliswaar sa menwerkende maar toch souve- reine en van elkaar onafhankelijke staten. De Westerse verdediging be hoort op een steviger grondslag te worden opgebouwd dan op het zand van losse staten en staatjes. Zolang er geen hechtere band is, bestaat voortdurend het gevaar, dat een der deelnemende landen zich terugtrekt en z'n mannetjes naar huis haalt, nog gezwegen van het psychologische bezwaar, dat soldaten altijd met een zekere tegenzin een karweitje zullen opknappen, dat niet rechtstreeks be trekking heeft op hun eigen 0 land. Wanneer bijv. Italië zou woraen aangevallen, zal een Nederlandse .soldaat slechts moeizaam het enthousiasme kunnen opbrengen, dat nodig is om ten volle achter de verdediging van Italië te staan. Is er een federatief verband, dan wordt het alweer heel wat ge makkelijker. Het zal overigens toch een hele toer worden om de ver schillende nationaliteiten in dat éne Europese leger te doen samenwer ken zonder al te veel wrijving. Onze minister-president dr. Drees heeft er bü zijn vertrek uit New York op ge zinspeeld, toen hij zeide, dat de weerzin van het Nederlandse volk om in één legerverband met Duitse sol daten samen te werken één der re denen was geweest, dat de Neder landse regering aanvankelijk weinig oren had naar het plan-Pleven. Men ziet echter in, zeide hij voorts, dat het nu eenmaal noodzakelijk is de Duitsers in te schakelen bij de Wes terse verdediging en dat is slechts mogelijk als er één Europees leger wordt gevormd. De Nederlandse re gering heeft dan ook haar bezwaren laten vallen, mits er voldaan wordt aan een paar voorwaarden, n.l. dat de boven-nationale autoriteit die de zeggenschap krijgt over dat leger, niet uit vertegenwoordigers van de groten aleen bestaat, en dat de Neder landse regering ook wat te vertellen heeft over de financiering van dat leger. Dr. Drees heeft ongetwijfeld daarover gepraat met Truman en Acheson en als alle tekenen niet be driegen ziet het er wel naar uit, dat op deze beide punten een overeen stemming is te verkrijgen. INTUSSEN IS DAT EUROPESE leger er nog lang niet; al is het mo gelijk, dat binnen een paar weken alles op papier voor elkaar is. Eén van de belangrijkste onderdelen van het plan staat n.l nog helemaal niet vast en dat is de medewerking van de Duitsers. Dr. Adenauer heeft juist Donderdagmiddag jl. medegedeeld, dat de West-Duitse Bondsdag op 7 Februari a.s. een principieel debat zal beginnen over de vraag of de Bondsrepubliek in de huidige om standigheden tot het Europese leger zal moeten toetreden. Het is be kend, dat dr. Adenauer zelf een vu rig voorstander is, doch het is even eens bekend, dat de Duitse socialis ten felle tegenstanders zijn. De uit schakeling van Schumacher als lei der der Duitse socialisten (hij is ver wikkeld in de onverkwikkelijke af faire van de gestolen documenten) noch het vertrouwelijk gesprek, dat Adenauer met de tegenwoordige so cialistische leiders heeft gehad schijnt veel i itgehaald te hebben, want dezer dagen hebben socialisti sche afgevaardigden in de Bondsdag nog fel geprotesteerd tegen elke Duitse deelneming aan het Europese leger. De socialisten hebben welis waar geen meerderheid in de Bonds dag, doch men kan nooit weten, wie zij mee zullen krijgen. Een man als ds. Niemöller is ook geen socialist, maar hij is al evenzeer gekant tegen elke herleving van de Duitse weer macht. Zodoende kan men nog geen staat maken op de vooruitzichten van het Europese legerplan. Het geldt ook hjer weer: zoveel hoofden zoveel zinnen; ieder heeft zijn 'eigen ver langenslijstje en zijn eigen bezwa ren. In dit verband is het zeer juist, wat dr. Adenauer zeide: „Men moet zich er van bewust zijn, dat het hier gaat om de histo rische taak, Europa voor Aziatische barbarij te beschermen. Daarbij sta ik op het standpunt, dat in zulke omstandigheden iedereen wel moet trachten de voor zijn land gunstigste oplossing te »ereiken, doch dat men de vervulling van deze historische taak niet afhankelijk mag stellen van de vervulling van al zijn wensen". Het wil ons voorkomen, dat deze woorden inderdaad niet alleen door de Duitsers maar ook door anderen ter harte genomen mogen worden. Reeds menige grootse onderneming is vergaan op de klippen van klein zielige en koppige kortzichtigheid. Te Castiglione (Algerie) is me vrouw Ben Djilali athma in de ouderdom van 115 jaar overleden. Zij laat een dochter na van 90 en een kleindochter van 63 jaar. Na de slag om de politiekazerne Engelse troepen braken gisteren te Ismallia met gebruikmaking van pant serwagens fe?Je tegenstand van gewapende Egyptische politie-agenten, van wie er 40 a 50 sneuvelden, 60 werden gewond en meer dan 1000 gevangen genomen, aldus meldt Reuter's correspondent. De Engelsen verloren tijdens de belegering, die zes uur duurde, vier man. Dertien anderen, onder wie een officier, liepen verwondingen op. De bouwval, die na het beleg was overgebleven van de politiekazerne en het consultatie-bureau, waar de Egyptenaren zich verschanst hadden, brandde nog toen de bezetting sich overgaf en de Engelsen naar binnen stormden op zoek naar wapens en munitie. VERONTWAARDIGING TE CAIRO De politie te Cairo moest gister avond de noodtoestand afkondigen, toen menigten in de straten wraak aan de Engelsen eisten voor het ge beurde te Ismailia, dat de avondbla den in extra-edities meldden. Ook te Alexandrië werd de noodtoestand af gekondigd. De politiemacht rukte met 4.000 man uit om de belangrijk ste punten in de hoofdstad te bezet ten. Duizenden drongen onder het ge roep: „Geef ons wapens om onze ver wanten in de kanaalzone te wreken", samen voor het kabinet van premier Nahas Pasja, die zijn ministers voor een spoedzitting bijeengeroepen had. Na een zitting van vier uur ging het kabinet tot morgen (Zondag) uiteen. Er zullen dan, naar de mins ter van Binnenlandse Zaken Foead Serga el Din verwacht, belangrijke beslissingen genomen worden. BRITSE VERSTERKINGEN. Een Engelse vloot van elf oorlogs bodems een vliegdekschip, twee kruisers, zeven torpedoboot jagers en een snelle mijnenveger is onder wijl van Malta uitgevaren onder ad- miraaTsir John H. Edelsten. De En gelse admiraliteit heeft te Londen bekendgemaakt, dat er enige verster kingen in de kanaalzone nodig kun nen zijn. Het vertrek geschiedde in allerijl en op Cyprus werden even eens voorbereidingen getroffen om BELGIë EN HET SCHUMANPLAN Ondertekening met voorbehoud België zal het plan-Schuman slechts onder voorbehoud ondertekenen. Stelt het beleid van de Hoge Autori teit op den duur teleur, dan is de mogelijkheid van terugtrekken niet uitgesloten. Dit is de betekenis van een verkla ring, die de Senaatscommissies voor Buitenlandse en Economische Za ken hebben goedgekeurd (met 185 stemmen en één onthouding) en waarmede de regering reeds heeft ingestemd. Zij zal aan het parlement worden voorgelegd voordat dit de bekrachtiging van het Schuman-plan in behandeling neemt. De verklaring ontneemt aan de be krachtiging niet *haar verbindend ka rakter, maar zij betekent toch wel, dat de verbintenis van België slechts als voorwaardelijk wordt beschouwd. Het Belgisch voorbehoud behelst voornamelijk: evenwicht in lonen en sociale lasten tussen de zes aangeslo ten landen van het Schuman-plan. Voorts moet uitputting der natuur lijke hulpbronnen van een deelne mend land worden voorkomen en moeten de normale voorwaarden van een loyale concurrentie worden ge ëerbiedigd. Financieringen, welke de nationale credietmarken verstoren, dienen verboden te zijn, terwijl de deelnemende staten moeten streven naar omwisselbaarheid der nationale munt en muntmanipulaties verboden dienen te zijn. versterkingen naar het Suezkanaal te zenden. Engelse straaljagers zfjn begonnen onafgebroken verkenningsvluchten te maken boven de Oostelijke en Weste lijke toegangswegen van de kanaal- óne. De Engelse bevelhebber, gen Ers- kine, heeft verklaard dat de Egypti sche hulppolitie actief meegedaan had aan de anti-Engelse campagne. Hij gaf last hen te ontwapenen en uit de zóne te verwjjderen. De ge vangenen zijn onderweg naar de delta van de Nijl. De Engelse troeoen j hebben 600 geweren en een geweldi- I ge hoeveelheid munitie buitgemaakt, TURKIJE DOET NIET MEE. Het voorstel van Churchill voor een gemeenschappelijke beveiliging van de Suez-kanaalzóne samen met de Verenigde Staten, Frankrijk en Turkije is zowel in de Turkse pers als in Turkse politieke kringen een stemmig van de hand gewezen. Het zenden van Turkse troepen, zegt men, zou er toe kunnen bijdragen de bestaande verschillen tussen Turkije en de Arabische landen nog te ver ergeren. Bisschop ernstig mishandeld De apostolische administrator van het Zuidslavische aartsbisdom Ljoe- bljana, mgr. Vonk, is Zondag jongst leden op het station van Novo Mesto, 60 kilometer ten Zuidoosten van Ljoebljana, ernstig mishandeld. De bisschop werd aangevallen door een groep van ongeveer vijftig personen. Men gooide hem met stenen, .be smeurde zijn kleren met inkt en over goot hem met benzine en stak hem in brand. Mgr. Vonk liep ernstige brandwonden op, maar men belette hem naar een dokter te gaan. Hij werd gedwongen vijf uur te wachten op de trein naar Ljoebljana, waar hij eindelijk zijn wonden kon laten ver zorgen. MGR. STEPINAC NAAR ROME? Volgens berichten in de Italiaanse pers zou mgr. Stepinac, de aartsbis schop van Zagreb, die onlangs door de Joegoslavische autoriteiten uit de gevangenis werd ontslagen, zich naar Rome begeven in verband met de aanvulling van het college van kar dinalen. In kerkelijke kringen herinnert men er aan, dat de aartsbisschop in dertijd heeft verklaard, dat hij Joego slavië slechts onder dwang zou ver laten. Verder wilde men zich over de genoemde berichten niet uitlaten. Minister-president dr. W. Drees is Vrijdagmiddag per vliegtuig van xijn reis door de Verenigde Staten in Nederland teruggekeerd. Talrijke verslaggevers, fotogra fen, de radio en ook de televisie waren op Schiphol aan wezig, om dr. Drees te interviewen en te fotograferen. Uiterlijk is alles vrij rustig Franse versterkingen stromen thans Tunis binnen, aangevoerd door de krui ser „Georges Leygues" en de torpedobootjager „Marceau". Terwijl gister avond nog door schepen voorraden wapens, munitie en verbindingsmiddelen aan land werden gezet, waren In Frankrijk stoottroepen en parachutisten op weg naar Marseille om eveneens naar het protectoraat te vertrekken, waar het overigens gisteren onbehaaglijk rustig was. De enige incidenten waren een on betekenend vuurgevecht in Midden- Tunis, een mislukte poging om een politiepost bij Sousse te bestormen, en een bombardement van een hagel van stenen op» een kolonne Franse vrachtwagens, die naar de stad Tunis reed. De Franse autoriteiten hebben in het gebied van kaap Bon de noodtoe stand afgekondigd. In Tunis is het sinds Vrijdagmorgen» rustig. De telefoondraden naar de ha ven van Sfax zijn echter doorgesne- De Vervuurts Bank, de enige parti culiere bank in Paramaribo, is gis teren gesloten, hangende een onder zoek naar een tekort, dat, naar ver luidt, ini de honderdduizenden loopt. De directeur van de bank, Otto Ver vuurt, is gearresteerd. Vandaag de laatste hand? MINISTERS van» Buitenlandse Zaken komen vandaag in Parijs bü- een om, naar verwacht wordt, de laatste hand te leggen aan een ont werp-verdrag voor een Europees leger. Het ontwerp telt 82 artikelen en is ongeveer 300 pagina's lang, met nog een lang aanhangsel. Over een der belangrijkste kwesties die der financiering is, naar A.P. officieel verneemt, reeds overeenstemming bereikt. Het grootste probleem, dat nu nog bestaat, is dat van het vetorecht in de Raad van Ministers één van elk land welke raad als het hoog ste gezag zal optreden. Men is het er reeds over eens, dat er voor belang rijke principiële besluiten eenstem- Aanhangers van Mossadeq (het Nationale Front) demonstreren in de stra ten van Teheran op de dag van de stemming voor de Nationale Vergadering. De stoet voertuigen bestond uit drie honderd en vijf autobussen. migheid moet bestaan in de raad. Een van de sleutelbepalingen in het verdrag is de clausule, die een nauwe koppeling aan het Atlantisch Verdrag betekent. Want deze clausule zegt, dat een aanval op een van de zes landen van het Europees leger .beschouwd zal worden als een daad van agressie tegen de NATO. Aan de andere kant zal een aanval op een NATO-lid gezien worden als agressie tegen de landen van> het Europees le ger, w.o. W.-Duitsland. Dit betekent, naar A.P. van be trouwbare zijde verneemt, dat het verdrag voor een Europees leger in feite van West-Duitsland een lid van de NATO zal maken. Wordt door de ministers dit week end een accoord bereikt, dan zullen zij dit paraferen en vervolgens bij hun parlementen ter goedkeuring in dienen. Op 16 Febr. zal het ontwerp aan de NATO-conferentie in Lissabon worden voorgelegd. NEGEN MOORDEN OM 65 DOLLAR Een 28-jarige vagebond, zekere Lloyd Gomez, begaf zich naar het hoofdbureau van politie te Sacra mento, in de Amerikaanse staat Ca- lifornië, en verklaarde aldaar: „Ik heb er genoeg van te leven zoals ik het nu doe; ik wil sterven". Gomez, die reeds tienmaal wegens diefstal was veroordeeld, verhaalde de poli tie nu, hoe hij in de loop der jaren pegen andere vagebonden, die hij had ontmoet, had vermoord en be stolen; de negen moorden hadden hem echter tezamen slechts 65 dol lar opgeleverd. den. Negentig kilometer ten Zuiden van deze stad hielden Bedoeienen een autobus aan en beroofden de pas sagiers. Volgens gewoonlijk welingelichte kringen te Parijs heeft de Franse re gering besloten een nieuwe nota aan de Bey te zenden, waarin gevraagd zou worden de Tunesische klacht bij de Veiligheidsraad in te trekken. Ver der zou de Franse regering in deze nota duidelijk maken, dat Frankrijk van plan is in Tunesië te blijven. Drama aan de Belgische grens In het najaar van 1950 werd de Belgische jager Bey ens op de grens van België en Nederland ter hoogte van de Lage Mierde op het grond gebied van Arendonk door een lid van de Nederlandse marechaussée L. neergeschoten. Beyens, die in het be zit was van een Belgische jachtacte, was in de vroege morgenuren aan het jagen en L. zou in de mening verkeerd hebben, dat het slacht offer op Nederlands gebied aan het stropen was. Hen onderzoek heeft echter uitgewezen, dat Beyens op Belgisch grondgebied word gedood. Deze zaak werd op 4 Januari j.l. voor de rechtbank te Turnhout be handeld, waar L. echter niet was ver schenen. De rechtbank heeft gisteren uit spraak gedaan en L. bij verstek tot een jaar gevangenisstraf veroordeeld alsmede tot een schadevergoeding aan de nabestaanden van Beyens van fr. 833.941. De advocaat van de burgerlijke partij deelde mede, dat de Neder landse staat als werkgever van L. verzocht zal worden vrijwillig de ge- eiste schadevergoeding aan de nabe staanden vari Beyens uit te keren. Moskou had 'n keer succes Om lidmaatschap der V. N. Een poging om het lidmaatschap der Verenigde Naties aan de twee dracht van de koude oorlog te ont trekken, heeft gLsteren veel aanhang gewonnen in de politieke commissie van de Ver. Naties te Parijs. Voor de eerste maal heeft de commissie een Sowjet-resolutie goedgekeurd, waarin aanbevolen wordt, dat de Vel» ligheidsraad opnieuw de aanvragen van 14 landen aan beide zijden van het Ijzeren gordijn voor het lidmaat schap van de V.N. in behandeling neemt. De uitslag van de stemming was 21 tegen 12 met 25 onthoudingen. De leden van het Sowjetblok heb ben met genoegen aangestipt, dat het de eerste maal was in de geschiede nis van de V.N., dat de Sowjet-Unie een beslissing gewonnen heeft tegen de vastbesloten oppositie van de Ame rikaanse delegatie. De Amerikaanse afgevaardigde, Ernest A. Gross, heeft echter het vertrouwen uitgesproken, dat de Sowjet-resolutie in de Algeme ne Vergadering, waarschijnlijk vol gende week, bij definitieve goedkeu, ring, waarvoor 40 stemmen nodig zijn, afgewezen zal worden. In de Sowjet-resolutie wordt de Veiligheidsraad gevraagd de aanvra gen van Albanië, Buiten-Mongolië, Bulgarije, Roemenië, Hongarije, Fin land, Italië, Portugal, Ierland, Jorda nië, Oostenrijk, Ceylon en Nepal op nieuw te overwegen en de aanvraag van Libye in behandeling te nemen. De Sowjetrussische vice-mindster van Buitenlandse Zaken, Jacob A. Malik, heeft verklaard, dat de Sow- jet-Russen alle veertien verzoeken te gelijk zouden goedkeuren, maar geen afzonderlijke goedkeuring wensten. Gross noemde dit „chantage" hetgeen in strijd met het Handvest der V.N. was. Washington 'is verder onveran derd gekant tegen uitsluiten van Zuid-Korea. Het Sowjet-voorstel verkreeg de steun van sommige landen die ge woonlijk met Amerika meestemmen, maar die er nu voorstander van zijn de aanvragen opnieuw te overwegen. Britten zullen drastisch moeten versoberen WIER DAGEN voor het Britse volk zal horen van de grootste versobe- ringen, welke het ooit heeft moeten dragen, verklaarde een vooraan staande Engelse bankier, lord Balfour of Burleigh, president van de Lloyds Bank: „Wij staan aan» de rand van de afgrond. Zou de contróle op de waarde van het Pond in het internationale betalingsverkeer ons uit han den glippen, dan zouden op dit eiland niet langer 50 milliocn mensen kunnen leven". Indien de goud-resérves in hetzelf de tempo blijven afvloeien als het afgelopen halfjaar, zal over negen maanden de laatste baar goud net land hebben verlaten. „Niets zou ons dan nog kunnen redden van een on beperkte inflatie", aldus lord Balfour. Dit zyn dan de versoheringen wel ke, naar Reuter voorziet, van het Britse volk worden verlangd: 1. Credietrestricties. De regering zal haar contróle op de banken ge bruiken om de geldsomloop te be snoeien. 2. Beperking in de regeringsuitga ven. Op alle met-militaire ministeries zal drastisch worden bezuinigd. 3. Verdere invoerbeperkingen. 4. Reorganisatie van de industrie. Grondstoffen en arbeidskrachten zullen van minder belangrijke indus trieën naar de wapenfabrieken, de exportbedrijven, de mijnen, on de spoorwegen worden gedirigeerd. De bijzonderheden van dit pro gram worden Dinsdagavond door mi nister Butler (Financiën) via de ra dio bekendgemaakt. De Labour-oppo- sitie zal or.fTftddellijk na deze verkla ring in een vergadering van Lager huisfractie en hoofdbestuur haar standpunt bepalen. De aalmoes is slechts een terugge ven. Augustinus.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 1