®e£etdbe(3ou^arX
9i
Reddingsboot verloor schipper
CHURCHILL IN
AMERIKA
DRAMA IN VLIEGENDE STORM
Twee slepers bij reddingswerk
onklaar geraakt
Man
over boord
De reis van ds Niemöller
naar Moskou
ChurchiH doet een concessie
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ZATERDAG 19 JANUARI 1952
43ste JAARGANG No. 12489
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2p. mnd., 6p. kwart. Franco p. p. 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes 1.50
enigde Staten niet stil gezeten;
hij heeft met een verwonderlijke
vitaliteit besprekingen gevoerd en
redevoeringen gehouden. En naar het
zieh laat aanzien heeft hij niet on
belangrijke resultaten bereikt.
„Ik ben hier niet gekomen om
goud te vragen maar staal, geen
gunsten maar uitrusting en even
min geld om het leven van de Brit
ten aangenamer te maken, want onze
levensstandaard is onze eigen zaak".
Met deze woorden kenschetste
Churchill, sprekende in een verenig
de vergadering van de Senaat en
het Huis van Afgevaardigden te
Washington, het doel van zijn reis.
Met andere woorden, het
0 doel (of misschien moeten
wij zeggen: het voornaamste
doel?) was niet om credieten te vra
gen, teneinde de financiële crisis
waarin Engeland is geraakt, het hoofd
te kunnen bieden. Over dit probleem
vergaderen op het ogenblik de mi
nisters van het Britse Gemenebest
te Londen en zij schijnen de uit
komst te willen zoeken in de gewone
middelen: minder invoer en groter
uitvoer; welke middelen niet (bepaald
aangenaam zijn noch voor de Brit
ten zelf noch voor de landien met
wie zij handel drijven.
Churchill kwam niet om goud,
doch om staal: hij kwam pleiten voor
hulp bij de uitvoering van het
grote herbewapeningsprogram. On
danks alle moeilijkheden, welke de
uitvoerin? van dit program met zich
meebrengt, ziet men in Engeland de
noodzaak daarvan wel degelijk in,
want de toestand in de wereld is
allesbehalve geruststellend. Men ziet
het duidelük genoeg uit het over
zicht, dat Churchill in ziin genoem
de rede paf van de grote wereld
problemen.
Neem maar eens Korea. Het is zo
kla^r als een kTontie, dat de situatie,
zoals deze nu is, niet ten eeuwigen
dage kan blijven voortduren. Wan
neer het al meer dan een half jaar
kost om het eens te worden over de
voorwaarden van een wapenstilstand,
hoe lang moet het dan wel duren
voordat er werkelijk vrede gesloten
kan worden? Zullen de Chinezen al
die tiid nethes od hun plaats blijven,
of zullen zij die tijd benutten om
hun agressie od een ander deel van
Azië te richten? Op Indo-China bijv.,
dat blijkens de inlichtingen inder
daad nu reeds groot gevaar loont.
Amerika, Engeland en Frankrijk
zouden het erover eens geworden
zijn, dat in zo'n geval gezamenlijk
energieke maatregelen genomen zou
den worden, „resoluut en effectief",
zoals Churchill zei.
Voorts zou men ook reeds
vraag onder het oog gezien hebben
wat te doen met een China, dat de
wapenstilstan dsonderhandelingen no
deloos rekt. Wat er gedaan zal wor
den is nog niet bekend gemaakt.
ken over Egypte, waar de toe
stand zich ook hoe langer hoe meer
toespitst. Churchill heeft de Ame
rikanen ervan willen overtuigen,
dat Engeland daar aan het Suez-
kanaal niet voor z'n eigen plezier is.
rvE STRANDING van het Engelse s.s. „Radmar" voor onze kust heeft
gistermiddag voor onze scheepvaart verstrekkende gevolgen ge
had; niet alleen zijn bij de pogingen, om het schip in veiligheid te bren
gen 2 slepers onklaar geraakt en twee andere licht beschadigd, maar
bovendien is een van de gezagvoer ders, de kapitein A. Brinkman, schip
per van de reddingsboot „President Jan Leis", bij reddingspogingen om
het leven gekomen.
De twee Nederlandse slepers, de j de tros, waarmede men de „Radmar"
„Ganges" en de „Witte Zee", die de wilde slepen, in de schroef verstrikt
laatste dagen voortdurend pogingen I raakte. Daar de storm haar hoog-
in het werk stelden, om de „Radmar" tepunt bereikte en de golven zo hoog
in veiligheid te brengen, kwamen opgezweept werden, dat de beide
gistermiddag in grote moeilijkheden,
doordat eerst bij de „Ganges"' en
kort daarop ook bij de „Witte Zee"
Het bewaakt daar een kanaal, dat de
verbinding vormt tussen de scheep
vaart van het Westen en van het
Oosten en alle landen, die regelmatig
van dat kanaal gebruik maken, heb
ben er belang bij. Vandaar, dat
Churchill er op wees, dat Engeland
dringend behoefte gevoelde aan
steun van andere landen, al was het
alleen maar een symbolische mili
taire hulp. Egypte heeft daar reeds
op gereageerd door bekend te ma
ken, dat het zenden van oorlogssche
pen naar de Egyptische territoriale
wateren beschouwd zou worden als
een daad van agressie. Stuurt men
technische hulp, piloten of haven
arbeiders dan zal dit door Egypte
worden beschouwd als een „onvrien
delijke daad", een mternationaal-
politieke term, waaraan geen ver
dere conclusies behoeven te worden
verbonden.
Churchill heeft Truman echter niet
zover kunnen krijgen; de Ameri
kaanse regering is niet bereid gehle-
ken zelfs maar symbolische strijd
krachten te sturen.
Ook inzake de kwestie van het
bevel over de Noord-Atlantische
strijdkrachten in het Noordelijk deel
van de Atlantische Oceaan heeft
Churchill bakzeil moeten halen, al
thans voorlopig. Het zint de Engel
sen niets, dat een Amerikaan het
opperbevel heeft over de gezamen
lijke zeestrijdkraohten.
Van de andere kant heeft Chur
chill niets toegegeven inzake het
Britse standpunt t.a.v. de plannen
tot federalisatie van Europa, waar
voor men in Amerika sterk gepor
teerd is Engeland wil wel mede
werken om dit doel te bevorde
ren, dooh het vraagt begrip voor de
omstandigheid, dat het door zijn po
sitie in het Gemenebest, zelf niet aan
een eventuele Europese federatie kan
deelnemen.
In elk geval heeft Churchill door
zijn tocht naar Amerika en door het
overwicht van zijn populaire per
soonlijkheid de banden tussen deze
beide landen sterk aangehaald. Het
is'te hopen, dat er ook voor de rest
van Europa iets goeds uit voortvloeit.
„President Jan Leis" zonder
schipper
De dramatische oplossing van het
raadsel kwam enige uren later, toen
de „President Jan Leis" waarmede
men alle contact, zelfs het radiogra
fische, verloren had, in de haven
van Hoek van Holland terugkeerde.
Op de brug stond de stuurman van
de reddingsboot en deze moest mel
den, dat de schipper, de heer A.
Brinkman, tijdens pogingen om de
in nood verkerende schepen te be
reiken, over boord was geslagen. De
reactie, die dit bericht bij allen,
maar bijzonder bij mevr. Brinkman,
die ook op de steiger aanwezig was,
veroorzaakte, laat zich raden.
In de loop van de avond is het
overgrote deel van de bemanning
van de „Witte Zee" van boord ge
haald. Slechts de gezagvoerder en
drie leden van de bemanning zijn
aan boord gebleven en wachten op
slepers. Het schip verkeert niet in
direct gevaar.
Ait. St. Si. aan S,chaxk 7C jawc
schepen, die vlak bij elkaar lagen,
soms elkaar niet meer konden zien,
betekende het onklaar raken van de
schroef een overlevering aan de ele
menten.
Een ramp niet te vermijden
Daar beide schepen practisch tege
lijker tijd onklaar raakten, was er
van ontwijken geen sprake De aan
varing was hevig. De „Ganges" werd
het zwaarst getroffen en seinde di
rect om bijstand naar de wal. Het
schip begon water te maken en werd
door de golven als een speelbal mee
genomen. Eerst maakte het een gro
te bocht om de „Radmar" om ver
volgens af te drijven in de richting
V2n het wrak van de 5 jaar geleden
gestrande „Groningen". De situatie
werd zeer critiek, maar de beman
ning bleef rustig en op bijna onna
tuurlijk kalme toon, gaf de marco
nist doorlopend de positie door.
Onmiddellijke hulpverlening
Nauwelijks was het bericht van de
aanvaring in Hoek van Holland
aangekomen, of de reddingboot „Pre
sident Jan Leis" voer uit. De storm
voorspelde, dat zij geen gemakke
lijke taak zou hebben. Ongeveer te
gelijk met de „President Jan Leis"
vertrok uit Hoek van Holland de
reddingsboot „Koningin Wilhelmi-
na' en het zag er na verloop van
tijd naar uit, dat deze boot het eer
ste de ongelukkige „Ganges" zou
bereiken. Deze was inmiddels de j gesnelde slepers van boord gehaald
Het Donderdagnacht voor de Ne
derlandse kust gestrande Panamese
s.s. „Merope" kwam gisteren weer
in moeilijkheden. Nadat de thans
zelf onklaargeraakte schepen „Gan
ges" en „Witte Zee" dit schip Vrij
dag van de plaat, waarop het ge
strand was, getrokken hadden, is het
schip voor anker gegaan, ten einde
een gunstig getij af te wachten. Gis
teren werd zijn toestand echter van
dien aard, dat zij wederom sleep-
boot-assistentie aanvroeg. De „Adrien
Letzer" is hierop uit Vlissingen ver
trokken en ook de „Holland 2", uit
Terschelling is naar de „Merope"
afgevaren. Omtrent de resultaten
van deze schepen is nog niets be
kend.
Ook elders eiste de zee haar tol
Niet alleen voor de Nederlandse
kust raakten gisteren schepen in
nood. In het Noorse territorium, ter
hoogte van Maaloey is gistermiddag
het onder Panamese vlag varende
vrachtschip „Philadelphbs" in twee
ën gebroken en kort daarop gezon
ken. De bemanning kon door te hulp
Cloxfiande aaat SlünAet Alwcyuet
bezwaren tegen de organisatie van
dat Atlantische commando en be
houdt zich het recht voor deze in een
later stadium voor de Atlantische
raad te brengen. Het gebied, dat on-
der het gemeenschappelijke comman-
Leerlingen van het opleidingsinstituut voor koopvaardij-officieren „Abe! j do zal komen, zal worden ingekrem-
Tasman" te Delfzijl hebben een estafetteloop naar Soesldijk georganiseer^, pen ten gunste van de zöne, die, de
Britse thuisvloot zal bestrijken. Die
gevaarlijke gronden bij het wrak
van de „Groningen' genaderd en een
foed uur na haar aanvaring strand
e zij. De „Witte Zee", de sleper,
waarmede zij in aanvaring was ge
komen en die eveneens onklaar ge
raakt was, verkeerde in minder ern
stige toestand en wees alle hulp af,
daar zij eerst de „Ganges' geassi
steerd wilde zien
„Houd je maar taal!"
Doorlopend bleef de „Witte Zee"
met haar ongelukkige collega in
contact en door opwekkende radio
berichten, stak men de opvarenden
een hart onder de riem: „Houd je
maar taai, we zullen er het beste van
hopen". Tegelijk met de twee red
dingsboten „De President Leis" en
de „Koningin Wilhelmina" vertrok
uit Maassluis de reddingsboot „Hud
son', maar deze moest terugkeren,
daar het onmogelijk was hulp te
verlenen: „Kom maar niet, het is le
vensgevaarlijk", seinde de „Witte
Zee".
De „Koningin Wilhelmina" had
meer succes. Het schip wist om tien
minuten over half vier (anderhalf
uur na de aanvaring) de „Ganges"
te bereiken en tien minuten later,
was het grootste aantal opvarenden
reeds in de reddingsboot overge
bracht.
Een man dreef voorbij
Tijdens het reddingswerk bij de
„Ganges", dat door de „Witte Zee"
zo goed en zo kwaad als het ging
met de grootste spanning gevolgd
werd, zag men aan boord van het
laatste schip plotseling een man
voorbij drijven. Onmiddellijk were'
een lijn overboord geworpen, maar
deze miste en de man werd door de
golven meegesleurd. Wanhopig slin
gerde de marconist van de „Witte
Zee" dit bericht de aether in, terwijl
hij er bij voegde, dat zij niet in staat
waren hulp te verlenen, daar zi
zelf aan de willekeur der golven wa
ren overgeleverd. Onmiddellijk werd
zo ver mogelijk op de andere sche
pen appèl gehouden, maar nergens
scheen iemand vermist te worden
worden; het schip was niet meer te
redden Het achterste gedeelte ver
dween practisch onmiddellijk in de
golven, terwijl het voorschip als een
dreigend baken met een punt boven
de golven uitsteekt. Wanneer de
weersgesteldheid het toe zal laten,
zal men pogen de wrakstukken te
bergen.
Mr. J. R. H. van Schaik, minister van Staat en oud-minister van Justitie
hoopt 31 Januari te Den Haag zijn zeventigste verjaardag te vieren. Op 6
Augustus 1948 vormde mr. van Schaik een extra-parlementair kabinet on
der leiding van dr. W. Drees.
De „Pamir" vaart voort
Het Duitse zeilschip „Pamir", dat
gisternacht in de Noordzee in een
moeilijke positie raakte, doordat het
een anker verspeelde, is thans het
Kanaal gepasseerd. De kapitein
heeft gemeld, dat aan boord alles
wel is en dat het schip met volle
zeilen met een snelheid van dertien
tot veertien zeemijlen voort stevent
naar de Zuidamerikaanse haven van
bestemming, Rio de Janeiro.
Op
„Piet Hein"
Internationale
IDWEEK
Nagewuifd door duizenden op de
kade, stoomde de torpedojager „Piet
Hein" gistermorgen in snelle vaart
het Nieuwediep uit om zijn reis naar
Korea te aanvaarden.
Het begin dezer lange tocht was
echter allerminst voorspoedig. In de
I - ^AngUKaa- Bcnodictü
N.B. en 4.31 O.L. een man over boord "en van Caldey. de Benedictinessen
was geslagen. AHe schepen in de om- van Bridge s Abbey en de Die-
geving werden verzocht nauwkeurig naren van Koning Christus te Frens-
Intentie voor Zondag 20 Januari:
TERUGKEER EN ONDERWERPING
DER ANGLIKANEN AAN HET
GEZAG VAN DE PAUS.
Sinds lang leeft ook in de Angli-
kaanse kerk het heimwee naar de
ene Moederkerk. De stichter zelf
van de bidweek en zijn communi
teit mochten al spoedig de rijkste
vruchten pluken van hun oprecht ge
bed: .gezamenlijk werden zij opge
nomen in de Katholieke Kerk (30
Oct. 1909). De ezeven gezellen van
de H. Verlosser waren hen reeds in
groep voorgegaan (27 Mei 1908). Eni
ge tijd later viel hetzelfde geluk ten
uit te zien.
Kort daarop meldde het schip dat
het in verband met averij, opgelopen
door het zware weer naar Den Hel
der moest terugkeren.
Bezorgdheid in Vaticaanse kringen
Berichten uit Vaticaanstad in de Duitse pers wijzen op de bezorgdheid,
waarmee het Vaticaan heeft kennis genomen van de reis van de Hesslsche
president der Evangelische Kerk, dr. Niemöller, naar Moskou. Onlangs is PROTESTANTEN VAN EUROPA
r o -1 rrv~»T nt" V A CI V TDT3 V
ham in Engeland.
Hierin mogen wij ongetwijfeld een
aansporing vinder, om ons gebed te
verdubbelen speciaal op deze dag, nu
met ons vele Anglikaansc broeders
verenigd zijn in eenzelfde smeek
bede tot onze hemelse Vader.
Reeds Paus Leo XIII spoorde de
gelovigen aan veel te bidden voor de
hereniging. Zijn opvolgers bevalen de
bidweek-devotie aan. Het moet niet
nodig zijn dat men ons verplicht te
bidden voor deze intentie. Spontaan
zullen wij het doen als kinderen
van de Kerk.
Orate fratres, bidt Broeders!
Intentie voor Maandag 21 Januari.
TERUGKEER VAN ALLE
reeds gesignaleerd, dat de toch reeds slechter geworden verhouding tussen
de Katholieke en de Evangelische kei-ken in Duitsland door de reis van
Niemöller opnieuw op de proef is gesteld. In Rome is men zich ervan be
wust, dat de reis van Niemöller naar Moskou ondanks de kerkelyke vorm,
die eraan gegeven is, een bij uitstek politiek karakter heeft gedragen, zo
schrijft de Romeinse correspondent van „Die Neue Zeitung", het door de
Amerikanen in Duitsland uitgegeven dagblad.
Er wordt op gewezen, dat het Pro
testantisme door de afscheiding der
Oostelijke helft van Duitsland zeer
aan betekenis heeft ingeboet en er
daarom naar streeft dit verlies in te
halen. Men acht het in het Vaticaan
een tragisch misverstand, dat hier
toe door een man als Niemöller en
met de hulp van Moskou pogingen
in het werk worden gesteld. De Or
thodoxe Kerk in Rusland heeft zich
tot dusver van de Evangelische Ker
ken evenzeer gedistancieerd als van
de Katholieke Daarin is nu naar op
vatting van Rome een wijziging ge
komen en men vraagt zich af met
welk doel. Ook onder de niet onder
het Sovjet-bereik werkende Ortho
doxe Kerk is sedert enige tijd een
toenemende neiging naar de liberale
theologie van het Protestantisme be-
om aan prinses Margriet ter gelegenheid van haai verjaardag een oorkonde
e overhandigen. Vrijdagmiddag werd door een deputatie van deze estafette-
lopers de oorkonde aan Prinses Margriet aangeboden. „Prinses Margriet
bekijkt het document"
Geen symbolische strijdkrachten naar Suez
Churchill heeft op een van zijn laatste besprekingen met president Truman
z^n bezwaren laten varen tegen de benoeming van een Amerikaan als op
perbevelhebber van de gecombineerde zeestrijdkrachten in de A'lantische
Oceaan. De Britse premier had in de tijd dat hij nog oppositie-leider was
en nadat hij weer aan het hoofd van een Brits kabinet was gekomen zich
steeds weer met kracht tegen een dei-gelijke benoeming verzet.
Churchill handhaaft echter zekere waar de bodem van de oceaan plot-
seling daalt tot honderdtachtig me
ter diepte. De lijn loopt op een af
stand van 35 mijl van de Hebriden
en 10 mijl van de Ierse kust.
Naar voorts in Washington verno
men wordt, is men in officiële krin
gen in de V. S op het ogenblik ge
kant tegen het zenden van symbo
lische strijdkrachten naar de Suez-
kanaalzóne. Het denkbeeld werd
Donderdag door Churchill in zijn
toespraak tot het Congres geopperd.
merkbaar.
Deze houding der Orthodoxe Ker
ken komt voort uit een oeroud anti-
Rooms sentiment. Daarom neigen zij
eerder tot de naar geloofsopvatting
verder van hen verwijderde Kerken.
Daar nu Niemöllers drijfkracht zon
TOT DE KAH. KERK.
Is het mogelijk de kerken die zich
o pdezelfde Christus beroepen en
zich tegenspreken in het onderricht
van Zijn geloofsleer alle de ware
Kerk van Christus zijn? Is het mo
gelijk dat alle gelijkvormig gebleven
zijn aan de historisch-éne Kerk van
Christus? We staan voor het feit: er
is scheiding! Is de schrikbarende
werkelijkheid van dit feit wel tot
ons doorgedrongen?
Begrijpen wij dat deze scheiding
niet alleen een wijsgerige en histo-
Urische tegensraak in zich sluit, maar
der twijfel eveneens voortkomt uit °0^ een ergerlijk kwaad is? Christus
zijn anti-Katholieke instelling, kan j wil de verdeeldheid niet maar vol-
men vermoeden, dat hier van Sov komen eenheid in Hem, zoals de
jet-zijde een aanknopingspunt is gc- Vader één is in Hem en Hij in de
vonden, waardoor het gesprek in een I Vader. Voelen wij ons schuldbe-
bepaalde richting kan worden be- wust, althans aan hpt voortduren van
gonnen". I de scheiding? Wat hebben wij ge-
Aldus interpreteert de Duitse cor daan om deze heiligschennis is de
respondent de opvatting van het scheiding niet een profanatie van de
Vaticaan. „Bij een <terk genoeg an- Kerk van Cristus? deze ergernis
ti-Katholieke instelling is namelijk voor christenen en niet-christenen,
de gedachte aan een Nrtionale Kerk dit onheil, dat zoveel geestelijke en
zeer verlokkend, zo zegt dit blad tijdelijke ellende veroorzaakte, uit
verder. Een welwillende studie van te boeten en te genezen?
zóne zou zich bij de toekomstige re
geling uitstrekken tot aan de z.g.
honderd-vademlijn, d.w.z. de grens,
Orate fratres, bidt Broeders!
De laatste groet
de Nationale Kerk, zoals die in de
Sovjet-Unie bestaat, zou op de con
ceptie van de hereniging van de
beide delen van Duitsland zonder
twijfel een bedenkelijke uitwerking
kunnen hebben. Wanneer ds. Nie-
Nationally llTeen I "o, stoffelijjc oversoho, van maar-
kunnen bieden van het probleem schalk de Laltre de Tassigny is gis-
tegenover het Oosten, dan ziet men teren bijgezet in het familiegraf te
het gevaar, dat een deel van het tot Mouilleron-en-Pat eds. Zijn 96-jange,
nu toe consequent Westelijk den- bijna blinde vader die burge-
kende Duitse Protestantisme zou af- meester is van Mouillerin-en-Pareds
glijden in de vorm van een Ooste- was bij de plechtigheid aanwezig,
lijke staatskerk. Dit zou op de be- En toen hij naas'. de baar stond,
slissing over het toekomstige uiter- vroeg hij de Lattre's weduwe, zijn
lijk van Duitsland niet zonder in- hand te leiden voor een
vloed blijvea".
AARTSHERTOG MAXIMILIAAN
OVERLEDEN.
Aartshertog Maximiliaan van Oos
tenrijk, achterneef van keizer Frans
Jozef en oom van aartshertog Otto
van Habsburg, is Donderdag te Nice
tengevolge van een hartaandoening
gestorven. Hij was 56 jaar.
groet, waarbij hy de uniform
zijn zoon en de op de lijkkist ni
gelegde onderscheidingen even
roerde.
KaïieUie.,
