S)e Göid6e(Soii^mit
De „Enterprise" toch ten
onder gegaan
De zee
liet
haar
prooi
niet
los
KAPITEIN EN STUURMAN
IN VEILIGHEID
Zij sprongen op het nippertje
in de golven
5)e 3ia%et 3)aamtan uaet uit
Nog een drama
op zee
Engels vliegtuig
neergestort
3n afwachting aan de sneeuw
Spoorwegen verhogen de
tarieven
3Ca*te GOLF
KoAAtttit..
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
VRIJDAG 11 JANUARI 1952
43ste JAARGANG No. 12482
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
F
IUA EEN STRIJD VAN DERTIEN DAGEN met de elementen is Don
derdagmiddag toch een einde gekomen aan het drama van het Ame
rikaanse vrachtschip „Flying Enterprise". De hoop van de kapitein van
het schip, Kurt Carlsen, om aan boord te kunnen blijven tot het in
veilige haven zou zijn gesleept, vervloog, toen de „Flying Enterprise"
gistermiddag begon te zinken. De zee was zeer onstuimig en er vielen zwa
re slagregens. Carlsen en zijn Britse metgezel, stuurman Dancy van de
sleepboot „Turmoil" verklaarden zich bereid om zich met een hefschroef-
vliegtuig van het zinkende schip te laten halen. Toen het vliegtuig ech
ter tengevolge van het slechte weer moest terugkeren, bleef Carlsen en
Dancy geen andere keuze dan in zee te springen. Zij waagden de sprong
van de top van de schoorsteen vlak voordat het schip omsloeg. Na vier
of vijf minuten zwemmen werden zij door de sleepboot „Turmoil" opge
pikt. Ongeveer een kwartier na de mededeling, dat Carlsen en Dancy
zich aan boord van de „Turmoil" bevonden, werd gemeld, dat de „Enter
prise" geheel onder water verdwenen was.
Hoe het schip
onderging
Omtrent de ondergang van de „En
terprise" wordt het volgende gemeld:
De schepen, die het escorte vorm
den, sloten een nauwe kring om het
ten ondergang gedoemde schip, ter
wijl Carlsen en Dancy, verblind door
wolken water en een jacht van natte
sneeuw, hun weg tastten langs de
schoorsteen. Zij klemden zich zo lang
mogelijk vast, maar ten slotte tui
melden zij in de kokende zee. Reus
achtige golven namen hen op, ter
wijl de „Enterprise" met een oorver
dovend gekraak op haar zijde rolde
en langzaam begon te zinken tot de
zee haar geheel overspoelde. Voor
werpen, die van het dek werden los
geslagen en luchtbellen gaven de
plaats aan, waar het schip na een
dertiendaagse strijd was onderge
gaan.
De Amerikaanse torpedojager
„Williard Keith" seinde, dat de „En
terprise" in een woedende zee, die
vol met wrakstukken dreef, haar
boeg ineens vijf meter boven de gol
ven uitstak en om 12 minuten over
5 Nederlandse tijd onder water ver
dween.
Het einde kwam toch nog onver
wacht Slechts een paar uur tevoren
had de kapitein de „Ketih" gemeld,
dat hij van plan was aan boord te
blijven zo lang het schip zich drijven
de hield. Even later kwam het be
richt dat een helicoptère onderweg
was om de manschappen van boord
te halen. Carlsen en Dancy kregen
het verzoek touwen om hun middel
te bevestigen in afwachting van de
komst van het vliegtuig. De „Tur
moil" seinde vervolgens, dat de heli
coptère het schip wegens de slechte
weersomstandigheden niet kon berei
ken en naar haar basis terugkeerde.
De sleepboot seinde, dat zi; de red-
dingstaak zou overnemen en korte
tijd later meldde zij, dat beide man
nen veilig en wel aan boord waren
genomen.
Carlsen werd he. eerst opgepikt en
Dancy vrijwel onmiddellijk daarna.
Ondanks de lange worsteling schenen
beiden goed gezond. In de hut van
de kapitein kregen zij een oorlam.
Carlsen stelde zijn ouders, die naar
Falmouth waren gekomen om zijn
intocht te zien, gerust via de radio
telefoon.
EERST UITSLAPEN.
Vannacht hebben de beide mannen
veilig en wel voor het eerst in een
zacht bed geslapen in de rustige ha
ven van Falmouth aan boord van de
„Turmoil". Zij werden medisch on
derzocht, in warme kleding gestoken
en van een warm maal voorzien.
Kapitein Carlsen had kort nadat
hy was opgepikt een radiotelefonisch
gesprek met zijn ouders, die in een
hotel te Falmouth op hem wachten.
Hij deelde hun mee, dat alles in orde
was. Zijn echtgenote hoorde het
nieuws van de redding via ds. Kir-
kegaard Jensen van de Deense Lu
therse kerk te Perth Amboy (New
Jersey). Mevrouw Carlsen woont in
het nabijgelegen Woodbridge. Zij was
sinds verscheidene dagen ongesteld
tengevolge van de spanning over het
lot van haar man.
Het weer toont thans duidelijke te
kenen van verbetering. Een van de
havenloodsen te Falmouth verklaar
de: „Als deze verbetering twee da
gen eerder zou zijn gekomen, was de
„Enterprise" wellicht hier geweest".
„Ik heb n.ijn uiterste best gedaan,
maar het schip s gezonken", ver
klaarde kapitein Carlsen 20 minuten
na aankomst in Falmouth in een ra
dio-telefoongesprek met zijn vader.
„Men kan niets doen, maar ik ben er
zeker van, dat ik een andere „Enter
prise" zal krijgen".
De president-directeur van de „Is-
brandtsen Line" zeide, toen hij het
slot van het drama ven de „Flying
Enterprise" had vernomen: „Well
done, Carlsen" (Bravo Carlsen"). Hij
verklaarde, dat gezagvoerder Carlsen
het bevel over een ander schip, dat
wellicht weer „Flying Enterprise"
wordt genoemd, zal krijgen.
FALMOUTH WAS TE VROEG.
To'en de sleepboot „Turmoil", aan
boord waarvan kapitein Carlsen en
stuurman Dancy zich bevonden, de
baai van Falmouth binnenvoer, werd
zij ontvangen door een juichende me
nigte; automobilisten lieten hun
claxons loeien en van alle schepen
klonken de sirenes. Klaarblijkelijk
had iedereen vergeten, dat de twee
zeelieden uitgeput waren en behoefte
hadden aan rust. Kapitein Parker
van de „Turmoil", die ook aan het
einde van krachten was, doch die
zijn goede humeur had bewaard, ver
klaarde van zijn kant: „Allemaal be
treuren wij, dat de „Interprise" ons
ontsnapt is, maar wij zijn erg blij
■V n
H. Ms. VMegdekschip „Karei Doorman'» is Donderdagmiddag, om kwart
over twee uit Rotterdam naar de Nederlandse Antillen vertrokken Het
schip dat onder commando staat van Kapitein ter Zee G. Koudijs wordt
23 Januari te Willemstad verwacht. Het vertrek van de „Karei Doorman"
uit de Rotterdamse haven.
Carlsen en Dancy te hebben gebor
gen".
Carlsen en Dancy, die reeds te kooi
lagen, moesten na aankomst opstaan
voor een geneeskundig onderzoek.
Het bleek, dat zy in goede welstand
verkeerden en na kalmerende midde
len ingenomen te hebben, zijn zij
weer naar bed gegaan om van hun
welverdiende rust te genieten.
DE VERLOREN LADING.
In New York is gisteren vernomen,
dat aan boord van de „Flying Enter
prise" o.m. een aantal antieke kunst
voorwerpen werd vervoerd, zoals
acht oude violen, meubelen uit de 18e
eeuw, porselein, beelden, enzdie
nu na eeuwen op een diepte van 200
meter in zee terecht zijn gekomen.
Het merendeel van deze kunstvoor
werpen was verzekerd voor de han
delswaarde. De rest van de lading
van de „Enterprise" bestond uit ruw
ijzer, mineralen, koffie, grafiet, che
mische producten, granen, uien, jute
en 65 vogelkooien.
De „Pennsylvania" wrak
geslagen
Boven de huizenhoog opgezweepte
golven van de Noordelijke Pacific
speuren vliegtuigen koortsachtig naar
45 Amerikaanse zeelieden in open
reddingsboten, die gisterennacht
hun tot een hulpeloos wrak ge
slagen schip de „Pennsylvania"
(7608 ton) hebben moeten verla
ten.
Het Canadese weerschip „Stone-
town", dat als eerste van veel sche
pen aankwam op de plek van de
ramp 1000 km. bezuiden Alaska
heeft echter geen spoor van het schip
noch van de schipbreukelingen kun
nen ontdekken. In dit gebied woedt
een orkaan, zoals in jaren niet is
voorgekomen.
„Wij gaan in de boten" dat was
de laatste dramatische boodschap,
die van de opvarenden ontvangen is.
Daarvoor hadden zij geseind, dat het
schip aan bakboordzijde een gat van
niet minder dan 13 meter had, dat
de stuurinrichting onklaar geraakt
was en dat ruim 2 al onder water
stond.
De boeg lag toen al haast onder
water. Vroegere berichten hadden ge
meld, dat er 46 man aan boord wa
ren, zodat het nu niet duidelijk is,
of de kapitein of een ander als een
„tweede Carlsen" op het schip is ach
tergebleven. De „Pennsylvania" was
Zaterdag van Seattle naar Japan ver
trokken.
Churchill nam een
rustdag
Premier Churchill van Groot-Brit-
tannië heeft gisteren te New York
rust gehouden na zijn besprekingen
met president Truman te Washington,
als gast van zijn 81-jarige vriend Ber
nard Baruch, een bekend Amerikaans
financier en staatsman. Hy was van
plan alleen kranten te lezen, sigaren
te roken, enkele vrienden te ontvan
gen en te slapen.
Vandaag vliegt Churchill naar Ot
tawa voor een bezoek aan de Cana
dese premier St. Laurent en leden
van diens kabinet. Zijn minister van
Buitenlandse Zaken, Anthony Eden,
en zijn minister van Gemenebestbe
trekkingen, lord Ismay, die gisteren
te Washington nog besprekingen
voerden, zullen zich in de Canadese
hoofdstad bij hem voegen.
President Truman wilde op zyn
wekelijkse persconferentie niet meer
loslaten, dan dat de besprekingen een
bevredigend verloop hadden gehad.
Europees centrum voor
atoomonderzoek
Het is de bedoeling in Europese sa
menwerking onder auspiciën van di
Unesco te komen tot een Europees
centrum voor atoomonderzoek, dat
de beschikking zal krijgen over een
cyclotron van 5 milliard e.v. en daar
naast eventueel over een dergelijke
machine van 500 millioen e.v. Met
deze apparatuur zal dan een zuiver
wetenschappelijk onderzoek verricht
kunnen worden.
Over deze plannen zijn te Parijs in
December besprekingen gehouden,
die in Febr. te Genève worden voort
gezet. Als alle 12 landen, die bij het
project zijn betrokken, deelnemen zal
Nederlands aandeel in de kosten ge
durende enige jaren een half millioen
gulden per jaar bedragen.
Aan de voorbereiding zyn echter
ook zeer concrete voordelen verbon
den, omdat wij dan zeer waarschijn
lijk zullen deelnemen aan de con
structie van het cyclotron, waardoor
minstens een deel der kosten weer
naar Nederland terugvloeit.
DE FRANSE REGERINGSCRISIS.
De leider van de Volksrepublikei
nen (M.R.P.) Georges Bidault, de
vierde politicus, die door de Franse
president Auriol is aangezocht om
een nieuwe regering te vormen, heeft
gisteravond medegedeeld, dat hij af
ziet van zyn pogingen om een kabinet
te vormen, dat het gevallen kabinet-
Pleven moet opvolgen.
Politieke waarnemers verwachten,
dat het tenminste nog wel twee we
ken zal duren voordat een nieuw ka
binet zal zijn gevormd.
Generaal de Tassigny
stervende
Generaal Jean de Lattre de Tas
signy, de Franse Hoge Commissaris
en opperbevelhebber in Indo-China,
is stervende in een Parijse kliniek.
De artsen hebben de hoop opgegeven
zijn leven te redden.
In de loop van de dag zyn hem
gisteren twee bloedtransfusies gege
ven. Van familie werd vernomen, dat
de generaal de H.H. Sacramenten der
stervenden reeds heeft ontvangen. In
De Lattre de Tassigny, die wel de
Franse MacArthur wordt genoemd,
zou Frankrijk een zijner bekwaamste
officieren verliezen.
23 SLACHTOFFERS
Een Dakota van de lijn Dublin
Northolt is gisteravond boven Wales
neergestort met twintig passagiers
en een bemanning van drie koppen
aan boord.
Alle inzittenden zijn omgekomen.
Hun lijken werden door een red
dingsploeg, die een hagelstorm moest
trotseren, gevonden.
Het toestel stortte in een storm
neer op de hellingen van de Moei Sia-
bod (900 meter), welke vier K.M. van
Capel Curig en tien K.M. ten Oosten
van Snowdon ligt. Het toestel brand
de uit.
Het Unie-overleg
Naar het ANP van bevoegde zijde
verneemt, zal vanmiddag om 3 uur
de eerste officiële ontmoeting van de
Nederlandse en Indonesische delega- j
ties worden gehouden.
Na afloop van deze ontmoeting zal j
een gemeenschappelijke verklaring
van beide delegaties over de, aan vang
van de onderhandelingen worden uit- i
gegeven.
Het Schuman-plan
Vandaag beslissing
te Bonn
Het Westduitse parlement zal van
daag over de ratificatie van het plan-
Schuman stemmen na een debat van
twee dagen, waarin vooral de socia
listen zich tegen de Europese ge
meenschap voor kolen en staal heftig
teweer hebben gesteld. Kurt Schu
macher, leider der socialistische par
tij, was door ziekte verhinderd het
debat bij te wonen.
Ondanks de oppositie verwacht
men algemeen, dat het plan een meer
derheid van vijftig tot tachtig stem
men zal behalen. Alfred Loritz, de
enige vertegenwoordiger van een
splinterpartijtje. Partij voor Econo
misch Herstel geheten, zorgde voor
hilariteit, toen hy bezwoer, dat hij
een bezemsteel zou inslikken, als het
plan er door kwam. Een mede-afge
vaardigde zorgde er voor. dat hij zijn
gelofte gestand zou kunnen doen en
zette onmiddellijk een bezem tegen
Loritz' stoel.
MAXIMUM PRIJS RUWE WOL.
Volgens het Alg. Dagblad zal het
Amerikaans bureau voor de prijs-
beheersing binnenkort de maximum
prijs voor ruwe woi verlagen met on
geveer twintig procent. De nieuwe
maximumprijs zal dan nog altijd ver
boven de bestaande wereldmarktprijs
liggen.
■w
Ofschoon er nog nauwelijks sneeuw gevallen is in Cortina (Italië), heeft
men de normale voertuigen reeds vervangen door sleeën als middel van
vervoer. In afwachting van een dik pak sneeuw heeft de jonge moeder op
de foto haar kinderen vast op het sleetje gezet, in plaats van in de kinder
wagen, en ook de in Cortina traditionele paardewagen is vervangen door
een met paarden bespannen slee. Sneeuw komt er nu zeker ook weL
Toch goedkoper dan in andere landen
22 km., omdat de tarieven op de kor
tere afstanden in de loop der jaren
al zo sterk waren verhoogd, dat wij
hieraan niet wilden komen". In ver
gelijking met 1939 (100) bedraagt
nu het indexcijfer voor de korte af
standen 200 en dat voor de grootste
afstanden 61. Gemiddeld is het reizen
sinds 1939 91 pet. duurder geworden.
Toch blijft het reizen in Nederland
nog steeds goedkoper dan in welk
West-Europees land. Een enkele reis
3e klasse over 20 km. kost in ons
land na deze verhoging 0.75, in
Frankrijk 0.95, in België ƒ1.35, in
Zwitserland 1.80 en in Engeland
1.50. Een enkele reis 3de klasse
over 60 km. gaat hier kosten ƒ2.25.
In Frankrijk is hiervoor het tarief
2.75, in België 3.75, in Zwitser
land 5.40 en in Engeland 4.20.
Nieuwe tarieven
van Leiden uit
Olie bij Denekamp
aangeboord
Eerder dan werd verwacht heeft
de boring van de Nederlandse Aard
olie-Maatschappij in de buurtschap
Brecklenkamp (gem. Denekamp)
succes gehad. Woensdagavond kwam
het gas onder flinke druk naar bo
ven.
De boorbeitel is tot op 1850 meter
diepte in een laag kalksteen door
gedrongen. De boring zal nog enige
weken worden voortgezet, waarna
productieproeven worden genomen
die de betekenis van de vondst zul
len bepalen.
Bij de boring te Brecklenkamp is
voor Twente een recorddiepte be
reikt. De toren Denekamp I staat op
enige kilometers van de boring bij
Tubbergen, die in de herfst van het
vorige jaar gas aan de oppervlakte
bracht.
Met ingang van 1 Februari wor
den de spoorwegtarieven voor rei
zigers en goederen voor een gedeel
te verhoogd. Voor reizigers worden
de tarieven voor afstanden van 22
km. en hoger verhoogd, zodat de
prijs van de meeste trajectkaarten
ongewijzigd blijft. Het tarief van de
jeugdkaarten blijft geheel onveran
derd. De verhoging van de goederen-
tarieven betreft niet het stukgoed,
maar alleen de wagenladingen,
waarvoor het tarief gemiddeld met
zeven procent wordt verhoogd.
Voor enkele reizen loopt de ver
hoging van 22 km. af geleidelijk op
van 4 pet. tot 15 pet. bij 150 km.,
waarna dit percentage wederom
daalt. Voor retours geldt een stijging
van 3 pet. tot 15 pet. bij 150 km.,
waarna ook hier een daling optreedt.
Om een indruk te geven, wat de ta
riefsverhoging betekent in de prac-
tijk treft men hierneven een verge
lijkend staatje aan voor enkele be
langrijke trajecten in de 3de klasse.
Voor de 2de klasse worden de ta
rieven naar rato hoger. Om die te
berekenen, moeten de nieuwe tarie
ven derde klasse met 1.44 worden
vermenigvuldigd.
De verhoging van de weekkaar
ten bedraagt gemiddeld 1.8 pet. Dit
betekent, dat de prijs van 54 pet.
van deze kaarten niet zal worden
verhoogd, 20 pet. met 5 cent per
week, 13 pet. met 10 tot 20 cent, 8
pet. met 25 tot 50 cent en 5 pet. met
meer dan 50 cent per week. De prij
zen van de algemene abonnements
kaarten gaan ongeveer 6 pet. omhoog.
Voor de 3e klasse kost zulk een
kaart na 1 Februari 70 in plaats van
66 gulden, vooi de 2e klasse 100 in
plaats van 95 gulden.
GEEN AANGENAME
Ir. F. Q. den Hollander, president
van de Nederlandse Spoorwegen, zei
ter toelichting, dat deze verhogingen
nodig zijn voor het behoud van het
bedrijf.. Het is beslist niet waar, dat
de inrichting en het herstel van de
N.S. na de oorlog oorzaak zijn van
deze maatregelen, want op deze pun
ten heeft zij relatief voordelig kun
nen handelen.
Het is evenwel geen aangename
ontwikkeling, „maar als ik op 1951
terugkijk, zie ik voor ons de prijzen
stijgen van zeer elementaire zaken.
De kosten van energie (olie en
stroom) en van de lonen en sociale
lasten maken ongeveer driekwart
uit van de exploitatiekosten. Met
versoberingsmaatregelen hebben wij
in 1951 de prijsstijging van ijzer,
non-ferro-metaJen en hout nog kun
nen opvangen. Dit is nu niet meer
mogelijk."
„Met de verhoogde tarieven heb
ben wij ons beperkt tot wat wij van
daag zien", vervolgde ir. Den Hol
lander, „en wel met de goede hoop,
de verwachting en de bedoeling het
zelfde beleid te kunnen volgen als in
1951. Daarom gaat de verhoging der
tarieven pas in na een afstand van
NATIONALE HERDENKING OP
ZATERDAG 3 MEI.
De regering heeft besloten dit jaar
de nationale herdenking op Zater
dag 3 Mei te doen houden. Dit bete
kent dus, dat op die avond in het
gehele land over het algemeen feeste
lijkheden geen doorgang zullen vin
den en dat theaters en bioscopen zul
len zyn gesloten.
Rotterdam
Den Haag
Haarlem
Amsterdam
A.lphen
Utrecht
Oud Nieuw
enk. ret. enk. ret.
1,30 2,25 1,40 2,35
0,60 1,— 0,60 If—
1,05 1,80 1,10 1,90
1,65 2,80 1,80 3,05
0,60 1,— 0,60 1,—
1,75 3,— 1,90 3,20
In de leeftijd van bijna 102 jaar
is de oudste inwoonster van Vlissin-
gen, mevr. de weduwe Elina Marie
Goote geboren Landman, overleden.
In hotel Bellevue te Vaals zul
len morgen regerende en oud-carna
valprinsen bijeenkomen. Ook uit Bel
gië en Duitsland worden deze vor
sten in groot gala verwacht.
Wegens verduistering van 10.000
gulden eiste de officier van justitie
voor de Amsterdamse rechtbank gis-
tegen de belastingconsulent J. van S,
uit Amsterdam. Het geld was de man
door zijn cliënten toevertrouwd om
er belasting mee te betalen.
De negenjarige Piet dc Jong uit
Sneek geraakte op de Lemmerweg
met zijn fiets onder een auto. Gister
middag is hij in het ziekenhuis aan
zyn verwondingen overleden.
Gesneuveld in Korea
De regering maakt bekend,
dat tot haar leedwezen tijdens
gevechten in Korea zijn gesneu
veld: op 22 December 1951 ser
geant G. Teunissen, afkomstig
uit Bandoeng. Sergeant G. Teu
nissen werd 26 Juli 1924 gebo
ren. Hy was ongehuwd cn af
komstig van het regiment Gre
nadiers en' Jagers.
Op 4 Januari 1952 eerste lui
tenant J. G. H. Gunning, afkom
stig uit Diepenveen. Eerste lui
tenant Gunning werd 19 Mei
1924 geboren. Hij was gehuwd
en afkomstig van het regiment
Oranje-Gelderland.
Wie koopt heeft honderd ogen no
dig; wie verkoopt heeft er aan een
genoeg.
