S)e £ckise0oti/fca/tit
De Europese steenkoolcrisis
iDitmaal „gaf" m'uüöiex JEieftinck
Reizen per trein wordt duurder
Kapitein bleef op zijn schip
J\Caa*A AcfUp ge&ttand
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DONDERDAG 3 JANUARI 1952
43ste JAARGANG No. 12475
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
DE OUDE
GARDE
r\E OUDE GARDE STERFT, ook
die der oude bolsjewieken. Lit-
winof, de op Oudejaarsdag gestorven
en gisteren begraven ex-minister van
buitenlandse zaken der Sovjet-Unie,
was één van de oude garde der Rus
sische revolutie. Van oorsprong was
hij een Poolse Jood, die eigenlijk
Max Wallach heette en al vroeg met
de revolutionaire theorieën in aan
raking kwam. Hij was nauwelijks 25
jaar of hij zat al in de gevangenis,
want de tsaar, die toen over Polen
heerste, hield niet van zulke oproer
kraaiers en stuurde hem de wijde
vlakten van Siberië in. Litwinof be
wees echter, dat'hij van het
0 echte revolutionaire hout was
gesneden en niet voor één
gaatje te vangen was. Hij wist uit
Siberië te ontsnappen en vluchtte
naar Zwitserland. Daar zat Lenin ook
en met hem heeft Litwinof heel wat
plannetjes uitgebroeid. Dat heeft hem
tenslotte geen windeieren gelegd,
want na de omwenteling in Rusland
is hij een der topleiders van de Sov
jet-politiek geworden.
De wereld heeft Litwinof vooral
gekend als minister van buitenland
se zaken en leider der Sovjet-delega
tie in de oude Volkenbond. Daar
toonde hij zich een man, met wie te
praten viel; bovendien was hij een
staatsman van formaat, die Rusland
uit z'n isolement haalde en het een
leidende positie verschafte in de we
reldpolitiek. Met Litwinof werd te
Genève geducht rekening gehouden,
al was men het dan niet altijd met
hem eens. Zijn ster doofde echter
plotseling uit vlak voor de tweede
wereldoorlog. In 1939 leidde Litwinof
nl. van Russische zijde de onderhan
delingen, die maanden lang te Mos
kou tussen Engeland, Frankrijk en de
Sowj et-Unie werden gevoerd en die
ten doel hadden een verdrag tegen
Hitler-Duitsland te sluiten. De be
sprekingen wilden niet vlotten, daar
de Russen de eis stelden, dat de Sow-
jet-Unie reeds bij een dreiging van
Duitse agressie het recht zou krijgen
de toen nog onafhankelijke Oostzee-
staten (Estland, Letland en Lithauen)
te bezetten. Dit ging de Engelsen en
Fransen te ver, die slechts in een
Russisch militair ingrijpen wilden
toestemmen, indien de Duitsers daad
werkelijk de strijd zouden hebben
geopend. Nog waren de onderhande
lingen aan de gang toen Litwinof ge
wipt werd door Molotof, die een ge
heel andere koers insloeg en het be
ruchte niet-aanvalsverdrag met von
Ribbentrop afsloot.
Het aftreden van Litwinof als Rus
sisch volkscommissaris van buiten
landse zaken werd in het Westen be
schouwd als het einde van een tijd
perk, waarin samenwerking op bui
tenlands politiek gebied tussen de
Sovjet-Unie en het Westen mogelijk
scheen.
Het verloop der gebeurtenissen gaf
Litwinof al spoedig gelijk, want Hit-
Ier gebruikte het verdrag met Mos
kou als een voorlopige dekking in de
rug en zag er geen been in om Rus
land toch aan te vallen zodra hij de
kans schoon zag.
De mislukking van Molotofs poli
tiek bracht Litwinof terug in de lei
ding, maar zijn ster zou nooit meer
zo hoog rijzen als voordien. Hij werd
Sovjet-ambassadeur te Washington
(19411943) en plaatsvervangend
volkscommissaris van Buitenlandse
Zaken (1943—1946).
Het vertrouwen tussen Oost en
West was evenwel hopeloos bedorven
en het wachten blijft op de Russische
staatsman, die er in slaagt om de
gespannen verhouding te saneren.
Zoals het er op het ogenblik uit
ziet zijn de perpectieven niet bepaald
gunstig. Er is een nieuwe ster in op
komst, Beria, de leider van het mach
tige Russische politie-apparaat. Ach
ter de schermen is Beria reeds lang
een man van geduchte invloed, maar
thans treedt hij meer en meer op de
voorgrond.
De oude garde sterft, nieuwe
machthebbers treden naar voren en
het wordt er niet beter op. En zo
zou de mensheid er haast toe komen,
te treuren zelfs om de dood van zo'n
bolsjewiek als Litwinof, die zo kwaad
nog niet was.
Min. Stikker roept conferentie bijeen
EEN OPLOSSING te vindenvoor de Europese kolencrisis de
ernstigste bedreiging voor de uitvoering der herbewapeningsplannen
heeft minister Stikker tegen 11 Januari de ministers van Buitenlandse
Zaken of Financiën van de 18 landen der Organisatie voor Europese Sa
menwerking bijeengeroepen.
CRITIEK OP ENGELAND EN
W.-DUITSLAND.
De Europese steenkoolproductie
heeft geen gelijke tred gehouden met
de snelle ontwikkeling op industrieel
gebied. Als resultaat hiervan is een
brandstoffentekort ontstaan, dat vele
landen beeft genoopt de Amerikaan
se financiële hulp aan te wenden
voor de import van steenkool.
De hoogste Amerikaanse leiders op
het gebied van defensie en economie
hebben onlangs nog aangedrongen op
grotere inspanningen van de Euro
pese landen om de kolenproductie op
te voeren. De kolenimporten uit Ame
rika beliepen over 1951 circa 28 mil-
lioen ton, ter waarde van meer dan
600 millioen dollar.
Ook in het jongste rapport van de
OEEC aan de Raad van Europa werd
nog op de dringende noodzaak van
Het vluchtelingen
vraagstuk
De hoge commissaris der V.N. voor
vluchtelingen-zaken, de Nederlander
dr. G. J. van Heuven Goedhart, heeft
Woensdag in de sociale commissie der
V.N. te Parijs verklaard, dat er na
het opheffen van de internationale
vluchtelingenorganisatie (Iro) nog
tenminste 1.250.000 vluchtelingen
hulp nodig zullen hebben.
De voortdurende stroom vluchte
lingen in de landen in Centraal-
Europa, 15.00020.000 per jaar,
noemde van Heuven Goedhart de
voornaamste belemmering voor een
snelle oplossing van het vraagstuk.
Hij deelde mee, dat zijn bureau bij
kantoren heeft in Bonn, Wenen en
Washington. Hij hoopte deze maand
een bijkantoor in België te openen,
gevolgd door kantoren in Grieken
land en Italië.
Om de nadruk te leggen op de ur
gentie van. het vraagstuk deelde de
hoge commissaris mee, dat een Brit
se tuberculose-specialist ongeveer
400 gevallen van T.B.C. had gevon
den onder vluchtelingen te Triest.
De Oostduitse
„kiescampagne"
grotere steenkoolproductie gewezen.
Tijdens de komende minister-con
ferentie nu verwacht men critiek op
Engeland en West-Duitsland, beide
voor de oorlog belangrijke kolenex-
porteurs. Maar op het ogenblik moet
Engeland kolen invoeren en West-
Duitsland heeft reeds herhaalde ma
len verzocht van de verplichting om
steenkolen aan de geallieerden te le
veren, te worden ontheven. Als mo
tief geeft de regering te Bonn op het
toenemende binnenlandse verbruik.
Ds. NIEMöLLER TE MOSKOU.
Ds. Martin Niemöller, bekend Pro
testants leider in Duitsland, is in ge
zelschap van zijn dochter Ada te
Moskou aangekomen. Hij werd op
het vliegveld begroet door vertegen
woordigers van de Russische Ortho
doxe Kerk.
LIBYE TOONT ZICH INDERDAAD
ONAFHANKELIJK.
Libye heeft de nieuwe titel van
Faroek, „koning van Egypte en Soe
dan", erkend.
In diplomatieke kringen te Londen
toonde men zich teleurgesteld over
het besluit van de nieuwe staat.
Officiële woordvoerders in de Brit
se hoofdstad wezen er op, dat deze
beslissing van Libye wel duidelijk
aantoont, dat de nieuwe staat onaf
hankelijk is van Engeland.
Naar verluidt is het Libysche be
sluit ingegeven door de wens om
vreedzame betrekkingen met een
machtiger nabuurland te onderhou
den. De maatregel zou ook in
band staan met Libye's wens om tot
de Arabische Liga toe te treden.
HET WINTERT IN ENGELAND
De Britse hoofdstad heeft gisteren
de eerste sneeuw van deze winter
gehad, die in de middag spoedig
wegsmolt in'het zachte weer.
Noord-Engeland en Schotland ligt de
sneeuw op sommige plaatsen echter
dertig centimeter hoog, waardoor we
gen geblokkeerd zijn en trein- en
busdiensten in de war lopen. Een
Scandinavisch vliegtuig, dat uit New
TRUMAN BETUIGT INSTEMMING
MET GESCHENK.
Naar wij vernemen is öp het Ne
derlandse departement van buiten
landse zaken een ambtsbericht bin
nengekomen, waaruit blijkt, dat pre
sident Truman uiting heeft gegeven
zijn grote instemming met het
voornemen om ter gelegenheid van
het bezoek van H. M. de Koningin
aan de Verenigde Staten een ge
schenk in de vorm van een carillon
namens het Nederlandse volk aan het
Amerikaanse aan te bieden.
Deserteurs naar
Nederland
Twee Nederlandse soldaten, die
vier jaar geleden uit het Nederlandse
expeditieleger zouden zijn gedeser
teerd om zich aan te sluiten hij In
donesische revolutionnaire strijdgroe
pen, zijn aan de Nederlandse autori
teiten te Djakarta overgegeven en
naar Nederland teruggezonden.
Het bureau van de Nederlandse
Hoge Commissaris deelde mede, dat
de soldaten De Baat en Huising (hun
voorletters zijn onbekend) aanvanke
lijk naar de Indonesiërs zijn gedeser
teerd, maar zich later hebben aange
sloten bij bandietenbenden.
De Baat werd op Java en Huising
op Sumatra gegrepen door de Indo
nesische veiligheidsdienst. Beiden
hebben bijna een jaar in Indonesische
gevangenissen doorgebracht alvorens I gemaakt"" met"de "diatribuUe ""toÏ
aan de Nederlanders te worden uit-!, De u moei,ijkheden ten
geleverd. In Nederland sullen zij we- aanz?en dcr "energievoorziening ma-
gens desertie voo jg ken, dat geheel nieuwe wegen die-
moeten verse ij nen (f, worden ingeslagen, aldus ver-
klaarde de heer H. van Heek, voor
zitter van de Kamer van Koophan
del voor Twente in zijn Nieuwjaars
rede.
Ter gelegenheid van het feit, dat de Munt te Utrecht sinds 50 jaar een
staatsbedrijf is, heeft minister P. Lieftinck Woensdagmorgen enige onder
scheidingen uitgereikt. V. h n. r. Muntmeester-directeur J. W A. van Hen
gel, die tot Ridder in de orde van de Nederlandse Leeuw werd verheven,
de heer N. Kuipers, ere-medaille in goud, verbonden aan de orde van
Oranje Nassau, en de portier N. P. van Straalen, die de medaille in brons,
verbonden aan de orde van Oranje Nassau ontving. Geheel links Minister
P. Lieftinck, die de onderscheidingen ter hand stelde.
Spoedig distributie
van aardgas
Binnenkort zal een begin worden
BLOEDIGE JAARWISSELING
IN PANAMA
Elf personen hebben in Panama Het aardgas wijSt deze nieuwe
bü de jaarwisseling het leven verlo- weg, welke dan ook onverwijld dient
ren, terwijl vele anderen verwondin- te worden bewandeld, omdat elke
gen opliepen. Het aantal slachtoffers aarzeling dag aan dag belangrijke
is hoger dan ooit tevoren. Vier per- i bedragen aan deviezen kost. Het is
sonen zijn vermoord, vier kwamen1 billijk, dat de Noordoostelijke pro-
tengevolge van verkeersongelukken vincies in de eerste plaats voer de
om het leven, twee werden^ gedood afneming van het aardgas in aan-
door andere ongelukken en één ver- merking zullen komen en dat tegen
dionk. Het eerste slachtoffer was een billijke prijs. Spr. noemde m het
vrouw, die in een dansgelegen-
Ilcerse echtgenoot werd doodgesto
ken.
York kwam, kon te Prestwick niet heid te Panama-City door haar ja- een aanjai belangrijke chemische
landen en moest naar Londen door 1 -
vliegen.
Vrije vis voor Benelux
De Nederlandse regering heeft met
ingang van 1 Januari de handel in
vis met België en Luxemburg gelibe
raliseerd. Deze maatregel is getrof
fen op grond van het Benelux visse
rij-protocol, dat in 1950 in Oostende
werd opgesteld.
Krachtens dit protocol hebben de
regeringen van België, Luxemburg
en Nederland zich verplicht de han
del in vis tussen de drie betrokken
landen met ingang van genoemde
datum vrij te maken.
Naar het A.N.P. van officiële zijde
verder verneemt, is het de Neder
landse regering bekend, dat van Bel
gische zijde tegen deze liberalisatie
bezwaar bestaat en dat de Belgische
regering, in afwachting van Neder
landse voorstellen tot opheffing van
deze bezwaren nog niet tot de uit
voering van het protocol van Oosten
de zou willen overgaan.
Reeds heeft de Nederlandse rege
ring doen blijken van haar bereid
willigheid om aan de Belgische be
zwaren tegemoet te komen. Zij meent
echter, dat de uitvoering van de over
eenkomst van Oostende niet afhan
kelijk mag worden gesteld van een
oplossing der Belgische bezwaren.
De Oostduitse regering heeft een
wetsontwerp gepubliceerd voor het
houden van verkiezingen in geheel
Duitsland.
Het ontwerp is gebaseerd op de
Kieswet van de republiek Weimar
van 6 Maart 1924. Het houdt politieke
en wettelijke garanties in voor vrije,
rechtstreekse en geheime verkiezin
gen voor een geheel Duitse Nationale
Vergadering, zo wordt verklaard.
Men wil geen V.N.-commissies van
onderzoek. Westduitse candidaten
zouden wel vrij door Oost-Duitsland
mogen reizen.
De uitwisseling der
krijgsgevangenen
Afgewezen door Peking
Volgens radio Peking is het jong
ste plan der V.N. voor een uitwisse
ling van krijgsgevangenen in Korea
op basis van één tegen één voor de
Noordelijken niet aanvaardbaar. Ra
dio-Peking noemt het plan een po
ging om meer dan 165.000 Noordelij
ke krijgsgevangenen vast te houden.
Verder wordt gezegd, dat de V.N.
ongeveer 176.000 Noordelijke krijgs
gevangenen in handen hebben doch
de Noordelijken slechts ongeveer
11.000 man der geallieerden.
SPORTVLIEGTUIG OP SUMATRA
NEERGESTORT
Een Italiaans sportvliegtulg is
Woensdag ergens op Sumatra neer
gestort op weg van Singapore naar
Palembang. Volgens de eerste be
richten over het ongeluk is het
vliegtuig bij Bengkalis neergestort
en is de Italiaanse piloot kapitein
Maner Lualdi ernstig gewond. Over
de passagier, de journalist Mario
Fioretti, correspondent van de „Cor-
riere della Sera", die op weg was
van Italië naar Australië, zijn nog
geen mededelingen binnengekomen.
Noch de piloot, noch vliegveldin-
slanties hadden de Indonesische
luchthavenautoriteiten van het ver
trek ui Singapore op de hoogte ge
steld. Het weer ten Noorden van
Palembang was Woensdag uitzon
derlijk slecht. De militaire lucht
macht stelt thans een onderzoek in.
Reuter meldt nog, dat kapitein
Lualdi in September deze vlucht
vanuit Milaan begon, met als eind
doel Sydney. Hij wilde, hiermee be
wijzen, dat vliegen goedkoper is dan
per auto of schip. Het vjer-cylinder
vliegtuig weegt slechts 450 kg en
verbruikt 1 liter op de 9 km.
De directie van de Nederlandse I de naaste toekomst de rekening van
Spoorwegen heeft een voorstel in- de Spoorwegen zou kunnen sluiten,
gediend bij de regering tot het ver- w
hogen van de reizigerstarieven. Dit
voorstel is thans in studie bij het mi
nisterie van Verkeer en Water
staat.
Het is de bedoeling dat, indien
regering en Spoorwegen het over de
mate der verhoging eens geworden
zijn, deze verhoging zo snel moge
lijk zal worden ingevoerd.
Het is nog onmogelijk, op dit
ogenblik precies te zeggen meldt
het „Alg. Dgbl." met welk per
centage de reizigerstarieven zullen
worden verhoogd. Deze tarieven zijn
nl. zeer gedifferentieerd en er zal nog j
zeer veel rekenarij voor nodig zijn
eer men een bepaald algemeen per-
centage kan noemen, waarmede de j
reizigerstarieven zullen worden ver-1
hoogd.
Reeds in November waren minis
ter Wemmers en de directie van de
Spoorwegen bezig na te gaan, of in
SCHILDERSTUK VAN BOUTS
TERECHT
Het schilderij „Christus bespot"
van de Vlaamse primitieve schilder
Albert Bouts, dat verleden week uit
de kerk van de Kamerrijkabdij te
Brussel verdween, is teruggevonden.
Een kunsthandelaar uit Brussel heeft
het kostbare roek van de justitiële in
stantie overhandigd. Hij verklaarde
hel schilderij van een onbekende ge
kocht te hebben voor de prijs van
fr 500. De antiquair had zich aanvan
kelijk geen rekenschap gegeven van
de kunstwaarde van het gekochte
doeK en pas door de publicatie in de
dagbladen van de diefstal kwam hij
tot de ontdekking, dat het hier een
„Ecce home" van Albert Bouts be
trof. Zoals gebruikelijk in de kunst
handel heeft de antiquair naam en
adres genoteerd van de verkoper,
doch het bleek de recherche reeds
spoedig, dat deze gefingeerd waren.
Op grond van de persoonsbeschrij
ving, die de kunsthandelaar van de
onbekende kon geven, worden de
opsporingen naar de dader van de
diefstal voortgezet. He* kunstwerk
bevindt zich thans in de pastorie van
de kerk. Door de ruwe wijze, waarop
het uit zijn omlijsting is gebroken, is
het cp drie plaatsen licht beschadigd.
2onder dat maatregelen op het
bied der tarieven zouden moeten
worden ingevoerd. Blijkbaar is dat,
nu ook de Spoorwegen met tal van
prijsverhogingen hebben te kampen
(kolen, electriciteit etc.) niet mo
gelijk.
Men zal zich herinneren, dat mi
nister Wemmers enige tijd geleden
in de Kamer ook heeft gezegd, dat
een verhoging van de goederenta
rieven der Spoorwegen wordt over
wogen.
P.T.T.-tarieven dit jaar
hoger
In de Nieuwjaarsrede van de di
recteur-generaal der P.T.T., de heer
L. Neher, gisteren ten kantore van
het hoofdbestuur uitgesproken, heeft
hij meegedeeld, dat een tariefsver
hoging dit jaar onontkoombaar is.
Omtrent de datum van ingang en
de hoogte der tariefsverhogingen
deed de directeur-generaal geen na
dere mededelingen.
bijzonder voor de vervaardiging van
producten en het gebruik van ther
mische doeleinden.
Metselaar neergeslagen
De 60-jarige metselaar J. Ruesink
is Woensdagavond omstreeks half
acht voor zijn woning te Varsseveld
door een onbekende met een knuppel
neergeslagen. De aanvaller heeft
daarna de metselaar het geld dat deze
in zijn zak had (ongeveer 1500.
ontfutseld en is er vandoor gegaan.
De rijkspolitie uit Varsseveld en Ter-
borg is onmiddellijk met het onder
zoek begonnen. Zij vond de met bloed
besmeurde knuppel in de tuin van
de woning van R. Later op de avond
is met een speurhond een onderzoek
ingesteld te Laag Keppel.
De heer R. woonde de laatste tijd
alleen, aangezien zijn vrouw in een
rusthuis vertoeft en zijn zoon in mi
litaire dienst is. Hij kreeg een diepe
hoofdwonde tengevolge van de toege
brachte slagen, maar was in staat
naar het op enige tientallen meters
verder gelegen stationsgebouw te
gaan. Daar werd hij door een dokter
behandeld.
DECEMBER BRACHT GROTERE
WERKLOOSHEID.
In de maand December nam het
aantal mannen, dat zich bij het Gew.
Arbeidsbureau 's Gravenhage als
werkloos liet inschrijven toe met
1305, en wel van 8917 eind Novem
ber tot 10.222 eind December.
De werkloosheid steeg het meest
bij de bouwvakarbeiders, n.l. van
1445 tot 1981 mannen, en bij de grote
groep ongeschoolden (van 2806 tot
3268). Evenals andere jaren nam
het aantal werkloze schilders be
langrijk toe, n.l. van 1130 tot 1155.
In de overige bedrijfstakken was de
wijziging gering, zij het ook dat
overal de tendenz tot grotere werk
loosheid aanwezig was. Alleqn bij de
vrouwen nam het aantal ingeschre
ven werklozen iets af, n.l. van 768
tot 686.
Alleen temidden van de woedende golven
en niet in de laatste plaats de dreiging, dat zijn schip zal zinken,
hebben kapitein Carlsen van de „Flying Enterprise" er niet toe kunnen
brengen van boord te gaan. Vijf etma len lang vertoeft deze stugge, in De
nemarken geboren Amerikaan nu al op zijn schip, midden in de Atlan
tische Oceaan, opgesloten in een kleine ruimte tussen stuurhuis en
radiohut, moederziel alleen tussen de woedende elementen.
Maar schip en lading staan op het
spel, omdat een geheel verlaten schip
voor honderd procent buit is van elk
een, die kans ziet het te bergen.
Zo wil het het internationale zee
recht, en daarom heeft deze 37-jarige
schipper-naast-God een koppig „nee"
laten horen tegen ieder passerend
schip, dat ook hem van boord wilde
Een straatklinker verdween gis
ternacht door de etalageruit van een Het Noorse vrachtschip „Frameggen" (2086 ton) Is anderhalve kilometer ten
fotograaf te Heemstede. Er verdwe- Zuiden van Petten, bij Paal 23, op de kust gelopen. Het heef» een gat van
nen 2 camera's en een lichtmeet- enkele meters doorsnee in de Hondsbosse Zeedijk geslagen. Het schip zit
apparaat. I op het strand. Bij eb zal de Frameggen geheel droog komen te liggen.
halen, nadat Zaterdag de tien passa
giers en 40-koppige bemanning van
de in nood verkerend „Enterprise" in
zee waren gesprongen en door te hülp
gesnelde vaartuigen aan hoord waren
genomen.
Dit gebeurde 360 zeemijlen buiten
de Britse kust ,in de verlatenheid van
de Atlantische Oceaan, en nog drijft
de „Flying Enterprise", eigendom van
de Amerikaanse rederij Isbrandtsen,
daar ergens hulpeloos rond, wachtend
op sleepboothulp.
In een van de torpedoboot jager
„John W. Weeks" (die in dé buurt
is) hedenochtend vroeg ontvangen
mededeling is gezegd, dat pogingen
om levensmiddelen en andere beno
digdheden aan kapitein aCrlsen over
te brengen zijn mislukt. Men zou la
ter, wanneer het weer was verbeterd,
nieuwe pogingen ondernemen. Hoe
wel de zee nog ruw is, houdt het
schip van kapitein Carlsen zich goed.
Verwacht wordt, dat de sleepboot
„Turmoil" hedenmiddag ter plaatse
zal zijn.
DE „FLYING ENTERPRISE" NOG
NIET VERLOREN?
Men verwacht thans, dat de Britse
sleepboot „Turmoil" de „Flying En
terprise" hedenavond zal bereiken.
Gezagvoerder Carlsen heeft ook aan
het verzoek van zijn vrouw, om het
schip te verlaten, geen gehoor wil
len geven.
fCatteftf'c.
Het is de zelftucht, die ons tot
hogere blijdschap en vrijheid opheft.
