S)e ÊeidóeSoii/fca/nt Onheilspellende uitlating te Panmoendjon Ü)e mipitamp, in JMinaió Storm teisterde Britse kust Studenten betoogden in Cair3 Vaat Heilig Veifiee* Kabouter Om het Indonesische staatsburgerschap VRIJDAG 28 DECEMBER 1951 43ste JAARGANG No. 12471 Waar zijn de krijgsgevangenen Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. tnnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN ONDERWIJSNOTA EN EEN BROCHURE WIJ dienen in verband met de be handeling van de begroting van Onderwijs nog eens terug te komen op de Nota inzake de Onderwijsver nieuwing, waarover wij de vorige week reeds schreven. Zoals wij toen reeds voorspelden, is deze Nota, zij het ook zeer summier ter sprake ge komen, maar op een enigzins drama tischer wijze dan men had kunnen voorzien. Hadden wij het verleden week over de critiek uit Mulokringen op deze Nota van minister Rutten, welke haar representant vond in prof. Kohnstamm intussen is de in houd van een brochure meer bekend geworden, welke inmiddels over deze Nota was verschenen en het was de heer Tilanus, die zich van deze brochure had meester gemaakt om er uitgebreid uit te citeren. Het merk waardige daarbij was, dat hij herhaal delijk verzekerde het met de inhoud van de brochure allerminst eens te zijn, zodat men de indruk kreeg, dat de heer Tilanus deze critiek uit ka tholieke kring maar al te gaarne aangreep, omdat hierin niet sprake was van een critiek op onderdelen, maar op het punt van beginselen. WAT immers was het geval? De schrijver van de brochure had zich verzet tegen het plan-Rutten, omdat het primaire doel van het on derwijs hierin niet tot zijn recht zou komen. Dat heeft minister Rutten zich terecht ernstig aangetrokken en hij heeft zich dan ook waardig en ernstig daartegen verweerd. Het moet minister Rutten wel het meest onaangenaam hebben getrof fen, dat deze zeer onverdiende cri tiek uit eigen kring kwam, de brochu re is namelijk afkomstig van de hand van de heer Conelissen uit Nijmegen, die de brochure schreef in opdracht en/of in samenwerking met de heer van Voorst tot Voorst, de verkenners leider, die waarschijnlijk meer aan de besprekingen vooraf heeft deel genomen dan aan het schrijven er van. Daarom heet de brochure dan ook „een pricipiële beschouwing van „De katholieke Jeugdbeweging". Wat schreef de heer Cornelisse in deze brochure? Dit: „Onze samenvattende conclusie over de strekking van de Nota is, dat zij bedoelt te geven een regeling van het geheel van onder wijsvoorzieningen, die voor de toe komst van onze jeugd en met het oog op de behoeften der maatschappij wenselijk zijn, maar dat zij in feite in de averechtse richting stuurt na melijk naar de massificatie bij gebrek aan positieve verweermiddelen". En dan voegt hij er nog eens veelbete kenend aan toe, dat al is de politiek de kunst van het mogelijke, „de op zet moet pricipieel aanvaardbaar zijn". Met andere woorden: het plan- Rutten is dat niet. HIER wordt minister Rutten een onderwijspolitiek in de schoenen geschoven, welke niet aanvaardbaar zou zijn. En dat alleen hierom, om dat de primaire doelstelling van het onderwijs, zoals wij, katholieken, die erkennen, in de Nota van minister Rutten niet tot uitdrukking zou ko men. Zulk een gebrek aan legische redeneertrant zou men bij een man als de heer Cornelisse zeker niet heb ben verondersteld. Laat ons eens aan nemen, dat deze primaire doelstel ling in de Nota van minister Rutten niet tot uiting is gekomen en mi nister Rutten heeft zelf volmondig toegegeven, dat deze in zijn Nota duidelijker tot uitdrukking had kun nen zijn gebracht is dit dan een bewijs, dat het nieuwe plan tegen deze primaire doelstelling ingaat? Eerstens kent de heer Cornelissen minister Rutten uit zijn Nijmeegse tijd te goed dan dat hij niet zou we ten welk beginsel deze dienaangaan de huldigt. In en buiten de Kamer heeft minister Rutten daarvan zo dikwijls getuigt, dat men hem moei lijk kan beschuldigen, waarvan de heer Cornelissen hem beschuldigt. Bovendien is deze beschuldiging niet juist, omdat in de Nota bij herha ling de nadruk wordt gelegd op het paedagogische element van het on derwijs o.a. dat het onderwijs blij vend dient gericht te zijn op de vor ming van de jonge mens tot zijn al zijdige volwassenheid. Maar de cri tiek in de brochure is óók onrecht vaardig, omdat in de Nota op geen enkel punt beletselen in de weg wor den gelegd aan dat primaire doel van het onderwijs, waarover de schrijver van de brochure het heeft. En dat en dat alléén had de heer Cornelisse moeten waar maken, voordat hij openlijk met een critiek was gekomen, die een katholiek en nog wel een katholiek minister van onderwijs gebrek aan begin sel verweet. Het is zo ongeveer het ergste wat men iemand verwijten kan. Het is dan ook volkomen te ver staan, dat minister Rutten zich bij de behandeling van zijn begroting ern stig gegriefd heeft gevoeld over deze critiek en daarover ernstige dingen waardig heeft gezegd. HU heeft na melyk gezegd, onaangenaam te zijn getroffen door de opmerking, dat hij» bij de reorganisatie van het Onder wijs het belangrijkste aspect over het hoofd zou hebben gezien. En hij zei- de: „De samenleving mag toch van ons eisen, dat wij bij anderen goede trouw en bij geloofsgenoten rechtzin nigheid veronderstellen". Deze brochure heeft aan het plan- Rutten een onbegrijpelijk kwaad ge daan en wij aarzelen niet deze bro chure van „De Katholieke Jeugdbe weging" een hoogst ongelukkige te De Amerikanen, aldus de commu nisten, namen niet deel aan de dage lijkse oefeningen, welke bedoeld wa ren om de gevangenen te harden. Zij gingen accoord met de opgaven van vermisten van het verbonden leger, maar weigerden die van Amerika nen en Zuid-Koreanen te erkennen, omdat ze „overdreven" waren. Over het verstrijken van de ter mijn, waarbinnen de demarcatielijn geldig zou blijven, is gisteren niet gerept. Men verwacht dat de Ver enigde Naties geen bezwaar zullen maken als de communisten voorstel len de termijn enige tijd te verlen gen. De Noordelijke infanterie aan het Oostelijke front heeft een aanval ge daan en een heuvel bezet, die thans voor de derde maal sinds Kerstmis andere handen overgegaan is. Overigens wordt van het front wei nig activiteit gemeld. Volgens een woordvoerder van de Amerikaanse luchtmacht versterken de Noorde ijken gestadig hun lucht- Zijn vermiste krijgsgevangenen overleden De communistische onderhandelaars te Panmoendjon hebben gisteren laten doorschemeren, dat ontbering en allerlei ziekten de oorzaak kunnen zijn. dat er geen gegevens voorhanden zijn over 726 vermiste Amerikaanse krijgsgevangenen Deze „onheilspellende" uitlating heeft de onderhande laars der Verenige Naties doen vermoeden, dat de communisten alle 50.000 vermisten op dezelfde wijze willen afschrijven. Paus spreekt tot gevangenen Zondag 30 December, des morgens m 9 uur, zal de H. Vader over de radio een toespraak houden tot alle gevangenen over de gehele wereld. Het Italiaanse Ministerie van Justitie heeft opdracht gegeven ervoor te zor gen, dat de toespraak in alle Italiaan gevangenissen kan worden beluis terd. De uitzending geschiedt over bekende golflengten van Radio Vaticana, 25, 31 en 50 Meter. Amerikaanse vliegers nog niet vrij De Hongaarse regering heeft de Amerikaanse legatie te Boedapest la ten weten, dat zij nog niet kan me dedelen, wanneer de vier Ameri kaanse vliegers die vastgehouden worden in vrijheid gesteld zullen worden. Men neemt aan, dat de Amerikaan se regering schikkingen heeft getrof fen voor het betalen van de boete van 120.000 dollar (ongeveer 400.000 gulden). De Amerikaanse luchtmacht in Europa heeft te Wiesbaden bekend gemaakt, dat er een vliegtuig gereed staat om de vier mannen af te halen, waar zij ook over de grens geleid worden. De Sowjet-autoriteiten in Oostenrijk hebben evenwel nog geen antwoord gegegven op het Ameri kaanse verzoek om vier zg. .grijze" passen uit te schrijven voor het pas seren van de Sowjetzöne van Oos tenrijk naar Duitsland. Passen voor Amerikaanse autoriteiten om de vlie gers aan de grens te ontmoeten, zijn evenmin verstrekt. Explc afweer rondom de vliegvelden in het Noord-westen. Zware geallieerde bommenwerpers, die Donderdag avond het vliegveld Namsi, ongeveer 64 km. van de Mandsjoerijse grens, aanvielen, werden hevig beschoten. Er werden 430 bommen geworpen op startbanen. Het Europese leger Op de conferentie over het Euro pees leger is men het eens geworden over het ontwerp voor drie „gezags organen" en wel de volgende: een defensiecommissariaat, een raad van ministers en mogelijk een „Europese Assemblée". De ontwerpen zullen Za terdag verder besproken worden. Een Franse woordvoerder zeide, dat men het ook eens geworden was over een „overgangsperiode" van niet bepaalde duur. België, en in mindere mate Nederland, bleef een gereserveerde houding aannemen ten aanzien van de politieke aspecten van het leger. Olievondst in Koeweit In het onafhankelijke Koeweit, aan de „top" van de Perzische Golf, is kortgeleden een nieuwe, grote vindplaats van olie aangeboord, be richtte de „New York Journal of Commerce". Het blad beschrijft de vondst als „wellicht een van de belangrijkste in een decade van fabelachtige aanbo ringen". De vindplaats zou gelegen zijn op 11 km van. de grootste olie bron in Koeweit, welks hoofdstad, eveneens Koeweit geheten, op on geveer 110 km Zuidelijk van het Per zische oliecentrum Abadan is gele gen en 130 km Zuidelijk van Basra in Irak. De olieconcessie in Koeweit dat geregeerd wordt door een Sjeik is in handen van de „Anglo-Iranian Oil Cy" en de (Amerikaanse) „Gulf Oil Corp." Bijzonderheden over de nieu we vondst worden echter nog geheiaa gehouden. gaspaarriKsusd Ongeruste familieleden (op de achtergrond) wachten gespannen aan de uit gang van de New Orientmijn bij West Frankfort (Illinois) terwijl uit de. diepten van 's werelds grooLste kolennmijn een reddingsbrigade tientallen doden naar de oppervlakte brengt. Deze ernstigste Amerikaanse mijn explosie van het jaar, waarbij op 170 meter diepte ontsnapte dodelijke gas sen tot ontploffing kwamen, heeft aan meer dan 120 mijnwerkers het leven gekost. Storingen in telegraafverbindingen Stormen, die snelheden van meer d an 160 kilometer per uur bereikten, hebben gisteren de Engelse en Ierse kusten gegeseld, transatlantische ka bels doen breken, schepen gebeukt, daken weggeblazen en bomen ont worteld. Vele onderzeese kabels van Groot-Brttannië naar Ierland, Noord- en Zuid-Amerika "knapten af. Er ontstond een van de ernstigste storingen in de telegraafverbindingen, die men heeft gekend. In de havens aan de Engelse Westkust liggen reparatieschepen gereed om de sohade te herstellen, zodra de storm gaat liggen, land werd een Stratocruiser met aan gehaakte passagierstrap en een in stallatie, waaruit de tanks werden bygevuld, over de landingsbaan ge blazen. De vleugels van het toestel werden beschadigd. Vele schepen hebben een goed heenkomen gezocht in de havens aan de Westkust van Schotland. De postboot naar de Shetlandeilanden kon gisteren niet van het Noordoosten van Schotland uitvaren. Te Lands End in Cornwall werd een visser meegesleurd door een reusachtige golf, toen hij zijn boot op het strand wilde trekken. Aan de Engelse Zuidkust woedden stormen met snelheden van 130 kilo meter per uur, die huizenhoge gol ven over het land deden spoelen. Op de schepen, die onder de kust voor bijvoeren was het alle hens aan dek geblazen om te verhinderen, dat de vaartuigen tegen de wa' zouden wor den geworpen. De „Queen Mary" (81.COO ton), die op thuisreis is uit New York heeft een vertraging van twee dagen. Zij moet Zondag uit Southampton de teerugreis aanvaar den met premier Churchill aan boord. Op het vliegveld Shannon in Ier- „Geen compromis met de Britten" lusten plaats gevonden. Twee uur lang vocht de politie met een 1000- tal studenten, die zich onder het geschreeuw van „Geen compromis met de Britten!" een weg naar het paleis van koning Faroek poogden te ba nen. osies in Miami Geheimzinnige aanslagen Twee geheimzinnige explosies de den gistermorgen grote delen van de stad Miami op hun grondvesten schudden. Zij volgden op twee even mysterieuze telefoontjes van een on bekende man met een sterk buiten lands accent, vermoedelijk behorend tot een bende, die sedert Juni de stad al negen maal eerder door ont ploffingen heeft opgeschrikt, maar nog altijd onvindbaar blijft. Nadat gisteren ook nog een neger, een der leiders van de nationale be weging voor verbetering van de le vensomstandigheden van kleurlin gen, gestorven was aan de verwon dingen, die hij in de Kerstnacht bij een soortgelijke bomaanslag had op gelopen, loofde de gouverneur van, Florida, Fuller Warren, 3000 dollar beloning uit voor de opsporing van de daders By de vorige bomaanslagen vorm den katholieke kerken, synagogen en vergaderzalen van negers het doelwit. De telefonische waarschuwingen werden ontvangen door een hoge po- litiefuntionaris in de voorstad Coral Gables, William Kimbrough. Dt man met het buitenlandse accent zei slechts: „We wilden u even doen weten, dat wij nog een massa dyna miet hebben. We zijn van plan nog meer aanslagen op kerken te plegen. Het kan ons niet schelen, welke kerk het is". Deze vechtpartij waarbij 9 po litiemannen en 17 studenten gewond werden vormde de climax van tal van studentenbetogingen in Alexan- drië en Cairo tegen de benoeming van een tweetal adviseurs van ko ning Faroek hetgeen wordt opge vat als een teken van 's konings ver langen naar een oplossing van het Brits-Egyptische geschil. En al dit tumult vindt een rijke voedingsbodem in de heersende on zekerheid op Egypte's binnenlands politiek terrein, waar nog steeds tal rijke geruchten de ronde doen over een spoedige val van de regering. Doch bij geen enkele gezaghebben de bron is voorshands hiervan be vestiging te krijgen. Verbeten wierpen de studenten met stenen en andere projectielen. De politiemannen vuurden in de lucht en namen ten slotte hun toe vlucht tot traangasbommen maar zij konden toch niet verhinderen, dat de studenten hen onder de voet liepen en in de hoofdstraat van de stad doordrongen Daar wierpen zij een tramwagen omver, staken deze in brand en vernielden talrijke lan taarnpalen. En bovendien namen zij twee politiemannen gevangen als .gijzelaars" Doch toen enige tijd later ver sterkingen aanrukten, werd de orde hersteld. Morgen verdwijnt de E.C.A. Paul Porter, de leider van de Eco nomie Cooperation Administration, waarvan het bestaan Zaterdag ein digt, heeft Vrijdag te Parijs ver klaard, dat de E.C.A. een zeer grote rol heeft gespeeld voor het behoud van de vrijheid in West-Europa. De dertien milliard dollars aan Mar shall-hulp, waarever de E.C.A. se dert 1948 de beschikking had, heeft de uitbreiding van het communisme in Europa tot staan gebracht, zeer veel hersteld van de vernielingen van de oorlog en de grondslagen ge- legd voor een krachtiger en welva render Europees economisch leven, zo »«»ide hy. Over het bureau voor Wederzijdse Veiligheid (Mutual Security Agency) dat de E.C.A. gaat vervangen, zei- de Porter, dat dit tot taak zal heb ben, om een krachtig stelsel van ge zamenlijke verdediging der Noord- Atlantische lander tot stand te bren gen. Het bureau zal zich niet alleen bezig houden met herbewapening, maar ook sterk de nadruk leggen op Europese eenheid en grotere produc tie, die tot ten hogere levensstan daard leidt, zo zeide hij. Dit zou kun nen worden bereikt door afschaffing van de beperkende haadelspracty- ken, betere techniek en volledige werkgelegenheid. Porter deelde me de, dat een deel van het personeel van de E.C.A. naar het nieuwe bu reau was overgegaan. DRINK LOUTER (Advertentie) NED. TEERTANKER IN MOEILIJKHEDEN Do Nederlandse kustvaarder „Gem ma" (400 brt.) oen teertanker van het Teerbedrijf Uithoorn heeft op 3 mijl ten Noorden van Kaap Machi- chaco dringend om hulp verzocht Het schip heeft machineschade en men kan de motor niet meer op gang krijgen. De kust is rotsachtig. Eer. aantal Spaanse schepen heeft thans draadloos contact met de „Gemnva". De kapitein van het schip meldde, dat de zware stormen het onmogelijk zullen maken langszij het vaartuig te komen, doch hij zou met noodsignalen de positie van het schip bekend maken. DS. N1EMÖLLER NAAR MOSKOU. De bekende Duitse evangelische predikant ds. Martin Nlemöller ver trekt een dezer dagen naar Moskou waar hij (naar hij verklaarde) „het streven van de oecumenische bewe ging en de betrekkingen tussen de Russische kerken en die in 't buiten land wil bespreken". De kerken in de Sovjet-Unie zijn niet bij de We reldraad aaneesloten. Ds. Niemöller wil met de Sovjet autoriteiten ook de kwestie van de Duitse krijsgevangenen, die zich nog steeds in Russische gevangenschap bevinden, opnemen. Motorduivel viel uit de nok Op tweede Kerstdag is in het Lon- dense .Bertram Mills Circus" een motorduivel-des-doods, die hoog in de nok van het circus zijn halsbre kende toeren verrichtte, plotseling omlaag gestort; hij miste het vangnet en bleef bewusteloos op het zand van de piste liggen. Het was de 34- jarige Duitse „steil wand rijder"' Arno Wickbold. W'ickbold's toer bestond daarin, dat hy in een soort „bowl" van metalen latten, op 21 m. hoogte, zijn motor startte, ging rondrijden, al sneller en sneller, tot hy vaart genoeg had om tegen de wanden van de „bowl" te kunnen rijden. Was hij eenmaal zo ver, dan gaf hij een signaal, waarop zijn helpers de bodem uit de „bowl" wegdraaiden, zodat niets de motorrij der van de piste scheidde dan een vangnet. Steeds was de toer goed gegaan en zelfs had de circusdirectie net vang net moeten aanbrengen onder protest van Wickbold, omdat hij dat onnodig vond. Ook ditmaal sloeg het publiek de waaghals, hoog in het circus gade, toen plotseling de motor begon te sputteren. Even later sloeg hij af, en onder een schreeuw van ontzet ting van de toeschouwers tuimelde Wickbold met zijn machine naar be neden, het vangnet missend op min der dan drie decimeter. Terstond schoten helpers toe. die de bewusteloze en op tal van plaat sen gewonde artist snel wegdroegen. De muziek zette direct in, een troep chimpansees rolde de piste binnen en velen van het publiek beseften nauwelijks, wat er gebeurd was. Doch achter de coulissen heerste de grootste opwinding. En al spoedig bleek, dat een slip van Wickbold's jas die zijn nummer uitvoerde als clown verkleed tussen he* achter wiel van de motor was geraakt en daardoor de fatale val veroorzaakte Toeloop van ndo-Europeanen noemen. Nog niet eens om de critiek zelf, maar om de persoonlijke aanval op het beginsel van een katholiek minister, waarvan deze critiek ver gezeld gaat. Een achter het linker voorspatbord aangebrachte lamp, die zijdelings haar licht op de weg laat vallen zou indien ze algemeen gebruikt werd kunnen bijdragen tot veiliger verkeer. Als de bestuurder diinmt, licht de lamp óp en gooit een stralenbundel licht langs de wagen op de weg. Het weggedeelte, dat tot nu toe in een zwarte duisternis was gehuld, de don kere muur, waar de tegenligger op in moest rijden, brengt het gebruik van deze lamp tot verdwijnen. Deze vinding van een inwoner van Bemberg is ter paten'er!ng aan h°t oe^rooibureau te München voorgelegd. Gisteren was het de laatste dag, waarop voor de Indo-Europeanen in Indonesië de gelegenheid bestond om zich aan te melden ter verkrijging van het Indonesische staatsburger schap. Bij het Nederlandse Hoge Commissariaat tc Djakarta hadden zich tot gistermiddag 12 uur onge veer vijftig gezinshoofden aange meld In vrijwel alle grote steden in In donesië is gedurende dc laatste we ken de toeloop bij de Nederlandse commissariaten en de landrechters vrij groot geweest, zowel van Indo- Europeanen, die het Indonesische staatsburgerschap wilden verkrijgen, als van Chinezen en zogenaamde vreemde Oosterlingen, die het ver wierpen. De toestand is namelijk zó. dat In- do-Europeanen een verklaring tot aanneming dan wel verwerping van het Indonesische staatsburgerschap moeten afleggen ten overstaan van een der Nederlandse comm's^riat^n terwijl de Chinezen of andere Oos terlingen dit actieve optierecht niet hebben. Deze laatsten worden auto matisch Indonesisch staatsburger, tenzij zij dat staatsburgerschap uit drukkelijk verwerpen bij één der landraden. Te Makassar hadden zich tot en met Maandag 534 Indo-Europeanen aangemeld ter verkrijging van het staatsburgerschap van Indonesië, hetgeen ongeveer 25% van de Indo- Europese bevolkingsgroep daar ter plaatse is. Tezelfder tijd verwierpen 6599 Chinezen en vreemde Ooster lingen het Indonesische staatsburger schap, hetgeen eveneens ongeveer 25% uitmaakt van die bevolkings groepen te Makassar. Te Soerabaja hadden tot Maandag 7 000 gezins hoofden het Indonesische staatsbur gerschap verworpen. Kowiettit... De maalstroom van het leven ls de W9ard°rr°t'»r v^n h«»t karakter

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1951 | | pagina 1