Leidse Courant | 1951 | 15 december 1951 | pagina 7

Na Nieuwjaar wordt

met de bouw van het
hulpviaduct begonnen

Scheepvaart-viaduct„ontkist

Volksweerkunde verwacht
koude winter - warme zomer

BI) BEIEHCE LIIDEHAHRS

De heer J. A. E. Aalders wil
meer reclame voor industrie

De Leidse Spoorwegwerken vorderen

Uitvoering werk grotendeels in de nacht

ZATERDAG 15 DECEMBER 1951

DE LEIDSE COURANT

TWEEDE BI.AD PAGINA 1

tere Haarlemmerweg worden aan-

IJE LEIDSE SPOORWEGWERKEN
komen binnenkort in een critiek
stadium te verkeren, er zal immers
een ogenblik komen waarop de trei
nen plotseling van laag naar hoog
verhuizen, m.a.w. van de oude naar
de nieuwe baan gaan. Als datum
wordt nog steeds 1 Augustus 1952 ge
noemd, al kan men hiervan nooit ze
ker zijn, omdat vertragingen in de
aanvoer van materialen, vorst e.d.
een spaak in het wiel kunnen steken.
Verloopt alles echter naar wens,
dan zullen de treinen op 1 Aug. as.
over de nieuwe hoge baan rijaen.

Voordat het zover is, moet eerst
een nooaviaduct gebouwd worden, op
de plaats waar thans de spoorweg
overgang Rijnsburgerweg ligt. Di
rect na Nieuwjaar zal met du werk
begonnen woruen. De fundering zal
bestaan uit 104 houten heipalen (19
meter lang), waarop betonplaten ge
stort worden, aie op hun beurt be
tonnen kolommen moeten dragen
waarop het „plafond" komt te rusten.

Dit hulp viaduct krijgt drie door
gangen. De eerste ligt aan de zijde
van het nieuwe stationsgebouw, 3
meter breed, bestemd voor voetgan
gers in beide richtingen. De tweede
wordt acht meter breed, om zowel
fietsers en het rijverkeer uit Oegst-
geest naar Leiden door te laten, als
de verschillende trams in beide rich
tingen. De derde doorgang, aan de
zijde van het vroeger „Zomerzorg"
krijgt een breedte van 4 meter, al
leen bestemd voor wielrijders en rij
verkeer van Leiden naar Oegstgeest.
De voetgangers van Leiden naar
Oegstgeest zullen dus links v. d. weg
moeten lopen. Voor de kleine voet
gangersdoorgang zrn reeds aparte
spoorbomen geplaatst, die evenals
het dubbele stel bestaande bomen
electrisch bediend worden. Dit hulp
viaduct komt aan de kant van Oegst
geest te liggen, dus tussen de spoor
bomen aan die kant en de rails. An
ders gezegd: tussen het eerste stuk
Rijnsburgerweg-viaduct en de per
rontunnels, die naast het Terweepark
gebouwd worden. De hoogte van de
doorgang is nog niet precies bekend,
maar zal uiteraard zó hoog zijn, dat
een tram er ongehinderd onderdoor
kan.

Vanzelfsprekend zal het bouwen
van dit hult viaduct veel moeite kos
ten, aangezien het op een gebruikte
spoorweg-overgang gebeuren moet.
Het werk is aangenomen door de
N.V. Kon. Wegenbouw, Utrecht, die
de werkzaamheden grotendeels
de nachtelijke uren zal verrichten.
Voor de onderbouw zullen 8 a 10
weken nodig zijn; voor de boven
bouw vermoedelijk 4 weken, zodat

het bij elkaar drie maanden duren
zal.

RIJNSBURGERWEG.

Het is duidelijk, dat het gereedko
men van dit hulpviadukt niet bete
kent, dat de spoorbomen-misère dan
ten einde is. Evenals aan de Lage
Morsweg zullen de spoorbomen voor
en achter het viaduc* in gebruik blij
ven totdat de treinen op 1 Aug. 1952
hoog gaan rijden. Dat hoogroden is
het sein om de P"n<?bur,To*-wegtunnel
af te bouwen. Twee delen hien-
zijn thans klaar; de middenmoot
laat nog op zich wachten, omdat deze
gebouwd moet worden op de plaats
waar op dit ogenblik de treinen nog
laag rijden over de oude baan. Wan
neer deze tunnel klaar is, kan het
noödviaduct buiten gebruik gesteld
worden. Van dit noodviaduct
waarvan de doorgangen 12 meter
lang zullen zijn za] slechts het bo
vendeel worden afgebroken. De rest
laat men st:-»" nrr-vt ^otonnen
kolommen enz. toch verdwijnen
het zand van de ''aar aan te leggen j
hoge baan. Het opruimen kost na
melijk meer dan de waarde van het
materiaal.

STINKSLOOT.

Als we in gedachten weer eens
mogen wandelen langs het hele com-

Gezicht op de dezer dagen „ont-
kiste"' doorgangen van het gecom
bineerde kunstwerk Haarlemmer
wegHaarlemmetrekvaartMare-
dijk. De twee onderdoorgangen, die
nu klaar zijn, zullen gebruikt wor
den voor de scheepvaart. Links hier
van komen nog twee onderdoorgan
gen voor het verkeer van de Haar
lemmerweg; rechts komen er vier
voor het Maredijk-verkeer. Op de
achtergrond ziet men de oude ijzeren
spoorbrug.

(Foto's: „De Leidse Courant").

plex van spoorwegwerken, waarvan
we de reeds lang geleden klaar ge
komen tunnel aan de Broekweg nu
maar overslaan, zien we eerst, dat
men thans bezig is de Haarlemmer
weg aan te leggen boven de nieuwe
duiker van de Stinksloot. Vandaar j
dat het rijverkeer niet kan passe
ren en dat wielrijders veel moeite j
hebben zich een weg te banen door
de modder, zo hun al een kleine
ruimte geboden wordt door de af en
aan rijdende zandauto's. Nog vóór j
Kerstmis hoopt men hier klaar te
komen. Men moet er echter op reke
nen, dat de opritten van de duiker,
die naast de Haarlemmervaart ligt,
tamelijk steil zullen zijn. Pas als het
hele werk klaar is zal hier een be-1

Ook het volgend jaar zal de Haar
lemmerweg enige tijd voor het rij
verkeer afgesloten worden. Indien
enigszins mogelijk zullen wielrijders
en voetgangers wel kunnen passe
ren over het oude paadje onder de
ijzeren spoorbrug door. Wanneer
hopelijk nog vóór Kerstmis de Stink
sloot aangesloten zal zijn, krijgt men
een beter idee over de nieuwe situa
tie aldaar.

HAARLEMMERVAART.

Ook aan het kustwerk Haarlem
merwegHaarlemmervaartMare-
dijk wordt hard gewerkt. Juist dezer
dagen is de bekisting verwijderd van
het middenstuk. De twee doorgan
gen, die thans klaar en zichtbaar zijn
zullen dienen voor de scheepvaart.
Een van deze doorgangen zal reeds
zeer spoedig worden opengesteld, zo
dat de scheepvaart niet langer ge
stremd zal zijn.

Aan de zuidkant van deze twee
gerede doorgangen wordt thans ge
werkt aan de vier doorgangen voor
de Maredijk, die in de toekomst
(maar wanneer. Gemeentewerken?)
tot een belangrijke verkeersweg ver
breed zal worden voor een goede
verbinding tussen Leiden en Oegst
geest.

Ten noorden van de twee gereed
gekomen, water-doorgangen worden
nog twee doorgangen gebouwd voor
het verkeer over de Haarlemmer
weg, zodat dit tunnelwerk in totaal
acht doorgangen krijgt. Voor de twee
laatste wordt thans geheid.

FEESTDAG!

De Rijnsbui gerwegtunnel noem
den we reeds. Het stuk aan de
Oegstgeestzijde is met de zandstraal
bewerkt, waardoor het cement van
de oppervlakte verdween en de kie
zelstenen zichtbaar werden, hetgeen
een bijzonder aardig effect geeft.
Ook het stuk aan de Stationsweg
zijde is nu klaar.

Wanneer zoals boven gemeld
op 1 Augustus a.s. de treinen hoog
rijden over de nieuwe baan, is de
overweg-misère geheel verdwenen.
De treinen naar het Herensingel
stationnetje zullen daarna nog eni
ge tyd over de lage oude rails rij
den, vermoedelijk tot 1 Octobr
1952. Dan zullen de gehate spoorbo
men gesloopt worden. Laat ons er een
stedelijke feestdag van maken!!!

STATIONSGEBOUW.

Ook het Stationsgebouw vordert.
Reeds rijst het betonnen skelet bo
ven de schutting uit. Bepaald mooi
kunnen we de toren niet vinden,
maar men verzekerde ons, dat het
aanzicht nog sterk veranderen zal,
wanneer het hele gebouw klaar is.
We zullen het hopen. Er wordt thans
gewerkt aan de westelijke vleugel
van het gebouw.

Achter het Stationsgebouw heerst
eveneens grote activiteit. De perron
tunnels, die de reizigers van de sta
tionshall naar de perrons zullen voe
ren, zijn in ruwbouw zo goed als
klaar. Bovenop de hoge baan is men
reeds bezig de wachtkamer voor het
tweede perron te bouwen.

TUNNEL BESCHADIGD.

Van de rest valt er weinig nieuws
te melden. Aan de Gevangenlaan is j
de westelijke moot van de tunnel J
klaar. De andere helft komt op de
oude baan te liggen en moet dus
wachten totdat de trein hoog rijdt, j
De tunnel aan de Lage Morsweg is
helemaal klaar en reeds enige tijd in
gebruik. Al twee keer hebben
vrachtauto-rijders gezondigd tegen
de doorrij-hoogte, met het gevolg,
dat de tunnel beschadigd werd. De
doorrijhoogte is thans slechts 2.70
meter. Wanneer het werk klaar is,
wordt de rijweg in de tunnel nog ver
laagd, zodat de doorrij-hoogte gro
ter wordt. Ook aan de Gordelweg is
het viaduct gereed. Het staat er
echter zinloos in het land, omdat er
nog geen Gordelweg te bespeuren
valt. I

AANSLUITINGEN.

De hoge baan is practisch klaar.
Van de Vink tot aan het Station be
hoeft er zo goed als niets meer aan
gedaan te worden. De hoge baan tus
sen Rijnsburgerwegtunnci en War-
monder Lee behoeft hier en daar
nog enige ophoging, o.a. ten noor
den van de Broekweg, waar dc
baan indertijd afgeschoven is. De
zer dagen wordt ook begonnen aan
het ophogen van de zij-baan naar de
Gasfabriek en aan de verbindingen
tussen oude en nieuwe baan, zowel
aan de Vink als aan de Warmond er
Lee, waar de hoge baan begint en
eindigt (of omgekeerd!)

Het zal van groot belang zijn of
de komende winter veel of weinig
vorst brengt. Waneer er veel vorst
komt en de grond zo hard wordt als
een steen, valt er niet veel te wer
ken en zal het tijdschema in gevaar
komen.

Voorlopig houden we het er nog
maar op, dat de treinen op 1 Augus
tus a.s. hoog gaan rijden en dat op
1 April het hulp-viaduct aan de
Rijnsburgerweg klaar zal zijn. Dat
hoogrijden betekent uiteraard, dat
dan ook het nieuwe station klaar
moet zijn, althans inzoverre, dat de
reizigers er gebruik van kunnen ma
ken. Over de moeilijkheden, die bij
de wisseling van stationsgebouw zul
len ontstaan en bij het wisselen van
oude voor nieuwe (hoge) perrons,
willen we het nu maar liever niet
hebben.... Zeker is echter, dat de
Spoorwegen het reizend publiek zo
weinig mogelijk last zullen bezorgen.
Hetgeen trouwens ook tot op heien
her geval geweest is!

Kerstmis op Dinsdag

Van oudsher heeft het volk de na
tuur doorvorst om door een grotere
kennis beter tegen haar gevaren op
gewassen te zijn. Door een grondige
beschouwing van al haar eigenaar
digheden heeft men een tip van de
geheimzinnige sluier, die over zo
vele weerverschijnselen ligt, kunnen
oplichten. Immers het leven van de
boeren, tuinders, herders en schip
pers midden in de natuur had van
zelfsprekend tot gevolg, dat zij zich
een rijke schat aan ervaring op dit
gebied verwierven.

Al deze wijsheid nu heeft het volk
neergelegd in talrijke weerrijmpjes,
die men nog steeds door oudere
mensen en de bewoners van het
platteland hoort bezingen. In deze
,.\olksmeteorologie" wordt een bij
zondere plaats ingenomen door de
kritisohe dagen of lotdagen. Dit zijn
dagen zoals Maria Lichtmis, Sint
Margriet en Kerstmis, die volgens

Een beeld van hetgeen komen gaat!
ball van het nieuwe station, met de

Hier ziet men de toegang tot en de
toren op de achtergrond.

het volksgeloof een grote invloed
uitoefenen op de toekomst van de
mens, op het welslagen van de oogst,
op het gedijen van het vee en op
het weer. Gezien het Kerstfeest zul
len we deze lotdag eens nader on
der de loupe nemen.

Allereerst is dan van belang de
dag, waarop dit feest valt. Is het op
Zondag dan rekent men in onze
streken op een hete zomer en een
warme winter. De Italianen en Span
jaarden daarentegen verwachten
dan een koud jaar.

Valt Kerstmis op Maandag dan
tan de Franse boer, volgens een oud
v.-eerrijmpje, van de 2 stieren er be
ter een slachten want or zal te wei
nig gras zijn om beide te kunnen

voederen.

Dit jaar valt het feest van Chris
tus' geboorte op Dinsdag, wat vol
gens Tuinmans spreekwoordenboek,
dat in 1726 te Middelburg verscheen
en waaruit „De Gelderlander" putte,
een zeer koude winter en een win
derige en natte lente, een goede zo-
nier en een herfst met veel koren
iu het vooruitzicht stelt. Bovendien
zal er genoeg vruchten en honing
zijn, maar er zal sterfte onder het
vee komen.

Is het met Kerstmis warm weer,
dan is dat een hoogst ongunstig te
ken, daar het voorjaar dan koud zal
zijn, wat slechte gevolgen voor de
oogst met zich zal brengen. Men
zegt immers:

Een Kerstmis, die U buiten ziet,
Een Pasen straks met kou U biedt.
De Fransen zeggen: Qui a Noël
cherche l'ombre, a Paques cherche
le foyer (Wie met Kerstmis de scha
duw zoekt, zoekt met Pasen de
haard). Ook de Duitsers zijn van
deze waarheid overtuigd, wanneer ze
zeggen: Hat Weihnachten Fliegen,
hat Ostern Eisschollen (Heeft Kerst
mis vliegen dan heeft Pasen ijs-
schollen).

Allerwegen heeft men dan ook
veel liever een koude Kerstmis, daar
het voorjaar dan warm zal zijn. Im
mers:

Hangt 't ijs met Kerstmis

aan de twijgen,
Ge zult met Pasen palmen krijgen.
Een donkere Kerstmis is het
ideaal voor een boer, want de oogst
zal dan overvloedig zijn:

Kerstmis donker,
wordt de boer een jonker.
De Russen zijn van oordeel, dat
de koeien met een donkere Kerst
mis veel melk geven.

Het is opvallend hoeveel goeds
een heldere Kerstmis in het voor
uitzicht stelt. Zo zegt een weer
spreuk.

Is op Kerstmis de hemel klaar,

Verwacht dan vrij een vruchtbaar
jaar.

De Duitsers zeggen: Scheint die
Sonne am Christtag hell und klar,
so hofft man auf ein fruchtbar* Jahr.
(Schijnt de zon op Kerstmis helder
en klaar, dan hoopt men op een
viuchtbaar jaar). Ook zeggen ze:
Weihnachten klar, gibt ein gutes
Weinjahr. (Kerstmis klaar geeft een
goed wijnjaar).

In Rusland zegt men dat het jonge
vee goed zal gedijen, als er in de
Kerstnacht veel sterren aan de he
mel staan. Een Kerstmis met veel
sneeuw is ook niet slecht, want:
Sneeuw in de Kerstnacht geeft een
goede hopoogst. Onze Oosterburen
zeggen zelfs: Sind die Baume zu
Weihnachten weisz von Schnee, so
sind sie im Frühjahr weisz von
Blüten. (Zijn de bomen met Kerst
mis wit van sneeuw, dan zijn ze in
't voorjaar wit van de bloesem).

Het ziet er echter niet zo mooi
uit voor de boeren en tuinders, wan
neer het op deze dag regent. Het
spreekwoord zegt immers:

Isfde Kerstdag vochtig en nat,

Ton en schure niets bevat.

Dus het zal zowel een slecht wijn-
als korenjaar zijn. Het is daarom
begrijpelijk, dat men met Kerstmis
liever ander weer heeft. Zo doet
een winderige Kerstmis het hart
van menige boer sneller kloppen
want:

Is er wind in de Kerstdagen,

Dan zullen de bomen veel

vruchten dragen.

Alhoewel ons volk met Kerstmis
niet op de maan let, doen andere
volkeren dat wel. Valt het Kerst
feest bij volle maan, dan betekent
dat volgens de Fransen duurte en
mislukking der oogst; donkere
Kerstmis zonder maneschijn belooft
echter een goede oogst.

Een afnemende maan duidt vol
gens de Russen op een natte zomer,
terwijl ze bij een toenemende maan
een goed jaar verwachten

Tenslotte nog een onkel woord
over de dagen rond Kerstmis. In
Frankrijk is men van mening, dat
het weer in de 12 dagen vóór Kerst
mis karakteristiek is voor die van
de 12 maanden van het volgende
jaar. Elders bijv. in Duitsland neemt
men hiervoor de 12 dagen na Kerst-

Zoals men uit het bovenstaande
heeft kunnen opmaken is Kerstmis
volgens het volksgeloof van buiten
gewoon groot belang. Het weer van
deze dag is beslissend voor het al of
niet lukken van de oogst. Het is
daarom te hopen, dat ieder die dit
leest en ook ieder ander met Kerst
mis kan zeggen: „Het komende jaar
belooft weer veel".

WANNEER WIJ OP BEZOEK GAAN bij de heer J. A. E. Aalders, dan
doen wij dat uit hoofde van zijn functie als voorzitter van de Alg.
Kath. Werkgeversvereniging, kring Leiden. Maar lang wordt er over de
vereniging niet gesproken, want dit voorzitterschap dateert pas van enkele
weken geleden. De heer Aalders is echter ook raadslid (K.V.P.) en daarover
wil hij liever spreken. „Ik voel me helemaal niet de vertegenwoordiger in
de Raad van een bepaalde groep of stand; het zou trouwens verkeerd zijn
wanneer raadsleden een al te sterke band met hun groepering hadden.
Men loopt dan het gevaar de zaken teveel van één kant te bezien, hetgeen
niet juist is, omdat wij tenslotte gekozen zijn als vertegenwoordigers van
ae hele bevolking."

Dit neemt natuurlijk niet weg, dat een raadslid bijzondere belangstelling
mag hebben voor bepaalde aangelegenheden. ,,Wat dat betreft, gaat ceri
groot deel van mijn aandacht uit naar de industrie, ook al speelt die niet
zo vaak een rol in de Raad." Sprekend over de industriële toestand in Leg
den kan de heer Aalders niet al te optimistisch zijn: „Er wordt veel te wei
nig propaganda gemaakt voor Leiden-industriestad. Het gevolg is dan ook
geweest, dat er nauwelijks iets bijgekomen is, Toch zijn er voordelen: gun
stige ligging in het centrum des lands tussen Amsterdam. Rotterdam, Den
Haag en Utrecht (grote afzetgebieden), goede spoorwegverbindingen, enz.,
maar er moet meer reclame gemaakt worden. Ook als lid van de Kamer
van Koophandel heeft de industrie m'n grote belangstelling

Terugkomend op de Gemeenteraad, blijkt dat de heer Aalders lid is van
de commissies voor Strafverordeningen en Toezicht op de Kleuterscholen.
Bovendien is h(j bestuurslid van het Leids Burgerijfonds. Ook op parochieel
terrein heeft onze gastheer verschillende functies: voorzitter van de Com
missie van Advies inzake Culturele Aangelegenheden en lid van de K. A.,
beide in de St. Leonardusparochie, al woont hij, sedert zijn verhuizing, net
over de grens in de Hartebrug-parochie. We keren nog even terug naar het
Burgerijfonds. „Wat gaat er met het geld gebeuren?" „Dat weten we nog
niet." „Een zwembad?" „Daar ben ik niet bepaald een voorstander van
omdat in zo'n geval, naar mijn mening, het geld niet besteed wordt op een
wijze waarvan alle burgers evenveel profijt hebben."

Natuurlijk komt dan uiteindelijk het gesprek op de dagelijkse werkzaam
heden. „Want ik vind de Gemeenteraad wel belangrijk, maar m'n werk gaat
voor!Dat werk is de N.V. Leidse Breifabriek v.h. P. en J. van Pool en Co.,
Lammermarkt 46, waarvan de heer Aalders directeur is. De fabriek werd
in het begin van de 18e eeuw opgericht als weverij en in 1830 omgezet in
een breifabriek. „Ik hoop maar dat het een beetje gaat vriezen", zegt de
heer Aalders. „Dan komt er wat meer vraag naar gebreide goederen!"

Bijna zouden we tenslotte de belangrijkste functie vergeten: echtgenoot
en vader van acht kinderen. .Overigens voel ik me geen bekende, maar
een doodgewone Leidenaar, één van de 90.000. En als het stukje nu nog niet
vol is, zet er dan ook maar in, dat ik een van de weinige raadsleden ben, die
een geboren Leidenaar is (1905)! (Foto: „De Leidse Courant").