S)e &2idóe(Boii/^a/rit Z.-Afrika loopt boos weg uit UNO OM DE KWESTIE VAN ZUIDWEST-AFRIKA Beheerschapscommissie hoorde ook anderen Eden wil wel praten Wisjinski is gematigder geworden Europees centrum voor atoom-onderzoek Eenoeming Bisdom Haarlem Geen hoger prijs voor brood De Islam tegen het Westen Gistend Egypte Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DONDERDAG 13 DECEMBEr 1951 43ste JAARGANG No. 12459 Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd-, f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 De regering van de Unie van Zuid-Afrika heeft gisteravond besloten haar delegatie bij de Algemene vergadering van de Verenigde Naties te Parijs terug te roepen. Zij heeft dit besluit genomen uit protest tegen de houding van de beheerschapscommissie van de Uno. Zolang er in de houding van die commissie geen verandering intreedt, blijft Zuid-Afrika de Verenigde Naties boycotten. Het hoofd van de Ziuid- afrikaanse delegatie te Parijs, minister van binnenlandse zaken Doenges, zal onmiddellijk naar zijn land terugkeren om zijn regering rapport uit te brengen over wat men in Zuid-Afrika beschouwt als een schande lijke houding van de Vernigde Naties. MANDATARIS WILDE EIGENAAR WORDEN De kwestie waarom het gaat is niet nieuw. Bij het vredesverdrag van Versailles werd de vroegere Duitse kolonie Zuidwest-Afrika een mandaatgebied. Sinds 1920 is Zuid- Afrika er de mandataris van geweest. In 1947 deed de Zuidafrikaanse rege ring de Uno weten, dat zij van plan was het mandaatgebied bij Zuid- Afrika in te lijven. De Algemene vergadering van de Verenigde Naties verzette zich daartegen en sindsdien •is het vraagstuk hangende gebleven. De beheerschapscommissie van de Uno heeft enige weken geleden uit gemaakt, dat Zuid-Afrika de zaak opnieuw aan de Assemblée moet voorleggen. De Zuidafrikaanse rege ring is van mening, dat zij recht heeft op Zuidiwest-Afrika en vindt dat de beheerschapscommissie die zich bovendien heeft laten voorlichten door bewoners van het betwiste ge bied haar heeft beledigd. Daniël Malan, de eerste minister van Zuid-Afrika, had over deze kwestie gisteravond het volgende te zeggen: „Zelfs voordat Zuidwest- Afrika ter sprake werd gebracht, is Zuid-Afrika smadelijk behandeld en beledigd. In strijd met het Handvest De Arabieren voelen zich Azzam Pasja, de secretaris-gene raal van de Arabische Liga, heeft gisteravond te kennen gegeven, dat het niet waarschijnlijk is, dat de Arabische landen de Westelijke voor stellen voor een verdedigingspact voor het Midden-Oosten opnieuw zullen gaan bespreken. De Arabische staten zijn van oordeel, dat er geen enkel vordeel ligt in een verdere discussie over de plannen van het Westen, totdat de Westelijke mo gendheden het over een geheel an dere boeg gooien. Het is verkeerd dat het Westen uitgaat van het standpunt dat de Arabische landen blij moeten zijn dat hun wordt gevraagd om mee te doen. Eerst moeten de landen van het Westen tegemoet komen aan de wensen van de Arabische landen. Dan kan het Westen opnieuw pro beren de leden van de Liga voor zijn plannen te winnen. Maar de Ara bische staten wensen ook in dat ge val geheel als gelijken te worden be handeld. Over nieuw verdrag met Egypte Anthony Eden, de Engelse minis- ter van Buitenlandse Zaken, heeft gisteren een nieuwe poging aange wend om het Engels-Egyptische ge schil te regelen tijdens een onder houd met de Egyptische ambassadeur te Londen, zo verneemt Reuter in diplomatieke kringen. Men neemt aan dat Eden heeft medegedeeld, dat alhoewel Groot- Brittannië het opzeggen van het ver drag van 1935 niet erkent de Engelse regering niettemin bereid is te on derhandelen over een volkomen nieuw verdrag met erkenning van bet standpunt van de Egyptische re pering in deze kwestie. In diplomatieke kringen vermoedt men, dat de stap van Eden de aan- tondiging over de toekomstige Egyp tische betrekkingen met Groot-Brit- lannië, waarover Dinsdag op een cabinetszitting te Cairo een beslis- ling is gevallen, opgehouden heeft, ff och het Engelse ministerie van Bui tenlandse Zaken, noch de Egyptische imbassade te Londen had gister- ivond een officiële bevestiging ont- rangen van de aankondiging van »en officiële woordvoerder te Cairo, lat het kabinet had besloten de am- oassadeur uit Londen terug te roe pen. Men gelooft algemeen dat het Egyptische kabinet het besluit in beraad heeft gehouden. Het met de grond gelijk maken iran de 50 Egyptische lemen hutten om een veilige weg voor het Engelse garnizoen nabij Suez aan te leggen, heeft niet alleen in Egypte, maar ook in Engeland opschudding ver wekt. der Verenigde Naties en de proce dureregels, is er over ons hoofd heen contact gemaakt met personen Zuidwest-Afrika en Michael Scott, een algemeen bekend vijandig en fanatiek buitenlander, die een agita tor is. Rechten, volgens het verdrag van Versailles toegekend, zijn geschon den en de organisatie der Verenigde Naties heeft zich aan agressie schul dig gemaakt. Na het laatste rapport over Zuid west-Afrika, opgesteld door de rege- ring-Smuts, heeft de beheersohaps- raad verzocht, dat in dit gebied vol strekte gelijkheid in rechten voor alle rassen zal worden hersteld en dat de „apartheid" zal verdwijnen. Kan men zich iets belachelijkers in denken? En kan iets duidelijker be wijzen, dat de Afrikaners moeten worden beschermd tegen de Ver enigde Naties?" Malan liet hierop volgen, dat het terugroepen van de delegatie niet be tekent, dat zijn land zich geheel uit de Uno terugtrekt. Tunesië wil zelfbestuur De Tunesische premier Mohamed Tsjenik heeft Woensdag op een pers conferentie te Parijs verklaard, dat de betrekkingen tusen Tunesië en Frankrijk op het ogenblik een „on gekend ernstige crisis" doormaak ten. De premier heeft in Parijs een maand lang onderhandeld met de Franse regering op basis van de no ta, welke zijn regering op 31 October aan Frankrijk heeft gezonden en waarin Tunesië verzocht om zelfbe stuur en een democratische volledig uit inheemsen samengestelde Assem blée. Sinds Februari van dit jaar bestaan de regering en de Assemblée van Tunesië voor de helft uit Tunesiërs en voor de helft uit Fransen, De Franse resident-generaal heeft het recht van veto op het gebied van de wetgeving behouden. ZONDERLINGE MANIEREN OM ZICH TE LATEN GELDEN. De politie te Bremen is er, zoals gemeld, na dertien dagen is geslaagd, de pleger van de pakketbomaansla gen, de 24-jarige Erich von Halacz, te arresteren en tot een bekentenis te brengen. Halacz heeft zich volgens de politie willen laten gelden. Ook was hij van plan familieleden van de slachtoffers geld af te persen om zich een bestaan op te bouwen. De bommen maakte hij zelf. Twee per sonen zijn door zijn aanslagen om het leven gekomen. Hij had het al leen op welgestelden voorzien. De beide mannen die als mogelij ke medeplichtigen waren gearres teerd, zijn inmiddels vrijgelaten. IS ER NOG KANS OP EEN OPLOSSING? ANDREI WISJINSKI, de Sovjet-minister van Buitenlandse Zaken, heeft gisteren in de politieke commissie der Verenigde Naties te Parijs verklaard, dat er wellicht nog een oplossing gevonden zou kun nen worden om atoomenergie ten bate van de volkeren der wereld aan te wenden in plaats van ten gunste van een dolle bewapeningswed loop. In een van de gematigdste toespraken welke hij tot dusverre tij dens deze zesde zitting heeft gehouden, noemde hij het instellen van een ontwapeningscommissie bemoedigend en hoopgevend voor het mo gelijk verkrijgen van nog uitgebreider overeenkomsten. Wisjinski pleitte opnieuw voor het onmiddellijk en onvoorwaardelijk verbieden van de atoombom en het tegelijkertijd instellen van een con trolerend orgaan. Volgens Wisjinski komt het Westelijke voorstel tot ge leidelijke ontwapening neer op het uitstellen van het verbod van atoom wapens '„tot in het oneindige". Wisjinski merkte op, dat de atoom bom nog niet bij militaire acties is gebruikt, hoewel geen conventie het verbiedt. „De vraag, wat zal gebeu ren met degenen, die van een der gelijk wapen gebruik maken, is blijkbaar nog een overweging, die doet terugschrikken", aldus Wi sjinski. De Franse afgevaardigde Jules Moch zag in het besluit tot vor ming van een nieuwe ontwapenings- KERSTNACHT IN BETHLEHEM Bij de verdeling van Palestina is Christus' geboortedorp Bethlehem op Jordaans grondgebied komen te lig gen. Om nu de Palestijnse Christe nen toch in staat te stellen de Kerst- nachtplechtigheden in Bethlehem bij te wonem zijn te Jeruzalem onder handelingen geopend tussen de Israë lische en Jordaanse autoriteiten, ten einde voor deze gelegenheid een overeenkomst te sluiten. De verkiezingen in heel Duitsland De speciale politieke commissie der Verenigde Naties (de commissie- ad hoe) heeft Woensdag haar be sprekingen van het Westerse voor stel, strekkende tot het instellen van een commissie der Verenigde Naties die tot taak zou krijgen te onderzoe ken of er in geheel Duitsland vrije verkiezingen kunnen worden gehou den, voortgezet. De Nederlandse afgevaardigde, dr. C. L. Patijn, zeide onder meer: „In dien de bezettende mogendheden niet tot overeenstemming kunnen komen, laat de Duitsers dan dit vraagstuk onder elkander oplossen". Dr. Patijn sprak zich uit voor het Westerse voorstel, dat z.i. zou kun nen bijdragen tot een welslagen van onderhandelingen tussen Oost- en West-Duitsland. De vertegenwoordiger van Grie kenland zeide: „Hetgeen de Oost- Duitsers voor de commissie hebben gezegd heeft aangetoond, dat het on mogelijk is de Duitsers zelf verkie zingen in hun gehele land te laten organiseren". De Westberlijnse burgeméester prof. Reuter zat tijdens de voortge zette discussies op de diplomatenga- lerij doch de (gereserveerde) ze tels van de Oostduitse delegatie ble ven leeg. commissie een reden tot gematigd optimisme. De voorzitter der politieke com missie verdaagde de middagverga dering, daar zich geen sprekers meer hadden aangemeld. Kort na het debat legde een woordvoerder der Britse. Franse en Amerikaanse delegaties een verkla ring voor de pers af: „Wij zijn nog al teleurgesteld door de toon van Wisjinski's rede. Hij heeft echter kend dat de subcommissie nuttig werk heeft verricht en wij zullen volharden in ons streven om een grotere mate van overeenstemming te bereiken". Onder auspiciën van de Unesco zal te Parijs van 17 tot 21 December een conferentie gehouden worden voor de stichting van een centrum van atoomonderzoek in Europa. Hieraan zullen vertegenwoordigers van we tenschappelijke organisaties en des kundigen op het gebied van de atoomenergie uit 12 landen deelne men. Men beoogt het opstellen van een voorlopig werkschema. De gedachte van het oprichten van een wetenschappelijk centrum voor atoomonderzoek in Europa is in Ju ni door de algemene conferentie van de Unesco goedgekeurd, op instigatie van professor Isodor Rabi, Nobel prijswinnaar en lid van de Ameri kaanse delegatie. Frankrijk, Italië en België hebben reeds financiële steun toegezegd voor de voorbereidende studies. De andere vertegenwoordig de landen zullen zijn: Groot-Brit- tannië, Duitsland, Zwitserland, Ne derland, Denemarken, Zweden, Noor wegen, Joego-Slavië en Griekenland. De eerste atoom-onderzeeboot In Washington is door de Ameri kaanse marine bekend gemaakt, dat de eerste Amerikaanse door atoom kracht gedreven onderzeeboot in 1954 gereed zal komen. Verwacht wordt, dat de kiel voor de boot in het komende voorjaar door de „Electric Boat Company of Groton" uit Con necticut zal worden gelegd. Volgens niet-officièle schatting zal de onderzeeboot, die volgens de be kendmaking van de Amerikaanse marine „Nautilus" zal heten, onder water een snelheid van ruim 30 kno pen kunnen halen en daardoor in staat zijn het snelste koopvaardij schip te achterhalen. Bovendien zal de boot zeer lang onder water kun nen blijven. Terwijl de kogels door de lucht suizen, is deze opname gemaakt van Cana- deze militairen in actie aan het Koreaanse front. Onder onophoudelijk vijandelijk vuur bewegen deze twee soldaten van Canada's „Royal 22nd Regiment" zich voorwaarts. De onderhandelingen te Panmoenjon De geallieerde onderhandelaars te Panmoenjon hebben hun wederpartij belangrijke concessies aangeboden om de onderhandelingen te bespoedi gen. Zij gaan er thans mee accoord, dat neutrale inspecteurs achter de linies toezicht zullen houden op het. naleven van een wapenstilstands overeenkomst, mits deze inspecteurs werken onder verantwoordelijkheid van een commissie, bestaande uit ■vertegenwoordigers van de oorlog voerende partijen. De geallieerden zijn verder bereid enkele eilanden langs de Noord-Ko- reaanse kust te ontruimen. Van hun kant eisen ze daar tegenover, dat het tijdens het bestand geoorloofd zal zijn de troepen af te lossen en de be wapening aan te vullen. De concessies zijn vervat in een uit zeven punten bestaande voorstel, dat in zijn geheel óf aangenomen óf verworpen moet worden. De commu nistische onderhandelaars hebben tot dusver nog geen van beide gedaan De communisten weigeren verder inlichtingen te verschaffen over ge allieerde krijgsgevangenen in Korea, zolang hun voorstel over de uitwis seling van krijgsgevangenen na een bestand niet is aanvaard. Dit voor stel houdt in, dat alle krijgsgevange nen in groepen moeten worden vrij gelaten met voorrang voor zieken en gewonden. Plaats van uitwisse ling dient Panmoenjon te zijn. De zuiveringsactie tegen het op standige bataljon 426 van de divisie Diponegoro is vrijwel voltooid, al dus heeft de woordvoerder van de divisie aan Aneta medegedeeld. Na een treffen van Zaterdag bij Kudus, waarbij 22 opstandelingen werden gedood en 69 werden gevangen ge nomen, werd de rest Dinsdagmiddag ten Noorden van Kudus, uit elkaar geslagen. De leider van de opstande lingen, kapitein Soffian, is nog voort vluchtig. De totale verliezen bedra gen tot op heden 34 doden bij de op standelingen, 14 bij de Apri, terwijl voorts 10 burgers werden gedood door verdwaalde kogels, benevens 2 leden van de politie in gevechten in Muntilan, waarbij opstandige batal jonsleden enige gevangenen ontzet ten. De minister van defensie, de heer Sewaka en de chef staf zijn naar Semarang vertrokken om be sprekingen te voeren met de divisie commandant. DE WERVELSTORM OP DE PHILIPPIJNEN. Volgens de laatste berichten is het aantal slachtoffers van de wervel storm, die op de Philippijnen heeft gewoed, 204. Nw-G uinea blijve Nederlands De „Arnhem" op terugreis De K.L.M.-Constellation „Arnhem" die de lijndienst op Australië heeft geopend, is alweer op de terugweg. Ter gelegenheid van de eerste vlucht heeft de burgemeester van Sydney een receptie gehouden, welke ook bezocht werd door de Australi sche minister van Burgerluchtvaart, de heer Hubert L. Anthony. De mi nister zeide, dat Australië er groot belang bij heeft, dat Westelijk Nieuw Guinea onder Nederlands bestuur blijft. De minister zeide, dat de Neder landers de enige blanke buren ven Australië in het Noorden waren. De Australiërs waren geneigd te verge ten, wat zij Nederland verschuldigd waren voor zijn strijd tegen de Ja- pannezen in de laatste oorlog. De Nederlanders onderschepten de Ja panse vloot en verloren al hun sche pen op twee torpedoboot jagers na, zo zeide minister Anthony. De directeur van de K.L.M., de heer F. von Baliuseck, die de eerste vlucht heeft meegemaakt, bood de burgemeester een kandelaber van de burgemeester van Amsterdam aan en voorts een plaquette van de burge meester van Rotterdam. Z. H. Exc. de Bisschop van Haar lem heeft benoemd tot: Kapelaan te Halfweg, de weleerw. zeergel. heer dr. H. W. J. Kuipers, die onlangs te Rome promoveerde tot doctor Utrius- que Iuris. Naar de Tel. heeft horen verluiden zou de regering genegen zijn de prij zen van bloem en meel te verlagen. Dit zou betekenen, dat de prijs van het volksbrood voor de Nederlandse huisvrouw niet zal worden verhoogd en dat de kosten van de bakkers (die een prijsverhoging van I cent per brood eisen) worden verlaagd. De eis van prijsverhoging voor het volksbrood is gistermiddag nog eens duidelijk onderstreept op een bijeen komst van het Contactcentrum op voorliohtingsgebied in Den Haag door de heer C. J. Ulrich uit Rotterdam, voorzitter der Nederlandse Bakkerij- stichting. Vele bakkers verkeren in nood, Rui im 3 ton voor Italië Het Roode Kruis deelt ons het vol gende mede: „Het Hoofdbestuur van het Nederlandsche Roode Kruis kan tot zijn vreugde melden, dat het wensbedrag van drie ton bij de inza meling voor de watersnoodslachl- offers in de Po-vlakte heden niet alleen bereikt, doch reeds met 25.764,overschreden is. Onder wel zeer beangstigende omstandigheden vierde Egypte dezer dagen zijn onafhankelijkheidsdag. De legering heeft het verdrag van 1936 met Engeland opgezegd, de ge hele bevolking verkeert in een staat van rumoerige gisting en de opstan digheid keert zich tegen alles wat Europees en wat Christen is. Het conflict in Egypte is slechts één symptoom van de heropleving van het Islamietische fanatisme in de ge hele Mohammedaanse wereld. Politiek en godsdienst zijn in de Islam onafscheidelijk met elkaar ver bonden, zodat een heilige oorlog te gen het Westen tevens betekent een strijd op leven en dood tegen hei Christendom. Daarom worden er be togingen gehouden niet alleen voor de Engelse ambassada, maar ook voor de Pauselijke Internuntiatuur, worden de ruiten van Katholieke scholen ingegooid en de Christelijke kerken met brandstichting bedreigd. Het zijn niet de regeringen van de Mohammedaanse landen die de hei lige oorlog uitroepen of tot geweld pleging aanzetten. Dat doen de fa natieke Mohammedaanse broeder schappen. Niet de regering van Egyp te zelf heeft de heilige oorlog tegen Engeland ontketend, dat deed Amin El Hoesseini, de sluwe vos, die in het verborgen in een Perzische woes tijn zijn plannen beraamt in samen werking met de communisten, ter wijl zijn trawanten hun revolvers leegschieten in Teheran, Jeruzalem, Beiroet en Rawalpindi, de opstanden leiden in Cairo en in Djakarta an ti-Christelijke schoolwetten inspire ren. Mirza Osman Ali Baig, secretaris van het Ministerie van Buitenlandse Zaken in Pakistan, de grootste en machtigste Moslemse staat, heeft weliswaar verklaard ,dat de rege ring van Pakistan, alhoewel sympa thiserende met Egypte, weinig en thousiasme toont voor de wereldop- roep van alle Moslems tot een hei lige oorlog. Maar de felle uitlatingen in de dagbladen, geïnspireerd door fanatieke Mohammedanen, doen on regelmatigheden ook in Pakistan vrezen. De kans daarop neemt toe, naar mate in Egypte het gevaar voor een openlijk gewapend conflict met de Westerse mogendheden groeit. Doch niet alleen in Pakistan, in alle landen van de gehele Mohamme daanse wereld zou het anti-Westers en anti-Christelijk nationalisme tot uitbarsting kunnen komen, wanneer in Egypte vijandelijkheden zouden ontstaan. In dat geval zou de Sovjet ongetwijfeld kansen grijpen en de lachende derde spelen. Het Mohammedanisme telt over het gehele Oosten ruim 300 millioen aanhangers: jaarlijks groeit dit ge tal met 250.000 bekeerlingen. Het behoeft dan ook geen verwondering te baren, dat naast de politieke we reld ook de Christenen in alle lan den (behalve dan misschien in Mos kou en zijn filialen) met uiterste be zorgdheid toezien, dat het conflict in Egypte wordt bezworen. Immers de gevolgen van een openlijke strijd tussen het Christelijke Westen en het Islamietische Verre en Nabije Oos ten zou een ramp voor de gehele wereld zijn. hetgeen o.a. geïllustreerd wordt door het feit, dat 1600 Nederlandse bak kers achterstallig zijn met de pre miebetaling voor de ziekteverzeke ring. Aan een volksgroep als de Ne derlandse bakkers (met 14.000 on dernemers en ruim 50.000 werkne mers) is nog steeds geen recht we dervaren. Kotalla niet toerekenbaar Bij wijze van gratie is de aan J. J. Kotalla opgelegde doodstraf veran derd in levenslange gevangenisstraf. De gratieverlening is gegi-ond op de omstandigheid, dat twee, na de einduitspraak van de Bijzondere Raad van Cassatie, uitgebrachte psy chiatrische rapporten, coneludeeerden tot verminderde toerekenvatbaarheid resp. tot een zodanige ziekelijke stoornis zijner geestvermogens, dat de hem ten laste gelegde en gepleeg de feiten in het algemeen slechts in verminderde mate kunnen worden toegerekend. Op deze grond wordt, ondanks de onmenselijkheid der gepleegde daden de tenuitvoerlegging van de zwaar ste straf niet langer verantwoord geacht. ÏUiKukinq. ïloielfiAtyl Begin deze week zijn de Nobelprijs winnaars 1951 naar Stockholm ge komen, waar hen in aanwezigheid van de Koninklijke familie en ge paard gaand met velerlei festivitei ten, de Nobelprijzen ter hand zijn gesteld. Prins Wilhelm feliciteert de schrij ver Per Lagcrkvi.st van harte met het winnen van de literatuurprijs 1951 Na de uitreiking in de Con certhal te Stockholm. KaïïMie... Er zijn verwijten die prijzen en loftuitingen rlie verwijzen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1951 | | pagina 1