ZATERDAG 3 NOVEMBER 1951
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD PAGINA 2
Aiet 1 Janiuvd a.&.: Electrische stroom duurder
ZUINIGE HUISHOUDENS BLIJVEN ER BUITEN
Verbruik te groot
geworden
De tarieven voor electriciteit zullen
tegen 1 Januari 1952 worden ver
hoogd. Hierbij wordt een verhoging
van 25 pet. gemiddeld overwogen.
Voor huishoudelijk gebruik (30 pet.
van de totale productie) zullen de
eerste 240 kilowattuur per jaar niet
in prijs stijgen. Voor de kleine indus
trie en het ambacht, welke 20 pet.
van de totale productie gebruiken,
zullen speciale tarieven worden ont
worpen, terwijl voor het restant
dus 50 pet. der productie tarieven
zullen worden berekend, welke dan
rond 25 pet. hoger zullen liggen dan
de tegenwoordige.
Minister Van den Brink deelde ter
toelichting van zijn voornemens nog
mede, dat de verhoging van de ta
rieven enerzijds het stroomverbruik
beoogt te remmen, anderzijds inves
teringen mogelijk te maken.
Electriciteit wordt tot dusverre ge
leverd op basis van de „historische
kostprijs" der installaties, waarbij
geen rekening wordt gehouden met
de vervangingswaarde. Hierdoor wor
den vele energiebedrijven financieel
uitgehold. Noodzakelijk is dus, dat
hoger vergoeding voor electriciteit
wordt betaald.
De stroom tarieven voor de huis
houding zijn in de afgelopen jaren
wel gestegen ,doch slechts zeer wei
nig in verhouding tot andere prijzen
en tot de lonen. Het verbruik steeg
evenwel buitengewoon. In 1938 be
droeg de productie 2145 millioen kilo
watt, in 1950 4950 mill, kilowatt. Zet
deze stijging door, dan zal in 1956
negen milliard kilowatt nodig zijn.
Het voldoen aan die vraag vergt
enorme investeringen omdat de elec-
triciteitsindustrie wellicht de meest
kapitaalintensieve van alle is.
Minister Van den Brink wil hier
de gezonde regel volgen, dat ook de
electriciteitsfabrieken, evenals alle
andere gezonde fabrieken, een deel
der nieuwe productiemiddelen uit de
opbrengst bestrijden. Tariefsverho
ging is dan onvermijdelijk.
De piekuren
Minister Van den Brink deed een
beroep op industriëlen en particulie
ren om deze winter tijdens de aange
kondigde piekuren van half acht tot
negen uur 's morgens en van vier tot
zes uur 's middags zo weinig mogelijk
stroom te gebruiken. De industrie is
zodanig in groepen verdeeld, dat de
grootste stroom behoefte van de be
drijven op verschillende uren valt.
Indien de huisvrouwen meewerken
zullen geen moeilijkheden ontstaan.
Tijdens de piekuren, welke gelden
van 12 November tot 2 Februari, zul
len geen lichtreclames mogen bran
den. Dé verlichting van etalages en
winkels, alsook de verlichting en ver
warming van electrische treinen,
trams en trolleybussen zullen worden
gehalveerd. De radiozenders zullen
zwijgen en de werktijden van het
overheidspersoneel worden zodanig
verlegd, dat ook daar de piek wordt
afgeknipt. Op grote bedrijven wordt
een beroep gedaan om de werktij
den te verschuiven buiten het bereik
van de piekuren. Huishoudelijke elec
trische apparaten dienen tijdens de
piekuren niet te worden gebruikt.
Reeds in 1952 wordt een betere si
tuatie dan dit jaar verwacht, omdat
dan nieuwe centrales in werking ko
men en het Noordoostelijke net met
de rest van Nederland verbonden zal
zijn. Zwaardere stoten zullen dan op
het gehele net kunnen worden opge
vangen. „Maar zuinig zyn blijft de
boodschap", aldus besloot minister
Van den Brink zijn mededelingen.
Ook met cokes
zuiniger
De kolenhandel zal dit jaar slechts
85 procent kunnen leveren van de
hoeveelheden cokes van verleden
jaar. Het verbruik van kolen bij
openbare instellingen zal worden
verminderd.
De commissie-Dresden heeft nage
gaan wat bezuinigd kon worden. De
te treffen maatregelen liggen voor
een belangrijk deel op het terrein
van de rationalisatie en de verbete
ring van de installaties. Het ligt in
de bedoeling plannen te ontwerpen
voor waterkrachtcentrales in de
Maas. Tenslotte zullen de gasbedrij
ven en de electriciteitscentrales in on
derling verband worden bezien.
Het vervangen van kolen door
stookolie zal de regering niet tegen
gaan; zij acht een dergelijke over
schakeling nuttig, al dient zulks niet
in een geforceerd tempo te gebeuren,
daar men dan weer last zou krijgen
met de olievoorziening.
Vakgroep veehouders L.T.B.
Openingstoespraak van voorzitter
M. P. v.d. Weyden op alg. vergadering
Hedenmorgen opende de heer M.
P. v. d. Wcljden, voorz. van de Vak
groep Veehouders van de L.T.B., de
algemene vergadering van deze vak
groep, welke in Haarlem werd gehou
den.
Na enige woorden te hebben gewijd
aan het heengaan van de heer A.
Baardekooper, behandelde spr. het
huidige landbouwbeleid van de re
gering.
Het is niet zo, aldus de heer v. d.
Weijden, dat als de oogst goed is
wij dit een gevolg noemen van
het mooie weer en als zij slecht is,
dit wijten aan de regeringspolitiek.
Wel willen wij er echter de aan
dacht op vestigen, dat de landbouw
wetenschap uit Wageningen moet ko
men en niet uit Den Haag. In dit
verband rekent de boer op een land
bouwvoorlichting, die gebaseerd is
op zijn finantiële bedrijfs- en gezins-
belangen. Zo is het een grote vraag,
of het voor de boer het meest voor
delig is de melk en zuivelproductie
maar steeds te blijven opvoeren met
de daaraan verbonden risico's. Nu we
belangrijke hoeveelheden boter on
der kostprijs naar Engeland afzetten
zou het misschien beter zijn het Ne
derlandse publiek weer volle melk
te laten drinken en daardoor deze
verlies gevende export te verminde
ren. De prijs zou hierdoor stijgen,
maar men zou melk krijgen van een
beter gehalte. Als men ziet, wat het
Nederlandse volk uitgeeft aan aller
lei ydelhftlen, lijkt mij iets dergelijks
te passen in de landbouwpolitiek.
In 1948 heeft de minister een land
bouwbeleid ontvouwd, waarmee toen
de Stichting voor de Landbouw en
de volksvertegenwoordiging zich ac-
coord hebben verklaard in de veron
derstelling echter dat dit landbouw
beleid voor langere duur zou zijn.
Een portier is iemand, welke de
deur opent of sluit. Maar de minis
ter schijnt een diplomaat, die de
deur altijd gedeeltelijk geopend houdt
om zo nodig ook een andere kant uit
te kunnen.
Steeds meer ervaren we nu, dat
het voedselbesluit weer gaat domi
neren. Bij de bekende indeling in 3
categorieën had men nu in groep I
een 4-tal producten ingedeeld waar
voor kostprijs en 20% ondernemings-
loon gegarandeerd zou worden. Dit
zijn de producten consumptiemelk,
suikerbieten, tarwe en koolzaad, pro
ducten waarvan men weet deze abso
luut voor het binnenland nodig te
hebben en waarvoor men op de we
reldmarkt veel hoger prijzen zou
moeten betalen.
Zonder overleg zou nu alle andere
melk dan consumptiemelk in groep
II worden gebracht, waarvoor geen
andere garantie zou worden gege
ven dan kale kostprijs.
Dat wilde zeggen de mogelijkheid
dat de boer een heel jaar werkt en
geen inkomen heeft. Wij hebben her
inneringen aan de kale kostprijs uit
de dertiger jaren; h»t zijn geen goe
de herinneringen, integendeel.
Het is gelukkig dat de georgani
seerde boerenstand voldoende rug-
gegraat getoond heeft om het prin
cipe te handhaven „één garantieprijs
voor alle melk in Nederland".
Als georganiseerde landbouw moe
ten wij op dit punt één standpunt
vasthouden, anders vergaat het ons
als de vrouw die voor haar kwaal
5 verschillende dokters had geraad
pleegd. Zij kwamen allen tot een ver
schillende diagnose, maar op één punt
kwamen ze overeen, zij lieten haar
n.l. allemaal 10.— betalen.
De resultaten in het achterliggende
boekjaar vallen ernstig tegen en de
overheid dient er rekening mede te
houden, dat bij het wereldtekort aan
•lees de veehouder thans ook een an-
'ere richting kan inslaan.
In het geval van een onlonende
melkprys staat de weg open van min
der melkproductie en meer vleespro
ductie.
Of de overheid, als dit gevolg zich
op grote schaal zal voordoen, gebaat
zou zijn, is de vraag.
De prijs, welke de consument voor
voedingsmiddelen moet betalen, is
dikwijls een veelvoud van wat de
producent ontvangt. We gaan natuur
lijk niet zo ver dat wij de handel
economische nuttigheid ontzeggen,
doch wij achten deze nuttigheid toch
ondergeschikt aan de bedrijfstakken,
welke de directe productie voortbren
gen.
Eenzelfde geluid wil ik laten ho
ren omtrent de heffingen zonder tal,
welke nu op melk- en zuivelproduc
ten worden toegepast.
Heffing o.a. voor t.b.c.-bestrijding,
kwaliteitscontrole, zuivelheffing, be-
dryfsschap zuivel, kaasheffing, en
heffing om zomer- en winterproduc-
tie in overeenstemming te brenzen
De uiterste grens bereikt.
De uiterste grens van dit soort hef
fingen moet nu onderhand eens be
reikt zijn, want ook hierdoor wordt
bij het publiek een heel verkeerde
indruk gewekt bij het lezen van offi
ciële noteringer terwijl men niet
weet wat er af gaat.
De boeren zullen waar zU betalen
ook rechtstreekse invloed op het zui-
velfonds moeten hebben.
De Nederlandse veehouder is bereid
om aan de productie-verhoging wel
ke minister Albregts en Minister
Mansholt prediken onder bepaalde
voorwaarden mede te doen.
De boer wist de melkgift per koe
en per ha. belangrijk omhoog te bren
gen en de regering verlaagde de ga
rantieprijs van 19 op 18 centen, ter
wijl de lonen in die periode met 5%
werden verhoogd.
Het daarop volgende jaar gingen
de Ministers op voorhand tegen alle
berekeningen van het L.E.I, in van
de veronderstelling uit dat de voort
gaande rationalisatie de koeien nog
wel 150 kg. melk meer zou doen ge
ven.
Op dat motief werd toen de melk
prijsgarantie met Vi cent per liter
verlaagd, terwijl in diezelfde periode
de lonen met 5% stegen.
De koeien hielden zich toen niet
aan het ministeriële bevel en gaven
zelfs minder dan het L.E.I. had be
rekend, en dat ondanks het gunstige
weer.
Drie jaar melkbeleid komt dus
hierop neer 2Vi cent verlaging van de
garantieprijs bij 10% loonsverhoging
en van andere kostenverhogingen.
Gevolgen hiervan zijn al dat zij,
die op oudere leeftijd verpacht heb
ben thans in armoede moeten leven.
Vele andere oude boeren, deze toe
stand ziende, blijven op hun bedrijf
tot zij 80 jaren en stokdoof zijn of
worden weggedragen naar het kerk
hof waardoor flinke jonge boeren
deze bedrijven niet kunnen bekomen.
De werkelijke eigenaarslasten moe
ten dienen als basis voor de L.E.I.-
berekeningen en niet zoals nu het
geval is de gemiddelde pachtprijs.
Het landbouwschap.
Een ander belangrijk feit wil ik
nog even memoreren
De zes samenwerkende organisaties
in de landbouw hebben nu als eerste
in Nederland een algemene maatre
gel van bestuur bij de S.E.R. inge
diend voor een Landbouwschap.
Dit is de vrucht geweest (na heel
wat dokteren) van goede samenwer
king, nu men heeft geleerd en aan
gekweekt de gedachte, dat boer, tuin
der en landarbeider gezamenlijk tot
betere bestaansvoorwaarden moeten
komen.
Doordat echter velen geen lid zijn
van hun eigen principiële standsorga
nisatie, gaat straks dit landbouwschap
rusten (een landbouwschap waarvan
ieder als bedrijfsgenoot automatisch
lid wordt) op een deel van de be
drijf sgenoten; n.l. welke lid zyn van
de standsorganisaties.
De samenstellende delen van het
landbouwschap zfcn de standsorgani
saties, waarvan iedere katholieke
boer lid behoort te zijn.
Ik moet het over Uw hoofden heen
zeggen, dat helaas in alle vier de
groepen, waarmede wij te maken
hebben het veelal zij zijn die in een
bedrijf voorspoed hebben, welke af
zijdig blijven.
De boerenstand, ook de veehouder,
zo eindigde de heer v. d. Weijden
zijn toespraak, is bereid de wedloop
ten behoeve van ons vaderland mede
te lopen met inzet van kapitaal,
hoofd, hand en hart zolang dit ver
antwoord is tegenover zijn gezin en
bedrijf, d.w.z. als de daaraan verbon
den risico's niet op zijn rug worden
afgewenteld.
De Stichting voor de Landbouw
heeft ter zake van de melk een tus
senvoorstel aan de regering gedaan
waaruit wel blijkt dat het haar ernst
is om tot een oplossing te komen. De
Minister heeft voorlopig 20 ct melk
prijsgarantie vastgesteld en hiermede
het principe van de georganiseerde
landbouw, een garantiemelkprijs voor
alle melk, aanvaard. Of de Stichting
v. d. Landbouw niet al te vlot is ge
weest blijft een vraag. De definitie
ve beslissing in deze heeft de Minister
voorbehouden aan de Staten-Gene-
raal. Verder komt op 4 Nov. a.s. de
zomer- en winter-melkprijsregeling
te vervallen, xerwijl de thans van
kracht zijnde zuivelfondsheffingen
voorlopig t/m 26 Januari 1952 blijven
doorlopen.
(Advertentie).
Landbouwegalisatiefonds
Tekort lager dan de
raming
Het Landbouwegalisatiefonds voor
1950 blijkt nu een tekort te hebben
dat 49 millioen gulden lager ligt
dan de minister van Landbouw oor
spronkelijk voor dit dienstjaar had
geraamd. Deze vermindering is o.a,
een gevolg van de opheffing van het
subsidie op koffie in September 1950
en de verhoging van de winkelprijs
van suiker in Maart 1951.
De overige vermindering van het
nadelig saldo is grotendeels ontstaan
doordat van vele invoerproducten,
tengevolge van op gunstige tijdstip
pen gesloten contracten, de gemid
delde aankoopprijzen beneden de ge
raamde prijzen zijn gebleven.
Minister Mansholt heeft met het
oog op dit verminderde tekort, een
wetsontwerp tot wijziging van de
begroting van het landbouwegalisa
tiefonds voor 1950 bij de Tweede
Kamer ingediend.
FLESSENMELK ééN CENT
GOEDKOPER
Met ingang van morgen worden
de maximum prijzen voor de con
sument voor z.g. flessenmelk en
melkproducten in flessen, met één
cent per liter verlaagd. Dit is mo
gelijk geworden door een verminde
ring van de kosten van bereiding.
MINISTER JOEKES WEER AAN
HET WERK
Den Haag (A:N.P.) Mr. A. M.
Joekes, minister van sociale Zaken,
die enige tijd geleden in het Rode
Kruisziekenhuis een operatie onder
ging, zal vandaag zijn ambtsbezig
heden hervatten.
NIEUWE KLEINE DIESEL-
ELECTRISCHE TREINEENHEDEN
VOOR DE N.S.
Reeds eerder werd gemeld, dat de
Nederlandse Spoorwegen hun trac-
tie-rijtuigen willen vergroten door
de aanschaffing van een aantal klei
ne diesel-electrische eenheden, die
bestemd zouden zijn voor de dienst
op z.g. secundaire lijnen. Het A.N.P.
vernam van de zijde de: Nederland
se Spoorwegen, dat het hier gaat
om een bestelling van een 100-ta,
rijtuigbanken, die tezamen zullen
vormen 40 tweewagentreinen en 20
enkelvoudige rijtuigen Het staat nog
niet vast hoe deze rijtuigen ingericht
zullen worden, hoewel het in be
doeling ligt ze zo modern mogelijk
te doen zijn. Voorts zullen deze rij
tuigen slechts een klasse hebben.
MILITAIR BEROOFDE VROUW.
De militaire politie speurt op het
ogenblik naar een militair, die gis
terenavond in de binnenstad te Am
sterdam een vrouw met een vloei
stof heeft bedwelmd en haar daar
na van 50.heeft beroofd.
In de aula van de begraafplaats
„Zorgvlied" is gistermiddag de 73-
jarige dr. J. Went uit Den Haag
tijdens de plechtigheid voorafgaande
aan de begrafenis van een familielid
plotseling niet goed geworden en
overleden. De Amsterdamse G.G.D.
heeft het stoffelijk overschot naar
Den Haag overgebracht.
Gisteren opende te Nijmegen een
combinatie van slagers de slagerij
„De Bonte Os". Daarbij werden
klein-handelsprijzen aangekondigd,
welke 20 tot 25 pet. lagen beneden
de gangbare prijzen in Nijmegen.
De verenigde slagers van Nijme
gen hadden een sanering ingevoerd,
waardoor de vleesprijzen in Nijme
gen over het algemeen hoger waren
dan elders in de lande. De gezamen
lijke slagers hebben nu in een af
zonderlijke vergadering besloten ook
tot prijsverlaging over te gaan.
De federatie van beide slagerspa-
troonsverenigingen te Nijmegen ad
viseert haar leden nu dezelfde pry-
zen, als „De Bonte Os" had aange-
kondingd.
De leden worden evenwel vrijge
laten in verdere prijsvaststelling.
Dit besluit houdt in, dat nog grotere
verlagingen mogelijk zijn.
Gouddiefstal voor
de rechtbank
Een der verdachten op
vrije voeten
In de zomer van 1951 stalde een
Amsterdamse handelaar in edele me
talen zijn auto, zoals gebruikelijk,
bij een garage in Amsterdam-Zuid.
De man vergat echter een klein pak
je waarin zich 500 gram bladgoud
mét een waarde van ruim 30Ö0.
bevond, mee te nemen. Dit pakje
was verstopt tussen de zitting van
de voorbank en de zijkant, maar toen
de eigenaar de volgende morgen zijn
vergeetachtigheid bemerkte was het
goud verdwenen. De avond had de
bediende van de garage H. de wagen
weggezet, het pakje met goud toe
vallig gevonden en het weggenomen.
Enkele dagen later werd H. gearres
teerd en hij legde een volledige be
kentenis af. Op de vraag waar het
goud was gebleven, zeide hij dit te
hebben gegeven aan een vroegere
bediende in de garage S., die het zou
verkopen. Ook S. werd gearresteerd,
verdacht van heling, maar deze ont
kende iets van de zaak af te weten.
Het goud is inmiddels nog niet te
rug gevonden. H. en S stonden
Woensdagmorgen voor de Rechtbank
te Amsterdam terecht en H hoorde
één jaar gevangenisstraf met aftrek
van het voorarrest en vier maanden
voorwaardelijk tegen zich eisen.
Ook voor de Rechtbank ontkende
S. iets met de zaak uitstaande te
hebben. Hij is thans kapper en had
H. de avond nadat de diefstal was
geconstateerd in de garage, geknipt.
Toen was wel over de diefstal ge
sproken het was het gesprek van
de dag maar er was geen sprake
van dat H. hem het pakje zou heb
ben gegeven of er zelfs maar over
zou hebben gesproken het gestolen
te hebben. H. als getuige gehoord in
de zaak tegen S. bleef echter bij zijn
eerste verklaring.
De Officier van Justitie mr. L. H.
Feitsma meende de verklaring van
H. niet in twijfel te kunnen trekken
en eiste derhalve tegen S. negen
maanden gevangenisstraf. De verde
diger van Smr G. Blom, achtte het
bewijs van de heling ten ene male
niet geleverd. Welk motief H. zou
hebben S. te belasten was hem onbe
kend. De verhouding tussen beide
mannen was altijd goed geweest. Op
grond van het feit, dat S. al drie
maanden in voorarrest is, verzocht
hij de redhtbank zijn onmiddellijke
in vrijheidstelling te gelasten. De
rechtbank voldeed, na beraad in
raadkamer, aan dit verzoek. De uit
spraak in belde zaken is bepaald op
14 November a.s.
V-oikajeng-ett werd fabrikant en zwendelaar
Twee jaar na ontdekking van millioenen-zwendel gearresteerd
Enige jaren geleden werd de
ogenschijnlijk welvarende fabriek
„EFA-Produka" te Amsterdam fail-
liet verklaard. Tijdens het accoun
tants onderzoek kwamen zoveel
merkwaardige feiten aan het licht,
dat men de beherend vennoot, een
zekere Mdie op dat ogenblik in
België vertoefde, verzocht naar Ne
derland te komen om opheldering te
geven. M. achtte het verstandiger om
dit toen niet te doen. Een dezer da
gen is hij echter naar Nederland ge
komen en door de recherche prompt
gearresteerd.
Twaalf ambachten, dertien
ongelukken.
M. was een eenvoudige Amster
damse volksjongen, die gedurende
het eerste deel van zijn leven hij
is thans 54 jaar oud twaalf am
bachten en dertien ongelukken
heeft gehad. Pas omstreeks 1933, toen
hij samen met een Duits emigrant
een klein fabriekje annex reparatie-
werkplaats voor stofzuigers opzette
in de Chasséstraat te Amsterdam,
begon het geluk hem toe te lachen.
Het kleine fabriekje groeide spoedig
uit tot een fabriek, die gevestigd
werd op het Prinseneiland. In 1938
verwoestte een brand het bedrijf,
maar M. zat niet bij de pakken neer
en vestigde ditmaal aan de Omval
een zeer groot opgezette fabriek van
stofzuigers. In de oorlogsjaren had
dit bedrijf uiteraard de nodige klap
pen te incasseren, maar M. zette na
de bevrijding er weer krachtig zijn
schouders onder en hij slaagde erin
reeds in 1946 een weekproductie van
duizend stofzuigers te bereiken.
Alom genoot hij groot vertrouwen
en zijn bedrijf gold als zeer crediet-
waardig.
Geen sterke benen.
Dc zaak schijnt hem boven het
hoofd te zijn gegroeid, zo is mijn in
druk, aldus commissaris Bijlsma.
Het zijn sterke benen, die de weelde
kunnen dragen en hoewel M. ge
toond had een knap zakenman te
zijn, bleek hij toch geen stevige „be
nen" te hebben. Omstreeks 1947 be
gon hij met de oprichting van twee
N.V.'s, een in Zurich, Zwitserland en
een in de omgeving van Antwerpen.
Hij had in het bedrijf in Amsterdam
een volkomen onaanvechtbare posi
tie. Iedereen, die zich tegen hem
wilde verzetten, werd ter zijde ge
schoven, zodat hij tenslotte omgeven
was door medewerkers, over wie hij
volslagen domineerde.
Goedkope stofzuigers.
In de jaren '48 en '49 leverde hij
aan zijn N.V.'s in België en Zwitser
land grote partijen stofzuigers voor
een prijs, die f 20.onder de kost
prijs lag. In België en Zwitserland
werden de stofzuigers echter voor
de normale prijs in de handel ge
bracht en op deze wijze verdween
alleen al in België voor 2 ton in zijn
zak. In Zwitserland onttrok hij op
deze wijze reeds 100.000.— aan het
Amsterdamse bedrijf. Hoe gezond de
zaak ook was, een dergelijke politiek
kon dit bedrijf-niet lijden en nadat
al enkele malen met moeite het geld
bijeen was gebracht om de 400 men
sen die in het bedrijf werkten, op
tijd hun salarissen te betalen, ble
ken in 1949 de rekeningen van de
leveranciers zozeer te zijn opgelo
pen, dat er geen redden meer aan
was. Het faillissement werd aange
vraagd en een curator werd aange
steld. Een onderzoek in de boeken
bracht aan het licht, dat behalve de
drie ton, die op eerder vermelde wij
ze in Zwitserland en België verdwe
nen waren, ook voor 2 ton aan pri
vé uitgaven door M. waren opgeno
men. In Nederland had hij 1300 stof
zuigers verkocht, zonder de op
brengst ooit in de boeken te verant
woorden. De waarde was ruim een
ton. Hij had echter nog meer gedaan.
Toen na de bevrijding de belang
stelling voor de bromfiets kwam,
kocht hij het octrooi van het z.g
„speedwheel". Hij demonstreerde het
motortje, dat in een voorwiel van
een fiets kon worden gemonteerd,
op de jaarbeurs, maakte grote recla
me en wist de rijwielhandel voor het
„speedwheel" te interesseren.
F Waar is het geld?
Hoewel hij slechts één speedwheel
had gemaakt en geen machines voor
de serieproductie had gekocht, plaat
ste hij toch overal orders, in totaal
i tweeduizend. Het speedwheel zou
compleet 195 gulden moeten kosten
by de fabriek, maar hij eiste voor
iedere bestelling een borgsom van
100.Tweeduizend maal 100.
is wederom 200.000.— en nimmer
is een speedwheel afgeleverd.
Nog andere dingen kwamen bij
het onderzoek aan het licht. M. hield
wel de ziekenfondspremies van zijn
personeel in, maar droeg deze nim
mer af De schuld, die op deze wijze
ontstond loopt in de tienduizenden
de grootte van zijn belastingschuld
is nog onbekend Een ding is zeker:
Het bedrijf had op het ogenblik, dat
het faillissement werd aangevraagd,
een totaalschuld van ruim twee mil
lioen. Waar het geld is gebleven, is
eigenlijk nog een raadsel. M moet
in het buitenland de millionnair heb
ben gespeeld en er zal ook wel heel
weinig van de tonnen, die door zijn
handen zijn gegaan, terug worden
gevonden. Commissaris Bijlsma ver
moedt tenminste, dat zijn clandestie
ne reis naar Nederland, die tot zijn
arrestatie heeft geleid, gemaakt is
uit geldgebrek. Zijn uitgaven in het
buitenland hij maakte onder meer
een reis naar Zuid Amerika zijn
zonder twijfel buitensporig geweest
en het is aan te nemen, dat velen van
zijn gulheid hebben geprofiteerd. Het
onderzoek naar alle handelingen
van M. in de laatste vijf jaren is nog
lang niet ten einde, al meent de po
litie op het ogenblik reeds voldoen
de aanwijzingen te hebben hem be-
driegelijke bankbreuk en mogelijk
ook verduistering ten laste te leggen.
Het was niet mogelijk in 1949 aan
België zijn uitlevering te vragen
aangezien het uitleveringsaccoord
tussen België en Nederland niet voor
ziet voor dergelijke beschuldigingen
De zaak is thans in handen van de
justitie gesteld en het onderzoek zal
verder door de rechter commissaris
in samenwerking met accountants
worden voortgezet.
WEERSVERWACHTING
(Geldig van Zaterdagavond tot
Zondagavond. Opgemaakt te
10 uur).
's MIDDAGS REGEN.
Vannacht tijdelijk opklaringen
met weinig wind en plaatselijk
ichte nachtvorst. Morgen over
dag toenemende bewolking met
in de middag regen. Matige tot
krachtige Zuidelijke wind. On
geveer dezelfde temperaturen
als vandaag.
4 Nov.: zon op 7.38 en onder 17.08;
maan op 13.46 en onder 20.59 uur.
5 Nov.: zon op 7.40 en onder 17.06;
maan op 14.16 en onder 22.28 uur.
APELDOORN ZONDER GAS
Vanochtend omstreeks 9 uur heeft
zich in het zogenaamde verdeelhuis-
je van de gemeentegasfabriek te
Apeldoorn, waarin de gastoevoer
voor huisgebruik en straatverlich
ting wordt gesplitst, door nog on
bekende oorzaak een ontploffing
voorgedaan. Daarby kwam een stuk
muur terecht op de grootste gas
houder, waardoor een afsluiter in
het ongerede raakte, het gas in gro
te hoeveelheden ontsnapte en tege-
Ujketyd vlam vatte. Dientengevolge
ontstond er storing in de gasleve
ring en zuinigheidshalve werd ook
de toevoer uit de beide anc'ere gas
houders afgesloten, zodat Apeldoorn
op het ogenblik geheel van gas is
verstoken. De brandweer, die om op
alles voorbereid te zijn, met groot
materiel uitrukte, is reeds geruime
tijd doende te trachten de gasvlam
te doven. De politie, die voor een
ruime a fzetting om de gasfabriek
zorgde, waarschuwde per luidspre
kerwagen de bevolking en adviseer
de alle gaskranen af te sluiten.
WASSENAAR
Botsing tussen tram
en auto
Twee arbeiders gedood
Gistermiddag omstreeks vijf uur
heeft zich in Wassenaar, bij de
RIMI-werkplaat«en ter hoogte van
de Maaldrift een verschrikkelijk on
geval voorgedaan, dat het leven
kostte aan twee arbeiders, de 60-
jarige J. de Vreugd en de 61-jarige
D. Vooys, beiden uit Katw:jk.
Zij bevonden zich in een vracht
auto, die van het terrein kwam,
waarop militaire opslagloodsen wor
den gebouwd. De chauffeur wilde
de tramrails oversteken en op het
zelfde ogenblik naderde uit de rich
ting Den Haag ren tram van de
HTM. De vrachtauto werd door de
tram gegrepen en de gevolgen wa
ren verschrikkelijk. De twee arbei
ders werden u;t de wagen geslingerd
en op slag gedood. De chauffeur
zelf kwam met de schrik vrij. De
motorwagen van liet tramstel werd
aan de voorzijde ernstig beschadigd
De schakelkast wer-; naar binnen
gedrukt en ware #et niet, dat een
van de passagiers de tegenwoordig
heid van geest had, om de schuif
deuren naar het voorbalcon te ope
nen dan zouden da gevolgen voor
de trambestuurder v. E. uit Wasse
naar ernstiger zijn geweest Nu
kwam hij er af met kneuzingen.
Het stoffelijk overschot van de
beide mannen werd overgebracht
naar het politiebureau. De politie
stelt een onderzoek in naar de oor
zaak van het ongeval.
Waarschuwing. Het kimt de
laatste tijd nogal eens voor, dat in
de duisternis dames op de openba
re weg worden lastig gevallen door
een man, die in het bezit is van een
fiets. Gewoonlijk wordt de politie
pas enkele uren later van het ge
beurde in kenr.is gesteld. De com
missaris van politie te Wassenaar
dringt er in het belang van het op
sporingsonderzoek op aan, zo spoe
dig mogelijk dergalyk» gevallen aan
het Hoofdbureau te melden. Daar
bij dient gebruik te worden gemaakt
ven de dichtstbijzijnde telefoon. Het
Hoofdbureau van Politie is te berei
ken onder nummer 3333.
Hedenavond en morgen kan men
zich voor medische hulp in spoedge
vallen wenden tot de artsen M. de
Haan, Lange Kerkdam 56, tel. 2501
en A. Doelman, Wittenburgerweg
114, tel. 9510. Tot en met de volgen
de week Zaterdagmorgen heeft
Apotheek O. A. Singelenberg. Rijks
straatweg 729 tel. 9114 dag en nacht
dienst.
NOORDWITK
STEEN UIT CATAPULT
TEGEN HET OOG
De Noordwijkse jeugd toont mo
menteel een zo gevaarlijke voorlief
de voor het „oorlogje-spelen" met
catapults, dat de politie er toe is
overgegaan dergelijk speeltuig in
beslag te nemen en ook verder
streng tegen het gebruik er van zal
optreden.
Een slachtoffer is inmiddels al
gevallen. De 14-jarige Kees Dulle-
mond uit de Quarles van Ufford-
straat kreeg Donderdagmiddag een
steen tegen zijn rechteroog geslin
gerd en kwam hevig bloedend thuii.
De huisdokter gelastte onmiddellijke
opneming in het Academisch Zieken
huis te Leiden, waar de knaap zich
thans in observatie bevindt. Over
zijn toestand valt nog weinig te zeg
gen.
Ba Ionwedstrijd V.V.V. Van de
in Augustus gehouden Ballonwed
strijd georganiseerd door V.V.V. tij
dens de strandfeesten zijn van de
400 opgelaten ballons 125 berichten
ingekomen van vinding. De 5 verste
ballons zijn allen terecht gekomen
in Drempt by Doesburg. De prijs
winnaars zijn Adri Duik, Oostvoor-
ne. Corry v. d. Berg, Noordwijk,
Ankie v. d. Kraats, Heemstede,
Loekie v. d. Kraats Heemstede.
