HET BESTE NIEUWS
daagse...
Kolentekort blijft dreigend
Het aandeel der Nederlandse
mijnen
MAISON SPIER
VADEMECUM
NEDERLAND
van de maand
39.75
47.50 59.00
49.00 65.00 79.00
VROOM A IHCIIMIAW
Adverteert in „De Leidse Courant"
ONZE KOLENPOSITTE is niet rooskleurig. Wij weten dit uit publica
ties van overheidswege en uit de waarschuwingen van onze ko-
lenexperts. Het stookseizoen is weer begonnen en ongeveer een half jaar
lang wordt de kolenman een vaste leverancier voor zover er geen win
tervoorraad is gevormd. Zal hij ons steeds op onze wenken kunnen be
dienen of zullen wij nog eens letterlijk in de kou komen te zitten?
Wanneer de bovenstaande vraag ir ons opkomt denken wij onwille
keurig terug aan de-jaren van vóór de oorlog toen elke kolenleveran
der voorraad in overvloed had. We hadden toen toch evenveel mijnen!
Ook'hier heeft zich onze slechte de viezenpositie doen gelden terwijl
ook de directe nadelige invloed van de oorlog ons nu nog parten speelt.
HET VALT ONS veel moeilijker
dan voorheen om kolen te ko
pen in het buitenland. Onze voor
raad vreemde betaalmiddelen was
voor 1940 overvloedig. Wij konden
kopen waar we wilden en zoveel we
wilden. Beide gunstige omstandig
heden zijn thans weggevallen. De
eerste is bekend en de tweede ont
stond door de gewijzigde grenzen in
Europa en de gedaalde productie in
verschillende buurlanden.
Nemen wij Engeland als voorbeeld,
dan blijkt uit de cijfers dat de Brit
ten voor liefst 231.000.000 ton kolen
produceerden, waarvan 36 millioen
ton werd uitgevoerd o.a. naar Neder
land. De belangrijkste buur, Duits
land, werd ernstig getroffen door
het verleggen der Duits-Poolse grens
na 1945. Voor de fatale oorlog kre
gen wij 5 millioen ton kolen van on
ze Oosterburen. Thans veel minder.
Ook Frankrijk worstelt met een ko
lentekort zodat ook van die zijde
geen verbetering in onze positie is
te verwachten.
Gelukkig bleken na het beëindigen
van de vijandelijkheden de V.S. be
reid te zijn kolen naar Europa te zen
den, maar het aanbod is onvoldoen
de en wordt over alle westelijke
landen gedistribueerd. Bij de beta
ling speelt het dollarprobleem een
nadelige rol. Bovendien vormen de
hoge vrachtkosten der Amerikaanse
kolen een ernstig probleem. Deze be
dragen wel 11 tot 12 per ton. De
hoge vervoersprijs wordt vooral ver
oorzaakt doordat de schepen in bal
last naar de V.S. moeten varen. De
Europese uitvoer naar Amerika is
weliswaar toegenomen maar be
draagt nog steeds een fractie van on
ze import uit de nieuwe wereld. Die
uitvoer naar het machtigste wereld
deel kan gemakkelijk door de vaste
lijndiensten worden verzorgd. Ook
zijn kolenschepen niet bij voorkeur
geschikt voor vervoer van andere
producten, zodat men hier voor een
vrijwel onoplosbaar geval staat.
Onze eigen kolen.
DE NEDERLANDSE MIJNEN zor
gen voor het grootste deel voor
de productie van industriekolen. Wij
moeten dus kolensoorten importe
ren, die duurder zijn dan het ex
portproduct, zodat hierdoor een na
delig saldo ontstaat. Wij moeten
daarom de oorzaak van de kolenmi-
sère niet allereerst zoeken bij onze
mijnwerkers. Hun productie nadert
reeds de vooroorlogse. Zij bedroeg
deze zomer reeds ruim 90% van die
in 1938.
Hoezeer onze mijnwerkers zich be
wust zijn van hun grote verantwoor
delijkheid jegens ons volk bleek nog
duidelijk dit voorjaar toen men door
een extra-productie ruim 2 millioen
dollars aan deviezen wist te bespa
ren.
De teruggang in de productie ont
stond in het verleden door het ver
trek van een groot aantal mijnwer
kers naar andere beroepen, groten
deels tengevolge van een vroeger ge
volgd jaagsysteem, dat grote onte
vredenheid wekte. Men zal er dan
ook in de toekomst voor moeten wa
ken niet door het invoeren van der
gelijke systemen de arbeiders uit de
kolenarbeid te verdrijven. Een on
gelimiteerd opvoeren van de pro
ductie is om twee redenen onmoge
lijk Enerzijds is de capaciteit van de
installaties op een bepaald produc
tieplan ingesteld en anderzijds is het
ongelimiteerde verhogen van de pro
ductie ongewenst in verband met de
betrekkelijk geringe kolenreserves,
waarover wij beschikken. Voorlopig
kan men zeggen dat wij nog voor 80
tot 100 jaar voorraad hebben De
outillage van onze mijninstallaties
is overigens modern, zodat ook daar
I niet naar het euvel behoeft te wor-
I den gezocht.
De meest voor de hand liggende
oplossing van het kolenvraagstuk
zou kunnen worden gevonden in het
exploiteren van nieuwe mijnen in
tot nu toe onontgonnen streken. Wij
beschikken daar in Nederland wel
over o.a. in de Peel en in de buurt
van Vlodrop.
Te diep en te duur.
De kolen onder db peel
liggen echter veel dieper dan
in Zuid-Limburg. Bij Heerlen en
Kerkrade delft men op een diepte
van 250 tot 400 m., in de Peel zou
men tot 600 m. moeten afdalen.
Dit brengt een kostenverhoging met
zich.
Niet alleen moeten de schachton
en installaties worden gebouwd tot
een grotere diepte maar de mijnwer
kers moeten werken bij hogere tem
peraturen, zodat een arbeidsdag van
8 uren niet meer kan worden toege
staan. In de mijn stijgt de tempera
tuur voor elke 100 m met ongeveer
4 graden. Wanneer men een arbeids
dag van 6 uur zou tolereren op gro
tere diepte betekent dit practisch een
arbeidsdag van 4 tot 4 uur, want
de tijd van afdalen in en opstijgen
uit de mijn moet worden ingecalcu
leerd. Een lonende exploitatie wordt
bij dergelijke kostenverhogende fac
toren niet mogelijk geacht.
Bij Vlodrop is de hoeveelheid ko
len in het Nederlandse gebied te ge
ring om de bouw van een mijn te
rechtvaardigen. De kolenlagen zetten
zich voort in Duitse bodem en het
zal dus zaak zijn om met de Duitsers
tot een regeling te komen. Krach
tens een verdrag van 1920 hebben
wij het recht deze kolen van Neder
lands gebied af uit de grond te ha
len. De concessie^werd echter ver
leend aan een particuliere maat
schappij terwijl de exploitatierecht
ten op Nederlands gebied in handen
zijn van de staatsmijnen. Deze twee
zullen elkaar dus moeten vinden wil
onze kolenpositie verbeteren In hoe
verre deze nieuwe mijn onze huis
brandpositie zal ten goede komen
kan nu nog niet worden gezegd.
Armoede blijft troef.
A LLE FACTOREN samengebun-
deld leiden tot de conclusie
dat onze kolenpositie voor huisbrand
voorlopig niet veel zal kunnen ver
beteren. Wij moeten nu eenmaal be
paalde soorten invoeren tegen hoge
prijzen. Bovendien ziet men van
overheidswege het kolenvraagstuk
niet afzonderlijk.
Zou men bereid zijn een zelfstan
dig kolenfonds te stichten, waaruit
alle aan- en verkoop van kolen werd
gefinancierd dan pas zou men een
ernstige poging kunnen wagen onze
kolenbalans recht te trekken. Echter,
dit vraagstuk moet worden gezien
binnen het kader van onze gehele
armoede-economie die op grondstof-
fengebied slechts spreekt van tekor
ten en nog eens tekorten.
De propaganda die van de zijde
Jlaite GOLF
BINNENLAND.
Prof. dr. J. C. van der Horst,
hoofd van de afdeling Zoölogie aan
de universiteit van de Witwaters-
rand is overleden. Hij was Neder
lander van geboorte en, voor zijn
vertrek naar Zuid-Afrika, was hij
onder-directeur van het centraal in
stituut voor hersenonderzoek te Am
sterdam.
Generaal Sitsen, de comman
dant van het derde militaire Gewest,
die binnenkort de mi itaire dienst
gaat verlaten, heeft gistermiddag af
scheid genomen van het garnizoen
te Bergen op Zoom.
Briefkaarten met een zegelop-
druk van 12 cent met de beeltenis
van Koningin Wilhelmina, zullen
wegens de papierschaarste worden
voorzien van een zwarte opdruk „6".
Bij het ploegen met een tractor
is de veertigjarige J. L. Vijhuizen
uit Hornhuizen gevallen en onder de
ploeg terecht gekomen. Later is hij
tengevolge van de opgelopen ver
wondingen overleden.
Vo-olde.
HAAGSE POLITIERECHTER.
Het hielp niets. De dame uit
Katwijk aan Zee maakte het er niet
beter op toen zij op heterdaad werd
betrapt op de diefstal in een groot
warenhuis. Zij wierp de buit snel
weg, maar dit mocht haar niet ba
ten en evenmin ontsprong zij de
dans door driemaal een valse naam
op te geven. Zelfs het niet verschij
nen op de zitting van de Haagse Po
litierechter was geen beletsel om
deze winkeldievegge haar gerechte
straf te doen toekomen. Conform de
eis werd zij bij verstek tot een maand
gevangenistraf veroordeeld.
Diploma zonder examen. Een
Katwijker wilde zonder examen het
diploma voor schipper verkrijgen.
Daartoe gaf hij het aantal jaren
diensttijd als schipper bij zijn rederij
verkeerd op. In strijd met de waar
heid was op het desbetreffend schrij
ven vermeld dat hij voor 1947 al als
schipper voer. Op de inspectie werd
het bedrog gemerkt.
,,'t Zal zo'n vaart wel niet lopen",
had hij gedacht, zo vertelde de
schipper tegen de Haagse politie
rechter. De officier van justitie was
echter zeer verontwaardigd over
deze daad en merkte op dat als der
gelijke papieren vals verkregen kun
nen worden al die papieren waarde
loos zijn. Daarom eiste hij zes we
ken gevangenisstraf. Het vonnis
luidde: een maand gevangenisstraf.
Beschonken of koortsig. Een
Leidse koopman was geverbaliseerd
omdat hij dronken op de fiets had
gereden, een bakfiets nog wel. Toen
de agent hem een proefritje liet ma
ken was hij zelfs van het voertuig
afgevallen. Verd. erkende voor de
Haagse politierechter enige glaasjes
kruidenbitter te hebben gedronken,
omdat hij grieperig was. Hij ont
kende echter met de meeste ste'lig-
heid beschonken te zijn geweest. Van
de koorts had hij misschien geslin
gerd en hij was van de fiets geval
len omdat de agent hem een duwtje
gegeven had.
De agent, als getuige gehoord, be
vestigde dat hij verd. een duwtje
gegeven had. Maar hij zei ook dat
verd. wartaal sprak en wilde vech
ten. De man had geen licht op de
bakfiets en maakte een grove ver-
keersfout.
Voor de officier van justitie was
dit voldoende om bewezen te ach
ten dat verd. niet in staat was ge
weest een rijwiel naar behoren te
besturen en hij eiste 25,boete
subs. 10 dagen hechtenis. Conform
deze eis werd verd. veroordeeld.
Hij moest z'n kroten kwijt. Een
tuinder uit Rijnsburg werd door de
Haagse Econ. Politierechter conf. de
Politierechter conform de eis ver
eis veroordeeld tot 100 boete omdat
hij kroten 7000 kg nog wel liefst
buiten de veiling om had verkocht.
Verd. voerde aan dat hij niet geor
ganiseerd was en dat een ongeorga-
seerde niet mag veilen. Ze lagen te
rotten zei verd., en wat doe je dan
a's je ze kwijt kunt. De politierech
ter wist het ook niet, maar velde
bovenstaand vonnis.
lever lag zelfs bepaald vast. Trou
wens internationale waarden waren
over het geheel niet ongunstig, want
Olie liep tot 298 op en ook de Phi-
lipswaarden handhaafden zich uit
stekend. De uitslag van de Engelse
verkiezingen interesseert de beurs
hevig, maar daarvoor moest zij nog
tot Vrijdag wachten. Koersfluctua
ties deden zich haast niet voor. De
markt bleef ongeanimeerd.
Opmerkelijk was de betere hou
ding van Cultuurfondsen en zulks
ondanks de rede van president Soe-
karno, waarin hij de verhouding tot
Nederland besprak en o.a. weer de
kwestie Irian aanroerde. De leiden
de Cultures als HVA, Amsterdam
Rubber en Deli kwamen boven het
vorige niveau uit, maar dit alles ging
genaard met een minimum aan af
faire, zodat het verdere verloop van
de markt bijzonder loom en onbe
langwekkend was.
Op de verwachting van een 8 pet.
dividendvoorstel liepen aande en
Arendsburg 4 pet. op tot 102. Cer
tificaten Deli verlieten de markt op
hoogste punt, nl. 89. Op de gisteren
in Amsterdam gehouden inschrijving
voor Java tabak werden voor bepaal
de soorten hogere prijzen gemaakt,
maar dit kon moeilijk ter beurze
enige invloed uitoefenen. De bank
aandelen werden enige punten ho
ger gewaardeerd, zowel locale ban
ken als cultuurbank. Do Scheep
vaartmarkt was kalm en goed prijs
houdend. Nederlandse staatsfondsen
behielden het vorige niveau bij zeer
rustige stemming. Ook do dollar-
obligatiën waren zo goed als onver
anderd. Wat het agiopercentage voor
Amerikaanse fondsen betreft, dit lag
een punt hoger dan Woensdag. Aan
vankelijk werd vernomen een per
centage van 13 bieden en tegen
het sluiten van de markt 13 3/4 tot
14 -ot. De nieuwe aandelen Simplex
noteerden nominaal 150%. De markt
sloot zonder opmerkelijke mutaties.
Prolongatie 3 1/4 pet.
der regering wordt gemaakt om het
gebruik van kolen zoveel mogelijk
te beperken wijst er wel op dat wij
in een strenge winter met grote
moeilijkheden krygen te kapoen.
Ieder op zijn terrein doe het moge
lijke om het kolenprobleem zoveel
mogelijk te beperken.
BEURS - O VERZICHT
STIL MAAR NIET ONGUNSTIG.
De omzetten aan de Effectenbeurs
blijven inkrimpen. Woensdag werd
slechts voor 1,2 mil ioen gulden ver
handeld. Ook gisteren was de be
langstelling gering maar van een
flauwe stemming was geen sprake.
De koersen wisten zich over het al
gemeen goed te handhaven en Uni-
ajapuv ap do
j.m| ure luej
-jooA jaaï na dojg
H33MH3A OITI3A UOOA dNOHHHA
NU EEN NIEUWE RADIO VOOR IEDEREEN
vanaf heden ruilen wij ieder OUD RADIO-TOESTEL in tegen de hoogste prijs volgens het zeer gunstige N. V. R. D.-
systeem, ongeacht merk, conditie, ook de z.g. eigenbouwto estellen.
Profiteert van deze unieke gelegenheid en laat deze kans niet voorbijgaan, temeer omdat onze Philips radia-appara
ten nog zonder de verhoogde weeldebelasting geleverd worden.
Vrijblijvend taxatie van Uw oude apparaat aan huis. Zeer prettige betalings-voorwaarden.
Voor Radio, twee namen waarop u kunt vertrouwen Philips - v. Berge Henegouwen
AALMARKT 12 RADIO- EN TELEVISIE SPECIALISTEN. TELEFOON 21782—21774
Morgen
Maandag
Dinsdag
Woensdag
Flanellen
Damespya ma's
met revers-kraag 1 3.50
met witte garn. 1 4.95
met fantasie garn. 1 6.95
Flanellen
Nachthemden
8.95
met witte garn. 11.95
met effen of
gebloemde kraag 13.50
Keperflanel
80 cm breed 1.98 p. M.
Haarlemmerstraat 16
GEPROLONGEERD!!
GEZIEN ONS GROOT SUCCES TOT UITERLIJK ZATERDAG
3 NOVEMBER a.s.
zolang de voorraad strekt
brengt de nieuwste NAJAARSMODELLEN l
leder die voor meer dan <100.- besteedt, ontvangt een
Zwitsers horloge cadeau.
Komt, ziet en overtuigt U en maakt een keus uit onze geweldige sortering in:
Kamgaren costuums, Heren Ulsters, Demi Saisons, Gabardine jassen, Dames
wintermantels (met en zonder bont), Speciaal grote sortering voor corpulente
dames, enz. enz.
SPECIALE AANBIEDING IN:
Jongensjassen vanaf 39.75, Windbrekers met bont vanaf 29.75.
Herenjekkers vanaf 57.40.
Geweldige sortering in dames gabardine mantels vanaf 85.50
HET BEST GESLAAGDE ADRES:
Bij Maison Spier, daar koopt u met plezier
Haarlemmerstraat 109 (Naast de 3 Eenen). Telefoon 24016, Leiden.
tevens reclame-aanbieding in dames- en heren Egyptisch linnen regenjassen
(dubbel gevoerd), vanaf 36.50.
De nieuwe „CEBUCO"-uitgave
van een aantal
Marktanalystiche gegevens
van
bevat buitengewoon overzichtelijke tabellen en gra
fieken met gegevens o.a. over bevolking, aantal
huisgezinnen en woningen, inkomensverdeling en
verbruik,
peciaal samengesteld voor het reclamewezen
JINNEN EEN KLEIN BESTEK EEN GROOT AANTAL
NUTTIGE CIJFERS
/erkrijgbaar bij Centraal Bureau voor Couranten
publiciteit. het centrale informatie-
f bureau van de Nederlandse Dag-
Prijs: f 2.50 j oi.dp.ri,
Bezuidenhoutseweg 45,
VGra venhage
„Rembrandt" heeft
voor u schilderslinnen od
SDieraam, Ornamentlijs-
ten, elke maat leverbaar.
Staafliist Der meter. Los
glas voor fotostandaards.
Ook omlijsten van uw pla
ten, foto's, diDloma's enz.
vakkundig en voordelig.
Dus naar „Rembrandt",
Haarlemmerstr. 208223,
Leiden. 429
Voor JlouUldlukuWLk
ROUWCIRCULAIRES
ROUWKAARTEN
ROUWDANKBE1UIGINGS-
KAARTEN
BIDPRENTJES
FOTO-BIDPRENTJES
N.V.
De Leidsche Courant
PAPENGRACHT 32 LEIDEN
Net R-K. Meisje biedt
zich aan voor de dag.
leeftijd 20 jaar Fr. Wes-
selman, Noordeinde 5(
Roelofarendsveen. 555
"5* Gebr. Dames- en He
renrijwielen te koop en 1
jongensrijwiel, leeft. 12
jaar: in orima staat. W. v.
d. Wiel Koningstraat 2.
Tel. 21478. 548
Wij 2ijn er in geslaagd
2 jassen aan onze grote herfstcollectie toe te voegen, die dooi1
hun kwaliteit en zeker door de bijzonder lage prijs
tot de beste aanbiedingen
behoren van onze heren-
confectieafdeling
Een regenjas waar U lang plezier van
zult beleven I Vervaardigd van uitstekende
kwaliteit Egyptisch katoen, geheel dubbel,
in verschillende beige tinten
Serie 1 Serie 2 Serie 3
Een ideale tweedjas, van prachtige zuiver
wollen stof, geheel gevoerd, Raglan model
met ingezette mouw. Gedistingeerde des
sins Kleuren: beige, bruin, blauw, midden-
en donkergrijs. Zeer goede pasvorm.
Serie 1 Serie 2 Serie 3