De Aartsbisschop-Coadjutor
en de Bisschoppen van Nederland
Electriciteitstarieven gaan omhoog
Gezondmaking van bedri'fsleven
in middenstand
De kunstmatige bevruchting van
rundvee
MAANDAG IS OCTOBER 1951
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD - PAGINA 2
aan de Hun toevertrouwde Geestelijkheid en Gelovigen
Zaligheld In den Heer
BEMINDE GELOVIGEN.
Reeds meermalen hebben Wij Uw
aandacht gevraagd voor onze eigen
Universiteit, de instelling van hoger
onderwijs, na lange jaren van voor
bereiding door onze Doorluchtige
Voorgangers in 1923 opgericht. Al is
haar geschiedenis in vergelijking met
de andere Nederlandse Universitei
ten en met de Katholieke Universi
teit van Leuven nog kort, toch heeft
zij reeds eei belangrijke plaats ver
overd in het geestesleven van ons
volk en reecs zeer vele vruchten^
voortgebracht Ofschoon haar met
name in de torlogsjaren de tegensla
gen niet zijn gespaard, heeft zij zich
toch in gestadige groei van docenten
en studenten komende uit alle
klassen van het katholieke volk
mogen verheugen. Ook het aantal
vakken, waarin examens kunnen
worden afgelegd, is vooral na de oor
log zeer gestegen.
Het is een van de glorie-titels van
U, Beminde Gelovigen, dat U deze in
stelling met Gods hulp gedurende
vijf en twintig jaren door Uw bijdra
gen in stani hebt kunnen houden. U
weet echter dat de Universiteit nog
lang niet compleet is en dat met na
me de dure faculteiten, n.l de medi
sche en de natuurphilosophische tot
nu toe ontbroken hebben. De oprich
ters van de Universiteit hebben voor
zien, dat deze faculteiten ook een
maal gesticht zouden moeten worden,
niet enkel on grond van de toen gel
dende wet, maar ook om de eis van
de natuurlijke ontplooiing van de
katholieke wetenschapsbeoefening
De beoefening van de meer exacte
wetenschapper wordt bij het voort
schrijden va!, de materialistische en
ongelovige wereldbeschouwing als
een dringende plicht van de Katholie.
ken gevoeld Vandaar is het volko
men waar, wat Kardinaal Newman
heeft geschreven: „Voor de Kerk zelf
ook, als hoedster van de Geopenbaar
de Waarheid is het bezit van een
eigen Katholieke Universiteit van
het grootste belang; want een uni
versiteit, die niet op katholiek fun
dament is gebouwd, heeft steeds de
neiging het intellect hoger te plaat
sen dan de Geopenbaarde Waarheid
en kan daarom licht tot ketterij ver
vallen. Dit geldt voor de natuurwe
tenschappen evenzeer als voor alle
geesteswetenschappen."
Dienovereenkomstig sprak Onze H.
Vader de Paus het vorig jaar tot de
professoren en studenten van de Ho
gere Katholieke Instituten van Frank
rijk over drf bestaansreden van een
Katholieke Universiteit als volgt:
„Het is niet louter een beschouwing
van waardigheid en traditie die een
dergelijke geldbesteding en zulke
krachtsinspanningen kan rechtvaardi
gen Er is eei meer belangrijke, en
essentiële reden. De voortdurende
actualiteit van de Katholieke Univer
siteiten is gelegen in het nut en de
behoefte, om een geordend en hecht
samenstel van leringen en geheel een
milieu van specifieke Katholieke cul
tuur te scheppen. Een onderwijs, al
hoewel onberispelijk in alle takken
van wetenschap, en aangevuld, door
dat daarnaast uitgebreider godsdienst
onderricht wordt gegeven, voldoet
niet..''
De eigenlijke bestaansgrond van
een eigen katholieke universiteit en
wetenschapsbeoefening ligt nie't in
het negatieve: in het behoeden voor
dwaling en zedenbederf. Er is een
positieve grond, die van veel meer
betekenis is. Zoals alle uitingen van
het menselijk leven, zal ook de we
tenschapsbeoefening doortrokken
moeten zijn van onze katholieke le
vensopvatting. De katholieke univer
siteit zal er op gericht moeten zijn
geheel een milieu van katholieke cul
tuur te scheppen, waarin de studen
ten naar geest en hart gevormd wor
den en worden voorbereid op hun la
tere taak a's de intelectuele leiders
van ons volk
Doordrongen van de ernst van de
zaak en vertrouwende op Gods ver
dere zegen, hebben Wij in 1947, toen
de subsidiere geling dit mogelijk maak
te, besloten voorbereidingen te tref
fen voor de oprichting van de medi
sche faculteit.
De opleiding van dokters in katho
lieke geest ligt Ons n.l nauw aan het
hart Zij immers behandelen voort
durend de levende mens. Zij treden
voortdurend in allerlei gewichtige
omstandigheden onze katholieke ge
zinnen binnen en zijn er gelukkig
hooggeschatte raadslieden.
Wat zij moeten beslissen in allerlei
kwesties vun voorzorg en behande
ling bij de voornaamste en beslissen
de aangelegenheden van het leven,
raakt voortdurend onze heiligste prin
cipes. Het is daarom van het grootste
belang, dat deze beginselen het theo
retisch onderwijs doordringen en ook
dat de toepassing er van reeds bij de
eerste geneeskundige practijk onder
de leidin? Vo-n de Hoogleraar wordt
aangeleerd.
Vandaar hebben wij maatregelen
genomen tot stichting van de medi
sche faculteit nog vóór de natuur-
philosophische. Deze voorbereidingen
zijn thans zover gevorderd, dat met
het onderwijs, de opleiding en de be
oefening der wetenschap in deze fa
culteit is begonnen Een zeer belang
rijk feit, B G. in de geschiedenis van
ons volk, in het bijzonder van de Ka
tholieken. Daarbij hebben Wij de niet
geringe consequenties die Onze
voorgangers al hebben voorzien
aanvaard.
Want al betaalt het Rijk ongeveer
80 van de werkelijke en gemoti
veerde tekorten voor stichting en ex
ploitatie, de ruim 20 die voor ons
overblijven, oedragen nog grote som
men; denkt aan ziekenhuizen, onder -
zoek-ruimten laboratoria, enz.: aan
proefnemingen en aan de steeds te
rugkerende betaling van salarissen
van professoren, assitenten ambtena
ren, verpleegsters, enz Al komen
deze hoge kosten niet onmiddellijk zij
zullen in de eerste vier jaren sterk
oplopen, maar toch volgens bereke
ning van bekwame economen niet ho.
eer stijgen dan 25 a 30 cent per ka
tholiek per iaar. Aan menigeen zal
dit geen grote som toeschiinen, en in
dien allen gelijkelijk betalen konden,
was het ook niet zwaar te dragen.
Maar verscheidene gelovigen zijn niet
in staat dezbijdrage, en voor zich
zelf en voor hun kinderen op te
brengen, zodat dit door anderen moet
worden aangevuld. Ondanks de be
langrijke opbrengsten in zeer vele
parochies, ondanks de grote iiver van
zeer vele comité's, is men tot nu toe
er nauwelijks in geslaagd over heel
Nederland het befaamde dubbeltje
per Katholiek te bereiken. Wij heb
ben daarom het besluit tot deze
grootse onderneming slechts geno
men na advies ingewonnen te heb
ben van heren uit de katholieke han
dels- en industriële wereld, die bui
ten de Universiteitskringen stonden
Na hun gunstig advies hebben Wij
gemeend te moeten doorzetten, al is
het dan ook niet zonder bezorgdheid
Dit besluit moge U duidelijk ma
ken, hoe hoog Wij de betekenis van
de medische faculteit, en van de ge
hele katholieke Universiteit aanslaan
Zij is voor ms de sterke toren en de
vaste burcht die ons helpt ons dier
baar geloof te verdedigen; zij heeft
de taak de katholieke levensbeschou
wing wetenschappelijk te funderen,
haar in alle katholieke kringen en
daarbuiten tt doen doordringen en
daarnaar het gedachteleven in te
richten.
De verwachte som zullen Wij ech
ter niet kunnen bijeenbrengen, als
niet twee voorwaarden zijn vervuld:
dat allt-n medewerken, of ten
minste, dat elke parochie haar bijdra-
;e naar draagkracht geeft, en dat niet
le ene dit overlaat aan de ander
Het gewenste resultaat kan alleen
worden bereikt, als een actief paro
chiaal comité zich met de inzameling
van de gelden belast;
2. dat deze collecte met enkele an
dere bovenaan wordt geplaatst.
Èr is nu eenmaal een rangorde van
waarden; de ene katholieke instel
ling, waarvoor iets gevraagd wordt,
is belangrijker dan de ander. Zonder
nu precies fe willen zeggen, wat no
één en twee moet zijn willen wij toch
wel verklaren dat de R.K Universi
teit in Onze gedachten onder de eer
ste belangen behoort gerangschikt te
worden, en zeer hoog staat in de ge
noemde rangorde.
Op grond hiervan, dat Wij Uw Bis
schoppen, dit grootse werk en deze
reusachtige onderneming noodzake
lijk en van primair belang achten,
durven Wjj vertrouwen, dat niet en
kel de particulieren, maar ook de in-
steil'ngen en ondernemingen tot het
tot stand komen en het blijven func
tioneren zullen medewerken. Vooral
ook de instellingen en ondernemin
gen hebben hier een taak Het gaat
bier om ee». groot katholiek belang
waaraan zij zich naar Onze mening
n'et kunnen onttrekken.
In de naam des Heren bevelen Wii
U deze belangrijke zaak dringend
aan
En zal dit Ons gezamenlijk herder
lijk schrijver, op Zondag 14 October
in alle tot Onze Kerkürovincie beho.
rende kerken en kapellen, waarover
een Rector is aangesteld, onder alle
vastgestelde H.H. Missen op de ge
bruikelijke wijze worden voorgele
zen.
Gegeven xc Utrecht, de 3e Oct. 1951
f Dr. B J. ALFRINK,
Aarisb'sschop-Coadjutor van
Utrecht,
f Dr. J H. G. LEMMENS,
Bisschop van Roermond,
f J. P. HUIBERS,
Bisschop van Haarlem
W. P J. M. MUTSAERTS.
Bisschop van 's-Hertogenbosch
f J. BAETEN.
Bisschop van Breda.
MINDER GEBRUIKEN MEER BETALEN
Voor de komende wintermaanden
zal het personeel in dienst van de
rijksoverheid werken volgens een ge
wijzigd schema, dit in verband met
de beperkte voorraden brandstoffen
en de noodzaak om van 12 November
tot en met 2 Februari tijdens de z.g.
piekuren de uiterste zuinigheid te
betrachten met het verbruik van elec-
triciteit. De electriciteitstarieven zul
len worden herzien.
Gedurende de periode van 15 Octo
ber tot en met 30 April zijn de kan
tooruren van de rijksoverheidsdien
sten als volgt bepaald:
15 October t.m. 10 November van
8.30—17.30 uur.
12 November t.m. 17 November van
8.45—16.30 uur.
19 November t.m. 29 December van
8.4516.30 uur.
31 December t.m. 12 Januari van
8.4516.45 uur.
14 Januari tun. 2 Februari van 8.45
17 uur.
4 Februari tun. 30 April van 8.30
17.30 uur^
De middagpauze is gesteld op een
half uur, terwijl de kantoren des Za
terdags gesloten zullen zijn.
Zoveel mogelijk zal er naar worden
gestreefd voor het onderwijs een
soortgelijke regeling te treffen voor
de Zaterdag.
Voorts zullen de kantoren van de
rijksoverheidsdienst gedurende de
periode van 12 November t.m. 12
Februari 's avonds geopend zijn,
teneinde verloren werkuren in te
halen.
De piekuren vallen gedurende de
periode van 12 November t.m. 2 Fe
bruari op de eerste vijf werkdagen
van de week tussen 7.30 en 9.00 en
16.30 en 18.00 uur. Op Zaterdag al
leen van 7.30 tot 9.00. Deze kritieke
uren gelden niet voor de provincies
Groningen, Friesland, Drente en
Overijssel, waar de capaciteit voor
Maar niet op de P, v, d. A.-manier
de opwekking van electriciteit vol
doende is.
Gedurende deze période zullen
etalage- en winkelverlichting, als
mede de verwarming en verlich
ting in electrische treinen, trams
en trolleybussen tijdens de piek
uren tot de helft worden beperkt.
Lichtreclames zullen tijdens de
piekuren verboden zijn.
Het is van groot belang, dat op de
kantoren van het particuliere be
drijfsleven eenzelfde zuinigheid
wordt betracht bij het cokesverbruik,
zomede by het verbruik van electri
citeit gedurende de piekuren. Met het
oog hietop wordt ter zake overleg
gepleegd met de organisaties van het
bedrijfsleven, aldus een officiële ver
klaring.
De Minister van binnenlandse za
ken zal dezer dagen een dringend be
roep doen op de lage publiekrechte
lijke lichamen om deze regeling vén
de werktijd voor het personeel in
dienst van die lichamen zoveel moge
lijk op de rijksregeling te doen aan
sluiten.
Tarieven omhoog.
Intussen heeft de regering zich be
raden over de te voeren politiek in
zake de electriciteitsvoorziening in de
komende vijf jaar. De minister van
economische zaken heeft verklaard,
dat naar het oordeel van de regering
de tarieven zodanig moeten worden
gesteld, dat de bedrijven een voldoen
de opbrengst ontvangen om afschrij
vingen en een behoorlijk rendement
mogelijk te maken.
Door zulk een tarief-politiek te
gaan volgen, zal het mogelijk zyn
een deel van de kapitaalsbehoeften
door zelf-financiering te dekken.
Tevens zal de abnormale toeneming
van het verbruik worden tegenge
gaan. Het ligt echter in de bedoe
ling een minimum hoeveelheid van
de tariefherziening uit te zonderen.
De maximumprijsvoorschriften t.a.
v de tarieven voor grootverbruikers
zullen worden ingetrokken, aldus de
minister. Een commissie van deskun
digen zal deze plannen bestuderen.
GEVAREN VAN DE INTEELT GAAN STIJGEN
De bondsvoorzitter van de Ned.
Kath. Middenstandsbond, de heer J.
A. Koops te Venlo, heeft op de
bondsvergadering te Utrecht heden
een rede uitgesproken, waaraan het
volgende is ontleend:
Met de grootste aandrang en met
kracht van argumenten hebben wij
de regering verzocht de credietmo-
gelijkheden uit te breiden en de na
delige gevolgen van het wetsont
werp, dat credietrestrictie beoogt, zo
veel mogelyk te beperken. Een eer-
Prof. ir. W. de Jong uit Wagepin-
gen heeft Zaterdag te Goes een in
leiding gehouden over de nieuwe
inzichten van de rundveefokkerij.
Daarbij besprak inleidei de snelle
toename van de toepassing van de
kunstmatige bevruchting, zoals wij
die in ons land na do oorlog heb-
hen. In 1950 werden reeds bijna
20 pet. van ale vrouwe,' yke dieren
ouder dan een jaar in ons land
kunstmatig bevrucht. Spreker rele
veerde de voordelen, die men van de
k.i. mag verwachten o.a. snellere
vooruitgang in de fokkerij, waarna
hij er op wees, dat een nog sterkere
uitbreiding van de It.i. ongetwijfeld
zal lijden tot een aanmerkelijke, ver
mindering van het aantal stieren.
(In Denemarken reeds sterk, maar in
ons land ook reeds goed merkbaar).
Dit zal in de fokkery, vooral gezien
de teelt binnen een vrij beperkt
aantal bloedlijnen, zoals in onze
1 rundveefokkerij het geval is, tot ge-
I volg hebben een toename van Je
'inteelt. Hoewel volgens spreker de
van economische samenwerking, mogelijke nadelige gevolgen daarvan
door een gezonde vestigingswet dikwijls zeer sterk overdreven zijn,
waarvan vooral de positieve moet toch niet uit het oog worden
voor ons waarde heeft en door de veri0ren, dat hierdoor het naar bui
sociaal-economische sanenngsmo- ^en 0ptreden van 0p lethale of semi-
gelykheden, welke de PBO biedt, factoren berustende afwijkin-
wijze, waarop de belasting- gen Wordt bevorderd. De selectie
hierop zal dus moeten worden ver
druk wordt verdeeld, heeft niet
alle opzichten onze instemming. Met
name achten wij de belasting op
winst 8.000.— zij het dan dat
enigszins aan ons verlangen is tege
moet gekomen een eenzijdige be
lasting van het bedrijfsleven. Te
meer achten wij deze belasting on-
SPOORDIEFSTALLEN TE
MAASTRICHT.
ste verbetering van de creaietmoge- iaotul5
lijkheden zien wij in het voorstel meér achten wij deze belasting on- samenwerking met de spoor-
van de minister van economische za- juist, omdat in de begroting van eco- wegrecherche, heeft de Maastrichtse
ken om de limiet van het werktui- nomische zaken de bedrijfswinst als j politie een goede slag geslagen bij
gencrediet van 15.000 gulden tot
50.000 gulden op te trekken."
Een definitieve oplossing van de
moeilijkheden zal eerst verkregen
kunnen worden door een volledige
sanering van het middenstandsbe
drijfsleven, aldus spr. Dat wij te dien
aanzien met kracht stelling nemen
tegen de wijze, waarop van bepaal
de zijde deze sanering wordt gezien
en met name zoals deze wordt uit
gewerkt in het onlangs verschenen
z.g.n. middenstandsprogram van de
Partij van de Arbeid, behoeft geen
betoog.
Wy wensen sanering van binnen
uit, door economische en bedrijfs-
technische voorlichting, door ver-
ming en ontwikkeling, door bevor
dering van rationalisatie en effi
ciency, door het propageren en on
derzoeken van de mogelijkheden
een noodzakelijke bedrijfseconomi- [de arrestaties van spoorwegoeamb-
sche functie wordt erkend. ten. Deze mannen, een loodsknecht
Ten aanzien van de omzetbelasting en een chauffeur, maakten er in de
dringen wij er nogmaals bij de rege
ring op aan de toezegging ir. te los
sen, dat het systeem van heffing zal
worden gewijzigd.
HOGE PRIJS STAATSLOTERIJ.
In de 514e Staatsloterij tweede
klasse eerste lijst is op no. 14517 de
ƒ20.000 gevallen.
;aatste tijd een bedrijf van cm loods-
goederen te ontvreemden; speciaal
vlees en sigaretten hadden hun be
langstelling. Na een verhoor van
beide arrestanten werd tevens over
gegaan tot arrestatie van 3 helers
uit Maastricht en Sitfard. benevens
een winkelierster uit Ryckholt. Vele
gastolen goederen Konden worden
opgespoord.
scherpt, speciaal ook met het oog
op de k.i. stieren die zulke grote
aantallen nakomelingen kunnen ver
wekken.
KATH. BEDIENDEN STICHTEN
EEN GROEP KADERPERSONEEL
(Van onze correspondent)
De oprichting te Utrecht van een
katholieke vereniging van hoger
bedryfspersoneel heeft geleid tot
het bijeenroepen van een vergade
ring van kaderpersoneel, dat is ge
organiseerd in de Ned. Katholieke
bond van administratief-, verkopend
en verzekeringspersoneel „St. Fran-
ciscus van Assisië". Men is daar na
ampele bespreking gekomen tot
stiaiting van een groep leidend per
soneel, binnen het kader van de
eigen organisatie In het voorlopig
bestuur zijn gekozen de heren: F. J.
M. Hol (hoofd sociale en personeels
dienst Ned. Radio-unie) Amsterdam,
voorzitter; A. C. J. Schouten accoun
tantsdienst V. en D.), Hilversum en
J. Meyerink (procuratiehouder van
een textielfabriek), Delden. Dit be
stuur zal worden uitgebreid met
vertegenwoordigers uit industrie,
bank- en verzekeringswezen. In een
ballotage-commissie werden geko
zen de heren J. Barnhoorn te Haar
lem, G. Blokdijk te Amsterdam en
C. Holthuizen te Hilversum. Deze
groep kaderpersoneel bestaat nu
reeds uit 750 dames en heren; er is
bovendien een lijst van meer dan
honderd candidaten Staande de op
richtingsvergadering heeft men een
program van actie opgesteld en en
kele organisatorische voorzieningen
getroffen.
In een inleidend woord heeft de
heer J. de Wit, voorzitter van „Sint
Franciscus" er op gewezen, dat deze
groep niet buiten de eigen band zal
treden. Nadat reeds van de zijde van
Philips-personeel zekere angst was
getoond in het uitzicht van publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie en
ondernemingsraden, en omdat reeds
van protestant-christelijke zijde een
stap was gezet, wilde men nu van
katholieke kant niet achter blijven.
Dieper op het onderwerp is drs L.
Egeraat uit Breda ingegaan. Na te
hebben betoogd, dat er onder de ge
meenschappen een functie-gemeen
schap bestaat, namelijk die van het
beroep, wees de heer Egeraat er op,
dat ook het administratief, verko
pend en verzekeringspersoneel in de
functie-gemeenschap mede verant
woordelijkheid moet dragen.
,IEFDE'S
JïGEPRAAL
Roman van A. Hruschka
Nadruk verboden
16)
En de lafaard mynheer Tre-
bitsch vergeef me dat harde woord,
onderwierp zich aan dat vonnis en
schikte zich naar de vooroordelen?
En dat in onze tijd, nu de zonen van
oudadellijke families,, dochters hu
wen van Amerikaanse millionairs die
als kolenscheppers aan boord van 'n
stoomschip hun loopbaan begonnen.
En was u niet voor de geboorte van
juffrouw Elfi tot het christendom
overgegaan.
En bovendien: U weet Hartlieb,
dat ik niet om stoffelyke beweegre
denen, maar uit diepe overtuiging
Christen ben geworden, en dat mijn
handeling steeds het bewijs van die
overtuiging hebben geleverd. U
moogt het echter de jonge Treuwart
niet al te euvel duiden dat hij zich
onderwierp. Hy kon niet anders;
want in materieel opzicht is hy ge
heel afhankelijk van zijn ouders en
als enige zoon en stamhouder, moest
hij met zekere omstandigheden reke
ning houden. Dat hij zelf zwaar
daaronder leed sprak uit elke regel
van zijn brief. Hij smeekte Elfi hem
te vergeten. Er bleef hem geen keu
ze over: hij moest zich onderwerpen.
Want de eer verbood hem, als bede
laar om de hand van een rijk meisje
te vragen.
Een keurige uitvlucht.
Ja, maar misschien is 't zo beter
voor Elfi en voor ons allen. Ik lijd
er veel onder, Hartlieb, dat kunt u
geloven. In myn kringen wordt ik
gehouden voor een geldwolf die alles
aan de mammon ten offer brengt,
maar dat ben ik niet. Geld heeft
voor my slechts in zover waarde ge
had, dat men er goed mee kan doen.
Dat hebben wij op Krannebitten
dikwii's "enoeg ondervonden, me
neer Trebitsch.
Mijn persoonlijk geluk heb ik
altijd in mijn gezin gezocht. Voor
mijn vrouw en myn kinderen, voor
hun geluk heb ik geleefd, gewerkt,
gezwoegd. En nu myn vrouw, die al
tijd teer van gestel is geweest,
kwijnt. Mijn dochter lijdt zwaar en
ik kan haar niet helpen. U zelf is
vader, Hartlieb, en moet dus mijn
toestand begrijpen.
O, ja, mijnheer Trebitsch, te
meer nog, omdat ik zelf in 'n positie
van dien aard verkeer. Ook mijn Ilse
strijd inwendig tegen een ongelukki
ge liefde, zonder dat ik iets kan doen
om haar leed te verzachten
Die kleine opgeruimde Ilse, met
haar zonnige ogen? Wat is er aan de
hand met haar? U spreekt van een
ongelukkige liefde.
Neem het my niet kwalijk,
mijnheer Trebitsch dat ik niet in bij
zonderheden mag treden. Ik heb geen
recht en ook geen lust om over eens
andermans zaken te sprekenWat
ervan zijik ben genoodzaakt ge
weest, Ilse alle omgang te verbieden
met een man, wie helaas het hart van
mijn arm meisje toebehoort. Ik vrees
dat zij hem niet zal willen of kunnen
vergeten
Was u genoodzaakt tot dat ver
bod? Is die man uw kind niet waar
dig? Of alleen maar arm? Ik weet,
dat u altijd te eerlijk zijt geweest om
in mijn dienst rijkdom te verzamelen
Maar kan ik mischien helpen? Dat
zou een groot genoegen voor mij zyn.
Ik ben u zeer dankbaar, mijn
heer Trebitsch, maar in deze zaak
kan niemand my helpen. Alleen ik
mvjet myn pakje dragen.. Trouwens
ook hier speelt gefiS geen rol.
Trebitsch drukte de houtvester
warm de hand.
Laten we geen moed verliezen,
oude vriend, zeide hij met aandoe
ning. Doch wij moeten geduld heb
ben, en de wederwaardigheden van
het ogenblik nederig aannnemen.
Drie dagen nadien vertrok Simon
Trebitsch zoals hij dat van plan was
geweest.
Van de dames in de huizinge kreeg
men in de beginne niet veel te zien.
Mevrouw Klara was nog vermoeid
van de lange autoreis, en de doch
ters maakten enkel vroeg in de mor
gen en tegen de avond korte wande
lingen in het park.
Kurt Holder kon zich dus onge
stoord aan zijn beroepsbezigheden
wyden, en Richard Turba even
eens.
Maar voor beiden was dat maar
een uitwendige kalmte. Vooral Hol
der betrapte zich op een nerveusi-
teit, die hij vroeger nooit had gekend
Wanneer hij 's-avonds nu eens
alleen, dan weer met Turba, naar
de ruine ging, om met de familie
Hartlieb een paar uurtjes te gaan
oraten, voelde hij zich daar niet meer
zo opgeruimd als vroeger.
Wanneer hij rwet de houtvester al
léén was, gaf deze op meer of minder
bedekte wijze te kennen, dat zijn
jonge vriend goed zou doen, een po
ging aan te wenden om dichter bij
Ilse te komen Hartlieb zou namelijk
gaarne geweten hebben, hoe zijn
dochter onder de nieuwe omstandig
heden een aanzoek van Holder zou
opnemen, en of zij die affaire met
Mare Kronstein nu te boven was ge
komen. Maar die herhaalde toespe
lingen van Hartlieb begonnen Holder
plotseling boos te maken.
Merkte oom Heinrich dan helemaal
niet, hoe minachtend Ilse hem behan
delde? Zij luisterde nauwelijks als
hij 't woord tot haar richtte. Zij gaf
dwaze antwoorden en liet duidelyk
blijken, dat zij niet in het minst be
lang stelde in de dingen, die haar
vader interesseerden
Zou het niet verstandig zijn Ilse
naar hem te laten hunkeren, zich' ge
durende enige dagen niet in de toren
te laten zien?
En dan Hij had ook verplichtin
gen jegens ander personen. Moest hij
niet trachten, de arme, bleke me
vrouw Trebitsch, die heel de dag
peinzend op haar ruststoel lag, en
met haar zwaarmoedige dochters
's-avonds althans een beetje ver
strooiing te brengen? De dames
moesten zich schromelijk vervelen,
en had hij mijnheer Trebitsch niet
stellig beloofd haar hiertegen te zul
len behoeden?
Zij waren nu reeds acht dagen hier
en hij had nog weinig of niets voor
haar gedaan.
En Holder besloot, zich nog die
avond bij de dames te laten aandie
nen.
Dat besluit werkte kalmerend op
Kurt Holder; ja, 't was een soort
verlichting voor hem.
XI
Op zekere dag begaf Richard Tur
ba zich naar Kronstein om de oude
graaf een bezoek te brengen.
Hy was er op voorbereid mis
schien zelfs niet te worden ontvan
gen, althans de bejaarde man nog
koeler, nog meer terughoudend dan
vroeger te vinden; want het alleen
zijn zou graaf Klemens zeker niet
vriendelijker hebben gemaakt.
Turba verschrok van de verande
ring die in zo'n korte tijd met Marc's
vader had plaatsgegrepen. Die veran
dering was van geheel andere aard,
dan hij had verwacht.
Reeds de begroeting van Evert had
Turba ongerust gemaakt.
De oude knecht, die in de voorka
mer zat te lezen, greep zyn hand en
bracht ze met passie aan zijn lippen.
Maar, Evert, wat doe je nu? Zo
lang ik leef. heeft nooit iemand mij
de hand gekust! Toch nok bij je var
stand, oude vriend?
(Wordt vervolgd).
