3)e Caki^eSou/ta/fit
Britse koning
vooruitgaande
Het hervonden contact te
Kaesong
(Zme*Uïaan&e tank* in JCatea in actie
Rusland en de waterstofbom
Griekenland nog
in de knoop
Spionnen bij
W. Duitse politie
Amerika's stopzetting kaasimport
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DINSDAG 25 SEPTEMBER 1951
42ste JAARGANG No. 12393
Papeugracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
GEEN
VERVAGING
In de Overijsselse gemeente Holten
zullen acht woningen worden ge
bouwd. Het geld daartoe is door de
burgerij aan de gemeente geleend,
nadat de burgemeester een oproep
had gedaan. Men weet, dat het de
gemeenten veel zorg baart, om le
ningen te sluiten tegen het maxi
mum-percentage, dat door het Rijk
is vastgesteld. In Holten is deze
moeilijkheid op de genoemde wijze
ondervangen, zodat ten minste het
toegestane bouw-volume kan wor
den verwerkelijkt. Of het eerste
denkbeeld tot het aangaan van zulk
een lening te Holten werd geopperd,
kan in 't midden worden gelaten
ook andere gemeenten doen pogin
gen in dezelfde richting doch aan
Holten komt de eer toe, de eerste te
zijn, waar de lening is geslaagd en
dat binnen de vlotte tijd van één
week. „Wanneer het gaat om inder
daad belangrijke dingen" zei bur
gemeester Enklaar in de raad
„hebben we mogen ervaren, dat de
burgerij tot helpen bereid is, dat zij
dan mede haar schouders wil zetten
onder de taak, die taak der overheid
is."
Het welslagen van Holten is de
moeite waard, op de Holterberg van
algemene waardering te worden ge
plaatst. Het opent even wijde vèr-
gezichten als de Holterberg zelf. In
een tijd. waarin het grootscheepse,
het reusachtige, het technisch vol
maakt geregelde als iets goddelijks
en als een doel op zich wordt aan
beden en aangeprezen, komt het be
scheiden Holten, onbedoeld, een les
geven in een soort gezellige ge
meenschapszin, welke bijna uit deze
tijd werd gewaand.
Er zijn geesten met brede wiek
slag, die gemeentelijke en geweste
lijke belangensferen verre beneden
zich hebben gelaten en zelfs de lan
delijke als een benauwde kooi voe
len. Zij zweven nog slechts in de
supra-nationale gemeenschappen
met als eind-doel de éne wereld-ge
meenschap. De wereld is zo klein
geworden zuchten zij r- en als we
binnenkort nog sneller zullen vlie
gen, wordt de wereld nog kleiner
en krimpt in tot een groot dorp. In
dien de wereld dan één bolrond Hol
ten wordt, zouden we haar gelukkig
kunnen prijzen! Een steviger inter
nationale binding ligt lijnrecht in de
ontwikkelingsgang der menselijke
samenleving en kan economische en
politieke voordelen hebben, maar de
geestdrift, waarmede daarbij nu en
dan de vervaging der nationale
grenzen wordt voorgestaan als een
op zich begerenswaardig doel, kun
nen we niet delen.
Eén enorme samenleving van mil-
liarden mensen, allen met dezelfde
hoed op en hetzelfde jasje aan, maakt
een even plezierige indruk als een
grootbedrijf, waar al het werk aan
de lopende band geschiedt. De mens
wordt beknor in de volle ontplooiing
zijner persoonlijkheid. Hij telt alleen
nog maar mee als nummer. Het is
daarom toe te juichen, dat, dwars te.
gen het streven naar internationali
sering in (en waarschijnlijk we! als
onbewuste reactie daarop) een be
weging gaande is, om niet alleen het
internationale, maar ook het gewes
telijke en gemeentelijke gemeen
schapsgevoel aan te wakkeren en de
nationale en gewestelijke eigenaar
digheden in bescherming te nemen.
De koningin der Nederlanden draagt,
door het brengen van provinciale en
gewestelijke bezoeken, het hare bij
tot het verlevendigen van zulk een, in
sommige* oog misschien bekrompen,
gemeenschapszin in engere kring,
welke echter eerste voorwaarde is
voor een gezond staatsbestel en voor
het sdheppen van zo gunstig en ge
lukkig mogelijke levensvoorwaarden.
Zelfs in het atoom-tijdperk ligt het
ware geluk der mensen besloten in
kleine samenlevingen, in de huisge
zinnen rond de haard, in de gemeen
ten rond de kerktoren, in de persoon
lijke banden en (een mens is nu een
maal egoïstisch van aanleg), in de
persoonlijke belangen. Is ei* een ge
zonde gemeenschapszin in de kleine
re samenlevingen waarvan Holten
zulk een navolgenswaardig voorbeeld
gaf dan is de geest vaardig voor
breder en. hoger vlucht Kleineert
men zoals b.v. door een onnodige
aantasting der gemeentelijke autono
mie geschiedt, de werkzaamheid de
zer kleine samenlevingen, dan kan
men een internationale orde construe
ren als een hoge ijle koepel, welke
rusten gaat op veïgruizelde grond
vesten.
Het gaat nog erg
stroef
De communisten hebben gister
avond op de „vredesbrug" bij Pan
Moen-jon een boodschap aan de ge
allieerde verbindingsofficier over
handigd.
De inhoud daarvan is vanmorgen
vroeg door het Chinese persbureau
„Nieuw China" bekend gemaakt.
De Noordelijken stelden voor, dat
de delegaties dus niet de verbin
dingsofficieren van beide par
tijen haar besprekingen te Kaesong
zouden hervatten op Dinsdagmor
gen 10 uur een onderhoud heb
ben met de verbindingsofficieren van
de verbondenen. Er zou dan ecbter
slechts over het tijdstip voor het her
vatten van de wapenstilstandsbespre
kingen zelf worden gesproken.
WEER AFGEBROKEN
De verbindingsofficieren der ver
bondenen hebben Dinsdagmorgen te
Kaesong met Noordelijke verbin
dingsofficieren -en' bespreking van
een uur gehad.
Aan de vergadering kwam plotse
ling een einde toen de Noord-Ko-
reaanse kolonel Tsjang boos de ka
mer verliet. Hij had tevoren de sug
gestie afgewezen, dat de verbindings
officieren bevoegd moesten zijn te
spreken over de voorwaarden voor
hervatting der bestandsbesprekin
gen. Er is geen afspraak gemaakt
voor een volgende vergadering.
VOORUITZICHTEN DONKER.
De vooruitzichten voor een hervat
ting van de bestandsbesprekingen zijn
thans slechter dan ooit, zo verkla
ren politieke en militaire waarne
mers te Tokio. De Noordelijken wil
len over niets anders spreken dan
over het tijdstips van hervatting der
besprekingen te Kaesong, terwijl ge
neraal Ridgway er op staat, de con
ferentie op een andere plaats voort
te zetten.
Koning George
gaat vooruit
Koning George van Engeland heeft
gisteren aan kracht gewonnen, zo
deelden vijf doktoren gisteravond
mede in de vierde bekendmaking, die
sinds de operatie werd aangeslagen.
In het morgenbulletin stond, dat de
koning een rustige nacht had gehad
en dat zijn toestand zo bevredigend
bleef, als verwacht mocht worden.
De vijf doktoren, die de laatste bul
letins ondertekenden, hebben de ge
hele nacht bij de vorst gewaakt.
Aan het einde van een grote tankslag, welke drie dagen duurde, hebben tankcolonnes van de Verenigde
strijdkrachten belangrijke heuvelposities ten Zuid-Oosten van Koemsong aan het centrale front van Korea
bezet. Twee Amerikaanse tanks bc stoken de Noordelijke strijdkrachten die hevige tegenstand boden.
Pontecorvo's rol
Rusland is van plan in 1952 zijn
eerste waterstofbom tot ontploffing
te brengen, zo beweert Kenneth de
Courcy, de hoofdredacteur van de
„Intelligence Digest", waarin hij
reeds meermalen onthullingen over
het Russische atoomonderzoek heeft
gedaan.
De Courcy zegt zijn inlichtingen
ontvangen te hebben van vooraan
staande personen achter het „ijzeren
gordijn", die inzage kunnen nemen
van geheime documenten, maar
vijandig staan tegenover het Sov
jet-regiem.
Volgens de Courcy is de Russis'che
waterstofbom ontwikkeld door prof.
Bruno Pontecorvo, de Britse geleer
de, die in Augustus van het vorige
jaar uit Engeland verdween. Ponte
corvo zou thans in het uiterste Zui
den van Aziatisch Rusland de lei
ding hebben van een laboratorium
voor de ontwikkeling van de H-bom.
Dit centrum is naar de Courcy
beweert op persoonlijk bevel van
Stalin gesticht. Hoofddoel is te be
palen hoe een waterstofbom op de
beste manier tot ontsteking kan
worden gebracht.
In Maart of April 1950 zou een
eerste geslaagd inleidend experiment
hebben p'aats gehad. Daarna arri
veerde Pontecorvo echter in Rusland
mét volkomen nieuwe denkbeelden
over atoombommen, de ontsteking
van de waterstofbom en de produc
tie van deze bommen voor militaire
doeleinden. Zijn denkbeelden, waar
in een hele reeks Britse en Ameri
kaanse geheimen is verwerkt, zijn
o-pgenomen in het Russische pro
gramma en vormen thans naar
de Courcy beweert de grondslag
van het project. Stalin gaf hem ech
ter tot October 1952 de tijd het pro
ject te voltooien.
AP tekent hierbij nog aan, dat de
commissie voor dc atoomenergie uit
het Amerikaanse Congres 9 April jl.
heeft verklaard, dat Pontecorvo na
dr. Klaus Fuchs de gevaarlijkste
spion uit de geschiedenis der Ver.
Staten is. Hij werkte in de tweede
wereldoorlog aan het Amerikaanse
„Manhattan-project" (de codenaam
voor de vervaardiging van de eerste
atoombom) en ging later naar Enge
land, waar hij éen van de belang
rijkste figuren in het atoomcentrum
Harwell werd. (A.P.).
S)e tteUvtamp ut &igeCand eiót dertien daden
Dertien personen kwamen om het leven en ruim 90 werden gewond, toen de sneltrein van Liverpool naar
Londen nabij Rughby ontspoord is, waarbij de locomotief en alle vijf wagons uit de rails liepen. De trein
iad op het moment van het ongeluk een snelheid van 100 km per uur. Een overzicht van de plaats waar de
trein uit de rails liep.
ALS DE RUSSEN OP
MANOEUVRE ZIJN.
Een regen van granaten van Sow-
jet-Russisch tankgeschut is op het
eind van de vorige week op het
dorp Breitenbrunn in het district
Neusiedl neergekomen, zo hebben
autoriteiten van Burgenland in de
Sowjetzone van Oostenrijk gisteren
medegedeeld. De granaten moeten
„afdrijvers" zijn geweest van de
schietbanen voor tankgeschut te Kai-
sersteinbruch.
In de „Wiener Kuxier", een dag
blad dat met Amerikaanse steun in
Wenen verschijnt, werd gemeld, dat
twaalf boerderijen getroffen waren
en dat een vrouw in een been was
geraakt. Een aantal Russische solda
ten kwam de projectielen Zaterdag
opzoeken. Toen er protest tegen de
beschieting werd aangetekend bij de
Sowjet-autoriteiten, zou een Sowjet-
officier hebben gezegd, dat de scho
ten niet door Russen maar door
partisanen waren gelost.
Verkiezingen brachten
geen uitkomst
Veldmaarschalk Papagos' rechtse
politieke beweging heeft blijkens de
thans bekend geworden volledige uit
slagen der jongste Griekse verkie
zingen 623.297 of 36.5 procent van de
1.707.744 uitgebrachte stemmen be
haald.
Tweede is de progressieve coalitie
(EPEK) van generaal Piastiras met
399.529 stemmen, derde de liberale
partij van Venizelos met 324.482
stemmen. Dc linkse Verenigde Demo
cratische partij (EDA) kreeg 178.325
stemmen en de Populisten van oud
premier Tsaldaris, die bij de vorige
verkiezingen als grootste partij uit
de bus kwamen, kregen slechts
113.580 stemmen.
De zeterverdeling is nog niet be
kend, maar vaststaat, dat de uitsla
gen tot een ernstige politieke impas
se zullen leiden, omdat noch Papa
gos, noch de centrum- of linkse par
tijen een meerderheid kunnen krij
gen om een kabinet te vormen.
Papagos heeft verklaard niet aan
een coalitie te willen deelnemen en
heeft het onmiddellijke aftreden van
het liberale kabinet Venizelos geëist.
SNELLERE HULP VOOR
FRANKRIJK.
De Amerikaanse regering heeft
bekend gemaakt, dat belangrijke
verbeteringen zullen worden aan
gebracht in het tempo van de leve
ringen van militaire hulp aan de
Franse en loyale Vietnamese strijd
krachten in Indo-China voor hun
strijd tegen de communisten van
Zuid-Oost-Azië.
De verklaring, waarin geen cij
fers worden genoemd, werd uitge-
geven door de ministeries van Bui-
l tcnlandse Zaken en van Detensie als
slotcommuniqué inzake de met ge
neraal De Lattre de Taeigny ge
voerde besprekingen.
Er zijn aanwijzingen, dat Indo-Chi-
na waarschijnlijk het leeuwendeel
krijgt van de één milliard dollar die
j voor de periode van thans tot het
volgend jaar Juli aan militaire en
j economische hulp voor de landen
van het Verre Oosten zal worden
uitgetrokken
In het communiqué wordt nog ge
zegd, dat de Amerikanen en Fran
sen het er geheel over eens zijn, dat
de succesrijke verdediging van In-
do-China van het grootste belang
is voor de verdeling van geheel
Zuid-Oost-Azië.
In de opslagplaatsen van de dis-
tileerderij van het Benedictijner
klooster te Sarria in de Spaanse pro
vincie Lugo, dat bekend is om zijn
likeuren, is brand uitgebroken. De
uiterst waardevolle bibliotheek is
verbrand. Een monnik is in de vlam
men omgekomen en twee personen
zijn ernstig gewond.
Het klooster zelf, dat dateert uit
de 16e eeuw, werd verwoest, maar
de 18de eeuwse kerk bleef intact.
Vijf politie-ambtenaren uit dc om
geving van II anno ve en Brunswijk
zijn door het ministerie van Neder-
S.r/ksen voor een hooggerechtshof
gedagvaard. Hu-.i wordt landvcrra-
dc-rlijke activiteit ten laste gelegd,
met name bij het vormen van com
munistische cellen in het politie-ap-
paiaat. Bovendien zouden zy con
tact hebben gehad met Russische
spionnen.
Officieren van dc Britse inlichtin
gendienst wisten sinds enige tijd
van het ontstaan van vijf Russische
spionnage- en sabotagegroepen in
de Engelse bezettingszone Het West-
duitsc blad „Der Stern" vulde zijn
koion.men de afgelopen week met
een reportage en foto's over de ac-
t'viieit van een dezer groepen.
Russische agenten overschrijden
dage'ijks zonder mc-e'te de zóne-
grens. Een ex-officier van de Wchr-
macht stend achter een tapkast van
een grenscafé en verzamelde daar
inlichtingen ovei Engelse troepen
verplaatsingen. die hij doorzond
naar het hoofdkwartier van de Rus
sische inlichtingendienst in Herren-
ourg
Bonn uitgenodigd
De Westelijke geallieerden hebben
de Duitse bondsrepubliek formeel
uitgenodigd om als gelijkwaardige
deelgenoot troepen te leveren voor de
verdediging van Europa. De hoge
commissarissen van Engeland, Frank
rijk en de Verenigde Staten ontvin
gen dr. Konrad Adenauer in het
slot Ernich aan dc Rijn, de residentie
van de Franse commissaris. Zij lie
ten de bondskanselier weten, dat
het bezettingsstatuut in een ver
drag tussen gelijken zal worden om
gezet en dat de Hoge Commissie-
zal verdwijnen indien Duitsland
zijn aandeel levert voor een ver
enigd Europees leger.
Na een gesprek, dat de gehele dag
duurde, hebben de vertegenwoordi
gers der Westerse landen in een
ermmuniqué verzekerd, dat zij in
structies hebben om de aard der be
trekkingen tussen de Drie en de
bondsrepubliek volkomen te wijzi
gen. Zij waarschuwden er echter
voor, dat de onde .handelingen W'l
enkele weken zullen duren.
De economische
situatie van
W. Duitsland
In een studie over de economische
situatie van West-Duitsland, uitge
geven door Dean G. Rowland Col
lins, directeur en dr. Marcus Nad Ier,
directeur voor onderzoekingen van
het Instituut voor Internationale
Financiën van de universiteit van
New York, wordt gezegd, dat West-
Duitsland sedert de oorlog welsiwaar
zich in opmerkelijke mate heeft her
steld, doch dat de financiële en mo
netaire stabiliteit van dit land nog
steeds bedreigd wordt door ernstige
economische en politieke hinderpa
len. De voornaamste struikelblokken
zijn de chronisch grote tekorten op
de betalingsbalans, de strenge devie-
zencontrole, de inflatoire druk, ver
oorzaakt door crcdietexpansie en
goederentckorten, een zwakke fis
cale positie, die ten dele het gevolg
is van veelvuldige belastingontdui
kingen, schaarste aan kapitaal voor
beleggingen op lange termijn en het
feit, dat het buitenland niet genegen
is tot nieuwe beleggingen in Duits
land.
Het gereorganiseerde centrale en
commerciële bankstelscl van Wcst-
Duitsland heeft ondanks een aantal
zwakke plekken, welke voorname
lijk zijn toe te schrijven aan oncon
troleerbare factoren, een functione
rende structuur, en het heeft in
weerwil van zijn gebreken bijgedra
gen tot verbetering van dc econo
mische situatie, aldus wordt in de
studie gezegd.
De tekorten aan grondstoffen en
de beperking van dc industriële
productie door de geallieerden, als
mede het demonteren van fabrieken
voor de herstelbetalingen hebben
het onmogelyk gemaakt, dat de uit
voer van fabrieksgoedcrcn in vol
doende mate steeg om de benodigde
invoer te financieren.
In de studie wordt voorts opge
merkt, dat de betalingsbalanspositic
nog wordt verergerd door het verlies
van dc buitenlandse activa. Het
wordt niet waarschijnlijk geacht, dat
in de naaste toekomst voorzien zal
worden in Duitslands behoefte aan
buitenlands kapitaal, zulks wegens
dc onzekere economische en politieke
structuur van het land, zijn ligging
in de nabijheid van dc gevarenzóne
van Oost-Europa, zijn drastische
deviezencontrole, die het overmaken
van winsten op buitenlands kapitaal
verbiedt, en dc onzekerheid aan
gaande de regeling van Duitslands
vooroorlogse schulden.
Labour sluit de
gelederen
Voor komende
verkiezingen
De leiders van dc Engelse La-
bourpartfj hebben gisteren een wa
penstilstand gesloten met de linker
vleugel in de partij voor de deur
van de verkiezingscampagne. De
voornaamste bestrijder van dc La-
bourregering, dc voormalige minister
van Gezondheid, Aneurin Bevan,
helpt mede aan het opstellen van do
richtlijnen voor dc verkiezingsac
tie van de partij, die als een een
heid voor de dag wil komen.
Volgende week Maandag begint de
jaarlijkse partijconferentiè te .Scar
borough aan de Oostkust, die in
plaats van 5 dagen slechts 2 y, dag
kan duren. Omdat dc conferentie dc
eenheid moet bevestigen, zullen hon
derden resoluties over dc „kosten
van het levensonderhoud" alsmede
de omstreden jongste verklaring
over de partijpolitiek onbesproken
blijven. In plaats daarvan komt een
korte verklaring, die de grondslag
voor een verkiezingsmanifest zal
vormen.
Protest van Nederland en Denemarken
NEDERLAND heeft doet weten, dat het overweegt bepaalde handclscon-
cessies aan de Ver. Staten op te schorten als gevolg van de Ameri
kaanse beperking op de invoer van kaas en andere zuivelproducten.
Dr. H. van Blankenstein, directeur
van het Nederlandse Directoraat-Ge
neraal voor de Buitenlandse Econo
mische Betrekkingen, deelde in Ge-
nève aan de contractanten van de Al
gemene Tarieven- en Handelsover
eenkomst (GATT) mee, dat de Ame
rikaanse maatregel in zijn land grote
bezorgdheid heeft gewekt.
Het zou niet eerlijk zijn, aldus dr.
Van Blankenstein, als ik hier ver
zweeg, dat mijn regering ernstig
overweegt, de contractanten te ver
zoeken, volmacht te verlenen tot op
schorting van bepaelde concessies, die
aan de Ver. Staten zijn verleend
krachtens voorafgaande onderhande
lingen.
De leider van de Deense delegatie
merkte op, dat zijn regering van de
GATT een uitspraak wil over de
vraag of de nieuwe Amerikaanse be
perkingen in strijd zijn met de GATT,
met de geest en de letter van de
overeenkomst.
Denemarken en Nederland hebben
beide een memorandum ingediend,
waarin zij tegen de Amerikaanse
maatregel tot beperking van de in
voer van kaas en andere zuivelpro
ducten protesteren.
KxPiAettjt...
Leert iemand niet tijdig liefdadig-
en offervaardigheid, dan is zyn leven
mislukt.
