3)e C<2id<^(Soii^ant
Nieuwe verkiezingen in Engeland
m
ATTLEE WAAGT HET ER OP
Tijdstip voor Labour niet gunstig
De ziekte van
koning George
Italië staakte
Hervatting van de wapen
stilstandsbesprekingen
Eisenhower op
inspectie
Grotewohl houdt aan
Denemarken geeft bezwaren op
Vieifmndeid MedJCeiea-ai^wiitigeiA naai huid,
Directeur: C. M. v. HAMEKSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DONDERDAG 20 SEPTEMBER 1951
42ste JAARGANG No. 12389
Attlee neemt een
kloek besluit
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
GISTERAVOND heeft premier Attlee het Britse volk er via de radio
officieel van in kennis gesteld, dat Donderdag 25 October nieuwe
verkiezingen voor het Lagerhuis zullen worden gehouden. Daarmede be
vestigde hij de hardnekkige geruchten der laatste dagen, dat hij toch tot
vervroegde verkiezingen besloten had.
Het „oude" Huis (thans op reces) komt 4 October voor het laatst bij
een en wordt 5 October ontbonden. De nieuw gekozen Lagerhuisleden
zullen 31 October voor het eerst vergaderen, terwijl het nieuwe Huis
door de koning op 6 November officieel geopend zal worden.
Meerderheid te klein
„Achttien maanden lang heeft de
regering de zaken van het land be
hartigd met een zeer kleine meerder
heid in het Lagerhuis", zo ving de
premier zijn officiële bekendmaking
aan. „Ik ben van mening, dat thans
het tijdstip is aangebroken om de
kiezers te vragen hun vertrouwen in
de regering te hernieuwen en haar
voldoende steun m het parlement te
verschaffen om de belangrijke
vraagstukken waartegenover zij zich
zowel in het binnenland als in het
buitenland geplaatst ziet, te kun
nen behandelen".
„Om deze reden heb ik de koning
voor wiens spoedig herstel wij ^1-
Koning George VI van Engeland
heeft gisteren op het Buckingham-
paleis te Londen enkelen van de 9
geneesheren ontvangen, die daags
te voren de bekendmaking over zijn
gezondheidstoestand hadden onder
tekend. De vorst hield zich de ge
hele dag in zijn eigen vertreden op,
terwijl de bevolking en de pers zich
afvroegen aan welke- longaandoe
ning koning George zou lijden. Men
heeft wel de zekerheid, dat de be
handeling van lange duur zal zijn.
Kleine groepjes mensen stonden
voor het paleis toen kroonprinses
Elisabeth 's middags kwam aanrij
den om haar 56-jarige vader te be
zoeken. Deelnemingsbetuigingen uit
vele delen van de wereld zijn de
vorst na de bekenmaking van
Dinsdag toegezonden.
De voorbereidingen voor de ko
ninklijke reis naar Australië en
Nieuw-Zeeland in het volgend jaar
gaan nog steeds voort.
len bidden verzocht de ontbinding
van het parlement toe te staan. Het
heeft Zijne Majesteit behaagd mijn
aanbeveling, het parlement Vrijdag 5
October te ontbinden, te aanvaarden".
Het was voor het eerst in de ge
schiedenis, dat een Britse premier al-
gemeene verkiezingen aankondigde
via de radio.
De komende 37 dagen, en vooral
de drie weken van de officiële ver
kiezingscampagne zullen een verbit
terde strijd te zien geven tussen de
beide grote rivalen: de socialistische
en de conservatieve partij.
Opinie-onderzoeken, welke de laat
ste tijd gehouden zijn, hebben aan
getoond, dat een toenemend aantal
Britten thans reeds meer dan de
helft zijn stem wenst uit te bren
gen op de conservatieven. Op het con
servatieve hoofdkwartier voorspelde
een woordvoerder gisteravond zelfs
een „duidelijke meerderheid" van 26
zetels voor zijn partij.
Labour's meerderheid na de ver
kiezingen van 23 Februari '50 be
droeg slechts zeven zetels en daalde
in de daarop volgende maanden tot
vijf.
Attlee heeft het risico van nieuwe
verkiezingen genomen op een tijd
stip, dat het prestige van zijn partij
in het land geacht wordt tot een laag-
tepunt te zijn gedaald. De socialisten
zijn onder elkaar verdeeld over de
bewapening. De linkervleugel van de
partij, geleid door oud-minister
Aneurin Bevan, vindt dat de levens
standaard te sterk lijdt onder de gro
te uitgaven voorwapens.
De kosten van levensonderhoud
stijgen van dag tot dag. Voor de ko
mende winter bestaat het gevaar van
een tekort aan brandstof en vijf mil-
lioen georganiseer den hebben loons
verhoging geëist.
,,'t Is welletjes",
zeqt Snyder
De Ver. Staten voelen er niet veel
voor de andere Atlantische landen
meer hulp te geven, omdat hun eco
nomie in gevaar zou komen door de
herbewapening. Dit bleek in Ottawa,
waar de Amerikaanse minister van
financiën Snyder, geen verdere
hulpverlening overwoog dan welke
nu wordt gegeven.
Later verklaarde de Amerikaanse
ambassadeur in algemene dienst Jes-
sup, dat de andere Nato-landen een
„beter uitgebalanceerd en doelmati
ger gebruik moesten maken van de
reeds beschikbare fondsen".
Het is bekend, dat Snyder er niet
van overtuigd is, dat de Nato-lan
den genoeg doen, zodat zijn verkla
ring niet geheel onverwacht kwam.
Gehoopt wordt, dat nog een regeling
kan worden getroffen voor plaat
sing van Amerikaanse defensie-op
drachten in Europa. Dit zou de pro
ductiviteit en de deviezenpositie van
Europa ten goede komen.
RODEN ZIJN BEREID
De Noordelijken hebben Donder
dagochtend verzocht de wapenstil
standsbesprekingen te hervatten.
Het verzoek, dat afkomstig was van
de Noord-Koreaanse en Chinese be
velhebbers, werd door radio-Peking
uitgezonden. De Noordelijke gene
raals verzochten generaal Ridgway
Een 24-uurstaking van meer dan
een millioen rijksambtenaren in Ita
lië heeft gisteren het staatsapparaat
op aanmerkelijk langzamer tempo
doen draaien, maar niet geheel tot
stilstand gebracht. Het trein-, tele
graaf- en postverkeer werd vrijwel
stilgelegd; het telefoonverkeer on
dervond urenlange vertraging.
Bussen moesten nu in hoofdzaak
de verbindingen tussen de grote ste
den onderhouden, maar aan sommi-
ge stations kwam genoeg personeel j
opdagen, om enkele treinen te laten
rijden.
Deze staking werd door alle vak- j
verenigingen communistische en
niet-communistische afgekondigd
om kracht bij te zetten aan loon
eisen. De christelijk-democratische
vakverenigingen werden evenwel
door haar meedoen heftig gecriti-
seerd.
Wat de deelneming aan de sta
king betreft zou, volgens woord
voerders van de regering, slechts 10
procent van de ambtenaren der mi
nisteries aan de oproep gehoor heb
ben gegeven Communistische
woordvoerders gaven echter een
percentage tussen de 85 en 95.
Generaal Eisenhower heeft gister
middag zijn driedaagse inspectie
tocht langs de onderdelen, die deel
nemen aan de oefening Counter-
thrust, beëindigd.
Het deed mij goed, zei hij, om
soldaten van zeven landen zo met
elkaar te zien oefenen. Het moeten
er echter nog meer worden. Onze
eenheid moet hechter en sterker
zijn, dan de eenheid van de door
dictators geleide landen. De geest
onder de troepen noemde de gene- j
raai voortreffelijk.
Des ochtends heeft Eisenhower
nog het vliegveld bij Wunstorf be-1
zocht, waar op hef ogenblik zestien I
Gloster Meteors van de L.S.K. zijn
gestationneerd. Even voor hem was
luitenant-generaal I. A. Aler, chef
van de luchtmachtstaf, bij de Ne-
derlandse squadrons gearriveerd.
Met generaal Aler besprak Eisenho
wer de opbouw van de Nederland
se luchtmacht. Zijn woorden hiel
den steeds weer een aansporing in
om toch vooral met spoed te wer
ken aan de versterking van onze
defensie.
Vliegen de Duitsers er in
Premier Otto Grotewohl van Oost-
Duitsland heeft gisteren zijn eis tot
„vrije en geheime" verkiezingen in
geheel Duitsland om een eind te ma
ken aan de verdeling herhaald, maar
de Westduitse politieke leiders en
regeringsautoriteiten houden het op
het „neen" van bondskanselier
Konrad Adenauer. Het denkbeeld
van eenheid wekt echter weerklank
bij de Duitse bevolking, vooral in
Berlijn en München.
Grotewohl wees gisteren in een
radio-toespraak tot duizenden arbei
ders te Fürstenberg aan de Oder
aan de nieuwe Duits-Poolse grens,
het voorstel tot proefverkiezingen
in Berlijn verontwaardigd van de
hand. Hij eiste onomwonden gelijke
vertegenwoordiging voor de Oost-
Duitsers in een Duitse raad, die de
verkiezingen voor een nationaal
parlement zou voorbereiden omdat
zij anders overstemd zouden worden.
De Oostduitse premier had geen
goed woord over voor Adenauer, de
„volksvertegenwoordiger, die een
volksverrader was'hij legde de na
druk op het gevaar voor een derde
wereldoorlog bij de opening van een
nieuwe staalfabriek in tegenwoor
digheid van Russische en Poolse ver
tegenwoordigers.
Duitsers in
geallieerde dienst
West-Duitse sociaal-democratische
afgevaardigden hebben bij de Bonds
dag een motie ingediend, waarin
wordt geprotesteerd tegen gewapen
de Duitse vrijwilligers in dienst van
de geallieerden.
West-Duitsland heeft geen leger,
doch de Britten hebben 30.000 Duit
sers in dienst als chauffeurs en be-
wraker*, die uniformen dragen en
van wie velen gewapend zijn als zij
dienst doen. De Franse en de Ame
rikaanse strijdkrachten in Duits
land hebben soortgelijke organisaties
De sociaal-democraten eisen, dat de
geallieerden het recht om Duitsers
te bewapenen zal worden ontnomen
en dat slechts aan de West-Duitse
wetgevende macht dit recht zal wor
den toegekend.
hierin de wapenstilstandsbesprekin
gen te Kaesong onmiddellijk te her
vatten.
Inmiddels zijn de verbindingsoffi
eieren van de V.N., vergezeld door
drie correspondenten, uit Moensan
vertrokken voor de Woensdag afge
sproken bijeenkomst met Noordelijke
verbindingsofficieren in de omge
ving van Kaesong.
Zij keerden naar Moensan terug
met een nota van de Noordelijken
inhoudende het verzoek tot onmid
dellijke hervatting van de wapenstil
standsbesprekingen.
In de uitzending van radio-Peking
werd tevens geprotesteerd tegen
schendingen van de neutrale zóne,
waaraan echter werd toegevoegd:
„Met het oog op het feit, dat van
uw kant spijt is getoond over het
jongste incident, stellen wij voor de
besprekingen onverwijld voort te
zetten".
MARANHAO IS WEER RUSTIG.
Te San Luiz, de hoofdstad van de
Braziliaanse staat Maranhao, waar
Dinsdag onlusten uitbraken in ver
band met de terugkomst van de gou
verneur Eugenio de Barros, is alles
weer rustig en heeft de regering de
toestand geheel ander controle, al
dus meldt de politie.
SUKARNO DOCTOR HONORIS
CAUSA.
President Sukarno is Woensdag aan
de Gadja Madan, de universiteit te
Djogjakarta, gepromoveerd tot doc
tor honoris causa in de rechtsweten
schappen. De overweging, die aan
deze promotie ten grondslag ligt, is,
dat de president de Pantja Sila wist
over te dragen aan het volk en het
volk bewust maakte van de philoso
phic, die in de Pantja Sila is neerge
legd.
(Opvoeding en cultuur van Indo
nesië zijn gebouwd op de vijf grond
beginselen van de Grondwet, die ge
noemd worden de Pantja Sila (vijf
zuilen). Deze grondbeginselen zijn:
geloof in God, humaniteit, nationaal
bewustzijn, democratie en sociale
rechtvaardigheid)
PRINSES WILHELMINA
IN ENGELAND
De particulier secretaresse van
Prinses Wilhelmina meldt ons, dat
Prinses Wilhelmina gisteren met
een boot van maatschappij „Zee
land" voor een kort verblijf naar
Engeland is vertrokken.
GEWONDEN UIT KOREA
AANGEKOMEN
Op het vliegveld Valkenburg zijn
gistermiddag om tien minuten over
vijf uit Engeland 17 gewonden van
het Nederlandse detachement in
Korea aangekomen. Zij werden ver
voerd naar de militaire hospitalen
te Utrecht en 's-Gravenhage.
Toelating van Griekenland en Turkije
DENEMARKEN heeft tenslotte toch besloten, zo verneemt Reuter, aan
de toelating van Griekenland en Turkije tot het Atlantisch Pact
geen verdere bezwaren in de weg to leggen. Daarmee hebben alle 12
NATO-landen hun goedkeuring aan het toetreden tot het Pact van de
beide landen gegeven, zodat de Atlantische Raad zich formeel (en zo
als vereist wordt: unaniem) voor deze opneming kan uitspreken.
Overigens moet het betreffende
besluit, dat een herziening van het
Atl. Pact noodzakelijk maakt, nog
goedgekeurd worden door de parle
menten der NATO-landen en in
dat opzicht verwacht minister Stik
ker, naar hij gisteren reeds zei, in
het Nederlandse parlement nog wel
enige moeilijkheaen, zolang er nog
niet voldoende inlichtingen over
„zekere organisatorische kwestie"
zouden zijn. Welke deze kwestie
was, wilde hij niet zeggen, doch A.P.
meent te weten, dat zij de vorm zou
betreffen, welke het commando
voor het Midden-Oosten zou ver
krijgen.
TE GROTE BEVOEGDHEID
Voorts hebben de kleinere landen
geweigerd in te stemmen met de
voorgestelde vorming van een „com
missie der Grote Drie", die zou moe
ten bestaan uit de ministers van
Frankrijk, Engeland en Amerika en
De Perzische olie
Woensdagavond heeft het Perzische
kabinet besloten het verzoek van
Harriman om de verzending van het
ultimatum naar Engeland uit te stel
len, te negeren.
Nadat het kabinet de brief van
Harriman had besproken deelde vice-
premier Fatemi mede: „Wij zijn vast
besloten bij ons besluit te blijven, de
Britten vijftien dagen de tijd te ge
ven om de besprekingen te hervatten
of anders Perzië te verlaten".
De secretaris-generaal van de Per
zische olieraad, Hoessein Maki, heeft
Woensdagavond aan Reuter medege
deeld, dat nationalistische afgevaar
digden uit de Perzische Tweede Ka
mer druk uitoefenen op de Perzische
regering om alle Britse consulaten in
Perzië, behalve het consulaat-gene
raal te Teheran, te sluiten „als maat
regel tegen de Britse economische
sancties". Maki gelooft, dat de rege
ring dit verzoek zal inwilligen. Hij
zei, dat het niet de bedoeling is de
diplomatieke betrekkingen af te bre
ken.
De Perzische olieraad heeft twee
vooraanstaande Britse functionaris
sen van de Engels-Perzische olie
maatschappij bevolen Perzië vóór
Zondag te verlaten.
die grote bevoegdheden zou krijgen
bij het oplossen van bepaalde defen-
.s-.eoroblemen.
Naar Reuter daarover eerder ver
nomen had, zou deze commissie be
last worden met het overbruggen
van de kloof tussen de militaire be
hoeften voor de Atlantische verde
diging enerzijds en de economische
mogelijkheden der betrokken lan
den anderzijds.
Deze commissie, aldus het voor
stel, zou bijv. kunnen adviseren tot
het overhevelen van bepaalde or
ders van het ene land naar het an
dere, voornamelijk naar landen met
veel werkloosheid en ongebruikte
industriële capaciteit, zoals Italië.
Een groot deel van deze orders
zou uit Amerika komen, waar het
ministerie van Defensie enige tijd
geleden 500 mililoen dollar beschik
baar heeft gesteld om in het buiten
land defensie-benodigdheden aan te
kopen.
De raad heeft nu besloten een
commissie te benoemen van alle le
den van het Pact.
Het Amerikaanse Huis van af
gevaardigden heeft besloten een
commissie van zeven in te stellen
om een onderzoek in te stellen naar
de massamoord op Poolse officieren
in de bossen van Katyn. De Duitsers
en de Russen beschuldigen elkaar
wederkerig van deze massamoord.
Duizenden officieren kwamen hier
bij om het leven.
De aartsbisschop van Tsjoen-
king, Louis-Gabriel Xavier Jantzen,
is volgens een Hongkongs blad door
de Chinese communistische autori
teiten uit het land gewezen. De
aartsbisschop, die de leeftijd van 66
jaar heeft bereikt en een slechte ge
zondheidstoestand heeft, is sinds
1925 in Tsjoengking.
Tengevolge van overstromin
gen in Boven-Assam zijn ongeveer
10.000 personen van de buitenwe
reld afgesneden. 500 stuks vee ver
dronk en de schade wordt geschat
op 150.000 gulden. De rivier de
Brahmapoctra bedreigt de stad Di-
broegarh, die in de nacht van Dins
dag op Woensdag reeds door een
wervelstorm werd getroffen.
De burgerbevolking van de
rots van Gibraltar is in de afgelopen
twintig jaar vermeerderd van 18.736
tot 23.232 zielen. Straks vallen ze er
nog af.
WANHOOPS
BESLUIT
ATTLEE heeft dc terling gewor-
pen; hy is dc Rubicon overge
trokken en heeft de schepen achter
zich verbrand. Er komen in October
nieuwe verkiezingen in Engeland en
dan zal het volk maar moeten uit
maken of er een regering zal ko
men, welke over een handzame
meerderheid beschikt om ook wer
kelijk te kunnen regeren.
Blijkbaar heeft Attlee er genoeg
van, om te werken met zo'n angstig
kleine meerderheid als waarover
Labour op het ogenblik beschikt.
Een meerderheid van drie
0 personen en gros is inder
daad geen plezierige basis
voor een regering. Altijd is het op
passen, dat er toevallig geen meer
derheid van de oppositie in het par
lement aanwezig is. En dan moeten
zieken en afwezigen worden opge
trommeld om een nederlaag te voor
komen. Want Churchill zit altijd op
het vinkentouw om van de gelegen
heid gebruik te maken, zodra zy
zich voordoet. Attlee's besluit is der
halve aan de ene kant wel begrij
pelijk, maar aan dc andere kant
vraagt men zich toch af, of het tijd
stip van deze verkiezingen voor La
bour wel zo gunstig is. Attlee's be
sluit heeft veel weg van een wan
hoopsdaad; het moet nu maar eens
buigen of barsten. Want het is een
publiek geheim, dat de Britten de
consequenties van dc Labourpolitiek
zwaar aan den lijve ondervinden.
Het is daar in Engeland geen vet
pot en nu de winter in aantocht is,
dreigt er ook nog een kolenschaarste.
De „Times" van heden ziet de
economische positie van Engeland
somber in. Het blad zegt: „Voor En
geland waren de laatste maanden
verontrustend tengevolge van de
voortdurende prijsstijgingen, een in
flatie in het binnenland en do ern
stige ommekeer in de betalingsba
lans".
„De kosten voor de invoer zyn
meer gestegen dan de legering ver
wacht had, doch de prijsstijging is
nog vergroot door oen inflationisti-
sche stijging van de lonen de po
litiek van beperking en stabilisatie
van de lonen is mislukt De inflatie
heeft de vraag naar invoerartikelen
doen toenemen".
Volgens het blad is het thans dui
delijk, dat de binnenlandse handel
van Engeland dit jaar ten aanzien
lijk tekort zal vertonen en dat het
gehele sterlinggebied eer nieuw en
ernstig dollartekort zal hebben.
Nu kan men daartegen aanvoe
ren, dat er meer landen in Europa
zijn, die con aanzienlijk tekort >i >b-
ben, maar de „Times" voegt eraan
toe, dat deze tekorten op de eerste
plaats van binnenlandse oorsprong
zijn. Zü weerspiegelen het feit, dat
men er in de afgelopen vijf jaar niet
in geslaagd is om de economische
politiek aan te passen aan de econo
mische werkelijkheid.
Met de .Times" zullen er tallozm
in den lande zijn, die de schuld van
de benarde economische positie zul
len leggen op de schouders van de
Labour-politici, hetgeen z'n weer
slag zal vinden op het stembiljet.
Bovendien is het ook niet onbe
kend, dat de Labourpartij te kamoon
heeft met een ernstige tweespalt in
haar eigen gelederen. Fr is in La-
bourkringen een steyige oppositie
tegen de defensie-politiek, die schat-
ten verslindt, welke naar men
j meent beter voor andere doelein-
den besteed konden worden.
I Aldus ziet het er naar uit, dat de
Labourpartij een nederlaag tege
moet gaat. Attlee heeft misscni-n
gedacht: laat een ander nu maar
eens de vuile boel opknappen; op
positie is toch voordeliger. In dat
geval heeft Attlee de politieke zelf
moord verkozen, in de verwachting
straks weer glorievol te kunnen ver
rijzen, inwendig gesterkt door oen
retraite in de oppositie.
Eenentwintig wagens brachten de ruim vierhonderd vrijwilligers van het Nederlandse Detachement Ver
enigde Naties in Korea naar Wonju, vanwaar zij per trein verder naar Pusan vertrokken om zich in te sche
pen naar het vaderland. Foto toont de aankomst van de trucks op het station te Wonju,
TWEE GEWONDEN BIJ BRAND
Gistermorgen is in de gemeente
Den Dungen (N.B.) brand uitgebro
ken in de schuur en garage van de
slager Cooymans. De brand liet zich
aanvankelijk ernstig aanzien, want
de vlammen laaiden hoog op. Een
personenauto vatte vlam. Bij pogin
gen om de brandende auto te blus
sen en uit de garage te duwen lie
pen slager C. en zijn zoon ernstige
brandwonden op,
BROMFIETSER OP KRUISING
GEDOOD.
Dat een bromfiets, die met e>en
flinke vaart rydt, een vrij grote
remweg heeft, is Dinsdagmiddag
weer eens bewezen, toen de heer J.
Roskam, concierge van dc Nuts-
spaarbank te Zwolle, op zijn brom
fiets de hoek van een straat nader
de, waar juist een vrachtauto pas
seerde. Een botsing was onvermijde
lijk. De concierge is met ernstige
hoofdwonden naar het gemeentezie
kenhuis overgebracht, waar hij
Woensdagmiddag aan zijn verwon
dingen is overleden. De bestuurder
van de vrachtauto, de heer J. M. K.
uit Ermelo, treft geen schuld.
„Tel.-
Een leven vol leed en liefde is be
ter dan een zonneloos en windstil
bestaan.