3)e CeidóeSou/fca/nt
Mossadeq krijgt
pijnlijke duimen
Unie Maf- aan Cfoêitiage (tijeen
Mgr A. Riberi uit China
verjaagd
Nieuwe geallieerde aanval
Londen draait de duim
schroeven aan
Duitsers verlangen naar
hun lintjes
Moderne Jeauió
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DINSDAG 11 SEPTEMBER 1951
42ste JAARGANG No. 12381
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., i 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advért.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
INDONESIË EN
NEDERLAND
H.
VOOR DE BEANTWOORDING van
de vraag, wat er voor het Unie
statuut in plaats zou moeten komen,
hebben wij in ons eerste artikel 1)
de vraag gesteld, wat het Uniesta
tuut in wezen eigenlijk betekent.
Wat betekent en dat is hiervan de
eigenlijke kernvraag de samen
werking met de Kroon? In wezen
niets. Voor het Indonesische volk
met zijn diepgaande sentimenten van
volkomen vrijheid is dit altijd nog
Iets van de knellende band met Ne
derland. Deze sentimenten heeft de
Indonesische regering niet kunnen
bedwingen, zij heeft deze niet in de
hand kunnen houden, zoals zij zoveel
niet in de hand heeft kunnen hou
den. Dit feit heeft men onder de
ogen te zien. Als men dat doet, heeft
men alleen maar te zoeken naar een
oplossing en bij het zoeken naar een
oplossing dient men de ervaringeft
na te gaan, welke in de afgelopen
anderhalf jaar van samenwerking
tussen beide landen zijn verkregen.
Dan ziet men, dat alleen de half
jaarlijkse ministersconferentie tus
sen de beide landen behoorlijke re
sultaten heeft opgeleverd. Er waren
bijzondere commissies van voorbe
reiding voor deze conferenties, waar
van de belangrijkste was de finan-
cieel-economische werkcommissie,
welke spoedig zou moeten worden
gevolgd door een culturele commis
sie. De ervaring van deze financieel-
economische commissie was, dat de
ze besprekingen nuttig waren om
allerlei kwesties op te lossen en daar
over is men het in beide landen eens.
En omdat men het daarover in beide
landen eens is, zal dit ook het uit
gangspunt moeten worden om ver
der te werken aan de uitbouw van
de goede verhoudingen met Indone
sië. Men moet dus deze mogelijkhe
den om samen zaken te kunnen
doen, behouden. Alleen dat is reël; de
rest is óf theorie óf sentiment, maar
nutteloos.
Het Uniebureau zou men voor deze
commissies kunnen behoudeR voor
de administratieve coördinatie en
ook zo zou dat bureau "een nuttige
taak kunnen vervullen.
Die kant zou het dus uitmoeten.
Maar dan is het ook niet juist, zoals
het ook in de Tweede Kamer werd
gesteld, dat men, nadat Indonesië
daartoe de wens had te kennen ge
geven, daarna van Nederlandse zijde
met voorstellen zou moeten komen.
Dit zou alleen geschikt zijn om nog
meer voedsel te geven aan het In
donesische sentiment, dat ons reeds
zo dikwijls parten heeft gespeeld.
Door zelf iets op te geven, wat van
generlei waarde blijkt te zijn en zelf
daartoe het initiatief te nemen, heeft
men meer kans dit sentiment te
doorbreken, dat hij de zo noodzake
lijke samenwerking tussen beide
landen nog zoveel moeilijkheden zal
kunnen opleveren.
In Indonesië zelf bleken intussen
de meningen over dit vraagstuk al
lerminst eenstemmig. Prof. Supomo,
die dan nu tenslotte naar Nederland
is gekomen om over dit vraagstuk te
onderhandelen, wees er in het tijd
schrift „Mimbar Indonesia" op, dat
deze met Nederland gesloten over
eenkomsten een internationaal ka
rakter dragen, doordat zij bij het se
cretariaat der Verenigde Naties zijn
geregistreerd. Het Uniestatuut, zegt
hij, houdt geen bepaling in omtrent
een eventuele beëindiging of opzeg
ging door een der partijen, maar dit
heeft niet tot gevolg, dat partijen
aan dit verdrag eeuwig zouden zijn
gebonden. Hij verwerpt en hij
beroept zich hiervoor op professor
Frangois de opvatting dat een in
ternationaal verdrag, als hoedanig
het Uniestatuut zou zijn aan te mer
ken, waarin geen voorzieningen op
dit punt zijn getroffen, slechts op
zegbaar is, indien beide partijen de
overeenkomst zouden wensen te be
ëindigen. Daartegenover staat ech
ter de mening van een gezagheb
bend man als Sjahrir, de leider van
de P.S.I, die in het weekblad „Sikap"
schreef, dat het alleen maar de vraag
was langs welke weg de Indonesisch-
Nederlandse betrekkingen eventueel
op een hechtere en gezondere basis
dan vroeger zouden kunnen worden
gevestigd. Op economisch en finan
cieel gebied zal, volgens hem, een
eenzijdige wijziging van de overeen
komsten niet toelaatbaar zijn. Ge
tracht zal moeten worden langs
minnelijke weg en met een open
oog voor de belangen, die voor de
tegenpartij op het spel staan haar
tot herziening van de overeenkom
sten te bewegen. Ook mr. Wibisono
en anderen stelden zich op dit stand
punt.
Hiermede zijn wij dan tevens aan
geland bij de beschouwing van de
economische kant van dit vraagstuk,
dat wij in een slotartikel willen be
zien.
Het valt te verstaan, dat de Indo
nesische regering prof. Supomo en
De eerste formele zitting van het Unie Hof van Arbitrage werd te Dja
karta door prof. mr. dr. de Grooth geopend. De foto, die gemaakt werd
tijdens de eerste bijeenkomst, toont: Mr. dr. Kusumadtmedja (midden)
rechts van hem prof. dr. Beaufort en Mr. Maramis, links mr. dr. Donner.
VERWACHTE TEGENSTAND BLEEF UIT
EENHEDEN VAN DE VERBONDEN STRIJDKRACHTEN zijn Dinsdag
opgerukt van twee punten ten Noorden van de Imdjin in West-
Korea ten Noorden van Jontsjon en ten Noordoosten van Korangpo-
ri zonder noemenswaardige tegenstand te ontmoeten.
Eerder was gemeld, dat de Noordelijken in dit gebied krachtige ver
sterkingen hadden ontvangen en zich schenen voor te bereiden op een
nieuw groot offensief. Officieren der verbondenen' verklaarden, dat zij de
eerdere voorspellingen, dat de Noordelijken in het Westen hun leger
macht voor een nieuw offensief opbouwen, thans herzien.
Op andere delen van het front werden plaatselijke gevechten geleverd
TIJDSCHEMA IN DE WAR?
In kringen der V.N. gelooft men,
dat het tijdschema voor een moge-
niet de heer Sjahrir heeft gestuurd communistisch offensief in de
0om de onderhandelingen dienaan- war gebracht door de overwinnin-
maar moest afwachten, totdat men gaande te voeren. Boven gegeven 1 Sen ^er verbondenen aan het Oost
van Indonesische zijde met voorstel- citaten maken dat zonder verdere j centrale front sinds 18 Augustus
len dienaangaande zou komen. In- I toelichting duidelijk. In elk geval is I Volgens het hoofdkwartier van het
dien men het erover eens is, dat de j men door de komst van prof. Supo-i achtste legerkorps zijn in de drie
gesloten accoorden in de practijk een mo over deze impasse heen. De on
derhandelingen zijn op gang ge
bracht en het zijn, zoals wij in een
slotartikel hopen aan te tonen, ook
de economische belangen, die een
goede oplossing dringend noodzake
lijk maken.
mislukking moeten worden genoemd,
is het een verkeerde politiek deze te
laten voortbestaan, alleen uit de
rechtsoverweging, dat deze accoor
den onverbreekbaar zijn en dat het
dus Indonesië maar moest zijn, dat
Geen faciliteiten op betalingsgebied
weken na het begin van het beperk
te offensief bijna vijftienduizend
communisten gedood, gewond of ge
vangen genomen, hetgeen neerkomt
op meer dan twee divisies.
RUSSISCHE RAKETTEN?
Het hoofdkwartier van het achtste
leger maakte vandaag bekend, dat
raketten van een type als de Russen
in de jongste wereldoorlog hebben
gebruikt, achter de geallieerde linies
aan het Oostelijk deel van het cen
trale front zijn neergekomen.
RIDGWAY'S VOORSTEL
VERWORPEN.
ONWAARDIGE
BEHANDELING
Mgr. A. Riberi, Pauselijk Internun
tius voor China, geaccrediteerd bij de
Nationale Kwomintang-regering, is te
Hongkong aangekomen. De Pauselij
ke vertegenwoordiger, die bij de
communistische bezetting van Nan
king in 1948 weigerde zijn residentie
te verlaten, werd bij officiëel bevel
van de communistische regering in
China gedwongen China te verlaten.
Dit bevel tot vertrek werd hem Dins
dag 4 September gegeven. Onder
scherpe politiebewaking heeft de In
ternuntius tezamen met zijn twee se
cretarissen Nanking verlaten en is
via Sjanghai en Kanton te Hong
kong aangekomen.
Mgr. Riberi, die weigerde voor dc
pers een verklaring af te leggen,
heeft aan de verslaggever van het
K.N.P. te Hongkong zijn gedwongen
vertrek uit Nanking cn zijn reis naar
Hongkong in korte trekken geschetst.
Op Dinsdag 4 September werd de
Pauselijke Internuntius, die sinds 26
Juni van dit jaar in zijn woning in
huisarrest werd gehouden, onder
voortdurende politiebewaking, naar
het hoofdbureau van politie te Nan
king overgebracht. Na een even be
lachelijk als beledigend verhoor werd
hem het reeds van tevoren opge
maakte regeringsdecreet voorgelezen,
waarin de Internuntius werd gelast
China te verlaten. In dit decreet
wordt mgr. Riberi er in hoofdzaak
van beschuldigd de volksdemocatie
van Nieuw-China te ondermijnen
door samen te werken met de ge
heime agenten van de Kwomintang
en Amerika in China en door Katho
lieke organisaties te gebruiken en te
stichten met als enig doel de volks
democratie door spionnage en sabo
tage te bestrijden.
Na voorlezing van het decreet werd
mgr. Riberi naar zijn residentie te
ruggebracht om zijn koffers te pak
ken. Terwijl hij daarmee nog bezig
was, werd met de plundering van de
residentie der Internuntiatuur reeds
een aanvang gemaakt door tien leden
van het communistische politiecorps,
sloten in een vervuilde derde klas
treincoupé. Ononderbroken ging de
reis over Sjanghai naar Kanton. In
Kanton moest worden overnacht.
Mgr. Riberi en zijn gezellen werden
ondergebracht in een derderangs
burgerlogement. Doch alvorens het
Strengbewaakte logement te mogen
binnengaan, moesten zij aan de deur
blijven staan om een urenlange rede
van een communistische propagandist
te aanhoren. Voor de talrijke me
nigte, die daar was samengebracht,
zette deze nogmaals de afschuwelijke
misdaden van de Pauselijke Internun
tius en zijn handlangers in den brede
uiteen.
Het samengejaagde volk liet zich
niet onbetuigd met schreeuwen en
dreigementen.
Alvorens de volgende morgen de
reis voort te zetten, werden de In
ternuntius en zijn beide secretarissen
aan een vernederende fouillering on
derworpen. Op de grens tussen com
munistisch China en het nog vrije
gedeelte van Hongkonk werden zij
nogmaals zorgvuldig gefouilleerd,
waarna mgr. Riberi de vrijheid en
grootse ontvangst te Hongkong tege
moet ging.
Radio-Peking heeft gisteravond
generaal Ridgway's voorstel om een
andere conferentieplaats te kiezen I Onder gewapende geleide werd de
van de hand gewezen. „Onverstan- diplomatieke vertegenwoordiger van
het Vaticaan naar het station ge-
dig en dwaas noemde de radio hetbracht, waar zijn twee secretarissen
UNO-voorstel, dat volgens deze uit-1 °P dezelfde wijze reeds waren aange-
zending ten doel zou hebben „de on- ko™en-
j 1 Tezamen met een tiental commu-
derhandelingen te saboteren". nistische soldaten werden mgr. Ri-
Terwijl de Perzische premier Moss adeq met een "ultimatum schermt,
hebben de Engelsen de economische duimschroeven wat aangedraaid door
bepaalde faciliteiten in het betalings- en handelsverkeer, die Perzië ge
noot, in te trekken.
Westduitsers hebben nationale feestdag
Q I I j [)E j°nge Westduitse Bondsrepubliek, nog arm aan symbolen, zal mor-
Deiangrijk verzoeK gen voor het eerst na de oorlog een nationale feestdag kunnen vie-
Wereldbank en
wereldhandel
In zijn toespraak tot de ongeveer
250 gedelegeerden uit vijftig landen
te Washington, zei Truman, dat de
Wereldbank en het Internationale
Monetaire Fonds een onderdeel
vormden van dezelfde grote presta
tie, waaruit de Verenigde Naties ge
boren zijn en die ten doel heeft het
behoud van de vrede.
De vrije landen van dc wereld
hebben zich aaneen moeten sluiten
en veel van hun energie moest ge
bruikt worden voor hun militaire
verdediging, welke de vrije wereld
tegen agressie moet beschermen.
Hij legde er dc nadruk op, dat
deze pogingen een hechte econo
mische basis moeten hebben cn wees
tevens op de bijdrage, die door het
werk van de Wereldbank en van
het Internationale Monetaire Fonds
kon worden geleverd voor het leg
gen van deze basis.
Truman sprak de hoop uit, dat de
aangesloten landen hun best zouden
doen om de beperkingen op buiten
landse valuta te verzachten. Tevens
drong hij er op aan, dat geen enkel
bij het Fonds aangesloten land de
herbewapening als argument zou
gebruiken tot rechtvaardiging van
beperkingen op handel cn valuta-
verkeer, als die niet strikt in het be
lang van de defensie waren.
Tenslotte zei Truman: „Wij heb
ben ons niet uitsluitend voor defen
siedoeleinden aaneengesloten. Ons
grote doel is een vrede te verzeke
ren en betere levensomstandigheden
te scheppen voor alle volken der
wereld".
van Adenauer
ren, dit jaar nog zónder lintjesregen, volgend jaar weer mèt. Als resul-
j taat van de discussies over deze kwestie is de twaalfde September, de
I ciag, waarop professor Theodor Heuss tot eerste Bondspresident werd
Be West-Duitse kanselier Ade-1 gekozen, tot nationale feestdag ver klaard. Aanvankelijk was aange-
Het recht van de Perzen om tegoeden in Engelse ponden te gebruiken j "™5j ^l'Vhristeliiï-DemoCTaü^he i kondigd' dat de president bij deze gelegenheid een nieuwe orde van
voor betalingen aan andere landen komt te vervallen. De transacties, die I {jnie meegedeeld, dat hij tot de drie verdiens'e z°u instellen, met zeven klassen, maar daartegen is zoveel
met de olie verband houden, worden stopgezet en voor de overige trans- j grote mogendheden, die over enkele verat gerezen, dat dit punt tot na der order van het feestprogramma
werd geschrapt.
acties dienen Britse firma's eerst toe stemming te vragen aan het ministe
rie van financiën.
Voor de Britse uitvoer naar Perzië zullen verder dezelfde beperkende
bepalingen van kracht worden als die, welke gelden voor uitvoer naar de
communistische landen. Tenslotte krijgt Perzië geen dollars meer via
Londen.
De Britse regering wenst de nieu
we maatregelen niet beschouwd te
zien als sancties of als represailles
tegen Mossadeq's ultimatum* maar in
feite komen zij toch hierop neer. De
De Perzische schatkist kan op het
ogenblik geen zware slagen meer ve
len. Als motief voor de maatregelen
voert Londen aan, dat Engeland nu
Perzië geen olie meer levert, drie
honderd tot vierhonderd millioen
dollar per jaar moet gaan besteden
Tito's vriendenhand
is wat stug
Maarschalk Tito van Zuidslavië
heeft opnieuw Italië de vrienden
hand toegestoken. Tijdens een rede
ter gelegenheid van de vlootdag zei
hij, dat Zuidslavië bereid is het ver
leden te vergeten en verlangt het
geschil om Triëst voor eens en voor
al op te lossen.
We hebben reeds enige malen de
vriendenhand uitgestoken, aldus
Tito, maar telkens weigerden de Ita
lianen deze. Zij namen dezelfde ar
rogante houding aan als destijds de
fascistische leiders tegenover kolo-
r.iale volkeren. Deze keer blijft onze] zUn gestationneerd, is ontwikkeld,
hand uitgestrekt tot we een duide- Binnenkort zullen als onderdeel
lijk antwoord hebben ontvangen.van Amerikaanse vlootoefeningen
ndien de Italianen andere plannen schynaanvallen met deze bommen
Deze nieuwe aaijslag op de Britse
dollarreserves noopt de regering om
goederen, die zij tot dusver aan Per
zië leverde, zelf te gebruiken, of voor
dollars te verkopen.
Perzië heeft een tegoed van veer
tien millioen ponden, waarvan drie
millioen gebruikt mocht worden voor
omwisseling tegen dollars. Deze drie
millioen dollars kan Engeland onder
de huidige omstandigheden niet af
staan.
De Perzische minister voor de
PTT, Mosjar, heeft bij de premier
zijn ontslag ingediend. Hij stuitte in
het parlement op krachtige critiek en
eenmaal werd hij zelfs mishandeld.
Na dit voorval verscheen hij niet
meer in het parlement noch in het
ministerie.
ATOOMBOMMEN EN VLIEGDEK
SCHEPEN.
Admiraal Lynde McCormick, be
velhebber van de Amerikaanse At
lantische vloot, heeft op een perscon
ferentie te New York verklaard, dat
een atoombom voor gebruik door
vliegtuigen, die op vliegdekschepen
dagen te Washington bijeenkomen,
een belangrijk verzoek heeft ge
richt. Wanneer dit verzoek, naar
voren gebracht in een brief aan de
Hoge Commissarissen, zou worden
ingewilligd, zou dit een beslissende
invloed hebben -op het deelnemen
van Duitsland aan de Westerse de
fensie, aldus Adenauer, die er aan
toevoegde, dat hij dit verzoek niet
nader kon omschrijven, daar hij an
ders vooruit zou lopen op de bij
eenkomst van de ministers van bui
tenlandse zaken over de Duitse her
bewapening. Hij verwachtte positie
ve resultaten, wanner de conferen
tie kwam te spreken over het herstel
van de Duitse souvereiniteit.
ebben, laten ze dan niet vergeten,
t het Zuidslavische volk van ijzer
gesmeed en trots is op zijn ver
leden.
worden uitgevoerd, aldus admiraal
McCormick. Hij meent, dat op de
duur ieder vliegdekschip met atoom
bommen uitgerust dient te zijn.
HANDELSBESPREKINGEN
TUSSEN OOST- EN WEST-
DUITSLAND.
Handelsdelgaties uit Oost-
West-Duitsland hebben gisteren be
sprekingen tot herstel van handels
betrekkingen tussen beide landen
hervat. Deze besprekingen waren
tien dagen geleden afgebroken, toen
de Oost-Duitse autoriteiten een be
lasting gingen heffen van West-Duit
se en West-Beriijnse voertuigen, die
van de autosnelweg gebruik maakten,
welke Berlijn met het Westen ver
bindt. Men wil trachten tot een
compromis te komen, opdat de reeds
in Juli geparafeerde handelsover
eenkomst tussen Oot- en West-Duits-
land van kracht kan worden.
Nabij Hamburg zijn van een
gezin van zeven personen drie kin
deren overleden en de ouders en de
twee andere kinderen in het zieken
huis opgenomen na het eten van pad
destoelen, die zij zelf -hadden ge
plukt.
Bij het grote publiek staat de
kwestie van de onderscheidingen in
het centrum van de belangstelling.
Het dragen van onderscheidingen,
die tijdens de tweede wereldoorlog
werden uitgereikt, is thans op voor
schrift van de geallieerde contróle-
raad verboden.
De Duitse bladen dringen vrijwel
eenstemmig aan op intrekking van
dit voorschrift. Zij gaan voorbij
aan het feit, dat Hitier destijds de
onderscheidingen verleende en wel
wegens wapenfeiten, waarvoor de
toekomstige bondgenoten van West-
Duitsland slechts matige bewonde
ring hebben. Het Duitse standpunt
is kortweg: De eretekens zijn op
grond van dappere diensten aan het
vaderland verleend en het doet er
niet toe door wie. Men verwerpt het
argument, dat deze dapperheid in
dienst heeft gestaan van een ver-
I keerde zaak.
Nog minder staat het Duitse ge
moed open voor de klacht van een
Joods blad, dat Duitse generaals,
ondanks de vele eretekenen die hun
borst sieren, niet de moed hebben
opgebracht om zich tegen misdadige
acties tot verdelging van de Joodse
volksgroepen te keren. Dc discussie
cirkelt ook om de vraag hoe men de
eretekens zou moeten veranderen
cm ze niet aanstootgevend te maken
voor de toekomstige bondgenoten.
Zij zijn namelijk belast met het ha
kenkruis.
Er zijn stemmen opgegaan om het
hakenkruis te vervangen door een
adelaar of door het jaartal 1945. De
vroegere generaal Von Manteuffel,
die zelf een ridderkruis met eiken
loof, zwaarden en briljanten in de
kast heeft liggen, heeft voorgesteld
alle ijzeren en ridderkruizen een
ordebandje te geven, zoals bij de
Westelijke geallieerden. Maar dat
stuit weer op tegenstand van dc
Duitsers, die aan traditie verknocht
zijn, en zo duurt dus de discussie
over deze wel zeer zwaarwichtige
kwestie nog voort.
Dronken Russen
in West-Berlijn
De Westberlijnse politic arresteer
de gisteravond twee dronken Sow-
jetsoldatcn in de Amerikaanse sector
na een vuurgevecht aan dc grens
met de Sowjet-zone. De soldaten
reden met hun auto door de slag
boom aan de grens. Sowjet-soldaten
en Oostduitse politieagenten vuur
den 60 a 80 schoten af op de solda
ten, toen zij er niet in slaagden hen
tegen te houden.
De beide soldaten reden schots en
scheef door de straten en hielden de
Westberlijnse politie op een afstand
door met hun pistolen te dreigen.
Later verlieten zij de wagen, sloe
gen een Duitse vrouw, die hen
trachtte tegen te houden, neer en
verdwenen in de tuin van een villa.
Een Westberlijnse agent, die hun
rekenschap van hun gedrag wilde
vragen, moest hals over kop de
vlucht nemen, omdat een van dc
Russen op hem schoot.
De tuin werd omsingeld en de
Russen hadden geen andere keus
dan zich gewonnen te geven. De
Westberlijnse politie gaf hen over
aan de Amerikaanse militaire po
litie. Het eerste verhoor wees uit,
dat beiden zo spoedig mogelijk wil
den terugkeren. Zij ontkenden op
een Westberlijnse agent geschoten te
hebben Vandaag valt de beslissing,
wat met hen gebeuren zal.
Een lichtgewicht cénmans helicop
ter behoort tot de talrijke inzendin
gen op de afdeling uitvindingen van
de grote Herfst-tentoonstelling te
Parijs. Het 40 pond zware toestel
heeft een fietszadel en wordt beves
tigd op dc rug van dc „vlieger" De
50 cc motor heeft een tank, welke
brandstof kan bevatten voor een
vlucht van twee uur. Het toestel is
uitgerust met schroeven voor op
waartse- en voorwaartsse beweging.
Volgens de uitvinder, de Fransman
Raymond Haussteter, die we hier
met zijn toestijl zien, luidt zijn heli
copter het tijdperk van de vliegende
motorfiets in.
JCoJiAettje...
Maak het najagen van de schatten
der wereld niet tot levenstaak.
