S)e CcidócSoii^cmt Grof geschut van Mossadeq Conferentie van San 3).ie mede uien ten en die indien uexótmen PresidentTruman Dver het verdrag Francisco geopend (%pe*atianeCe qedeeCte dei mede Nieuwe orkaan teistert Jamaica Een ultimatum van Mossadeq tttakiAcfa £iga Ateunt £qy,pie inzake 't Suez-kanaal KoAAeit^e.... Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WOENSDAG 5 SEPTEMBER 1951 42ste JAARGANG No. 12376 Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 DIJ DE OPENING van de conferentie over het Japanse vredesverdrag te San Francisco heeft president Truman gisteren onder meer ge zegd: „Het verdrag, dat thans voor ons ligt biedt meer dan gelegenheid tot onderhandeling over de vrede; het biedt ons de kans tot vredes- draden. Deze conferentie zal degenen aanwijzen, die vrede wensen te sluiten en degenen, die vrede wensen te voorkomen degenen, die wensen een einde aan de oorlog te maken, en degenen, die de oorlog wensen voort te zetten". De president zeide van oordeel te zijn, dat het verdrag door degenen gesteund zou worden, die eerlijk wensten de spanning in de wereld te verminderen. De vredesconferentie te San Francisco vormde een grote stap naar de vrede in de Stille Oceaan. „Er zijn echter nog meer stappen, die gedaan moeten worden. De belangrijkste is vrede en veiligheid in Korea te be werkstelligen. JAPAN EN KOREA „Met Japan teruggekeerd op zijn plaats in de familie der naties en met een Koreaans volk verenigd en vrij in veiligheid, dient het mogelijk te zijn een weg te vinden om de an dere problemen, die de vrede in de Stille Oceaan bedreigen, op te los sen". Er waren vele wegen, indien men zulks oprecht wenste. President Truman sprak lovend over de Japanners, die, zo zeide hij, zich volledig aan de voorwaarden van de overgave hadden gehouden. Japan verschilde zeer veel met het land van zes jaar geleden. Dit be tekende echter niet, dat de lei schoon was. Amerika had Pearl Harbour en Bataan nog niet vergeten en vele aanwezige landen hadden dergelijke herinneringen, die niet zo gemakke lijk uitgewist konden worden. „Het nieuwe Japan zal de wereld niet ge heel en al vriendschappelijk en ver trouwend tegenover zich vinden. Het zal moeten blijven werken om de vriendschap en het vertrouwen van andere volken in de toekomst te winnen. De grondslagen van een vreedzame toekomst waren echter gelegd. Thans moest gewerkt worden aan het her stel van de normale betrekkingen tussen Japan en de rest van de we reld. Gisteravond is Jamaica wederom door een orkaan getroffen, hoewel alleen het Oostelijke deel van het eiland is geteisterd. Het aantal slachtoffers en de omvang van de schade zijn nog niet bekend, plaatselijke meteorologische dienst heeft gewaarschuwd, dat windsto ten van honderdvijftig kilometer per uur kunnen worden verwacht. Alle zaken zijn gesloten en men heeft zich in de huizen verschanst. Drie weken geleden zijn er hon derdvijftig mensen bij een derge lijke orkaan omgekomen. GRONDSLAGEN GELEGD. Het door de conferentie te bespre ken vredesverdrag was het resultaat van lange en geduldige onderhande lingen. Er kan echter geen vooruitgang ge maakt worden als het Japanse volk en zijn buren in de Stille Oceaan niet beschermd worden tegen de dreiging van agressie. Het gebied van de Stille Oceaan, zo vervolgde de president, wordt aangetast 'door de .rechtstreekse agressie in Korea" en de dreiging van nieuwe gewapende aanvallen. De Amerikaanse bedoe ling bij het sluiten van de vrede was er op gericht Japan te beschermen tegen agressie, doch er tezelfdertijd voor te zorgen, dat Japan zelf niet de veiligheid van andere landen in gevaar zou brengen. President Truman achtte het ge- rechtvaardigd om hier van een goed vredesverdrag te spreken. Het hield rekening met de ..voornaamste wen- sen en uiteindelijke belangen van alle deelnemers" en het was eerlijk •voor overwinnaar en overwonnene. „Meer dan dat echter betekent het feit, dat het vredesverdrag daadwer kelijk zal functioneren en niet het zaad van een nieuwe oorlog in zich bergt. Het is een verdrag van de ver zoening dat in de toekomst kijkt en niet naar het verleden". ONDER SCHUTSE DER UNO. Het voorzag in de verdere vooruit gang van het Japanse volk. Om dit te bereiken diende Japan onder de be ginselen van de Verenigde Naties en onder de bescherming der weder zijdse verplichtingen der leden van de Verenigde Naties gebracht te wor den. Japan diende voorts zo spoedig mogelijk deel te nemen aan de maat regelen voor het handhaven van de vrede in de Stille Oceaan. De defen siestrijdkrachten, welke door Japan in het leven geroepen zouden wor den, zouden geassocieerd moeten worden met die der andere landen. De Japanse veiligheid zou niet alleen afhangen van de Tapanse strijdkrach ten „doch van de met elkaar verbon den veiligheidsovereenkomsten van en met andere landen". De Japanse bijdrage zou geen offensieve bedrei ging vormen. Amerikaanse strijdkrachten zou den voorlopig in Japan blijven „als bijdrage tot de handhaving van de internationale vrede en Japans de fensie". President Truman bracht verder hulde aan de „buitengewone leiderschap van generaal MacArthur en zijn opvolger generaal Ridgway". Amerika, zo vervolgde Truman, res pecteerde de onafhankelijke landen in het Stille-Oceaangebied en Azië. Het wenste met deze landen samen te werken als met gelijkwaardige partners en hen te helpen hun in dustrie en landbouw te ontwikkelen. GEBED VOOR DE VREDE. De opening van de conferentie ge schiedde Dinsdagavond door de Ame rikaanse minister van buitenlandse zaken. Dean Acheson, die de afge vaardigden van de 52 ter conferentie vertegenwoordigde landen verzocht in stilte te bidden voor de vrede. 756 vertegenwoordigers van pers, radio en televisie, waaronder meer dan 50 Japanse journalisten, waren van de openingsplechtigheid getuige. Volgens het door Engeland en Amerika voorgestelde reglement van orde voor de conferentie te San Francisco, dat vandaag aan de con ferentie zal worden voorgelegd, krijgt elke delegatie één uur spreek tijd. Als het voorstel wordt aangeno men, zal de conferentie als volgt ver- j lopen: verkiezing van functionairs- sen, rapport over de geloofsbrieven, verklaringen der delegaties en on dertekening van het verdrag. Vandaag zal echter blijken, tot welke tactiek de Russen op de con ferentie hebben besloten. Amerika en Groot-Brittannië zullen zich ze ker niet van het tijdschema willen laten afbrengen, maar men houdt re kening met de mogelijkheid, dat .Gromyko bij de discussie over dit voorstel de gang van zaken zal op houden met een eindeloze redevoe ring. Op een bijeenkomst van de demo cratische partij te San Francisco, heeft president Truman verklaard, dat er „verschrikkelijke dingen" zou den gebeuren als er een nieuwe we reldoorlog zou uitbreken. „Niemand kar. zich een beeld vormen van de vernielingen door het gebruik van nieuwe wapens, die de gehele bescha ving zouden kunnen wegvagen", al dus de president. Hij voegde daar aan toe: „Ik hoop dat we die wapens niet behoeven te gebruiken". Alle werkzaamheden, welke direct betrekking hebben op de vluchten, die door de K.L.M. worden uitgevoerd, zijn samengevat in de woorden „Operationele gedeelte K.L.M." De zorg voor passagiers en bemanning der vliegtuigen, het in- en uitladen der bagage, het radiografisch con tact tussen de toestellen en de grondstations en vele andere zaken beho ren tot deze zeer belangrijke tak van dienst. Foto boven toont het z.g. „bagage-treintje", bestaande uit speciale wagentjes, waarmede de kof fers en tassen der luchtreizigers van en naar de vliegtuigen worden vervoerd. Foto onder: Een grond-stewardess bezig met het controleren der namen van passagiers, die zich naar het vliegtuig begeven. Een col lega (geheel rechts) verstrekt lectuur. Dit gebeurt slechts op bepaal de lijnen. TALAL TOT KONING UITGEROEPEN Emir Talal, de oudste zoon van koning Abdoellah, is Woensdag tot koning van Jordanië uitgeroepen. Zoals bekend werd zijn vader in Juli vermoord. BINNEN 15 DAGEN KOMEN PRATEN OF... ^E PERZISCHE premier Mossadeq heeft besloten de Britse regering vijftien dagen de tijd te geven om de onderhandelingen over de Perzische olie te heropenen. Als Engeland hierin niet toestemt, zal Per- zië alle overblijvende Britse technici uit Abadan en de Zuid-Perzische olievelden uitwijzen, aldus heeft premier Mossadeq Woensdag in de Per zische Senaat verklaard. Na deze verklaring sprak de Senaat zijn ver trouwen uit in het beleid van de eerste-minister Donderdag zal het ulti matum, na bij de Perzische Tweede Kamer te zijn ingediend, worden overhandigd. Gisteren had Hoessein Fatemi, de plaatsvervangende premier van Perzië, te kennen gegeven, dat Per- zië nog steeds bereid was, de be sprekingen met Engeland te hervat ten. Tegelijkertijd echter kondigde hij aan, dat binnenkort de grote raffi naderij in Abadan met behulp van buitenlandse technici weer in be drijf zal worden gesteld en de rege ring desnoods niet zal aarzelen, olie te verkopen aan de landen van het Russische blok. Tsjecho-Slowakije heeft reeds om spoedige levering van 500.000 ton olie gevraagd en Polen om levering van 700.000 ton. Het ziet er niet naar uit, dat het ultimatum van Mossadeq, gevoegd bij de dreigementen, de meest ge schikte manier is om de gestagneer de besprekingen weer op gang te krijgen. Nota van Ridgway op komst Onderhandelingen elders? Volgens berichten uit Tokio is de opperbevelhebber van het verenigd commando, generaal Ridgway, bezig met het opstellen van een belang rijke nota aan het communistische opperbevel. Men verwacht, dat deze nota binnen 24 uur zal worden open baar gemaakt. Persberichten spreken liet vermoeden uit, dat Ridgway zijn tegenstanders zal voorstellen de on derhandelingcn ergens anders dan in Kacsong voort te zetten om de mogelijkheid van schending van de neutraliteit van het conferentiege- bied te verkleinen. Volgens een communiqué van het achtste leger hebben troepen van de verbondenen hoog terrein, dat zij ten Noord-Westen van Janggoe had den moeten prijsgeven, weer in han den gekregen. Elders aan het front was het con tact met de tegenstander gering. In de nacht van Dinsdag op Woensdag hebben Amerikaanse vlie gende forten communistische troe penconcentraties in Oost-Korea aan gevallen. In totaal heeft de geallieerde luchtmacht Dinsdag 660 vluchten uitgevoerd, waarbij voornamelijk gedurende de nacht talrijke voer tuigen van de tegenstander werden vernietigd. SAN FRANCISCO r\E VREDESCONFERENTIE van San Francisco is begonnen, voor lopig met alleen maar vriendelijke woorden. Maar dat zal wel anders worden, als vanavond de eigenlijke besprekingen beginnen. Tot nu toe waren het maar officiële welkomst woorden en uitingen van de beste wensen voor het welslagen van de bijeenkomst. Truman zelf is er voor naar San Francisco gekomen en heeft gespro ken. Hij heeft het oqtwerp- vredes verdrag aangeprezen als een werke lijk goed verdrag, dat nu eens niet de kiemen van een volgende ooriog ir. zich draagt, zoals het geval was met vroegere vredesverdragen. Zodra dit verdrag ondertc- 0 kend is, zal er vrede zijn met één van de voornaam ste tegenstanders uit de tweede we reldoorlog, een der partners van de befaamde „as BerlijnTokio". Het heeft lang geduurd; met de minder betekenende „meelopers" is reeds lang een vredesverdrag gesloten. Maar het voordeel van dit lang zame rijpingsproces is geweest, dat men gelegenheid heeft gekregen om de werking van de anders- vredesver dragen in de practijk te bestuderen en de fouten onder het oog te zien en te vermijden. Van de verdragen met Roemenië, Hongarrije, Bulga rije enz. is niet veel terecht geko men, voornamelijk omdat deze lan den achter het IJzeren Gordijn zijn verdwenen. Van het Japanse vre desverdrag verwacht men betere resultaten. Men is uitgegaan van de gedachte, dat minder naar het ver leden dan wel naar de toekomst moet worden gekeken en dat een vredesverdrag derhalve geen in strument behoort te zijn van repre saille en onderdrukking, doch ge richt dient te zijn op het scheppen van de mogelijkheid om van de vroegere vijanden medewerkers te maken. Vandaar dat men er van heeft afgezien om het land te belas ten met een loodzware druk van herstelbetalingen, welke de weder opbloei voor jaren en jaren zou be lemmeren en een geest van rancune levendig zou houden. Dat is inderdaad goed gezien, maar degenen, die door toedoen van de Japanners onnoemelijke schade heb ben geleden, zien met lede ogen, dat hun „herstel" wordt opgeofferd aan het herstel van een natie, welke de volle verantwoordeijkheid draagt voor de schade. Over deze kwestie zal nog wel een hartig woordje worden gesproken. Zoals bekend was het de bedoe ling van Amerika, dat aan het ver drag zelf waarover onderlinge voorbesprekingen zijn gehouden langs de diplomatieke kanalen thans niet meer getornd zal worden; dat de afgevaardigden als deelne mende landen op de conferentie niet veel meer zullen zeggen, doch zich zullen beperken tot de onderteke ning. Daze opzet heeft Amerika niet geheel kunnen volhouden, doch wel heeft het bereikt, dat men over eengekomen is, om de spreektijd aanzienlijk te beperken. Dit besluit is genomen met het oog op de Rus sen, van wie men algemeen zware obstructie-pogingen verwacht Voor al nu de situatie in Korea zich voort durend schijnt te verschcrpon en de inmiddels opgedoken geruchten over de concentratie van een inter nationale brigade, bestaande uit Russen en Oost-Duitsers, (Kauka- siërs, zeggen de Amerikanen) van officiële zijde worden bevestigd, wint de overtuiging meer en meer veld, dat er verband bestaat tussen de komst van de Russen te San Francisco en de situatie in Korea Vanavond beginnen de debatten over de procedure, o.a. over de spreektijd en dan zullen wij weldra weten, wat de Russen in hun schild voeren. Vermoedelijk zullen zij de inleidende besprekingen zolang mo gelijk rekken om deze te kunnen be nutten voor het spuien van hun propaganda, welke zij misschien straks niet meer kwijt kunnen. De politieke commissie der Arabische Liga kwam te Alexandria bijeen ter bespreking van de kwestie inzake de blokkering van het Suez-kanaal. Zij heeft Egypte steun toegezegd in deze aangelegenheid en heeft aangedrongen op verdere beperkende bepalingen. Alle Arabische staten worden opgewekt om geza menlijk te handelen met het oog op de ontwikkeling in de Veiligheidsraad ten aanzien van'deze zaak. Fo to toont de bijeenkomst van de politieke commissie der Arabische Liga. Aan het hoofd van de tafel de voor zitter, de Egyptische minister van Buitenlandse Zaken, Mohammed Saleh El-Din Pascha. Vredesregeling met Duitsland John J. McCloy, de Amerikaanse Hoge Commissaris, in West-Duits- land, heeft voor zijn vertrek naar Washington, waar de Grote Drie direct na de conferentie van San Francisco bijeen zullen komen, meegedeeld, dat men te Washington een regeling met West-Duitsland zal ontwerpen, welke zal neerkomen op een vredesregeling. Hij stelde een bijeenkomst tussen de Grote Drie en bondskanselier Adenauer in het vooruitzicht, waar op een politieke en militaire rege ling met de Duitsers verder kan worden uitgewerkt. McCloy voegde er aan toe, dat de Russische bezet ting van de Oostelijke zone een de finitief vredesverdrag op het ogen blik onmogelijk maakt. Het is ons er om te doen, aldus de Hoge commis saris, te komen tot een vrije, onaf hankelijke Duitse staat, maar niet ten koste van de beginselen en maat regelen, die fundamenteel zijn voor een democratische toekomst voor het land. Britse arbeiders geven looneis niet op Hugh Gaitskell, de Britse minis ter van financiën, heeft de afgevaar digden van de vakverenigingen, die op hun jaarlijkse congres te Black pool bijeen zijn, gewaarschuwd: Gij kunt geen hogere lonen krijgen tenzij de productie omhoog gaat. De reactie op zijn woorden was echter niet bevredigend voor de regering Twee-en-een-half millioen arbeiders in de scheepsbouw en een half mil lioen spoorwegarbeiders hebben al eisen tot loonsverhoging naar voren gebracht en er zullen nog verschei dene andere vakbonden volgen Bo vendien zullen zij blijven aandrin gen op verlaging van de belasting, welke wordt geheven bij het kopen van winkelgoederen. Gaitskell heeft alle moeite gedaan de vakbonden er van te overtuigen, dat loonsverhoging alleen maar met nog verdere verhoging van de prij zen zal eindigen. TRUMAN SCHUDDE HANDEN Na de opening van de conferentie heeft President Truman zioh naar het „Palace Hotel" begeven, waar door de Amerikaanse delegatie een officiële ontvangst werd gehouden. Truman schudde de handen van het hoofd van elke delegatie. Deze stonden in alfabetische vo'gorde van Argentinië tot Viet Nam op gesteld, inclusief Gromyko als hoofd van de Sowjet Russische afvaardi ging. Truman verklaarde, er zeker van te zijn, dat als deze conferentie be ëindigd zal zijn, een stap voorwaarts in de richting van vrede in de we reld is gedaan. Ieder mens is van nature begerig naar wijsheid, maar wetenschap zon der Godsvrucht welk nut heeft zij?

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1951 | | pagina 1