S)eGcixl^(2ou^aiit Azië komt naar Europa KLEREN, DIE DE MENS MAKEN (lme>afiaatiae óiiaaCjayeió naai £ng.e£and Gen. Ridgway trapt er niet in Frankrijk houdt vast aan Europees leger Een prettige ontvangst Truman ook naar San Francisco Eisenhower voor federale unie Een monsterachtige volksverhuizing Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WOENSDAG 29 AUGUSTUS 1951 42ste JAARGANG No. 12370 Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.; 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 pvE regering heeft een Nota over de Werkgelegenheid uitgegeven, waarin gewezen wordt op de mo gelijkheid voor gemeentebesturen, werkloze hoofdarbeiders met subsidie van het Rijk tijdelijk te werk te stel len op speciale objecten. Veel plezier of voldoening is van dit aanbod tot om-scholing niet on dervonden. De genoemde Nota ver haalt daarvan: Bij hun pogingen werkloze ad ministratieve krachten in andere beroepen te bemiddelen, moeten de arbeidsbureau's zeer dikwijls ervaren, dat er bij vele kantoor bedienden, enz. een uitgesproken afkeer bestaat voor het denkbeeld om voortaan handenarbeid te gaan verrichten. Het administratieve beroep wordt door talloos velen maatschappelijk nog altijd hoger aangeslagen dan het beroep van de handenarbeider en sleohts in wei nig gevallen kan voor de onjuist heid van dit inzicht bij de betrok kenen begip worden gevonden. De hierbedoelde tegenzin is dik wijls oorzaak, dat de pogingen tot bemiddeling in een ander beroep op een mislukking uitlopen. De Nota drukt zich dus zeer sterk uit: er is tegenzin, ja zelfs „afkeer" van de handen-arbeid. Het zal wel niet zo zijn, dat de betrokkenen geen waardering hebben voor het eerzaam ambacht van anderen, doch voor zich persoonlijk achten zij het een trede omlaag op de maatschap pelijke ladder.Dit is misschien ook wel het geval, indien men de alge meen heersende opvatting daarom trent als maatstaf gelieft aan te ne men. De aan de dag getreden weer zin en het lijdelijk verzet tegen de bedoelde omscholing kunnen wij wel meevoelen en er begrip voor heb ben, doch dan is het om begrip te hebben voor een wanbegrip. Het is nu eenmaal zo, dat een kantoor- of winkelbaantje vaak meer in tèl is dan een ambachtsbeoefening, doch hoe eerder een dergelijke onbe trouwbare en daarom waardeloze weegschaal op de rommelzolder van oud roest wordt geworpen, des te be ter is het, zowel voor de economi sche ontwikkeling van ons gemene best als voor het persoonlijk heil van de burgers er van. Het is daar bij opvallend, dat de onderschatting van de handenarbeid en de over schatting van de hoofdarbeid het sterkste voorkomt in kringen, waar men ze het minst zou verwachten, namelijk bij de arbeiders. Dit is ook al zeer verklaarbaar. De ouders uit arbeiderskringen gaan hun eigen levens-ervaring na, hoe zij altijd tot de „lagere standen" hebben be hoort. De ouder-liefde en ouder- trots stelt in hen alle krachten en mogelijke machten in beweging, om voor de kinderen een andere, als be ter geziene positie te verwerven. Het is echter wat zielig voor hen, dat zij hun doel zelden zullen berei ken, aangezien de waardering van wat een betere positie werd geacht het witte boordje en de blanke handen danig aan het tanen is, al schijnt dat gelet op de in de Nota weergegeven klacht nog niet doorgedrongen te zijn tot dege nen, dié de weg in tegengestelde richting moeten bewandelen. In de kringen echter, die de leidingge vende worden genoemd, is de taxa tie van de winkel- en kantoorbelich tingen en dergelijke nooit abnormaal hoog geweest en allengs gedaald tot een peil, dat de werkelijke waarde van deze soort arbeid poogt vast te stellen. Op de Rolducse studiedagen heeft een der directeuren van de Staatsmijnen, drs. A. C. J. Rottier, een verschuiving van de indeling der in een bedrijf werkzame men sen bepleit Er zijn daarbij duidelijk drie groepen te onderscheiden: de topleiding van de onderneming en van haar afdelingen, de midden groepen, die het kader vormen en tenslotte de groep van degenen, die uitvoerende arbeid verrichten: „De indeling tussen middengroep en uitvoerende groep moet geheel hèrzien worden. Er zijn kantoor mensen, winkelbedienden en der- gelijken die nu maatschappelijk tot de middengroep gerekend wor den, die echter zuiver uitvoerende arbeid verrichten; er zijn echter anderzijds tal van gekwalificeerde arbeiders, die volkomen ten on rechte bij de uitvoerende arbeid gerekend worden, want in de orde der middelen dragen zij eigen ver antwoordelijkheid. Handenarbeid wordt veelal te laag gewaardeerd en hoofdwerk te hoog. Op kantoor, laboratoria e.d. wordt dikwijls veel routine werk verricht door mensen, die ten onrechte voor hoofdarbeiders doorgaan. Deze verhoudingen dienen her zien te worden. Om een dam op te werpen tegen al degenen die handenarbeid schuwen en ambte narenfuncties ambiëren, doet men beter in het vervolg van kantoor arbeiders, winkelarbeiders enz. te gaan spreken, om de antieke waan van overschatting dier beroepen te breken". Hét oordeel van een man, zo ter ake kundig en in de gang van za ken van een groot bedrijf ingewijd, kan zwaar wegen. In dit bezonken oordeel wordt geen revolutie in de waardering voorgesteld; het slaat niet tot het ander uiterste over, welke de handenarbeid zou willen verheffen boven de (werkelijke) hoofdarbeid. Men moet onaangetast laten, dat de geestesarbeid van ho ger orde is dan de liohamelijke. In vele beroepen echter is daarin even min scheiding te brengen als tussen ziel en lichaam. Naar de mate in de lichamelijke arbeid het geestelijk element meer of minder een rol speelt, naar die mate stijgt of daalt de waarde van het uitgeoefend be roep. Als uitlopers van deze midden groep vindt men omhoog de op zui- •geestelijke wijze scheppende arbeid, en omlaag de zuiver-licha- melijke arbeid van ongeschoolden, waarbij de geestelijke functies een onbeduidende rol spelen. Er is alleen de dwaas kan het ontkennen verscheidenheid van begaafdheid. Deze verscheidenheid dwingt of leidt er toe, dat het levensberoep valt in de hogere of lagere sferen. De aan leg van de meeste mensen wijst ech ter in de richting van een door de geest beheerste en geleide handen arbeid, van ambachten en beroepen dus, waarbij vakkennis en vakvaar digheid hand in hand gaan. Het is deze gemengde arbeid, welke har monieert met de twee-ledige een heid der menselijke natuur en daar- is zij bij uitstek geschikt de mens in evenwicht te houden. Wanneer dus de regering er op uit dat werkloze „administratieve krachten" zich omscholen tot be oefenaars van een ambacht, welk ambacht of beroep dan ook, vergt zij geen trede omlaag, doch dringt zij tot een trede omhoog. Men late zich niet door valse schaamte weer houden een sport omhoog te gaan op de maatschappelijke ladder, ook d verwisselt men daarbij van ar- baids-kleding. Kleren maken de man, doch de Engelsen voegen er wijs aan toe: maar manieren maken de heer. In dit geval zou men kunnen toonzetten: Klere*! maken de man, maar het beroep maakt de mens. KARDINAAL MINDSZENTY LEVENSGEVAARLIJK ZIEK? Volgens berichten uit Hongarije zou kardinaal Mindszenty enige we ken geleden zijn opgenomen in een sanatorium voor longziekten in het Tatragebergte in Slowakije, in de buurt van de plaats Vysne Hagy, doch reeds half Augustus wederom met onbekende bestemming zijn ver voerd. Nog niet bevestigde geruch ten willen, dat de kardinaal onder behandeling zou zijn gesteld van Russische longspecialisten, daar hij in levensgevaar zou verkeren. Vijf en twintig van de snelste Amerikaanse gevechtsvliegtuigen, type F 86 Sabre (sabel)-straaljagers, zijn in etappes van de vliegbasis „Dow" in Maine (Verenigde Staten), naar hun nieuwe basis „Shepherd's Grove", nabij Bury St. Edminds in Suffolk, Engeland, gevlogen. Zij zullen deel uitmaken van de Engelse Lucht macht. De vliegtuigen zijn van hetzelfde type, dat in 1948 het snelheids wereldrecord bracht op 670.98 mijl, per uur. Ze zijn van het gevechts-escadrille, dat onder commando staat van kolonel Robert J. Garrigan. Foto toont de aanwinst van de Engelse Luchtmacht, na de landing op Shepherd's Grove. GEEN NIEUW ONDERZOEK De opperbevelhebber van de V.N- generaal Ridgway, heeft de eis van de communisten tot het instellen van een nieuw onderzoek naar het „in cident van Kaesong" van de hand gewezen en opnieuw zijn bereidheid uitgesproken om de besprekingen te hervatten. Het incident heeft zoals bekend betrekking op een luchtbombarde- verbindingsofficier van de Verenigde Naties werd overhandigd. Ridgway verklaart, dat de eis tot het instellen van een nieuw onder zoek een voortzetting beoogt van „de niet te rechtvaardigen vertra ging" in de besprekingen over een staken van het vuren. RODE TEGENAANVALLEN De communisten hebben Dinsdag zes tegenaanvallen gericht tegen de linies der verbondenen ten Noorden en Noordwesten van Janggoe aan het Oostelijke front in Korea, doch tegen rr/iddernacht waren al deze mpn? v«n 3?rwS.i«fi 7» aanvallen afgeslagen, aldus een com ment van de neutrale zóne van Kae-1 muniqué van het achtste leger. De Duitse herbewapening slechts in dit verband LIET FRANSE KABINET heeft gisteren met algemene stemmen be sloten zijn plan voor het instellen van een Europees leger op de bijeenkomsten, welke door vertegenwoordigers der statenleden van het Noord-Atlantische verdrag in September en October a.s. respectievelijk te Ottawa en Rome zullen worden gehouden, te verdedigen. Ook zal de Franse regering vasthouden aan haar standpunt dat zij slechts zal in stemmen met herbewapening van W est-Duitsland, indien de Duitse een heden worden ingelijfd in een Europees leger, onder 'n algemene Euro pese bevelvoering. Xïw d0Or dHe c™munistf" ,aantegenstand™ verleide daarop di vliegtuigen van de V.N. wordt toe- drKuk naar hel Noordooste£ van Janggoe en het gebied ten Noord westen van Kansong. Hier gingen bataljons van de tegenstander tot heftige aanvallen over, die nog voortduren .Ten Westen van Kan song werden twee aanvallen afgesla gen, doch pas nadat zwaar geschut van de vloot te hulp was gekomen. vliegtuigen van de V.N. wordt geschreven. De communistische eis was vervat in een nota. die Dinsdag aan een GEEN RUIL MET SCHUMAN- PLAN. Deze beslissing van Parijs ontneemt alle grond aan in de laatste tijd ver- spreidé geruchten, volgens welke de Franse regering bereid zou zijn haar plan voor de instelling van een Eu ropees leger te laten varen, in ruil voor waarborgen, dat West-Duitsland en de andere betrokken Europese landen het plan-Schuman voor het onder één verenigd beheer plaatsen der Europese steenkool- en staal industrie, zouden bekrachtigen. Naar verluidt heeft de Franse re gering steun gevonden bij generaal Eisenhower, die zich kortgeleden eveneens uitsprak voor het vormen van een verenigd Europees leger. Verder wordt vernomen dat de militaire deskundigen van Frankrijk, West-Duitsland, Italië, België en Luxemburg, dié hun landen verte genwoordigen op de conferentie te Parijs over het instellen van een Europees leger, hun aanvankelijke opvattingen over de grootte der in dit leger op te nemen Duitse eenhe- Nieuw Amerikaans initiatief in Perzië De Amerikaanse ambassadeur Perzië, Henry Grady, zal morgen een bezoek brengen aan de sjah om met hem te spreken over de opge schorte olie-besprekingen. Verwacht wordt dat Grady de sjah wil polsen over mogelijkheden tot hervatting der onderhandelingen tussen Per zen en Britten den hebben gewijzigd. Niet slechts heeft men het oorspronkelijke denk beeld om de (West)-Duitse eenhe den zo klein mogelijk te houden, teneinde het ontstaan van een nieuw nationaal Duits leger en generale staf tegen te gaan, laten varen, doch men is het er thans blijkbaar ook over eens, dat het bepalen van deze eenheden op maximaal zes duizend man (de z.g. „gevechtsgroepen") of zelfs op divisies, in strijd is met de eisen der praktijk. Generaal Alphonse Juin, de Fran se opperbevelhebber, onder generaal Eisenhower, v. d. Midden-Europese landstrijdkrachten, heeft het denk beeld aan de hand gedaan een op lossing van het vraagstuk te zoeken in het niet in nationale, doch in Europese handen leggen van het be voorraden, legeren en verplaatsen der Europese troepen. Op de Euro pese legerconferentie worden thans de mogelijkheden van deze oplossing nagegaan. NIEUWE PROEVEN IN V.S. MET ATOOMWAPENS. De Amerikaanse commissie voor de atoomenergie heeft medegedeeld dat spoedig in de Amerikaanse staat Nevada nieuwe geheime proeven zullen worden genomen met het tot ontploffing brengen van atoom bommen. Ook zullen ontploffingen worden teweeg gebracht door aan wending van zeer explosieve spring stoffen. Uitstralingen zouden mogelijker wijze andere gebieden van Amerika kunnen bestrijken. Met nadruk werd echter gezegd, dat de uitstraling slechts even boven het normale peil zal liggen en ver beneden het peil dat voor mensen, dieren of planten schadelijk zou kunnen zijn. De broodvergiftiging in Frankrijk Men heeft de verwekker van de ernstige broodvergiftiging in Frank rijk nog niet kunnen opsporen. Professoren hebben getracht door onderzoek op de gestorvenen na te gaan van welke aard het vergif, dat hun dood veroorzaakte, is geweest. Men denkt aan een zwam, die in de middeleeuwen ,,de brandende dood" werd genoemd. Hallucinaties behoren tot de ken merkendste eigenaardigheden van de vergiftiging. In vier gevallen heb ben patiënten in het ziekenhuis ge tracht de hand aan zichzelf te slaan. Een vrouw kwam om het leven, toen zij in een aanval uit het raam van het ziekenhuis sprong. Er wordt thans brood uit verwij derde streken naar Saint Esprit ge bracht. Het onderzoek van de poli tie heeft uitgewezen, dat een bakker enig zelfgemalen meel had gekocht Tsjechische gezant wist niets te antwoorden President Truman heeft de nieuwe Tsjechoslowaakse ambassadeur tal Washington, dr Wladimir Protsjaska voorgehouden, dat de beste manier om vriendschappelijke betrekkingen met de Verenigde Staten te onder houden, het bevrijden zou zijn van de Amerikaanse correspondent Wil liam Oatis, die op beschuldiging van spionnage in Tsjcchoslowakijc is op gesloten. De president vertelde de ambassadeur, dat de betrekkingen tussen beide landen gaandeweg slech ter geworden waren sinds de moord op Jan Masaryk. (Het viel op, dat Truman over „moord" sprak, terwijl de officiële lezing van het ongeval „zelfmoord" is geweest). Truman's perschef maakte de uit latingen van de president bekend, nadat de ambassadeur zijn geloofs brieven had overhandigd. Prosjaska had gezegd, dat hij hoopte dc weder zijdse betrekkingen vriendschappe- lijker te maken, waarop Truman zijn opmerking over Oatis ten beste gaf. De ambassadeur bleef het antwoord schuldig. Gewoonlijk hebben de ontmoetin gen tussen de president en nieuwe buitenlandse vertegenwoordigers een formeel karakter President Truman week gisteren sterk van het gebruik af, door het geval-Oatis en de Ame- rikaans-Tsjechoslowaakse betrekkin gen ter sprake te brengen. Toen dc ambassadeur bij het Witte Huis aankwam, stonden er een vijf tigtal Tsjechoslowaakse uitgeweke nen opgesteld met borden, waarop stond te lezen: „Hoe durft u te ko men naar een vrij land terwijl er bloed aan uw handen kleeft? Gaat U Truman de lijst van do kampen voor dwangarbeid laten zien? Wij willen Oatis niet Protsjaska. Bevrijdt aartsbisschop Beran, de bisschoppen en de opgesloten geestelijken". van boeren, hetgeen in strijd is met de wet. Maar analyse van het meel heeft tot dusver nog niet geleid tot opheldering van de vergiftigingen. Men heeft ook een patholoog uit Marseille te hulp geroepen. Hij on derzocht twee der gestorven slacht offers, maar verklaarde daarna, dat hij alleen kon zeggen, dat het vergif waarschijnlijk van plantaardige oor sprong was. President Truman zal Maandag naar San Francisco vertrekken, waar hij tijdens de openingszitting van de conferentie over het Japanse vre desverdrag zal spreken. Ui^ San Francisco wordt gemeld, dat vissers van de tonijnvissersvloot bij Trumans aankomst zullen de monstreren tegen de Japanse vre desconferentie. Honderden vissers van Alaska tot de Mexicaanse grens zullen komen om een tariefbepaling of een invoerbeperking te eisen te gen goedkope Japanse tonijn. „lk ben mij bewust, dat een aan tal van mijn medewerkers denken, dat ik volslagen gek ben, maar ik zeg u, dat een „Verenigd Europa" de sleutel tot de gehele zaak is. En als om dit te bereiken een Europees le ger van belang is, ben ik bereid daar veel werk aan te besteden. Persoon lijk hoop ik, dat tal van problemen in West-Europa zullen verdwijnen, als Europa in een federale unie on dergebracht is. Ik ben hiervan zo diep overtuigd, dat ik niet geloof, dat men in Amerika, in Engeland en andere landen een werkelijk veilig gevoel zal hebben, zo lang dit niet gebeurd is." Dit verklaarde generaal Eisen hower aan een groep Amerikaanse senatoren, die een bezoek hebben gebracht aan Europa en vandaag verslag uitbrachten in Washington. Generaal Eisenhower en diens staf chef, generaal Grüenther hebben de senatoren er met nadruk op gewezen, dat de i^nerikaanse steun aan West- Europa in de vorm van wapens en materieel niet groot genoeg kan zijn. Over het militaire beeld in Neder land zei generaal Grüenther: „Ne derland gaat methodisch te werk bij het opbouwen van zijn leger. Op het ogenblik zijn belangrijke legeronder delen in wording en onmiddellijk mobiliseerbaar." MILLIOENEN AZIATEN NAAR OOST EUROPA •TERWIJL Europa druk doende is emigratieschema's op te zetten voor de afvloeiing van overbevolkte landen en tracht de dunbevolkte lan den te overreden enkele duizenden, soms tienduizenden op te nemen, is in de Kominformlanden een volksverplaatsing aan dc gang, welke millioenen omvat. Aldus meldt het K.N.P. Onder leiding van Sovjet- Rusland, dat in deze ten nauwste met communistisch China samenwerkt, is een plan ontworpen, om in de jaren 1952 en 1953 rond drie millioen Aziaten in Midden- en Oost-Europa te vestigen. Dat plan is niet een papieren organisatie, integendeel, het is de opvoering van een beweging, welke zich reeds jaren aan het voltrekken is. In dc jaren 1949 en 1950 zijn 650.000 arbeiders uit Azië naar Europa overgebracht, van wie er naar de zojuist gepubliceerde statistieken van Hongarije en Roemenië bekend maken 250.000 in genoemde landen zijn tewerk gesteld. Gewoonlijk handelen de berichten uit Oost-Europa slechts over depor taties, welke zich van de bezette Westerse landen naar het Oosten voltrekken. Dit geschiedt op dras tische en voor onze begrippen vaak onmenselijke manier. Maar de deportaties, welke zich van Oost naar West voltrekken, zijn misschien veel grootser van opzet en geschieden minstens even dras tisch. Sovjet-Rusland, dat de leiding heeft in deze massale demografische beweging, streeft daarbij twee doel einden na: ten eerste wenst het on middellijk te voorzien in de behoefte aan mankracht voor de Poolse en Roemeense, Hongaarsi en Tsjechische mijnbouw en olie-industrie. Vervol gens leidt het tot een systematische penetratie van het Aziatische ele ment in het zwakke en onontwik kelde gedeelte van het Europese continent. De massale transplantaties van mensengroepen geschiedt zowel per trein als per boot. Via de transsibe- rische spoorwegen worden mensen, dicht opeen gepakt in honderden goederenwagens, van het Oosten naar het Westen overgebracht. In de Oostzeehavens, vooral in Polen, me ren bijna dégelijks schepen, overla den met menselijk vrachtgoed. Voor de buitenwereld heeft men aan deze manipulaties de schone betiteling ge geven van „aanvoer voor het vre- desleger". Wanneer thans bekend wordt, dat voor de komende jaren een mil- lioenen-import aan mensen-materiaal wordt verwacht, dan is het ook be grijpelijk waarom, zoals andere be richten uit Tsjechoslowakije en Roe menië melden, begonnen is met de bouw van z.g. Chinese steden. De Russen houden rekening met de op voering van dc rendabiliteit der grondstoffenproductie en hebben daarmede ook successen geboekt. Van kwartaal tot kwartaal contro leren hun plan bureaux de toeneming van de productie, welke wordt gepu bliceerd in de vorm van percentages, absolute getallen zoveel mogelijk vermijdend. Op die manier vangen de satellietstaten, die nog in toene mende mate met sabotage te maken hebben, een achteruitgang van de opbrengsten op. In China zelf, dat zozeer aan overbevolking lijdt, heeft het verdwijnen van grote groepen mensen nauwelijks enige invloed op de gang van zaken, integendeel men is ermee gebaat. En de Chinezen zelf, die bij de emigratie betrokken zijn, worden er alleen maar beter op, wijl het lage levenspeil in de Oost-Europese staten en in Rusland zelf toch nog altijd beter is, dan in het noodlijdende en hongerende China zelf. Zodoende is het ook te verklaren, dat deze Chinezen, die met hun families in Europa terecht ko men en lonend werk vinden, tevre den aanhangers en verdedigers zul len zijn van het communistische ideaal. Zij immers zien er niets an ders van dan deze enig tastbare ver betering. KMAAthje.... In ieder van ons steekt een groot mens en een schurk; de sleur ont heft ons niet van de plicht om te kiezen tussen wat schurftachtig is en wat groot.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1951 | | pagina 1