3)e i w p i Teheran staat nu voor de beslissing £en zumic Cküaan teióietde Jamaica STOKES STELDE ULTIMATUM Olie-conflict in kritiek stadium Noord-Atlantische samenwerking Rode tegenaanval in Korea Haag. watev. iegt Achepen dtwg De conferentie van San Francisco Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WOENSDAG 22 AUGUSTUS 1951' 42ste JAARGANG No. 12364 Stokes slaat met de vuist op tafel Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 DE STORM-SLACHTOFFERS OP JAMAICA Het aantal doden op Jamaica, ge vallen door het geweld van de or kaan, bedroeg Woensdag 140. Er ko men nog steeds nieuwe berichteri over slachtoffers en aangerichte schade binnen, Australische immigratiepolitiek De Australische regering is van plan haar immigratiepolitiek te her zien. Dit is vandaag bekend gemaakt door de Australische minister-presi dent, Menzies. Hij deed een aantal mededelingen, waaruit kan worden opgemaakt, dat grote gezinnen op het tweede plan zullen komen. Menzies zei, dat het met het oog op de Australische defensie en pro ductiebehoeften wenselijk is. dat de immigranten onmiddellijk hun bij drage kunnen leveren aan de pro ductie. Tot nu toe werd een groot aantal gezinnen met kinderen toe gelaten, maar nu zal men zich ten doel gaan stellen het percentage werkende immigranten zo hoog mo gelijk te maken. Bovendien zal men vooral geschoolde arbeiders trach ten te werven, die ervaring hebben in de voedselproductie en in indu strieën, die van belang zijn voor de defensie. Bijna zestig personen verloren het leven ten gevolge van de zwaarste orkaan, welke Jamaica ou.i heeft getroffen. Honderden huizen in de hoofdstad Kingston werden verwoest en duizenden mensen werden dak loos. Twee soldaten staan bij de overblijfselen van een der hangars op het vliegveld Palisadoes in Kingston. Telefoto ANP 1"\E BRITSE MINISTER STOKES, die thans te Teheran onderhandelin gen voert over het olie-probleem, heeft blijkbaar genoeg van het getraineer. Hij heeft thans de Britse voorstellen ingetrokken en een nieuw voorstel ingediend, waarop hij Woensdagmiddag antwoord ver langt. Tegenover de pers verklaarde Stokes, dal indien de Perzen niet zouden toestemmen, er voor hem niets anders over zou blijven dan naar huis te gaan. Volgens het nieuwe voorstel van Stokes zou het gehele Britse personeel van de raffinaderij te Abadan onder leiding van een Engelsman gesteld worden, die op zijn beurt onder Perzische controle zou staan. De Perzische premier Mossadeq heeft Stokes om verlenging verzocht van de gestelde termijn van antwoord en tevens nadere inlich tingen gevraagd over Stokes' voorstel. Vandaag zou een gemeen schappelijke zitting van de beide Kamers van het Perzische parlement plaats vinden, waarin Mossadeq ver slag zou uitbrengen. tere staf in de hele wereld te vinden is, en wanneer haar diensten voor Perzië verloren gaan, zal zij niet vervangen kunnen worden. De olie stroom zal dan niet langer vloeien". Brits kabinet bijeen Het Britse kabinet is Dinsdag avond bijeengekomen om te spreken over de ontwikkeling in de Perzi sche oliekwestie. Behalve ministers waren ook aanwezig luchtmaar- schalk sir John Slessor, chef van de luchtmachtstaf, en sir William Fra- zer, voorzitter van de Anglo-Iranian Oil Company. Men meent te weten, dat de mi nisters spraken over de politiek, die Engeland zal volgen ingeval van een algeheel afbreken van de Perzisch- Britse besprekingen. Volgens welingelichte kringen te Londen bespraken de ministers de plannen, die reeds eerder zijn ge maakt om het leven van Britse on derdanen in Perzië te beschermen, indien de onderhandelingen defini tief worden afgebroken. EVACUATIE DUURT VOORT De evacuatie van de Britse tech nici blijft inmiddels regelmatig doorgaan. Vertrokken er gisteren opnieuw 200 met vliegtuigen naar Engeland, komende dagen zullen er nog 120 naar hun land terugkeren. Eind deze week zullen te Abadan nog slechts 550 Engelsen tewerkge steld zijn, en op de olievelden in to taal nog 230 man. „Ik maak mij tot tolk van de een stemmige mening der Britse staf in Abadan, wanneer ik verklaar, dat zij niet in Perzië wenst te blijven, indien de Perzische regering blijft vasthouden aan onmogelijke voor waarden voor het werk en de lei ding van het bedrijf" zo zeide Sto kes. ,Het is een feit, dat er geen be- Truman's strijd tegen inflatie President Truman bereidt een boodschap aan het Congres voor, waarin hij om verscherping van de prijsbeheersing zal vragen, daar hem thans niet de middelen ten dienste staan om de prijzen op een aan vaardbaar peil te houden. Truman is vastbesloten met alle middelen de inflatie te bestrijden en zo nodig een nieuwe strijd met net Congres te beginnen om verscher ping van de onlangs door het Con gres in gewijzigde vorm goedge keurde wet inzake de economische controlemaatregelen te verkrijgen. Zoals bekend, heeft president Tru man deze wet onder voorbehoud ge tekend en verklaard, dat de hem verleende bevoegdheden inzake de prijsbeheersing onvoldoende zijn. MOSSADEQ ZAL VANDAAG ANTWOORDEN Nader wordt gemeld, dat het pre mier Mossadeq mogelijk zal zijn mi nister Stokes binnen de door hem gestelde termijn te antwoorden, aan gezien de Perzische senaat vandaag zijn vertrouwen heeft uitgesproken in het door Mossadeq gevoerde be leid. DE ARRESTATIES IN INDONESIË Het totaal aantal arrestaties van de zuiveringsacties van de laatste ken loopt ver in de duizend, indien men de officiële berichten hierom-; trent samenvoegt. De correspondent van Aneta te Medan meldde Woensj dag. dat te Pematang Siantar 32j personen zijn aangehouden. Tezamen met de ruim 500 arrestaties in Me dan. ongeveer 200 in Oost-Java, 100 in Cheribon, 25 in Tangerang. 60 in Djakarta bij de eerste razzia en naar schatting ruim 100 bij de arrestaties aan de vooravond van de 17-Augus- tus-viering, komt men reeds aan een getal van 1300. Hierbij zijn niet im begrepen de arrestaties in andere plaatsen, zoals Semarang en Sura- karta. waar het totaal aantal arres taties onbekend is. VLEESLOZE DAGEN IN OOSTENRIJK De Oostenrijkse regering heeft twee vleesloze dagen ingevoerd, om dat er nijpend tekort aan vlees heerst. De boeren weigeren namelijk hun vee te verkopen voor de vastge stelde prijzen. Na 24 Augustus mag er op Dins dag en Vrijdag geen vlees of vlees waren worden verkocht of opge diend. Dat geldt zowel voor hotels als voor huishoudens. Huisvrouwen die op die dagen vlees op tafel brengen riskeren een boete van meer dan 2500 gulden of een gevangenisstraf van drie maanden. Nederlands voorstel Op de conferentie van de minis ters van defensie van de landen van het Noord-Atlantisch pact. welke conferentie binnenkort te Ottawa zal worden gehouden ter voorberei ding van de daarop volgende bij eenkomst van chefs van staven te Rome in October, zal door Neder land worden voorgesteld om de sa menwerking in Nato-verbano uit te breiden, zo verneemt A.N.P. Behal ve samenwerking op het gebied der defensie acht de Nederlandse rege ring een nauwere samenwerking op economisch en politiek gebied tussen de landen van het pact noodzakelijk. De regering gaat er van uit dat na 1954 de defensie-voorbereidingen zo ver gevorderd zullen zijn, dat men meer aandacht zal kunnen besteden aan de economische ontwikkeling der pactlanden en de verhoging van de levensstandaard. Wil men daarbij het gewenste resultaat behalen, dan zullen de Nato-landen vroegtijdig in onderling overleg hun aandacht aan De eerste atoom-onderzeeër De Amerikaanse marine heeft be kend gemaakt, dat een contract voor de bouw van de eerste rr/et atoom energie voortgestuwde onderzeeër gegund is aan de Electric Boat Com pany Groton (Connecticut) In het communiqué werden geen bijzonderheden gegeven. Het feit, dat een contract is afgesloten, wijst er waarschijnlijk op. dat de marine van mening is, dat het onderzoek zo ver gevorderd is, dat een atoom-on derzeeboot gebouwd kan worden. deze problemen moeten geven. Op de vraag of de regering uit mi litaire overwegingen bezwaar maakt tegen het opnemen van Griekenland en Turkije in het Noord-Atiantisch pact, werd op het ministerie van Oorlog geantwoord, dat het bezwaar van ons land gegrond is op het feit, dat door de opneming van genoemde landen het „Atlantisch idee" verlo ren dreigt te gaan. Mocht de opne ming van Griekenland en Turkije echter noodzakelijk zijn, dan zal ons land zijn bezwaren misschien wel la ten vallen, zo werd gezegd. Noordelijken krijgen nieuwe aanvoer Versterkt door verse troepen hebben de Noordelijken vandaag de Zuid- Koreanen van drie heuvels in Oost-Korea verdreven. Dinsdagavond ver overden zij twee heuvels, nadat zij Dinsdagmorgen de toppen hadden bezet. Op vijf punten vallen de communisten aan. De zwaarste gevechten worden geleverd boven Janggoe, waar zij trachten zes door Zuid-Korea- nen op hen veroverde heuvels weer in bezit te krijgen. Tot dusver heb ben zij twee heuvels weten te heroveren. Achter de linies gaat de aanvoer van voorraden voor de Chinezen en Nocrd-Koreanen door. In de afgelopen nacht hebben geallieerde vliegers ongeveer 2.300 voertuigen waargeno men. NIEUWE KLACHT VAN GENERAAL NAM IL Het hoofd van de Noord-Koreaan- se afvaardiging naar de besprekin gen te Kaesong, generaal Nam II heeft Woensdag er over geklaagd, dat geallieerde vliegtuigen tussen tussen Kaesong en Pjongjang op 19 Augustus een jeep van de communis tische delegatie hadden vernietigd. De klacht werd schriftelijk via verbindingsofficieren bij admiraal Joy ingediend en zegt. dat vliegtui gen de jeep met machinegeweer in brand hadden geschoten. De verklaring van de V.N. zegt, dat de Noordelijken „trachtten een jeep langs de binnenweg van Pjong jang naar Kaesong te sturen zonder dit aan te kondigen. Herhaalde ma len is gewaarschuwd, dat vooraf gaande kennisgeving essentieel is voor beveiliging tegen luchtaanval len" Egypte krijgt uitstel Opnieuw is de vergadering van de Veiligheidsraad, waarin de tegen Egypte gerichte reseolutie over de blokkade van het Suez-kanaal zou worden behandeld, uitgesteld. De bijeenkomst, die gisteren gehouden zou worden, is nu uitgeschreven te gen volgende week Maandag. Het uitstel geschiedde op verzoek van Turkije, dat met Cairo op hoog niveau contact heeft opgenomen en een basis voor een oplossing van het geschil meent gevonden te hebben. In Cairo is bekend gemaakt, dat de inspectie van het scheepvaart verkeer door het Suez-kanaal ver zacht zal worden. Voortaan zal elk schip maar éénmaal geïnspecteerd worden en uitsluitend door douane, niet meer door militaire instanties. Het water in de haven van Inchon (Korea) is op een zo laag peil geko men, dat de schepen tijdelijk op het droge „staan", nl. in een laag dras sige modder. Wanneer het getij gunstig is, komen de Zuid-Koreancn van de naburige eilanden zelfs door de modder naar het vasteland gelopen. De foto toont de schepen, die gelaten afwachten, tot ze zich weer in hun eigen element kunnen begeven. ^^RIE EN DERTIG LANDEN hebben tot heden de Amerikaanse uit nodiging om aan het Japanse v redescongres te San Francisco deel te nemen, aanvaard. Tsjechoslowakije was gisteren het derde commu nistische land na de Sowjet Unie en Polen, dat de uitnodiging aanvaard de. Tien andere van de 50 landen die, behalve de Verenigde Staten en Japan, vertegenwoordigers zullen zenden voor de opening op 4 Septem ber, hebben de uitnodiging informeel geaccepteerd. India, Indonesië, de Philippijnen en Birma hebben nog steeds geen beslissing genomen. Zaken, is gisteren met zijn delega tie in vier twee-rhotorige vliegtuigen op doorreis naar San Francisco, ir Parijs aangekomen. De Rusen zet ten hun reis voort met de "Queen Elisabeth", die hen van Cherbourg naar New York zal brengen. Radio- Peking heeft een Sjanghais blad aangehaald, volgens hetwelk Japan de oorlog aan communistisch China en de Sowjet-Unie verklaart, als het een vredesverdrag zonder deze bei de landen ondertekent. Premier Josjida van Japan heeft in een brief aan generaal Ridgway, de Amerikaanse opperbevelhebber der V.N. in Tokio, zijn diepe dank uit Een grote deelname President Truman zal de voor naamste rede uitspreken tijdens de openingsplechtigheid in het gemeen telijk operagebouw in het centrum van de stad. Dean Acheson, de Ame rikaanse minister van Buitenlandse Zaken, zal het voorzitterschap waar nemen tot een permanente president gekozen zal zijn. Secretaris-generaal van het internationale secretariaat zal dr. Warren Kechner zijn, die aan het hoofd staat van de afdeling in ternationale conferenties van het de partement van Buitenlandse Zaken. Andrei Gromyko, een van de plaatsvervangers van Wisjinski, de Sowjetminister van Buitenlandse Europees leger Nederland heeft bezwaren Na bestudering van het interim rapport, dat op de onlangs te Parijs gehouden conferentie over de vor ming van een Europees leger is uit gebracht, blijft de Nederlandse rege ring zeer grote bezwaren koesteren tegen bepaalde in dit rapport ver vatte voorstellen, zo is in Den Haag van officiële zijde medegedeeld. Dit wil echter niet zeggen, dat de rege ring geen mogelijkheden ziet om te komen tot een zekere gecoördineer de Europese strijdmacht. Het grootste bezwaar van Neder landse zijde is, dat bepaalde voor stellen zo weinig rekening houden met de werkelijkheid. Het voorstel bijv. om de benoeming van alle offi cieren voor het Europese leger uit sluitend te doen geschieden door de hoge commissaris voor de defensie en het voorstel voor alle dienstplich gelijk soldij gesproken voor het verdrag en de I acht de regering in de huidige om- Amerikanen verzocht Japan leiding standigheden en ook in de nabije toe- en bijstand te blijven verlenen, komst onmogelijk te verwezenlijken. KIEZEN OF DELEN r\E SPANNING in Teheran is thans U tot het toppunt gestegen. Stokes, de Engelse minister, die daar met de Perzische regering onderhandelt, heeft na de verwerping van al zijn voorstellen eindelijk een ultimatum gesteld en heeft Mossadeq voor de keus gesteld: „Nu doe ik nog één voorstel; daarop moet uiterlijk Woensdagmiddag geantwoord wor den. Is dat antwoord gunstig, dan zullen we vt-rder praten; anders ga ik weg". En als Stokes weggaat, gaat ook het Britse personeel van de olie maatschappij weg en dan moeten de Perzen maar zien, dat ze 0 met de olie klaar komen. Het is een uitgemaakte zaak, dat zij daar niets van terecht brengen. De Perzen beschikken niet over de nodige technische kennis om met de ingewikkelde installaties te kunnen omgaan, zij beschikken bovendien niet over de nodige relaties om de olie aan de man te brengen, noch over de nodige schepen voor het vervoer. Zij zijn als kinderen, die met alle ge weld aan een kostbare machine wil len prutsen, terwijl het "duidelijk is dat zij niets anders kunnen doen dan alles verprutsen. Wat de Engelsen hun aanboden was vrij royaal. Zij hadden op hun stuk kunnen staan en handhaving eisen van het nog altijd lopende contract; maar in plaats daarvan boden zij een deelgenootschap aan van ieder de helft. Maar dat wilden de Perzen niet. ,,De olie is van ons, zeiden ze, en wij willen wel een contract met Engeland aangaan waarbij Engeland zoveel olie bij ons kan kopen als het nodig heeft. Maar verkopen doen we zelf'. Op het eerste gezicht een respec tabel standpunt, maar zij vergeten, dat de olie weliswaar in de Perzische grond zit, maar dat het de Engelsen zijn, die haar eruit weten te halen. Het waren de Engelsen, die de kost bare installaties bouwden en de schepen beschikbaar stelden. „Het gaat maar niet aan," zeggen de Engelsen op hun beurt, „om nu opeens alles verbeurd te verklaren en als Perzisch eigendom te beschou wen. Op z'n minst moeten wij tot overeenstemming komen over de schadeloosstelling". Waarop de Perzen weer antwoor den: „Jullie hebt er genoeg aan ver diend in de loop der jaren". Zo heeft men weken langs elkaar heen gepraat; de één bekeek de kwestie van een zakelijk standpunt uit, terwijl de ander zich liet leiden door sentiments overwegingen. De Engelsen voelden zich de bezitters: zij hadden het geld, zij hadden de piachines, zij hadden de kennis en zij hadden de relaties. De Perzen voel den zich als de gedupeerden, die toe mochten ki.ken hoe anderen mooi weer speelden met hun bodemrijk dommen. Vanuit een zó vesrchillende positie bekijkt men de situatie van zelf anders. Het is nu maar de vraag wat ten slotte sterker zal blijken Zal Mos sadeq zwichten voor de nuchtere overweging dat hii zonder de Engel sen niets aan de olie heeft nf zal hii blijven soeculeren op het gebrek dat Engeland aan olie heeft zodat het wel verder over de brug zal komen? Voor Mossadeq is de beslissing moei lijk, niet alleen omdat iedere beslis sing moeiliik te overzien is in z'n conseauenties maar ook omdat zijn nolitieke leven er wel eens van kon afhangen. Aan de ene kant staan de fanatieken, die het Mossadon uiterst kwaliik zullen nemen als hij een street toegeeft aan de buitenlanders: aan do andere kant staan demonen die het aan het starre beleid van de oremier zullen wijten, als de zaak verkeerd uitpakt, In elk geval is het voor de wereld te hoDen, dat de Perzische olie niet verloren gaa„ want olie is een nood zakelijk product en het leven is toch al duur genoeg. De Amerikaanse vicc-admiraal Joy, gedelegeerde voor de V.N. bij de bc- standsbesprekingen te Kaesong, heeft stellig het voornemen netjes voor de dag te komen bij de eerst volgende conferentie. In de legertent, die als kapsalon wordt gebruikt in het hoofdkwartier van de Verenigde Naties, wordt zijn haar volgens de laatste mode ge knipt. De enige opvoeder, die alles van ons afweet, zijn wij zelf.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1951 | | pagina 1