IÜHH
Spellingkwestie begin
volgend jaar geregeld
Afschermapparaten en
aardstraalbestrijding
Rouletteclubs werken overal
wettig of onwettig verder
Min. Lieftinck
omzeilt vragen
Rechtszekerheid voor alle
belastingplichtigen
tcAfa^orv
WOL
Militair vliegtuig
stortte neer
Reductie schoolgeld voor grotere
gezinnen
Soldaat stal uit
onbewaakte kas
ZONDER
SCHULD
DONDERDAG 9 AUGUSTUS 1931
DE LEID SE COURANT
TWEEDE BLAD fAGINA 1
Eerste Kamer
De Eerste Kamer heeft gistermor
gen de begroting voor onderwijs,
kunsten en wetenschappen zonder
hoofdelijke stemming aangenomen
Minister RUTTEN had bij de ver
dediging er van geconstateerd, dat
er op het gebied van het schoolwezen
grote vooruitgang is, ook in verge
lijking met voor de oorlog.
Hij stelde de heer Van Walsum
gerust, dat de uitbreiding van de
technische hogeschool te Delft niet
zal worden vertraagd door de stich
ting van een tweede technische ho
geschool. Overigens heeft de Rege
ring nog niet besloten tot stichting
van die tweede school, wel tot de
voorbereiding daarvan. Maar daar
mee wordt niet begonnen aleer de
gelden er voor zijn toegestaan. De
uitbreiding van Delft zal niet ver
der gaan dan voor de accommodatie
voor 3500 studenten nodig is.
Minister Rutten verzekerde, dat
hij de bouw van scholen met alle
kracht zou bevorderen.
Begin 1952 zal de spellingkwestie
wellicht definitief geregeld zijp. De
Nederlands-Belgische spellingscom
missie is nog bezig met bepaalde
onderdelen. De Minister achtte het
onjuist op dit rapport vooruit te lo-
pen.
Minister Rutten hoopte zijn plan
nen om een deel van de kosten van
het kleuteronderwijs door het rijk
te doen dragen, te kunnen handha
ven. Hij deelde mee, dat een plan
voor taakverdeling tussen de uni
versiteiten in voorbereiding is. Het
overleg hierover is in volle gang. De
Minister is voorts in overleg getre
den met de Minister voor sociale
zaken over de sociale noden onder
de studenten.
Zender voor Wereldomroep
Staatssecretaris mr. Cals 1 deelde
mee, dat hij een beslissing over de
bouw van een 100 kilowattzender
voor de Wereldomroep zal trachten
te bespoedigen. Hij toonde zich een
grote voorstander van cultuursprei
ding. Hij zal nagaan hoe het Con
certgebouworkest in staat kan wor
den gesteld in de provincie op te
treden. Over de nieuwe beheers
vorm voor het Concertgebouw te
Amsterdam zijn onderhandelingen
nog gaande. De staatssecretaris kon
over de resultaten nog niets mee
delen.
's Middags is de Eerste Kamer be
gonnen met de behandeling van de
begroting voor Uniezaken en over
zeese rijksdelen.
Binnenkort zijn enkele belangrijke
benoemingen van burgemeesters te
verwachten. Hilversum zal ook nu
een katholieke burgemeester krijgen
en in Hengelo wordt voor het eerst
eveneens een katholiek gesteld. Naar
we vernemen, zal te Groningen een
bewindsman uit kringen van de Par
tij van de Arbeid worden benoemd.
OVERLEG OVER GROTE ORDER
AAN ARGENTINIë
Een Nederlandse delegatie van
het ministerie van Economische Za
ken, die gedurende enige weken
oriënterende handelsbesprekingen
voert in enkele landen van Zuid-
Amerika, pleegt thans aldus
„Trouw" in Argentinië overleg in
zake de levering van telefoonappa-
ratuur ter waarde van omstreeks
150 millioen gulden door Philips en
de Ned. Seintoestellenfabriek.
De mogelijkheid van deze order
werd reeds aangekondigd door Prins
Bernhard, toen hij van zijn reis naar
Zuid-Amerika was teruggekeerd.
Over het verloop van de bespre
kingen zijn nog geen berichten ont
vangen.
Zuivere huid
„Geen bewezen resultaten",zegt Min, v. Landbouw
Door het Ministerie van Landbouw.
Visserij en Voedselvoorziening is het
volgende communiqué verstrekt:
„Een in de dagbladen verschenen
mededeling omtrent de invloed van
aardstralen op het optreden van be
paalde ziekten bij cultuurgewassen,
vestigt de indruk, als zou deze in
vloed inderdaad zijn bewezen en op
grond van een wetenschappelijk on
derzoek officieel zijn vastgesteld. In
werkelijkheid staat het Ministerie
van Landbouw, Visserij en Voedsel-
Aetherklanken
VRIJDAG
HILVERSUM I. 402 M.
7.00 VARA 10.00 VPRO 10.20 VARA
12.00 AVRO. 16.00 VARA.
19.30 VPRO. 21.00 VARA.
22.40 VPRO. 23.00—24 00 VARA.
VARA: 7.00 Nieuws. 7.18 Gram.
8.00 Nieuws en weerberichten. 8.15
Gram. 8.50 Voor de huisvrouw. 9.00
Gram. (9.309.35 Waterstanden.)
VPRO: 10.00 „Kinderen en mensen"
causerie. 10.05 Morgenwijding.
VARA: 10.20 Gram. 10.30 Reportage
10.45 Kamerkoor. 11.05 Voordracht.
11.25 Orgelspel. AVRO: 12.00 Dans
muziek. 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen. 12.33 Gram. T2.45
Sport en prognose. 13.00 Nieuws.
13.15 Mededelingen of gram. 13.20
Filmmuziek. 14.00 Kookpraatje.
14,20 Strijkorkest. 15.10 „De drie
vragen", hoorspel. 15.30 Orkestcon
cert. VARA: 16.00 Gram. 16.30 Voor
de jeugd. 171.00 Filmmuziek. 17.2>0
Gram. 18.00 Nieuws. 18.15 Voor de
jeugd. 18.45 Voordracht. 19.00 Pia
noduo. 19.15 Prijzenpraatje. VPRO:
19.30 „Amerika en Europa", cause
rie. 19.50 Berichten. 20.00 Nieuws.
20.05 Boekbespreking. 20.10 Gram.
20.30 „Benelux", causerie. 20.40 „De
Godsdienstige ontwikkeling in de
jeugdjaren", causerie. VARA: 21.00
Gram. 21.45 Buitenlands overzicht.
22.00 Lichte muziek. 22.25 Gespro
ken portret. VPRO: 22.40 „Van
daag", causerie. 22.45 Avondwijding
VARA: 23.00 Nieuws. 23.15—24.00
Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II. 298 M.
7.00—24.00 NCRV.
NCRV: 7.00 Nieuws. 7.15 Ochtend
gymnastiek. 7.30 Gram. 7.45 Een
woord voer de dag. 8.00 Nieuws en
weerberichten. 8.18 Gewijde muziek
8.45 Gram. 9.15 Voor de zieken. 9.30
Gram. 10.30 Morgendienst. 11.00
Fluit en piano. 11.30 Lichte muziek.
11.55 Gram. 12.30 Land- en tuin-
bouwmededelingen. 12.33 Lichte
muziek. 13.00 Nieuws. 13.15 Gram.
14.00 „Aardbeien in de tuin", cause
rie. 14.15 Gram. 15.00 Boekbespre-
ziek. 16.40 Voordracht. 17.00 Ver-
zoekprogramma voor-de jeugd. 17.30
king. 15.20 Gram. 15.40 Kamermu-
„In dienst van het Vaderland". 18.10
Fries programma. 17.45 Gram. 18.00
Bariton en piano. 18.30 „De NCRV,
geen luxe maar noodzaak", causerie
18.45 Geestelijke liederen. 19.00
Nieuws en weerberichten. 19.1'5 Re
geringsuitzending,: „Verfdaring en
toelichting". 19.35 Gram. 19.40 Ra
diokrant. 20.00 Nieuws. 20.05 Com
mentaar over de werkzaamheden
van de „International Convention of
Evangelicals". 20.15 Salzburger
Festspiele 1951: Domconcert. 21.30
Gram. 21.40 „Uithangtekens", cause
rie. 22.00 Lichte muziek. 2230 Boek
bespreking 2245 Avondoverdenking.
23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Gram.
Hernieuwd optreden van de justitie
Velen van de eigenaars en em
ploye's der speelclubs, die tijdens de
massale politie-inval van j.l. Vrij
dagnacht zijn gearresteerd en zich
sindsdien in arrest bevonden, zijn
gisteren in vrijheid gesteld.
Voor hun invrijheidstelling heb
ben zij een verhoor moeten onder
gaan, dat soms 4 tot 5 uur duurde.
Een Amsterdamse inspecteur was
aan de gewone dienst onttrokken,
om van alle verhoren processen-
verbaal op te maken.
„Eureka" weer in actie
De speelclub „Eureka" op het
Thorbeckeplein te Amsterdam, houdt
inmiddels haar poorten geopend. Al
hoewel Vrijdagnacht enige van
haar bestuursleden zijn gearres
teerd, blijft het bestuur dier club op
het standpunt staan, dat zij zich niet
aan onwettige handelingen schuldig
maakt.
Onwettig
Woensdagavond bleek aan vele
particulieren, dat sommige betrok
kenen bij de exploitatie van rou
letteclubs in Den Haag hun bedrijf
in eenvoudige vorm hebben hervat.
De „clubs" die doorgaans door een
Over zijn heengaan
Minister Lieftinck kan de opvat
ting van de Eerste Kamerleden, dat
het een publiek belang zou zijn, dat
hij persberichten over zijn heengaan
pertinent zou tegenspreken, n»et tot
de zijne maken.
Aldus omzeilt de minister van
Financiën de categorische vraag,
hem in het Voorlopig Verslag van
de Eerste Kamer over de ingediende
belastingwetten gesteld.
Hij voegt eraan toe een verzoek,
zich daarover uit te spreken los van
persoonlijke bijkomstigheden, die j
niet ter zake doen, omdat het hier j
gaat om een stuk kabinetspolitiek, j
dat bovendien reeds in de Tweede j
Kamer een ruime meerderheid heeft
gevonden en op zijn zakelijke, ver
diensten moet worden beoordeeld.
Dat zijn heengaan eventueel ver
gaande politieke gevolgen zou heb
ben, acht hij slechts dan waar
schijnlijk, indien de oorzaak daar
van zou liggen in de politieke
sfeer.
of twee man worden geëxploiteerd,
huizen grotendeels op nieuwe adres
sen. De exploitanten letten zeer
streng op degenen die worden toe
gelaten en zorgen er wel voor dat
dit uitsluitend draagkrachtigen zijn.
Men spreekt in Den Haag over „on
dergedoken speelclubs".
In sommige verenigingslokalen,
waar tot aan de waarschuwing van
justitie en politie roulette en baca-
rat werd gespeeld, komen nog gere
geld leden samen die zich thans be
zig houden met schaken, dammen,
domino of bridge. De animo voor
deze spelen vermindert echter, ge
zien het teruglopen van het aanta)
bezoekers.
Volgens niet-controleerbare bewe
ringen, zouden Woensdagavond ech
ter een dozijn of meer „ondergedo
ken" rouletteclubs, die haar adres
sen voor de politie verborgen hou
den, te Den Haag hebben geope
reerd.
De politie zou echter met het be
staan van deze clubs op de hoogte
zijn en men neemt aan, dat er nieu
we invallen zullen volgen.
Weer groenten
naar Duitsland
Vandaag wordt de uitvoer van
groenten naar West-Duitsland hervat.
Dat is het gevolg van besprekingen,
die te Berlijn zijn gehouden door
vertegenwoordigers van Nederland
en Duitsland.
Voor de eerstkomende tijd is voor
de import door West-Duitsland een
bedrag van 2.9 millioen dollar be
schikbaar. Een deel van dit bedrag
zal eventueel moeten worden benut
om al geleverde hoeveelheden te be
talen. De overschrijding der beschik
bare middelen was aanleiding tot het
stilleggen van de import in Duits
land.
Naar verluidt, zal mgr. F. A. H.
van de Loo om gezondheidsredenen
binnenkort aftreden als Officiaal van
het Aartsbisdom en worden opge
volgd door mgr. dr J- A. Geerdinck,
die thans evenals mgr. D. Huurdc-
man, vicaris-generaal van Z.Em. Jo
hannes Kardinaal de Jong is.
IR EIINLE HOOFDDIRECTEUR
VAN DE P.T.T.
Ir. A. J. Ehnle is met ingang van
15 Augustus benoemd tot hoofddirec
teur der P.T.T. In deze functie
hij zich belasten met de leiding van
de hoofddirectie telegrafie en telefor
Bij de heer Rothscheid te Voor
burg, heeft de veeartsenijkundige
dienst pseudo-vogelpest geconsta
teerd. Zeven kippen moesten wor
den afgemaakt. De omgeving is be
smet terrein.
voorziening op het standpunt, dat,
hoe interessant overigens het z.g.
wichelroede-effect ook moge zijn, er
geen enkel bewijs is geleverd, dat
toepassing voor de practijk van de
landbouw mogelijkheden biedt. Ze
kere verwarring met betrekking tot
het onderwerp is echter ontstaan,
omdat aan ir. O. J. Cleveringa, als
rijkslandbouwconsulent in algemene
dienst de vrijheid is gelaten op dit
gebied te experimenteren met de be
doeling uitsluitend gegevens te ver
zamelen en langs die weg een in
zicht te krijgen in de juiste waarde
van de in omloop zijnde „verhalen"
met betrekking tot dit onderwerp. In
dit licht moet dan ook de mededeling
worden gezien, dat van de diensten
van een wichelroedeloper en de op
dit gebied in de handel zijnde z.g.
,afschermapparaten" gebruik wordt
gemaakt. Een en ander heeft er
echter toe geleid, dat men deze
werkzaamheid van ir. Cleveringa uit
legt als zou het verband tussen het
wichelroede-effect en de gezond
heidstoestand der gewassen ook in
derdaad zyn bewezen. In verband
met het bovenstaande is de opdracht
aan deze rijkslandbouwconsulent in
zoverre gewijzigd, dat hij zich
voortaan uitsluitend zal bepalen tot
het opstellen van zijn rapport over
deze aangelegenheid".
Minister Lieftinck streeft naar
Minister Lieftinck heeft in de me
morie van antwoord aan de Eerste
Kamer inzake de wetsontwerpen tot
belastingherziening o.m. medege
deeld, dat het in zijn bedoeling ligt
een zo groot mogelijke rechtszeker
heid voor de belastingplichtigen na
te streven. Met het oog daarop stelt
de Minister zich voor, in overleg
met zijn ambtgenoot van Econo
mische zaken, over te gaan tot het
doen uitgaan van een of meer alge
meen geldende beschikkingen, wel
ke de toepassing van de bevoegd-
hetè nader omlijnen.
VOOR
Beide inzittenden gedood
Boven Vlieland is gistermiddag
een Auster-vliegtuig van de lucht
macht neergestort. De beide inzitten
den, de 25-jarige le It. vl. \V. A. M.
Jansen uit Eindhoven en do 22-ja-
rige mcj. S. Ficdeldij, dochter van
dc commandant van het vliegveld
Leeuwarden, kwamen hierbij om
het leven.
Het toestel was van het vliegveld
Leeuwarden opgestegen cn de piloot
wilde omstreeks 1 uur op dc air
strip tc Vlieland landen. Op dat
moment hingen boven het eiland
zware regenbuien en woedde een
onweer.
Bij de landing is het toestel in een
door dc weersomstandigheden op
tredende, opwaartse luchtstroming
geraakt, die zo sterk was, dat een
vleugel van het vliegtuig afknapte.
De Auster stortte daarop naar be
neden en beide inzittenden kwamen
om het leven. Lt „Bill" Jansen kwam
in 1945 als oorlogsvrijwilliger bij de
luchtmacht. Hij kreeg zijn vliegop-
leiding in Engeland en vertrok daar
na als militair naar Indonesië, waar
hij een voortgezete training op Mit-
chels op het eiland Biak kreeg.
Na zijn terugkeer in Nederland
kreeg hij een opleiding op straalja
gers en werd daarna gestationncerd
op het vliegveld Leeuwarden. Hij
stond bekend als een bekwaam
jacht vlieger.
Met terugwerkende kracht tot 11 ger onderwijs en het hoger onder -
September 1949 is volgens de me- wijs, voorzover het buiten de avond-
dcdcling van de minister van On- uren wordt vrstrekt, verminderd
derwijs een reductieregeling ontwor
pen voor schoolgelden, verschul
digd door grotere gezinnen.
Het bedrag wordt voor het lager
onderwijs, kweekschoolonderricht,
nijverheidsonderwijs, u.l.o., middel
baar onderwijs, voorbereidend ho-
Aangezien een ieder duor kcnn's-
neming van deze beschikkingen zich
op de hoogte kan stellen van de
grenzen waarbinnen van de. wette
lijke bevoegdheid gebruik is ge
maakt, zal de onzekerheid voor de
belastingplichtige in belangrijke
mate zijn weggenomen, en wel op
een meer doeltreffende wijze dan
mogelijk zou zijn door een uiteen
zetting van dc Minister van Finan
ciën in de Staten-Generaal..
De heer Lieftinck bracht nog eens
in herinnering, dat hij er tijdens het
debat in de Tweede Kamer de na
druk op heeft gelegd, dat de voor
gestelde belastingverhoging niet al
leen in het licht van de budgetaire
toestand moet worden gezien. De
regering neemt het standpunt in,
dat ook met het oog op het mone
taire evenwicht èn de positie van de
betalingsbalans van de voorgeno
men extra-uitgaven voor de Defen
sie ten minste een bedrag van ƒ245
millioen uit extra-belastingen moet
worden verkregen.
Zou het budget-beeld zich in de
komende jaren in gunstiger zin ont
wikkelen dan zich thans laat voor
zien, dan zou inderdaad aanleiding
bestaan om het dekkingsplan aan
een nadere beschouwing te onder
werpen.
De Krijgsraad te Velde-West ver
oordeelde gistermorgen de 22-jarige
sergeant-majoor L. H A. van P. uit
Laren cn de 21-jarige soldaat G. C
B. uit Hilversum ieder tot twee jaar
gevangenisstraf met aftrek en ont
slag uit de militaire dienst zonder
ontzetting uit het recht om bij de
gewapende macht te dienen. Ser
geant-majoor Van P. werd bven-
dien in rang verlaagd tot soldaat
laagste klasse. De auditeur-militair
had aan het begin van de zitting te
gen ieder een gevangenisstraf van
een jaar met aftrek geëist, waarvan
drie maanden voorwaardelijk met
een proeftijd van drie jaar.
Sergeant-majoor Van P. was ad
ministrateur in het kamp Djali Ba-
toe te Djakarta. Op 22 Januari j.l.
heeft hij de hem toevertrouwde kas
met opzet enige tijd onbewaakt ge
laten om B., een oude schoolvriend,
de kans te geven een greep in de
kas te doen. B. heeft deze gelegen
heid benut en verdween met ruim
fl. 10.000 (Ned.-Ind. courant), die hij
naderhand met Van P. heeft ge
deeld.
De raadsman van B., mr. Ras uit
Amsterdam, schetste zijn cliënt als
een jongeman van goede huize, die
door een verkeerde opvoeding een
zwakkeling is geworden, die zon
der luxe niet kan leven. De schuld
van deze mislukking draagt, aldus
de raadsman, een getrouwde vrouw,
onder wier invloed B. zich vóór
zijn uitzending naar Indonesië nog
aan desertie heeft schuldig gemaakt.
Mr. Ras bepleitte clementie.
Ook de. raadsman van Van P., ka
pitein Bakker, zag de onjuiste op
voeding van zijn cliënt als een straf
verlichtende omstandigheid. De
moeder van Van P„ een weduwe, is
uit werken gegaan, zo zei de raads
man, opdat haar enige zoon geld
genoeg zou hebben om in dc beste
kringen te verkeren. Het gevolg is
echter geweest, dat Van P. door zijn
omgang met „dure" vriendjes in het
Gooi in een verkeerd milieu is te
rechtgekomen.
met een vierde deel, indien twee of
drie kinderen leerling zijn van een
dier onderwijsinrichtingen. Het
wordt met de helft verlaagd, indien
vier of meer kinderen uit hetzelfde
gezin by de aanvang van het tijd
vak, waarover het schoolgeld ver
schuldigd is, op één dezer scholen
gingen. Voorts is het maximum-in
komenbedrag, waarbij geen school
geld verschuldigd is, met f 600 ver
hoogd.
Met ingang van het schooljaar
1950-51 wordt het schoolgeldtnrief
bij het middelbaar en voorbereidend
hoger onderwijs met 30 pet. en bij
het nijverheidsonderwijs met 20 pet.
verlaagd. Bij het u.l.o.-ondcrwijs is
cr geen tariefsverlaging. Dc ge
meenten worden vrij gelaten bij het
vaststellen van de tarieven voor het
lager onderwijs.
MILITAIR SCHOOT OP MEDE
MILITAIR
De Krijgsraad tc vcldc-West heeft
de soldaat 1ste klasse G. G. uit En
schede, wegens poging tot doodslag
veroordeeld tot een jaar gevange
nisstraf met aftrek, terugzetting in
rang en ontslag uit het recht om bij
de gewapende macht te dienen.
G. heeft op 23 September 1950 tc
Djakarta in beschonken toestand
met een revolver geschoten op een
mede-militair met wie hij ruzie had
gehad. De kogel trof geen doel.
SLAGERSCENTRALE STOND
TERECHT
Onder beschuldiging in het begin
van dit jaar varkens cn runderen te
hebben geslacht, alsmede spek en
on-gesmolten dierlijk vet te hebben
verkooht zonder vergunning, heeft
de Coöperatieve Inkoop-, Productie-
en risicovereniging „Arnhemse Sla
gerscentrale" te Arnhem voor de
Arnhemse Economische politierech
ter terecht moeten staan.
Dc politierechter achtte dc opzet
niet bewezen maar wel het ten laste
gelegde en vonniste met tweemaal
een boete van ƒ275.-— (cis van het
O.M. een boete van /275.
De verdediger, mr. Plantinga
voerde aan, dat men in deze niet
kan spreken van tussenhandel. Ge
kocht werden nl. runderen, ver
kocht het vlees. Dc politierechter
merkte op, dat zonder erkenning
deze handel juridisch niet mogelijk
is, al kon hij oog hebben voor dc
gunstige werkwijze van de coópera-
45)
De verdediger nam zijn woorden
koel op.
„Zouden de rechters het geloven?"
vroeg Thiessen twijfelend.
„Ik kan het bewijzen, Erich!" ant
woordde de geneeheer met overtui
ging. „Zie hier!" Hij nam wederom
het zware mes in de handen en wees
op de bruine plek, waarmee de punt
was gekleurd. „Of dat bloed is, zal
door deskundigen moeten onderzocht
worden. Ik vermoed, neen, ik weet
bijna zeker dat het mensenbloed is,
want dat werkt zo op gepolijst staal
en verderHij haalde uit zijn jas
zak een doosje, waarin het bekende
schedelstuk van de dode was gebor
gen, nam er de deksel af en stak het
mes in de opening van het been. Het
paste er juist in.
„Zie je wel, zo en niet anders is de
man aan de wond gekomen. In deze
richitng is het staal gevallen en zo
meer van onderen naar boven loopt
ook de wonde in de hersenpan. Ik
heb een nauwkeurige tekening er
van gemaakt en deze zal ongetwij
feld aan dr. Strube bewijzen dat ik
gelijk had en niet hij. Nog een bewijs
Hier aan de randen van beide gaten
in het papier zie je donkere vlekken.
Dat is bloed De kapitein heeft, toen
hij het bewustzijn herkreeg, het mes
dat verrr.'oedelijk op de zitbank was
gerold, opgeraapt en het, zonder het
pak te openen, eenvoudig door het
gat bij de andere mesen gevoegd.
Vandaar de bloedsporen aan de ran
den Een nog duidelijker bewijs is
het dat het instrument ons tegenrol-
de, vooraleer het pak geheel was los
gemaakt. En eindelijk, dat kapitein
Wendt dit mes als wapen niet ge
bruikt heeft, wordt daardoor bewe
zen dat het pak nog in zijn oorspron
kelijke verpakking is. Hij moest het
geopend hebben om de marlspieker
eruit te nemen! on daarvoor was de
tijd te beperkt: dit heeft hij immers
zelf verteld, niet waar Erich?" De
verdediger knikte bevéstigend. Hij
gaf hem de hand en een ogenblik
stonden beiden zwijgend en keken
met strakke blikken naar het glinste
rende mes. Het was alsof ze dachten
Dit hebben de scherpzinnige ervaren
commissaris Friedeberg, noch de
rechters gedacht."
Daar wekte de ruwe basstem van
de oude Zchwenkendieck, die het ge
beurde met de meeste gespannen op
merkzaamheid zwijgend gevolgd had
de vrienden uit hun gedachten.
„Wanneer u een schriftelijk betvijs
wilt klaarmaken, heren," zei hij,
„dan denk ik, dat ik het wel op me
durf nemen."
„Met genoegen, Zchwenkendieck!
Hartelijk dank!' antwoordde Meinert
Ellmers ijverig. Maar de verdediger
weerhield hem. toen dc jonge arts
reeds zijn notitieboekje uit dc zak
wilde nemen om het bewijs te schrij
ven
„Een ogenblik, Meinert," zei hij.
„Het vinden van het pakje is van
zeer groot belang. Het doet mii ge
noegen dat Schwenkendieck bij het
openen er van tegenwoordig was.
Dit alles is zeer gewichtig en zal
mijn pleiten vergemakkelijken. Ik
zou gaarne willen dat Schwenken
dieck ons naar Bruchholm vergezel
de.
„Je hebt gelijk, lieve vriend," ant
woordde Meinert lachend over de
goede gedachte van Erich1, en zich
tot de oude zeerob wendend, zei hij:
„U heeft gehoord waarover het gaat
Schwenkendieck. Zou je ons willen
vergezellen?"
„Ja. dat zal wel gaan", antwoord
de de oude verlegen, maar eerst moet
ik de boot afwachten. Over een uur
gaat de trein, of gaan de heren met
de boot naar huis?"
„Neen, neen, wij nemen in alle ge
val de trein," zei Meinert snel,
„want de boot komt eerst na zeven
uur aan, terwijl dc trein reeds even
na vijf uur te Bruchholm arriveert".
De rechter van onderzoek mr.
Braudeis had dezelfde middag weder
om de gevangene, kapiein Wendt,
bij zich ontboden om hem
nogmaals alles te laten verhalen. De
kapitein vertelde hem alles. De rech
ter. die na de verklaringen van com
missaris Friedeberg niet meer twij
felde aan de schuld van de beklaag
de, bestrafte de kapitein om zijn
hardnekkig zwijgen, dat hem toch
niets zou baten. Hij wijde hem dwin
gen tot een volledige bekentenis.
„Maar, mijnheer, dat is waarlijk
alles wat ik van de zaak weet," ant
woordde de oude man met bevende
stem „ik zweer u dat ik niets heb ge
daan, wat ik voor God en de men
sen niet zou durven verantwoorden".
„Nu, nu mijn waarde," hernam de
rechter wrevelig, „wanneer wij alle
reden verklaringen van beklaagden
voor waarheid moesten aannemen,
dan kon men gerust al de gevange
nissen afbreken. Nee, nee, kapitein,
daarmee moet het uit zijn. Ik verze
ker u, dat u met u liegen en fanta
seren geen stap vooruit komt. Zoals
de zaak nu staat, is het zo helder als
de dag dat u en slechts u alleen, de
architect hebt kunnen doden. U
spreekt niet tegen dat u rr'et hem
gezeten was in de coupé waar enige
uren later het lijk van Lenzmann is
gevonden. Een tweede reiziger is tij
dens de gehele route niet in de wa
gon gestapt. Verder geeft u toe dat
u met de architect gevochten hebt.
En dan gaat u nog voort met liegen!
Zeg mc nu eens, wat denkt u van
deze onnozele verdediging te verkrij
gen. Wendt?"
De kapitein, die in elkaar gedoken
op een stoel voor de schrijftafel van
de rechter zat, antwoordde niet..
Zijn lippen waren op elkaar geperst
en zijn voorhoofd was met diepe
rimpels doorploegd.
„Nu," drong de rechter aan,
sproek. als u blieft!"
„Ik heb aan hetgeen ik gezegd heb
niets meer toe te voegen," antwoord
de Wendt eindelijk en zuchtte diep.
„Lenzman sloeg mij met de vuist op
het hoofd, met gevolg dat ik het be
wustzijn verloor. Toen ik uit mijn
onmacht ontwaakte lag hij dood
naast mij op de grond. Dat is de vol
le waarheid: meer kan ik niet zeg
gen."
De rechter sloeg hopeloos, de nood
zakelijkheid van geen vragen meer te
stellen inziend, het voor hem liggend
wetboek open en drukte op de knop
der electrische schel om bevel te ge
ven de gevangene weg te voeren.
Maar nog voor hij dit kon volbren
gen, klopte een vinger op dc deur en
op zijn geroep „binnen" trad een die
naar binnen en fluisterde de rechter
enige woorden in het oor.
„Vraag aan de heren of ze een
ogenblik geduld willen hebben. Kom
dan terug en breng de gevangene
weg," antwoordde de rechter luid.
„Wilt u de- goedheid hebben aan
de gevangene het proces verbaal voor
te lezen, rrhjnheer de refendaris,"
vroeg mr. Braudeis aan de naast hem
zittende.
Met eentonige stem las de jonge
man het verbaal voor.
„Heeft u nog iets te zeggen"? vroeg
mr. Braudeis aan de kapitein toen de
voorlezing geëindigd was.
De oude man schudde het hoofd cn
zette zijn handtekening op d.e plaats
welke dc refendaris hem aanwees.
Toen volgde hij in gebogen hou
ding en met sloffende stappen de
intussen weer binnengekomen poli
tiedienaar.
Dadelijk daaron betraden Meinert
Ellmers, Erich Thiessen en de oude
Schwenkendieck de kamer van de
rechter.
(Wordt vervolgd).
