$e£eidóe(SoiVrant
Rode terreur
- op Java
WEER EEN „VREDESDUIF"
Kremlin wil een vijfmogendhedenverdrag
tot versterking van de wereldvrede
De theorie is erg mooi
maar de practijk
Wereldjeugdfestival
in Oosi Berlijn
Vliegtuig. daoA in Qalt aan Aieocica
Communistische agitatie in
dichtbevolkt West Java
JCaAAettje...
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PIN5DAU 7 AUGUSTUS 19S1
42st« JAARGANG No. 12352
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
IN EEN RESOLUTIE heeft het presidium van de Opperste Sovjet een
opsomming gegeven van voorvallen, die moeten aantonen, hoe de Ame
rikanen er op uit zijn vredelievend Rusland te dwarsbomen Diplomaten
werden lastig gevallen en Amerikaanse herriemakers maakten het de le
den van de Russische delegatie bij de V. N. soms onmogelijk hun werk te
verrichten, terwijl de New Yorkse politie zelfs een keer oogluikend toe
liet dat een Rus geslagen werd. Tegen deze en andere anti-Russische
demonstraties heeft de Sovjet-Unie niets anders gedaan, dan zich afgemat
met het zoeken naar vredesmogelijkheden. In deze geest is de resolutie
van de Opperste Sovjet gesteld.
En om deze vredeswil te onderstre
pen, is er aan de resolutie een van
Stalins beruchte vredesduifjes ver
bonden in de vorm van een bood
schap van Sjvernik, president van
het presidium der Opperste Sovjet,
aan president Truman.
De Sovjet-Russische zaakgelastigde
te Washington overhandigde de bood
schap Maandagavond laat aan minis
ter Acheson met het verzoek haar
onmiddellijk ter kennis van president
Truman te brengen.
Truman gaf opdracht tot onmiddel
lijke publicatie van de tot hem ge
richte boodschap.
Sjvernik zegt in zijn boodschap aan
Truman onder meer:
„Het sluiter van een vijfmogendhe
denverdrag zou van buitengewone
betekenis zijn voor een verbetering
der Amerikaans-Russische betrekkin
gen en het zou het handhaven van de
wereldvrede bevorderen."
VERMINDERING MILITAIRE
UITGAVEN.
„Een dergelijk verdrag zou het ver
trouwen van alle volken ter wereld
in het handhaven van de vrede ver
sterken. Het zou bovendien een be
perking der bewapening en een ver
mindering van de last der uitgaven
voor militaire doeleinden die thans
in al zijn zwaarte op de schouders
der volken drukt, mogelijk maken",
aldus verklaart Sjvernik in zijn schrij
ven aan Truman.
In de brief is niet aangegeven wel
ke staten aan het voorgestelde vijf
mogendhedenverdrag zouden moeten
deelnemen, doch men wijst er op dat
in vorige, door de Sovjet-Unie in de
afgelopen twaalf maanden gedane
voorstellen, de Sovjet-Unie. Groot-
Brittannië, Frankrijk, de Verenigde
Staten en het Communistische China
zijn genoemd
Op het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken is men van me
ning, dat Sjverniks schrijven het
Russische antwoord is op de resolu
tie, die enige tijd geleden door het
Amerikaanse congres is goedgekeurd
en waarin de nadruk werd gelegd
op de door het Amerikaanse volk
waarachtig gekoesterde wens naar
vrede en het oplossen van interna
tionale geschillen.
President Tïuman heeft de tekst
van deze resolutie zeven Juli jl. ter
kennis doen brengen van de president
van het presidium der Opperste Sov
jet en hij heeft Sjvernik verzocht de
inhoud er van bekend te maken aan
het Russische volk.
GEVOELENS VAN
VRIENDSCHAP.
In de brief van Sjvernik wordt over
de resolutie van het presidium ge
zegd: „Deze resolutie geeft uitdruk
king aan de gevoelens van oprechte
vriendschap van de volken der Sov
jet-Unie jegens de volken van de ge
hele wereld. Zij spreekt van het feit.
dat het SovjetRussische volk ver
enigd is in zijn streven een hechte
vrede te vestigen en het gevaar voor
een nieuwe oorlog te elimineren. Het
Russische volk heeft geen reden te
twijfelen aan de vredeswil van het
Amerikaanse volk. Het Russische
volk weet echter, dat er in sommige
staten stromingen bestaan, die een
nieuwe oorlog willen ontketenen om
zich te verrijken.''
Sjvernik vervolgt: „Er bestaat geen
twijfel aan of de vriendschap tussen
de volkeren zoals genoemd in uw
mededeling, vooronderstelt de ont-
Perzisch oliegeschil
Vriendelijke sfeer
bij besprekingen
Maandamiddag zijn in het zomer
verblijf van de Sjah de besprekingen
tussen de Britse en Perzische dele
gaties begonnen.
De bijeenkomst duurde anderhalf
uur. De Perzische delegatieleden
deelden met. dat de atmosfeer „vriend
schappelijk'' was. „De besprekingen
waren bemoedigend, hoewel zij pas in
het beginstadium verkeren' zo voeg
den zij hieraan toe. Er zou geen vaste
agenda voor de onderhandelingen
zijn, aldus de Perzen.
Wanneer Stokes vandaag in Abadan
zal zijn, zal de Perzische delegatie een
onderhoud hebben met de permanen
te secretaris van het ministerie van
brandstoffen en energie, Sir Donald
Fergusson, die deel uitmaakt vat» de
Britse delegatie.
FergusSon. die nauw betrokken is
bij de nationalisatie van het gas en
electriciteitsbedrijf in Engeland, zal
het nationalisatie proces aan de Per
zen uitleggen
In Abadan worden uitgebreide
veiligheidsmaatregelen genomen. De
bewaking is zeer sterk en de Perzen
zeiden dan ook gisteravond: Ordever
stoorders kunnen hier alleen maar
komen, als zij met parachutes wor
den neergelaten.
JAPANSE SOCIALISTEN NIET
NAAR VREDESCONFERENTIE
Maandag heeft de Japanse Socia
listische partij formeel een uitnodi
ging verworpen, om deel uit te
maken van de Japanse delegatie
naar de conferentie in San Francis
co.
De uitvoerende raad van de partij
had verleden maand voorlopig be
sloten niet met de liberale rege
ringspartij op dit punt sajnen te
werken. Het besluit is Maandagmid
dag door de voorzitter Soezoeki en
de secretaris-generaal Asanoema
bevestigd.
wikkeling van politieke, economische
en culturele betrekkingen en connec
ties tussen de volken op basis van
gelijke rechten. Het is evenmin aan
twijfel onderhevig, dat een zeer be
langrijke stap op deze weg de elimi
natie moet zijn van alle discrimina
tie jegens de Sovjet-Unie van de
zijde der Amerikaanse autoriteiten.
GEEN ATOOMWAPENS.
Het is de plicht van alle vredelie
vende volken een politiek te voeren
van voorkoming van oorlog behoud
de vrede hec niet toestaan van
een bewapeningswedloop, het berei
ken van een beperking der bewape
ning en het verbod van atoomwapens
met instelling van toezicht op de uit
voering van zulk een verbod en sa
menwerking bij het sluiten van een
vijfmogendhedenverdrag ter verster
king van de vrede. Bij het uitvoeren
van deze maatregelen zal het Ameri
kaanse volk steeds kunnen rekenen
op de volledige medewerking van het
Sovjet-Russische volk, dat onveran
derlijk de zaak des vredes verdedigt"
Sjvernik besluit met de hoop uit
te spreken, dat de tekst van de reso
lutie van het presidium onder de aan
dacht van het Amerikaanse volk zal
worden gebracht.
GERESERVEERDE HOUDING IN
AMERIKA.
In Amerikaanse officiële kringen
neemt men een zekere reserve in
acht, aldus A.F.P. Men wijst er op,
dat het Russische volk niet op de
hoogte gebracht is van de Ameri
kaanse resolutie, gelijk kort geleden
verzocht werd. Men vreest, dat het
hier om een propagandistische stap
gaat. Men wijst er echter op, dat
gesproken wordt over een „controle
orgaan voor het nakomen van een
ontwapeningsovcreenkomst" In dit
verband wordt herinnerdt aan de
vruchteloze debatten over het voor-
stel-Baruch. Met enige verrassing
herkent men in de voorstellen de
zelfde, welke de Verenigde Naties
het vorig jaar categorisch hebben
verworpen.
Nog steeds arriveren jeugddelega-
ties uit landen van de gehele wereld
in Oost-Berlijn ter gelegenheid van
het derde Wereldjeugdfestival, dat
Zondag is geopend en waarvan de
communistische organisatoren verkla
ren, dat het de grootste jeugdbijeen-
komst in de geschiedenis is.
Maandagochtend arriveerden dele
gaties uit België, Luxemburg, Ne
derland, Zwitserland, Schotland,
Turkije, India, Columbia, Cuba en
Brazilië. De organisatoren zeggen, dat
meer dan 2 millioen jongeren, meren
deels uit Oost-T land, gedurende
de twee weken van het festival in
vier golven Oost-Berlijn zullen bin
nenstromen. Velen van hen zijn in
dakkamertjes ondergebracht. Er is
voor gezorgd, dat buitenlandse gas
ten aan voedsel niets te kort komen.
Amerikaanse en Britse politie zou
den de grootste rantsoenen krijgen
van alle genodigden, meer nog dan
de 500 man sterke Russische delega
tie van de Komsomol, de jeugdorga
nisatie.
De Fransen en Oostenrijkers heb
ben gisteren de honderden jongens en
meisjes die in Oostenrijk zijn ge
strand tijdens hun reis naar het com
munistische festival te Berlijn, een
Ti
,^5X* -
Ontploffing in
oliebron
Een geweldige kolom zwarte rook
en vlammen steeg op uit een bran
dende oliebron te Wolfskohlen in
Duitsland na een ontploffing in de
ze proefbron. Dc vlammen bereik
ten een hoogte van vier honderd
meter. Na vier en twintig uur woed
de het vuur nog in alle hevigheid
De boortoren op de bron werd to
taal verwoest. Het vuur kon tot op
vele kilometers afstand worden ge
zien.
ultimatum gesteld. Zij konden kiezen:
onmiddellijk naar hun land terugke
ren of geen hap meer te eten krij
gen van de Franse bezettende macht
en de Oostenrijkse regering.
Duitslands oogst
in gevaar
Landarbeiders staken
Maandag hebben Hessische land
arbeiders zich aangesloten bij de
12.000 landarbeiders in Neder-Sak
sen, die Zaterdag in staking gingen
om hoger lonen te krijgen.
De arbeiders op kleine en mid
del-grote boerderijen nemen niet
aan de staking deel.
De voorzitter van de Hessische
boerenbond heeft Maandag een be
roep gedaan op het publiek, om te
helpen bij het binnenhalen van de
oogst.
De secretaris van de bond van
werkgevers in land- en bosbouw
heeft zijn verklaring herhaald, dat
de staking onwettig is, omdat
„in hoge mate de voedselvoorziening
in gevaar brengt".
In Hamm in het Ruhrgebied hiel
den de vakvereniging van land- en
bosarbeiders en de federatie van
werkgevers in Noord-Rijn-Westfalen
besprekingen naar aanleiding van
dreigende staking van 20.000 landar
beiders.
Berlijnse luchtbrug
drukker begaan
In het afgelopen weekeinde is meer
dan 230 ton goederen uit West-Ber-
lijn per vliegtuig naar Hamburg en
Frankfort vervoerd.
De pan-American maakt dagelijks
vier vluchten met twee skymasters.
De Franse maatschappij „Air Fran
ce" voert acht vluchten per dag uit.
Waarschijnlijk zal deze maatschappij
deze week nog een toestel inschake
len, waardoor het aantal vluchten
tot 12 of 13 zal worden verhoogd. De
„British Airways" vliegt met een toe
stel van het Tudor-type viermaal per
dag tussen Berlijn en Hamburg.
Dinsdag zal een derde Franse ma
chine in gebruik worden gesteld,
naar men te Berlijn verwacht.
Functionarissen van de Westelijke
geallieerden deelden Maandag mee,
dat men zich voorloj ig ten doel stelt
om 200 ton per dag via de luchtbrug
te exporteren. Aan het begin der
operatie bevond zich 12.000 ton goe
deren in West-Berlijn.
ANNA ROSENBERG IN
WEST-DUITSLAND.
Maandag is de Amerikaanse on
derminister van defensie, Anna Ro
senberg, voor een bezoek van twee
dagen aan West-Duitsland in Frank
fort aangekomen.
Tegenover journalisten verklaarde
zij, dat zij naar Duitsland is geko
men om met Amerikaanse legerbe
velhebbers te spreken over de vraag
stukken der versterkingen, bevoor
rading en legering van Amerikaanse
troepen.
Voorts deelde zij mede, dat het
aantal ontheemden, dat in Europa
dienst kan nemen bij het Amerikaan
se leger, van 2.500 is verhoogd tot
12.500.
Op de vraag of zij meende, dat de
Amerikaanse bijdrage aan de Euro
pese verdediging groot genoeg is, zei
zij er zeker van te zijn, dat Amerika
iedere bijdrage, die nodig is, zou le
veren.
Bespreking in Kaesong
worden hervat
Volgens een te New York ontvan
gen radiobericht heeft generaal
Ridgway te Tokio meegedeeld, dat
de bestandsbesprekingen met de
communistische afgevaardigden zul
len worden hervat.
De opperbevelhebber der V.N.
verklaarde echter dat hij de onder
handelingen zou afbreken als op
nieuw communistische troepen Kae
song zouden binnentrekken.
Generaal Ridgway, opperbevel
hebber der V.N. heeft van de Noord-
Koreanen en Chinezen solide garan
ties geëist dat Kaesong neutraal ge
bied zou blijven en hen doen we
ten, dat een volgende schending van
de neutraliteit van Kaesong zal
worden beschouwd als een opzette
lijke stap ter beëindiging van de be
standsbesprekingen.
STALINS
VREDESDUIF
MET een elegant gebaar heeft Sta-
lin gisteren een van zijn vredes
duifjes het luchtruim in geworpen en
in de loop van de nacht is het beestje
neergestreken op het ledikant van
president Truman.
Berichten uit Amerika meldden de
ze gebeurtenis meer zakelijk. Van
nacht heeft de Russische ambassadeur
in Washington een brief overhandigd
aan Dean Acheson met het verzoek
deze onmiddellijk door te geven aan
de president.
De brief oevat een voorstel van de
Opperste Sovjet om ter verstevi
ging van de wereld vrede een vijf
mogendhedenverdrag tot stand te
brengen. Welke de vijf mogendheden
zijn, die dit verdrag zouden moeten
sluiten, wordt in de brief niet mede
gedeeld, maar het is we! zeker dat
Amerika, Rusland. Frankrijk, Enge
land en communistische China be
doeld zijn.
Indien president Truman werkelijk
uit zijn slaap gewekt moest worden
voor dit Russische voorstel, dan kun
nen vvij ons moeilijk voorstellen, dat
hij direct klaar wakker was van
enthousiasme.
De Russische vredesduifjes kunnen
noch in diplomatieke kringen, noch
bij het gewone publick de gedachte
wekken, dat de Sovjet-Unie werke
lijk naar vrede streeft Daarvoor
spreken de daden van dit communis
tisch bolwerk een te duidelijke taal.
Wij kunnen deze brief slechts be
schouwen als een propagandazet in
de koude oorlog en niet als een ern
stige diplomatieke stap
Hetzelfde voorstel is reeds meer ge
daan door de Sovjet Unie en werd
toen door de Verenigde Naties cate
gorisch van de hand gewezen. In
plaats daarvan namen de V.N. toen 'n
voorstel aan getiteld „Vrede door
daden", waarin alle landen verzocht
werden te beloven, dat zij zich zouden
onthouden van iedere vorm van
agressie.
Het argument tot verwerping van
het voorstel was, dat er geen behoef
te gevoeld werd aan een dergelijk
verdrag, omdat de V. N een geschik
te instelling werd geacht voor het
oplossen van wereldgeschillen.
Maar naast het propagandistisch
element, dat er in het thans herhaal
de en als nieuw opgediende
voorstel schuilt, zijn er nog andere
bedoelingen tastbaar.
Een conferentie van de vijf grote
mogendheden op dit ogenblik zou
een aantasting z.ijn van de autoriteit
der V. N., temeer omdat het zelfde
voorstel vorig jaar verworpen werd.
Iets dergelijks is zeker onduldbaar, nu
rti Korea besprekingen gaande zijn
tussen de V. N en de communistische
legeraanvoerders.
En tenslotte is er dan nog de bewa
peningen van dc landen van het Wes
ten welke een doorn is in het oog
van de Sovjet-Unie. Besprekingen
van de grote vijf die allicht het
idee zouden kunnen wekken, dat er
kans op resultaten is kunnen
slechts een vertraging van de Weste
lijke bewapening bewerkstelligen en
zeker ook een verslapping van de
waakzaamheid van het Westen.
Rusland zou bij dit alles uitslui
tend voordelen behalen en tevens op
een byna onopvallende wijze commu
nistisch China in de arena van de
wereldpolitiek birtnenvoeren.
Een ..erikaanse vlieger, die met zijn gevechtsvliegtuig was opgestegen van een vliegdekschip, stortte
even na de start in de Golf van Mexico. Links het moment, dat het vliegtuig de oppervlakte van de zee
raakt, rechts de „plons" in zee; door het opspattende zeewater is niets meer van het vliegtuig te zien. De
vlieger, Luit. W. W. Temlinsen uit Miami (Florida) wist uit het toestel te springen en werd gered.
De procureur-generaal van Indo
nesië heeft aan Aneta medegedeeld,
dat degenen die de aanval op de po
litiepost te Tandjong Priok uitvoer
den, de rode vlag voerden,- deze vlag
is thans in zijn bezit. Ruim 50 arres
taties zijn verricht.
Van officiële zijde wordt nog ver
nomen, dat de regering thans een
onderzoek instelt in hoeverre de on
geregeldheden te Priok en Buitenzorg
met elkaar in verband staan Naar
aanleiding van het artikel in de
„Javapost" (inzake pogingen tot om
verwerping van de Indonesische re
gering om vervolgens een Sowiet-
regering in te stellen) verklaarde
men, dat er inderdaad in Oost-Ja-
va een beweging gaande is, die uit
het buitenland geleid wordt.
Dinsdag zal de Indonesische defen
sieraad in speciale zitting te Dja
karta bijeenkomen.
Voor Djakarta is een uitgaansver
bod van zonsondergang tot zons
opgang afgekondigd in verband met
de ongeregeldheden van Zondag
avond, waarbij, naar wordt aange
nomen, zes doden en vele gewonden
zijn gevallen.
Op een der gedode bendeleden,
die de aanval op de politiekazerne
in Tandjong Priok uitvoerden is
een legitimatiebewijs van een arbei
dersbeweging gevonden, aldus zeide
een woordvoerder van de politie tn
een Dinsdag afgelegde verklaring.
Daarin wordt voorts gemeld, dat er
bij deze overval 7 slachtoffers on
der de burgerbevolking zijn, nl. twee
doden en 5 lichtgewonden. De aan
vallers droegen rode linten om het
hoofd met het hamer- en sikkelem
bleem op een zwarte ondergrond,
omgeven door een krans van padi-
halmen. De gearresteerde bendele
den, volgens de laatste gegevens in
totaal 38, zijn thans in handen van
het leger.
Inmiddels hééft de minister van
Morrison:
financiën, mr. Jusum Wibinoso aan
Aneta 'Verklaard: „Indien de onge
regeldheden, welke zich hebben
voorgedaan in Priok, Bogor en Oost-
Java inderdaad acties zijn van rode
elementen, is thans de tijd aange
broken, dat de regering krachtige
maatregelen neemt tegen dergelijke
destructieve elementen. Mr. Wibino
so wilde zich echter niet uitlaten
over eventuöle door de regering te
nemen maatregelen. Hij zeide: „De
schade, die het land heeft ondérvo:.-
den door deze ongeregeldheden is
zeer groot. De regering heeft finan
ciële en economische klappen moe
ten incasseren. Zonder gebruik van
wapenen, doch al alleen reeds door
georganiseerde stakingen zijn de
moeilijkheden al onnoemelijk groot.
Ook de prijsstijgingen zijn het ge
volg van acties van onverantwoor
delijke arbeiders. Zij hebben voed
selpakketten geëist en de onderne
mers warén om de bedrijven
gaande te houden genoodzaakt
rijst op te kopen, waardoor er een
concurrentie ontstond tussen de on
dernemers en het voedingsmiddelen
fonds. Het resultaat hiervan was,
dat de rijstprijzen stegen. Ook de de-
viezenpositie is door de ongeregeld
heden in gevaar gebracht. Dè in In>
donésië gevestigde suikéronderne
mingen hebben voor dit jaar een
productie geraamd van 500 000 *on.
waarvan 100.000 zou worden uitge
voerd, die 80 millioen aan deviezên
zou opbrengen. „Aan de hand van
voorlopige rapporten is de kans dat
dit productieplan kan worden uit
gevoerd zeer gering", aldus mr. Wi
binoso, die zeide, dat hij van oor
deel was, dat de eerste 3 jaren het
stakingsrecht beperkt dient te wor
den.
In een heden te houden kabinets
zitting zullen de procUreur-generaal
en de chéf van de staatspolitie rap
port uitbrengen over dé vèiligheid
in geheel Indonesië
Churchill snapt
't niet
De Britse minister van buiten
landse zaken, Morrison, heeft Maan
dag bij een verkiezingstoespraak In
Lewisham (Zuid-Londcn) een scher
pe aanval op Churchills houding ten
aanzien van de buitenlandse poli
tiek gedaan.
„Of het India is of het midden-
Oosten, hy kan niet begrijpen, dat
wij in een nieuwe wereld leven en
dat een politiek, die al dan niet mis
schien geschikt was voor dc tijd,
toen hij jong was, zeker niet geschikt
is voor het huidige tijdsgewricht",
aldus dc minister.
Morrison verklaarde, dat hem de
schrik om het hart sloeg bij de ge
dachte, wat er met Engeland en de
wereld zou zijn gebeurd, als Chur
chill sinds 1945 mipister-president
was geweest.
NEDERLANDER BIJ SPORT-
VLUCHT IN INDONESlë
VERONGELUKT
Bij een sportvlucht met een Pi-
percub van de Djakartaanse vlieg
club is Maandagmiddag C. de Vries
jr. van de Philips Fabricage Handel
maatschappij verongelukt. Het vlieg
tuig raakte verward in een hoog
spanningsleiding, stortte neer en
brandde uit.
Vriendschap is geworteld in ónze
onvolkomenheid, zij tracht ons elder*
te doen vinden wat wij zeiven missen
