S)e CcidóeSon^ant
De Chinese Nationalisten vallen
China binnen
Besprekingen te Kaesong
lopen vast
Bedreiging met de atoom-bom?
COMMUNISTISCHE KOLONNES
SNELLEN TOE
Over de grens van Birma
Het ontwerp-verdrag met Japan
De nieuwe bisschop van Berlijn
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
VRIJDAG 3 AUGUSTUS 1951
42ste JAARGANG No. 12349
Mao krijgt een
nationalistische por
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
IN DE
MOEDERTAAL
IN de jongste „Sint Bavo", Commu-
nicanda Ordinariatus Harlemen-
sis, komt een artikel voor, waarvan
de uitdrukkelijke bedoeling is, dat
het weerklank zal vinden in de dag
bladpers, een bedoeling, waarop we
prompt willen ingaan Het artikel
handelt over het gebruik van de
voor de meeste mensen onverstaan
bare Latijnse taal bij kerkelijke
plechtigheden en polst, in hoeverre
de Nederlandse Katholieken het op
prijs zouden stellen, indien zoveel
mogelijk de landstaal werd gebe
zigd:
„Het zou de moeite waard zijn
om eens te weten hoe de reac
ties zouden zijn uit de kringen
der gelovigen wanneer deze
zaak het gebruik van de moe
dertaal in de liturgie eens in
een dagblad naar voren werd
gebracht in ons vaderland en
niet in tijdschriften die maar
voor een zeer beperkte kring
toegankelijk zijn
Het kon dan wel eens gebeu
ren dat men verbaasd zou staan
over het sterke verlangen dat in
zeer vele kringen van allerlei
schakering leeft en van waaruit
men zou vragen om een ruimer
en veel ruimer gebruik van het
Nederlands bij de toediening
der Sacramenten en zelfs in
sommige gedeelten van de H.
Mis."
Het artikel in „Sint Bavo" acht
het zelfs noodzakelijk, dat men op
dit punt zijn wensen kenbaar maakt:
„want zwijgen de katholieke gelovi
gen, dan wordt het zeer moeilijk
voor de Kerk, voor de hiërarchie,
voor de Paus, om te weten welke
verlangens er op dit gebied leven"
Ook hier is het, dat; wie vraagt,
verkrijgt. Het mag algemeen bekend
zijn, dat in Frankrijk en Duitsland,
de Apostolische Stoel van Rome
goedgunstig heeft beschikt op aan
vragen, om het gebruik van de
landstaal bij verschillende plechtig
heden toe te staan. In Duitsland is
het sinds kort zo, dat de toediening
van het Doopsel, van het Huwelijk
en van de laatste H. Sacramenten
bijna geheel in het Duits geschiedt,
evenals de begrafenisplechtigheden
Ook is er verlof gegeven om in
sommige gebieden de Vespers zo
goed als geheel in het Duits te zin
gen. De Paus zelf heeft dus een
open oör voor de bezwaren, welke
het bezigen van het Latijn met zich
voert en komt daarin enigermate
tegemoet. Of deze tegemoetkoming
zich nog verder zal uitstrekken en
b.v. ook sommige gedeelten van de
H. Mis gaat omvatten, zal wel voor
een groot deel afhangen van een
voortgezette aandrang op deze voor
zichtige poging het Latijn te ver
vangen door de moedertaal.
Het is zaak, dat de Nederland
se Katholieken eveneens, langs de
daartoe aangewezen weg ook in
deze geschiedde niets buiten tie bis
schop hun wensen en verlangens
tot uitdrukking brengen. Men zal
inderdaad verbaasd staan, hoe sterk
het verlangen in ons volk leeft naar
een ruimer en veel ruimer gebruik
van het Nederlands.
Met alle bewondering voor de
pracht en de kracht van het Latijn,
met alle waardering voor de histo
rische betekenis ervan in het kerke
lijk gebruik en met begrip voor de
vóordelen van een algemene taal
voor de Katholieke, d.w.z. Algemene
Kerk, kan niet worden ontkend, dat
het gebruik van deze, voor Neder
landse oren zeer moeilijke taal eën
zware handicap betekent en bete
kend heeft voor een goed-liturgische
beleving van het Christendom. La
ten degenen, die wel Latijn kenneii.
het zich niet ontveinzen, dat het
voor de overgrote meerderheid „La
tijn" is, wat volgens het Nederlands
spraakgebruik betekent: „Ik begrijp
er niets van". Reeds in vroeger ja
ren hebben we ons gekant tegen
Latijnse opschriften in de kerken
en gepleit voor Nederlandse zang
bij de plechtigheden. Zou wat de of
ficiële eredienst van de Kerk, de H
Mis, betreft, voorshands een uitzon
dering moeten worden gemaakt
het is immers meer een schouwspel
dan een hoorspel voor de meer
intieme plechtigheden als de toedie
ning van sommige Sacramenten, in
wijdingen en zegeningen, gebeden
der stervenden en begrafenissen zou
een gehele of gedeeltelijke verdiet-
sching aanbevelenswaardig zijn.
Het seizoen, de vacantiemaand.
leent er zich minder goed voor
een meningspeiling, en tot het op
stellen van gezamenlijke verzoeken,
doch het kan zijn nut hebben, de
vraag: Latijn of Nederlands? reeds
nu te stellen, opdat met name de
standsorganisaties er hun gedachten
reeds over laten gaan en haar op
hun program van actie kunnen
plaatsen. Daarom volstaan we met
deze korte aankondiging, voorne
mens er later op terug te komen.
Het betreft hier een onderwerp, dat
van uitzonderlijk groot belang is te
achten voor de ontwikkeling van
het geloofsleven in deze gewesten,
een onderwerp, dat, nu het open
baar is aangesneden, rijp beraad en
geleide activiteit vereist om tot een
gelukkig resultaat te voeren.
Zondag 5 Aug. wordt Prinses Irene 12 jaar
E'EN MOGELIJK DREIGEMENT met de atoombom schemerde giste
ren door het bericht van de Washingtonse correspondent van de
„New York Post", dat president Truman bevel zal geven atoombommen
te gebruiken, indien de wapenstilstandsbesprekingen in Kaesong mis
lukken en de communisten het grote offensief beginnen, waarop zij zich
al meer dan een maand hebben voorbereid.
Amerika's hoogste militaire en diplomatieke autoriteiten zouden zich
hierover de laatste dagen op een reeks uitvoerige besprekingen op het
Witte Huis hebben beraden. Het Witte Huis en het Amerikaanse ministe-
ie van Defensie weigerden gisteravond commentaar op dit bericht te
geven.
„ONAANVAARDBAAR"
ZEGT NAM IL
De onthullingen van genoemde
correspondent, Robert Allen, kwa
men op dezelfde dag, waarop gene
raal Nam II in Kaesong het geal
lieerde voorstel voor een bufferzone
ten Noorden van de 38ste breedte-
id botweg verwierp. „Onfair, on
oprecht, onredelijk en onaanvaard
baar", noemde de Noordkoreaanse
generaal het UNO-voorstel.
Geallieerde waarnemers hadden
overigens de indruk, dat de com
munisten op nieuwe instructies
wachten en trachten, de besprekin
gen slepende te houden.
Ook vandaag hebben de besprekin
gen te Kaesong geen succes opgele
verd, Na de vergadering werd mede
gedeeld, dat men Zaterdag opnieuw
bijeen zal komen. Beide zijden ble
ven op hun standpunt staan.
Algemeen is men te Washington
van mening, dat Rusland bij het ge
bruik van atoomwapens niet zal in
terveniëren, omdat het niet klaar L«
voor een wereldoorlog.
Volgens een communiqué van het
Amerikaanse achtste leger wonnen
de verbonden troepen meer dan 3
km. terrein bij aanvallen ten Zui-
Z. H. Exc. de Bisschop van
Haarlém zal Woensdag 8 Augustus
geen audiëntie verlenen.
Gesneuveld in Korea
De regering maakt bekend,
dat tot haar leedwezen tijdens
gevechten in Korea op 26 Juli
jl. zijn gesneuveld: de soldaat
eerste klasse F. Brouwer, uit
Haskerland, de soldaat C. P.
Kempen, uit Amsterdam, de
korporaal P. B. Slager, uit
Stedum.
De soldaat Brouwer is gebo
ren op 4 Juli 1927. Hij was on
gehuwd en afkomstig van het
regimenit Johan Willem Friso.
De soldaat Kempen werd 21
Augustus 192? geboren. Hij was
ongehuwd en afkomctig van
het regiment verbindingstroe
pen. De korporaal Siager werd
op 2 Februari 1S25 geboren. Hij
was ongehuwd en afkomstig van
het corps mariniers
den en Zuidwesten van Koemsong,
waar zjj weinig tegenstand onder
vonden. Ten Noorden van Yanggoe
deden patrouilles der verbondenen
opnieuw aanvallen, maar stuitten op
krachtige tegenstand. Er wordt geen
belangrijke activiteit aan het front
gemeld.
Amerikaanse lichte bommenwer
pers lieten gehele gebieden van
Pjongjang, de Noord-Koreaanse
hoofdstad, brandend achter na aan
vallen op grote munitie- en uitrus
tingsopslagplaatsen in het stadsge
bied; aldus het communiqué.
l/OLGENS BERICHTEN UIT SAIGON trekken 18.000 Chinese nationa-
listische soldaten de Zuidelijkste Chinese provincie Joennan binnen.
In onbevestigde, te Saigon ontvangen berichten wordt voorspeld, dat
de grootste veldslag in China sedert twee jaren zich zal ontwikkelen.
Communistische kolonnes trekken snel in Zuidelijke richting om de na
tionalistische aanvallers op te van gen. Het nationalistische leger zou
15.000 geregelde soldaten tellen, inclusief valschermtroepen, en 3.000 gue
rilla's, het geheel onder bevel van generaal Li Mi.
Volgens berichten zijn 4.000 communistische soldaten op weg naar het
bedreigde gebied.
UIT DE LUCHT
BEVOORRAAD
Een nationalistische kolonne van
10.000 man heeft even ten Zuiden van
de Birmaweg de grens overschreden.
De kolonne splitste zich in drieën.
Een tweede kolonne overschreed de
grens 160 km. meer naar het Zuiden
en veroverde twee steden in het
grensgebied. Een derde kolonne ruk
te op naar het vliegveld Mengse, doch
werd door het communistische garni
zoen teruggeslagen. Daarna zwenkte
deze kolonne naar het Zuidoosten om
een ander vliegveld. Menghai, aan
te vallen.
vliegvelden, die langs de opmars
route der nationalisten liggen.
Generaal Li zou bij het reorgani
seren van zijn troepen zijn geholpen
door de guerilla-hoofdman Moe
Sjoei, die opereerde in de Chinese
provincie langs het Noordelijke uit
einde der Birmese grens.
Ook Petsche lijdt
nederlaag
WEER DE
ONDERWIJSKWESTIE
Na een debat van vele uren heeft
j de Franse kabinetsformateur Mau-
De ontvangen berichten melden, I rice Petsche vannacht in de Kamer
dat de strijdende valschermtroepen 1 n'®l de vereiste grondwettelijke
meerderhe'd gekregen. Hij kreeg
en sommige van de eenheden van ge
neraal Li van uit de lucht worden
bevoorraad.
De invasie wordt beschreven als
de grootste aanval door de nationalis
ten. sedert de communisten in 1949
geheel China bezetten. Duizenden na
tionalistische soldaten werden toen
over de grens naar Noord-Birma ge
dreven.
De aanvallers zouden reeds enige
kleine communistische garnizoenen
zijn gepasseerd, die op hulp van de
in Zuidelijke richting trekkende com
munistische soldaten wachten.
Gemeld wordt, dat generaal Li Mi
even achter de Birmese grens nog
een strijdmacht gereed heeft. Zijn
doel zou zijn een strook grondgebied
van ongeveer 160 km. breedte tussen
de Birmeese grens en de rivier de
Mekong te bezetten. Dit gebied is
van strategisch belang wegens de
Uitvoer naar Sovjet-zóne
stopgezet
De Westduitse regering heeft gis
teren gelast, dat de gehele West
duitse uitvoer naar Oost-Duitsland
met ingang van middernacht moest
worden gestaakt, zo meldt het
Westduitse persbureau D.P.A.
NEDERLANDSE BEZWAREN
J^E NEDERLANDSE REGERING heeft dezer dagen zowel te Washing
ton als te Londen haar bezwaren naar voren gebracht tegen het ont
werp vredesverdrag met Japan, dat in de maand September te Són Fran
cisco zou worden ondertekend. De bezwaren van Nederlandse zijde be
treffen in hoofdzaak vier punten van het ontwerp:
1. Ingevolge artikel 14 b van het
ontwerp zouden na de ratificatie van
het verdrag alle vorderingen van Ne
derland als staat tegenover de Ja
panse staat of tegenover Japanse bur
gers afzonderlijk, dan wel vorderin
gen van afzonderlijke Nederlandse
burgers tegenover individuele Japan
se staatsburgers, voortspruitend uit
door oorlog of bezetting geleden scha
de, zijn kwijtgescholden. Hiertegen
heeft de Nederlandse regering grote
bezwaren. Zij vraagt zich af, of dit
niet tot gevolg -zou kunnen hebben,
dat de Nederlandse staat door de Ne
derlandse rechter voor vorderingen
van Nederlandse burgers aansprake
lijk zal worden gesteld.
2. In het ontwerp is voorzien in
een schadevergoeding voor geallieer
de ex-krijgsgevangenen
Het bedrag voor deze schade
vergoeding acht de Nederlandse
regering veel te laag. De Neder
landse regering heeft echter nog gro
tere bezwaren tegen het feit. dat men
alleen een schadevergoedingsrecht
toekent aan militairen en niet aan
burger-geïnterneerden.
3. Een derde bez-vaar betreft het
artikel over de visserij. De Neder
landse regering zou gaarne de to
nijnvisserij aan d Noordkust van
Nieuw Guinea beschermen en ver
hinderen, dat de ongewenste situatie
van vóór de oorlog in dat gebied zou
herleven. Reeds zijn in de buurt van
slechts 281 stemmen in plaats van
de 314, die hij minstens nodig had.
Tegen stemden 101 Kamerleden,
terwijl een zeer groot aantal zich
van stemming onthield.
Petsche's nederlaag stond al vast,
toen bekend werd, dat de socialisten
hem niet zouden steunen. Scherper
dan ooit tevoren stonden zij tegen
over de katholieke MRP, toen de
kwestie van de subsidiëring van het
bijzonder onderwijs ter sprake
kwam. Een hartstochtelijk beroep
van de formateur deed daar niets
aan af toen de rechtervleugel op
meer steun voor de bijzondere scho
len aandrong, eisten de socialisten
zelfs haar naasting.
Duitsers leven op
te grote voet
De Westduitse vice-kanselier dr.
Bluecher heeft in een te Munster ge
houden rede het „mateloze verbruik"
in Duitsland aan de kaak gesteld. Te
gelijkertijd heeft in Keulen de eco
nomische minister van het land
Noordrijn-Westfalen, dr. Staeter, ge
sproken over „onverantwoordelijke
luxe der grote massa". Volgens dr.
Bluecher leeft het Duitse volk over
de gehele linie in de verbeelding,
dat het zich hetzelfde zou kunnen
permiteren als in normale vredestij
den. De grond van de economische
moeilijkheden, waarin Duitsland nog
altijd verkeert, is volgens Bluecher,
dat de bevolking geen maat weet te
houden. Vooral de bedrijven moesten
zich volgens dc vice-kanselier ont
houden van mateloze uitgaven, die de
Duitse credietwaardigheid in gevaar
brachten. Men moest volgens Blue
cher bereid zijn vier of vijf jaar lang
op de tanden te bijten", wilde men
bereiken, dat Duitsland eens weer op
eigen benen zou kunnen staan.
Minister Strater noemde het „een
schandaal", dat de bevolking van
West-Duitsland thans bijna negen
milliard per jaar uitgeeft aan genot
middelen, terwijl aan noodzakelijke
levensmiddelen slechts achttien mil
liard wordt uitgegeven. Het was vol
gens minister Straeter niet een be
paalde kleine klasse, die de hoge uit
gaven voor genotmiddelen permiteer-
de, doch het volk had over de ge
hele linie afgeleerd bescheiden te
zijn.
Rondom Kasjmir
„Hartelijke''
uitnodigingen
Liaquat Ali Khan, de eerste mi
nister van Pakistan, heeft de uitno
diging van zijn Indiase collega Pan
dit Nehroe, om een bezoek tc bren
gen aan New Delhi, teneinde de
moeilijkheden tussen beide staten
te bespreken, van de hand gewe
zen.
De leiders van beide landen heb
ben elkaar in dc afgelopen weken
„zeer hartelijke" uitnodigingen doen
toekomen om het conflict over Kasj
mir in hun respectievelijke hoofdste
den te komen bespreken, maar bei
den blijven er op staan om dat in de
eigen hoofdstad te doen. Liaquat
wil niet naar New Delhi, Nehroe
niet naar Karatsji.
De Pakistaanse premier antwoord
de op Nehroe's laatste uitnodiging
het volgende: Ik zou tot de uiteinden
der aarde willen gaan voor de zaak
van de vrede, maar het is zelfs van
mij te veel gevraagd om een jaar
lijkse tocht naar New Delhi te on
dernemen, telkens wanneer u be
sluit de vrede van Pakistan te be
dreigen.
Het olie-conflict
Drie ministers
afgetreden
Drie Perzische ministers, die van
Buitenlandse Zaken, Gazemi, Bin
nenlandse Zaken, Zahedi, en Ver
keer, Boetsjehri, hebben hun ontslag
ingediend.
Zahedi die reeds is vervangen
door Amir Alai, de militaire gou
verneur van dc Zuidperzische olie
provincie Koezistan en Boet
sjehri deden dit naar aanleiding
van de critiek in het parlement op
hun optreden tijdens de recente on
geregeldheden te Teheran.
Inmiddels is het vertrek van de
Britse minister Stokes, die gisteren
reeds naar Teheran zou vliegen,
voor korte tijd uitgesteld. Men
wacht nl. op een antwoord van Har-
riman op enige vragen, die de Britse
regering hem over de Perzische
voorstellen heeft gedaan. De Brit
ten hebben geïnformeerd of hun in
terpretatie van deze voorstellen in
derdaad juist is.
Uit Teheran wordt nog gemeld
dat een brand, die door kortsluiting
zou zijn veroorzaakt, Woensdag het
bureau voor personeelszaken van de
Anglo Iranian te Abadan heeft ver
woest. Duizenden docujmenten gin
gen verloren.
Noord Nieuw-Guinea Japanse tonijn
vissers gesignaleerd.
4. Tenslotte heeft Nederland be
zwaren tegen de bepaling, dat even
tuele eisen tot schadevergoeding
moeten worden behandeld door het
Internationale Hof ven Justitie in
Den Haag. De Nederlandse regering
heeft voorgesteld, voor deze aange
legenheden een afzonderlijk arbitra
ge-tribunaal in te stellen.
Het Nederlandse kabinet heeft nog
geen definitief antwoord gegeven op
de vraag, of zij het verdrag in zijn
huidige vorm mede zal onderteke
nen. Haar standpunt zal definitief
worden bepaald naar aanleiding van
de reacties van Washington op de
door Nederland naar voren gebrachte
bezwaren. Hierbij zal tevens in over
weging worden genomen, welk het
definitieve standpunt van Indonesië
zal zijn. Met de Indonesische rege
ring is reeds enige tijd overleg gaan
de, maar het definitieve standpunt
van de Indonesische regering is in
Den Haag nog niet bekend.
Ko-h.'ieitj.t.
Oók in de politiek!
Wie klimt ver boven zijn bereck
Valt licht omlaag en breekt zijn
neck.
De nieuw benoemde Bisschop van Berlijn, mgr. Wilhelm Weskamm,
opvolger van de omstreeks Kerstmis overleden Kardinaal-bisschop dr.
Konrad Graf von Preysing, heeft op 30 Juli in Dahlen de pauselijke bul
over zijn benoeming overhandigd aan het Domkapittel van Berlijn.
Met deze handeling heeft mgr. Weskamm, die vroeger tweede wij
bisschop van Paderborn, zetel Maagdenburg, was, zijn bisdom officieel
.i a ry'-M totwe Bisschop in gebed voor het met
kaarsen versierde graf van zijn voorganger op het St. Hedwigskerkhof
in de Liesenstraat (Sowjetsector).