S)e CcidóeSon^mt
Nederlandse padvinders naar de Jamboree
De Hongaarse deportaties
PROTEST DER GROTE DRIE
De luchtbrug is er weer
Berlijn heeft export-achterstand
Soemitro heeft er genoeg van
Geen voortgang te Kaesong
Breedtegraad onaanvaardbaar
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DONDERDAG 2 AUGUSTUS 1951
42ste JAARGANG No. 12343
Westelijk protest
tegen Boedapest
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
GROND WETS
HERZIENING
ONGEVEER een week geleden
verscheen het Interimrapport
van de Staatscommissie tot herzie
ning van de Grondwet, een commis
sie ingesteld bij Koninklijk Besluit
van 17 April 1950.
Het was de bedoeling, dat deze
commissie zo tijdig met haar werk
gereed zou zijn, dat onmiddellijk na
de verkiezingen van het volgend j aai
de grondwetswijziging haar beslag
zou hebben gekregen. Nu men ech
ter inzag, dat dit moeilijk te verwe
zenlijken zou zijn tenminste
wat de algehele wijziging betreft
heeft men een Interimrapport doen
verschijnen, waarin op suggestie
van de regering alvast enkele voor
name wijzigingen werden behandeld.
Er is immers geen vol jaar meer
beschikbaar om deze doelstelling te
verwezenlijken. In eerste lezing zou
deze grondwetswijziging nog vóór
de verkiezingen van het volgend
jaar door de oude Kamer moeten
zijn aanvaard en de commissie zegt
zelf in haar voorwoord, dat het haar
niet is mogen gelukken alle voor
stellen met de daarbij behorende
toelichtingen zo tijdig gereed te heb
ben, dat de Regering en de Staten
Generaal de in aansluiting daaraan
te treffen wettelijke voorzieningen
binnen deze termijn tot stand zouden
kunnen brengen. De regering én de
Raad van State én de beide der Sta
ten Generaal moeten immers over
voldoende tijd beschikken om zich
over de voorgenomen omvangrijke
en ten dele ook ingrijpende wijzi
gingsvoorstellen naar behoren te be
raden. Het moet in hoge mate onge
wenst worden geacht, indien men
genoopt is een herziening van de
Grondwet in geforceerd tempo te
behandelen. De inleiding op dit In
terimrapport zegt er zelf van: de
fundamentele betekenis van onze
Grondwet voor het rechts- en staats
leven brengt mede, dat voorstellen
tot verandering eerst na gezette
overweging verwezenlijkt dienen te
worden. In de Grondwet zelf ligt de
ze gedachte mede ten grondslag aan
het voorschrift, dat herziening slechts
mogelijk is na behandeling der voor
stellen in twee lezingen.
Dit Interimrapport nu behandelt
voorlopig een zevental onderwerpen
en wel een wijziging van het der
tiende hoofdstuk betreffende de pro
cedure tot verandering van
Grondwet, de overgang naar
nieuwe rechtsorde, de uitbreiding
van het aantal leden der Staten Ge
neraal en in verband daarmede de
uitbreiding van het passief kiesrecht,
de buitenlandse betrekkingen, het
vervallen verklaren van revolutio
naire vertegenwoordigers van het
lidmaatschap van de Staten Gene
raal c.q. ook van de provinciale Sta
ten en van de Gemeenteraad en in
verband daarmede weer de wijziging
van het befaamde artikel 7 over de
drukpersvrijheid en het verschij
ningsverbod van bepaalde uitgaven.
De meest spectaculaire van deze
zijn wel de uitbreiding van de Sta
ten Generaal, het vervallen verkla
ren van revolutionaire vertegen
woordigers van het lidmaatschap van
de Staten Generaal en de drukperr-
vrijheid.
Nu zijn er reeds aan dit Interim
rapport al niet minder dan vijf min
derheidsnota's toegevoegd en wel
twee, welks ondertekenaars het niet i
eens zijn met de voorgestelde wij
ziging inzake de procedure voor een
Grondwetsherziening, één betreffen- i
de het toetsingsrecht, één betreffen
de het vervallen verklaren van re-
volutionaire vertegenwoordigers van
hun lidmaatschap van de Staten Ge- I
neraal en één over de drukpersvrij
heid.
Reeds deze minderheidsnota's be
wijzen, dat er nog wel wat water
naar de zee zal stromen, voordat al
deze verschillen van opvatting zó
nauwkeurig aan elkander zijn ge
toetst dat men zich kan gaan zetten
tot het nemen van een besluit.
Nu is er echter in ieder geval één
onderwerp, waarover de geleerden
het wél eens zijn en dat is de uit
breiding van de Staten Generaal: de
Tweede Kamer tot 150 leden de Eer
ste Kamer tot 75.
Deze Grondwetswijziging zou men
in ieder geval kort na de komende
verkiezingen willen verwezenlijken.
Zou men echter daartoe moeten
wachten tot de commissie haar ge
hele rapport met alle voor te stellen
wijzigingen gereed heeft en daar
na zullen deze. dan nog in het kabi
net, in de Raad van State en in de
Tweede en Eerste Kamer moeten
worden behandeld, nadat zij eerst
nog in een wettelijke vorm zijn ge
goten dan zou men deze schone
illusie reeds nu wel kunnen begra
ven. Daar komt nog iets anders bij
bovendien. Men kan al deze grond
wetswijzigingen in één wetsontwerp
onderbrengen, maar dan loopt men
de kans zoals in 1938 geschiedde, dat
de wijzigingen, welke men wél een
stemmig zou willen aanbrengen,
verworpen worden terwille van een
of meer wijzigingen ten aanzien
waarvan bij meer dan een derde der
leden bezwaren zouden blijken te
bestaan. Het is daarom niet aan te
nemen, dat men deze moeilijkheid
waar er nu reeds zoveel afwij
kende meningen blijken te bestaan
niet zou ondervangen door alle
wijzigingen als los staande wetsont
werpen te behandelen. En in dat ge
val zou men met het betrachten van
enige spoed ten aanzien van de uit
breiding der Staten Generaal met dit
punt kunnen beginnen. In dat ge
val moet het mogelijk zijn dit on
derdeel, waarover geen verschil van
mening bestaat spoedig na de ver
kiezingen in de Staten Generaal
aan de orde te stellen. Over de ver
schillende in dit rapport behandelde
onderwerpen ieder op zich zullen wij
in de komende weken nog het een
en ander zeggen.
De Franse, Britse en Amerikaan-1
se regeringen hebben een openlijk1
protest doen horen tegen de gemelde
massa-deportaties in Hongarije. Het
initiatief tot deze protesten was door
de Franse regering genomen, Lon
den en Washington hebben zich er
bij aangesloten, terwijl andere re
geringen reeds stappen in Boeda
pest hadden gedaan.
De Nederlandse regering heelt
aangeboden een aantal van de oudste
gedeporteerden asyl te verlenen.
Dit aanbod zou door de Hongaarse
regering zijn afgewezen.
De deportaties zijn in Boedapest
op 21 Mei begonnen en ongeveer
veertien dagen geleden geëindigd.
Niet-officiële ramingen stellen het
aantal gedeporteerde personen op
45.000.
In het Lagerhuis heeft de onder
minister van buitenlandse zaken
Ernest Davies o.m. verklaard: ,Het
leed van de gedeporteerden, van
wie velen oud en ziek zijn, zal ver
scherpt worden door de komende
winter, wanneer zij al de hardheden
van het klimaat in volkomen onvol
doende woongelegenheden moeten
doorstaan. De Britse regering zal
de Verenigde Naties gedetailleerde
bewijzen overleggen van de schen
dingen van het artikel betreffende
de mensenrechten in het vredesver
drag met Hongarije.
Het Hongaarse communistische dag
blad Szabad schrijft in een antwoord
op de door Truman over de depor
taties uitgesproken critiek, dat de
„kern van een vijfde kolonne uit de
NEDERLAND BEZUINIGT.
Mr. T. Spijker, Nederlands ambte
naar voor internationale politie- en
justitiehulp te Parijs, heeft ontslag
genomen. Mr. Spijker heeft zich in
de laatste jaren beijverd om een ein
de te maken aan het „vacantie zwer
ven" zonder een cent op zak van de
Nederlandse jongelui in Frankrijk,
waardoor zij in moeilijkheden kwa
men met de Franse justitie. Voorts
heeft hij er menig avontuurlijke jon
ge Nederlander uit het Franse vreem
delingenlegioen weten te krijgen. De
functie van mr. Spijker zal wegens
bezuiniging niet worden gehandhaafd.
hoofdstad is- verwijderd". Uit de
steden zijn naar het platteland ver
wijderd, zo schrijft het blad „graven,
baronnen, bankiers, industriëlen,
vroegere generaals van het Horthy-
régime, oud-ministers en onder
staatssecretarissen".
Te Washington zeicle minister
Acheson echter, dat de enige mis
daad, waaraan de duizenden gede
porteerden zich hadden schuldig ge
maakt, was, dat zij zonder sympa
thie stonden tegenover de commu
nistische propaganda.
OVERDRACHT BEVEL ZEE
STRIJDKRACHTEN. Aan boord
van Hr. Ms. Vliegkampschip ,KareJ
Doorman" te Rotterdam heeft de
bevelhebber van de zeestrijdkrach
ten en chef van de Marinestaf jhr.
E. J. van Holthe gisteren het bevel
overgedragen aan zijn opvolger,
vice-admiraal A. dé Booij. Schout
bij-nacht C. W. Slot, commandant
zeemacht, overhandigt de admiraals
vlag, nadat deze was gestreken,
aan de scheidende bevelhebber van
de zeestrijdkrachten jhr. E. J. van
Holthe. Links van de heer Holthe
de nieuwe commandant vice-admi
raal A. de Booij
Uit Utrecht is gisteren het Neder landse contingent padvinders voor de aan het einde van deze week te
Bad Ischl te beginnen Wereldjambo ree per trein naar Oostenrijk ver trokken. De burgem van Utrecht,
jhr. mr. C. J. A. de Ranitz, insper teerde voor het vertrek de voor het station te Utrecht opgestelde pad
vinders. Op de linkse foto neemt hij afscheid van de jongste en de klein ste padvinder uit Nederland, die
aan de Jamboree zal deelnemen, de dertienjarige Joost de Jong uit Ut recht. Rechts, de padvinders wuiven
uit de trein een laatste groet naar de achterblijvenden.
AMERIKA, Engeland en Frankrijk zijn zoals in het kort reeds ge
meld weer een luchtbrug be gonnen, hoewel op kleine schaal en
van niet-militair karakter. Verleden week hadden de Westelijke mo
gendheden aangekondigd, dat zij zie h het recht voorbehielden tegen de
moeilijkheden, welke de Russen aan het handelsverkeer tussen West-
Berlijn en West-Duitsland in de weg leggen, „zodanige maatregelen te
nemen als nodig zijn".
Van 1 Augustus af wordt er een
geregelde dienst onderhouden met
vier vrachtvliegtuigen, welke dage
lijks dertig ton exportgoederen uit
West-Berlijnse opslagplaatsen naar
West-Duitsland zullen vervoeren.
Eventueel zal deze dienst met mili
taire toestellen worden uitgebreid.
Het zal een maand duren om de
achterstand in de export van Berlijn
naar het Westen te overwinnen,
want er ligt duizend ton goederen
op verzending te wachten tot een
waarde van zestig millioen gulden.
Drie weken geleden zijn de be
sprekingen met de Russen over
Berlijns verbinding met het Westen
afgebroken. De Russen houden vol,
dat zij de bevoegdheid hebben alle
controle op dit verkeer uit te oefe
nen en verlangen dan ook uitvoerige
gegevens over herkomst van de
grondstoffen, welke de West-Ber
lijnse fabrikanten voor hun export
artikelen hebben gebruikt, een en
ander om smokkelarij van grondstof
fen uit de Oostelijke zone naar
West-Berlijn tegen te gaan. De Wes
telijke mogendheden staan op het
standpunt, dat de Russen daartoe
geen enkel recht hebben, al gaat alle
verkeer van Berlijn naar het Wes
ten door de Russische zone.
Overigens zijn het niet alleen de
West-Berlijners, die van de Rus
sische maatregelen te lijden hebben,
ook Oost-DuitSland komt in moei
lijkheden.
Uitgewezen Duitsers
protesteren
Duitsers, die zijn uitgewezen uit
het voormalige Duitse gebied dat op
het ogenblik aan Nederland be
hoort, hebben in een brief aan de
Westduitse regering geprotesteerd
tegen de confiscatie en onteigening
van Duits particulier bezit in dat
gebied.
In het protest wordt gezegd, dat
het internationale recht maatrege
len, als waartoe de Nederlandse re
gering heeft besloten, verbiedt. De
Westduitse regering wordt verzocht,
bij de Verenigde Naties te proteste
ren.
De betrokenen, die op het ogen
blik in de buurt van Gronau wonen,
stellen tenslotte voor, soortgelijke
maatregelen tegen de in West-Duits
land woonachtige Nederlanders te
nemen.
Zolang men namelijk over deze
kwestie niet tot een regeling komt,
wordt het handelsverdrag tussen
West- en Oost-Duitsland, dat 840
millioen gulden omvat, niet van
kracht en blijft de Oost-Duitse in
dustrie verstoken van staal en
machinerieën, benodigd voor het
vijfjarenplan.
Men zou daar thans reeds een
tekort hebben, omdat de leveringen
door West-Duitsland nog vol
gens het vorige handelsverdrag
drie weken geleden zijn beëindigd,
Rond de rondetafel
Nu met de West
DERDE AANVAL OP
ONDERNEMING ARDJASARI.
Voor de derde maal in één maand
tijds is in de nacht van Maandag op
Dinsdag een aanval gedaan op de
onderneming Ardjasari bij Bandjara
(ten Zuiden van Bandoeng). De aan
val, die acht uren duurde, werd door
politie en militairen afgeslagen.
Maandag- en Dinsdagnacht heeft
een groep gewapenden getracht, ver
warring te stichten bij de rand van
de stad Makassar. Beide nachten
werd in de stad hevig schieten ge
hoord. Volgens een officiële militaire
bekendmaking worden thans razzia's
uitgevoerd, teneinde het bezit van
vuurwapen door mensen, die daartoe
geen vergunning hebben, tegen te
gaan.
Die uitverkoop
mislukte
De uitverkoop tegen uiterst lage
prijzen is in Brussel geen succes ge-
wordien, zoals in Nederland. In te
genstelling tot in ons land, waar de
deine zaken met de prijzenoorlog
jegonnen en de grote dwongen om
nee te doen, begon in België Au bon
narché een van de aller-grootste
:aken.
Slechts drie dagen heeft de prij-
cnoorlog geduurd. Mien had ver
acht dat de mensen zich zouden
erdringen om voor de halve prijs
België is een duur land aller-
m herenschoenen en huishoudelijke
rtikelen te kopen. Maar er gebcur-
e niets van dien aard. En sinds
;isterochtend verkoopt Au bon
narché weer tegen zijn oude-hoge-
•jrijzen.
De directeur zei: Het ogenblik
was niet gunstig. Het was het einde
van de maand. Bovendien had ieder
een geld gespaard om met vacantie
te gaan en de mensen die van va
cantie terugkwamen hadden in het
geheel geen geld meer.
Duitsland en de
Westerse defensie
Een woordvoerder van het Franse
ministerie van buitenlandse zaken
heeft Woensdag meegedeeld, dat de
besprekingen van de leden-staten van
het Noord-Atlantische verdrag over
de Duitse deelneming aan de Wester
se defensie van September tot Octo
ber zijn uitgesteld.
Oorspronkelijk zou de kwestie wor
den besproken op de in September
te Ottawa te houden bijeenkomst
van de Atlantische Raad (raad van
ministers van buitenlandse zaken der
leden-staten), maar men heeft na
beraadslagingen van verscheidene
weken besloten het punt eerst op de
in October te Rome te houden bij
eenkomst te behandelen.
De juiste datum voor de zitting te
Ottawa moet nog worden vastgesteld.
Volgens de Franse woordvoerder zal
dit zijn tussen 4 September, de da
tum waarop het Japanse vredesver
drag zal worden ondertekend, en de
aanvankelijk voor de bijeenkomst
van de Atlantische Raad vastgestelde
datum van 17 Septembèr.
Van bevoegde zijde wordt mede
gedeeld, dat de Nederlandse regering
thans overweegt het benoemen van
een commissie die tot taak zou heb
ben de Ronde-Tafelconferentie met
Suriname en de Ned. Antillen een zo
vlot en vruchtbaar mogelijk verloop
te doen hebben.
Te dien einde zou deze commissie
zich moeten bezinnen op het samen
stelling van een „working paper".
In de commissie zullen vermoede
lijk zitting hebben de heren mr. Van
Schaik, mr. Van Helsdingen, mr. Van
der Grinten en de heren mr. dr. Pos
cn mr. Debrot, resp. vertegenwoor
diger in Nederland van Suriname en
van de Ned. Antillen.
Zodra de werkzaamheden dezer
commissie zover zijn gevorderd, dat
de aanvangsdatum van de RTC kan
worden bepaald, zal tot bijeenroeping
daarvan worden overgegaan.
REVISIE
R.T.C.-OVEREENKOMSTEN.
Naar Aneta in officiële kringen
heeft vernomen zal prof. dr. mr. R.
Supomo op 18 Augustus naar Neder»
land vertrekken. Het doel van zijn
reis werd als volgt omschreven: „Het
voeren van informele en voorberei-
deide besprekingen met de Neder
landse regering en Nederlandse po
litieke kringen over de wijze, waarop
de R.T.C.-overeenkomsten gerevi
seerd zouden kunnen worden".
Wegens laksheid van het kabinet
DR. SOEMITRO DJOJOHADI KOESOEMO, de belangrijkste deskundige
van Indonesië op het gebied van financiën en economie die de rege
lingen getroffen heeft voor het verblijf van Schacht in Indonesië, heeft
al zijn regeringsfuncties neergelegd „omdat hij niet instemt met de lak
se houding van de regering betreffende het nemen van maatregelen in
de huidige economische moeilijkheden".
Soemitro was gevolmachtigd minis
ter, regeringscommissaris bij de Ja-
vaasche Bank en adviseur van de mi
nister van Economische. Zaken. Hij
verwierf zich een internationale
naam door het afsluiten van het
,,Fox contract" met de filmman Mat
thew Fox toen men geld nodig had
voor de Indonesische revolutie.
Soemitro heeft aan Ass. Press mee
gedeeld, dat hij zijn energie zou ge
ven aan het opbouwen van economi-;
sche coöperaties en aan de economi
sche faculteit van de universiteit
van Djakarta.
Sprekend over de economische
moeilijkheden var het land zeide hij,
dat „het land lijdt aan dingen, die
niet gebeurd zijn onder de huidige
regering van dr. Soekiman. Alleen
een sterk en gedurfd optreden zou
de communistische infiltratie en agi
tatie in de jonge vakbonden van In
donesië tot staan kunnen brengen".
Soemitro behandelde in het bijzon
der de moeilijke omstandigheden in
de Indonesische havens waar een al
gemene staking van 55.000 havenar
beiders, verenigd in een communis
tische vakbond, dreigt.
De bond van werkgevers heeft gis
teren de eisen van de vakbond voor
hogere lonen verworpen eri een be
roep gedaan op de Indonesische re-
De onderhandelaars hebben van
daag op hun 17e bijeenkomst te Kae
song wederom de „fundamentele me
ningsverschillen" over een buffer
zone niet uit de weg kunnen ruimen.
Morgen komt men weer bijeen.
Acheson zei gisteren in een pers
conferentie, dat de communisten wil
len teruggaan naar de linie van
waaruit zij hun onuitgelokte aanval
lanceerden en waarmee zij de oorlog
begonnen. Acheson achtte dit onaan
vaardbaar. Hij Voegde er aan toe, dat
de minister van Defensie, Marshall,
duidelijk heeft uiteengezet, dat een
demarcatielijn een verdedigbare linie
moct> zijn. De gebeurtenissen hadden
aangetoond, aldus Acheson, dat dit
niet het geval was met de 38ste
breedtegraad.
Ten Zuiden van Kaesong hebben
vtanmiorgen korte botsingen plaats
gehad tussen kleine eenheden, aldus
het communiqué van het achtste le
ger. Ten Noordwesten van Janggoe
worden de gevechten voortgezet tus
sen geallieerde patrouilles en een
goed-ingegraven Noordelijke com
pagnie, welke bewapend is met ge
weren en machinegeweren.
Op het centrale front was geen ac
tiviteit van gewicht. Op de Noorde
lijke wegen is weinig verkeer.
Gesneuveld in Korea
De regering maakt bekend,
dat tot haar leedwezen tijdens
gevechten in Korea op 26 Juli
j.l. is gesneuveld de sergeant J.
E. Schaapman, afkomstig uit
Genemuiden. De sergeant
Schaapman werd 16 Februari
1925 geboren. Hij was ongehuwd
en afkomstig van het wapen
van de Koninklijke Marechaus
see. De naaste familieleden zijn
gewaarschuwd.
gering „om omstandigheden te schep
pen voor werk en vrede op democra
tische grondslag".
Soemitro, die behoort tot dc so
cialistische partij van Sjahrir, is kort
geleden teruggekeerd van een Euro
pese missie om economische en fi
nanciële deskundigen te vinden voor
de Indonesische overheidsdienst.
Spoorwegsabotage
in Argentinië
Door sabotage Is het treinverkeer
in Buenos Aires tijdelijk geheel lam
gelegd.
In de buurt van een spoorweg
station in een der voorsteden deed
zich een hevige ontploffing voor,
waarbij verscheidene rails werden
vernield. Bijzonderheden werden
door de spoorwegautoriteiten niet
gegeven wel is bekend geworden,
dat vele spoorwegmannen zijn gear
resteerd.
De explosie volgde op een ge
rucht, dat er onder de spoorwegar
beiders een „sit-down"-staking was
uitgebroken. Volgens Reuter schij
nen hierbij ongeveer 250 machinis
ten en stokers betrokken te zijn,
maar in ieder geval heeft een groep
arbeiders, die niet tot de machtige
(Peronistische) vakbond van spoor-
wegrrfannen wil behoren, een mani
fest uitgegeven, waarin een oproep
tot staking werd gedaan.
In de namiddag waren de dien
sten weer normaal, behalve op de
„Roca-lijn". Op deze lijn had ook
de speciale trein voor Eva Peron,
de vrouw van de president, die voor
vier maanden een ,k,ruistocht voor
betere gezondheidstoestanden" in
Noord-Argentinië ging ondernemen,
enige tijd vertraging.
Volgens berichten uit Bahia Blan-
ca hebben ook daar enige machinis
ten en stoker het werk neergelegd.
Enige telefoonlijnen werden afge
sneden. Er was echter geen stagna
tie van betekenis.
Alleen het gevoel, diep in ons, on
ze plicht gedaan te hebben, naar
beste weten en kunnen, kan rust
geven en de kracht om verder te
gaan.