S)e Brits minister schreef in de „Prawda' En de „Prawda" antwoordde LANGS ELKAAR HEEN PRATEN Harriman had alweer succes DE GASPERI'S PROGRAM Nieuwe bisschop van Berlijn WOENSDAG 1 AUGUSTUS 1951 42ste JAARGANG No. 12347 Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Moskou wil niet overtuigd worden Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20326, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs i 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 VANDAAG heeft het Sowjet-Russischc dagblad „Prawda" de inhoud van een verklaring van de Britse minister van buitenlandse zaken, Morrison, gepubliceerd. Het blad had de uitdaging van Morrison, om een verklaring van hem volleidg af te drukken, aangenomen. De verkla ring van Morrison, ongeveer 1500 woorden, gaat vergezeld van een ant woord van de „Prawda", dat ongeveer 2500 woorden telt. Het blad had verzocht, dat Britse bladen aan het antwoord van de „Prawda" dezelf de aandacht zouden schenken, als de verklaring van Morisson in Rus land kreeg. Beide verklaringen gaan in hoofdzaak over de respectieve vrijheden in Engeland en Rusland en over de vraag van welke zijde een nieuwe wereldoorlog dreigt. volg van de Russische politiek sinds het einde van de oorlog. Wanneer het waar is, wat uw leiders vertel len, n.l. dat communistische en niet- communistische staten naast elkaar kunnen leven, waarom volgt uw re gering dan haar huidige politiek, en richt zij organisaties op, die er op gericht schijnen, verwarring te stich ten en internationale haat te zaaien? Wij hebben gezien, dat terwijl wij demobiliseerden en ontwapenden, uw regering grote legers onder de wapenen hield. En gaandeweg moes ten wij ons realiseren, dat het ge brek aan militair evenwicht tussen de Sovjet-Unie en het Westen ons bestaan bedreigde, zodat dit ver stoorde evenwicht hersteld moest worden. Namens de Britse regering echter kan ik u verzekeren, dat er geen en kele reden bestaat om van onze po litiek iets te vrezen." Wat Morrisson schreef „Britse burgers worden niet uit hun huizen weggehaald, zij worden niet gedeporteerd en naar arbeids kampen gezonden. Als in de vroege ochtend op de deur van hun wonin gen wordt geklopt, is dat niet de po litie, maar waarschijnlijk de melk boer of de postbode. Aldus schrijft minister Morrison in de „Prawda". Over de vrijheid van woord en geschrift zegt Morrison: „In Engeland is iedereen vrij in het verkrijgen van het nieuws, zo dat elkeen zich een eigen mening kan vormen. In Rusland is dat an ders. Daar is geen vrije menings uiting mogelijk en men kan cr niet ongehinderd aan de weet komen, hoe de rest van de wereld leeft en wat de rest van de wereld noodza kelijk acht om elkaar te begrijpen. Deze onbekendheid veroorzaakt vrees en achterdocht ten aanzien van de beweegredenen van andere volken. Doch zij zou doorbroken kunnen worden, indien gij in staat waart, meer Britten te ontmoeten. Honderduizenden Engelsen gaan jaarlijks met vacantie naar het bui tenland, en velen van hen zouden deze vacantie gaarne doorbrengen in Rusland. Uw regering staat dit ech ter niet toe. Zelfs de Britse radio-uitzendingen voor Rusland worden door uw re gering kunstmatig gestoord. Ik vraag mij af: waarom? Wat heeft uw regering te vrezen? De Engelsche radio-uitzendingen van de Sovjet- Unie kunnen ongehinderd beluisterd worden en ook de „Prawda" kan overal in Engeland gekocht wor den." Morrison maakt van de gelegen heid gebruik om de tijdstippen van de Britse uitzending naar Rusland bekend te maken. DE BEWAPENING. Uitvoerig ging Morrison in op het Britse herbewapeningsprogramma. „Ik wil u gaarne vertellen, waarom wij dit als noodzakelijk beschouwen. Men heeft u verteld, dat wij oorlogs ophitsers zijn, dat wij ons, in samen werking met de andere landen van West-Europa en de V.S., tot de tan den bewapenen voor een aanval op de Sovjet-Unie, dat wij voorbereid zijn op een nieuwe oorlog. Doch niets van dit alles is waar. Het Britse volk wenst geen derde wereldoorlog. Onze verdragen zijn defensieve pacten. Met u hebben wij het Anglo-Russische verdrag van 1942. Het Noord-Atlantisch Verdrag is een ander verdedigingspact. En beide zijn zij gericht tegen niemand, uitgezonderd tegen een agressor. Engeland bewapent zich als ge- Dezer dagen zal de communistische jeugd van Oost-Berlijn haar jaar lijkse massale bijeenkomst houden, waarvoor onder de leuze „vrede" een intensieve propaganda wordt ge voerd, welke zich tot de westelijke sector uitstrekt. Aan het gebouw van de commu nistische partij, nabij het Anhalter station zijn vlaggen en grote figuren aangebracht, voorstellende de jeugd van de verschillende landen in de nationale costuums. In de taal van het land, dat zij voorsteillen, staat naast elke figuur het woord vrede. klaarde de „Prawda", dat er in het geheel geen waarheid school in de verzekeringen van Morrison, dat het Noord-Atlantisch Pact en de Britse- herbewapening de Sovjet Unie niet bedreigen. Het Sovjet volk eiste da den en geen verklaringen. RUSLAND DEMOBILISEERDE WEL Onjuist waren ook de verzekerin gen van Morrison, aldus het blad dat de Sovjet-Unie haar legers na de tweede wereldoorlog niet voldoende gedemobiliseerd had. De Sovjet-re gering heeft reeds officieel medege deeld, dat zij 32 leeftydsgroeper heeft gedemobiliseerd, dat haar le ger op het ogenblik ongeveer de om vang heeft van die in vredestijd vóór de tweede wereldoorlog en dat de Britse en Amerikaanse legers daar entegen het dubbele van de omvang hebben van vóór de tweede wereld oorlog". Misschien zou de Britse minister willen, dat de Sovjet-Unie geen leger heeft, dat toereikend is voor haar verdediging? Er is geen voorbeeld in de geschie denis, dat de Russen het grondgebied van Groot-Brittannië aanvielen, maar de geschiedenis heeft een hele serie voorbeelden aanschouwd van Brit ten, die het grondgebied van de Rus sen aanvielen en dit bezetten". En wat antwoordde de „Prawda" In het antwoord van de „Prawda" op de verklaring van Morrison wordt gezegd, dat de Britse minister zich zeer vergiste, wanneer hij beweerde, dat er geen vrijheid van menings uiting, persvrijheid of persoonlijke vrijheid in de Sovjet-Unie zijn. „In geen enkel land is er een der gelijke vrijheid van meningsuiting, persvrijheid of persoonlijkheid vrij heid, vrijheid van organisatie Voor arbeiders, boeren en intellectuelen als in de Sovjet-Unie. Weet de heer Morrison hiervan? Blijkbaar weet hij hiervan niets. VRIJHEID MAAR NIET VOOR IEDEREEN In de Sovjet-Unie. aldus het blad, bestaan de vrijheden echter niét voor de vijanden van het volk. De gevangenissen en arbeidskam pen bestaan voor deze heren, en voor hen alleen. Het is zeker niet de be doeling van de heer Morrison vrijheid voor deze heren te verkrijgen? „De minister van buitenlandse za ken maakte geen melding van andere vrijheden. Jie van veel grotere bete kenis zijn. In het bijzonder zegt hij niets over het vrij zijn van uitbuiting voor het volk. over het vrij zijn van economische crises, van werkloos heid, van armoede Misschien is ds heer Morrison er zich niet bewust van, dat al deze vrijheden reeds lan ge tijd in de Sovjet-Unie bestaan? FUNDAMENTELE VRIJHEDEN. „En deze vrijheden zijn de basis van alle andere vrijheden Houdt de heer Morrison zich niet beschaamd stil over deze fundamentele vrijhe den omdat zij ongelukkig genoeg niet in Engeland bestaan en de Brit se arbeiders nog steeds lijden onder de uitbuiting door de kapitalisten, ondanks het feit dat de Labour-partij thans zes jaar in Engeland aan de macht is?"' De Britse uitzendingen naar Sovjet-Unie „zijn, als bekend, in de eerste plaats er op gericht om vijanden van het Sovjet-volk aan te moedigen in hun pogingen om de ka pitalistische uitbuiting te herstellen. De Sovjets kunnen een dergelijke te gen het volk gerichte propaganda, welke bovendien een inmenging be tekent in de binnenlandse aangele genheden van de Sovjet-Unie, na tuurlijk niei steunen" Over de buitenlandse politiek ver Te Utrecht heeft Mr. W. H. Focke- ma Andreae, de nieuwe voorzitter van de Raad van Beheer van de Koninklijke Nederlandse Jaarbeurs, Dinsdagmiddag voor de eerste maal de vergadering van het bestuur van de Utrechtse Jaarbeurs gepresideerd. V.l.n.r.: Z.K.H. Prins Bernhard, koninklijk commissaris; Mr. W. H. Fockema Andreae; Mr. Jac Millius, directeur en Ir. M. H. Damme, pre sident-directeur van Werkspoor N.V. Laatste hinderpalen weggenomen Dé laatste hinderpalen voor de nieuwe BritsPerzische oliebesprekingen zouden gisteravond uit de weg zijn geruimd, minder dan tien uur nadat Averell Harriman per vliegtuig uit Londen te Teheran was teruggekeerd Hoesein Fatemi. de Perzische vice-premier, heelt aan het einde van een vergadering van zijn kabinet en de olieraad verklaard, dat de Britse on derhandelingscommissie onder leiding van de lord zegelbewaarder Richard Stokes tegen het einde van deze week in Teheran zal aankomen. De bijeenkomst werd gisteravond ten huize van Mossadeq gehouden Nadien is de premier naar het Saheb Gharanieh paleis vertrokken om te dineren met Harriman én informeel de laatste schikkingen voor de onder handelingen te bespreken. VERWACHTINGEN OVERTROFFEN Fatemi, de Perzische vice-premier verklaarde tegenover Ass Press: Wij zijn zeer optimistisch gestemd. De Perzische regering heeft minister Sto- v/es als leider van de Britse onder handelingsdelegatie aanvaard." „De oprechte en vriendschappelij ke pogingen van mr. Harriman heb ben resultaten opgeleverd die onze meest optimistische verwachtingen overtreffen Tot aan de uitslag van de nieuwe besprekingen zullen Britse technici de installaties van de raffinaderij te Abadan die gisteren werd stilgelegd, controleren en schoonmaken. Bij de sluiting van de raffinaderij was geen enkel lid van de Perzische bestuursraad aanwezig. ,Het is geen gelukkige dag voor onsaldus de commentaar van een d^»v Perzische autoriteiten. Rose, de directeur van de raffinaderij zei dat het. zodra de tankers weer laden, een maand zal duren voor dat de raffinaderij weer op volle toeren draait. De Britse arbeiders in het oliege bied van Abadan juichten en wuifden gisteren wild met hoeden en petten toen vier Britse torpedojagers de Shatt el Arab opstoomden. Drie er van de Chequers, Chival rous en Chieftain vervolgden hun weg stroomopwaarts naar Basra, ter wijl de vierde. Chevron het anker liet vallen bij de kruiser Euralyus in de Irakse wateren, ongeveer 400 me ter van de raffinaderij van Abadan. De bemanning gekleed in wit uni form stond in de houding terwijl de ITALIAANS PARLEMENT RUMOERIG De zeventigjarige Italiaanse pre mier Alcide de Gasperi heeft giste ren, herhaaldelijk onderbroken door geschreeuw en gesis van communis tische zijde, het regeringsprogram van zijn zevende kabinet in een ver enigde zitting van het parlement ontvouwd. De Gasperi zal blijven streven naar een herziening van het vredes verdrag, dat de geallieerden met Italië hebben gesloten, oorspronke lijk bedoeld als een sanctie tegen Italië en dus thans niet meer ir overeenstemming met de werke lijkheid, nu Italië schouder aan schouder staat met de Westelijke democratieën in het Atlantisch pact. Bovendien, aldus de premier, kan Italië er geen twijfel over laten be staan, dat Triëst aan de Italiaanse natie behoort. Toen De Gasperi aankondigde, dat zijn regering werkt aan een nieuwe perswet, welke paal en perk zal stellen aan belastering van de rege ring, vooral door de communisten, zonder dat aan de vrijheid van me ningsuiting afbreuk zal worden ge daan, begonnen de communisten een pandemonium. Zij schreeuwden en beukten met de vuisten op hun lessenaars, zodat de premier zijn woorden moest herhalen, met de toevoeging: Uw gedrag hier is een schande. officieren op de brug met hun petten zwaaiden, om het gejuich op de wal te beantwoorden. De aankomst van de schepen heeft het "moreel onder de Britse technici doen toenemen. De meesten van hen verlangden uit Abadan weg te ko men, in het bijzonder nu de raffina derij is gesloten. Een Sanctie-commissie Een sub-commissie van de com missie voor collectieve maatregelen der Ver.-Naties heeft een plan opge steld tegen een toekomstige agressor. In hoofdzaak voorziet het in de vor ming van een permanente commis sie, die de coördinatie van aUe eco nomische en financiële sancties zal bestuderen en in de onmiddellijke instelling van een „economsiche ge nerale staf" voor het uitvoeren van een blokkade, in geval van agressie. Het plan is bedoeld om vertragin gen en verwarring te voorkomen, zoals optrad vlak na het uitbreken van de Koreaanse oorlog. Het voorziet voorts in het delen van het risico. Als bijvoorbeeld een land door het toepassen van sanc ties £ijn handel verliest, dient het van de andere landen een vorm van compensatie te ontvangen. Ook het verstrekken van leningen, gif ten en subsidies voor het getroffen land zijn volgens het plan van de sub-commissies mogelijk. Wat onze generatie mist De nieuwe bisschop van Berlijn, mgr. Wilhelm Weskamm, die als zo danig door Z. H. Paus Pius XII is aangesteld na het overlijden van zijn voorganger, kardinaal Konrad van Preysing, is Dinsdag in de kerk van St. Sebastiaan, in de Franse sec tor der stad, geïnstalleerd. De kerk van St. Sebastiaan L de oudste Ka tholieke kerk in Berlijn, die de oor logsbombardementen heeft over leefd. De plechtigheid werd door verte genwoordigers der Oost- en West- duitse regeringen bijgewoond. De kerk was overvuld, terwijl buiten duizenden Berlijners het verloop der plechtigheden, zoals dat via luidspre kers werd weergegeven, volgden. On der de aanwezigen bevond zich on der meer professor Ernst Reuter, de burgemeester van West-Berlijn. Ook de Duitse Evangelische Kerk en de Joodse gemeenschap waren verte genwoordigd. Na het opdragen van een H. Mis hield de nieuwe bisschop een korte toespraak tot de priesters en de R.K. inwoners van Berlijn, waarin hij on der meer zeide, dat hetgeen de hui dige generatie het meest nodig heeft „broederlijke liefde is, die de Kerk, ondanks alle heersende geweld, haat en onrechtvaardigheid, niet zal na laten telkens opnieuw weer te ver kondigen". Kaesong zit vast In het communiqué van de V.N. over de besprekingen te Kaesong van vandaag wordt gezegd, dat wederom geen voortgang is gemaakt. De be sprekingen worden morgen voort gezet. De Chinese commandant te velde in Korèa, generaal Peng ten-Noeai heeft in een verklaring voor radio- Peking ter gelegenheid van de le- gerdag gezegd: „Mocht de V.N.-dele gatie onmogelijke eisen stellen en deze^jiandhaven, dan zal de vredes conferentie in een mislukking eindi gen. Een oplossing in Korea kan slechts worden bereikt als beide par tijen het eens zijn over instelling van een bufferzone met de 38ste breedte graad als uitgangspunt en over de terugtrekking van de buitenlandse troepen". De generaal zei, dat het Chinése leger wordt gemoderniseerd en na verloop van tijd onoverwinnelijk zal z;jn. China kon ook geen Amerikaanse bezetting van Formosa en herbewa pening van Japan dulden. Petsche waagt het Maurice Petsche, de Franse (de- missionnaire) minister van Finan ciën, die van president Auriol het verzoek ontving een kabinet te vor men, heeft gisteravond dit verzoek ingewilligd. Donderdag zal hij in de Franse Kamer zijn program ontvou wen en een votum van vertrouwen vragen. Naar de „Times" gistermorgen meldde, is zijn kans van slagen ver beterd, daar de socialisten en de M.R.P. hem enkele concessies heb- bén gedaan en hun standpunt iets gematigd hebben. Gouverneur in Vietnam gedood OOK FRANSE GENERAAL De gouverneur van Zuid-Vietnam, Thai Lap Thanh, en de Franse com mandant in Cochin-China, generaal Charles Chanson, zijn gisteren ver moord. Een terrorist van de (communisti sche) Vietminh wierp een handgra naat naar het gezelschap, dat een in spectietocht maakte door het gebied van Sadec, 100 km. Zuid-Westelijk van Saigon. Ook de moordenaar zelf verloor het leven bij de explosie, die nog vier an dere Franse officieren verwondde. Ooggetuigen vertelden dat de fana tieke 25-jarige moordenaar beho rende tot de z.g. „doodsvrijwilligers' zich plotseling door het politiecor don heen drong en de plastic hand granaat nog in zijn broekzak tot ont ploffing bracht. Deli-tabakscultuur noodlijdend De heer J. E. F. A. Alberdingk Thym, gedelegeerd commissaris van de Senembah maatschappij, heeft te Djakarta meegedeeld, dat de Deli- tabakscultuur in zeer korte tijd is vervallen van een eertijds welva rende cultuur tot een noodlijdend bedrijf, waarvan de voortzetting economisch niet meer verantwoord is te achten. De heer Alberdingk Thym is kort geleden in gezelschap van de directeur van de maatschap pij Senembah, de heer P. W. Jans sen, in Djakarta gearriveerd. De geringe arbeidsprestaties, de opvoering van de lonen en de sta kingen zijn oorzalcen, dat de kost prijs van de tabak thans ver uitgaat boven de prijs van de opbrengst en dat de kwaliteit en kwantiteit der oogsten steeds achteruitgaan, zo vertelde hij. Hij zette verder uiteen, dat de grote sigarenfabrieken in Amerika en elders niet meer kun nen rekenen op een constante leve ring van Delitabak, zodat men reeds heeft gezocht naar andere grondstoffen. Het eens zo wereldbe roemde Sumatradekblad zal dus wel verdrongen worden door soorten uit andere gebieden. Guerilla in rood China Voor het eerst hebben de Chinese nationalisten op Formosa meege deeld, dat Tsjang Kai Sjeks gene raal Li Mi op het Chinese vasteland een campagne teg^en de communis ten voert, zo meldt Ass. Press. Men had tot dusver gezwegen over des betreffende berichten uit Rangoen. Generaal Li was de provincie Joen- nan binnengevallen, niet om grond gebied teu veroveren, maar om de guerillastrijders te helpen en te or ganiseren. Men zou een derde van deze provincie in handen hebben en zo de vrbindingen tussen de Ooste lijk gelegen provincie Kwangsi en Indochina ontwrichten. In de pro vincie Kwangsi zouden de guerilla strijders een geheel regiment van Peking hebben vernietigd. Eerste Britse A-bom-explosie Engeland zal waarschijnlijk bin nenkort op proefterreinen in Austra lië zijn eerste atoombom tot ont ploffing brengen. Volgens gewoonlijk goed inge lichte kringen heeft de Britse rege ring Australië verzocht het gebied van Woomera, 550 km ten Noorden van Adelaide, voor de proef ter be schikking te stellen. Het Britse atoomonderzoek is nu zover gevor derd, dat een proefexplosie noodza kelijk is. Nieuwe luchtbrug voor Berlijn Britse vliegtuigen zullen zo spoe dig mogelijk vandaag of morgen beginnen deel te nemen aan de nieuwe luchtbrug, welke door de Verenigde Staten is begonnen, ten einde de Sowjet-Russischc belemme ringen op de uitvoer van goederen uit Berlijn te ontgaan, zo heeft lord Henderson, parlementair onder staatssecretaris van buitenlandse za ken, in het Britse Hogerhuis ver klaard. Hij zeide dit in een commen taar op de Sowjet-beperkingen. Beroep van mgr Grosz verworpen Het Hongaarse opperste hof van beroep heeft het beroep van aarts bisschop Josef Grosz tegen het von nis van 15 jaar gevangenisstraf ver worpen. Eveneens werd het beroep ver worpen van de vijf medebeschuldig den, die vonnissen van acht tot 14 jaar ontvingen. BERTHA's HUWELIJK Het Hof, dat te Singapore het ap pèl in de zaak-Berthf» Hertogh be handelt, heeft gisteren laten blij ken, dat het betwijfelt of het hu welijk ongeldig verklaard moest worden. De president, Sir Stafford Foster Sutton, en de beide andere rechters maakten duidelijk, dat zij van me ning waren, dat het meisje ook zon der ongeldigheidsverklaring van het huwelijk toegewefen had kunnen worden aan haar moeder. JCoJiAeitfe... Om onze werkelij'ke rijkdom vast te stellen, zouden we moeten weten hoeveel we waard zijn, als we ons geld zouden verliezen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1951 | | pagina 1