S)e Ceidóe6oivïcmt
Londen gaat praten
over de olie
Londen zendt onderhandelaar naar Perzië
Een „drastisch plan" van
het Vaticaan
Jammer genoeg is het onzin
Postzegels en medaille voor V.N.
Geen Marshallhulp meer nodig
De zaak-Bertha weer voor
Komende jaren verhoging van de
Amerikaanse Nationale productie
Directeur: C. M. y. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DINSDAG 31 JULI 1951
42ste JAARGANG No. 12347
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct p. mm. Telefoontjes f 1.50
HARRIMAN TERUG NAAR TEHERAN
„Bepaalde punten" moeten nog
geregeld worden
President Trumans speciale ambassadeur Harriman is Maandagmiddag
per vliegtuig uit Londen voor de terugreis naar Teheran vertrokken. Voor
zijn veïtrek verklaarde Harriman, zeer bevredigende bespit-kingen gevoerd
te hebben met leden van de Britse regering. Kort voordat Harriman uit
Londen naar Teheran terugkeerde, maakte de Britse minister Morrison
in het Lagerhuis bekend, dat een Britse missie in Teheran de oliekwestie
zal gaan bespreken zodra „bepaalde punten'' met Perzië geregeld zijn.
Leide? van de missie wordt de lord-zegelbewaarder, Richard Stokes, die te
vens verantwoordelijk is voor de strategische grondstoffen.
NIET VOLLEDIG TERUGTREKKEN
Pïemier Attlee antwoordde Chur
chill later: „Het is niet onze bedoeling
ons volledig uit Perzië terug te trek
ken. Wel zullen misschien de Britse
staf van bepaalde olievelden en een
deel van de technici uit Abadan wor
den geëvacueerd." Attlee onthulde
dat van Amerikaanse zijde „zeer ster
ke druk'' op Engeland was uitge
oefend om het beginsel van de naas
ting der olievelden te aanvaarden.
Churchill weet het afnemen van ee
Britse invloed in het Midden-Oosten
aan het verlies van Brits-Indië.
„In heel het Midden-Oosten is alom
de indruk gewekt, dat men slechts
voldoende druk op Groot-Brittannië
behoeft uit te oefenen om dit land er
toe te kunnen brengen, van zijn rech
ten afstand te doen." Deze toestand
behoeft op den langen duur niet nood
zakelijk onherstelbaar te zijn, maar
zij kan niet door Engeland alleen in
gunstige zin gewijzigd worden. Daar
toe is nauwe samenwerking met Ame
rika, en ten dele ook met Frankrijk
en Turkije nodig.
Wat er op het ogenblik in Perzië
en Irak gebeurt, raakt rechtstreeks
het gebied, dat onder generaal Eisen
hower's verantwoordelijkheid valt
meende Churchill. Turkije vormt de
rechterflank van elk front, dat in
Europa tegen (eventuele) Sovjet
agressie gevormd kan worden. De
Felle critiek van
Churchill
Morrison's uiteenzetting van de
Britse politiek in het Nabije Oosten
ontlokte oppositieleider Winston
Churchill felle kritiek. Hij sprak zelfs
van een opnieuw doen bijeenroepen
van het Lagerhuis, nadat dit Donder
dag op zomerreces zaT zijn gegaan.
Tegenover Morrison's verklaring
dat Engeland de naasting door Perzië
in beginsel erkent, en volledige sym
pathie heeft voor het onafhankelijk
heidsstreven der Arabische staten
stelde Churchill, dat de conservatie
ven zich uit alle macht „binnen en
buiten het parlement" zullen verzet
ten tegen de totale evacuatie van de
Britse technici uit Abadan.
Deze moeten, indien nodig, zelfs
door het gebruikmaken van machts
middelen beschermd worden. Zou de
regeling echter toch tot evacuatie be
sluiten, dan zou zij een „schandelijk
onheil*' verwekken.
positie van dit land zou namelijk
ernstig is gevaar komen, indien de
Russen alle gebieden onmiddellijk
ten Zuiden van de Kaspische Zee on
der hun controle zouden krijgen.
Hoewel Morrison bij zijn verkla
ring over Perzië niet zei welke pun
ten met dit land geregeld dienen te
worden alvorens de missie-Stokes
naar Teheran kan vertrekken, nemen
waarnemers aan, dat de Britse rege
ring een verzekering wil hebben, dat
het overnemen der olie-installaties
niet zal doorgaan zolang de onder
handelingen voortduren. Stokes zal
alvorens naar Teheran te gaan
eerst in Abadan de toestand in ogen
schouw nemen.
India en Pakistan
V.S. manen tot kalmte
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken heeft te Washington ver
klaard, dat de Ver. Staten er bij
Pakistan en India op hebben aange
drongen zelfbeheersing te betrachten
bij het oplossen van hun geschil over j
Kasjmir en met Graham, de bemid- j
delaar van de Ver. Naties aldaar sa- j
rr/en te werken.
Premier Nehroe van India en pre-1
mier Liaquat Ali Khan slingeren n.l. J
elkaar sinds geruime tijd allerlei be- J
schuldigingep naar het hoofd. In een
gisteren gepubliceerde nota nodigt
Nehroe zijn Pakistanse collega uit, op
ieder voor hem geschikt tijdstip in
New Delhi de spanning te komen be
spreken, zonder dat van te voren
voorwaarden zijn gesteld.
Op het verzoek van Pakistan om
de Indische troepen van de grens te
rug te trekken, antwoordde Nehroe
dat de openlijke oorlogsvoorbereiding
gen en algemene hysterie in Pakistan
voor India dwingende redenen zijn,
om met de voorzorgsmaatregelen
door te gaan.
J.JET AMERIKAANSE tijdschrift „Look" heeft Maandag een artikel
gepubliceerd, waarin wordt verklaard, dat Paus Pius de Twaalfde
en zijn raadgevers een „drastisch plan" hebben opgesteld voor het ge
val Rome door communistische legers zou worden bezet. Omwille van
de curiositeit laten wij dit z.g. plan hier volgen.
1. Paus de Twaalde zou dan als
paus aftreden, doch hij zou te Vati
caanstad blijven, zelfs indien vijan
delijke troepen Rome zouden bin
nendringen en het gebied van de
kerkelijke - staat zouden isoleren of
bezetten.
2. De kardinalen zouden Rome
veflaten en elders gastvrijheid zoe
ken, vermoedelijk op het Westelijk
halfrond.
3. In de nieuwe verblijfplaats
der kardinalen zou het Vaticaan op
nieuw gaan functionneren; een con-
Amerikaanse luchtmacht
in Europa versterkt
Vooraanstaande Amerikaanse offi
cieren hebben Maandag te Frank
fort medegedeeld dat in de komen
de maanden omvangrijke Ameri
kaanse luchtmachtversterkingen naar
Europa zullen komen. Behalve trans
portvliegtuigen worden ook straal
jagers en bommenwerpers verwacht.
Voor de Verenigde Naties is een
medaille ontworpen, die zal worden
uitgereikt aan land-, zee- en lucht
strijdkrachten van de Verenigde Na
ties in Korea, die zich bijzonder
hebben onderscheiden. De bepalin
gen, die zullen gelden voor de uit
reiking van de medaille, zijn op het
ogenblik in behandeling bij de Al
gemeen Secretaris en bij het Ver
enigd Commando. Tevens zullen de
ze herfst speciale postzegels van de
Verenigde Naties uitkomen. De ont
werpen hiervoor zijn reeds gemaakt
en uitgevoerd bij de drukkerij J. En
schede Zonen te Haarlem.
De bovenste foto toont de medail
le van de voor- en achterzijde gezien.
Het woord Korea, zal op de metalen
band, die vlak boven de medaille is
aangebracht komen te staan; het
lint is blauw met wit gestreept.
Foto onder toont vier van de ont
worpen postzegels, v.l.n.r. postzegel
van VA dollarcent, uitgevoerd in
groen, ontworpen door de Mexicaan
se kunstenaar Leen Helgue'ra; post
zegel van 50 dollarcent, uitgevoerd
in grijze kleur, ontwerp Leen Hel-
guera; zegel van 1 dollar, uitgevoerd
in karmijnrood, ontworpen door de
Nederlandse kunstenaar J. F. Doeve
en zegel van 2 dollarcent, uitgevoerd
in staalblauwe kleur en eveneens
ontworpen door J. F. Doeve.
clave van kardinalen zou dan een
nieuwe paus kiezen.
Volgens de schrijver van het arti
kel, Igor Gordevitsj zou „hPt katho
lieke Quebec" in Canada de plaats
zijn, waarheen de kardinalen in ge
val van nood naar alle waarschijn
lijkheid zouden uitwijken
Het opperbevel der
Atl. Zeestrijdkrachten
Volgens geloofwaardige bron zou
het Brits-Amerikaanse meningsver
schil over het opperbevel der Noord-
Atlantische strijdkrachten opgelost
zijn. Engeland zou zich eens ver
klaard hebben met de benoeming van
de Amerikaanse admiraal William
Fechteler tot opperbevelhebber..
Syrisch kabinet
afgetreden
Alle ambtenaren
staakten
Volgens te Beiroet ontvangen be
richten is het Syrische kabinet van
premier Khaled elAzem Bey afge
treden.
Reeds werd eerder fit Damascus
(de hoofdstad van Syrië) gemeld, dat
alle 20.000 Syrische ambtenaren, van
de hoogste functionarissen tot de
jongste kantoorklerken toe, plotse
ling het werk hadden neergelegd
om hun eisen tot lojnsverhiging
kracht bij te zetten.
Het gehele regeringsapparaat is
verlamd, het land is vrijwel van de
buitenwereld afgescheiden, brieven
worden niet bezorgd of verzonden
en de telefoon, locaal zowel als inter
locaal, is geheel buiten werking.
De ambtenaren zullen blijven sla
ken totdat het parlement de voor
gestelde loonsverhogingen heeft
goedgekeurd.
WONDERLIJKE REDDING. Na
twee weken van eenzame afzonde
ring op het dak van een huis, wordt
dit paard eindelijk weer in de be
woonde wereld teruggebracht. Het
dier was daar achtergebleven na de
overstromingen te Kansas, doch het
duurde twee weken eer de autoritei
ten een kraan konden krijgen om
het te verlossen. Gelukkig was het
echter zeer spoedig ontdekt in zijn
„verheven positie", door enige ar
beiders, die het geregeld van eten en
drinken hebben voorzien.
Foto toont de terugkeer van het
paard in de bewoonde wereld met
behulp van een kraan.
Voor Zweden en
Portugal
Zweden en Portugal hebben me
degedeeld, dat zij niet langer be
hoefte hebben aan Marshalldollars,
zo maakte William Foster, de leider
van de ECA Maandag bekend.
„De oprichting van de Europese
Betalings Unie heeft zeer veel bijge
dragen tot het economisch welzijn
van beide landen en vooral Portugal
ontvangt nu door de EBU gogd", zo
zeide Foster. Volgens Foster blijkt
uit deze mededeling de vooruitgang,
die er in de eerste drie jaren van
het plan-Marshall is bereikt. „Door
zichzelf te helpen en met behulp van
Amerikaanse dollars en technische
steun zijn wederom twee West-Euro-
pese landen in een betere economi
sche positie gebracht", zo voegde hij
er aan toe.
Zweden heeft in totaal 118.452.000
dollars aan hulp ontvangen en Por
tugal 50.470.000 dollar. De Zweedse
hulp bestond uit 20,5 millioen dollars
aan leningen en 98.052.000 dollars
aan voorwaardelijke hulp.
HU PROBEERDE HET OOK EENS.
Een jonge stier klom dezer dagen
moeizaam naar de top van de tien
meter hoge springschans bij Frede-
rikstad in Zuid-Noorwegen. Hij liet
zijn blik dwalen over het landschap
onder hem en gleed toen op zijn
achterwerk gracieus de schans af en
voerde met wapperende staart een
perfecte sprong uit. Maar de Olym
pische Winterspelen beginnen pas
op 14 Februari.
voor mevr. Hertogh en de Neder
landse regering gebruikt zullen
worden.
GEEN DEMONSTRATIES TE SINGAPORE
PEN grote afdeling Maleise politie, gewapend met geweren en pistolen,
betrok gisteren te Singapore de wacht bij het gebouw, waarin het
Hooggerechtshof het beroep tegen deongeldigverklaring van het huwelijk
van Bertha Hertogh met Mansoer Adabi in behandeling nam. Britse
troepen werden in gereedheid gehouden om de politie bij te staan, als
het zou komen tot een herhaling van de ongeregeldheden in Decem
ber jl. Er waren echter geen demonstraties of incidenten.
Nazir Mallal, advocaat voor Adabi,
de ex-„echtgenoot" van Bertha Her
togh, opende het geding voor de uit
drie leden bestaande rechtbank. Hij
zei, dat de Britse koloniale recht
banken niet het recht hadden het
huwelijk van Bertha Hertogh met
de jonge Mohammedaanse onder
wijzer Mansoer Adabi te vernieti
gen. Hij zei verder, dat de moeder
van het meisje niet het recht had
gehad zich tot de rechtbank te wen
den en beweerde dat zij recht
streeks een beroep had moeten doen
op de gouverneur, Sir Franklin
Gimson, als zij annulering van het
huwelijk wenste.
Mallal zeide, dat Bertha „ouder
is dan haar jaren".
Zij was, volgens hem, noch ge
dwongen, noch door list tof dit hu
welijk gebracht, dat voltrokken
was volgens de Mohammedaanse
ritus en berustte op wederzijdse
genegenheid.
De Nederlandse consul-genraal
heeft beloofd, dat Bertha, die thans
veertien jaar is, naar Malakka zal
worden teruggezonden, als de recht
bank gunstig over het beroep van
Adabi beschikt.
Er waren slechts enkele Euro
pese, Indische en Maleise toeschou
wers in de rechtszaal, die zwaar be
waakt werd door Maleise politie.
De Nederlandse regering was ver
tegenwoordigd door de nieuwe con
sul-generaal F. van Woerden, consul
J. van der Gaag en vice-consul R.
Froger.
Parketwachten brachten meer dan
100 wetboeken binnen, die door
Mallal en Kenneth Seth, advocaat
DE OLIE
KOELT AF
Behalve soep schijnt ook de
olie niet zo heet geconsumeerd
te worden als zij wordt opgediend.
Het olieconflict tussen Perzië en.
Engeland, dat sissend uit de pan
kwam, is thans al aardig afgekoeld,
dank zij de bemiddeling van de
Amerikaan Harriman. Aanvanke
lijk stelden de Perzen zich op het
standpunt, dat zij niets met de rege
ring te Londen te maken hadden en
dat de enigen, met wie zij wilden
onderhandelen, de bestuursleden,
waren van de Anglo-Iranian Olie
maatschappij. De staat Engeland is
echter de grootste aandeelhouder
van deze maatschappij, zo-
0 dat de Perzen hun houding
moeilijk konden volhouden.
Van de andere kant wilden de En
gelsen niets wet^n van een Ameri
kaanse bemiddeling, omdat zij van
mening waren, dat zij hun eigen
boontjes best zelf konden doppen
en een beetje huiverig waren om
zoveel vriendelijke belangstelling
van Amerikaanse zijde. De Ameri
kanen hebben de Britten echter van
het nut van een dergelijke bemid
deling kunnen overtuigen en zo
kwam Harriman naar Teheran. De
Britten dachten: „Laat hij maar eens
proberen wat hij kan" en de Perzen
vroegen zich af: „Wat komt hij
eigenlijk doen". Geen wonder dat de
eerste besprekingen niet al te vlot
verliepen, maar later klaarde zowel
het gezicht van Harriman als de
situatie een weinig op en thans
staat vast, dat Teheran en Londen
rechtstreeks met elkaar zullen gaan
praten. Waarover gesproken zal
worden, is niet bekend gemaakt,
maar men kan ervan op aan, dat
niet gesproken zal worden over het
nut van nationaliseren in 't alge
meen, maar over zeer concrete voor
stellen. Gefluisterd wordt reeds, dat
Harriman met het plan voor de dag
is gekomen om twee nieuwe maat
schappijen op te richten, met Per
zische en wellicht ook met Ameri
kaanse deelneming. Het is mogelijk,
dat in die richting iets bereikt kan
worden.
In elk geval is het duidelijk, dat
er een oplossing gevonden moet
worden, wil men verhinderen, dat
een zo belangrijk gebied in het
Midden-Oosten in verkeerde han
den komt. Dat de K.L.M. haar emi
granten-vluchten naar Australië
heeft moeten stopzetten, wegens ge
brek aan tankgelegenheid in Perzië,
is een kleine maar zeer tekenende
illustratie van het belang van dit
gebied voor de internationale lucht
vaart. En welk belang Sovjet-Rus
land zou hebben bij een uitweg naar
de Perzische Golf is bij één blik op
de kaart volkomen duidelijk.
Het heeft er alle schijn van, dat
het Perzische olie-conflict thans
bezig is, nu in goede banen terecht
te komen.
Economisch raport van Truman
l/OLGENS HET HALFJAARLIJKSE ECONOMISCHE RAPPORT van
de presidentiële raad van economische adviseurs over de eerste helft
van het lopende jaar, dat president Truman deze week aan het Con
gres heeft aangeboden, zal de Amerikaanse totale productie, welke het
afgelopen jaar reeds met 10 is toegenomen, tegen het midden van
1952 opnieuw een stijging van 5% en ook in het daaropvolgende jaar
(1953) een verdere stijging van 4% te zien kunnen geven.
Een dergelijke toeneming van het bruto nationale product in de loop
van de volgende twee jaar zou een verhoging van de totale nationale
productie vereisen in een twee maal zo snel tempo als in het tijdvak
vanaf 1946 tot en met de eerste helft van 1950.
Grondstoffen schaarste
werk remmend
In zijn begeleidend schrijven wees
president Truman erop, dat zulk een
toeneming practisch te verwezenlij
ken is, en zeide hij dat Amerika er
zelfs naar dient te streven het ge
noemde percentage te boven te gaan.
Een grotere productie, aldus de
president, zal het mogelijk maken
ons verdedigingsprogramma met
minder druk op onze volkshuishou
ding ten uitvoer te brengen. Het zal
dan gemakkelijker worden de nodige
belastingen in te voeren en deze te
innen, en aan de dreigende inflatie
het hoofd te bieden.
De president deelde het congres
verder mede, dat hij niet verwachtte,
dat een algemeen tekort aan werk
krachten het komende jaar een der
gelijke uitbreiding van de produc
tiecapaciteit in de weg zou kunnen
staan, doch de ernstigste hinderpaal
gevormd werd door het feit, dat in
een aantal hoogst belangrijke in
dustrieën de productiecapaciteit niet
groot genoeg was. De V.S moeten
zich in de eerste plaats concentre
ren op het verzekeren van voldoen
de capaciteit in die sectoren van het
bedrijfsleven, welke voor de strijd
macht werken; verder op de pro
ductie van fundamentele grondstof
fen, het vervoerwezen en de electri-
citeitsvoorziening voor industriële
doeleinden.
Volgens het economisch rapport
heeft de schaarste aan bepaalde
grondstoffen, hoofdzakelijk metalen,
de uitbreiding van de productie ge
remd, zowel in de Verenigde Staten
als in andere landen, en mag in deze
toestand voorlopig geen verandering
ten goede verwacht worden.
Niettemin bestaat er van de zijde
van sommige fabrikanten in het bui
tenland enige tegenzin tegen het op
voeren van hun productie, en van de
zijde van de regering tegen het in
voeren van prijsbeheersingsmaatre-
gelen, aangezien men vreest, dat de
ruimere productie misschien zal lei
den tot een overproductie mdat de
snelle opbouw van de verdediging
van de vrije wereld haar beslag ge
kregen zal hebben.
Wordt Mgr. Stepinac
verbannen?
Volgens het Zwitserse katholieke
persbureau heeft de Zuidslavtsche
regering zeer onlangs besloten bin
nenkort mgr. Stepinic uit Zuid-
Slavië uit te wijzen. Zij zou haar
optreden willen motiveren met de
stelling, dat mgr. Stepinac onder
daan is van het Vaticaan en nieta
meer met Zuid-Slavië te maken
heeft
Een aanbod van Tito tot vrijla
ting van de aartsbisschop van Zag
reb op voorwaarde, dat mgr. Ste
pinac zou worden bewogen vrijwil
lig Zuid-Slavië te verlaten heeft
het Vaticaan onlangs van de hand
gewezen.
KoAAe.it je...
Gods woord houdt stand in eeuwig
heid. En zal geen duimbreed wijken
