Avondwake en nachtmis van
Nederlanders te Lourdes
Nederlandse autobus in Duitsland
verongelukt
Van 70.000 Indonesische doof
stommen genoten slechts
50 onderwijs
Politie trachtte „Podium'' in beslag
te nemen
ZONDE R
SCHULD
WOENSDAG 25 JULI 1951
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 2
Haarlems bisschop leidt Sacramentsprocessie
Maandag was voor de pelgrims der
51ste Nationale Bedevaart naar Lour
des het hoogtepunt der plechtighe
den. Deze Nederlandse dag werd ge
kenmerkt door een hevige regen.
Toen te pngeveer half vijf de Sacra
mentsprocessie uittrok, viel de regen
in stromen neer en was de Esplanade
voor de basiliek in een grote water
val veranderd. Al dat water vermocht
echter niet het vuur van de geest
drift van de Nederlandse pelgrims te
doven. Het was een ontroerend ge
zicht te zien hoe, toen mgr. Huibers,
het Allerheiligste dragend, naar bui
ten trad, al die duizenden pelgrims
neerknielden in het water zonder ook
maar op de regen te letten. De vu
righeid, waarmede de pelgrims luide
Gods zegen afriepen over de zieken,
over hun gezinnen en over hun va
derland, was zo groot als men de vo
rige dagen tijdens de Sacramentspro
cessie bij zomerweer niet had kun
nen waarnemen. Een Amerikaans
priester, inspecteur van het onder
wijs in het aartsbisdom Chicago, zeide
aan uw verslaggever: „Zeg aan Uw
i bisschoppen en apn Uw volk, hoe zeer
ik getroffen ben door een dergelijke
uiting van groot geloof. Bij mijn te-
rugkeer in de Verenigde Staten zal ik
j niet nalaten te vertellen, met welk
een geloof en vurigheid een zo nuch
ter en zakelijk volk als de Nederlan
ders weet te bidden". Toen zegende
Aetherklanken
DONDERDAG
HILVERSUM I. 402 M.
7.00 AVRO. 7.50 VPRO.
8.00—24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.15 Gram.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO:
8.00 Nieuws en weerberichten. 8.15
Idem. 9.00 Morgenwijding. 9.15 Gra-
mofoonmuziek. 9.30 Waterstanden.
9.35 Gram. 10.30 „De antwoordman"
10.45 Gram. 10.50 Voor de kleuters.
11.00 Orgel, tenor en viool. 11.45
Voordiracht. 12.00- Damesaocordeon-
orkest. 12.30 Land- en tuinbouwme-
dedelingen. 12.33 „In 't spionnetje".
12.38 Weense muziek. 13.00 Nieuws.
13.15 Mededelingen of gram. 13.20
Lichte muziek. 13.55 „De Jonker
boer", Fries zangspel. 15.00 „Jody
en het Hertenjong", hoorspel. 16.20
Omroeporkest. 17.20 Voor de jeugd.
17.50 Regeringsuitzending: Jeugd
uitzending. 18.00 Nieuws. 18.15 Prac-
tische wenken voor hengelaars. 18.20
Sportproblemen. 18.30 Zang en pia
no. 18.50 Theateroricest en solist.
19.15 Nieuws van de Koninklijke
Marine. 19.25 Theatcrorkest en so
list. 19.45 „De evolutie van het spel
naar de sport in de huidige gemeen
schap", causerie. 20.00 Nieuws. 20.05
Actualiteiten. 20.15 Radio *Philhar-
monisch Orkest. 21.10 „De vader-
van de bruid", hoorspel. 22.25 Gram
Intermezzo: Gesproken brief uit
Londen. 23.00 Nieuws. 23.15 Spoxt-
actualiteiten. 23.3024.00 Graan.
HILVERSUM II. 298 M.
7.00 KRO. 10.00 NCRV. 11.00 KRO.
14.00—24.00 NCRV
KRO: 7.00 Nieuws. 7.15 Ochtend
gymnastiek. 7.30 Gram. 7.45 Mor
gengebed en liturgische kalender.
8.00 Nieuws en weerberichten. 8.15
Gram. 9.00 Voor de huisvrouw. 9.40
Gram. NCRV: 10.00 Gram. 10.15
Morgendienst. 10.45 Gram. KRO:
11.00 Voor de zieken. 11.45 Gram.
12.00 Angelus. 12.03 Gram. (12.30—
12.33 Land- en tuinbouwmededelin-
gen). 12.50 Ronde van Frankrijk.
13.00 Nieuws en Katholiek nieuws
13.20 Gram. 13.40 Zang en- piano.
NCRV: 14.00 Promenade orkest en
soliste. 14.45 Voor de vrouw. 15.15
Gram. 16.00 Bijbellezing. 16.45 Gra-
mofoonmuziek. 17.00 Actualiteiten
voor de jeugd. 17.30 Dubbelkwartet.
1800 Gram. 18.30 „Tien jaren gele
den", causerie. 18.45 Gramof. 19.00'
Nieuws en weerberichten, 19.15 „Le
vensvragen van allerlei aard en een
pastoraal antwoord." 19.30 „In
dienst van het Vaderland". 19.40
Radiokrant. 20.00 Nieuws. 20.05 Gra-
mofoonmuziek. 20.45 „Stamboom en
kwartierstaat", causerie. 21.00 So
praan en piano. 21.30 Marinierska
pel. 22.15 Buitenlands overzicht.
22.35 Gram. 22.45 Avondoverden
king. 23.00 Nieuws. 23.15 Strijkor
kest en solisten. 23.4524.00 Gram.
mgr. Huibers een voor een de zieken
met het Allerheiligste, daarbij geas
sisteerd door pastoor de Moei als dia
ken, pastoor Hub. Eras als subdiaken,
en verder door mgr. dr. J. Damen en
kanunnik Asselbergs uit Breda. De
umbrella werd gedragen door het lid
van de Gedeputeerde Staten van
Noord-Holland Paul Bouwman en de
lantarens door jhr. Ruijs de Beeren-
brouck, lid der Eerste Kamer, mr.
G. Huyssen van Cattenberghe, mr. dr.
L. Jan'ssons, wethouder van Eindho-
;n en mr. B. Dryon.
Op het bordes voof de Rosaire had
den plaats genomen mgr. W. Mut-
saerts en de bisschop van Namen
Nachtwake en Middernachtmis.
Maandagavond om elf uur was de
Rosaire tot in de uiterste hoeken ge
vuld voor de plechtige avondwake en
aanbidding van het Allerheiligst Sa
crament door de Nederlanders. Dit
Heilig Uur werd geleid door pastoor
H. Drost uit Goirle. Te middernacht
begon de H. Mis, opgedragen door
mgr. W. Mutsaerts. Tijdens deze H.
Mis fungeerde mgr. Damen als pres-
byter-assistens, pastoor de Moei en
kapelaan Wiegerink als diaken en
subdiaken, en pastoor v. d. Berg uit
Spierdijk en pastoor Eras uit Vught
als troondiakens. De Gregoriaanse
gezangen werden staande door de
pelgrims meegezongen. Tegelijkertijd
met de pontificale Middernachtmis
droegen op de talrijke zij-altaren een
veertigtal priesters een H. Mis op.
Tijdens deze Pontificale H. Mis na
derden bijna alle pelgrims tot de H.
Tafel De Middernachtmis werd ge
volgd door de stille H. Mis van dank
zegging, opgedragen door mgr. J. In-
gendael, deken van Maastricht.
H. Mis op de Calvarieberg.
Maandagmorgen hebben de pel
grims in groepen, voorafgegaan door
de bisschoppen mgr. Huibers en mgr.
Mutsaerts, de Calvarieberg bestegen
voor het bidden van de Kruisweg. Bij
de twaalfde statie, boven op de berg
gelegen, droeg pastoor Eras een H.
Mis op.
Een bijzonder woord van hulde ver
dienen deze dagen de vrijwillige
brancardiers en verpleegsters, die
onder leiding van baron Speyart van
Woerden, proc.-generaal in 's-Her-
togenbosch van 's morgens 5 uur
af tot laat in de avond bezig zijn met
de zorg voor de zieken.
EEN DODE, VELE GEWONDEN
Bestuur van „St. Michielsgestel'' op studiereis
GEBREK AAN
ROEPINGEN
Gistermorgen zijn met de „Willem
Ruys" uit Rotterdam naar Indonesië
vertrokken de Vicaris Generaal van
het Bisdom Den Bosch. mgr. F. N. J.
Hendrikx, voorzitter van het Bestuur
van het Doofstommen-Instituut St.
Michielsgestel, alsmede mgr. J. C.
van Overbeek, directeur van genoemd
Iïistituut en de Eerwaarde Moeder C.
G. v. d. Westen, algemene overste
van de Congregatie van de zusters,
de Dochters van Jozef en Maria, die
naast het Doofstommeainstituut voor
meisjes te St. Michtelsgestel ook een
doofstommeninstituut verzorgen in de
missie van Indonesië.
Het doorstommeninstituut te Wo-
nosobo in Indonesië, dat in 1938 werd
opgericht, is het doel van de reis. Het
is het enige doofstommeninstituut
voor inheemsen in geheel Indonesië.
Als men bedenkt, dat het Instituut
van Wonosobo nog slechts een vijf
tigtal leerlingen kan opnemen, dan
begrijpt men welk een arbeidsterrein
hier nog braak ligt. Op de mil-
lioenenbevolking van Indonesië
wordt het aantal doofstommen ge
schat op rond 70.000.
Daar het streven van de Indonesi
sche regering erop gericht is hte on
derwijs uit te breiden tot het peil,
zoals wij dat hier kennen, zal ook het
onderwijs aan doofstommen grondig
moeten worden aangepakt. Het is
daarom ook, dat de Indonesische
autoriteiten zo groote belangstelling
aan de dag leggen voor het Katho
lieke instituut te Wonosobo; ook hier
weer ligt voor de missie een enorme
kans het ware geloof niet alleen te
doen waarderen, maar het ook in
gang te doen vinden.
Naar de directeur van St. Michiels
gestel aan de verslaggever van het
K.N.P. mededeelde, zullen verschil
lende problemen onder de loupe moe
ten worden genomen.
Het tehuis, dat de zusters te Wo
nosobo tijdens dc na-oorlogse wan
ordelijkheden moesten verlaten en
dat als legerplaats diende voor de
soldaten van de T.N.I., werd weer
voor zijn oorspronkelijk doel vrijge
geven en geheel gerestaureerd. De
leerlingen nemen in aantal toe, zodat
men overweegt het instituut te split
sen in een afdeling voor jongens en
een voor meisjes.
Mocht dit plan niet mogelijk zijn,
dan zal men een tussenoplossing zoe
ken door een ambachtschool voor
jongens aan het gemengde instituut
te verbinden.
Hiervoor hebben de Broeders van
Liefde van Gent, die hun Provinciaal
huis in Nederland te Eindhoven heb
ben, reeds hun volle medewerking
toegezegd.
Een andere grote moeilijkheid is
het gebrek aan personeel. De zusters,
die voor de oorlog in Wonosobo
werkten, hebben tijdens de Japanse
bezetting allen een zware tijd gekend
in de interneringskampen met uit
zondering van één zuster van Duitse
herkomst, die het gehele instituut op
de been hield.
De zusters uit de kampen moesten
allen repatriëren en niet allen her
stelden zodanig, dat zij weer naar hun
speciale missieterrein konden terug
keren.
De grote zorg.
Het was de grote zorg van mgr.
Hendrixk, rector tevens van de zus
tercongregatie, dat door gebrek aan
roepingen het niet mogelijk is vol
doende geschoolde krachten af te
staan voor dit moeilijke, doch nodi
ge werk, dat eigenlijk grote uitbrei
ding behoeft.
Ware het niet, dat de zusters van
de Choorstraat hun missies4 in China
te Soeng-Tsjoe-Tsoeitse, Tsjaojang,
Pinghien en Tsjan-wan-tse, waar zij
met een twintigtal zusters werkzaam
waren, tijdens de eerste vervolgings
periode aldaar in 19471948 hadden
moeten verlaten, dan was het niet
mogelijk geweest voldoende leer
krachten uit te zenden om het be
staande instituut te bedienen.
Voor de vijf zusters, die er nu
werken, en die een zesde, zuster
Jeanne, als assistente krijgen, is dit
inspannende werk vooral in een tro
pisch klimaat reeds te zwaar. Daar
om zal tijdens deze visitatiereis ook
de mogelijkheid onder de ogen wor-
den gezien om Indonesische leken op
te leiden voor het doofstommen
onderwijs.
Deze taak zal dan ook weer moe
ten borden uitgevoerd door de zus
ters, die reeds hun handen vol heb
ben aan de behartiging van de school
zelf, vooral omdat zij het gehele on
derwijs ook nog moeten omschake
len op de Maleise taal, die door de In
donesische regering wordt geëist.
Het gebrek aan voldoende zusters
maakt het ook onmogelijk Indonesi
sche zusters op te leiden, zells als
roepingen zich zouden aarfmelden.
Slechts een groter aantal roepingen
in Nederland, hetzij religieuzen, het
zij leken, kan hier oplossing brengen.
De Indonesische regering heeft
haar algehele steun toegezegd en zal
die mettertijd ook zeker verlenen. De
Katholieken van Nederland hebben
hier een taak, die zij niet mogen ver
waarlozen, wil dit moeizaam opgezet
te en volgehouden werk niet ten
gronde gaan.
Een autobus van de Naco met 48
inzittenden is gistermiddag op de
weg van Wesel naar Dinslaken in
Duitsland tegen een boom gereden.
De 32-jarige chauffeur, J. de Jong,
uit Hoorn, is hierbij om het leven
gekomen.
Hij stond bekend als een prima
rijder. Het slachtoffer laat een
vrouw en een baby achter. Twee
vrouwen werden ernstig gewond.
Beiden zijn in een ziekenhuis opge
nomen. De overige passagiers zijn
p, trein naar A'dam teruggekeerd. De
oorzaak van het ongeval is het
springen van de linker voorband.
hek
Autobus tegen
boom gereden
20 gewonden
Op de verkeersweg van Bergen op
Zoom naar Rosendaal, even buiten
de gemeente Wouw, is een autobus
van de Reisver. „Vios" uit Wage-
ningen in volle vaart op een boom
gereden.
In de bus zat een gezelschap uit
Den Haag, dat van een bruilofts
partij uit Hogerheide kwam en op de
terugreis was. Twintig inzittenden
werden min of meer ernstig ge
wond door glasscherven.
De bestuurder werd in ernstige
toestand naar het Burgergasthuis
in Bergen op Zoom vervoerd. Vier
inzittenden moesten naar het Cha-
ritas Ziekenhuis in Roosendaal wor
den overgebracht. De overigen kon
den ter plaatse door een dokter uit
Wouw worden behandeld.
(N. v. d. D.)
Tussen auto en
gedrukt
Het 12-jarige aangenomen zoontje
Rinus van de familie Smeekes uit de
Rozenstraat 'te Baarn is deze ochtend
het slachtoffer geworden van een bal
dadigheid van een 16-jarige jongen.
Deze jongen (Wim Werkhoven) reed
met een auto. toebehorende aan het
destructiebedrijf te Schiedam, die ge
parkeerd stond in de Oosterstraat,
weg toen de chauffeur even een kop
koffie gebruikte. Op de hoek Java-
laanBosstraat raakte W. de macht
over het stuur kwijt en botste tegen
een hek van een villa, waar zich juist
het jongetje bevond Het kind werd
tussen auto en hek bekneld en was
op slag dood.
JONGETJE OVERREDEN.
Maandagmiddag is te Enkhuizen de
negenjarige Wouter J. Vijselaar uit
Alkmaar door een vrachtauto overre
den en gedood.
Het knaapje, dat in Enkhuizen lo
geerde. rende; spelend met een
vriendje, de rijweg op en kwam
daarbij onder de wielen van een hem
achterop komende vrachtauto. Hij
liep een schedelbasisbreuk op en
overleed korte tijd later.
De chauffeur reed daarop tegen
een boom.
De tweede chauffeur, die aan de
andere zijde naast de ingebouwde
motor zat, kreeg een shock.
Chauffeur De Jong zat zodanig in
de cabine bekneld, dat hij met be
hulp van snijbranders moest worden
bevryd.
In het ziekenhuis te Dusseldorp is
de 45-jarige mej. H. Allon uit Kam
pen opgenomen, alwaar zij behan
deld is voor verwondingen aan een
van haar benen.
De andere dame, de 36-jarige F.
Werling uit Leeuwarden, is met een
schedelfractuur opgenomen in het
ziekenhuis te Bochum. Volgens de
laatste berichten zijn beiden buiten
levensgevaar.
Alle passagiers op een tiental na
liepen verwondingen op, als snij-
wonden, builen en blauwe plekken
Een hunner heeft zijn kaak gebro
ken.
De tocht, die naar Locarno in
Zwitserland ging en tien dagen zou
duren, was georganiseerd door een I van de K.L.M naar Australië
reisbureau in Schagen. dit jaar.
Twee dames uit
auto' geslingerd
Op de Rijksweg bij Meppel begon
gisterochtend 'n kleine auto, waarin
twee dames gezeten waren, plotseling
op tot nu toe onverklaarbare wijze
te slingeren, bij het passeren van 'n
andere wagen. De auto sloeg over
de kop, waardoor de twee inzitten
den door de geopende kap naar
buiten geslingerd werden, meldt het
Alg. Dgbl.
De 24-jarige mej. P. M. de Jong
uit Den Haag werd direct gedood.
Een verpleegster uit Ermelo, mej.
Velema, werd ernstig gewond naar
het diaconessenhuis te Meppel ver
voerd.
Een emigrantenvliegtuig van de K.
L.M. naar Australië, dat Maandag
avond op Schiphol moest blijven
staan, omdat er aanwijzingen waren,
dat men. wat betreft de brandstof
voorziening, in Karachi moeilijkhe
den zou ondervinden, is gisteravond
om 7 uur van Schiphol vertrokken.
De normale route via Karachi zal
worden gevlogen..
Dit is de 50ste emigrantenvlucht
Postduiven-houders stonden voor de
rechter
Bestuur achtte zich beledigd door bonds-controleur
De president van de rechtbank,
mr. C. Briët, kreeg in kort geding
een conflict in de wereld der post-
duivenhouders te berechten.
Op 27 Mei jl. had een postdui-
venvlucht plaats van Pont Saint
Maxcenne. De leden van de Am
sterdamse Ver. „De Postiljon", aan
gesloten bij de Alg. Bond van Ne
derlandse Postduivenhouders, kwa
men die dag met hun klokken in' het
Postiljon-verenigingslokaal in de
Vinkenstraat voor de controle. Reeds
waren de klokken afgeslagen, toen
een hoofdcontroleur van de afd.
Amsterdam van de bond in het lo
kaal kwam en opdracht gaf om zich
te begeven naar het bondslokaal op
de Nieuwendijk. Immers, was men
volgens de statuten verplicht de
controle te doen plaats vinden in een
bondslokaal, een bepaling, die het
bondsbestuur had getroffen, nadat
was gebleken, dat in de verenigings
lokalen, die vaak gevestigd zijn in
café's knoeierijen niet waren buiten
gesloten.
Verscheidene leden aldus ver
haalt de „Tel." zijn daarop met
hun klokken naar het bondslokaal
aan de Nieuwendijk gegaan. Maar
de vier bestuursleden van „De Pos
tiljon" beschouwden het ingrijpen
van de controleur als een beledi
ging en een twijfel aan hun goede
trouw en daarom weigerden zij.
Geroyeerd.
Naar aanleiding van deze hou
ding heeft het afdelingsbestuur van
de bond hen van het lidmaatschap
voorlopig vervallen verklaard, wel-
Wegens beledigende
uitdrukkingen
In het laatste nummer van liet
letterkundig tijdschrift Podium wordt
het eerste hoofdstuk van de roman
„Ik heb altijd gelijk" van W. F.
Hermans gepubliceerd. Een dronken
soldaat gebruikt hierin termen, die
door de Officier van Justitie bij de
Arrondissementsrechtbank te Am
sterdam beledigend worden geacht
voor de Koningin en voor het
Rooms-Katholieke volksdeel
enige opschudding is geweest, toen
dit eerste hoofdstuk van mijn
nieuwe roman in de loop van Mei
in het Podium verscheen. Persoon
lijk acht ik het dwaas een schrij
ver verantwoordelijk te stellen voor
uitlatingen van figuren in zijn
werk. Op deze manier zou men ook
schrijvers van detective-verhalen
kunnen vervolgen, omdat zij precies
vertellen hoe moorden worden ge
pleegd. Ik stel er prijs op te verkla
ren, dat het nimmer in mijn bedoe
ling heeft gelegen het rooms-katho-
lieke deel van ons volk noch onze
Koningin te beledigen of te kwet-
De politie heeft op last van de sen. En verder wacht ik maar rus-
Officier van Justitie getracht het tig af," adus besloot de heer Her-
nummer in beslag te nemen, maar mans.
de oplage was al uitverkocht.
Een strafrechtelijke vervolging
tegen de auteur cn mogelijk ook
tegen de redactie van „Podium"
wordt overwogen.
De auteur, de heer Hermans, rea
geerde, volgens het Alg. Dagbl. al
dus op het bericht:
„Ik ben erg verrast over deze
gang van zaken. Wel wist ik, dat er
De Officier van Justitie, mr. H. A.
Wissenbergh, verklaarde echter aan
de „Telegraaf"; „Het ware te wen
sen, indien de letterkundigen ook
een hoogstaand college van tucht
hadden, dat de heren op de vingers
tikte, indien zij zich niet aan de
fatsoensnormen hielden en dat, in
dien nodig, een boete zou kunnen
opleggen".
ke beslissing later door het hoofd
bestuur van de bond werd bekrach
tigd. Men ging in beroep, verzocht
arbitrage in het conflict, maar alle
pogingen om het besluit te doen
herroepen waren vergeefs. En dat
was thans, in het midden ,van het
duivenseizoen, zeer ernstig, want
daardoor waren de vier geschorste
leden van de bond en bestuurders
van „De Postiljon" tevens uitge
sloten van verdere vluchten, ook
van oefeningsvluchten voor jonge
dit jaar geboren duiven, zodat deze
in grotere vluchten geen kans meer
zouden maken.
Op advies van hun rechtskundige
raadsman, mr. J. M. Hooficn, hebben
zij daarom in kort geding het bonds
bestuur gedagvaard met de cis, dat
zij weer als lid zouden worden er
kend met een dwangsom van 100
2 per persoon) voor ieder geval,
waarin zij niet konden deelnemen
aan een wedvlucht.
Dit geval werd nu gisteren voor
de president uitvoerig behandeld.
Daaruit bleek, dat het gehele con
flict was ontstaan, doordat dc be
stuursleden van „De Postiljon" zich
door het ingrijpen van de contro
leur beledigd achtten. En eer is teer,
vooral in de postduivenwereld.
Want zij zagen daarin een verdacht
making. alsof zij het geknoei in de
hand zouden werken.
Strenge controle nodig.
Dat de eis van het hoofdbestuur
tot strenge controle in een bondslo
kaal niet geheel onrechtvaardig was,
bleek uit een geval, dat hierbij ter
sprake kwam.
Een lid van „De Postiljon" had het
na 27 Mei bestaan in dc rand van
het glas van de klok een gaatje te
boren en door dat gaatje de klok
achteruit te zetten, waarna het aan
de rand aangebrachte gaatje weer
listiglijk werd verborgen achter de
randbedekking.
Dc president was van oordeel,
dat het conflict eigenlijk berustte
op een misverstand, De bestuursle
den achten zich beledigd. En waar
de vertegenwoordiger van de bond,
mr. J. C. Stomps, uitdrukkelijk ver
klaard had, dat het niet in de bedoe
ling van het bondsbestuur had ge
legen het bestuur van „De Postiljon"
te beledigen en het bestuur van „De
Postiljon" met deze verklaring ge
noegen wilde nemen, meende hij,
dat de heren onderling deze kwes
tie konden regelen. In raadkamer
pleegde de president daarna over
leg met partijen. Daar de vertegen
woordigers van de Bond opdracht
moesten hebben van het .hoofdbe
stuur en thans geen beslissing kon
den nemen, schorste de president de
verdere behandeling tot Donderdag
26 Juli. In die tijd moeten partijen
overlegplegen. Mochten zij niet tot
een accoord komen, dan zal de pre
sident Maandag 30 Juli uitspraak
doen.
32)
Ook de schier ontelbare verhoren,
die mr Brenner aan juffrouw Kahrs
en andere personen, wier namen uit
de boeken bekend waren geworden,
deed ondergaan, brachten in het al
gemeen 'weinig nieuws aan.
Uit alles maakten zij op dat Lenz-
mann een arglistig woekeraar en
geldafperser was geweest, dat hij
niet alleen van zijn schuldenaars
een hoog percentengeld vroeg, maar
ook door ongeoorloofde middelen
zijn brandschat trachtte te vullen.
Was een schuldenaar niet in de
gelegenheid op tijd te betalen, zo
liet hij deze zonder erbarmen gerech
telijk vervolgen en maakte hij zich
van diens bezit meester. Enige zijner
slachtoffers hadden daardoor zelf
moord gepleegd en uit alles kon
men duidelijk verklaren dat Lenz-
mann, niet anders dan gehaat en ge
vreesd kon zijn. In het stadje Nien-
walde, waar Lenzmann gedurende
twintig jaren gewoond had, verwek
te zijn plotselinge dood groot opzien,
maar slechts weinigen betreurden
hem.
Dat bewees ook duidelijk de be
grafenis. welke twee dagen na de
rechterlijke schouwing werd verricht.
Buiten een grote schaar nieuwsgie-
rigeh en enige verre bloedverwanten
waren bedroefden niet te bespeuren.
Daar hij geen naaste familie had, zo
kwam zijn aanzienlijk vermogen in
handen van die verre verwanten.
Na de beaarding bekommerden
zich de vreedzame bewoners van het
stille stadje niet meer om hun ver
moorde stadgenoot en hielden zij
zich onledig met hun gebabbel over
het weer en de dagelijkse gebeurte
nissen
Met gerimpeld voorhoofd keek de
magistraat naar de rechter van on
derzoek, die tegenover hem stond.
Hij had Meinert Ellmers sedert de
dag, waarop hij het treurige nieuws
van diens vaderlijke vriend had
meegedeeld, niet meer gezien. Hij
wist echter dat mevrouw Wendt ziek
lag aan een hevige zenuwkoorts en
dat Stina en Ellmers zich met alle
ijver wijdde aan het heil der zieke.
Wat zou die mededeling het jonge
meisje aangrijpen hoe zou me
vrouw het kunnen doorstaan!
„Dus Friedeberg heeft hem ge
vangen genomen", zei hij eindelijk
en zuchtte diep. „En wanneer hij
niet schuldig zal zijn. mijnheer? De
eer van de man is onherroepelijk
naar de maan'1
„De kapitein is schuldig", riep de
rechter, ik twijfel er niet meer aan.
De bewijzen zijn dunkt me, spre
kend genoeg
..Dat is allemaal goed en wel,
collega, maar ik die de gearresteer
de sedert vele jaren ken als een
door en door braaf en oppassend
man kan nog altijd niet aan zijn
schuld geloven"
„Laat het zijn zo het wil; hij kan
het uit zelfverdediging of uit drift
gedaan hebben, maar dat hij het
gedaan heeft staat bij mij als een
paal boven water. Waarom zou hij
beproefd hebben om' te vluchten?"
„De angst zal het gedaan hebben.
Het is hem misschien wel in het
hoofd geslagen. Maar kom, laten
we er voorlopig over zwijgen. Mor
gen zullen we alles van hem zelf
vernemen en ik hoop vurig dat hij
zijn onschuld ten duidelijkste zal
kunnen bewijzen".
De rechter van onderzoek schud
de met een spotachtig lachen het
hoofd en ging heen, terwijl mr.
Brenner zich wederom aan het werk
begaf.
Maar lang bleef hij niet ongestoord
want na korte tijd werd er op de
deur geklopt en alvorens hij het ver
lof om binnen tc treden had gege
ven, werd de deur geopend en trad
de gerechtsdienaar Bendemann de
kamer binnen.
„Nu, Bendemann?" vroeg mr.
Brenner, toen hij zag dat de man be
sluiteloos bleef staan, „wat is er?"
„Excuseer mij, mijnheer", begon
de oude zacht sprekend, „ik wilde u
gaarne een verzoek doen"
„Zo, kom dan eens uit de hoek,
Bendemann", zei rr;r. Brenner goedig
„wat is er aan de hand?"
..Het gaat over mijn schoonzoon,
mijnheer de rechter, de hulpconduc
teur Sembrich".
„Sembrich, ik meen, dat ik die
naam meer heb gehoord. Wat is er
met hem?"
..Mijn schoonzoon Ssmbrich is de
hulpconducteur, die het lijk in de
coupé heeft gevonden, mijnheer. He
denmorgen kwam mijn dochter
schreiend bij mij en klaagde mij haar
nood. Ze zei me. dat haar man troos
teloos was. oir/dat mr. Braudeis zijn
ontslag wilde aanvragen. Ook is hij
zo treurig gestemd, omdat hij een
standje heeft gehad".
„Zo! zo! riep mr. Brenner verrast
uit, „dat zal zo'n vaart niet lopen
vermoed ik"
„Ja, mijnheer de rechter dat heb ik
hem ook gezegd maar Sembrich is
nu eenmaal een pessimist van top
tot teen. Hij is anderhalf jaar gele
den aangesteld en hij zou het ver
schrikkelijk vinden als hij aan de
dijk werd gezet. Goed beschouwd is
het zijn schuld niet".
„Wat bedoel je daar mee, Bende
mann?"
„Omdat alles zo vlug te Eldersle-
ben moet gebeuren, wil de trein te
Bruchholm niet te laat aankomen.
Zoals u wellicht zult gehoord heb
ben, moest Sembrich daar de wagens
afhaken. En als iemandachter een
wagen zit, dan kan hij, dunkt mv,
al heel moeilijk zien wie er in- of
uitstapt".
„Nu, Bendemann als de zaak zich
aldus heeft toegedragen, dan stel je
schoonzoon maar gerust. Ik zal er
met mijn collega Braudeis over spre
ken en Sembrich behoeft hes niet
bang te zijn dat het voor hem lelijk
zal aflopen. Je moet maar tegen hem
zeggen, dat hij in 't vervolg beter uit
zijn doppen moet kijken en moet
zorgen, dat hij het dienstreglement
stipt nakomt. Het beste wat ik kan
aanraden is: je schoonzoon zelf naar
mij te sturen, dan zal ik hem wel
een dosis goede zin geven"
„Heel graag, mijnheer de rechter,
ik dank u duizendmaal!" en rr/et een
gezicht waarop blijdschap was te le
zen, verwijderde zich de oude man.
Mr. Brenner wilde wederom zijn
werk hervatten om uit de massa
brieven, papier en boeken, die voor
hem op de schrijftafel gestapeld la
gen de nodige gegevens te halen,
toen iemand door een bescheiden
kloppen op de deur te kennen gaf,
dat hij een onderhoud verlangde.
Een weinig uit zijn humeur gebracht
omdat hij wederom werd gestoord,
werd het kloppen met een nors „bin
nen!" beantwoord. Langzaam ging de
deur open en de robuste gestalte van
commissaris Friedeberg vertoonde
zich.
„Alle drommels!" riep mr. Brenner
ten hoogste verwonderd uit, en
sprong op om de commissaris de
hand te drukken. „Ik las zo juist uw
telegram, waarin u uw komst meld
de. En waar is kapitein Wendt?"
„Die komt vanavond. Ik ben met
de morgenboot gearriveerd" ant
woordde Friedeberg, terwijl hij de
kamer op en neer liep.
„Zo! zo! Vertel rr;ij nu eens, hoe
u hem hebt kunnen arresteren?"
vroeg de rechter ongeduldig.
„Dat deelde ik u reeds telegrafisch
mee: op de Holsatia. Hij was daar
als steenkolensjouwer in dienst. De
bijzonderheden zal ik u wel 'ns bij
gelegenheid vertellen".
„En hoe hield zich de man? Maak
te hij veel kabaal?"
(Wordt vervolgd).
