S)e &2idóe(Boti/*ci/itt Koning Abdoellah van Jordanië gisteren vermoord ERNSTIGE TERUGSLAG IN MIDDEN-OOSTEN GEVREESD Neergeschoten in Oud-Jeruzalem Uitnodiging Japanse V redesconferentie Besprekingen te Kaesong hervat Opschorting tot 25 Juli a.s. ONBESTENDIGHEID de koning demonstreerden, door 1 Ernstig treinongeluk te Gouda Twee doden, 12 gewonden Koppeling werd botsing Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN ZATERDAG 21 JULI 1951 42ste JAARGANG No. 12339 Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 KONING ABDOELLAH febied en zij waren ook de grote iensten niet vergeten; die hij hun tijdens de eerste wereldoorlog heeft bewezen. Het is ook een gevolg ge weest van deze hulp aan de Britten, dat Abdoellah emir van Jordanië is geworden. De Britse regering had de ver moorde vorst ook te kennen gege ven hem de vrije hand te laten in zijn Koning Abdoellah van Jordanië is gisteren omstreeks half twaalf in Oud- Jeruzalem doodgeschoten. Hij stond op het punt de Omar-moskee binnen te treden voor zijn Vrijdagsgebed, toen de aanvaller, die zich achter de deu ren van de hoofdingang verdekt had opgesteld, op hem schoot Volgens een officieel Jordaans communique werd de koning onmiddellijk gedood. Zijn lijfwacht schoot de aanvaller ter plaatse neer. De tweede zoon, Prins Naif, is onmiddellijk tot regent benoemd en in het land is de noodtoestand afgekondigd. In Amman is een algeheel uitgaans verbod uitgevaardigd. Ook in Jeruzalem en omstreken is de noodtoestand afgekondigd. Volgens de Jordaanse radio voelt de oudste zoon, Emir Talal zich „niet wel" en bevindt zich voor medische behandeling in het buitenland HAD MOEFTI DE HAMD IN 'T SPEL? A. F. P. meldt, dat alle verkeer tussen oud- en nieuxV-Jeruzalem stil gelegd is evenals het telefoonver keer. De eerste berichten veroor zaakten in de Libanese hoofdstad, Beiroet, een paniekstemming. De winkels sloten hun deuren en er wer den demonstraties en schietpartijen gemeld. Volgens te Londen ontvangen be richten uit Amman heet de aanvaller Mostafa Sjoekri Asjsjoe. een kleer maker, die in de oude stad van Jeru zalem woont. In de Arabisch-Israë.- lische oorlog behoorde hij tot een „dynamietploeg"' van de ongeregelde Arabische strijdkrachten. Hij zou in dienst staan van de ex-Moefti van Jeruzalem, die aanspraken doet gel den op de heerschappij over het na de lsraëlisch-Arabische oorlog door Abdoellah geannexeerde Palestijnse gebied. ROLW IN AMMAN. De begrafenis is vastgesteld op Maandag 23 Juli. Het stoffelijk over schot van de koning zal bijgezet wor den in het mausoleum van Abdoellah in Amman, dat zich in de nabijheid van het paleis bevindt. Zijn vader is bijgezet in de Omar-moskee. Na de aanslag gelastte radio-Jeru- zalem, het officiële station van Am man, alle programma's af en zond voorlezingen uit de Koran uit. Er is een officiële rouwperiode van drie maanden afgekondigd. Reuter herinnert er aan, dat slechts vier dagen geleden de gewezen pre mier van de Libanon, Riad el Solh Bey, op het vliegveld doodgeschoten is door een persoon, die naar ver klaard wordt tot de „syrische natio nalistische partij" behoort. De Liba non heeft nauwe verbindingen met Jordanië. Dezelfde avond nog gaf ko ning Abdoellah tegenover de Liba nese president, el Choery, telefonisch uitdrukking van zijn „diepe rouw". Donderdag r.og gaf de koning in Am man een in scherpe bewoordingen gestelde verklaring uit, waarin hij de aanslag op Riad Bey betreurde en de aanslag „een algehele miskenning van de tradities van de Arabische landen" noemde en een treden met de voeten van hun begrippen van eer en hun wetten. AFSTAMMELING VAN PROFEET. Koning Abdoellah, die de leeftijd van 69 jaar heeft bereikt, behoort tot de „afsammelingen van de pro- feest." Hij was overtuigd Moslim en was een van de meest op de vorgrond tredende heersers in het Midden-Oos ten. In de periode 19141818 gaf hij de stoot tot de opstand tegen de Turkse overheersing en hij streed aan de zijde van „Lawrence de Ara bier". Hij vestigde in Amman zijn hoofdkwartier en deze stad werd later de hoofdstad van zijn land, dat onder Britse protectie werd geplaatst. In 1950 verdubbbelde hij het grondgebied van zijn kleine rijk door de annexa tie van een deel van Palestina, het geen zijn tegenstanders nog meer tèjen hem innam- Under Abdoellah is het Arabische legioen tot stand gekomen, dat vol gens Bhitse methoden is opgeleid en tot de modernste strijdkrachten van het Midden-Oosten gerekend kan worden, aldus Reuter. Zijn rivalen vreesden zijn plan voor een „Groot Syrië", waarin Syrië, de Libanon. Palestina en Jordanië opgenomen zouden worden. Het was zijn plan dit rijk van Damascus uit te regeren. Men vreest moeilijkheden A. F. P. meldt uit Londen, dat het bericht over de moord op koning Abdoellah in politieke kringen in de Bri'cse hoofdstad de uitwerking van een bominslag had. Engeland ontvalt hiermede, op 'n tijdstip dat het steeds groter moeilijkheden ondervindt in zijn betrekkingen met Egypte en Perzië, een van zijn betrouwbaarste, politieke vrienden in het Midden- Oosten. De Engelsen hebben steeds een open oog gehad voor koning Abdoel- lah's gaven op politiek en diplomatiek pogingen om Syrië, de Libanon, Jor danië en Palestina in één groot- Syrisch rijk te verenigen, indien hij de betrokken Arabische staten wist over te halen op vreedzame wijze tot deze statensamensmelting over te gaan. Uit Washington meldt A. F. P., dat men aldaar niet van mening is, dat de moord op koning Abdoellah grote wijziging zal veroorzaken in de Jor daanse buitenlandse politiek. De re gent. emir Naif, wordt geen erg do minerende persoonlijkheid geacht. Men acht het daarom waarschijnlijk, dat generaal Glub Pasja, de Britse bevelhebber van het Arabische le gioen, voortaan een beslissende stem zal hebben bij het bepalen van de buitenlandse politiek van Jordanië. Uit Parijs bericht A. F. P., dat het bericht van de vermoording van de Jordaanse vorst in officiële Franse kringen met ontsteltenis is ontvan gen. Niet slechts de moord zelf wordt betreurd, doch men ziet ook met be zorgdheid de uitwerking er van op het steeds minder stabiel wordende Midden-Oosten tegemoet. In Israëlische officiële kringen werd het nieuws van de moord op koning Abdoellah eveneens met gro te ontsteltenis ontvangen. Men schijnt in deze kringen de mening te zijn toegedaan, dat „de enige re delijk denkende leidende figuur, in de Arabische Liga, waarmede over eenstemming mogelijk zou zijn ge weest, uit de weg is geruimd. Men rekent in deze kringen algemeen op verstrekkende gevolgen van de moord. ONTWERP VERDRAG IETS GEWIJZIGD ENGELAND EN DE V. S. hebben Vrijdag de landen, die deel hebben genomen aan de strijd in het Verre Oosten met uitzondering van China uitgenodigd de confe rentie over het voorgestelde Japan se vredesverdrag op vier September te San Francisco bij te wonen, al dus is in een door het Britse minis terie van buitenlandse zaken uitge geven communiqué medegedeeld De Britse en Amerikaanse regerin gen, aldus het communiqué, hebben de betrokenk regeringen afdrukken van het ontwerp-verdrag aangebod en, tezamen met afdrukken van twee verklaringen van Japan en e en protocol. communiqué wordt verklaard, dat het ontwerp-verdrag en de daaraan verbonden verklaringen de stand punten der verschillende landen (die oorlog hebben gevoerd) „in zich verenigen en met elkaar in overeenstemming brengen voor zo ver dit practisch mogelijk is". Met Japan zou op deze wijze een recht vaardige en duurzame vrede geslo ten worden. Aan Japan zelf is de beslissing overgelaten, welke Chinese rege ring het wil uitnodigen om het ve> drag te ondertekenen. De Britse en 'un' vikn; nsg ambas sadeur; te Moskou hebben Viiidag nota's overhandigd aan de ?"vjet- Russische onderminister van bui tenlandse zaken Andrej Gromyko. Men neem aan, dat deze uitnodiging tot deelenming aan -de conferentie te San Francisco bevatten. De tekst van het gisteren aan de verschillende regeringen aangebo den ontwerp-verdrag bevatte enige kleine wijzigingen ten opzichte van het ontwerp, dat op elf Juli door Engeland en de V S. werd uitgege ven. Een herziene versie van het onL werp-verdrag zal 13 Augustus in omloop worden gebracht. De tekst zal herzieningen bevatten, aange bracht naar aanleiding van uitge brachte commentaar op het ont werp van begin Juli. In het door het Britse ministerie van buitenlandse zaken uitgegeven een onderbreking van één dag veroorzaakt, naar gebleken is, door het bezwijken van een ve rbindingsbrug wegens het zwellen der rivieren zijn de delegaties hedenmorgen weer bijeengekomen. De bespreking was spoedig afgelopen, want beide delegaties zijn accoord gegaan met een voorstel om de conferentie op te schorten tot 25 Juli. Waarnemers tp Tokio zijn van mening, dat de Noordelijken tijd heb ben gevraagd om zich te beraden over de stellige weigering van de delegatie der V.N. om het terugtrekken der buitenlandse troepen te bespreken. HEDLER VEROORDEELD Wolfgang Hedler, een uiterst rechtse afgevaardigde van het West- duitse parlement, is Vrijdag door een rechtbank te Kiel tot negen maanden gevangenisstraf veroor deeld op beschuldiging van laster en het ophitsen tot rassenhaat. Vol gens de openbare aanklager heef* Hedler in 1949 de verzetsstrijders „verraders en schurken" genoemd en gezegd, dat het vergassen van de Joden in Duitsland „de beste ma nier was om van hen verlost te wor den. Voordat het vonnis werd geveld verklaarde Hedler, zich volkomen onschuldig te voelen. Hedler is lid van de Duitse Rijks partij. AMERIKAANSE STRAALJAGERS NAAR EUROPA. Maandag vertrekt het Amerikaanse transportschip „Corregidor" naar Europa met straaljagers voor de Westelijke geallieerden. Een woordvoerder van hei Ame rikaanse ministerie van defensie ver klaarde te Washington, dat de toe stellen bestemd zijn voor België, Denemarken, Frankrijk, Nederland en Noorwegen. In tegenstelling met een vorige zending zijn deze vliegtuigen in hun geheel verscheept. DESTENDIGHEID is een eigen- schap, welke aan dit ondermaan se en aan de lotgevallen der mensen vreemd is. Niets is zo veranderlijk als het leven, niets zo wisselvallig als volksgunst, grootheid, roem en zulke dingen meer. Deze week heeft er voorbeelden genoeg van: de moord op koning Abdoellah, de dood van de vroegere Duitse kroonprins, het heengaan van koning Leopold. De troonsafstand van koning Leopold lag in de lijn der gebeurtenissen en was onvermijdelijk na alles wat er in België was gebeurd en na de belof te van de koning zelf; het was dus geen verrassing noch een sensatio nele wending. Maar toch treft een dergelijk heengaan, als men 0 er even stil over nadenkt Wij willen thans geen over peinzingen ten beste geven over de „ijdelheden dezer wereld" of over de vergankelijkheid van al het aardss, doch slechts een passage aan halen uit de herderlijke brief van kardinaal van Roeij, welke morgen in alle kerken van België zal wor den voorgelezen. De kardiaal noemt de datum van de troonsbestijging van koning Boudewijn een histori sche en een gelukkige datum, maar ook een pijnlijke datum, „omdat hij een einde stelt aan een regering, die niet door de natuurlijke loop der dingen werd afgesloten, maar beko men door hoogst laakbare middelen. De troonsafstand van koning Leo pold III is het gevolg van een onge breidelde campagne van laster en smaad, zonder bekommernis om waarheid, rechtvaardigheid en lief de; wat erger is en ten zeerste ver ontrustend, hij werd afgedwongen door oproer en straatgeweld". „Terwijl wij deze verwerpelijke handelwijze betreuren en afkeuren, kunnen wij slechts bewondering voelen voor de waardigheid en de zielegrootheid, die de houding van koning Leopold tegenover deze ver nederingen en lage aanvallen steeds hebben gekenmerkt, en die nog in het licht zijn getreden door zijn op perste beslissing aan de troon te verzaken voor 's lands welzijn". „Op het ogenblik, dat hij zijn sou- vereine rechten overlaat aan zijn zoon, houden wij er aan te verkla ren, dat onze hoogachting en onze eerbiedige verknochtheid hem be houden blijven. Wy kennen zijn vol komen eerlijkheid, zijn onbaatzuch tigheid, zijn gehechtheid aan de plicht, en bovenal de nauwgezette zorg, die hem in al zijn daden heeft geleid, om de hoge belangen van het vaderland te behartigen, zoals zijn rechtschapen geweten hem deze deed inzien". Dat zijn waardige afscheids woorden tot een man, die zijn land in uiterst moeilijke omstandigheden heeft gediend en de Belgische socia listen zouden er goed aan doen, in dien zij dezelfde zielegrootheid als minste stil te zwijgen. \7AN DE ANDERE KANT is de wisselvalligheid van het aardse gebeuren ook weer iets goeds, inao- ver er verkeerde toestanden van»- zelf tot het verleden gaan behoren. Zo'n verkeerde toestand had zioh o.a. ontwikkeld ten opzichte van de vroegere vijandelijke landen. Zij waren overwonnen en de gewone gang van zaken moest zijn, dat er daarna vrede werd gesloten. Dat is niet alleen een eis van gewone men selijkheid, maar ook een gebiedende noodzakelijkheid, omdat het inter nationale verkeer nu eenmaal voortgang moet vinden en het ai spoedig blijkt, dat men zichzelf in de vingers snijdt, indien men die toestand van vijandelijkheid laat voortduren. Tot een vredesverdrag met Duits land en Japan konden de geallieer den evenwel niet komen, omdat Rus land zich niet geneigd toonde om met de anderen samen te werken. De Westelijke geallieerden hebben er toen ten opzichte van West- Duitsland iets op gevonden; zij hebben besloten de staat van vijand schap op te heffen, ook zonder for meel vredesverdrag. Ten opzichte van Japan zijn zij iets verder ge gaan en hebben zij een vredesver drag opgesteld, dat in de herfst van dit jaar volgens de plannen moet gesloten worden. Wij hebben geen aangename her inneringen aan de strijd met de Ja panners, maar kunnen niet anders dan een beëindiging van de staat van oorlog toejuichen. Als wij het ontwerp vredesver drag lezen, krijgen wij de indruk, dat Japan er vrij behoorlije vanaf komt. Het herkrijgt zijn volle vrijheid op financieel, monetair en econo misch gebied. Slechts voor een over- gangs-periode van vier jaar zal Ja pan verplicht zijn op handels- en scheepvaartgebied de meest-begun- stigingsclausule toe te passen voor alle geallieerde landen en hun on derdanen. Deze periode is natuurlijk gesteld om de voomalige vijanden in de gelegenheid te stellen hun econo mische betrekkingen in afzonderlij ke handels- en scheepvaartverdra gen te regelen. Wat ons land betreft, zullen wij vermoedelijk alle zeilen moeten bij zetten om in zo'n handelsverdrag met Japan onze handelsbetrekkin gen in het Verre Oosten veilig te stellen. Wij hebben daar toch al genoeg veren moeten laten en het opdrin gende communisme kan ons nog ka ler plukken. Het is mogelijk, dat een herstel lend Japan een uitstekende rem zal zijn voor de ontwikkeling van het communisme in het Verre Oos ten, maar als dat gepaard mocht gaan met een verder terugdringen van onze handelsposities in die streken, dan betalen wij het gelag. En onze beurs is toch al zo leeg! BROEDERLIJKE SAMEN WERKING. Geallieerde en Chinese geniesol daten hebben gisteren broederlijk samengewerkt om de brug te her stellen, welke door de sterk gezwol len Imjin-rivier was weggeslagen. Vandaag was de brug weer her steld, zodat het in twee groepen rij dende convooi der V.N. vandaag de plaats van samenkomst zonder hin dernissen kon bereiken. De leiders van de delegatie maak ten de tocht per hefschroefvliegtuig, nadat een oefenvlucht had aange toond, dat het veilig was ondanks mist en laaghangende wolken. De luchtmachtgroep Verre Oosten meldde Zaterdag slechts geringe ac tiviteit in de lucht tengevolge van het slechte weer. In een communiqué van het acht ste leger werd eveneens slechts ge ringe actie gemeld. OP ALLES VOORBEREID. Een woordvoerder van het acht ste leger zei Zaterdag, dat de Noor delijken ongeveer 300.000 man ge reed voor een aanval hebben staan. Deze samengetrokken troepenmacht van de Noordlijken zou even groot zijn als toen de Noordelijken op 221 April hun lente-offensief begonnen. Tezamen met troepen in de on- j middellijke omgeving van het front I hadden de communisten naar schat- j ting 350.000 man beschikbaar in Korea. De gehele strijdmacht van de ver bondenen zou ongeveer dezelfde sterkte hebben. Na de terugkeer der afgevaardig den uit Kaesong heeft een woord voerder van de V.N. voor het eerst officieel erkend, dat men niet tot overeenstemming is gekomen over het terugtrekken der buitenlandse troepen uit Korea. RELLETJES IN TEHERAN. In Teheran kwam het tot een botsing tussen communisten, die demon streerden tegen de aanwezigheid van Avêrell Harriman en anti-commu nisten behorende tot de partij van Dr. Baghai. De politie greep in en werkte o.a, met traangasbommen om de demonstranten uiteen te drij ven, De foto geeft een overzicht van de ongeregeldheden. IJEDENMORGEN om elf minuten over leven I» de expresselrein uit Den Haat;, die in Gouda gekoppeld wordt aan de trein uit Rotterdam om gezamenlijk de reis naar Gronin gen en Leeuwarden te maken, met een vaart van 25 km. tegen de wach tende Rotterdamse trein gereden. De beide treinen, die vol zaten met rei zlgcrs, werden ernstig beschadigd. Twee personen werden hierbij gedo od. Een twintigtal geworden, onder wie enkele zeer zware, is naar de G oudse ziekenhuizen overgebracht. Van een vijftal is de toestand ernstig. Van de zijde der Nederlandse Spoorwegen deelt men ons mede dat het ongeluk is gebeurd bij het nor maal combineren van de treinen te Gouda. Het Rotterdamse gedeelte stond al voor het perron, het Haag se gedeelte zou er achter gekoppeld worden. Het Haagse deel reed met een snelheid van twintig a vijf en twintig kilometer per uur op de gereedstaan de uit Rotterdam gekomen diesel. Het voorbalcon en de bestuursca- bine van het Haagse treinstel werd geheel ingedrukt. De wagenbestuur der van dit treinstel, de heer de B. uit Utrecht, werd. zeer zwaar ge wond. Hij is in een der ziekenhuizen te Gouda overleden. Een der op het voorbalcon staande reizigers dc heer J. F. uit Amsterdam werd op slag ge dood. Tien a twaalf reizigers werden ge wond aldus de Nederlandse Spoor wegen verder. Zij zijn in de drie zie kenhuizen van Gouda opgenomen. Een klein aantal andere reizigers is licht gewond. De aanrijdende (Haag se) trein ontspoorde met een as van het eerste onderstel. De spoorverbin ding UtrechtDen Haag/Rotterdam en omgekeerd is echter niet versperd. KoJiAtttie.... Slechts hjj die de beweegredenen an 't eigen handelen weet te ontdek ken, zal ze bij anderen ontdekken c I begrijpen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1951 | | pagina 1