Begroting Sociale Zaken
aangenomen
Tweede Kamer keurde de
belasting-ontwerpen goed
Noodweer
boven Weert
'ïl&iét -meet. en meel
j.2.15 p. -faaant lüo
ZONDER
SCHULD
DONDERDAG 12 JULI 1951
DE LEIDSE COURANT
X WEEDE BLAD PAGINA 2
Eerste Kamer
Kinderbijslag voor grote gezinnen - Noodwet
Ouderdomsvoorziening - Verplichte ziekte
verzekering voor armlastigen
De Eerste Kamer behandelde gis
termiddag het ontwerp wekelijkse
rustdag voor toonkunstenaars, die
dans- en amusementsmuziek ten ge
hore brengen. Het ontwerp werd
z.h.s. aangenomen. Het ontwerp ver
lichting in de geldelijke moeilijk
heden van een in Brazilië gevestigde
Nederlandse kolonie van landbou
wers wordt daarna z.h.st. aangeno
men, evenals het ontwerp wijziging
van de kinderbijslagwet en de kin
derbijslagwet voor invaliditeits-,
ouderdoms- en wezenrentetrekkers.
Een ontwerp wijziging kinder
bijslagwet als compensatie van de
jongste prijsstijgingen komt daarna
aan de orde.
De hfer KUIPER (KVP) meent,
dat de grote gezinnen met kleine
niet verdienende kinderen niet on
evenredig achteruit gezet mogen
worden. De kinderbijslag is in het
algemeen onvoldoende om kinderen
behoorlijk op te voeden. Thans
wordt aan de grotere gezinnen een
consumptiebeperking opgelegd, die
groter is dan 5 procent en ook groter
dan die van minder grote gezinnen.
Spreker acht voorts het huidige
ontwerp in strijd met de desbetre:-
fende passage in de regeringsverkla
ring van 17 Maart j.l.
Uit statistieken van het CBS con
cludeert de heer Kuiper, dat in de
periode van 1 Febr. tot 31 Maart j.l.
de gezinnen zonder kinderen een
consumptiebeperking ondergingen
van 4.38 gezinnen met 1 kind
4.74, gezinnen met 2 kinderen 5.41
en gezinnen van 5 en meer kinderen
6.04 7o. De grote gezinnen brengen
dus een onevenredig groot consump
tieoffer. Dit is een aangelegenheid
die geheel staat buiten de algemene
vraag of kinderbijslag nodig is en of
die al of niet progressief moet zijn.
„Mijn politieke vrienden en ik be
treuren dan ook in hoge mate wat
er met dit ontwerp in de Tweede
Kamer is geschied".
De heer KRAMER (Arb.) acht in
cidentele verhoging van kinderbij
slag niet gemotiveerd. Een princi
pieel debat over het probleem van
de kinderbijslag zou hij zeer toe
juichen.
De heer BRANDENBURG (CPN)
voorspelt, dat het rapport van de
SER niet veel nieuws over dit pro
bleem zal brengen. Overigens is hij
van mening, dat alhoewel geen
principieel tegenstander van de hui
dige vorm van kinderbijslag men
met deze zaak niet steeds weer ver
der kan gaan. Men weet dan niet
meer waar de grens is.
De Minister van Sociale Zaken
wijst erop, dat hij in de Tweede Ka
mer het amendement op dit ontwerp
ten zeerste ontraden heeft.
Het ontwerp wordt vervolgens
z.h.st. aangenomen.
Aan de orde is het ontwerp ver
hoging van de inkomensgrenzen en
de uitkeringsbedragen van de nood
wet ouderdomsvoorziening.
De heer VAN DE KIEFT (Arb.)
vraagt de minister nog eens te wil
len bezien of verdere verhoging van
de uitkeringsbedragen mogelijk is.
De heer SCHIPPER (AR) acht het
bij dit ontwerp gevolgde systeem be
denkelijk. Eerst wanneer het defini
tieve ontwerp ouderdomsvoorziening
aan de orde is kan het systeem ver
anderd worden.
De Minister van Sociale Zaken
zegt toe te overwegen of het moge
lijk is een zekere gradatie aan te
brengen in het plafond.
Het karakter van het systeem is
zo, dat het nivellerend werkt, dit
kan niet incidenteel gewijzigd wor
den. Het ontwerp wordt z.h.st. aan
genomen.
Daarna wordt het ontwerpverho-
ging van ongevalsuitkeringen z.h.st.
aangenomen.
Vervolgens is aan de orde de afd.
volksgezondheid van de begroting
van Sociale Zaken.
De heer MOLENAAR (VVD)
spreekt lof uit voor de wijze waarop
de autoriteiten van gemeente en rijk
de jongste pokkenepidemie hebben
bestreden.
De heer VAN LIESHOUT (KVP)
betoogt, dat het vraagstuk van de
verplichte ziekteverzekering voor
armlastigen dringend om oplossing
vraagt Hij spreekt de hoop uit, dat
deze zaak geregeld zal zijn voordat
het ontwerp-ziekenfondswezen in
behandeling zal komen.
De heer W LBO UT (Arb.) waar
schuwt tegen te veel optimisme in
zake de te verwachten tuberculosè-
morbiditeit. Er zijn nog steeds te
weinig opnameplaatsen in de sana
toria. Uitbreiding is hoog nodig.
De heer SCHIPPER (AR) vraagt
of de minister kan meedelen hoe de
som van 1.573.000,— uit de tegen
waarde van de Marshall-gelden zal
worden besteed voor de tuberculose
bestrijding. Zullen de consutatie-
bureaux worden gemoderniseerd?
De heer VAN SANTEN (CPN)
vraagt of de resultaten van het on
derzoek naar t.b.c. onder schoolkin
deren te Amsterdam vorig jaar ge
daan, bekend kunnen worden ge
maakt volgens de woonwijken al
daar Spreker pleit voorts 'voor een
salarisherziening van de leerlingver
pleegsters en verpleegsters.
Hij vraagt voorts om grotere cen
tralisatie in het ziekenfondswezen.
Door versplintering is de huidige ad
ministratie onverantwoord duur.
Mej. TJEENK WILLINK (Arb.)
komt nog eens terug op het geval-
Beerschoten.
Dit revalidatiecentrum is thans
niet meer als zodanig in gebruik.
Het ministerie van Sociale Zaken
heeft indertijd verklaart, dat dit
centrum in een grote behoefte zou
voorzien. Toen is de verbouwing be
gonnen maar tot op heden staat net
gebouw nog leeg.
De Minister van Sociale Zaken
antwoordt, dat het overbrengen van
de armlastigen naar de verplichte
ziekteverzekering een grote finan
ciële last voor het rijk zal betekenen.
De minister zal overleg plegen met
zijn ambtegenoot van binnenlandse
zaken hoe deze aangelegenheid gere
geld kan worden.
Over de lonen van verpleegsters
en leerlingverpleegsters zegt de mi
nister, dat hierin reeds verbetering
is gebracht en dat nieuwe verbete
ringen worden bestudeerd.
De staatssecretaris voor de volks
gezondheid zegt, dat overleg over
het ziekenfondswezen druk gaande
is. Hangende dit overleg wil hij lie
ver niet op deze zaak ingaan.
Aan dr Wibaut zegt spr. toe zich te
zullen hoeden voor overmatig opti
misme inzake de teruggang van de
tuberculose.
Het anderhalf millioen uit de te
genwaarde van de Marshallgelden
zal uitsluitend worden besteed voor
uitrusting, apparatuur enz. voor tu-
berculose-opsporing en -bestrijding.
Voor administratieve doeleinden zul
len hieruit geen- gelden worden ge
nomen.
Publicatie van de resultaten van
het tuberculose-onderzoek op de
scholen in Amsterdam heeft spreker
niet in zijn maoht. Dit is een zaak
van de gemeente. Hij waarschuwt
echter tegen het al te lichtvaardig
leggen van causaal verband tussen
het voorkomen van t.b.c. en woning
toestanden.
Grotere concentratie van zieken
fondsen zou spreker toejuichen, doch
het initiatief hiertoe moet uitgaan
van de fondsen zelf.
Het geval-Beerschoten heeft de
volle aandacht van de staatssecreta
ris. Hij kan echter niets meedelen
over de onderhandelingen, die gaan
de zijn om aan dit centrum een ge-
eigende bestemming te geven. De
onderhandelingen zijn in een critiek
stadium.
De begroting Sociale Zaken wordt
vervolgens z.hst. aangenomen onder
aantekening, dat de communistische
fractie geacht wil worden te hebben
tegengestemd.
De ontwerpen regelen met betrek
king tot het röntgenologisoh onder
zoek der bevolking op tuberculose
der ademhalingsorganen en inwer
kingtreden van enige artikelen van
de wet genees- en tandheelkundige
voorziening burgerbevolking worden
z.h.st. aangenomen.
Het ontwerp nieuwe bepalingen
betreffende het kiesrecht en de ver
kiezingen en het ontwerp deelne
ming in uitvoering ontwikkelings
plan Z.O. Drenthe worden z.h.st.
aangenomen (communisten tegen).
Dinsdag a.s. zal de Kamer opnieuw
bijeenkomen.
Minister Lieftinck zou eert oester willen zijn
In de gistermiddag gehouden ver
gadering der Tweede Kamer heeft de
heer GOEDHART (Arb.) verlof ge
vraagd de regering vragen te mogen
stellen over de activiteiten van de
stichting „Door de Eeuwen Trouw"
en het „Bureau der z.g. Republiek
der Zuid-Molukken", de personen
met wie deze instellingen opereren
en de maatregelen, welke de rege
ring daartegen heeft genomen. Van
daag zal op deze interpellatie-aanvra
ge worden beslist.
O.m. werden twee naturalisatie-
ontwerpen goedgekeurd, waardoor 41
personen de hoedanigheid van Ne
derlander zullen verwerven.
Ter financiering van de uitgaven,
verband houdende met de verbete
ring van de uitrusting der Rijlcs-
werkplaatsen, waarvoor ƒ3 millioen
was aangevraagd, v/erd een wijziging
van de begroting 1950 van het De
partement van Sociale Zaken goed
gekeurd.
Daarna is de behandeling van de
belastingontwerpen voortgezet.
Er moest nog gestemd worden over
een aantal in de vergadering van 1.1.
Dinsdag behandelde amendementen
op het wetsontwerp tot wijziging van
het besluit op de inkomstenbelas
ting 1941, van het besluit op de loon
belasting 1940 en van de wet op de
vermogensbelasting 1892.
Het amendement-van den Hevel
(A.R.), beogende de onbillijkheid om
inkomens van dezelfde grootte uit
loon en uit bedrijf verschillend te
belasten, werd verworpen met 61 te
gen 24 stemmen.
Het amendement-Hoogcarspel (C.
P.N.) om de progressie van de extra
winstbelasting sterker te maken werd
met 78 tegen 6 stemmen verworpen.
Met 56 tegen 29 stemmen werd
aanvaard het amendement-Lucas
(K.V.P.) om de bestanddelen van de
winst, waarvoor een bijzonder tarief
is voorzien, buiten het extra tarief
van het nieuw in te voegen artikel
48a (de extra-winstbelasting) te hou
den.
DE MINISTER verklaarde, dat als
het betrokken onderdeel van het on
derhavige artikel 1 van het ontwerp
niet zou worden aanvaard, de rege
ring geen kans zou zien de nodige
dekkingsmiddelen op voor haar te
rechtvaardige wijze .te vinden.
De heer OUD (V.V.D.) vroeg of dit
een kabinetskwestie betekende,
waarop de MINISTER te kennen gaf
niets aan zijn verklaring te hebben
toe te voegen.
Het onderdeel (extra winstbelas-
ing) werd goedgekeurd met 61 tegen
26 stemmen.
Alvorens gestemd werd over arti
kel 1 verklaarde de heer ROMME
(K.V.P.), dat zijn fractie teleurge
steld is door de verwerping van het
amendement-Lucas inzake de kinder
aftrek. Nu de Kamer haar beslissing
heeft genomen zou de grootst moge
lijke meerderheid der fractie het on
juist vinden haar stem aan artikel
1 te onthouden.
Hoewel zij ernstige bedenkingen
heeft tegen de regeling van de kin
deraftrek en de regeling inzake de
winst, zal zij haar stem niet aan het
artikel onthouden. Het artikel werd
de verhoging der omzetbelasting. De
heer HOOGCARSPEL (C.P.N.) zeide
het onjuist te achten gas- en electri-
sche fornuizen onder het tarief van
te brengen en nog erger vond
hij dit ten aanzien van electrische
wasmachines.
Ook de heer VAN DIS (S.G.) vond,
da wasmachines buiten het weelde-
tarief moeten vallen.
De MINISTER merkte op, dat er
geen sprake van is, dat wasmachines
met 30% zullen worden belast, even
min als gas- en electrische fornuizen.
De electrische wasmachines worden
verheven tot de categorie der gasfor
nuizen, die met 15% belast zijn. Het
amendement-Verkerk werd verwor
pen met 44 tegen 39 stemmen.
De heer VAN DE WETERING
(C.H.) lichtte twee amendementen
toe om duidelijker te omschrijven
wat als niet noodzakelijke verpak
king moet worden aangemerkt.
De MINISTER ontwikkelde enige
bezwaren tegen deze amendementen.
Ze werden echter aangenomen met
54 tegen 20 stemmen. De artikelen
van het ontwerp werden z.h.s goed
gekeurd.
Tenslotte heeft de heer LUCAS
(K.V.P.) nog een amendement toe
gelicht om in de considerans van het
wetsontwerp tot uiting te brengen,
dat tot dekking van de bijzondere
uitgaven voor de defensie tot een to
taal van ƒ250 millioen voorzieningen
worden getroffen.
De heer HOFSTRA (Arb.) achtte
deze aanvulling overbodig en de MI
NISTER bleek geen behoefte te heb
ben er iets over te zeggen. De stem
ming over het amendement werd
aangehouden tot heden.
Te kwart over zes is de vergade
ring verdaagd tot hedenmiddag een
uur.
daarop aanvaard met 55 tegen 32
stemmen.
Artikel 2 (kinderaftrek loonbelas
ting) werd met 47 tegen 39 stemmen
aangenomen en artikel 3 (kinderaf
trek vermogensbelasting) werd z.h.s.
goedgekeurd.
Met 58 tegen 30 stemmen werd het
amendement van de heer Hofstra
(Arb.) om de mogelijkheid van ver
vroegde afschrijving te beperken of
stop te zetten verworpen en het
amendement van de heer Hoogcarspel»
(C.P.N.) om geen vervroegde af
schrijving toe te staan werd verwor-
oen met 81 tegen 6 stemmen. Artikel
4, regelende de vervroegde afschrij
ving, werd met 63 tegen 26 stem-
rraangenomen.
De eindstemming over het ontwerp
w angehouden tot alle belasting-
ontwerpen zijn behandeld.
Daarna kwam aan de orde de arti-
kelsgewijze behandeling van het
wetsontwerp tot wijziging der omzet
belasting. De heer VAN DE WETE
RING (C.H.) was van mening, dat
te veel artikelen onder het weelde-
tarief zijn opgenomen. De heer
HOOGCARSPEL (C.P.N.) had be
zwaar tegen de verhoging van het
tussentarief, welke z.i. niet gerecht
vaardigd is. De heer CORNELISSEN
(V.V.D.) vond het bezwaarlijk, dat
suikerwerken en chocolade-artikelen
zwaarder belast worden.
De MINISTER meende, dat de be
zwaren tegen het tussentarief niet
moeten worden onderschat. De
zwaardere belasting der door de heer
Cornelissen genoemde artikelen be
oogt consumptiebeperking. De verr
hoging van het percentage voor con
sumptie-ijs, eveneens door de heer
Cornelissen ter sprake gebracht, kan
naar 's ministers oordeel best gedra
gen worden. De gemaakte opmer
kingen zullen overigens bij de tech
nische herziening nader worden be
keken. De verhoging van het tussen
tarief werd vervolgens met 76 tegen
7 stemmen goedgekeurd.
De heer VAN DE WETERING
(C.H.) trok een amendement, dat
beoogde goederen, welke om hun
bijzondere culturele betekenis bij in
voer zijn vrijgesteld van de betaling
van invoerrechten, niet te doen tref
fen door de voorgestelde verhoging
van de invoerbelasting tot 30%, in,
nadat de MINISTER erop had gewe
zen, dat door een nota van wijziging
in belangrijke mate aan de verlan
gens van de heer van de Wetering
was tegemoet gekomen.
De heer BURGER (Arb.) wilde
pleiziervaartuigon niet doen vallen
onder het hoogste tarief, mede met
het oog op de weerslag op de wer
ven en de export. De heer HOOG
CARSPEL (C.P.N.) sloot zich daar
bij aan en hij had er vóórts bezwaar
tegen, dat hotelzilver met 30% belast
zou worden.
De heer RITMEESTER (V.V.D.)
had er o.a. bezwaar tegen, dat „ge
sproken brieven" op gramofoonplaten
onder het weeldetarief vallen.
De MINISTER merkte o.a. op, dat
hotelcouverts niet onder het weelde-
tarief vallen. Hij zegde toe in het ka
der der technische herziening te zul
len onderzoeken of op het gebied der
pleiziervaartuigen een verfijning kan
worden aangebracht, zodat de aan-
voudigste vaartuigen niet onder het
weeldetarief vallen.
De heer HOFSTRA (Arb.) verde
digde een amendement om uit de
tabel van het weeldetarief de baro
meters te doen vervallen.
De MINISTER nam dit amende
ment over. De heer VERKERK (A.
R.) wilde om redenen van economi
sche aard vrijstelling van oesters en
zalm van het verhoogde tarief. De
heren van der ZAAL (A.R.), VAN
DIS (S.G.) en HOFSTRA (Arb.) slo
ten zich daarbij aan, waarop de MI
NISTER te kennen gaf bijna te ver
langen een oester te zijn, niet om
in zijn schulp te kruiepn, maar om
iets deelachtig te worden van de goe
de zorgen, die de Kamer aan dit ar
tikel besteedde. Hij ontried het
amendement, dat daarop werd ver
worpen met 43 tegen 39 stemmen. De
in het ontwerp opgenomen tabellen
van goederen, waarop de belasting
verhoogd wordt, werden met 63 tegen
19 stemmen goedgekeurd.
Artikel 1 van het ontwerp werd
aanvaard met 57 tegen 23 stemmen.
De heer VERKERK (A.R.) verde
digde een amendement om electri-
sche wasmachines uit te sluiten van i mingen betekenen.
CANDIDATEN VOOR DE EERSTE
KAMER
De A.R Partij in de provincie
Zuid-Holland heeft voor de verkie
zing van leden van de Eerste Kamer
op 31 Juli de volgende lijst van candi-
daten ingediend: 1. prof. mr A. Ane-
ma te Haarlem, 2. J. Schipper te
Utrecht, 3. J. Wilschut te Rotterdam,
4. prof. mr. H. J. Hellema te Am-'
sterdam, 5. mr. dr. N. G. Geelkerken
te Leiden, 6. mr. T. A- van Dijken
te 's Gravenhage, 7. jhr. mr. J. M.
M. van Asch van Wijk te 's Graven
hage, 8. D. W. Ormel te Amsterdam,
9. dr. J. W. Noteboom te Voorburg.
DE OPVOLGING VAN Mr. CRAMER
IN DE EERSTE KAMER
Mr. Joop Cramer (Pv.d.A.) heeft
bedankt voor het lidmaatschap der
Eerste Kamer in verband met zijn
benoeming per 15 Juli aanstaande
als commissaris der Koningin in
Drente.
Zijn plaats in de P.v.d.A.-factie
zou worden ingenomen door de ka-
holiek mr. T. J. A. M. van Lier uit
Nijmegen. Naar de „Volkskrant"
verneemt, ligt het echter in het voor
nemen van professor Schermerhorn
zich uit de Tweede Kamer terug te
trekken, zodat de oud-premier
als candidaat voor de aanstaande
Eerste Kamerverkiezingen dan
voor opvolging van mr. Cramer in
aanmerking zou kunnen komen.
Waarschijnlijk zal mr. Van Lier zijn
benoeming dan ook niet aanvaarden
MIDDENSTAND VRAAGT DE
FISCUS SOEPELHEID
De commissie van overleg van de
middenstands-vakcentralen heeft in
een adres aan de Minister van fi
nanciën gevraagd maatregelen te
treffen, opdat de noodzakelijke soe
pelheid bij de invordering van de
belastingen wordt betracht. Voor de
belastingplichtigen ontstaat op het
ogenblik als het ware opeenhoping
van aanslagen in de inkomsten- en
ondernemingsbelasting. Voor talrijke
ook grote ondernemingen zal
de betaling, op korte termijn, van al
deze aanslagen fataal zijn en de fei
telijke ondergang van deze onderne-
Nieuwe ouderdomswet
op stapel
Een voorontwerp van wet voor een
definitieve ouderdomsvoorziening is
bij de ministerraad aanhangig ge
maakt, zo deelt minister Joekes in
een memorie van antwoord mede.
Het ligt in het voornemen van de
minister om, dit voorontwerp wan
neer de ministerraad zich er mee
verenigt, voor advies aan de Sociaal-
Economische Raad en de Salaris-
Commissie ad hoe te zenden. De ge
dachten, welke aan .het ontwerp ten
grondslag liggen, gaan in de rich
ting van een gemengd stelsel, dat zo
wel elementen bevat van het kapi
taaldekkingsstelsel als van het om
slagstelsel.
Gelijktijdig met het ontwerp van
een nieuwe Ouderdomswet wil de
minister een wijziging aanhangig
maken van de Invaliditeitswet in deir
voege dat renten krachtens deze wet
in de toekomst niet meer worden
verleend na het bereiken van de 65-
jarige leeftijd. Personen van 65 jaar
en ouder zullen dan uitsluitend on
der de Ouderdomswet vallen.
Winkels open op
Donderdagavond
Minister Albrechts verklaarde,
zich bij mondeling overleg bereid in
het ontwerp winkelsluitingswet een
wijziging aan te brengen, dat voor
de instelling van een koopavond
alleen Donderdagavond zou kunnen
worden gebruikt.
De minister zal de wens van ver
schillende leden der Tweede Kamer
commissie, om het initiatief van de
koopavond in handen van het bedrijfs
leven te leggen ft overweging nemen.
Prinses Wilhelmina
weer thuis
De prins haalde haar af
Gisteravond is prins Bernhard met
de regeringsdakota geland op Soes-
terberg, dat hij tien uur te voren
had verlaten om prinses Wilhelmina,
die enige weken in Noorwegen heeft
doorgebracht naar ons land terug te
vliegen. De reis had een vlot verloop.
Zittend in het gras van het vlieg
veld Sola bij Stavanger, wachtte de
Prinses de komst af van prins Bern
hard. Nieuwsgierige journalisten wer
den door militairen van de Noorse
luchtmacht op een afstand gehouden.
Toen een fotograaf zich, ondanks het
verbod, toch dicht in de nabijheid
van de Prinses waagde en een foto
wilde maken, riep zij: „Neen, neen"
en balde schertsend de vuist tegen
hem.
Tijdens haar reis heeft de Prinses
publiciteit geschuwd. Zij is er zelfs
in geslaagd om ook de grotere steden
te passeren zonder herkend te wor
den.
Tot tweemaal toe heeft gisteren
boven het land van Weert noodweer
geheerst. In de voormiddag werden
door een hevige rukwind elf zware
eiken langs de rijksweg ontworteld,
waardoor het verkeer veel hinder on
dervond. 's Middags zijn nog zes bo
men omgewaaid. In enkele huizen
sloeg de bliksem in, maar dank zij
spoedig ingrijpen van bewoners en
brandweer ontstond nergens een
ernstige brand.
Hevige slagregens, vergezeld van
hagel, deden de straten in korte tijd
blank staan. De burgemeester van
Weert deelde ons mede. nog nooit
een zo zware slagregen te hebben
gezien. Van grote schade aan de
landbouwgewassen was hem echter
nog niets bekend.
In Beek bij Maastricht werd een
windstoot met snelheid van 24 meter
per seconde geregistreerd.
22)
„Anders niet? Dat is toch geen
reden om u zo op te winden en zo te
verschrikken, stdut maatje,*' zei het
meisje, terwijl ze zachtjes over het
voorhoofd van haar moeder streek.
Zij nam daarna een kussen, legde
dit onder het hoofd van de zieke en
spreidde een deken over haar voe
ten uit.
„Zo, nu moet u wat rusten. Ik zal
u intussen een kop sterke thee in
schenken en u zult zien, dat u spoe
dig zult genezen zijn."
Ijlings verliet zij de kamer.
Mevrouw Wendt liet zich heden,
tot grote verwondering van Stina
goed bedienen. Zij bekommerde
zich in het geheel niet over het
vrolijk gebabbel van het' jonge
meisje, maar haar blikken weidden
onrustig heen en weer en af en toe
ontsnapten diepe zuchen haar borst.
Toen Stina de kamer had verla
ten begon mevrouw Wendt wederom
luid te wenen en te zuchten. Dit
maal echter was het eerder een re
actie van vroegere zenuwachtigheid,
want ze werd zeer kalm, toen Stina
na enkele minuten met de thee ver
scheen. Gehoorzaam dronk zij het
kopje leeg en viel daarna in een
rustige sluimering.
Het was ondertussen donker ge
worden en het jonge meisje, nadat
zij nog enige huiselijke bezigheden
had verricht, stak de lamp in de
huiskamer aan en zette zich met
een handwerkje in de hoek van het
venster, haar lievelingsplaatsje. In
tegenstelling met de andere kamer,
die met allerlei zeldzaamheden en
kostbare voorwerpen was versierd,
afkomstig uit de landen door de ka
pitein bezocht, was de huiskamer
een toonbeeld van eenvoud. Hier
ontbraken geen voorwerpen, die het
vroeger beroep van de huiseigenaar
verrieden.
Er hingen enige goed geschilderde
zeestukken, photographieën van zeil
schepen en enkele kunstig gesneden
scheepsmodellen. Aan de wand,
waartegen de sofa stond, hingen de
portretten van lieve, onschuldige
kinderkopjes. In de hoek stond een
oude, luid-tikkende scheepsklok, en
zelfs de borstbeelden van de kapi
tein en zijn vrouw ontbraken niet.
Uit het open, flink belijnde gezicht
van de man met de bruine ring
baard blikten een paar helle, blau
we ogen vrolijk en ondernemend te
gelijk de wereld in. Het mooie, doch
onbetekenend gezicht van de jonge
vrouw met het coquet gekrulde
haar en de hoogmoedige trekken om
de lippen, werkte daarentegen ver
killend in vergelijking nnet het fris
se gezicht van de zeeman.
De avond was koel en in de haard
knapperden en knetterden vrolijk
de brandende spaanders. Door een
roze kap wierp het lamplicht een
zachte, mooie gloed op het gebogen
hoofd van het jonge meisje-
Trots de onrust over het plotse
ling ziek worden van haar moeder,
vervulde een stille vreugde haar
hart, als zij terugdacht aan de voor
laatste dag. En dikwijls dacht zij
daaraan. He geluk lichtte in haar
sralende ogen en zelfs het kijven
harer moeder vermocht haar .niet te
bedroeven, toen zij 's-avonds te
laat thuiskwam. Op de vraag waar
om zij zo lang was weggebleven,
had zij gelachen om daarna 't meis
je te helpen met het gereedmaken
van het souper. De moeder was het
vrolijk lachen niet ontgaan.
„Er is zeker iets leuk gebeurd",
zei het dienstmeisje, toen Stina ge
heel tegen haar gewoonte in schert
ste en vrolijk lachte.
„Dat is er ook", antwoordde zij in
overmaat van haar geluk en lachte
bij de herinnering aan de verlopen
prettige uurtjes.
Lachend over de nieuwsgierigheid
van het jonge meisje en om haar
blozen te verbérgen was Stina naar
de keuken gelopen.
Maar toen Stina 's-avonds in haar
kamer was en alles met kalmte
overwoog, dacht zij aan de onover
komelijke hindernis: haai- moeder.
Haar vader beminde zijn dochter;
nooit dus zou hij een huwelijk tus
sen haar en Meinert Ellmers, de
jonge dokter kunnen verhinderen.
Immers kapitein Wendt beminde
de brave Meinert als zijn eigen
zoon.
De moeder daarentegen zou nooit
toestemmen, omdat Meinert's ou
ders niet van rijke afkomst waren.
Haar enige dochter moest een man
hebben, die aanspraak kon maken
op een hoge geboorte.
Deze gedachte doorstroomde de
brein van het meisje, toen eens
klaps een kloppen haar deed op
schrikken. Verbaasd, haar hand te
gen haar hart drukkend, keek zij
om zich heen. Had iemand aan de
deur geklopt? Neen, dat was onmo
gelijk, want het dienstmeisje was
in de keuken. Toen vernam zij het
weder. Voor het venster, dat op het
voortuintje uitzag, zag zij een hoofd
een gezicht was tegen de ruiten ge
drukt en verblijd liep zij naar het
raam, want zij had Meinert duide
lijk herkend. Behoedzaam en zacht
opende zij het venster.
„Gij, Meinert! Hoe onvoorzichtig!"
riep zij met bevende stem.
„Ja, ik ben er, Stina. Heb ik je
erg doen schrikken? Dat was heus
mijn plan niet. Ik zag je van de
straat af alleen in de kamer staan
en ik voelde dat ik niet kon voor
bijgaan zonder je te groeten
Is je vader terug?"
Neen, Meinert. Wacht een ogen
blik. Ik kom in de tuin."
Spoedig voor hij iets kon zeggen,
had zij zich in een warme mantel
gewikkeld en binnen weinig minu
ten stond zij tegenover de jonge
geneesheer.
„Laten we toch vooral voorzich
tig zijn, dat moeder ons niet ziet,
Meinert," zei Stina schuw om zich
heen ziend.
„Hou je dan niet van me," onder
brak hij.
„Meer als van mijn leven, Mei
nert. Waarom die vraag?"
„Waarom ben je zo bang? Ook je
moeder zal ons geen hinderlagen
leggen, als zij ziet, dat gij van me
houdt en als je vader zijn toestem
ming geeft."
„Vader blijf deze keer zo lang op
reis, Hij heeft nog geen enkele maal
geschreven. Natuurlijk ben ik erg
onrustig", zei Stina, het gesprek een
andere wending gevend.
„Hoe lang is hij afwezig?"
„Bijna twee weken."
„Nu dat is zo heel lang niet, Stina.
Hij is. naar ik meen, wel eens lan
ger uithuizig geweest."
„Dat is zo, maar tot nu toe wist ik
steeds precies waarheen hij was
gegaan en waar hij zich bevond.
Hij placht mij altijd een kaart of
een korte brief te schrijven. Doch
tot nu toe heeft hij niets van zich
laten horen."
„Hij zal het te druk hebben," her
nam Meinert, „Maar weet je niet,
waarheen hij ging, toen hij uit
Bruchholm vertrok."?
„Jawel, maar zeker weet ik het
niet. Hij ging óf naar Siegsburg, óf
naar Stedtfeld en Feldern. Ook in
Nienwalde heeft hij soms zaken te
doen."
„Nienwalde?" riep de jonge dok-
er plotseling uit. „Wanneer heb ik
die plaats horen noemen? Wat
deed hij daar? 't Is zover."
„Dat weet ik niet, Meinert. Moe
der sprak mij nog hedenavond van
een heer Lenzmann uit Nienwalde,
die in een spoorcoupé werd ver
moord gevonden. Ja, ja, zo is het.
En vader stond met die heer in
relatie Hedenmiddag is er een poli
tiecommissaris geweest, die van
vader gaarne inlichtingen had ont
vangen aangaande de overledene."
(Wordt vervolgd.
7
