Map,!
fi
Gebruik van atoombom kan
gerechtaardigd zijn!
Overval op de oude schoenmaker
opgehelderd
AOAAiüON
DINSDAG 10 JÜU 1951
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD PAGINA 2
jjgfcf f i
VIJF MANNEN IN ARREST
vier van de bij deze overval betrok
kenen gearresteerd, onder wie de
schilder S. Hij ontkende hardnekkig,
maar inmiddels had de politie zo
veel bewijzen verzameld, dat hij er
niet meer te^en op kon. Precies wist
men hem te vertellen wat hij alle
maal na de overval had gedaan; zo
ook, dat hij tc Amsterdam honder
den guldens had verbrast. Nu is de
tweede dader, G. v. G., gearresteerd
en vrijwel direct na zijn aanhouding
heeft hij bekend de overval te heb
ben gepleegd. Ook hij is naar het
Huis van Bewaring te Rotterdam
overgebracht.
Na bijna vijf maanden speuren, al
dus meldt het Alg. Dgb., heeft de
Rotterdamse politie de lafhartige
overval op de 72-jarige schoenmaker
J. H. Ostkamp aan het Frederikspad
tc Rotterdam opgehelderd. Vijf man
nen bevinden zich thans in arrest.
De zaak heeft zich als volgt afge
speeld. Een buurman van het slacht
offer, de 31-jarige stoker J. van 't
H., had tegen een mede-arbeider, de
23-jarige varensgezel B. K., verteld,
dat de oude schoenmaker er warm
pjes bij zat. De varensgezel sprak er
met de 33-jarige B. v. A. over. die er
wel wat in zag. Hij en de 23-jarige
schilder S. zouden samen het zaakje
wel even opknappen. Toen het een
maal zo ver was, dat de overval zou
worden gepleegd, vond v. A. het
toch te riskant cn hij trok zich terug.
De schilder heeft toen een kennis, de
23-jarige draaier G. v. G. overge
haald en zij hebben met zijn tweeën
het plan uitgevoerd.
Arrestaties.
Zij drongen door in de werkplaats
van de schoenmaker en sloegen hem
neer. De 72-jarige werd later door
zijn bovenbuurman met een gapen
de hoofdwond gevonden. De buit was
vijftienhonderd gulden.
Vorige maand heeft cle recherche
RADIO-AMATEURS VOOR DE
RECHTER
Enige tijd geleden deden contro
leurs van de PTT bij een aantal
Haarlemmers een inval, teneinde
zend-installaties in beslag te nemen.
Maandag stonden nu vijf radio-ama
teurs terecht voor de Haarlemse po
litierechter. Bij een van hen vond de
controle van dc PTT een Canadese
legerzendinrichting bedrijfsklaar. De
eigenaar verklaarde, dat hij moei
zaam 75 gulden bijeen gebracht had
om het aparaat te kopen. De man
had er nooit mee gezonden, maar
verklaarde een en ander in huis te
hebben om onmiddellijk contact met
Engeland te kunnen verkrijgen als
de Russen eens binnen zouden val
len. De officier van justitie eiste 50
gulden boete.
In zijn verdediging verklaarde de
amateur het radiohokje in zijn wo
ning te prefereren boven een kruk
in een bar. Als ik geweten had straf
baar te zijn, ging hij voort, dan had
ik de wet er eens op nagekeken.
Zendapparaten zijn vrij te koop en
dus dacht ik, dat niemand me wat
zou maken.
Vijftien gulden boete legde de po
litierechter op en dat was nog niet
zo erg als dc verbeurdverklaring van
de installatie. De andere amateurs
gingen met ongeveer dezelfde bood
schap naar huis, niet overtuigd, rr/aar
gelaten. (Alg. Dgbl.)
DUITSE KOTTER OP MIJN
GELOPEN
Gisteravond is de Duitse motor-
kotter A-I „Otto" op de Westergron-
den bij Stortemelk op een mijn ge
lopen. De vijf opvarenden en een
hond zijn door de reddingsboot
„Brandaris" van de NZHRM opge
pikt.
De loodsboot „Noordvaardcr" van
de rederij Doeksen en Zoon, was
van Terschelling met de kotter uit
gevaren, om deze op open zee te
brengen. Kort nadat de loodsboot de
kotter had vrijgegeven en de steven
had gewend om terug te varen naar
Terschelling liep de kotter op een
mijn.
De bemanning begaf zich in de
sioep. De kotter werd zó ernstig be
schadigd, dat hij onmiddellijk zonk.
HENGELAARS IN ARTIS?
Uit het aquarium van Artis te
Amsterdam heeft een onbekende
kans gezien 25 tropische siervisjes
weg te nemen. Bovenin iedere bak
van het aquarium bevindt zich op
manshoogte een luikje, waardoor
het voedsel voor de vissen wordt
gedaan. Het vermoeden bestaat, dat
de dief het luikje heeft geopend en
met een netje in de naar boven
komende visjes heeft geschept. Uit
zes bakken heeft de onbekende een
greep gedaan. De visjes vertegen
woordigen een handelswaarde van
ongeveer ƒ200.
TWEEDE SLACHTOFFER VAN
AUTO-ONGELUK BIJ BEMMEL
OVERLEDEN.
De zwaar gewonde 22-jarige Visser
uit Vorden, die medeslachtoffer was
van de autubotsing op de weg Nij
megenArnhem onder Bemmel, 'is
in het Canisius-ziekenhuis te Nijme
gen aan inwendige kneuzingen over
leden.
De vier andere zwaar gewonden
uit Vorden zijn aan de beterende
hand. Uit het politieonderzoek is nu
gebleken, dat de langs de weg staan
de vrachtauto uit Rheden geladen
met ijzeren balken, niet voldoende
verlicht was, toen de autobus er op
botste.
GEROLD IN DE TRAM.
Kort nadat de portier van het
Concordiathe3ter te Amstelveen Zon
dagavond tegen elf uur met een tram
van lijn 16 van het eindpunt in Zuid
was weggereden, ontdekte de man,
dat een rol bankpapier ter waarde
van 700 a 1000, uit de buitenzak
van zijn colbertjasje was verdwenen
Het was de recette van de bioscoop.
De man sloeg alarm, waarop de
conducteur de uitgangen van de wa
gen afsloot. Dit gebeurde bij de halte
Jac. Obrechtstraat. Alle trampassa-
giers werden in het politieposthuis
Van Baerlestraat gefouilleerd, maai
de rol bankpapier werd niet terug
gevonden. Daarna konden de passa
giers hun vertraagde rit voortzetten.
„Tel."
VERBOD GEVRAAGD VAN
ORGANISATIE VAN VOORM.
POL. DELINQUENTEN.
De nationale federatieve raad van
het voormalig verzet heeft in een
brief aan de minister van Justitie
verzocht te overwegen of een alge
mene verbodsbepaling voor een or-
ganisatieverband uitsluitend van
vroegere politieke delinquenten in
het leven geroepen zou kunnen wor
den. De raad vraagt dit in verband
met het optreden van de „Stichting
1945-1950", die zoals men weet dooi
de Amsterdamse rechtbank inmid
dels tot naamsverandering is ver
plicht.
Wilt U iets weten?
Vraag: Route van Oegstgeest naar
Bronsveld (Zuid-L.), hoeveel km.?
Antwoord: Er bestaat in Zuid-Lim
burg (volgens Aardrijkskundig Woor.
denboek van Nederland van Pott)
geen Bronsveld. Wel is er een plaats
van die naam bij Doetinchem. U be
doelt misschien Gronsveld beneden
Maastricht. De route daarheen is:
Oegstgeest, Leiden. Alphen, Woer
den, Utrecht, Culemborg, Zaltbom-
mel, Den Bosch, Vught, Boxtel, Eind
hoven, Heeze. Liende, Maarheeze,
Weert, Grathem, Wessem, Maas-
bracht, Echt, Susteren, Sittard, Beek,
Meersen, Rotem, Amby, Heer, Grons
veld; afstand 240 km.
.Vraag: Route van Roelofarendsveen
naar Weert, hoeveel km.?
Antwoord: Roelofarendsveen, Wou-
brugge, Alphen a. d. Rijn, verder als
bovenstaand antwoord; afstand
160 km.
Vraag: Route Roelofarendsveen
Bosschenhoofd; hoeveel km.?
Antwoord: Roelofarendsveen, Lei
derdorp, Weipoort, Benthuizen, Zoe-
termeer, Bergschenhoek, Hillegers-
berg, Rotterdam, Dordrecht, Moer-
DE RONDE VAN FRANKRIJK.
Een opname van de kopgroep tijdens
de zesde etappe van de Tour de Fran
ce, van Caen naar Rennes, een af
stand van 185 kilometer. Bij St. Hi-
laire, 75 kilometer van de finish bra.
ken de vijf renners uit en gingen zes
uur 22 min. en 10 sec. na de start, te
Rennes over de eindstreep. De foto
toont v. 1. n, r.: Muller, Van Est,
Bauvin, Carrea en Levèque.
A. N. P. Telofoto.
Vraag: Route LisseTholen; hoe
veel km.?
Antwoord: Lisse, langs rijksweg
naar Haagse Schouw, Voorschoten,
Leidschendam. Ypenburg, Rotterdam,
Dordrecht, Moerdijk, Zevenbergen,
Oudenbosch, Oud Gastel, Kruisland,
Boeink, Hazelaar, Halsteren, Tholen;
afstand 125 km.
Vraag: Route NoordwijkNijme
gen door de Betuwe en van Noord-
wijk naar Zwolle; hoeveel km.?
Antwoord: Noordwijk, Leiden, Al
phen, Woerden. Utrecht. Bunnik,'
Odijk, Maurik, Ommeren, Kesteren,
Dodewaard, Slijk Ewijk, Nijmegen;
afstand 145 km. Noordwijk, Sassen-
heim, Leimuiden, Vinkevecn, Loenen,
Oud Loosdrecht, Lage Vuursche,
Soest, Amersfoort, Nijkerk, Putten,
Harderwijk, Zwolle; afstand 150 km.
Vraag: Route van Leiden naar
Bastogne (Belgische Ardennen); hoe
veel km.?
Antwoord: Leiden, Alphen, Woer
den. Utrecht, Houten, Schalkwijk. Cu
lemborg, Zaltbommel, Den Bosch
Boxtel, Eindhoven, Valkenswaard,
Grenskantoor Schaft, Hasselt. Luik,
Hoeffalize, Bastogne; afstand 350 km.
Vraag: Route Alphen a. d. Rijn
Purmerend; hoeveel km.?
Antwoord: Alphen a. d. Rijn
Nieuwveen. Amstelveen. Amsterdam,
Buiksloot. Ilpendam, Purmerend; af
stand 58 km.
Vraag. a. Zijn er bij klaverjassen
gevallen, waarbij troefboer niet ver
zaakt mag worden? b. Als bij het kla
verjassen een slag afgesneden wordt
door een troefblad, mag niet onder-
getroefd worden; geldt deze regel
ook als door een speler troef ge
vraagd wordt: dus moet, natuurlijk
indien mogelijk, bijgelopen worden
met hogere troefbladen, of mag men
wel onder het „vraagtroefblad" blij
ven?
Antwoord: a. Troefboer mag nim
mer verzaakt worden; b. Bij kla
verjassen moet men hoger troeven,
wanneer door een der spelers gesne
den is. Men moet ook hoger troef
spelen wanneer troef gevraagd wordt,
behalve dan wanneer men slechts
een lagere troef dan de opgekomene
bezit.
„Vooropgesteld, dat een land ge
rechtvaardigd een oorlog begint, dan
is het gebruik van dc atoom- of wa
terstofbom tegen een militair doel
wit op zichzelf niet verboden", aldus
pater Francis Connell CssR., profes
sor in de moraal-theologie aan de
Katholieke Universiteit van Washin-
ton.
Als militaire doelen noemt hij een
vloot, troepen, een vliegtuigfabriek,
een spoorwegknooppunt en derge
lijke.
„Tegen zulk een object mag een
atoomwapen rechtstreeks worden
gebruikt'verklaart hij, „omdat
zulk een wapen in wezen niet ver
schilt van een gewone bom, een ka
non, een handgranaat of een geweer.
Het verschil bestaat in de kracht van
het wapen, niet in zijn aard als mid
del voor de oorlogsvoering".
Pater Connell heeft deze verkla
ring gegeven als antwoord op de
vragen, die oprezen uit de discussies
rondom de door de communisten ge
lanceerde resolutie van Stockholm.
„De verraderlijke kant van deze
communistische campagne", zegt
professor Francis Connell, „is deze:
indien de resolutie door alle naties
zou worden aangenomen, dan zou
den de communisten hun grote ge
wapende macht in het ene land na
het andere in de strijd kunnen wer
pen en daarmede de verdediging van
de rechten van de mens kunnen ver
zwakken".
„Indien dan de Verenigde Staten»
of een geallieerde macht het atooom-
wapen als een laatste toevluchtsmid-
del zouden gebruiken, dan zouden de
andere landen door hun resolutie
verplicht zijn de,gene, die van de
atoombom gebruik maakt, als oor
logsmisdadiger te straffen, afschoon
een ieder zou weten, dat de commu
nistische oorlogsleiders, die de oor
log uitlokken, de werkelijke misda
digers waren".
„Het gebruik van de atoombom,
trouwens van welk vrnietigingswa-
pen dan ook, is een schending van
ae wet Gods, indien", zo zegt pater
Connell, „het rechtstreeks wordt
aangewend om het niet-medestrij-
dende gedeelte van een natie te do
den of letsel te bezorgen. In de mo
derne oorlogsvoering is het begrip
„militair" niet meer beperkt tot le
den van het leger, doch heeft het
bijv. ook betrekking op de arbei-
ders, die vliegtuigen vervaardigen.
Van de andere kant is het onzinnig
om te bewere.n, dat alle burgers
van een land, dat in oorlog is, ook
„militair" zijn. Artsen, verpleeg
sters, leraren, priesters, dominees,
winkeliers, kleine kinderen en oude
re mensen, die in elke moderne stad
een groot gedeelte van de bevolking
vormen, kunnen zeker niet worden
gerangschikt onder het begrip „mi
litair", ofschoon zij soms indirect
en op de achtergrond bijdragen tot
de oorlogsvoering".
„Een rechtstreekse aanval op der
gelijke personen, zoals het geval is
wanneer het bewoonde gedeelte van
een stad wordt gebombardeerd, kan
niet anders gezien worden dan als
moord. Iemand, die zulks zou ver
dedigen, omdat daardoor het moreel
van een volk wordt gebroken en dit
aanleiding zou worden voor de rege
ring om op te 'geven, bedriegt zich
zelf met het valse beginsel, dat het
doel de middelen heiligt."
Alleen op militaire doelen, doch
onder voorwaarde
Pater Connell vervolgt dan zijn
redenering en zegt, dat wanneer een
DRUKTE OP DE AARDAPPEL VEI
LING. Op de aardappelveiling te
Grootebroek-Bovenkarspel, de groot
ste op dit gebied in ons land, wor
den thans dagelijks ongeveer 300
schuiten of punters met aardappe
len geveild. Reeds geruime tijd voor
de aanvang van de veiling liggen de
zwaar beladen vaartuigjes bij het
veilinggebouw te wachten
bom is gericht op een militair doel,
hetgeen dus gerechtvaardigd is, dit
toch verkeerd zou zijn, indien daar
door de dood van zovele niet-mili-
tairen zou worden veroorzaakt, dat
het aangerichte kwaad niet zou op
wegen tegen het militaire voordeel.
„Terwijl het soms geoorloofd is om
een bepaalde, in zichzelf wettige ac
tie te verrichten, zelfs wanneer eni
ge onschuldige personen daarvan het
slachtoffer zouden worden, zou zulk
een actie toch verboden zijn, indien
het kwaad, dat daaruit voortspruit,
niet in proportie staat tot de goede
resultaten, die men er van ver
wacht. Het is niet gemakkelijk om
dit beginsel toe te passen, wanneer
er mensenlevens op het spel staan,
doch enkele voorbeelden zullen de
kwestie verduidelijken", aldus pro
fessor Connell.
„Indieneen commandant een vij
andelijke versterking zou willen
veroveren ten koste van het leven
van honderden soldaten, terwijl het
miltaire voordeel gering is, dan zou
deze commandant niet gerechtvaar
digd zijn. Indien echter de verove
ring van deze versterking van vitaal
belang is, dan zou hij gerechtigd zijn
om het leven van duizenden solda
ten er aan te wagen".
„Zo ook de legerleiding, die een
atoomwapen wil gebruiken voor de
vernietiging van óén vliegtuigfa
briek ten kosten van tienduizenden
niet-militairen, de wet Gods over
treden. Zou echter een gehele vloot
of een atoominstallatie het doel zijn,
dan zou de actie geoorloofd kunnen
zijn, zelfs met de kans, dat er tien
duizenden slachtoffers zouden val
len".
Prof. Connell concludeert dan, dat
het gebruik van de atoombom in zich
niet tegen de goddelijke wet in
druist, doch dat de atoombom in zeer
buitengewone en extreme gevallen
gebruikt mag worden.
Slechts in uiterste noodzaak.
„Want", zo zpgt hij, „onder nor
male omstandigheden tenminste
wanneer de atoombom wordt ge
bruikt voor doelen in de nabijheid
van een grote stad zou het aantal
slachtoffers onder de niet-militairen
zo groot zijn, dat het nooit in over
eenstemming kan worden gebracht
met het profijt van de aanval".
„Bovendien zou, zelfs indien het
gerechtvaardigd was de atoombom te
gebruiken, wraakneming het gevolg
zijn, zodat repressaille-maatregelen
zouden worden genomen, die in de
hitte van de strijd zouden kunnen
uitgroeien tot millioenenslachtingen
onder de burgerbevolking".
„Het is te hopen", zo eindigt pro
fessor Connell zijn verklaring, „dat
onze autoriteiten niet zullen over
gaan tot het gebruik van de atoom
bom, tenzij het absoluut noodzakelijk
is voor het behoud van ons natio
naal bestaan".
WEERSVERWACHTING
(Geldig van Dinsdagavond tot
Woensdagavond. Opgemaakt te
10 uur).
ENKELE BUIEN.
Veranderlijke bewolking met
plaatselijk enkele buien hier en
daar vergezeld van onweer. Ma
tige tot vrij krachtige Zuidelijke
tot Zuid-westelijke wind. Weinig
verandering in temperatuur.
11 Juli: zon op 4.32, zon onder 20.58;
maan op 12.29 en onder 23.30 uur.
De nachtmerrie van de meeste
vrouwen is in Gmunden (Oosten
rijk) kortgeleden werkelijkheid
geworden. Op de laatste schooldag
waren alle leerlingen van een meis
jesschool bijeen om te wachten op
het rapport, toen plotseling een
grote muis in het lokaal verscheen.
De meisjes klommen op de banken,
maar de dapperste trachtte de muis
te vangen. Het beest beet haar ech
ter zo hevig in de hand, dat zij in
een ziekenhuis moest verbonden
worden. De muis werd tenslotte
toch gevangen en is naar een bacte
riologisch instituut in Weenen ge
zonden. Men begrijpt niet, dat het
dier zo dapper durfde optreden.
een liefhebber van zeer oude kaas.
Wat lezers schrijven
NOGMAALS: OVERHEID EN
JEUGDZORG.
„De gemeente Leiden heeft dit
ook ingezien en doet thans in be
scheiden mate mee in het verlenen
van steun aan de jeugdzorg. De vor
ming van de Leidse Jeugd Actie en
het beschikbaar stellen van een
subsidie zijn daar de tekenen van.
Zeker is hiermee niet zoveel ge
daan ,dat onze plaatselijke overheid
zich daarover zelfvoldaan in de han
den mag wrijven. Daarvoor is het
jeugdprobleem te lang verwaarloosd
vraagt het bovendien een langdu
riger en nog dieper ingravende be
langstelling.
De bemoeiingen met de jeugd zijn
weinig verder dan de bestrijding der
t.b.c. een 25 jaar geleden. Het trek
ken van die vergelijking klinkt ver
moedelijk wat onaangenaam, in elk
geval wat ongewoon. Het grote zede
lijke kwaad echter wordt hierdoor
voor velen aanzienlijk duidelijker
getekend. Wat de t.o.c. voor het
lichaam betekent, dat wéét men. dat
is reëel; wat er aan moraliteit ver
loren gaat, wordt nog door te wei
nigen ingezien en begrepen. Toch
begint de ernst van de toestand tot
grotere kringen door te dringen. Dit
blijkt wel uit het feit, dat nu ook de
overheid de eerste schreden gezet
heeft op de lange weg, die ons ten
slotte naar de oplossing van het
jeugdprobleem zal brengen.
De Gemeente is zeker geen voor
trekker op dit terrein geweest; van
andere zijde is het initiatief uitge
gaan.
Particulieren, geestelijke stromin
gen in onze bevolking hebben met
opoffering van veel tijd en met diep
medegevoel voor de afdwalende
jeugd het eerst hun krachten aan
dit werk gegeven. Tot de eerste
behoorde wel de thans reeds 30 jaar
bestaande Katholieke Stichting voor
Sociale Jeugdzorg
Dit schreefwethouder Van
Schaik, dato October 1.1.!
A. schijnt goed georiënteerd over
de gemeente-financiën. Maar heeft
hij zijn lijstje ook zóver door-gere
kend, dat jeugdzorg dus slechts
6 y, van de totale subsidies krijgt7
En weet hij, wat andere, óók klei
nere, gemeenten hiervoor uittrek
ken?
Als hij de moeite wil nemen zich
met ons in verbinding te stellen,
willen wij hem gaarne beter docu
menteren. En anders nodigen wij
hem langs deze weg reeds bij voor
baat uit voor de voorlichtingsavond,
welke als wij goed ingelicht zijn
de Leidse Jeugdactie zich voor
stelt in October a.s. over dit vraag
stuk te beleggen.
STICHTING VOOR
KATHOLIEKE SOCIALE
JEUGDZORG TE LEIDEN.
NATUURLIJK MANNENDANSEN.
Leiden, 10 Juli, '51.
Naar aanleiding van het verslag
over ons Volksdansfeest op de
Burcht mag ik misschien wijzen op
een fout, die daarin staat. Er wordt
nl. gesproken over de „Pijpendans"
en „Bonen poten" als zijnde vrou-
wendansen. Dit moet natuurlijk zijn
mannendansen. Genoemde dansen
zijn immers specifiek mannendansen.
Vrouwendansen als zodanig bestaan
nog niet eens, althans, ze worden
nog niet doorgegeven, hoewel er met
meisjesdansen al enkele proeven zijn
genomen.
Met vriendelijke dank voor de
plaatsing,
P. S.
