S)e &2idó£(Sou/^ant
Hollandse
Nieuwe
Geruchten over regeling
Koreaans geschil
Weer over de 38e
breedtegraad
Diepe wig in Chinese posities
De Argentijnse atoom-klucht
Om het figuur te redden?
Wie NYLONS zegt
zegt PRONONCE
Een Perzisch ultimatum
Laatste Nieuws
Ongeveer 45
vissers gedood
VRIJDAG 25 MEI 1951
42ste JAARGANG
No. 12290
Directeur: C. M. v. UAAIfcKëVELI>
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
KATHOLIEK DAGBLAD VOOB LEIDEN EN OMSTREKEN
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 70826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnempn Oprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
KIESWET
PROBLEMEN
r\E WIJZIGING in de Kieswet.
welke deze week in de Tweede
Kamer is behandeld, heeft eigenlijk
niet zo heel veel om het lijf gehad.
De wijzigingen kwamen hierop
neer, dat er een gordijntje voor het
stemhokje moest worden aange
bracht en deze wijziging werd
door een amendement, dat werd
aanvaard, weer ongedaan gemaakt
en verder verdubbeling der waar
borgsom om de kleinere partijen zo
mogelijk geheel uit de volksverte
genwoordiging te weren.
Wel werd er nogal gesputterd te
gen het handhaven van d^ opkomst
plicht met het argumen, dat het geen
enkel belang had om kiezers, die
geen belangstelling hadden voor de
verkiezingen, toch hun stem te laten
uitbrengen.
Men moest deze kies wet wijziging,
welke dan ook in minder dan twee
uur was afgehandeld, meer zien als
een voorbereiding, als het kenbaar
maken van wensen en het bespreken
van problemen, welke ens kies
systeem aanhangen, vooruitlopend
op een noodzakelijke algehele her
ziening van onze kieswet
Merkwaardig was, dal in dit
nieuwe ontwerp, waarvoor het Cen
traal Stembureau een voorontwerp
had gemaakt, geen enkel voorstel
van ingrijpende aard, dat het Cen
traal Stembureau had gedaan, was
overgenomen. Het belangrijkst voor
stel uit haar rapport was geweest het
meervoudige kiesstelsel om zodoen
de voorkeurstemmen een directe in
vloed te geven op de uiteindelijke
keuze. Maar daar dit niet alleen po
sitief maar ook negatief zou werken,
namelijk indien men om een bepaal
de candidaat te bevoordelen de eerst
geplaatste naar de laatste plaats zou
laten verhuizen, had de minister
van dit meervoudige kiesstelsel maar
afgezien.
Het kwam dan ook nadrukkelijk
vast te staan, dat het grote probleem
dat de afstand tussen kiezer en geko
zene steeds groter wordt, gebleven
was. iHerdoor, aldus verduidelijkte
het de heer De Graaf, verliest men
zijn weerstand tegen de sysytemen,
die de democratie belagen. En daar
om pleitte hij voor de instelling van
een staatscommissie op hoog niveau,
welke commissie een algehele her
ziening der kieswet zou moeten voor
bereiden. Zijn wij wel ingelicht, dan
is de samenstelling dezer commissie
inmiddels reeds zo goed als in kan
nen en kruiken en zou het de bedoe
ling zijn vóór de verkiezingen van
1956 een nieuwe kieswet in werking
te doen treden.
jLJET PROBLEEM, dat hier werd
aangesneden is hoofdzakelijk
het probleem der evenredige verte
genwoordiging. Het is juist dit sy
steem dat de dood in de pot heeft
betekend voor de politieke belang
stelling der massa. Indien men heden
ten dage klaagt, dat er onder het
volk zo goed als geen belangstelling
meer leeft voor de politiek, dan vindt
dit in hoofdzaak zijn oorzaak hierin,
dat de kiezer zijn afgevaardigde niet
meer kent, omdat hij op een lijst
stemt en niet op een persoon.
Vanzelfsprekend zijn voor de op
lossing van dit prcbleem de gedach
ten gegaan in de richting van het
Engelse systeem, het districtensy
steem, dat ongetwijfeld veel aanlok
kelijks bevat, daar het de locale
sfeer oproept en de belangstelling
der kiezers wekt. In het voorlopig
verslag van de Kamer werd dan ook
de suggestie gedaan om bij de te
verwachten uitbreiding der Kamer
tot honderdvijftig leden, de helft
daarvan te kiezen volgens het sy
steem van de evenredige vertegen
woordiging en de andere helft vol
gens 't distri'ctensysteem. Dit op zich
buitengewoon aanlokkelijke denk
beeld, aanlokkelijk ook, omdat het
een verbinding zou maken van de
locale sfeer door het districten
systeem en van de nationale een in
ternationale sfeer door de evenredige
vertegenwoordiging, stiet echter op
het bezwaar, dat deze vermenging
daarom zo moeilijk te verwezenlij
ken was, omdat het districtensy
steem geen veelheid van partijen
verdraagt.
1I7IL MEN dus tot een oplossing van
dit probleem komen, dan zal
men moeten zoeken naar een soort
van samengaan var. de ideëen der
beide stelsels in de praktijk. Men
zou moeten zoeken naar een moge
lijkheid om de kernen, dat zijn de
politieke partijen, wat meer locaal
te oriënteren door het land in veel
kleinere districten te verdelen en
dan een soort van districtenverkie
zingen te houden volgens het sy
steem van de evenredige vertegen
woordiging, maar zonder de moge
lijkheid van lijstenverbinding.
Het ligt er dan natuurlijk maar
aan hoe deze districten zullen wor
den gesneden Er is een indeling
mogelijk, welke een bepaalde partij
de zekerheid zou geven van een be
langrijk aantal zetels, bijvoorbeeld
aan de communisten, indien men
Amsterdam als een op zich zelf
staand kiesdistrict zou aanwijzen
Dit, slechts als voorbeeld genomen,
doet tegelijk zien, dat in zulk een ge
val de locale sfeer weer een belang
rijke rol zou gaan spelen De dis
trictenindeling, welke door de Ka
mer zelf zou moeten worden be
paald, zou tevens het samengaan van
gelijkgerichte partijen in de
hand werken, zoals tot nu toe ook
voorkwam bij de samenstelling van
de Eerste Kamer.
Het is waarschijnlijk, dat hierop
de aandacht van de in te stellen
Staatscommissie tot herziening van
de kieswet zal zijn gericht. De wets
wijziging, welke deze week werd
tot stand gebracht, heeft ons inge
wikkelde kiessysteem niet in het
minst vereenvoudigd. Een meervou
dig kiessysteem zou het nog inge
wikkelder hebben gemaakt.
Er is alleen gestreefd naar een
verdere uitschakeling van splinter
partijen. Indien men toch wil gaan
in de richting van een of andere
soort van districtensysteem, dan zou
juist het bestaan van deze splinter
partijen dit systeem zeer kunnen be
moeilijken en met dit vooruitzicht is
deze overigens onbelangrijke wets
wijziging toch niet geheel zonder
verdienste geweest.
NIEUWE COLLECTEBUSSEN VOOR
HET ROODE KRUIS. Het Neder-
landsche Jeugd Roode Kruis zal bin
nenkort een „trek' -actie houden,
waarbij gebruik wordt gemaakt van
een nieuw type collectebus, welke
in de werkplaats van de N.V Neder
landse Dok- en Scheepsbouw Maat
schappij worden vervaardigd.
Arbeiders in de werkplaats van
de N.D.S.M. te Amsterdam leggen
de laatste hand aan een collectebus,
terwyl een aantal andere bussen
reeds gereed z(jn.
HET GEHELE FRONT zegevierend oprukkend, trokken de UNO-
troepen in Oost-Korea de 38ste breedtegraad over, 21 km. terrein-
winst makend, en daarmede een diepe wig in de Chinese posities drij
vend. Alle Chinese troepen, die zich aan het Oostelijk deel van het cen
trale front nog ten Zuiden van de 38 ste breedte graad bevinden, werden
door deze gedurfde operatie afgesne den. Overal elders aan het front
duurde de Chinese terugtocht voort.
Ook vandaag werd de snelle op
mars der geallieerden in alle sectoren
van het front voortgezet.
Verspreid artillerie- en mortier
vuur duidde er op, dat de Noordelij
ken van plan zijn de opmars te ver
tragen, Hun terugtocht geschiedt
snel doch ordelijk en hun verzet is
in het algemeen licht, behalve ten
Zuiden van Tsjoensjon, waar een ge-
INTERNATIONALE VRIENDSCHAP
Strijders van verschillende na
tionaliteiten van de Verbonden Le
gers op Korea kunnen het best met
elkaar vinden.
We zien hier v.l.n.r.: Kevin J. Do-
herty (Ierland); James Sim (Schot
land); Frank A. Gomez (Cuba);
Hendrik M. Lubbers (Nederland);
en Grisha Dotzenko (Oekraine) tij
dens het verorberen van een ijsje in
het hoofdkwartier van het achtste
leger.
|_|OEWEL reizigers uit Argentinië bevestigen, dat de Oostenrijkse
atoomgeleerde Ronald Richter zich zo al niet in de gevangenis, dan
toch onder strenge politiebewaking bevindt, spraken functionarissen
van het Argentijnse ministerie van Buitenlandse Zaken, volgens AP, het
gerucht tegen.
PERON'S RADIOREDE
UITGESTELD.
En klaarblijkelijk om de geruch
ten over Richters arrestatie de kop in
te drukken, maakte dat Argentijnse
regering korte tijd later bekend, dat
de atoomgeleerde morgen (Vrijdag)
met zijn staf 24 uur achtereen zal
werken „ter gelegenheid van de 141e
verjaardag van de opstand tegen
Spanje" en ter ere van president en
mevrouw Peron.
In deze bekendmaking werd
Richter aangeduid als „directeur van
de nationale laboratoria voor atoom
energie" op het eiland Huemul.
Is er derhalve nog geen duidelijk
beeld te verkrijgen over deze kwes
tie, die in Zuid-Amerika een storm
van geruchten heeft ontketend
toch is het opvallend, dat een radio
rede, die president Peron gisteren
zou houden, plotseling is afgelast. Hy
zou deze rede nl. uitspreken ter ge
legenheid van de opening van een
spoorlijn, die het kolendistrict bij de
Turbio-rivier met Puerto Gallegos
zal verbinden, doch een zware
sneeuwstorm in Zuidelijk Patagonië
heeft volgens Reuter, de nieuwe
spoorweg geblokkeerd, waardoor de
openingsplechtigheid moest worden
uitgesteld.
Ook is het nog onduidelijk, of
de Nederlandse kernphysicus, prof.
C. J. Bakker, een rol heeft vervuld
bij Richter's arrestatie (en zo ja,
welke). Naar het Franse persbureau
AFP echter heeft opgetekend uit dc
mond van dc reizigers uit Argentinië
zou prof. Bakker door zijn verklarir
gen de kring van het bewijs tegen
Richter sluitend hebben gemaakt.
De Oostenrijkse geleerde zou er van
woioen beschuldigd, dat hij het ver
trouwen van president Peron heeft
misbruik*
Strijd met rode
vakbonden
Inval in Australische
kantoren
De politie te Melbourne heeft Vrij
dag een inval gedaan in de kantoren
van de afdeling-Victoria van de vak
bond van zeelieden en de afdeling-
Melbourne van de vakbond van
havenarbeiders.
Premier Menzies heeft Donderdag
medegedeeld, dat zijn regering dras
tische maatregelen zou nemen naar
aanleiding van het besluit van de
vakbond van havenarbeiders, waarin
de communisten de meerderheid
hebben, om geen werk te verrichten
op schepen, die uit Nieuw-Zeeland
komen.
Ook te Sydney zijn invallen ge
daan in de kantoren van beide vak
bonden.
Binnen enkele minuten na het
nieuws van de invallen werd al het
werk in het havengebied van Sydney
neergelegd.
groep Chinezen hardnek
kig verzet biedt.
Generaal James van Fleet, de com
mandant van het achtste leger, toon-
de zich zeer tevreden over het strijd-
I verloop.„Wij hebben de afgelopen
dagen een betekenisvolle overwin-
ning behaald", zo zei hij. „De toe-
stand geeft reden tot volle tèvreden-
heid, maar niet tot overdreven
optimisme.
Wij kennen de tactiek van de
I vijand om zich eerst terug te trekken
en dan tot hevige tegenactie over te
gaan, maar al te goed." De generaal
maakte het overigens duidelijk, dat
hem geen beperkingen waren opge
legd met betrekking tot het doel van
de opmars.
Anglo-lranian moet bezittingen overdragen
DINNEN ZEIS DAGEN moet de Anglo-Iraanse petroleum-maatschappij
al haar bezittingen (ook de tankvloot van meer dan honderd tan
kers) overdragen aan de Perzische regering. Doet zij dat niet, dan zal de
Perzische regering alles in beslag nemen. Dat is, in het kort, de inhoud
van een Perzische nota aan de maatschappij.
De genationaliseerde Perzische
olie-industrie zal worden geleid door
een lichaam dat The national Persian
oil company zal heten. De vroegere
maatschappij (dat is de Anglo-lra
nian) zal schadeloosstelling ontvan
gen.
Reuter verneemt te Teheran, dat
de Perzische regering ernstige aan
dacht schenkt aan het Britse voorstel
om een missie naar Perzië te zenden
ter bespreking van de voorgestelde
nationalisatie. Daardoor zou verklaard
zijn dat Perzië nog geen antwoord
heeft gegeven op de jongste Britse
nota.
Men meent dat premier Mossadeg
tel tegen het Britse voorstel is ge
kant, doch dat zijn rechterhand,
Hoessein Makki, secretaris van de
„rad voor de nationalisatie van de
over onze
Verbouwings-Opruiming
vindt U op de achterpagina
VOOR BETERE TEXTIEL
Haarlemmerstraat
hoek Donkersteeg
Profiteert van onze waarde
volle waardebonnen
Indruk gunstig ondanks tegenspraken
Van officiële evenmin als van se mi-officiële zijde kon gisteren bij de
Uno bevestiging worden verkregen van een algemene „indruk", dat de
Koreaanse oorlog spoedig een einde zou kunnen vinden door vrede na
onderhandelingen
Een zegsman van dc Amerikaanse
delegatie heeft krachtig de berichten
tegengesproken, volgens welke Rus
land door tussenkomst van een „par
ticulier burger" van een niet ge
noemd land, zou hebben aangeboden
te onderhandelen over een wapen
stilstand in Korea. Ook andere voor
aanstaande delegaties verklaarden
niets te weten van dergelijke stap
pen. Oosterse vertegenwoordigers,
met name Indische, zeiden met klem,
dat zij bij de stappen, die de be
richten vermeldden, niet betrokken
waren.
Bedoelde berichten zijn afkomstig
van de New York Times, die uitvoe
rig wist te melden, dat de Sovjet-
Unie door een particulier tussen
persoon een aanbod tot onderhande
len had doorgegeven aan het minis
terie van buitenlandse zaken van een
niet-communistisch land. Dit zou het
aanbod hebben doogezonden aan zyn
gedelegeerde bij dc Uno en deze zou
het ter kennis hebben gebracht van
de Uno-commissie van goede diens
ten en van de Amerikaanse delega
tie.
Ondanks de tegenspraken bleef
echter in kringen van de Uno de „in
druk" bestaan, dat het ogenblik
spoedig zou kunnen komen, waarop
communistisch China een aanbod
zou moeten doen aan de Uno. Dit
zou dan vermoedelijk geschieden op
de basis van een wapenstilstand aan
de 38 ste breedtegraad. Amerika
zou bereid zijn over vrede te onder
handelen in twee stadia; het eerste
stadium zou zijn een regeling in Ko
rea, het twee een conferentie over
problemen in het Verre Oosten, met
inbegrip van Formosa. Van Ameri-'
kaanse zijde is niet-officieël ver
klaard, dat communistisch China
eerst bewijs moet geven van goede
trouw in Korea voor bredere proble
men kunnen worden besproken.
In Moskou acht men het mogelijk
dat het voorstel van de Amerikaanse
j senator Johnson voor een wapenstil
stand in Korea zal dienen als basis
I voor een vredesregeling in het Verre
I Oosten.
De diplomaten zijn getroffen door
de grote publiciteit, die Johnsons
voorstel in Rusland heeft gekregen.
I Men is van mening, dat dc Sovjet-
I Unie van oordeel is, dat dit voorstel
I serieuze mogelijkheden biedt voor
i een beëindiging van de Koreaanse
j oorlog. Rusland zou wensen dat de
Bom voor Britse
ambassade
Protest van leren
Donderdagavond is een bom ge
gooid naar de Britse ambassade te
Dublin. Niemand werd gewond.
Pampletten. welke ter plaatse
■rerden gevonden, wezen er op, dat
Ben organisatie, geheten „Irish Re-
publcain Brotherhood" voor de bom
aanslag verantwoordelijk is.
In de pamfletten werd verklaard,
dat de bom was gegooid uit protest
tegen de verdeling van Ierland en
tegen het bezoek, dat koning George
cn koningin Elizabeth binnenkort
3*n Noord-Ierland zullen brengen.
De twee daders zijn ontsnapt.
De „Irish Republicain Brother-
iod" werd ongeveer honderd jaar
geleden opgericht en speelde een be
langrijke rol bij de opstand in 1916.
Men had de laatste jaren niets meer
van de organisatie gemerkt
Perzische olie-industrie", het goed
keurt.
Men spreekt verder te Teheran
over de mogelijkheid van een kabi
netscrisis. Het regeringsgezinde dag
blad Atcsj schreef gisteren: „Van be
paalde zijde worden kuiperijen bedre
ven, die ten doel hebben tot nieuwe
onderhandelingen met de Britten te
komen. Wij kunnen echter niet te-
ruggan op de eens ingeslagen weg".
Mossadeq doet
concessie
De Perzische premier Mossadeq
heeft verklaard, dat de Perzische re
gering van plan is de Brits-Iraan-
se Oliemaatschappij als organisatie
te laten voortbestaan, om dc leve
ring van Perzische olie aan de we
reld niet te doen verminderen.
RAPPORT VAN McCLOY.
„De communistische propaganda
tegen West-Duitsland is in aanzien
lijke mate te vergelijken met actie
ve militaire agressie", zo schrijft de
Amerikaanse hoge commissaris John
McCloy in zijn rapport over het eer
ste kwartaal van dit jaar. Hij voegt
hier echter aan toe: „Overal waar
de communistische invloed kan wor
den geïdentificeerd, wordt deze ver
worpen door de grote massa der
West-Duitsers".
Het streven van de communisten
naar een hereniging van Duitsland
op hun eigen voorwaarden werd
druk door de Duitsers besproken.
Wat de versterking van de bezet
tingstroepen in Duitsland betreft,
zegt de hoge commissaris dat de
Duitsers „grote ontevredenheid"
hebben geuit over de daardoor nood
zakelijk geworden verhoging der be-
zettingskosten.
Scheepsramp bij
Newfoundland
Twee Franse trawlers zijn Donder
dag nabij Newfoundland in de mist
met elkaar in aanvaring gekomen.
Een trawler, „Ginette lc Borgnc" ge
heten, zonk. Een onbekend aantal vis
sers wordt vermist.
Een aantal vissers is in het water
waargenomen. Een Frans fregat, dc
„l'Aventure", zoekt naar vermisten.
Ook andere schepen zullen gaan zoe
ken. Men vreest, dat het aantal doden
groot zal zijn. Men vermoedt, dat zich
ongeveer 45 man aan boord van het
gezonken vaartuig bevonden.
De aanvaring gebeurde ongeveer
250 K.M. ten Zuidoosten van Cape
Race (Newfoundland), waar honder
den vissersboten van verscheidene
landen komen vissen.
BARKAS GEKAPSEISD.
In de haven van Newport in de
Amerikaanse staat Rhode Island is
een grote marine-barkas gekapseisd
Er heerste een hevige stoim. Aan
boord bevonden zich ongeveer 120
personen, hoofdzakelijk marineman
nen, die van verlof naar hun sche
pen in de haven terugkeerden. Eón
man is verdronken en 24 bevinden
zich in het ziekenhuis. Het is niet
bekend of er nog vermisten zijn. He
licopters en kustvaartuigen nemen
aan de opsporingswerkzaamheden
deel.
De veroordeelden
van Landsberg
Executie uitgesteld
Op het laatste ogenblik is do exe
cutie van dc zeven Duitse oorlogs-
misdagers in dc gevangenis te Lands
berg die aanvankelijk Vrijdag
nacht om één minuut over twaalf
zou beginnen op last van het
Amerikaanse ministerie van Buiten
landse Zaken tot nader order uitge
steld.
Deze beslissing werd genomen,
kort nadat een Amerikaans districts-
gerechsthof had uitgemaakt, dat de
terechtstelling „tot Dinsdag"
moest worden opgeschort. Dc Ameri
kaanse advocaat Warren Magee, die
de belangen van de zeven oorlogs
misdadigers in de VS behartigt, had
namelijk gisteren als laatste poging
het gerechtshof gevraagd, te beslis
sen, dat de Amerikaanse autoriteiten
in Duitsland niet bevoegd waren om
de terechtstelling te gelasten. Dit
is thans geschied twee uur voor
de executies zouden aanvangen.
De helft van het geld, dat tram-
en buspassagiers in Djakarta voor
hun vervoer moeten betalen, ver
dwijnt in de zakken van het perso
neel. Ondanks deze moeilijkheid cn
ondanks het materiaalgebrek en de
stakingen van het vorige jaar, heeft
men niet het plan de Bataviase Ver
voersmaatschappij op te heffen. Dit
werd medegedeeld door de heer
Meynders, hoofd der afdeling alge
mene zaken van de maatschappij.
KaAAtitye....
Niet slechts het aangeborene, ook
het verworvene is de mens.
Goethe.
