S)e
Rood offensief in Korea hervat
Roden
vallen
weer
aan
GEALLIEERDEN WEER TOT
TERUGTOCHT GEDWONGEN
Halt op nieuwe stellingen
Pe rzië een
kruitvat
Irak helpt Syrië
Perzische premier had gelijk
Een militaire staatsgreep in
Bolivia
ZONDER BLOEDVERGIETEN
Graan voor
hongerend India
Nederlands atoom-deskundige
naar Argentinië
DONDERDAG 17 MEI 1951
42ste JAARGANG
No. 12283
Directeur: C. M. V. HAMtHSVELQ
Hoofdredacteur: L. C. J. ftOOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Papengracht 32^jreL^20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn^20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f .0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Een tweede
staatssecretararis
aan Oorlog
Mr F. J. Kranenburg
voorgedragen
NOORDELIJKE TROEPEN zijn Woensdagavond op het 49 km. brede
centrale front in Korea met de tweede fase van hun lente-offensief
begonnen. Op drie plaatsen zijn zijdoorgebroken. Door opeenvolgende
krachtige aanvallen werden de verbondenen tot een algemene terug
tocht gedwongen naar nieuwe verdedigingsstellingen tussen Tsjoentsjon
en Indje.
Volgens frontberichten van hedenmorgen hebben Amerikaanse strijd
krachten aan het Oostelijk front hedenochtend vroeg het contact met
een aanvallend communistisch regiment verbroken en zich terug getrok
ken op nieuwe stellingen vanwaar hun artillerie de communisten be
schoot.
In het gebied van Tsjoentsjon drong een Noordelijk regiment de li
nies der verbondenen binnen. Het regiment werd echter teruggeslagen.
PROEFAAINVALLEN
Felle proefaanvallen van Noorde
lijke compagnieën, gesteund door ac
curaat mortiervuur, gingen de hoofd
aanval op de linies der verbondenen
vooraf.
Een strijdmacht van naar schatting
twee regimenten ondernam aanvallen
tegen Zuid-Koreaanse troepen ten
Explosie gevaarlijk
dichtbij
Will Clayton, gewezen onderminis
ter van buitenlandse zaken in de
Verenigde Staten, heeft in een rede
gezegd: „Het bijeenbrengen van on
der Russisch toezicht staande „bevrij
dingstroepen" aan de Noordgrens van
Perzië en het in gereedheid brengen
van Britse parachutisten om een door
de Russen geïnspireerde actie in dat
deel van de wereld af te slaan, toont
ons hoe dicht wij zijn bij een explosie
in het Midden-Oosten. Een overgang
van Perzië naar de Russische machts
sfeer zou het machtsevenwicht in de
wereld verstoren. De vrije landen
zouden dit niet kunnen toestaan. Het
zou oorlog betekenen. Dit zou deze
zomer nog kunnen gebeuren".
ERNSTIGE AANGELEGENHEID,
ZEGT MALAN.
Dr. Daniel Malan, eerste minister
van Zuid-Afrika, heeft Woensdag op
vragen van de oud-minister van bin
nenlandse zaken Lawrence in het
parlement geantwoord, dat, indien er
oorlog tussen Engeland en de Sow-
jet-Unie over de Perzische oliekwes
tie zou uitbreken, dit een wereld
oorlog zou betekenen en Zuid-Afri
ka „zijn plicht" zou doen.
Dr. Malan was van oordeel, dat de
Perzische oliekwestie een ernstige
aangelegenheid zou kunnen worden.
De ogen van Rusland waren op de
olievelden gevestigd. Het gevaar
school in de mogelijkheid, dat er
wanorde in Pezië kon worden ge
schapen en de Sowjét-Unie het land
zou kunnen binnenvallen met het
motief de rust en orde te willen her
stellen, aldus Malan.
Zuid-Westen van Indje, waardoor
de Zuidelijken zich enigermate moes
ten terugtrekken.
Verkenningsvliegtuigen van d(
vijfde luchtmacht hebben grote
Noordelijke troepenoewegingen ge
meld in het gebied ten Zuiden en
Zuidwesten van het Kwantsjon-reser-
voir gedurende de gehele nacht.
Van het Oostelijke en het centrale
front werd later bericht, dat de Noor
delijken, na een nacht van hevige
aanvallen, over het algemeen tot
staan zijn gebracht. De druk is afge
nomen.
HIJ ZWOM NAAR DE VRIJHEID
Een dertigjarige Tsjechoslo waak
se R.K. priester is de rivier de Eger
overgezwommen, de vrijheid in
West-Duitsland te gemoet, aldus is
gisteren door de Duitse grenspolitie
te Marktredwitz in Beieren meege
deeld.
De priester Josef Lukas, heeft te
genover de politie verklaard, ge
vlucht te zijn voor de steeds toene
mende druk, die de Tsjechoslowaak-
se regering op de katholieke geeste
lijkheid uitoefent.
DE ONVEILIGHEID OP JAVA
Uit Bandoeng wordt vernomen, dat
op de onderneming „Vada" in het
gebied van Tjiandjoer (West-Java)
een jeep van deze onderneming in
een hinderlaag werd beschoten; drie
inzittenden werden gewond, onder
wie de Nederlanders Verwer en van
Ooy.
DE PHILIPSFEESTEN TE EIND
HOVEN EEN JUBILEUM-DAS
VOOR DE PRINS. De feestelijk
heden ter viering van het 60-jarig
bestaan der Philips' Gloeilampenfa
brieken te Eindhoven werden
Woensdag bijgewoond door Z.K.H.
Prins Bernhard. Aan de lunch, welke
in het ontspanningsgebouw werd
aangeboden, werd aan Z.K.H Prins
Bernhard een jubileum-stropdas ge
offreerd, welke de Prins zo aardig
vond, dat hij haar direct omdeed.
Rechts: ir. P. F. S. Otten, voorzitter
van het Presidium van de Raad van
Bestuur der Philipsfabrieken, die de
das reeds draagt (foto boven).
Op de onderste foto zien we een
tafereel uit het jubileumspel „Wij en
Philips....", voorstellende een frag
ment uit de geschiedenis der Neder
landen, dat door Prins Bernhard en
tal van genodigden werd bijge-
Eenheden van het Iraakse leger en
een aantal squadrons van de lucht
macht zijn gisteren in Syrië aangeko
men
Deze troepenbeweging, die uiter
aard met volledige in- en toestem
ming van de Syrische regering ge
schiedt, „heeft ten doel", zoals het
in de officiële verklaring van pre
mier Noeri es Said Pasja voor het
Iraakse parlement heet, „om Syrië
tegen Israëlische agressie te verdedi
gen".
„De Iraakse eenheden, luchtdoel
artillerie van de koninklijke lijf
wacht, zullen eerst dan naar Irak te
rugkeren, wanneer Syrië ze niet
meer nodig heeft", aldus de pre
mier.
Overigens had de Syrische premier
Khaled Azim reeds gisteren laten
doorschemeren, dat de vertegen
woordigers van een aantal Arabische
landen zich bereid hadden verklaard
alle militaire hulp aan Syrië te ver
lenen, die dit land nodig zou hebben.
Vandaag zal de Arabische Liga, die
te Damascus vergadert, beslissen,
waaruit die hulp zal bestaan.
Intussen is de rust, die reeds vier
dagen in het grensgebied tussen Is
raël en Syrië had geheerst, opnieuw
door geweer- en nvachinegeweervuur
verbroken. Dit opdanks het feit, dat
beide landen de „staakt-het-vuren-
resolutie" van de Veiligheidsraad
hadden bekrachtigd. In het officiële
communiqué uit Tel Aviv over dit
incidentwordt echter geen melding
van slachtoffers gemaakt.
VERZOEK VAN DE VEILIGHEIDS
RAAD
De Veiligheidsraad der V.N. heeft
Woensdag een resolutie in overwe
ging genomen, waarin o.m. Israël
verzocht wordt, alle droogleggings
werkzaamheden in de gedemilitari
seerde zone van Hoeleh aan de Syri
sche grens te staken.
De resolutie wordt gesteund door
Frankrijk, Engeland. Turkije en de
V.S.
De raad ging tot Vrijdag uiteen.
Reeds enige maanden is een uit
tocht van Joden uit Irak naar Israël
aan de gang en tot op heden hebben
ongeveer 80.000 Joden, die van de
Iraakse nationaliteit afstand hebben
gedaan, het land verlaten.
Een aantal Joden is er in geslaagd,
vóór de regering hun bankrekening
blokkeerde, hun bezittingen te ver
kopen en hun geld naar het buiten
land te smokkelen.
De Iraakse regering staat de ver
trekkende Joden toe een kleine som
geld mee te nemen. Een aantal ver-
trekkenden, die trachtten grote som
men geld te smokkelen, is door de
douane aangehouden.
Sedert 1 Mei jl. hebben ongeveer
10.000 Joden Irak verlaten en nog
25.000 wachten op hun beurt om naar
Israël te reizen.
BEDEVAART-VLIEGTUIG NAAR] een aantal zieken die een bedevaart-
LOURDES VERTROKKEN. Gis- tocht maken naar Lourdes
teren is van Schiphol een toestel van Met grote zorg wordt een patiënte
de K.L.M. vertrokken met aan boord I het vliiegtuig in gedragen.
Een (mislukte) aanslag op zijn leven
^A EEN KORT VUURGEVECHT heeft de politie te Teheran een ter
rorist gearresteerd, die van plan was, een moordaanslag te plegen op
premier Mossadeq, die uit vrees voor een aanslag al vier dagen lang het
parlementsgebouw niet meer wil verlaten. De gearresteerde, Abdoel
Wassim Rafii, is op één na de belangrijkste man van de Feydan Islam
een zeer fanatieke groep, waarvan de naam betekent: zij die bereid zijn
hun leven te geven voor de Islam.
Dezelfde groep, waarvan nu in het geheel zeventien leden zijn gear
resteerd, heeft ook de dood van premier Razmara op haar geweten. De
leden zijn buitengewoon felle tegenstanders van alle vreemde invloeden
in Perzië.
Dat gaat alleen maar op, wanneer
de Perzische regering, na op Russisch
verzoek hebben geprobeerd zich te
verdedigen, niet in staat is zichzelf
te helpen.
Alle kranten eisen, dat er zo veel
mogelijk haast zal worden gemaakt
met de uitvoering van de nationali
satie. Zij geven echter toe, dat dan
meteen de vraag rijst, wie moet zor
gen, dat de olie blijft vloeien Mossa
deq heeft zich slechts zeer vaag uit
gelaten over het in dienst houden
van de Engelse deskundigen en hot
laten komen van Amerikaans perso
neel.
OORLOGSZUCHTIGE TAAL.
Terwijl minister Acheson te Wash
ington een nieuw beroep deed op
Engeland en Perzië om gematigd
heid te betrachten in hun geschil
over de nationalisatie van de olie,
kwamen vele Perzische kranten uit
met oorlogszuchtige artikelen.
Zij stellen de kwestie van de Per
zische olie voor als een heilige zaak
en verlangen, dat, wanneer de Engel
sen troepen sturen naar Abadan, de
heilige oorlog zal worden afgekon
digd. „Het sturen van troepen zou
politieke zelfmoord voor Engeland
betekenen", schreef een nationalis
tische krant.
Een andere krant zinspeelde op de
mogelijkheid van Russische inter
ventie en schreef, dat Russische troe
pen al gereed staan om Perzië bin
nen te rukken, wanneer de Engelsen
zo dwaas zouden zijn om te probe
ren het gebied van Abadan te bezet
ten. Het blad herinnerde aan het
RussischPerzische verdrag van
1921, dat de Russische troepen het
recht geeft, Perzië binnen te trek
ken, wanneer:
1. Een derde mogendheid gewapen
derhand probeert Perzië te over
weldigen;
2. Een derde mogendheid Perzië
probeert te gebruiken als basis
voor operaties tegen de Sovjet-
Unie.
Het Boliviaanse leger heeft zich gisteren van de macht in het land
meester gemaakt en een militaire junta ingesteld, die voorlopig het be
stuur in handen houdt. President Lagoitia is afgetreden en is uit het
land gevlucht. Er heeft geen bloed bij deze staatsgreep gevloeid.
De staatsgreep is een uitvloeisel van de verkiezingen van tien dagen
geleden, toen president Lagiotia werd verslagen door Paz, die echter
een te geringe meerderheid had om Lagoitia onmiddellijk te verdrijven.
Overeenkonvstig de grondwet zou de oude president nog een paar maan
den in functie blijven. Dan zou het parlement een opvolger voor hem
kiezen.
Victor Paz, die zijn kans afwachtte
om de macht in handen te nemen,
vertoeft sinds 1946 in ballingschap.
Zijn terugkeer zou ongetwijfeld ge
paard gaan met gewelddadigheden
en om dit te voorkomen is president
Lagoitia „vrijwillig'1 afgetreden (en
vervolgens haastig naar Chili ge
vlucht) na de macht in handen te
hebben gelegd van het leger.
De eerste daad van de militaire
junta was het afkondigen van de
staat van beleg voor het gehele land.
Er mag niet worden gestaakt. Er
is volmacht verleend tot een algeme
ne of gedeeltelijke mobilisatie van
het leger en van burgers, die kun
nen worden gebruikt om de openba
re orde te handhaven en door het
gehele land diensten te verrichten.
Wat de politieke kleur is van de
staatsgreep kan nog niet worden
vastgesteld.
De militaire junta heeft echter een
manifest uitgegeven, waarin wordt
meegedeeld, dat de nieuwe regering
toezicht zal uitoefenen op de mine
rale rijkdommen van het land en er
voor zal zorgen, dat die worden ge
bruikt voor het welzijn van het volk
en ten behoeve van projecten, die de
vooruitgang en de ontwikkeling van
het land tot doel hebben.
Amerika zal 2 millioen ton graan
naar het hongerende India sturen.
De Senaat keurde gisteren het voor
stel daartoe goed, met dien verstan
de, dat deze voedselzending door een
lening gefinancierd zal worden. De
aflossing van deze lening zal moe
ten geschieden met grondstoffen, die
Amerika kan gebruiken, als mangaan
en monaziet.
DRIEHONDERD DODEN IN~~
PAKISTAN.
In officiële kringen te Dacca
(Oost-Pakistan) is Woensdag ver
klaard, dat meer dan driehonderd
personen naar men gelooft om hot
leven zijn gekomen en 1.200 gewond
als gevolg van de wervelstorm, die
het district Faridpoer in Oost-Paki
stan Zondag jl. heeft geteisterd.
Naar gemeld zijn vijf dorpen ver
woest.
PORTUGESE KROONPRETEN
DENT ZWAAR GEWOND.
De Portugese kroonpretendent, de
hertog van Braganza, en zijn echtge
note, de hertogin Maria Francesca
van Braganza, zijn bij een auto-on
geval bij Thionvillc ernstig gewond.
De auto was op het vochtige wegdek
gaan slingeren en tegen de berm op
gereden. De hertog heeft een sche
delbreuk en zijn linkerschouder is
gebroken; voorts is hij over zijn hele
lichaam gekneusd. De hertogin heeft
een gebroken schouder; zij verkeert
niet in levensgevaar.
Beiden hebben verleden week te
Nancy het huwelijk van aartshertog
Otto van Habsburg bijgewoond.
PéTAIN NAAR NANTES?
Indien zijn gezondheidstoestand
dit toelaat zal ex-maarschak Pétain
van zijn verbanningsoord op het
eiland lie d'Yeu naar een militair
hospitaal te Nantes worden overge
bracht, zo verneemt A. P Gister
avond zou hierover op het ministe
rie van Justitie een bespreking heb
ben plaats gevonden, waaraan ook
door een hoofdofficier van gezond
heid van de Franse vloot werd deel
genomen. De overbrenging zou in
het geheim geschieden met een
vaartuig van de marine. De Franse
regering heeft echter hieromtrent
nog niets bekendgemaakt. Eén van
Pétain's vrienden verklaarde: „Dit
gebaar komt te laat, men zal hem
nooit meer kunnen overbrengen."
Naar het A.N.P. verneemt heeft de
Minister van Oorlog aan H.M. de Ko
ningin ter benoeming tot staatssecre
taris van oorlog met ingang van 1
Juni 1951 voorgedragen mr F. J.
Kranenburg te Rotterdam. Het ligt
in de bedoeling bij het ministerie van
oorlog twee staatssecretarissen in te
stellen, zodat ook de huidige staats
secretaris van oorlog, vice-admiraal
H. C. W. Moorman als zodanig zal
blijven optreden.
De taakomschrijving der beide
staatssecretarissen zal inhouden een
werkverdeling, welke betrekking
heeft op de personele en materiële
sector. De staatssecretaris Moorman
zal zich in het bijzonder belasten
met de personele aangelegenheden,
terwijl mr. Kranenburg de materieel
voorziening zal behartigen.
De aanstaande nieuwe staatssecre
taris is een zoon van de voorzitter
der Eerste Kamer, prof. mr. R. Kra
nenburg en thans advocaat en pro
cureur te Rotterdam. In een kort
onderhoud, dat het A.N.P. met hem
had, zei de te benoemen functiona
ris, dat zijn functie zowel de land
macht als de luchtmacht dekt en hij
die zal moeten uitoefenen in volle
dig „teamwork" met de minister cn
de heer Moorman. Verder vertelde
mr. Kranenburg dat hij overtuigd is
van de noodzaak ener zo snel moge
lijke materiaalvoorziening. Hij is re
serve-ritmeester der cavalerie en
commandeerde in 1947 de tactische
school der cavalerie.
Mr. Kranenburg is voorts voor
zitter van een der Rotterdamse af
delingen der Partij van de Arbeid,
lid van de Rotterdamse gemeente
raad en secretaris van de militaire
commissie van de Partij van de Ar
beid. Voorts is hij nog voorzitter der
plaatselijke commissie in Rotterdam-
Noord en lid van de gewestelijke
commissie van „Steun Wettig Ge
zag" en ook voorzitter van de afde
ling Rotterdam van „Het Groene
Kruis." Hij is 40 jaar.
A. C. de Bruyn
bij de Paus
De verbondsvoorzitter van de
K.A.B., de heer A. C. de Bruyn, is
gisteren met twintig andere func
tionarissen van de K.A.B., per KLM
op Schiphol aangekomen.
Over zijn audiëntie bij de Paus
vertelde de heer A. C. de Bruyn,
dat hij Z.H. had mogen vertellen
over het doel, de werkwijze en de
instellingen van de K.A.B.
Do Paus bleek hierover vol bewon
dering te zijn. „De Nederlanders zijn
een door God gezegend volk" zcidc
de heilige Vader, die daarbij tevens
gelegenheid vond zijn lof uit te spre
ken over kardinaal De Jong. „Zijne
Heiligheid vond het jammer, dat de
kardinaal door gezondheidsredenen
genoodzaakt was om een coadjutor
te vragen".
De heer De Bruyn heeft aan de
Paus verzocht tot de op 26 Mei in
Rotterdam' verzamelde leden een
korte boodschap te willen richten,
liefst in het Nederlands. „Zonder
aarzeling en niet enthousiasme wil
ligde de Paus dit verzoek in". Deze
pauselijke toespraak zal via band of
plaat in het Feijenoord-stadion ten
gehore worden gebracht.
BIJ BIOSCOOPBRAND
317 DODEN.
Bij de brand van Maandag in een
bioscoop te Kano in Noord-Nigeria,
blijken thans 317 pesonen te zijn om
gekomen. Van dit aantal kwamen
144 mensen in de vlammen om, 173
stierven naderhand aan hun verwon
dingen. De toestand van 57 personen
is nog steeds ernstig.
De eerste buitenlandse atoomge
leerde, die toegang zal krijgen tot
het geheel van de wereld afgesloten
domein van het Argentijnse atoom
onderzoek, is professor dr. C. J. Bak
ker, directeur van het laboratorium
van het instituut voor kernphysisch
onderzoek en hoogleraar aan de
Amsterdamse universiteit. Voor on
bepaalde tijd is prof. Bakker van
ochtend per vliegtuig naar Argenti
nië vertrokken.
Hij zal zich begeven naar het
eiland Huemel in het Nahuel Huapi-
meer bij Bariloche, waar die in Oos
tenrijk geboren professor Richter
het atoomonderzoek leidt.
Tijdens het bezoek, dat prins
Bernhard aan Argentinië bracht is
gebleken, dat daar belang wordt
gesteld wordt in het Nederlandse
cyclotron. Een model ervan neemt
President Péron deed zijn medede
lingen over de resultaten, die prof.
Richter zou hebben bereikt, eind
Maart. Prof. Richter verklaarde bij
die gelegenheid in staat te zijn
atoomenergie vrij te maken volgens
een geheel nieuwe methode, zonder
materialen te gebruiken die tevoren
als onmisbaar waren beschouwd. Het
in Argentinië ontwikkelde proces
zou wegens de goedkope grondstof
fen, die erbij worden gebruikt
zelfs goedkoper zijn dan het opwek
ken van electriciteit.
De verklaringen van president Pé
ron en prof. Richter zijn over het al
gemeen zeer sceptisch ontvangen.
KoAAettje...
professor Bakker mee op zijn reis. krachten.
Strijd prikkelt en staalt oivze beate
