De TT -PaceS in Assen op 7 Juli Voorbereidingen in volle gang Een verzameling van 350.000 bidprentjes De eed wan Madeleine WOENSDAG 16 MEI 1951 Ut LEIDSE COURANT IWEEUE BLAD PAGINA 2 Zittribunes voor 13.000 personen Met het oog op de internationale races om de Grote Prijs der K.N.M.V. op het circuit van Drente bij Assen op 7 Juli a.s. streeft de organisatie commissie reeds sinds weken naar nieuwe verbeteringen in de outilla ge, zo schrijft ons het T.T.-bureau. Elk jaar denkt men klaar te zijn, maar elke race brengt weer eisen en wensen naar voren, waarmede een volgende keer rekening moet worden gehouden. Zo wordt thans het talud bij Laaghalerveen voor zien van een zittribune met een ca paciteit van 2500 personen, terwijl men straks in De Haar een aaneen gesloten tribune dan van ongeveer 400 meter lengte cn geschikt voor niet minder dan 11.000 toeschouwers. Dan is er nog de zittribune in de S- bocht, met een capaciteit van enkele duizenden, zodat alleen rond de startplaats aan meer dan 13.000 per sonen een behoorlijke zitplaats kan worden geboden. Een belangrijke verbetering dus. waarvoor, onder lei ding van de Nederlandse Heide Maatschappij niet minder dan 5000 m3 grond moest worden verwerkt. Bovendien moeten waarschijnlijk alle pits enigszins achteruit worden SPORTCLUB LICHTFABRIEKEN Het programma van de wedstrij den, georganiseerd door de Sport club „Lichtfabrieken", ter gelegen heid van het 5-jarig bestaan, luidt: Bridge; Grote bridgedrive op Vrij dag 25 Mei voor gemeente-personeel in „Royal", Douzastraat. KlaverjassenNederlaagwedstrij - den, waarvan net programma als volgt is samengesteld: 18 Mei: SCL I—KNG I; SCL II— KNG II; 25 Mei SCL I—T. en D- I; SCL II—T. en D. II; 1 Juni: SCL I— KKF I; SCL II— MDS I;- 14 Juni: SCL ILBF I; SCL II—De Waard I. Schaken: Ook de schaakclub speelt nederlaag wedstrijden en wel: 17 Mei: SCL ILSG III de kl.). 24 Mei: SCL I—Philidor III (2e kl 31 Mei: SCL IVriendenschaar I (Prom.kl.); 7 Juni: SCL I—SPW I (2e kl.). Voetbal: Op 2 Juni wordt in de Leidse Hout een tournooi georgani seerd voor gemeente-personeel, waar aan deelnemen: Politie, Lichtfabrie ken en overige diensten. De wed strijden vangen aan te 5 uur. Vissen: Grote viswedstrijd voor alle Leidse bedrijven op Zaterdag 14 Juli in de Vliet of Nieuwe Vaart. Per bedrijf kunnen deelnemen 5 vissers cn 1 controleur. Aanmeldin gen uiterlijk tot 30 Juni bij de secre taris van de Sportclub Lichtfabrie ken. DAMMEN. Kampioenschap Bollenstreek. In de 1ste en 2de klasse is de beslis sing gevallen. De heer Jac. v. Poel van de damclub „Lisse Vooruit" be haalde de eerste plaats en zijn plaats genoot A. Balkenende Gzn. wist met 9 punten de tweede plaats te ver overen. Deze spelers van „Lisse Vooruit" promoveren naar de hoofd klasse. In de 2de klasse wist de zeer goed spelende N. Demmenie het kam pioenschap te behalen en dat dit op overtuigende wijze gebeurde bewijst wel duidelijk het feit, dat hij alle zes partijen wist te winnen. De tweede plaats 'bezette C. de Jong, de oudste speler van dit tournooi, 64 jaar, met 9 punten. Deze leden van de Sassenheimse club gaan allebei over naar de 1ste klasse. Nu resten nog enige zeer belang rijke partijen in de hoofdklasse. Daar gaat de strijd voornamelijk tussen de twee rivalen N. Hal (5 x titelhou der) en de oudkampioen van Leiden en Omstreken, W. Krom. Op het ogenblik staat Krom het beste voor met 10 punten uit 5 partijen. De Lisse Vooruitspeler Hal heeft 8 punten uit 4 partijen De af gebroken partij HalKrom zal ver moedelijk remise worden. Nu resten nog de volgende partijen: Krom Lubbe, Halv. d. Kroft en Hal Leeuwenberg. geplaatst, omdat de helpers nu uit de cabines mogen komen, als hun hulp gevraagd wordt. Men stelt zich te Assen nu eenmaal op het standpunt, dat de veiligheid voor alles gewaar borgd moet worden, en dit vergt grote offers. Men meent wel eens, dat de TT-races te Assen een lucra tieve „zaak" vormen, een indruk, gebaseerd op de enorme drukte, wel ke er steeds weer heerst, niet alleen van personen, maar vooral ook van vervoersmiddelen. In 1950 werden in totaal ongeveer 19.000 auto's, mo toren en fietsen geregistreerd, en voorts nog enige honderden bussen, die gratis geparkeerd werden. Er bestaat dus ongetwijfeld een zeer belangrijke bron van inkomsten, maar daar staan ontzaggelijke uitga ven' tegenover. Circuit en outillage verslinden duizenden guldens. Dat nu in totaal langs het circuit onge veer 17.000 toeschouwers een behoor lijke zitplaats hebben, is als gezegd het gevolg van uitgebreide, kostbare grondwerken. En dan is er nog d- entourage op de dag van de races zelf. Voorts zijn er ruim vierhonderd man in dienst van de organisatie buiten de niet betaalde officials terwijl de enorme parkeerterreinen eveneens telkens opnieuw voorzie ningen vragen. Ten slotte is er de weliswaar bescheiden, maar toch noodzakelijke ravitaillering van ruim.drie duizend man, plus 600 man politie, die allen op een of an dere wijze hun medewerking aan de organisatie verlenen. Daarbij zijn om en de bij 150 offi cials, enige honderden personen uit de handel, die met de races annex is, een 125 man medische dienst etc. Deze cijfers geven tevens een in druk van de enorme omvang, welke de races te Assen hebben genomen. Een groei, welke het ieder seizoen pasklaar gemaakte jasje steeds weer te klein doet zijn en reden is, dat de organisatie practisch geen pauze kent, maar zodanig is geworden, dat, nadat de ene race van stapel gelopen is, de kiel voor de volgende reeds weer wordt gelegd. VOETBAL ENGELAND—NOORWEGEN ((AMATEURS) 2—1. De amateur voetbal interlandwed strijd EngelandNoorwegen, welke te Middlesbrough werd gespeeld, ein digde in een 21 overwinning voor de Engelsen, die bij de rust met 2-0 leidden. ZEER INTERNATIONALE WEDSTRIJD. Zaterdag wordt in Great Neck, niet ver van Lake Success, een voetbal wedstrijd gespeeld tussen leden van de delegatie der V.N. en leden van het secretariaat van de wereldorga nisatie. Deze ongewone voetbalmatch is g organiseerd door de voetbalclub van de staf der Verenigde Naties en de opbrengst voor het zenden van voedsel naar India. Tot nu toe heeft de staf daarvoor een bedrag van elf duizend do-llar bijeengebracht onder leiding van een comitée dat op initia tief van dr. Ralph Bunch is opge richt. Het was de Joego-Slavische ge delegeerde Bebler, die de wedstrijd zulk een aardig idee vond, dat hij op zich nam de delegaties aan te sporen een ploeg te vormen, die het tegen het eltfal van het secretariaat zou op nemen. ALPHENS ELFTAL TEGEN BOLLENSTREEK Voor de op Zaterdag 26 Mei a.s. in de Bollenstreek te spelen voetbal wedstrijd tussen een elftal uit de Bollenstreek en dat uit Alphen is het Alphense elftal samengesteld. Hierbij is ermede rekening gehou den, dat de spelers van de vereni ging „Alphen" wegen het vaststellen van de competitie wedstrijd Alphen —Wassenaar op Zondag 27 Mei niet beschikbaar waren. Ook zal slechts éénmaal tegen de Bollenstreek ge speeld worden, daar de Alphense verenigingen geen interesse hebben voor twee ontmoetingen tegen de Bollenstreek, zoals dit door het afde lingsbestuur aanvankelijk was vast gesteld. Het elftal ziet er nu als volgt uit: Doel: v. d. Mark (ARC). Achter: Roest (ARC; Naber (Al- phia). Midden: v. Heusden (ARC); Win kel (Alphense B.); Leeuwenhoek (Alphia). Voor: Schollaert (ARC): W. de Jong (Alphia); Rijsdam (Alphia); de Hoed (ARC); v. d. Linden (ARC) Res. Kramer (Alphia) Uithol (Al phia); Achthoven (Alphia) en de Bruijn (Alphense Boys). VOORL. NED XI-TALDERBY COUNTY. Het voorlopig Nederlands Elftal, dat Woensdag 30 Mei a.s. in het olympisch stadion te Amsterdam een oefenwedstrijd tegen de Engelse profclub Derby County speelt, is als volgt samengesteld: Doel: Kraak (Stormvogels). Achter: de Jong (ADO) en Schij- venaar (EDO). Midden: v. Schijndel (SW), Ter louw (Sparta) en Biesbrouck (RCH) Voor: v. d. Tuyn (Hermes DVS); Kuneman (HBS); v. Melis (Eindho ven); Lenstra (Heerenveen) en Groeneveld (Haarlem). Die is dus dezelfde ploeg, die Zon dag 15 April jl. te Amsterdam een 54 overwinning op België behaalde LAWNTENNIS NEDERLANDERS NAAR WIMBLEDON. Naar het A.N.P. verneemt ligt het in de bedoeling van het bestuur van de K.N.L.T.B. de dames mevr. Schmier en mej. Hermsen en de he ren van Swol en Rinkel uit te zen den naar de Wimbledonkampioen- schappen, welke van 25 Juni t.m. 7 Juli te Londen worden gehouden. ATHLETIEK. K.A.V. DE BATAVEN De leden van de Bataven worden erop attent gemaakt, dat er heden avond geen training op de Sintel- baan is. Zonder uitzondering worden allen verwacht in de kapel van het Lidui- na-gesticht aan de Zoeterwoudse- singel. Ieder wordt verzocht precies kwart voor acht in de kapel aanwe zig te zijn. Dan wordt n.l. de eerste avond van het triduum gehouden. Alleen door de aanwezigheid van al le leden kan het triduum een waar dige opening van de herdenking van het 20-jarig bestaan worden. Wat betreft de viering van a.s. Zondag, kan nog als interessante bij zonderheid worden vermeld dat de oprichter van de vereniging, de heer Jac. Janson, eveneens onder de reu- nisten aanwezig zal zijn. HOCKEY IERSE DAMES WINNEN VAN WESTELIJKE COMBINATIE. Het Ierse damestoerelftal, dat de zer dagen enige wedstrijden speelde tegen Nederlandse elftallen, kwam gisteren in het strijdperk tegen een westelijke damescombinatie op het terrein van BMHC te Bloemendaal. De gasten wonnen met 51. Bij de rust hadden zy een 30 voorsprong. De Hollandse ploeg bestond uit jon ge, aankomende speelsters, die het in technisch en tactisch opzicht tegen tegen de Ierse dames moesten afleg gen. Vooral in *de eerste helft had den de gasten een stevig overwicht en door het hoge tempo werd de westelijke verdediging herhaaldelijk onder hoge druk gezet. De Ierse voorhoede speelde goed samen, ter wijl het schieten over het algemeen vrij zuiver was. BOKSEN LUC VAN DAM SLAAT JIMMY DAVIS. Luc van Dam behaalde in de Ahoyhal te Rotterdam een punten- overwinning op de Engelse midden- gewichtbokser Jimmy Davis. POSTDUIVEN. Het Oosten. Wedvlucht vanaf Neufville; in concours 380 duiven. Gelost om 12 uur met vrij sterke N.O. wind; eerste prijswinnende vogel 3.14.3 uur, snelheid 838.10 m. per min., laatste 3.57.1 uur, snelheid 766.39 m. per min. Uitslag: W. Nagtegaal 1, 3, 9, 26, 40, 49; W. Roest 2, 21; J. de Weerd 4. 5, 16, 25, 34, 48, 56, 57, 59, 67, 68, 75; J. Boekkooi 6, 12, 14, 17. 27, 45. 47, 52, 66, 69; A. Prins 7, W. van Ommen 8, 23, 35, 43, 74; J. Pauw 10. Leidse Postduivenclub, Jeugd groep-wedvlucht vanaf Tilburg; eerste vogel geconstateerd te 3.25.09, de laatste te 3.51.11 uur Uitslag: B. Brandt 1 en 14; K. Peter 2 en 21; J. Driessen 3 en 19; J. Optendrees 4 en 5; J. v. d. Weele 6, 7, 16 cn 24; J. Dreef 8; A. Groenewegen 9 en 13; 5. de Haas 10. Leidse Concourscommissie. Wedvlucht met oude duiven vanaf Vilvoorde. Afstand plm. 138 km; In concours 1828 vogels, gelost te 7.35 uur met Z.W. wind. Ie duif te 9.25.11 (1254.31 m/min.); laatste duif te 9.4.346 (1093.13 m/min.). Uitslag: J. Fascl 1, 16. 56, 73. 102. 173, 195; M. Schroder 2; J, v. Alphen 3, 7, 11. 12, 22, 23, 37, 91, 193, 312. 313; H. van Riet 4, 58; H. van Alphen 5, 361; W. Kapaan 6, 31, 394; J. van Wezel 8. 224; D. v. d. Berg 9. 245: P Gijsman 10. 19, 49, 54, 103, 146, 256, 268, 282, 304, 305, 309, 331, 332, 350, 352, 359. Uit een zeldzame collectie spreken drie eeuwen historie LANGS KWAM bij de verzamelaar van bidprentjes Leo Bistcrzosch in Amsterdam een jongeman binnenlopen, die vroeg, of de antiquair ook belangstelling had voor een „poorterseed" uit zijn familie-archief, een document dat destijds aan poorters bij hun aanstelling werd gege ven en historische waarde kan hebben. De verzamelaar keek de naam eens in die in het stuk vermeld stond, en meende aanvankelijk, dat het geen enkele zin had, dit papier, hoe fraai ook in oud-Hollandse letters geschreven, te kopen Totdat hij zich ineens iets herinnerde. Hij dook in zijn verzameling van 350.000 prentjes, had in twee tellen de naam ge vonden en kwam even later bij zijn bezoeker met de verrassende me dedeling, dat hij de afstammeling was van een priester, die voor zijn wijding gehuwd was geweest. Een drie eeuwen oud genealogische merk waardigheid was aan het licht gekomen. Wie is de heer Bisterbosch, die dergelijke stoute stukjes uithaalt en welke waarde heeft zijn verzameling bidprentjes? Deze verzamelaar is een man, die dertig jaar in dit door hem geschapen en bijna door niemand beoefend vak zit, dat hij combineert met een grote postzegel- en platen- handel. Hij verzamelt alle bidpren tjes die er maar zijn op de wereld en heeft daarmede een wonderlijk stuk geschiedenis in beeld bijeen ge bracht. Wil men staaltjes van typo grafie uit de tijd waarin Senefelder de kunst van de litho uitvond, of van de eerste kopergravures of staal- drukken? Wil men de oudste perka menten bidprentjes zien, waaronder er zijn die door pastoor Marius ge schreven zijn, of plaatjes die op zijde gedrukt zijn, of op papier met een fraai borduurrandje, waarvan wij er een aantroffen van de Haagse druk ker Govers, dan kan men daar in de Sint Luciensteeg in Amsterdam ont dekkingen doen en de tijd bestude ren, waarin dit typische gebruik in ons land is ontstaan en zich in een deel van Europa en enkele landen daarbuiten heeft uitgebreid. Historische plaatjes Er zijn bidprentjes van histori sche figuren onder, zoals van alle pausen vanaf Pius VI, de gevangene van Napoleon die onderweg naar zijn ballingsoord stierf, tot de voorgan ger van de huidige paus toe. Men vindt ei* grote figuren, zoals pater Roothaan, Alberdinck Thijm en Schaepman, of typische figuren als pastoor Scholten van Ameland, die daar heel jong al geplaatst werd en er vijftig jaar als herder bleef, in welke tijd hij o.a. de vader en moe der van kardinaal De Jong trouwde en hun kind Joannes doopte. Al bla derende in deze collectie komt men mensen tegen die nooit vermoed zullen hebben, dat er ooit een bid prentje te hunner gedachtenis ge maakt zou worden, zoals van Lord Baden Powell, voor wie de katholie ke verkenners zoveel eerbied had den, dat zij het niet konden nalaten na zijn dood een bidprentje van hem te laten drukken. Men vindt er de namen in van onze zouaven, met hun grote bezielers pastoor Helle mans uit Ouden bosch en pater Kruyff uit Amsterdam, van pries ters, die in het veldgrijs gestorven zijn in de beide wereldoorlogen en van hun voorgangers, die in de tijd van de Kulturkampf voor Bismarck hebben moeten vluchten. In het zwart. De verzamelaar heeft een rubriek bidprentjes van mensen die als pel grim in Lourdes zijn gestorven. Hij heeft plaatjes van degenen, die tij dens net bijwonen van de Mis de geest gegeven hebben; of die in het harnas van de verzetsstrijder zijn gevallen, plaatjes van kinderen, voorzien van de kostelijkste poëzie, waartoe oen man als Guido Gczelle in puntdichtjes kon komen; van de herinneringsrcgels, dio men neer schreef, voor gestigmatiscerden, klopjes, zusters-weduwen en zij die negentig en honderd jaar zijn ge worden. Men ziet met verrassing het bidprentje van Lode wijk XVI, Jiet slachtoffer van de Franse revolutie, tc voorschijn komen, om even later dat van pater Bernard, de beroem de predikant uit de vorige eeuw, Peerke Donders of dat van de Bel gische incivieke priester Cyricl Ver- schaeve, in handen te krijgen. Hot laatste was alleen zwart te krijgen en mocht in België niet verkocht worden Zo zijn er nicer van die typische tijdsbeelden onder de bidprentjes. Ah een klaroenstoot eindigt de tekst op het plaatje van Pieter Jong, de bekende zouaaf uit Lutjebroek: „En Samson, opnemende een kinnebak eens ezels, heeft daarmede duizend man doodgeslagen Karakteris tiek is ook het plaatje van een sol daat uit de oude garde van Napo leon, die men laat uitroepen: „Adieu vanuit de hemel zal mijn oog over li waeksaem blijven. Adieu, mijn wapenbroeders, brave compagnons des armes, adieu, tot het wederzien bij de God der heirkrachten Iedere tijd heeft zijn eigen karak ter, ieder bidprentje had het ook. In artistieke waarde winnen het de oudste, die met hun fraaie oud-Hol landse letters op zwaar geschept pa pier of perkament soms prachtige staaltjes van drukkunst zjjn. Het bidprentje leent zich tot het oplos sen van genealogische puzzles. Het kan ook folkloristische waarde heb ben, zoals blijkt uit de volledige ver zameling nationale costuums, die de heer Bisterbosch met zijn bidpren tjes heeft weten aan te leggen. De verzameling is zo volledig, dat van ons land de katholieke geslachtsna men voor 95 procent er in vertegen woordigd zijn. De hartstocht om zijn collectie zo volledig mogelijk te hou den heeft de heer Bisterbosch reeds 20.000 arbeidsuren gekost in de der tig jaar waarin hij zijn verzameling heeft opgebouwd. De Rijnklievers Lcicleidorp). Wedvlucht met oude duiven vanal Quiévrain. Afstand 203 km: in con cours 123 duiven, welke om 7.45 g. lost werden met een koude N.Z.W wind. De le prijswinner werd gecon stateerd om 10 17.10, snelheid 1329 2' meter per minuut, de laatste prijs winner om 10.30, snelheid 12.18 m Uitslag: C. F. W. Truyers ,Tr. 1 en 24 M. Jongelecn 2. 3 en 22; A .v. d Pluym 4, 15 en 20; Ph. J v. Lecu wen 5 en 25; Ant. Polak 6 cn 9; A Rijsbergen 7 en 11; H. B. Bonneui 8; F Wassenburg 10 cn 23 Volgende week concours afd. C op St. Quen tin ten bate van de Zuid Hollands Vereniging Het Groene Kruis. De Blauwe band Comb. Sassenheim- Lisse. Op Zaterdag 12 Mei 1951. werd een wedvlucht met oude dui ven vanaf Neufvilles (B> 190 km. gehouden. In concours 106 duiven, deze werden gelos te 12 uur. Aan komst eerste duif 3 uur 42 min. 2 sec. snelheid 879 meter per min., laatste duif 4 upr 6 min. 55 sec. snelheid 770 meter per min. G, B. Roodenburg 1,2,23,24; H. van Niekerk 3,4,16; J. A. Meeuwissen 5. 10.12.27; W. Buurman 6,11,21; H. J Krom 7,13,17,19; C. v. d. Zwart 8,9. 25; A. P. Eist 14,15; P. C. Baartman 18; L. de Ridder 20; C. v. d. Veek 22, S. v. Ruiten 26. „De Zwaluw" (Voorschoten) Wedvlucht vanaf Quiévrain. Afstand 198,55 km. In concours waren 265 duiven. Gelost met ZW-wind om 7.45 uur. De eerste duif geconstateerd om 10 uur 13 min. 48 sec. en bereikte een snelheid van 1334,40 m. per mi nuut. De laatste prijswinnende duif werd geconstateerd om 11 uur 22 min. en 39 sec. en bereikte een snel heid van 1258.50 m. per min. De prii- zen werden als volgt behaald: Fr. Hendriks 1, 2. 3, 9, 26; G. Schrijvers 4, 49; K. I. Waasdorp 5. 6, 7, 23, 29; V. L. Pierlot 8. 13, 24. 33. 50: G. Zwaan 10. 18. 21; P. v. d. Voort 11. G. Teske 12, 30; A. de Graaf 14; F. C. van Heusden 15. 51: H. H. J. v. Klaveren 16. 19, 38, 39; J. P. v. d Assem 17, 22. 27, 37, 41. 43, 47, 52; C. J. v. d Wal 20; C. Zwaan 25. 44; A W. Querreveld 28, 36. 45: J. W. v. d. Hulst .1, 40; M. Wolleswinkel 32; II. Schoo 34; H. Verhoork 35; M. Th. v. Oerne 42; A. van Haastrecht 46; B. M. Keijzer 48 en C. de Mooij 53. „Reisduif" (Hazcrswoudc) Een wedvlucht met oude duiven vanaf Neufvilles afstand 177 km. In con cours waren 117 duiven, die werden gelost om 12 uur, met NNO-wind cn prachtig weer. De eerste duif be reikte zijn hok om 3 uur 19 min. en 12 sec. en had een snelheid van 890 meter per min., de laatste prijswin nende duif kwam aan om 3 uur 38 min. en 53 sec., en had een snelheid van 81e m. per min. De prijzen wer den als volgt verdeeld: P. van der Malen 1, 6, 8: A. van W'alderveen 2. 21: J. van Klaveren 3, 9; W. G. de Jongh 4, 5, 15. 23; P. J. Fase 7 W. Lindhout 10. 13, 19; G. van Kemp 11; C. Groen 12, 18; K. Starrevold 14, 16; N. van den Bosch 20; A. H. Fase 22. De Postduivenver. Warmond n Wedvlucht vanaf Quiévrain. afstand 206 km. Snelheid eerst getoonde 1302,36 m. per min. A. de Vroomen 1; M. de Vroomen 2, 3, 4, 8, 11; M. v. Stcin 5. 7; P. v. d. Drift 6; W. v. Leu- vcren 9; J. Niekerk 10; Q. Beugels- dijk 12; A.Bontsma 13; D. Tussen 14. „Dc Blauwband", Alphen a/d Rijn. Wedvlucht vanaf Quiévrain, plm 200 km., met 222 duiven, gelost 7 45 uur bij Z.W. wind; l duif arriveer de 10.15.52 u., de laatste 10.32.06 u C. van Ofwegcn 1.3.4.; T, Lagcrweij 2; P. G. Borgcrs 5.7: M. Groeneveld 6„10; H. van Vegten 8,9. „Alphense Vriendenclub". -— Wed vlucht vanaf Neufvilles, plm. 180 km. met 190 duiven, gelost bj| N. N-0 wint; de eerste arriveerde 3.20.5 uur, de laatste 4.4.35 uur. H. P. de Wit 1; A. Vernes 2; J. Vernes 3, 4; W. Tromp 5; J. van Geen 6; H. Hooge- veen 7,8; D. v. d. Ham 9; J. Martens 10. Inlichtingen gevraagd. Een mijn heer kwam het politiebureau binnen en vroeg aan de dienstdoende briga dier, of hij even de man mocht spre ken, die de vorige nacht bij hem had ingebroken. „Waarom wilt U die man spre ken?", vroeg de brigadier. „Ik zou graag willen weten" ant woordde de man, „hoe hij binnen Is kunnen komen zonder mijn vrouw wakker te maken. Naar het Frans van CHARLES DESLYS 20) .Ik zal er aan denken" antwoordde Madeleine. Hij sprak lang met haar, met Bar- nabé en met Gandion. Deze laatste vertrouwde Justin niet geheel en al. Hij deelde aan de twee anderen zyn wantrouwen mee. „Men zal hem in het oog houden!" beloofde Barnabé. Madeleine had het zwijgen be waard. Justin vertrok dc volgende morgen In de vooravond bracht hij nog een korf afscheidsbezoek bij de kapitein. Op vt ogenblik van scheiden, nam de grijsaard de hand van de officier en die van zijn dochter, en die twee handen in de zijne verenigend, zei hij: „Wellicht zal ik er niet meer zijn, wanneer gij elkaar zult weerzien en te zamen naar de kerk zult gaan. Herinnert u mijn dan! Mijn vurigste wens is, dat gij gelbkig moogt zijn! Ik zegen u" Toen Justin vertrok, had hij tot Madeleine gezegd: „Ons geluk hangt van u af, moe der!" Zij vergat dit niet! Haar geduld en moed was versterkt. Zij zette zich weer aan het werk, liet elk gezin, el ke persoon van Vittel de revue pas seren en zocht steeds opnieuw. Om haar te helpen, bevond zich thans Barnabé bij haar. Tegen het einde van het seizoen, wanneer er geen baden meer wer den genomen te Vittel, had hij tot meester Jean gezegd: „Ik ben thans zonder betrekking. Het werk keert weer tot u terug. Spaar daarom uw krachten en neem mij voor vast in uw werkplaats. Gij zult mij helpen en met uw raad bij staan". Enige tijd daarna voerde een jachtpartij de jonge advocaat, die Jean Michaud verdedigd had, toe vallig naar Vittel. Men herinnert zich de heer Rey- nal en zijn bewondering voor de heldhaftige Madeleine en zijn goed heid voor haar kinderen. Zij herkenden hem aanstonds en omringden hem als een oude vriend. Reynal was nauwelijks vijf en twintig jaar. Zijn sucoes en zijn ta lent waren reeds erkend, maar hij was een eenvoudige en vrolijke jon gen gebleven. Na de vrijspraak, waartoe hij zo veel had bijgedragen, was men van elkaar gegaan, zonder dat Madelei ne hem zijn honorarium had kunnen betalen „Later", antwoordde hij, „ik zal schrijven, ik zal komen." Hij was nu gekomen en Madeleine na hem opnieuw bedankt te hebben, vroeg hem: „Hoeveel zijn wij u schuldig? Er moet nu einde aan komen." De jonge advocaat keek haar glimlachend aan. Jeannette zat op haar knie. Hij boog zich naar haar. „Omhels mij, kind" zei hij. Toen het meisje gehoorzaamd had, wendde hij zich glimlachend tot de moeder: „Nu ben ik betaald!" antwoordde hij. „O dring niet verder aan, wij zullen er later nog wel eens over spreken, als gij de erfenis van An- selmus hebt." Madeleine schudde droevig het hoofd. „Hoe!" zei Reynal „nog niets?" „Niets!" Michaud was niet thuis hij had een karwei aan een naburige hoeve. „Kinderen ,"zei Madeleine, „gaat uw vader roepen" „Stoor hem toch niet", wilde de bezoeker protesteren. „'t Is zó donker" zei ze, „Jcan zal wel klaar zijn met zijn werk." Reeds waren de kinderen vertrok ken. „Laten we in de tuin gaan" her nam Madeleine, wij zullen er alleen zijn. niemand zal ons kunnen horen en wij zullen kunnen praten". De tuin, die zeer groot was, eindig de in èen mooi bosje. Aan dc ander bevond zich een haag. Reynal, door Madeleine geleid zette zich neer op een bank onder een prieel. Diepe stilte heerste rondom. De avond begon reeds tc vallen. „Zeg mij alles", hernam dc advo caat. „wat gij weet. wat gij gezien en gehoord hebt." Zij verhaalde hem van haar naspo ringen wat zij had menen te zien. wat zij had gehoord, de vijandigheid van de een. de sympathie van de ander. Zij vertelde hem welke per sonen haar verdacht waren voorge komen. Een troep goochelaars en koorddansers, die op vaste tijden te Vittel kwam, had zich daar bevon den ten tijde van de moord. Made leine wachtte hun terugkeer af. Zij verhaalde al haar ontmoedigingen, al haar verwachtingen. De jonge verdediger luisterde ir/et levende belangstelling naar haar en antwoordde: ,Ik zie nog geen spoor, maar vol hard! Slechts weinig is nodig om ons op het spoor te brengen, een klei nigheid soms. Ook ik verlang innig het doel te bereiken, en tot degenen te kunnen zeggen, die getwijfeld hebben: „Gij ziet wel, dat wij gelijk hadden" Verontrust u niet meer over hetgeen gy mij schulidg zijt". ver volgde hij, „uw overwinning zal mijn overwinning zijn. Houd mij op dc hoogte van uw minste ontdekkingen Schrijf mij of kom zelf. Op welk ogenblik het ook zij, vrees niet, een beroep tc doen op mijn vriendschap' „Dank u" mompelde Madeleine. En daar zij peinzende voor zich bleef uitstaren, hernam hij: „Hebt gij soms iets vergeten mij te zeggen? Een vermoeden? Zelfs een onwaarschijnlijk? Gij moet nrij alles zeggen, spreek" „Welnu" zei zij met fluisterende stem„ik heb iets als een instict dat iemand hier de waarheid weet" „Zo!" ..En hetzelfde vertrouwen is bij mijn zoon Justin opgekomen. „Een reden tc meer. om mij niets te verzwijgen. Is het iemand, die ik ken?" „Gij hebt hem ten minste gezien. Hij heeft voor het hof vn assisen ge tuigenis afgelegd." „Tegen Jean Michaud?" „Voor en tegen hem" „Gandoin?" „Ja," riep Madeleine uit, „gij hebt het geraden" „Gandoin?" zei de advocaat. „Neen. dat is niet mogelijk. Hij is een nietsdoener cn een losbol, maar hy is niet in staat, dat geheim, dat hem zozeer zou drukken, zo lang tr bewaren. Bovendien zou hij dc streek verlaten hebben." Zij keken elkaar zwijgend aan. „Gandoin," mompelde Reynal na een poos. „Inderdaad, zijn getuigenis heeft mij zeer zonderling toegesche nen, ja. ja. ik ken heir/, cn sedert lang. Wij zijn samen op het college en later op de hogeschool geweest. Hij was een losbol, maar een sluwe kerel. De luiheid en zijn ondeugden hebben hem meegesleept. Ik geloof hem wel in staat tot een diefstal, maar niet tot een moord, daartoe is hij te laf." „Indien hij de misdaad niet gedaan heeft," merkte Madeleine op. ..kan hij er toch aan medeplichtig zijn" Wordt vervolgd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1951 | | pagina 5