S)e
De Paus sprak
Nederlands
In afwachting van de aanval
Morgen
volle maan
Ook Bradley is het oneens
Zijn politiek was gevaarlijk
met MacArthur
Geschil om Perzië's olie
WOENSDAG 16 MEI 1951
42ste JAARGANG
Directeur: C. M. v. HAMERS VELIJ
Hoofdredacteur: L. C. J. ft00ZEN
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 73826. Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. rnnd., t S.15 p. kwart. Franco p. p. t 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. relefoontjes t 130
SOBERHEID
P*R wordt, gelijk minister In 't Veld
heeft aangekondigd, een lande
lijke actie op touw gezet voor verso
bering, een actie, welke gesteund
wordt door de Nederlandse Jeugd
gemeenschap, en menig ander genoot
schap. De regering moge daarbij al
lereerst op 't oog hebben de betalings
balans. welke zo scheef hangt als de
lamp in vele huisgezinnen, de mede
werking, welke de verschillende ge
nootschappen aan de actie hebben
toegezegd, is een teken, dat er een
diepere beweegreden aan ten grond
slag ligt dan alleen maar bezuinigen,
bezuinigen en nog eens bezuinigen.
De Quatertemperdag van heden en
de volgende schijnen een uitgezochte
gelegenheid om de versobering aan te
prijzen, doch de schijn bedriegt. De
reden, dat wij enige dagen op de volle
ontplooiing van de actie vooruitlopen,
Is de persoonlijke omstandigheid, dat
wij er enige weken tussen-uit trek
ken en alvorens buiten-gaats devie
zen te gaan verteren, nog even de
versobering willen aanbevelen!
Dat we desondanks, zonder daarin
huichelarij te onderkennen, de ach-
terblijvenden soberheid durven voor
praten, is een bewijs te meer, dat
het bij deze actie, naar ons gevoelen
ten minste, om andere dan om gelds
waarden gaat. De gevolgen ervan zul
len wel bezuiniging zijn, doch het
streven ervan mikt in hoger richting.
LJET is altijd een voorrecht en in
dat geval bovendien een gemak,
te schrijven voor een zo degelijk-
Christelijke lezerskring, als de stad
Leiden, de Duinstreek en het Rijn
land blijkens de statistieken herbergt.
Er is geen kans op misverstand bij
de bewering, dat soberheid en levens
geluk recht evenredig tot elkaar
staan, de soberheid niet opgevat als
stoffelijke ontbering doch als een ge
steltenis om van de goederen der
aarde gebruik te maken met mate.
Men zal ons smalend voor de voe
ten werpen, dat in vele gezinnen het
gebruik maken van de aardse goe
deren beneden de maat is komen te
liggen.
Het wordt niet ontkend.
Doch dan rijst er tóch enig mis
verstand aangaande de bedoelingen
van de versoberingsweek, zoals wij
die zien. En dan is het tóch een goe
de aanleiding de Quatertemperdag
er in te betrekken (dit ter loops:
Quatertemperdag heeft niets met
„kwaad" te maken, doch betekent
..vier seizoenen"; in ieder jaargetijde
vallen drie vasten-dagen). Op zo'n
Quatertemperdag wil het gebruik, dat
er, behalve slechts één volle maaltijd
op tafel, geen suiker in de thee wordt
gedaan. Men kan tegen dit huismoe
derlijk ingrijpen in onze dierbare
levensgewoonten mopperen (het
helpt toch niets); men kan óók het
bittere vocht slikken als mede-offer
tje voor een zo groot belang als de
vorming van goede priesters. De ge
dachte, één gemeenschap te vormen,
wordt meer door gezamenlijk offe
ren bewerkstelligd dan door geza
menlijk feesten (ofschoon alles op
zijn tijd).
I"\E thee zonder suiker op Quater-
temperdag is precies, wat de ver
sobering beoogt. Deze is geen doel,
maar middel tegen de volkskwaal van
neiging tot weelde en gemakzucht.
Hoe men al degenen, die van het
Christendom niets weten of weten
willen, geestdriftig moet maken voor
een onaangenaam geneesmiddel, dat
het volkswelzijn bevordert, is ons
niet duidelijk. Ook bij Christenen is
niet altijd een hogere beweegreden
uitgesproken de - drijfveer, doch de
stemming in het Christendom is na
drukkelijk soberheid in leefwijze en
zo al niet (om een vroom woord te
bezigen) onthechting, dan toch zeker
een niet boven alles waarderen van
de vergankelijke goederen.
In de practijk van het leven komt
daar vaak niet veel van terecht, maar
iedereen proeft, wat de ware geest
van het Christendom is, wanneer
om een voorbeeld uit het verleden te
nemen de nonnen van de adellijke
abdij van Leeuwenhorst bij Noord-
wijk aanvankelijk zo sober en een
voudig leefden, dat de angelus-klok
aan een boom bengelde, terwijl de
abdij later tot grote rijkdom en een
weelderiger manier van leven ge
raakte. De overgang tot weelde en
tot gemakzucht is ieder mens van
nature eigen en wordt tegenwoordig
hevig aangezet door de behoefte
prikkeling van vermaak en gemak.
Daartegen keert zich de versobe-
rings-week.
HET is een gezonde opvoedkundige
stelregel, dat men kinderen niet
in alles hun zin moet geven. Een ver
troetelde jeugd geeft een slap ge
was.
Deze stelregel geldt niet minder
voor volwassenen.
Wanneer een heel volk erop uit is
zichzelf in alles zijn zin te geven
wordt het een slap en lummelig volk,
dat ook als 't niet van buiten
wordt bedreigd aan eigen zwakte
wegkwijnt.
De troepen van Hannibal waren
geen knip voor de neus meer waard,
toen zij in het weke klimaat van
Zuid-Italië op hun lauweren hadden
gerust. Het behoeft geen bewijs, dat
de zin voor weelde en genot in ons
volk de laatste tientallen van jaren,
in 't bizonder sinds de jongste oorlog,
onrustbarend is gestegen in alle stan
den, zonder uitzondering. Zelfs de
oerenstand, zo lang trouw aan be-
->nken degelijkheid, is op het hel-
*d vlak geraakt.
n feite komen sommige lagen niet
of spaarzaam aan weelde en gemak
zucht toe, doch de stemming, de be
geerte ertoe is overal in overspan
nen mate aanwezig.
Deze begeerte, indien tijdelijk, wekt
nieuwe, steeds-verdergaande strevin
gen. Deze begeerte, indien door de
omstandigheden onvervulbaar, wekt
ontevredenheid en afgunst.
Vervuld of onvervuld heeft ze tot
enig gevolg het natuurlijk levensge
luk tot in de wortel aan te tasten en
stekeblind te maken voor de hogere
waarden, door welke het mensdom
verheven is boven de natuur. Het ge
luk van het leven wordt nagestreefd
daar, waar het ons juist ontglipt.
Het geluk des levens ligt in trouwe,
desnoods harde plichtsvervulling,
doch ook deze plichts-vervulling
heeft kop noch staart wanneer ze niet
bezield wordt door het opgewekt af
leggen van rekenschap aan een veel
hogere autoriteit dan de Staat kan
opbrengen.
Het lijkt ons daarom zo moeilijk
louter op grond van staatswelzijn het
volk soberheid voor te houden, al
juichen we de poging toe en al kan
men met elk resultaat ervan tevre
den zijn.
OFFICIëLE HERDENKING VAN
HET JUBILEUM VAN PHILIPS.
Gisteren werd in Eindhoven offi
cieel het zestig jarig bestaan van de
N.V. Philips' Gloeilampenfabrieken
herdacht. Een van de hoogtepunten
van de herdenking was de onthul
ling van een standbeeld van dr. A.
F. Philips, door de burgemeester van I
Eindhoven, mr. H. A. M. T. Kolf
schoten. Bij de plechtigheid waren
o.m. Philipsdirecteuren uit dertig
landen aanwezig.
Een overzicht tijdens de rede van
Ir. F. J. Philips na de onthulling van
het monument.
„RODE DEKEN" ONGEWENST
Dr. Hewlett Johnson, de „rode
deken" van Canterbury, die heden
avond op een bijeenkomst van het
(commnistische) „Haagse Vredes-
comité" zou spreken zal niet komen.
De regering heeft hem nl. de toegang
tot ons land geweigerd, omdat zij
voorziet, dat dr. Johnson hier onge
wenste politieke activiteit zal ont
wikkelen.
Reeds eerder is gemeld, dat de
communisten blijkbaar bezig zijn
voorbereidingen te treffen om ook
aan hun zijde vliegtuigen in de strijd
te werpen, die dm hun bases in
Noord-Korea en niet ir. ?Jands;oerijc
zouden moeten hebben, om geallieer
de vergeldingsaanvallcn op laatstge
noemd gebied te voorkomen.
Een hoge functionaris van het
hoofdkwartier tier Amerikaanse
luchtmacht in het Vent' Oosten heeft
Dinsdagavond hieco\w medegedeeld,
eist de Chinese communisten, on
danks aanhoudende verwoestende
luchtaanvallen der verbondenen, on
verdroten voorgaan met het aanleg
gen van een keten va.i vliegbases in
Noord-Korea zich uittrekkend van
Oost- tot Westkust, waarvan althans
AMERIKA KAN ZICH GEEN TOTALE
OORLOG VEROORLOVEN
{BISTEREN IS GENERAAL OMAR BRADLEY, voorzitter van de raad
van chefs van staven, als derde getuige verschenen voor de twee
senaatscommissies, die een onderzoek instellen naar het ontslag van
MacArthur. Ook Bradley blijkt van mening te zijn ,dat MacArthurs
plannen voor uitbreiding van de oorlog tegen Rood-China het risico van
een nieuwe wereldoorlog inhouden
Tegen degenen, die critisch staan tegenover de oorlogvoering in Ko
rea en met ongeduld gadeslaan, hoe men de oorlog angstvallig tot Ko
rea beperkt, voerde generaal Bradley aan: Wij zijn militair niet in de
positie om het er op aan te laten komen, zelfs al hadden wij besloten om
een totale oorlog te verhaasten doorde kansen op vrede te verzuimen.
PLAATS, TIJD EN VIJAND ZIJN
VERKEERD.
„De strategie van MacArthur zou
1 Amerika betrekken in een verkeer
de oorlog, op de verkeerde plaats,
op het verkeerde tijdstip en tegen
de verkeerde vijand." Bradley liep
vooruit op de caritiek, die hij over
deze uitlating waarschijnlijk zal ont
moeten, door er aan toe te voegen:
Men zal wel zeggen: Waarom adver-
teren de chefs van staven het feit, j
dat wij militair nog niet sterk ge
noeg zijn om de zaken met Rusland
scherp te stellen? Maar onze capaci
teit is aan de communisten niet on
bekend. Zij kunnen militaire kracht
i van anderen uitstekend schatten en
I zijn er zich ten volle van bewust, dat
wij, al zijn we niet voldoende voor
bereid om een ultimatum te stellen,
heel hard terug kunnen slaan moch
ten wij of onze bondgenoten worden
aangevallen.
Met de politiek, die wij tot dusver
hebben gevolgd, hebben wij een to
tale oorlog, die dood en vernietiging
zou hebben gebracht voor millioe-
nen Amerikanen en bondgenoten,
zeer zeker vermeden.
Wij leven absoluut niet in de illu
sie aldus generaal Bradley dat
de strategie, die wij tot nu toe heb
ben gevolgd, garandeert, dat er ons
geen wereldoorlog te wachten staat,
maar wij geloven, dat wij moeten
volharden in een politiek van ge
duld en vastbeslotenheid zonder een
nieuwe oorlog te provoceren.
Uitbreiding van de oorlog tegen
de Chinese cömmunisten buiten Ko
rea zelf zou nog meer Amerikaanse
strijdkrachten vooral marine en
luchtmacht ter plaatse binden,
zonder dat de Sovjet-Unie gedwon
gen zou zijn één enkele soldaat in
het veld te brengen en dat zou het
Kremlin meer genoegen doen dan
enig ander besluit, dat wij zouden
kunnen nemen.
Zij kwamen en
zwegen
De plaatsvervangers der Grote
Vier te Parijs hadden gistermiddag
nauwelijks de tijd om elkaar te be
groeten, voordat de bijeenkomst ver
daagd werd.
De gehele vergadering duurde
ongeveer 30 seconden.
Dr. Philip Jessup, van de Vex*. St.,
riep de aanwezigen tot de orde, stelde
vast,, dat geen van zijn drie collega's
het woord wenste cn verdaagde de
conferentie tot heden 16.00 uur.
Het was de 52ste bijeenkomst van
de plaatsvervangers.
MOSSADEQ HOUDT ZICH NOG SCHUIL
rvE GEMENGDE OLIECOMMISSIE van Perzië heeft gisteren eenparig
besloten, dat „wegens de nietigheid van de olieconventie van 1933,
welke het Iraanse volk werd opgedrongen, de Anglo-Iraanse oliemaat
schappij zich niet kan beroepen op het artikel van deze conventie over
arbitrage". Volgens doorgaans goedingelichte kringen zou dit antwoord
nog gisteren ter kennis van de maatschappij worden gebracht. Verwacht
werd, dat heden een in krachtige bewoordingen vervatte Britse nota te
Ankara zou worden overhandigd. Deze nota zou gisteren opgesteld zijn
door minister Morrisen, na raadpleging met Washington.
heeft laten intimideren. Een commu
nistisch bewind zou het verlies van
de rijke olievelden voor het Westen
betekenen.
De Perzische minister-president
Mossadeq, die een toevlucht heeft
gezocht in het parlement en hard
nekkig weigert het gebouw te verla
ten, omdat hij meent, dat zijn leven
in gevaar is, heeft gisteren een dele
gatie van de Tweede Kamer ontvan
gen. Voor de buitenwereld heette
het, dat de Kamer met de minister
president overleg wenst te plegen in
zake de hervorming van de kieswet,
doch in werkelijkheid zou op deze
bijeenkomst de vraag zijn behandeld:
wat moet Perzië doen als Engeland
troepen naar de olievelden van Aba-
dan zendt?
Teheran begint zich intussen te er
geren over het weinig hclfdhaftige
gedrag van minister-president Mos
sadeq. Hij houdt zijn deur potdicht
en heeft het gebouw, waar hij zich
heeft opgeslóten, laten afzetten door
een sterke wacht van soldaten. In de
tuin staan achter elke struik een aan
tal gehelmde soldaten verdekt opge
steld en achter het hek glinstert een
haag van bajonetten. Slechts zijn
vrouw en zijn kinderen zijn er in ge
slaagd door deze versperring heen te
breken om zich bij hun man en va
der in het gebouw te vervoegen.
Naar Ass. Press te Londen ver
neemt, zou Engeland voorstellen een
regeringscommissie naar Iran te zen
den voor een regeling van het con
flict.
Vele Britse functionarissen ver
wachten, dat een ontknoping van het
geschil spoedig zal komen. Men twij
felt er te Londen niet aan, dat als
laatste stap de Britse regering het
zenden van parachutisten in petto
houdt.
In sommige kringen wordt ge
vreesd, dat de communistisch ge
oriënteerde Toeden-partij een gele
genheid voor een machtsgreep heeft
gekregen, doordat Mossadeq -:~u
zich
straaljagers zouden kunnen opstij
gen. De officier deelde mede, dat de
communisten in de Noorti-Koreaanse
hoofdstad Pjongjang de bouwvallen
van gebombardeerde gebouwen langs
de hoofdweg hebben weggeruimd en
er een geïmproviseerd, doch zeer
goed bruikbaar vliegveld hebben
aangelegd.
Inmiddels wordt in berichten uit de
Westelijke frontsector gemeld, dat
het aantal in Zuidelijke richtingen
trekkende vluchtelingen sterk is toe
genomen, hetgeen tot nu toe een van
de zekerste aanwijzingen is geweest
voor een komend offensief der com
munisten. Een nieuwe aanval der
Chinezen wordt dan ook „spoedig"
verwacht. Een officier van dc front
linie. die dit aan een correspondent
van Reuter mededeelde, voegde hier-
aan nog toe: „De Chinese communis
ten zullen ons bij een tweede aanval,
nog pax*ater vinden dan bij de eerste
fase van hun „voorjaarsoffensief".
Volgens de jongste berichten heb
ben dc Noordelijken tussen Tsjoents-
jon aan het centrale front en Indje
in de Oostelijke sector grotere offen
sieve activiteit aan de dag gelegd.
Waarnemei's geloven, dat zij de li
nies van de V.N. op zwakke plekken
willen aftasten vooidat zij tot een
nieuw offensief overgaan.
Commandanten aan het front
nen, dat de roden wellicht tot Don
derdag, wanneer het volle maar
zullen wachten met hun nieuwe aan
val.
TYPHUS DECIMEERT RODEN.
George Armstrong, chirurg van het
Amerikaanse leger, is van mening,
dat aan de zijde van de vijand de
typhus zo verschrikkelijk huishoudt,
dat waarschijnlijk meer Noord-Ko-
ï-eanen en Chinezen door deze ziek
te zijn gedood dan door de wapens
der geallieerden.
Volgens Armstrong heeft de vijand
„in buitensporige mate" te lijden van
ziekten als typhus, lepra, pokken en
tetanus, waarvan de verbonden le
gers betrekkelijk vrij blijven.
De Raad van Europa
stelt teleur
De eerste zitting in 1951 van de
Raadgevende Vergadering van de
Raad van Europa is Dinsdagavond te
Straatsburg geëindigd.
De veigadering betreurde, dat
„hetgeen tot nog toe tot stand is ge
bracht de verwachtingen, gewekt bij
de oprichting van dc Raad van
Europa, niet in vervulling hcct't doen
gaan". Er waren 77 van dc 125 leden
aanwezig, toen de vergadering for
meel deze mening uitsprak.
Het belangrijkste resultaat van dc
huidige zitting is. naar de mening
van vele sprekers, het besluit om tc
t vechten de volkeren var. Europa en
Noord-Amcrika in een hechtere ge
meenschap bijeen tc brengen.
De vergadering besloot tevens
haar banden met het Britse Gemene
best en de van Frankrijk, België en
Nederland afhankelijke gebieden te
verstevigen. Zij verzocht de parle
menten van genoemde landen er ge
bieden waarnemers naar haar zittin
gen te zenden. De vergadering ver
zocht de 15 regeringen van de Raad
de mogelijkheid van nauwere econo
mische samenwerking van deze lan
den en gebieden met West-Europa te
ocstuderen
De vergadering nam Dinsdag een
resolutie aan, waarin de vorming
van een Atlantische Raad wordt
voorgesteld, welke een eerlijke ver
deling van schaarse grondstoffen
moet bewerkstelligen om daardoor
de wereldprijzen te verlagen.
EEN GOEDE TIP VOOR CHUR
CHILL. Aandachtig luistert de En
gelse staatsman Winston Churchill
naar zijn jockey voor de aanvang
van de paardenraces te Hurst Park.
Dat de tip, welke Churchill kreeg,
een goede was, bleek later, toen zijn
paard „Colonist 11" de „Winston
Churchill Stakes" won vóór het
paard „Above Board" van de Engel
se koning.
KONINGIN JULIANA LOST POST
DUIVEN. Ter gelegenheid van de
jubeldag van het Nederlands Pad-
vindsters Gilde welke gisteren te
Lunteren werd gehouden, werd een
boodschap tot het Nederlandse Volk
gericht. Deze boodschap werd door
middel van postduiven naar Amster
dam, Rotterdam en de elf provin
ciale hoofdsteden gebracht. De post
duiven werden door H.M. de Ko
ningin te Lunteren gelost.
Foto geeft het moment weer, waar
op de vorstin de gevleugelde bood
Ko-Weitje...
Het kost altijd wat om „Hoepel op"
te zeggen tegen mensen en of dingen,
r x die een blok aan je been zijn. Maar
schappers het luchtruim laat kiezen. het kort mecr „n ze mee slcpen
